Narzędzia diagnostyczne - funkcje percepcyjno - motoryczne

Diagnozowana funkcja	Narzędzie diagnostyczne	Opis testu
Percepcja wzrokowa	Test Bender - Koppitz Test rozwoju percepcji wzrokowej M. Frostig	OPIS BADANIA Badany otrzymuje ołówek i papier. Psycholog informuje, że pokaże kartki, na których narysowane są proste figury geometryczne. Poszczególne testy różnią się materiałem testowym (rysunkami), sposobem badania i zakresem wieku osób badanych. Ryc.15-1 Przykładowy rysunek wzorowany na teście Bunder-Koppitz   Badanemu pokazuje się 9 kartek. Badany proszony jest o skopiowanie każdego z tych rysunków tak dobrze, jak potrafi (przykład: Ryc.15-1). Badany może pracować w taki sposób, jaki mu odpowiada. Jest także informowany, że nie jest to test zdolności artystycznych, ważne jest jedynie dokładne odwzorowanie rysunku. Badany może pracować w takim tempie, w jakim chce. Autorzy polskiej standaryzacji: Ewa Pietsch-Szurek, Barbara Szmigielska-Siuta, Jerzy Siuta Opis: Test Rozwoju Percepcji Wzrokowej jest niewerbalnym, rysunkowym testem, który służy do oceny rozwoju percepcji wzrokowej: koordynacji wzrokowo-ruchowej, spostrzegania figury i tła, kształtu, położenia figur, stosunków przestrzennych. Przeznaczony do badania dzieci w wieku przedszkolnym i w pierwszych klasach szkoły podstawowej. Badanie indywidualne (u dzieci młodszych) lub grupowe (u dzieci starszych), czas wykonywania testu nieograniczony, badanie indywidualne średnio zajmuje 30-45 minut, a grupowe - 60. Normy: dla dzieci w wieku 4-8 lat.
	Test 14 figur w opracowaniu H. Spionek Test kopiowania form Graham	Przeprowadzenie testu: 1) Wzory figur geometrycznych muszą być duże. 2) Dziecko ma przygotowaną dużą kartkę, gdyż wszystkie figury narysuje na jednej kartce. 3) Figury pokazujemy pojedynczo, prosimy o narysowanie kolejnych figur. 4) Po narysowaniu przez dziecko jednej figury pokazujemy następną, aż do ostatniej -14 figury. Sposób w jaki dziecko odtworzyło figury , świadczy o ogólnym poziomie jego możliwości graficznych. Dzieci u których procesy analizy i syntezy wzrokowej przebiegają prawidłowo, bezbłędnie potrafią odwzorować wszystkie figury. Trudności w odtwarzaniu prawidłowo wszystkich figur wskazują na zaburzenia procesów analizy i syntezy.
Percepcja słuchowa	Test odtwa- rzania struktur rytmice- nych H.Stambak Test do badania analizy i syntezy słuchowej I.Styczek Urszula Bogacz-Mółka BADANIA POZIOMU ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHO-WEJ WYRAZÓW. Próba słuchu fonematycznego B. Kai Skala umiejętności fonologicz-nych - Skala F (Kaźmierska Matuszewski	Test odtwarzania struktur rytmicznych M. Stambak (R. Zazzo 1974) służy do oceny poziomu rozwoju percepcji słuchowej. W teście jest 21 różnych układów rytmicznych ułożonych zgodnie z zasadą stopniowania trudności. Test jest znormalizowany. Przebieg badania: Badający wystukuje ołówkiem strukturę rytmiczną z pewnymi przerwami. Małym kartonikiem zasłania pole widzenia, aby badany nie mógł widzieć ręki i ołówka badającego. Badany powinien wystukiwany układ powtórzyć (odstukując). Jeżeli badany nieprawidłowo odtworzy dany układ, powtarzamy go po raz drugi. Dopiero dwukrotne złe odtworzenie liczy się jako 1 błąd. BADANIE ZDOLNOŚCI DO ANALIZY SŁUCHOWEJ (zadanie próbne) 1. .. 2. . . 1. … 2. .. .. 3. . .. 4. . . . 5. …. 6. . … 7. .. . . 8. .. .. .. 9. .. … 10. . . . . 11. . …. 12. ….. 13. .. . .. 14. …. .. 15. … .. 16. .. … . 17. . … .. 18. .. . . .. 19. … . .. . 20. . .. … .. 21. . .. .. . .. Dopuszczalna ilość błędów < wiek mediana Rozsiew 6 lat 9 14 - 7 7 8 9 - 5 8 5,5 8 - 4 9 3 6 - 2 10 3 5 - 2 12 3 4 -2 + za dobrą odpowiedź - za brak odpowiedzi ½ za dobrą odpowiedź po 2 ekspozycjach TEST DO BADANIA POZIOMU ANALIZY I SYNTEZY SŁUCHOWEJ WYRAZÓW. Analiza słuchowa wyrazów. Powiedz, ile cząstek jest w wyrazie? (wyraz instrukcyjny: sza-fa) ryba... sałata.. Powiedz, co słyszysz na początku wyrazu? (wyraz instrukcyjny: Ala) osa...ule...Ewa.. Powiedz, co usłyszysz na końcu wyrazu? (wyraz instrukcyjny: las) dom... lok... rok... noc... Powiedz, co słyszysz na początku wyrazu? (wyraz instrukcyjny: sok) rok... mak ... buty...kosa... Powiedz, co słyszysz na końcu wyrazu? (wyraz instrukcyjny: kura) sala...lata...kosze... Jakie literki napisałbyś w wyrazie? (wyraz instrukcyjny: Ela) dom...mapa...foka... Synteza słuchowa wyrazów Jaki wyraz powiedziałam? (wyraz instrukcyjny: o-k-o) mu-cha, ło-pa-ta, ka-na-pa Jaki wyraz powiedziałam? (wyraz instrukcyjny: o-k-o) m-a-k, w-a-g-a, b-u-d-a Skala F jest wystandaryzowaną metodą do badania umiejętności fonologicznych i metafonologicznych dzieci w wieku 6;10 do 10;9 lat. Metoda ma zastosowanie w ocenie gotowości do nauki czytania i pisania i diagnozie przyczyn trudności w nauce czytania i pisania. Skala F składa się z podręcznika i arkuszy zapisu
Sprawność motoryczna	Test N. Oziereckiego Skala do oceny percepcji Kepharta Skala do oceny sprawności ruchowej A. Somervell i Ch. Ison 6 pierwszych figur geometrycz-nych z testu Spionek
Diagnoza lateralizacji	Zestaw prób R. Zazzo i N. Galifert- Granjon oraz próby A. Harrisa
Diagnoza umiejętności czytania i pisania( poprawność, tempo, technika, rozumienie tekstu, grafika pisma.	Testy z wyrazów jednosylabo-wych nie tworzące powiązanego logicznie teksty, Seria Testów czytania i pisania dla kl. I-III szkoły Podstawowej T. Straburzyń-skiej

Kwestionariusz zachowań dziecka "ryzyka dysleksji" - SRD - M. Bogdanowicz

(dotyczy przedszkolaków i uczniów młodszych klas szkoły podstawowej)

!!!!!!!!!!!!!!opis narzędzia

1. Dziecko jest mało sprawne ruchowo - słabo biega, źle funkcjonuje w zabawach ruchowych.

2. Dziecko ma problemy z zawiązywaniem sznurowadeł, zapinaniem guzików. wiązaniem kokardek.

3. Dziecko niechętnie rysuje.

4. Dziecko ma trudności z posługiwaniem się nożyczkami.

5. Dziecko niechętnie bawi się układankami, klockami LEGO, puzzlami.

6. Dziecko jest oburęczne - wykonując czynności posługuje się raz jedną, raz drugą ręką.

7. Dziecku sprawia problem odróżnienie prawej i lewej strony swojego ciała (ręki. nogi, oka).

8. Dziecko ma problem z określeniem kierunków w przestrzeni (nieprawidłowo używa przyimków: nad, pod, przed, od).

9. Dziecko ma trudności z opanowaniem i zapamiętywaniem nowych wierszyków i piosenek.

10. Dziecko ma trudności z zapamiętywaniem materiału uszeregowanego w serie i sekwencje, tj.: nazwy dni tygodnia, miesięcy, liter alfabetu, szeregów cyfrowych i innych.

11. Dziecko ma trudności z koncentracją uwagi, łatwo rozprasza się.

12. Dziecko ma trudności w zrozumieniu i rozwiązywaniu zadań wymagających myślenia logicznego.

13. Dziecko ma problem z budowaniem zdań, zmienia szyk wyrazów w zdaniu.

14. Dziecko przekręca słowa (mówi np. kraktor), zmienia przedrostki w wyrazach, albo używa nieprawidłowych form gramatycznych.

15. Dziecko ma wadę wymowy.

16. Dziecko nie umie odróżnić głosek o podobnym brzmieniu (np. g-k, z-s, d-t, w-f).

17. Dziecko ma trudności z wyróżnianiem głosek w wyrazie.

18. Dziecko ma trudności z odróżnianiem i zapamiętywaniem kształtów podobnych liter, np. m-n, 1-t, t-ł.

19. Dziecku sprawia problem odróżnianie i zapamiętywanie kształtów identycznych, lecz inaczej położonych w przestrzeni np.: p-b, d-b.

20. Dziecko ma trudności z rozmieszczeniem rysunku na kartce.

21. Dziecko pisze litery i cyfry zwierciadlanie oraz odwzorowuje wyrazy przez zapisywanie ich od strony prawej do lewej.

22. Dziecko ma problem z odtwarzaniem prostych szlaczków i figur geometrycznych

Interpretacja wyników SRD

Wynik ogólny SRD jest podstawą do podjęcia istotnych decyzji o zastosowaniu właściwych form interwencji. Dlatego też:

• Stwierdzenie wyniku z pogranicza ryzyka dysleksji informuje o potrzebie wnikliwej, systematycznej obserwacji postępów w rozwoju i nabywaniu umiejętności szkolnych- czytania i pisania;

• Wynik w obszarze umiarkowanego stopnia ryzyka dysleksji wskazuje, że należy udzielić dziecku pomocy , której celem byłoby wyeliminowanie stwierdzonych deficytów rozwojowych. Potrzebna jest tez dalsza obserwacja dziecka i powtórzenie badania po kilku miesiącach- w celu dokonania oceny postępów w rozwoju.

• Stwierdzenie wysokiego ryzyka dysleksji obliguje do podjęcia natychmiastowych działań, czyli objęcia dziecka codziennymi zajęciami wspomagającymi jego rozwój oraz ćwiczeniami korekcyjno- kompensacyjnymi. Jeżeli podejmowane działania nie przyniosą oczekiwanych rezultatów po upływie co najmniej kilku miesięcy, wówczas wskazane jest przeprowadzenie badania diagnostycznego w poradni psychologiczno-pedagogicznej. Bierzemy pod uwagę powtarzanie klasy. Większości dzieci wystarczy pomoc w formie codziennych ćwiczeń korekcyjno-kompensacyjnych- w obecności rodzica lub w ścisłej z nim współpracy. Rezultaty przynoszą zajęcia prowadzone Metodą Dobrego Startu.

Metody pracy z dziećmi w przypadku ryzyka dysleksji lub wykrytej dysleksji:

Metoda dobrego startu- M.Bogdanowicz

Teoria integracji sensorycznej

Metoda 18 struktur wyrazowych

Kinezjologia edukacyjna wg Dennisona

Program rozwijający percepcję wzrokową-D.Horne

Metoda Newel Kephart

NLP-Neurolingwistyczne Programowanie

Metoda Weroniki Sherborne

1

---