Krzywe stężenia indometacyny w osoczu u 4 noworodków
Indometacyna to lek z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ). Jest to pochodna kwasu indoilooctowego (zawiera układ indolu). Jest stosowana w przypadku reumatoidalnego zapalenia stawów, działa jako inhibitor cyklooksygenazy (COX), która uczestniczy w syntezie prostaglandyn odpowiedzialnych za stan zapalny w organizmie. Stosowana także w zamykaniu drożnego przewodu tętniczego. Indometacyna jest jednym z bardziej skutecznych leków, lecz powoduje dużo i często występujące działania niepożądane obejmujące owrzodzenie, krwawienie żołądkowe, bóle i zawroty głowy. Może także powodować uszkodzenie układu krwiotwórczego.
Wskazania kliniczne stosowania indometacyny obejmują:
reumatoidalne zapalenie stawów, zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, napad dny stawowej, choroba zwyrodnieniowa stawów obwodowych i kręgosłupa, nerwobóle, młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów, łuszczycowe zapalenie stawów, zespoły korzeniowe, zapalenia ścięgien, dyskopatie, chondrokalcynoza, kolka nerkowa i wątrobowa, bóle miesiączkowe. Stany zapalne, ból i obrzęk po zabiegach ortopedycznych. Indometacynę podaje się w przypadku gorączki i bólów związanych z nowotworami złośliwymi. Wskazaniem są także krioglobulinemia i zapalenie osierdzia. Tabletki w neonatologii stosuje się w celu zamknięcia przetrwałego przewodu tętniczego Botala u wcześniaków a także w retinopatii wcześniaków.
Farmakokinetyka indometacyny
U 17 wcześniaków zbadano kinetykę indometacyny podanej dożylnie w dawce 0,3 mg/kg w celu przyśpieszenia zarośnięcia przetrwałego przewodu tętniczego. U 5 dzieci stężenia indometacyny były większe niż oczekiwano. U 2 spośród tych pięciu wcześniaków zwiększenie stężenia leku (obserwowane po około 30-120 min. po zakończeniu wlewu) wskazywało na opóźnione dotarcie indometacyny do krążenia ogólnego spowodowane jej powtórnym wchłonięciem z przewodu pokarmowego drogą krążenia wątrobowo-jelitowego. Eliminacyjny okres półtrwania i klirens indometacyny u wcześniaków był odpowiednio 3 razy dłuższy i 7 razy mniejszy w porównaniu z wartościami stwierdzanymi u dorosłych. Wykazano, że indometacyna powodowała istotne zmniejszenie filtracji kłębkowej u wcześniaków z przetrwałym przewodem Botala.
Dynamika zmian stężenia indometacyny w osoczu u dwóch wcześniaków, którym podano dożylnie po jednej dawce (0,3 mg/kg) leku. A - zwiększenie stężenia leku w osoczu we wczesnej fazie wskazuje na krążenie wątrobowo-jelitowe indometacyny. B - po początkowym zmniejszeniu stężenia leku w osoczu ponowne zwiększenie stężenia leku w fazie eliminacji również wskazuje na krążenie wątrobowo-jelitowe indometacyny.