18. Związki azotowe jako wskaźniki zanieczyszczenia wód
Pochodzenie zw. Azotu może być organiczne lub mineralne.
W wodach naturalnych mogą pochodzić z gleby, ścieków przemysłowych, a atmosfery zawierającej tlenki azotu( po burzy)
W wodach podziemnych w skutek redukcji azotanów i azotynow przez siarkowodór, piryty lub zw. Humusowe.
Amoniak powstaje w wyniku biochemicznego rozkładu białek przez bakterie. Kation NH4+ jest nietrwały i łatwo przechodzi w inne zw. Azotu.
NITRYFIKACJA: ( w warunkach tlenowych)
I faza NH3+1,5O2=HNO2+H2O
II faza HNO2+0,5O2=HNO3
Krzywa d natomiast przedstawia procesy nitryfikacji związków azotowych zachodzące zwykle po biochemicznym utlenianiu. Przebieg tych procesów można przedstawić za pomocą schematu:
DENITRYFIKACJAubogie w tlen)
HNO3+H2O= NH3+2O2
Przy braku tlenu( 100% DEFICYT) DENITRYFIKACJA POŁĄCZONA JEST Z RÓWNOCZESNYM UTLENIANIEM zw. Organicznych co daje wolny azot.
5C6H12O6+24KNO3=24KHCO3+6CO2+18H2O+12N
Azotany(III) i azotany(V)
Azotany(III) mogą być pochodzenia organicznego lub nieorganicznego. Są one produktem przejściowym w cyklu azotowym zachodzącym w wodach naturalnych.
Azotany(III) są nietrwałe i łatwo przechodzą w amoniak lub azotany(V). Wskazane jest aby stężenie azotanów(III) w wodzie nie było większe niż l mg*dm-3.
Azotany(V) występują we wszystkich rodzajach wód. Azotany(V) do wód naturalnych dostają się ze ścieków komunalnych i przemysłowych, z pól nawożonych nawozami azotanowymi, a także z rozkładu organicznych związków azotowych. Azotany występujące w wodach powierzchniowych przyspieszają eutrofizację, co powoduje zmniejszenie wydajności procesów uzdatniania wody oraz pogarsza jej smak i zapach.
Obecność w wodzie naturalnej amoniaku, przy braku azotanów(III) wskazuje na świeże zanieczyszczenie wody ściekami zawierającymi azot.
Jeżeli w wodzie jednocześnie znajduje się amoniak i jony azotanowe(III) może to świadczyć o zanieczyszczeniu istniejącym od pewnego czasu.
Natomiast obecność azotanów(V), przy braku amoniaku i azotanów(ni), świadczy o tym, że zanieczyszczenie wody nastąpiło dawno i w tym czasie zaszedł proces samooczyszczenia wody.
Wskaźnikiem zanieczyszczenia jest amoniak z odpadków zwierzęcych
Badanie pochodzenia:
-roślinne:
Znaczne zabarwienie wody
Zwiększona utlenialność
-zwierzęce
Zwiększona utlenialność
Wzrost zawartości chlorków
Wzrost opalescencji
Wzrost liczby bakteri podczas inkubacji w 37oC
chemiczne zapotrzebowanie na tlen, informujące nas o ilości związków organicznych, zawiesin oraz o zawartości związków azotowych i fosforowych zarówno o charakterze organicznym jak i nieorganicznym
amoniak i azotyny pochodzenia mineralnego nie są normowane poniewarz są w małej ilości\
Azotany w wodzie pitnej <10mg/dm3
Problemem jest sposób stosowania nawozów organicznych. W licznych gospodarstwach rolnych nawóz jest wywożony po zbiorze zbóż pod rośliny okopowe, a następnie przyorany. Gleba pozostaje, więc do wiosny bez okrywy ścierniskowej, a rozpuszczalne związki azotowe i fosforowe przedostają się w głąb gleby, stanowiąc źródło zanieczyszczeń wód podziemnych.