Celem ćwiczenia było wyznaczenie współczynnika B równania Jonesa- Dolea dla sacharozy w wodzie, na podstawie zmierzonych wartości lepkości względnej roztworów o różnych stężeniach.
Lepkość jest to siła, która powoduje że dwie warstwy o powierzchni jednostkowej odległej o jednostkową odległość poruszają się z gradientem prędkości dv/dx=1s-1. Jednostką lepkości w układzie CGS jest puaz [P], w układzie SI paskalosekunda 1Pa s = 10P.
Lepkość względna jest to stosunek lepkości cieczy badanej do wzorcowej.
Pomiar lepkości wodnych roztworów sacharozy przeprowadza się przy użyciu wiskozymetru Ubbelohdea umieszczonego w termostacie.
Równanie Jonesa- Dolea łączy dwie wielkości lepkość względną i stężenie molowe. Dla nieelektrolitu jakim jest sacharoza ma postać:
Opracowanie danych doświadczalnych:
1.Obliczam lepkość względną badanych roztworów:
gdzie: t0, tb - średni czas przepływu wody i badanej substancji [s]
- gęstość wody i roztworu sacharozy [g/cm3]
2. Obliczam stężenie molowe roztworów sacharozy:
gdzie: Cp - stężenie procentowe roztworów sacharozy [mol/dm3]
M - masa cząsteczkowa sacharozy M= 342 g/mol
4.Obliczam współczynnik B w równaniu
metodą graficzną i najmniejszych kwadratów.
Roztwór sacharozy [%wag] |
C [mol dm-3] |
|
Gęstość [g/dm3] |
B [dm3 mol-1] |
1 |
0,0293 |
1,0225 |
1000,9
|
0,909 metoda graficzna |
2 |
0,0588 |
1,0502 |
1004,8
|
|
3 |
0,0885 |
1,0823 |
1008,7 |
0,906 metoda najmniejszych kwadratów |
4 |
0,1184 |
1,1082 |
1012,7 |
|
Metoda graficzna:
y1=1,02 x1=0,022 [mol/dm3]
y2=1,07 x2=0,077 [mol/dm3]
Z równania Jonesa - Dole,a:
,
B=(1,07-1,02)/ (0,077-0,022)
B=0,909091=0,909
Ponieważ w równaniu wyraz wolny, wskazujący przecięcie wykresu z osią y, równy jest 1 to wykres zaczyna się od 1 na osi y, a nie od 0.
Wnioski:
Współczynnik B równania Jonesa-Dolea dla sacharozy w wodzie o temperaturze 250 C równy jest 0,909(współczynnik B liczony metodą najmniejszych kwadratów jest prawdziwszy i wynosi 0,906) i odbiega od wartości ztablicowanych. Prawdopodobnie jest to wynikiem braku precyzji i dokładności tej metody.
1
2