Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwo - pojecie interdyscyplinarne - stanowi przedmiot zainteresowania między innymi politologii, nauki o stosunkach międzynarodowych, prawa, ekonomii, socjologii, historii, psychologii.

W sensie etymologicznym termin „bezpieczeństwo” wywodzi się od łacińskiego sine cura - co oznaczało w czasach starożytnego Rzymu polityczna stabilność.

W współczesnych definicjach leksykalnych bezpieczeństwo traktowane jest jako stan pewności, spokoju, zabezpieczenia, braku zagrożenia oraz ochrony przed nim.

• Co rozumiemy pod pojęciem Bezpieczeństwo Państwa?

• wolność od zagrożeń stwarzających ryzyko dla przetrwania państwa

• zapewnienie integralności terytorialnej, suwerenności, swobody wyboru drogi politycznej oraz warunków umożliwiających osiągnięcie dobrobytu i rozwoju

• stan uzyskany w rezultacie odpowiednio zorganizowanej obrony i ochrony przed wszelkimi zagrożeniami militarnymi pozamilitarnymi (zewnętrznymi i wewnętrznymi) przy użyciu sił i środków pochodzących z rożnych dziedzin działalności państwa.

• Typologia bezpieczeństwa

Kryterium

Podmiotowe Przedmiotowe Przestrzenne Źródła zagrożeń

Międzynarodowe polityczne lokalne wewnętrzne

państwa militarne subregionalne zewnętrzne

jednostki ekonomiczne regionalne

socjalne globalne

informacyjne

kulturowe

inne np. energetyczne

jakie czynniki stwarzają zagrożenie bezpieczeństwa państwa?

• destabilizacja systemu politycznego

• źle funkcjonujące mechanizmy gospodarcze, społeczne

• masowe naruszenie praw człowieka

• konflikty społeczne, których władze państwowe nie są w stanie rozwiązać, masowe ruchy społeczne np., strajki

• klęski żywiołowe np. powódź, susza, trzęsienie ziemi, tsunami, huragan

• degradacja środowiska naturalnego

• nielegalne migracje

• przestępczość zorganizowana

• terroryzm

Wszystkie wymienione zjawiska mogą prowadzić do destabilizacji państwa i jego struktur, mogą przyczynić się do upadku państwa, może następnie pojawić się zjawisko „skryminalizowanie państw” w których rządzą przestępcze dyktatury.

Główne założenia dotyczące współczesnego bezpieczeństwa Polski zawiera „strategia bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej” przyjęta przez rząd i zatwierdzona przez Prezydenta RP w listopadzie 2007r. BARDZO WAŻNE!!!!

Interesy narodowe Polski:

• przetrwanie państwa i jego obywateli, zachowanie niepodległości i suwerenności państwa, jego integralności terytorialnej i nienaruszalności granic, zapewnienie bezpieczeństwa obywateli, praw człowieka i podstawowych wolności, a także umacnianie demokratycznego porządku politycznego.

• zagwarantowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju cywilizacyjnego oraz gospodarczego kraju, stworzenie warunków do wzrostu dobrobytu społeczeństwa, do rozwoju nauki i techniki oraz do należytej ochrony dziedzictwa narodowego i tożsamości narodowej, a także środowiska naturalnego.

• zapewnienie silnej pozycji międzynarodowej Polski oraz możliwości skutecznego promowania polskich interesów na arenie międzynarodowej, umacnianie zdolności działania i skuteczności najważniejszych instytucji międzynarodowych, w których Polska uczestniczy, rozwój stosunków międzynarodowych opartych na poszanowaniu prawa oraz efektywnej współpracy wielostronnej zgodnie z celami i zasadami określonymi w Karcie Narodów Zjednoczonych.

• Zagrożenia i wyzwania o charakterze wewnętrznym

• zmiany demograficzne, a w szczególności charakter i skalę migracji z Polski do innych państw w poszukiwaniu pracy i lepszych warunków życia, a także malejący przyrost naturalny i w konsekwencji starzenie się społeczeństwa

• zwiększające się różnice w zamożności i poziomie życia obywateli oraz dystans między poszczególnymi regionami Polski

• konieczność dokończenia transformacji polskiego systemu prawnego

• konieczność poprawy stanu infrastruktury, a w szczególności stworzenie nowoczesnej sieci transportowej, telekomunikacyjnej i sieci służącej do przesyłu i magazynowania nośników energii.

• Zwiększenie sprawności struktur administracyjnych w celu optymalnego wykorzystania możliwości rozwojowych, które oferuje uczestnictwo w Unii Europejskiej i w innych instytucjach międzynarodowych.

Zagrożenia o charakterze zewnętrznym

• zorganizowany terroryzm międzynarodowy

• zorganizowana przestępczość międzynarodowa

• zagrożenia o charakterze ekologicznym

• uzależnienie polskiej gospodarki od dostaw surowców energetycznych - ropy naftowej i gazu ziemnego z jednego źródła

• Cele polityki bezpieczeństwa Polski

• wzmacnianie suwerenności politycznej i ekonomicznej Polski

• zapewnienie wzrostu dobrobytu społeczeństwa i poprawy jakości życia obywateli

• unowocześnienie sil zbrojnych i rozwijanie ich zdolności współdziałania z armiami sojuszniczymi

• umacnianie międzynarodowej pozycji i wizerunku Polski oraz zwiększenie jej udziału w kształtowaniu środowiska międzynarodowego

• Jak postrzegamy bezpieczeństwa?

Postrzeganie bezpieczeństwa ma charakter obiektywny lub subiektywny ze względu na ścisły związek pomiędzy bezpieczeństwem a stanem percepcji społecznej. Ze względu na relacje miedzy faktycznym stanem zagrożenia a ich postrzegania przed podmiot możemy wyróżnić cztery sytuacje

• stan braku bezpieczeństwa - wówczas gdy występuje duże rzeczywiste zagrożenie a postrzeganie tego zagrożenia jest prawidłowe

• stan obsesji - występuje gdy nieznaczne zagrożenie jest postrzegane jako duże

• stan fałszywego bezpieczeństwa - ma miejsce wówczas gdy zagrożenie jest poważne a postrzeganie bywa jako niewielkie

• stan bezpieczeństwa - występuje wtedy gdy zagrożenie zewnętrzne jest nieznaczne a jego postrzeganie prawidłowe

Co rozumiemy pod pojęciem bezpieczeństwo wewnętrzne?

To taki stan polityczno administracyjny państwa, który gwarantuje jego obywatelom brak zagrożenia dla jego funkcjonowania zapewnia spokój, poszanowanie, porządku publicznego, jak również interesu publicznego, ochronę społeczności i każdego obywatela. Oznacza także zapobieganie wszystkiemu co mieści w sobie zagrożenie dla bezpieczeństwa spokoju i porządku publicznego.

• Porządek publiczny - to pewne ustalone normy (nakazy/zakazy/zasady) oraz układ stosunków społecznych, których powinny przestrzegać jednostki i grupy społeczne w swym postępowaniu nie naruszając interesu publicznego.

• Z TEGO TYLKO NAJWAŻNIEJSZE ELEMENTY Interes publiczny - to interes wszystkich ludzi żyjących w ramach politycznie zorganizowanej wspólnoty gdzie zapewnione jest realizacja określonych legitymowanych interesowo ogółu, prawnie ujętych w konkretnej postaci z poszanowaniem wolności jednostki jako niezbędnej części dobra publicznego, przy czym realizacja i ochrona tak pojętych ogólnych interesów powinna być wymagana bez warunkowo w celu zapewnienia egzystencji i wspólnego , pokojowego życia społeczeństwa złożonego z grup części składowych i jednostek mających zróżnicowane interesy i potrzeby.

Jakie możemy wyróżnić zagrożenia bezpieczeństwa wewnętrznego - podmiotów

Ze względu na ich źródło powstania:

- zagrożenia naturalne - związanie z działaniem sil przyrody, mogące być przyczyna powstania katastrof

- zagrożenia cywilizacyjne - związane z działalnością człowieka mogące być przyczyna powstania katastrof i awarii technicznych

- zagrożenia przestępczością - związane z działalnością człowieka, mogące godzić w ekonomiczne podstawy podmiotów

Zagrożenia naturalne

- powodzie: roztopowe, opadowe, sztormowe, zatorowe, wylewne

- silne wiatry i huragany

- długotrwałe występowanie ekstremalnych temperatur

- wyładowania atmosferyczne

- intensywne opady atmosferyczne (śniegu lub deszczu)

- osuwiska ziemi

- susze

- zjawiska lodowe na rzekach, jeziorach i zbiornikach wodnych

- epidemie chorób zakaźnych ludzi lub zwierząt

- masowe występowanie szkodników gryzoni owadów

Co zaliczamy do zagrożeń cywilizacyjnych będących skutkami ubocznymi postępu technicznego?

- pożary lasów, torfowisk, obiektów przemysłowych i magazynowych pożary związane z uszkodzeniami rurociągów przemysłowych ciekłych i gazowych paliw elektrycznych

- awarie chemiczne spowodowane emisja toksycznych środków przemysłowych znajdujących się w zakładach przemysłowych, rurociągach i innych obiektach oraz przewożonych w transporcie drogowym i kolejowym

- katastrofy i awarie obiektów budowlanych w tym mostów i wiaduktów

- wypadki i katastrofy w komunikacji drogowej i kolejowej w tym również związane z uszkodzeniem pojazdów przewożących niebezpieczne substancje chemiczne

- zagrożenia związane ze złym stanem technicznym przestarzałej infrastruktury drogowej

- zagrożenia wynikające z układu istniejących tras kolejowych służących do przewozu materiałów niebezpiecznych (transport przez miasta, obok zbiorników wody stanowiącej ujęcia wody pitnej

- awarie obiektów hydrotechnicznych

- awarie urządzeń infrastruktury technicznej (w tym sieci gazowych wodociągowych, kanalizacyjnych oraz oczyszczalni ścieków) a także zagrożenia związane z niewystarczającą sprawnością sytemu składowania oraz utylizacji odpadów (zarówno komunalnych jak też niebezpiecznych)

- wypadki (awarie) radiacyjne - w elektrowniach jądrowych w zakładach posiadających substancje radioaktywne

Czy wieś a zwłaszcza rolnictwo i produkcja żywności stanowią źródło zagrożeń bezpieczeństwa?

- niezadowalający stan infrastruktury wodociągowej, kanalizacyjnej i sanitarnej

- zakwaszanie gleby spowodowane zanieczyszczeniami atmosfery: opadami atmosferycznymi (kwaśne deszcze)

- chemizacja uprawy roślin

- niewłaściwa melioracja

- chemiczne i biologiczne skażenie produktów żywnościowych

- epidemie „szalonych krów” i pryszczycy powodujące w konsekwencji poważne problemy ekonomiczne oraz zaopatrzenie ludności w żywność a także powstanie psychozy strachu w społeczeństwach objętych działaniem zagrożeń

Czy proces migracyjny może powodować powstanie zagrożeń bezpieczeństwa?

Utrzymująca się od lat tendencja przemieszczania się ludzi od miast powoduje rozrastanie sie aglomeracji miejskich i uzależnienie ludzi w wsiach żyjących od scentralizowanych dostaw: żywności, wody, gazu, energii elektrycznej oraz odprowadzenia ścieków i wywozu odpadów.

Niewłaściwa urbanizacja może powodować:

- istotne utrudnienia, a nawet brak dojazdu pojazdów służb ratowniczych do miejsc zdarzenia

- niezadowalający przepływ powietrza w aglomeracji

- istotne zagrożenia terenów zielonych - nadmierne „zaasfaltowanie”

- brak miejsc ewakuacji, nadmierne wytwarzanie rożnego rodzaju odpadów

Czy czynniki od podłożu społecznym mogą generować zagrożenie bezpieczeństwa?
- uprowadzanie, uwięzienia

- blokady szlaków komunikacyjnych

- nielegalne zgromadzenia

- imprezy masowe ( sportowe , artystyczno - rozrywkowe)

- okupacja obiektów

- niepokoje i zamieszki na tle religijnym rasowym, nielegalnej imigracji itp..

Jakie działania przestępcze generują zagrożenia bezpieczeństwa lub godzą w jego ekonomiczne podstawy?

- Terroryzm

- Przestępczość zorganizowana

- Przestępstwa ekonomiczne

Co rozumiemy pod pojęciem terroryzm?

Termin terroryzm wywodzi się z języka greckiego

Treo - drżeć, stchórzyć, bać się, uciec oraz łacińskiego

Terror,oris - strach trwoga, przerażenie lub strasznie słowo, straszna wieść i pochodnego czasownika łacińskiego

Terreo- wywoływać przerażenie, straszyć

Terroryzm - użycie siły albo przemocy przeciwko osobom lub własności z pogwałceniem prawa, mające na celu zastraszenie w wymuszenie na danej grupie lub państwie w drodze do realizacji określonych celów.

Co rozumiemy pod pojęciem przestępczość zorganizowana?

Przestępczość zorganizowana to działanie organizacji przestępczych zorganizowanych z chęcią zysku dla dokonywania ciągłych i różnorodnych przestępstw zakładających użycie siły szantażu i korupcji, których celem jest wprowadzenie nielegalnych zysków w oficjalny obrót gospodarczy.

Co jest podstawowym źródłem dochodów polskich organizacji przestępczych?

- nielegalne wytwarzanie, obrót bronią, amunicji i materiałami wybuchowymi

- nielegalna produkcja narkotyków (głownie amfetaminy) i wprowadzanie ich do obrotu

- przemyt narkotyków przez terytorium Polski

- przemyt towarów podlegających opodatkowaniu (alkoholu, papierosy, paliwa płynne)

- wymuszanie haraczy i napady rabunkowe

- spekulacyjny charakter rynku obrotu papierów wartościowych

Jakie przestępstwa ekonomiczne godzą w bezpieczeństwo i podstawy ekonomiczne?

- korupcja

- przestępstwa podatkowe

- pranie brudnych pieniędzy

- przestępstwa giełdowe

- nieprawidłowości w gospodarowaniu środkami uzyskanymi z Unii Europejskiej

Jaka może być skala oraz zasięg zagrożeń bezpieczeństwa?

Zagrożenia lokalne - obejmujące teren gminy lub powiatu. Szacuje się, ze jest około 90 procent wszystkich zagrożeń. Rozwiązywanie problemów z nim związanych należy do obowiązków władz lokalnych gminy lub powiatu.

Zagrożenie regionalne - wykraczające poza granice powiatu wymagające wsparcia władz powiatu ze strony władz wojewódzkich.

Zagrożenia krajowe - wykraczające poza granice województwa dla przeciwdziałania którym potrzeba wsparcia rządowego, ze względu na ograniczone możliwości władz wojewódzkich.

Zagrożenia międzynarodowe - są to zdarzenia wykraczające swoim zasięgiem poza granice kraju. Dla przeciwdziałania nim konieczna jest współpraca międzynarodowa.

Co będzie następstwem wystąpienia jednego lub wielu zdarzeń (uaktywnienia potencjalnych zagrożeń), tej samej lub różnej natury o takiej sile lub na taką skalę że ich skutki powodują:

• raptowne pogorszenie warunków życia i zdrowia ludzi oraz stanu środowiska;

• ograniczenie funkcjonowania instytucji publicznych w takim zakresie,
  że prowadzi to do zerwania lub ograniczenia więzów społecznych, gospodarczych i strukturalnych,

Sytuacja kryzysowa

Co jest podstawowymi cechami sytuacji kryzysowej?

• zawsze występuje presja czasu;

• zdarzenia rozwijają się szybciej niż możliwości reagowania na nie;

• wzrastające opóźnienie w aktualizacji informacji o zachodzących zmianach stanu na obszarze objętym sytuacją kryzysową, przy jednoczesnym wzroście zapotrzebowania na nią zarówno organów zarządzających jak i całego społeczeństwa;

• kierownictwo czuje, że nie jest w stanie podołać zmianom, które mają miejsce - może pojawić się panika;

• występuje wyraźny konflikt interesów zainteresowanych stron;

• decydującego znaczenia nabiera dostosowanie wcześniej opracowanych scenariuszy działania do konkretnej sytuacji;

• decyzje podejmowane są w warunkach stresu, ograniczonej informacji
  i podwyższonego poziomu ryzyka;

• występuje ograniczenie kolegialnych reguł wypracowania decyzji.

Co będzie uznaniem istniejącej sytuacji kryzysowej na określonym obszarze, do eliminowania skutków której zwykłe środki prawne są niewystarczające?

STANY NADZWYCZAJNE - TEGO PEWNIE I TAK NIE BD :D BO ZA ŁATWE :D Ale wspominał o tym

Co rozumiemy pod pojęciem stany nadzwyczajne?

Środki prawne umożliwiające efektywniej zwalczać skutki zaistniałej sytuacji kryzysowej poprzez ograniczenie konstytucyjnych wolności, praw człowieka i obywatela oraz obowiązku świadczeń osobistych i rzeczowych.

Jakie możemy wyróżnić stany nadzwyczajne?

- stan klęski żywiołowej

-stan wyjątkowy

- stan wojenny

Jakie są cele wprowadzenie stanów nadzwyczajnych?

• stan klęski żywiołowej może być wprowadzony w celu zapobieżenia skutkom katastrof naturalnych lub awarii technicznych noszących znamiona klęski żywiołowej (tzn. skutki muszą zagrażać życiu lub zdrowiu dużej liczbie osób, mieniu w wielkich rozmiarach albo środowisku na znacznych obszarach, a pomoc i ochrona mogą być skutecznie podjęte tylko przy zastosowaniu nadzwyczajnych środków, we współdziałaniu różnych organów i instytucji oraz specjalistycznych służb i formacji działających pod jednolitym kierownictwem);

• stan wyjątkowy może być wprowadzony dla zapobieżenia zagrożeniom ustroju państwa, bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego;

• stan wojenny - może być wprowadzony w razie zbrojnej napaści na terytorium RP lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji.

Jakie są tryby wprowadzania stanów nadzwyczajnych?

• stan klęski żywiołowej - wprowadza Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, z własnej inicjatywy lub na wniosek właściwego wojewody, na okres nie dłuższy niż 30 dni (może zostać przedłużony po wyrażeniu zgody przez Sejm), na obszarze gdzie wystąpiła klęska żywiołowa lub jej skutki;

• stan wyjątkowy - wprowadza Prezydent RP na wniosek Rady Ministrów na części lub całym terytorium państwa, na okres nie dłuższy niż 90 dni (może zostać przedłużony tylko raz, maksymalnie do 60 dni, po wyrażeniu zgody przez Sejm);

• stan wojenny - wprowadza Prezydent RP, w drodze rozporządzenia, na wniosek Rady Ministrów na części lub całym terytorium państwa. Stan wojenny odwoływany jest w momencie ustania przyczyn jego wprowadzenia również na wniosek Rady Ministrów.

Jakie instytucje są odpowiedzialne za zwalczanie stanów nadzwyczajnych?

Instytucja bezpieczeństwa wewnętrznego (IBW)

Co to są instytucje bezpieczeństwa wewnętrznego?

IBW - są to wyspecjalizowane organy państwowe mające prawo do tajnego zbierania informacji niejawnych w szczególności dotyczących obywatela instytucji państwowych, samorządowych, prywatnych i międzynarodowych oraz państw trzecich.

Czym zajmują się IBW?

IBW- zajmują się bezpieczeństwem wewnętrznym państwa, utrzymaniem porządku publicznego, maja uprawnienia policyjne, uprawnienia służb ochrony państwa czy służb specjalnych/ tajnych

Co jest podstawowym zadaniem IBW?

Podstawowym zadaniem IBW jest uchylanie, likwidacja, przeciwdziałanie niebezpieczeństwom zagrażającym społeczności i poszczególnym jednostkom, jak również bezpieczeństwu państwa.

Jakie instytucje możemy zaliczyć do IBW?

ABW - Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego

AW - Agencja Wywiadu

BOR - Biuro Ochrony Rządu

CBA - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Policja

Służba celna

SKW - Służba Kontrwywiadu Wojskowego

SWW - Służba Wywiadu Wojskowego

wywiad skarbowy - inspekcja kontroli skarbowej

Żandarmeria Wojskowa

Prokuratura

SW - służba więzienna

STRAŻ GRANICZNA

PODSTAWA PRAWNA - 12 PAŹDZIERNIKA 1990r.

HISTORIA - jej funkcjonowanie rozpoczęło się 16 maja 1991 wraz z rozformowaniem Wojsk Ochrony Pogranicza

UPRAWNIENIA -

• Funkcjonariusz Straży Granicznej jest uprawniony do zatrzymania pojazdu

• Legitymowania uczestnika ruchu

• Sprawdzania dokumentów wymaganych w związku z kierowaniem pojazdem

• Kontroli przewozu drogowego towarów niebezpiecznych

• Używania przyrządów kontrolno-pomiarowych,

ZADANIA -

• Ochrona granicy państwowej

• Organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego

• Wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej, w tym wiz

• Gromadzenie i przetwarzanie informacji z zakresu ochrony granicy państwowej i kontroli ruchu granicznego

• Zapewnienie bezpieczeństwa na pokładzie statków powietrznych

POLICJA

PODSTAWA PRAWNA - 6 kwietnia 1990r

HISTORIA - Wyraz "policja" pochodzi od greckiego słowa "politeia" i łacińskiego "politia". W świecie nowożytnym pojawia się około roku 1500 we Francji jako "police". W wieku XVI i XVII nazywano policją całą wewnętrzną administrację poza sądownictwem, wojskowością i skarbowością w 1944 r., powołano Milicję Obywatelską, który to organ istniał do połowy 1990 r. Niestety relacje MO ze społeczeństwem nie układały się pomyślnie, szczególnie w latach 80., kiedy nasiliły się walki polityczne. Od kwietnia 1990 r., miejsce MO zajęła Policja.

UPRAWNIENIA -

• legitymowania osób

• zatrzymywania osób

• przeszukiwania osób i pomieszczeń

• kontrolowanie rodzaju używanego paliwa

• obserwowania i rejestrowania obrazu zdarzeń

ZADANIA -

• Zatrzymywanie sprawców przestępstw i wykroczeń

• kontrola przestrzegania ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia

• ochrona bezpieczeństwa i porządku

• wykrywanie i ściganie przepisów porządkowych

• nadzór nad strażami gminnymi/miejskimi

CENTRALNE BIURO ANTYKORUPCYJNE

PODSTAWA PRAWNA - 9 czerwca 2006r

HISTORIA -

UPRAWNIENIA -

• czynności operacyjno-rozpoznawcze w celu zapobiegania popełnieniu przestępstw, ich rozpoznania i wykrywania

• czynności kontrolne w celu ujawniania przypadków korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym

• czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla zwalczania korupcji w instytucjach państwowych i samorządzie terytorialnym

ZADANIA -

• rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw przeciwko działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego

• rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw przeciwko wymiarowi sprawiedliwości

• prowadzenie działalności analitycznej dotyczącej zjawisk występujących w obszarze właściwości CBA 

• kontrola prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych

BIURO OCHRONY RZĄDU

PODSTAWA PRAWNA - 16 marca 2001r.

HISTORIA -

UPRAWNIENIA -

• legitymować osoby w celu ustalenia ich tożsamości,

• zatrzymywać osoby stwarzające w sposób oczywisty bezpośrednie zagrożenie dla życia

• dokonywać kontroli osobistej,

• żądać niezbędnej pomocy od instytucji państwowych,

• wydawać polecenia osobom, których zachowanie może stworzyć zagrożenie dla bezpieczeństwa osób, obiektów i urządzeń

ZADANIA -

• ochrona osób i obiektów ważnych ze względu na dobro i interes państwa

• prowadzenie rozpoznania pirotechniczno - radiologicznego obiektów Sejmu i Senatu

• ochranianie obiektów służących Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej

• ochranianie obiektów służących Prezesowi Rady Ministrów,

AGENCJA BEZPIECZEŃSTWA WEWNĘTRZNEGO

PODSTAWA PRAWNA - 24.05.2002r.

HISTORIA - 6 kwietnia 1990r. Sejm RP Polskiej przyjął ustawę o powołaniu cywilnej służby specjalnej pod nazwą Urzędu Ochrony Państwa. Jej propaństwowy i obywatelski charakter podkreślony został przez powierzchnie jej zadania ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego kraju.

W sierpniu 1996 r. sejm uchwalił pakiet ustaw określonych jako „reforma centrum administracyjno -gospodarczego rządu” . Urząd Ochrony Państwa wyłączono ze struktury Ministerstwa Spraw Wewnętrznych , a Szef służby stał się podporządkowany bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów. W dniu 24 maja 2002 r. Sejm uchwalił ustawę o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Agencji Wywiadu. Na jej podstawie rozdzielono dotychczasowe funkcje wywiadowcze i kontrwywiadowcze Urzędu Ochrony Państwa.

UPRAWNIENIA :

• czynności operacyjno-rozpoznawcze i dochodzeniowo-śledcze w celu

rozpoznawania, zapobiegania i wykrywania przestępstw oraz ścigania ich

sprawców

• czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne w celu

uzyskiwania i przetwarzania informacji istotnych dla ochrony

bezpieczeństwa państwa i jego porządku konstytucyjnego

• czynności operacyjno-rozpoznawcze i analityczno-informacyjne.

ZADANIA -

• Zwalczanie terroryzmu

• Zwalczanie przestępstw ekonomicznych

• Zwalczanie korupcji

• Ochrona informacji niejawnych

• Zwalczanie przestępczości zorganizowanej

ŻANDARMERIA WOJSKOWA

PODSTAWA PRAWNA - 24 sierpnia 2001

HISTORIA - Żandarmeria Wojskowa została sformowana z dniem 1 września 1990 roku. na bazie rozformowywanych organów prewencyjno-porządkowych Wojskowej Służby Wewnętrznej utworzone zostały terenowe jednostki organizacyjne ŻW

ZADANIA -

• zapewnienie przestrzegania dyscypliny wojskowej;

• ochranianie porządku publicznego na terenach i obiektach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych;

• ochranianie życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed zamachami naruszającymi te dobra;

• dokonywanie analizy oświadczeń o stanie majątkowym żołnierzy zawodowych

• zwalczanie klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidowanie ich skutków

UPRAWNIENIA -

• legitymowania w celu ustalenia tożsamości

zatrzymywania w przypadkach i w trybie określonym w przepisach o postępowaniu

• karnym,

• doprowadzania do miejsca pełnienia czynnej służby wojskowej

• osadzania w izbie zatrzymań

nakładania grzywien w drodze mandatu karnego za wykroczenia

Czy są również inne podmioty, które kontrolują i nadzorują pewne obszary działalności w polskim państwie i przynależą do systemu bezpieczeństwa wewnętrznego?

Inspekcje:

- straż leśna

- państwowa straż łowiecka

-straż parków

- służba ochrony zabytków

- ITD. - inspekcja transportu drogowego

- inspekcja ochrony środowiska

- itd.

Inspekcji nie można zaliczyć do IBW, zgodnie z klasyfikacją dotyczącą działań operacyjnych jak i zbieraniu i przetwarzaniu informacji niejawnych.

Co jest systemem fundamentalnego państwa?

Kontrole IBW - kontrola polega na sprawdzeniu, opisaniu, porównaniu(ustawy, wytyczne), wnioskowaniu mające na celu zlikwidowanie ewentualnych nieprawidłowości i zwiększenie efektywności działań IBW.

Głównym organem kontrolnym IBW jest SEJM RP poprzez sejmowe komisje - powołane uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.

Komisje Sejmowe:

Posłowie i Senatorowie mogą kontrolować instytucje poprzez uzyskiwanie od prezesa rady ministrów oraz szefów instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego. Mogą kierować do premiera interpelację oraz wnioski oraz wnioski o przedstawienie spraw bieżących, zapytania poselskie oraz pytania.

Parlamentarną kontrolą nad służbami specjalnymi sprawuje Sejmowa Komisja do Spraw Służb Specjalnych (9 posłów). Komisja opiniuje projekty ustaw i rozporządzeń dotyczące służb specjalnych oraz opiniuje kierunki pracy służb specjalnych w oparciu o informacje przedstawione przez szefów tych służb. Ponadto wydaje opinie w sprawie powołania poszczególnych osób na stanowiskach szefów i zastępców szefów służb specjalnych (ABW, CBA ,SKW, SWW)

Następnym ważnym organem to Sejmowa Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych. Do zakresu jej działania należą sprawy administracji państwowej oraz bezpieczeństwa, ładu i porządku publicznego. Jest ona również organem kontrolnym dla MSW, policja, straż graniczna oraz inspekcji a także innych organów kontrolnych państwa.

Sejmowa Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka - zajmuje się sprawami przestrzeganiem praw człowieka a także praworządności w sądach, prokuratorze, notariacie, adwokaturze, obsłudze prawnej. Komisja ta sprawuje nadzór nad prokuraturą a także nad służbami więziennymi.

Sejmowa Komisja Obrony Narodowej - zajmuje się sprawami ochrony państwa, zwłaszcza działalności sił zbrojnych, w jaki sposób działa obrona terytorialna, obrona cywilna. Wykonuje zadania w celu ulepszenia organizacji spółdzielczych. Sprawuje nadzór na Żandarmerią Wojskową i wszystkimi jednostkami wojskowymi.

Sejmowa Komisja Finansów Publicznych - zajmuje się kontrolą instytucji związanych z bezpieczeństwem wewnętrznym. Należą do niej sprawy systemu pieniężnego, kredytowego, podatkowego. Zajmuje się budżetem, sprawami finansowymi państwa. Sprawuje nadzór nad urzędem celnym.

Sejmowa Komisje Śledcze - powoływane są w celu wyjaśnienia określonych zdarzeń. Mają prawo do badania prawidłowości działań instytucji bezpieczeństwa wewnętrznego.

Komisje Rządowe:

Kolegium ds. Służb Specjalnych działa przy premierze jako organ opiniodawczy - doradczy w sprawach programowania, nadzorowania i koordynowania działalności ABW. AW. SKW i CBA oraz podejmowanych dla ochrony bezpieczeństwa państwa działań policji, Straży Granicznej, ZW, BOR, S.C., urzędów skarbowych, organów informacji finansowej oraz służb rozpoznawania Sił Zbrojnych.

Kolegium ds. Służb Specjalnych:

- przygotowuje projekty ustaw i rozporządzenia służb specjalnych

- wydaje opinie w sprawie powoływania poszczególnych osób na stanowiskach szefów i zastępców służb specjalnych,

- ustala kierunki i plany działania służb specjalnych

- koordynuje wspólne działania służb

- analizuje i koordynuje działania związane z ochroną informacji niejawnych.

Komisje Prezydenckie:

Prezydentowi IBW jako zwierzchnikowi sił zbrojnych, zobowiązane są do niezwłocznego przekazywania informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji państwa.

W imieniu prezydenta RP bezpośrednią kontrolę nad bezpieczeństwem sprawuje Biuro Bezpieczeństwa Narodowego (BBN - Stanisław Koziej)

BBN realizuje:

- zadania powierzone przez prezydenta RP z zakresu bezpieczeństwa narodowego, które wynikają z roli najwyższego przedstawiciela państwa

- czuwanie nad przestrzeganiem konstytucji

-stanie na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa

- nienaruszalność i niepodzielność terytorium

-zwierzchnictwo nad Służbami Zbrojnymi

BBN jest zapleczem merytoryczno-organizacyjnym Prezydenta RP w zakresie bezpieczeństwa państwa, monitoruje wdrażanie dyspozycji, strategii bezpieczeństwa narodowego odnośni bezpieczeństwa wewnętrznego.

Inne instytucje:

Sąd Okręgowy w Warszawie - sprawuje nadzór nad kontrolą operacyjną, która prowadzona jest niejawnie i podlega na kontrolowaniu treści korespondencji .

Najwyższa Izba Kontroli (NIK) - kontroluje finanse poszczególnych instytucji, kontroluje realizację ustaw

Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) - może podejmować takie czynność jakie przewidziane są w ustawie jeżeli naruszone są prawa człowieka lub obywatela.

Trybunał Konstytucyjny - Orzeka i bada z konstytucją pod względem prawnym zgodność uchwalonych, podpisanych ustaw.

Komisja Nadzoru Finansowego - Sprawuje nadzór finansowy nad wszystkimi instytucjami, które wydają kasę nad stabilnością, bezpieczeństwem rynku finansowego.

Media - najbardziej istotna instytucja, która kontroluje (czwarta władza).

Premierowi podlegają bezpośrednio:

-ABW

-AW

-CBA

Minister Obrony Narodowej:

-SKW

-SWW

-ŹW

MSW podlegają:

-policja

-Straż Graniczna

-BOR

Minister Finansów

- Inspekcja kontroli skarbowej

- Służba Celna

Ministrowi Sprawiedliwości podlega:

- Służba więzienna

- prokuratura

Udziałem wojewody jest:
- zarządzanie;
- organizowanie i prowadzenie szkoleń, ćwiczeń i treningów z zakresu reagowania na potencjalne zagrożenia;
- wnioskowaniem o użycie pododdziałów lub oddziałów sił zbrojnych RP do wykonywania m.in. takich zadań jak:
# współudział w monitorowaniu zagrożeń;
# wykonywanie zadań poszukiwawczo - ratowniczych;
# ewakuowanie ludności i mienia;
# współudział w ochronie mienia pozostawionego na obszarze występowania zagrożenia;
# izolowanie obszaru występowania zagrożenia lub miejsca prowadzenia akcji ratowniczych, ewakuacyjnych przy zagrożonych obiektach budowlanych i zabytkach;
# prowadzenie prac wymagających użycia specjalistycznego sprzętu technicznego lub materiałów wybuchowych będących w zasobach SZ(sił zbrojnych) RP;
# usuwanie materiałów niebezpiecznych i ich unieszkoldliwianie;
# likwidowanie skażeń chemicznych i zagrożeń biologicznych;
# usuwanie skażeń promieniotwórczych;
# wykonywanie zadań związanych z naprawą i odbudową infrastruktury technicznej.

Obowiązki wojewody obejmują też:
- realizację zadań z zakresu planowania cywilnego;
- realizację wytycznych wojewódzkich planów reagowania kryzysowego;
- wykonywanie przedsięwzięć wynikających z dokumentów planistycznych w ramach planowania operacyjnego w województwie;
- zapobieganie;
- przeciwdziałanie;
- usuwanie skutków zdarzeń o charakterze terrorystycznym;
- realizacja zadań z zakresu ochrony infrastuktury krytycznej;
- przygotowanie i przedkładanie (rządowemu centrum bezpieczeństwa (rcb) wojewódzkiego planu ochrony infrastuktury krytycznej;
- wykonywanie zadań z wykazu przedsięwzięć narodowego systemu pogotowia kryzysowego (nspk).

Wojewoda wykonuje swoje zadania przy pomocy Urzędów Wojewódzkich oraz odpowiednich służb, inspekcji i straży.

W każdym Urzędzie Wojewódzkim istnieje instytucja właściwa dla spraw zarządzania kryzysowego - Wydział Bezpieczeństwa I Zarządzania Kryzysowego.

Zadania wydziału:
- gromadzenie i przetwarzanie danych oraz ocena zagrożeń występujących na obszarze danego województwa;
- monitorowanie, analizowanie i prognozowanie rozwoju zagrożeń na obszarze województwa;
- dostarczanie niezbędnych informacji dotyczących aktualnego stanu bezpieczeństwa dla wojewódzkiego zespołu zarządzania kryzysowego, zespołu zarządzania kryzysowego działającego w urzędzie obsługującym MSWiA oraz RCB.

Ustawy i rozporządzenia regulujące udział SZ RP w sytuacjach kryzysowych:

Ustawy :
- o powszechnym obowiązku obrony RP z dnia 21.11.1967
- o zmianie ustaw o Policji oraz ustawy o powszechnym obowiązku ochrony RP z dnia 25.11.2004

- ustawa z dnia 16.04.2002 o stanie klęsk żywiołowych

- ustawa z 21.06.2002 o stanie wyjątkowym

- ustawa z dnia 06.04.1990 o policji

Rozporządzenie RM z 20.02.2003 w sprawie szczególnych zasad udziału oddziałów i pododdziałów SZ RP w zapobieganiu skutkom klęsk żywiołowych.

Ustawa o stanie klęski żywiołowej - w sytuacji gdy użycie innych sił i środków jest niemożliwe lub niewystarczające - minister obrony narodowej
wojewoda - ocena zagrożeń, poszukiwanie i ratownictwo, ewakuacja mienia i ludności.

Ochrona miejsc zagrożonych, użycie specjalnego sprzętu, usuwanie materiałów niebezpiecznych - oddziały jednostek służb publicznych.

Ustawa o stanie wyjątkowym - Prezydent RP na wniosek premiera, postanowieniem prezydenta - SZ RP pozostają w strukturze organizacyjnej w systemie dowodzenia SZRP.

Wojskowe wsparcie władz cywilnych i społeczeństwa:
siły zbrojne :
- zadania ochronne, reagowania kryzysowego, stabilizacji
- wojskowe wparcie władz cywilnych i społeczeństwa
- inne

sektor cywilny
- ochrona ludności i struktur państwa
- zapewnienie materiałów, informacji i duchowych podstaw egzystencji ludności
- zapewnienie ciągłości i funkcjonowania podstawowych działów GN
- zasilenie zasobami ludzkimi i materiałowymi SZRP

Zakres zadań realizowanych przez SZ RP na rzecz władz cywilnych:
- ochrona przed terroryzmem,
- akcja przeciwpowodziowa i przeciwlodowa,
- gaszenie rozległych pożarów,
- likwidacja skutków awarii technicznych,
- odśnieżanie stacji i węzłów kolejowych, dróg publicznych i lotnisk,
- oczyszczanie terenu z materiałów wybuchowych,
- działania przeciwepidemiczne,
- akcje poszukiwawczo - ratownicze

Organem pomocniczym wojewody w zapewnieniu wykonywania zadań zarządzania kryzysowego jest: Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego powoływany przez wojewodę, który określa jego skład, organizuje siedzibę oraz tryb pracy.

W skład zespołu wchodzą:
- wojewoda ( przewodniczący, kierownik komórki organizacyjnej właściwej w sprawach zarządzania kryzysowego w urzędzie wojewódzkim),
- z-ca przewodniczącego,
- a także osoby wskazane przez przewodniczącego spośród kierowników zespolonych słóżb osób zatrudnionych w urzędzie wojewódzkim,
- osoby zatrudnione w regionalnych zarządach gospodarki wodnej.

Jego zadaniem jest:
- ocena występowania potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego i prognozowanie tych zagrożeń;
- przygotowanie propozycji zadań i przedstawienie wojewodzie wniosków dotyczących wykonania, zmiany lub zaniechanie działań zawartych w planie reagowania kryzysowego
- informowanie społeczeństwa o sytuacji wynikającej z zagrożenia na danym obszarze
- opiniowanie wojewódzkiego planu reagowania kryzysowego

Wojewoda kieruje działaniami prowadzonymi w celu zapobiegania skutkom klęski żywiołowej lub w celu ich usunięcia na obszarze więcej, niż jednego powiatu wchodzącego w skład województwa. Jeżeli stan klęski żywiołowej wprowadzony został na obszarze więcej niż jednego województwa, wojewoda podlega właściwemu ministrowi. Wojewodowie albo pełnomocnicy są zobowiązani do współdziałania i wzajemnego przekazywania informacji w zakresie zapobiegania skutkom klęsk żywiołowych lub ich usuwania. Jeżeli siły i środki, którymi dysponuje wojewoda są niewystarczające, można wprowadzić obowiązek świadczeń osobistych i rzeczowych:
- udzielania pierwszej pomocy osobom ulegającym nieszczęśliwym wypadkom;
- czynnym udziale w działaniach ratowniczych;
- wykonywanie określonych prac;
- oddanie do używania posiadanych nieruchomości lub rzeczy ruchomych;
- udostępnienie pomieszczeń ewakuowanym;
- opieka nad mieniem poszkodowanych, które zostało na terenie objętym akcją ewakuacyjną.

Do zadań wykonywanych przez Urzędy Marszałkowskie w zakresie bezpieczeństwa wewnętrznego należy:
- współdziałanie z wydziałem zarządzania kryzysowego urzędu wojewódzkiego;
- podejmowanie czynności zgodnie z poleceniami wojewody, wydawane w sytuacjach nadzwyczajnych;
- określenie zadań dla jednostek organizacyjnych urzędu na wypadek zagrożenia bezpieczeństwa państwa;
- organizowanie szkoleń dla pracowników urzędu i podległych jednostek organizacyjnych w zakresie działań w obszarze bezpieczeństwa wewnętrznego;
- udział w przedsięwzięciach planowania operacyjnego i obronnego na obszarze województwa;
- realizacja zadań z zakresu obronności państwa.

Do zadań Biura Spraw Obronnych I Bezpieczeństwa Publicznego funkcjonującego w urzędach marszałkowskich należą w szczególności:
- sporządzenie okresowych analiz z zakresu bezpieczeństwa dla marszałka;
- współpraca z wojewodą w zakresie realizacji zadań z bezpieczeństwa wewnętrznego;
- współpraca w zakresie edukacji dla bezpieczeństwa;
- współpraca z organizacjami społecznymi i stowarzyszeniami o charakterze obronnym.

Rola i zadania powiatowej administracji w bezpieczeństwie państwa.

Do tzw. zadań własnych zalicza się:
- porządek publiczny;
- bezpieczeństwo obywateli;
- ochrona przeciwpowodziowa;
- ochro przeciwpożarowa;
- zapobieganie innym nadzwyczajnym zagrożeniom życia i zdrowia ludzi oraz ochrona środowiska.

Ustawy szczególne w sytuacjach związanych z usuwaniem bezpośrednich zagrożeń bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz obronnością mogły ponadto zezwalać organizacjom administracji rządowej na nałożenie na powiat obowiązku wykonania określonych czynności.

Zadania powiatowe z zakresu porządku i bezpieczeństwa publicznego realizowane są bezpośrednio przez mieszkańców (w formie referendum lokalnego na obszarze powiatu) lub przez organy ustrojowe powiatu (radę powiatu i zarząd powiatu), bądź przez starostę i podległe mu powiatowe służby, inspekcje i straże.

Rada Powiatu:
- podejmowanie uchwał kierunku działania organu wykonawczego powiatu, czyli zarządu powiatu m.in. w sprawach dotyczących bezpieczeństwa i porządku publicznego;
- rada uchwala powiatowy program zapobiegania przestępczości oraz ochronę bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego;
- dokonuje oceny sytuacji bezpieczeństwa przeciwpożarowego powiatu;
- wprowadza obowiązujące na terenie powiatu przepisy porządkowe;
- postanawia o pokrywaniu ze swego budżetu częściowo koszty utrzymania policji;
- otrzymuje przynajmniej raz w roku sprawozdanie komendanta policji o jego działalności.

Zarząd Powiatu jest organem wykonawczym rady lub organizacją wykonującą bezpośrednio ustawowe zadania powiatu.
W obszarze bezpieczeństwa i porządku publicznego może wydawać uchwały kierowane do powiatowych jednostek organizacyjnych.

Starosta powiatu:
- w stanach zagrożenia może wykonywać niezbędne czynności należące w stanach normalnych do kompetencji zarządu powiatu;
- opracowanie planów operacyjnych ochrony przed powodzią oraz ogłasza i odwołuje pogotowie i alarm przeciwpowodziowy;
- jest zwierzchnikiem policji na trenie powiatu.

Od 2002 r. nowelizacja ustawy ustrojowej - w strukturze organizacji powiatu powstał nowy podmiot - Komisja Bezpieczeństwa I Porządku, jest to organ kadencyjny, 3 lata, o kompetencjach opiniodawczo - doradczych w sprawach z zakresu porządku i bezpieczeństwa w składzie:
- starosta - przewodniczący
- 2 radnych delegowanych przez radę powiatu
- 3 osoby z rekomendacji starosty
- 2 osoby delegowane przez komendanta policji
- prokurator wskazany przez prokuratora okręgowego

Do jej zadań należy:
- ocena zagrożeń
- opiniowanie pracy policji i innych powiatowych służb, inspekcji i straży
- przygotowanie projektu powiatowego programu zapobiegania przestępczości oraz bezpieczeństwa obywateli
- opiniowanie projektów innych programów współdziała policji i innych powiatowych służb
- opiniowanie projektu budżetu powiatu w obszarze porządku i bezpieczeństwa obywateli

Starosta w systemie zarządzania kryzysowego

Do jego zadań w tym obszarze należy :
- kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem, usuwaniem skutków zagrożeń na terenie powiatu;
- realizacji zadań z zakresu planowania cywilnego

Starosta realizuje te zadania przy pomocy powiatowego zespołu zarządzania kryzysowego.
skład:
- przedstawiciele starostwa powiatowego
- przedstawiciele powiatowych jednostek organizacyjnych
- przedstawiciele społecznych organizacji ratowniczych.

Zespół powiatowy wykonuje na obszarze powiatu zadania przewidziane dla zespołu wojewódzkiego

Poza zespołem powiatowym starosta wykonuje zadania przy pomocy powiatowego centrum zarządzania kryzysowego:
- pełnienia całodobowego dyżuru w celu zapewnienia przepływu informacji na potrzeby zarządzania kryzysowego;
- współdziałanie z centrami zarządzania kryzysowego organów administracji publicznej;
- nadzór nad funkcjonowaniem systemu wykrywania i alarmowania oraz systemu wczesnego ostrzegania ludności;
- współpraca z podmiotami realizującymi monitoring środowiska;
- współpraca z podmiotami prowadzący akcje ratownicze, poszukiwawcze i humanitarne;
- dokumentowanie działań podejmowanych przez centrum realizacji zadań;
- stałego dyżuru na potrzeby podwyższania gotowości obronnej państwa.

Gminna administracja publiczna - zadania:

- zapewnienie porządku publicznego;
- zapewnienie bezpieczeństwa obywateli;
- zapewnienie ochrony przeciwpożarowej;
- zapewnienie ochrony przeciwpowodziowej;

Samorząd gminny nie dysponuje środkami władczymi ( policja) dlatego podstawowego znaczenia nabierają środki prewencyjne zapobiegające naruszeniom porządku. Będą to działania podejmowane bezpośrednio przez mieszkańców (referendum gminne) lub przez organy gminy, czyli radę gminy i wójta (burmistrz, prezydent miasta)

wójt w kwestii zarządzania bezpieczeństwem wewnętrznym realizuje zadania:
- wydaje decyzje administracji
- w zastępstwie rady gmin może wydawać przepisy porządkowe;
- opracowuje plan operacyjno- ochronny

Poza organa gminnymi, które realizują zadania w zakresie ochrony porządku publicznego samorząd może powołać dodatkowo jednostki organizacyjne gminy pod nazwą straż gminna.
Wykonuje ona zadania w zakresie ochrony porządku publicznego zgodnie z ustawami i aktami prawa miejscowego.
- ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych;
- czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego;
- współpraca z właściwymi powiatowymi organizacjami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli;
- zabezpieczenia miejsc przestępstw, katastrof;
- ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej;
- doprowadzenie osób do izby wytrzeźwień;
- informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń;
- konwojowa dokumentów i mienia o znaczeniu ważnym dla powiatu.

Wójt, burmistrz, prezydent miasta jest właściwym organem w sprawach zarządzania kryzysowego na terenie gminy. Do zadań należą:
- kierowanie działaniami związanymi z monitorowaniem, planowaniem, reagowaniem i usuwaniem skutków zagrożeń na terenie gminy, realizacja zadań w zakresie planowania kryzysowego.

Organem pomocniczym wójta w realizacji zadań zarządzania kryzysowego jest gminny zespół zarządzania kryzysowego, powoływany przez wójta.

STRATEGIA

Słowo „strategia” pochodzi z greckiego strategos od stratos - wojsko i agein - prowadzę: oznaczało sztukę dowodzenia wojskami naczelnego wodza.

Złożoność życia społeczeństw - głównie za sprawą pojawienia się broni jądrowej - włączono w zakres strategii aspekty pozamilitarne, takie jak: polityczne, społeczne, ekonomiczne, psychologiczne , moralne.

Termin „strategia” zaadaptowany został na rzecz sztuki rządzenia państwem.

Rozległego znaczenia ten termin nabrał w drugiej połowie xx w.. Od tej pory odnosił się do pełnego spektrum celów narodowych i sposobów ich osiągania.

Pojawiają się nowe terminy: „politsrategia”, „ strategia totalna”, „strategia ogólna”.

W tych nowych ujęciach stała się koncepcyjno-decyzyjną i realizacyjną fazą polityki państwa w skali ogólnych celów oraz środków i sposobów ich urzeczywistniania.

Współcześnie „strategię” (bez przymiotników) definiuje się jako: teorię i praktykę działania ukierunkowanego na osiągnięcie założonych celów w danej dziedzinie, ujmowanych w skali ogólnej i mających charakter długofalowy.

ZAKRESY DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWA ODPOWIADAJĄCE STRATEGIE

Działalność państwa w całości Strategia bezpieczeństwa państwa Strategia Narodowa

Działalność państwa wg dziedzin Inne Strategie

Gospodarczej, socjalnej, obronnej

Działalność państwa w wojnie Strategia Wojenna

Działalność państwa w poszczególnych
dziedzinach

Strategię narodową, strategię bezpieczeństwa narodowego, strategię obronną należy postrzegać w hierarchii wynikającej z ich zakresu znaczeniowego.

Strategia narodowa - zorientowana jest na pełne spektrum celów państwa, dla realizacji których rozporządza ona wszelkimi swymi zasobami. Strategia narodowa dotyczy relacji (związków przyczynowo-skutkowych) pomiędzy celami i środkami (zasobami), władzą a zadaniami, możliwościami i Zamiarami.

Strategia bezpieczeństwa - ogranicza się do realizacji celów zapewnienia bezpieczeństwa w ramach dostępnych zasobów.

Strategia obronna skupia się na zapewnieniu obrony przed zagrożeniami (głównie) militarnymi.

Strategia wojskowa - dotyczy działania (polityki) i ukierunkowanego na osiągnięcie założonych celów we wszystkich dziedzinach i stanach funkcjonowania państwa (pokoju, kryzysu, wojny).

Polityka - działalność wytyczona przez ośrodek decyzyjny zmierzająca do osiągnięcia określonych celów. Podmiotem polityki jest tu państwo, przedmiotem władza, a cele - funkcja interesów społecznych. Polityka - „co robić?”; Strategia - „jak coś zrobić?”

Strategia bezpieczeństwa narodowego

Przez strategię bezpieczeństwa narodowego można rozumieć wybór, dokonany na podstawie wiedzy i analizy strategicznej, środków właściwych i koniecznych, a będących w dyspozycji państwa do osiągnięcia celów i realizacji zadań określonych przez politykę bezpieczeństwa.

Istotą strategii jest określenie priorytetów , czyli dokonywanie trudnych wyborów.

Zadaniem strategii jest osiągnięcie celów ustalonych przez politykę, przy jak najlepszym wykorzystaniu posiadanych środków.

Konieczność powszechności ochrony wynika z wielu strategicznych względów:

Pierwszy to prakseologiczne dyrektywy maksymalnego wykorzystania środków i możliwości działania dla zapewnienia skutecznej ochrony i obrony wartości i interesów narodowych;

Drugi to geostrategiczne położenie polski między dwoma potęgami, które w naturalny sposób rozszerzają swoje wpływy, wartości i władze;

Trzeci to współczesny charakter zagrożeń bezpieczeństwa narodowego;

Czwarty wzgląd moralny, prawny i obywatelski obowiązek.

Środki narodowej strategii

Wiarygodne odstraszanie i skuteczną ochronę i obronę polski oraz realizację zadań obrony wspólnej NATO, można osiągnąć przez stworzenie (uzyskanie) strategicznej przewagi zdolności obronnych polski nad zdolnościami ofensywnymi ewentualnych agresorów, przygotowując następujące środki strategiczne:

1. Siły zbrojne o obronnej strukturze;

2. Przygotowanie do działań nieregularnych w masowej skali;

3. Operacyjne przygotowanie obszaru kraju (opok) do obrony;

4. Przygotowanie obrony przestrzennej;

5. Powszechny obowiązek służby wojskowej;

6. Narodowy system dowodzenia siłami zbrojnymi RP, sprzężony z systemem dowodzenia NATO.

7. Przed polityką bezpieczeństwa narodowego stoją następujące wyzwania:

8. Uniknięcie powtórzenia błędów polityki bezpieczeństwa z przeszłości, a zwłaszcza sprzed 1939 r.;

9. Zapewnienie skutecznej ochrony i obrony interesów narodowych polski, samodzielnie i w ramach NATO;

10. Likwidacja skutków opóźnień cywilizacyjnych w stosunku do europy zachodniej oraz umocnienie siły narodowej do poziomu odpowiadającego wymogom kluczowego dla bezpieczeństwa europy położenia geopolitycznego polski;

11. Całkowite wykorzystanie szans na zapewnienie bezpiecznych warunków rozwoju polski oraz zwielokrotnienie siły obronnej, jaka daje członkowstwo w NATO i w UE;

12. Współuczestniczenie w tworzeniu i utrzymywaniu bezpieczeństwa międzynarodowego w celu uprzedzania zagrożeń zewnętrznych bezpieczeństwa narodowego i zapobiegania im.

13. Uświadamianie społeczeństwu, że bezpieczeństwo narodowe jest największą wartością i potrzebą narodu, a zależy tylko i wyłącznie od nas samych;

14. Uświadamianie, ze klęski i katastrofy narodowe w przeszłości to rezultat błędów, niedbalstwa i osłabienia troski o państwo;

15. Uświadomienie, że członkostwo w NATO i UE nie zapewni trwałych podstaw bezpieczeństwa narodowego, ale wymagane jest posiadanie własnych zdolności obronnych;

16. Tworzenie przekonania o potrzebie powszechnego udziału społeczeństwa w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego;

17. Kreowanie polityki i strategii bezpieczeństwa narodowego, właściwych dla wyznań i zagrożeń xxi w.

Zadania polityki bezpieczeństwa narodowego w stosunku do strategii bezpieczeństwa narodowego u progu XXI w. Można ująć następująco:

1. Zapewnić skuteczną ochronę wartości i interesów narodowych samodzielnie oraz w ramach obrony wspólnej NATO;

2. Osiągnąć wzrost siły narodowej odpowiadającej zakładanej pozycji polski w europie i w świecie wzorem nowoczesnych i bogatych państw europy zachodniej;

3. Osiągnąć trwałą, wiarygodną i korzystną dla interesów narodowych polski pozycje w strukturach NATO i UE;

4. Inicjować dwustronne i międzynarodowe działania tworzące i utrzymujące bezpieczeństwo międzynarodowe i współuczestniczyć w nich.

Doktryna- oficjalnie przyjęty system zasad i założeń ośrodka decyzyjnego, zmierzający do realizacji ustalonych celów za pomocą wydzielonych środków. Przyjęcie za punkt wyjścia zakresu rozwiązań doktrynalnych pozwala wyróżnić - doktrynę bezpieczeństwa narodowego, - doktrynę wojenną- doktrynę wojskową i inne.

Doktryna bezpieczeństwa państwa- jedna z doktryn państwa (narodowych), która jest oficjalnie przyjęta przez kierownictwo państwa systemem założeń i zasad działania w dziedzinie polityki bezpieczeństwa.

Doktryna obronna- jedna z doktryn państwa (narodowych), która jest oficjalnie przyjęta przez kierownictwo państwa systemem założeń i zasad działania w dziedzinie polityki obronnej.

Doktryna połączona- podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele sił zbrojnych dwu lub więcej państw w skoordynowanej akcji w dążeniu do wspólnych celów. Jest ona ratyfikowana przez państwa członkowskie.

Doktryna sił zbrojnych- podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele dwóch lub trzech rodzajów sił zbrojnych tego samego państwa w skoordynowanej akcji zmierzającej do osiągnięcia wspólnego celu. Jest ona zatwierdzana przez dowódców tych rodzajów sił zbrojnych i ogłaszana we wspólnej publikacji gdzie określony jest charakter działań każdego z uczestników.

Doktryna wojenna -rodzaj doktryny obejmującej oficjalnie przyjęty system zasad i założeń dotyczących tworzenia i wykorzystania potencjału wojennego dla zapobiegania i przeciwdziałania wszelkiego rodzaju zagrożeniom.

Doktryna wojskowa -jedna z doktryn państwa (narodowych), która jest przyjętym przez kierownictwo państwa systemem założeń i zasad działania w dziedzinie polityki wojskowej.

Doktryna wspólna -podstawowe zasady, którymi kierują się przedstawiciele dwóch lub więcej rodzajów sił zbrojnych tego samego państwa w skoordynowanej akcji mającej na celu osiągnięcie wspólnego celu. Jest ona zatwierdzana przez dowódców wszystkich czterech rodzajów sił zbrojnych i powinna być opublikowana przez szefa kolegium połączonych szefów sztabów.

WYKŁADY

bezpieczeństwo państwa za czasów dynastii piastowskiej;

1. Mieszko I ; Bolesław Chrobry

- czasy jednoczenia plemienia

- Polska stała się liczącym państwem na arenie międzynarodowej ( dzięki wojnom)

- Chrobry utworzył system bezpieczeństwa państwa w oparciu o grody (tzw. system grodowy) zarządzane przez kasztelana. były one ośrodkami administracji państwowej: skarbowej, wojskowej i sądowej.

- W razie zagrożenia pospolite ruszenie

CZYNY PRZESTĘPCZE PODLEGAŁY DZIAŁALNOŚCI REPRESYJNEJ:

-KOMES PAŁACOWY- bezpieczeństwo w bezpośrednim otoczeniu księcia

-MINCERZ - odpowiadał za mennice państwową, ściągał daniny i cła

-NAMIESTNICY- administrowali prowincjami i odpowiadali za bezpieczeństwo wewnętrzne prowincji

-KASZTELANOWIE- pełnili władzę administracyjną, sądowniczą i policyjną

-JUSTYCJARIUSZ - ściganie przestępców

2. Bolesław Krzywousty

okres "rozbicia dzielnicowego trwał przez ponad 150 lat - znaczenie polityczne polski osłabło, a silną pozycję w europie odzyskała dopiero w i połowie wieku xiv. ( skutki: osłabienie granic, walki wewnętrzne, wzrost pozycji duchowieństwa, sprowadzenie krzyżaków, najazdy Mongołów)

okres stabilizacji społecznej i szybkiego rozwoju kraju ( uregulował stosunki własnościowe ziem, rozwoje miast i wsi, osadnicy z Niemiec i Holandii)

Lokacja miast na prawie niemieckim : władza przez mieszkańców( burmistrz, Rada Miasta) oraz -TŁUMACZ - zadania policji handlowej i politycznej na wchodze RP

-HUTMAN - nadzór nad przestrzeganiem prawa miejskiego

-INSTYGATOR MIEJSKI-czuwanie nad prawidłowym przebiegiem sesji sądu

-SYNDYK- reprezentowali interesy miasta przed sądem krajowym i zagranicznym oraz jest policją podatkową

-STRAŻE I MILICJA

-MILICJA -rodzaj wojska wynajmowanego i opłacanego przez miasto

3 Kazimierz Wielki

Zwiększenie kraju 2,5 - krotnie, początek tolerancji religijnej, fortyfikacje, mury wałowe na granicach miast, dobre relacje z Czechami

Starosta- zastępca księcia w prowincji , funkcje wojskowe, dysponował on: służbami starościńskimi (wykonywali zadania starosty), burgrabia ( niedopuszczanie do kradzieży)

bezpieczeństwo państwa za czasów dynastii Jagiellonów;

Skutki związku polski z Litwą:

-Polska stała się mocarstwem, Zagrożenie dla Krzyżaków, konflikty z WK Moskiewskim i Tatarami, osłabienie władzy królewskiej przez nadawanie przywilejów szlacheckich, późniejsza Unia realna z Litwą,

Na szczeblu centralnym funkcje policyjne sprawuje MARSZAŁEK KORONNY- bezpieczeństwo osobiste monarchy i porządek publiczny w jego otoczeniu, uprawnienia sądownicze (sąd marszałkowski, za przestępstwa pospolite i polityczne)

MARSZAŁEK NADWORNY -zastępca KORONNEGO

Na szczeblu lokalnym - STAROSTA

bezpieczeństwo państwa w okresie królów elekcyjnych;

Unia z Saksonią

• unia rozkładającej się wewnętrznie polski i Litwy z wysoko pod względem gospodarczym i kulturalnym - Saksonią, szansą nie tylko przetrwania lecz nawet odegrania roli mocarstwowej;

Okres rządów augusta II i III to czas wojen i pokoju. król nie troszczył się zbytnio o siłę militarną RP, więcej uwagi poświęcając własnemu wystawnemu życiu i powiększaniu bogactwa

przyczyny upadku RP

• wewnętrzne:

1. długoletnie powstrzymywanie się od reform anachronicznego systemu;

2. próba radykalnej reformy państwa, ze względu na ogólną słabość zakończona jego upadkiem;

3. liczne zdrady i przedkładanie własnych korzyści nad państwowymi;

4. słabość gospodarcza i militarna;

• zewnętrzne:

1. gwałtowny wzrost znaczne sąsiadów rzeczypospolitej w xviii w (rosja, prusy i austria to ówczesne mocarstwa europejskie);

2. brak wartościowych sjuszy ( osamotnienie rzeczypsopolitej na arenie międzynarodowej)

W 1775 (do 1789) powstała RADA NIEUSTAJĄCA (w skład departamenty) - zajmował się nadzorem organów policyjnych w całym kraju . MIASTA KRÓLEWSKIE = 15 DEPARTAMENTÓW ( w każdym komisarz policji)

Aktywność departamentów: Polityka finansowa, Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego, ochrona zdrowia, kontrola stanu sanitarnego, ochrona przeciwpożarowa, planowanie urbanistyczne i administracyjne

3 maja 1791 KONSTYTUCJA:

Centralny Organ Władzy Wykonawczej -Straż Praw ( król, prymas , 5 ministrów[w tym minister policji])

-Komisja policji Obojga Narodów (zwierzchnictwo nad sprawami bezpieczeństwa i porządku publicznego) Kompetencje: walka z przestępczością kryminalna, prostytucją, żebractwem i włóczęgostwem, udzielenie pomocy w czasie klęsk żywiołowych, nadzór nad cudzoziemcami, jednolity system miar i wag, ewidencja ludności, nadzór nad więziennictwem, walka z monopolami

Komisja porządkowych cywilno-wojskowych - administracja lokalna na szczeblu wojewódzkim

• bezpieczeństwo państwa w okresie międzywojennym;

stan bezpieczeństwa polski w 1921 roku był niski i nie rokowało to nadziei na zmianę w najbliższym czasie. chociaż był oparty na dwóch filarach : 1/ traktacie wersalskim; 2/ traktacie ryskim

granice - w zdecydowanej mierze otwarte, bez przeszkód naturalnych, trudne do obrony;

gospodarka - kraj rolniczy; słabo rozwinięty przemysł; katastrofalna infrastruktura; zniszczenia wojenne; polska do 1920 r. nie posiadała jednolitej waluty; ogromne zadłużenie finansowe na potrzeby wojny polsko-bolszewickiej , około 260 mln dolarów; ubytek w wojnach ok. 13% ludności polskiej

Mniejszość stanowiła 1/3 ludności !!! BRAK STABILIZACJI SPOŁECZNEJ, NARODOWEJ I POLITYCZNEJ.

• dla obronności kraju znaczenie -umocnienia i fortyfikacje militarne. dzieliły się one na:

1. twierdze o obwodzie zamkniętym;

2. obszary warowne;

3. umocnienia przedmościa;

4. zapory stałe

Twierdze: WARSZAWA, MODLIN, DĘBLIN, POZNAŃ, GRUDZIĄDZ, TORUŃ, CHEŁMNO, OSOWIEC, BRZEŚĆ NAD BUGIEM, KRAKÓW, PRZEMYŚL I GRODNO.

RADY OBRONY PAŃSTWA 1 lipca 1920 (19 osób - Piłsudzki , MARSZAŁEK SEJMU, PREMIER, TRZECH CZŁONKÓW RZĄDU DELEGOWANEGO PRZEZ NIEGO I TRZECH PRZEDSTAWICIELI WOJSKA WYZNACZONYCH PRZEZ NACZELNEGO WODZA ORAZ 10 POSŁÓW)

Rada Wojenna 07.01.1921 - strategia bezpieczeństwa państwa

• 19 stycznia 1922 roku przyjęto strategię bezpieczeństwa polski - cel główny - obrona stanu posiadania i nieprzejawiania żadnych zamiarów agresywnych wobec sąsiadów i innych państw.

Zamach majowy z 1926 r. - rozwiązano Rade Wojenna i ścisła Rade Wojenna które kompetencje przejął GŁÓWNY INSPEKTOR SIŁ ZBROJNYCH (opracowanie i kontrola prac mobilizacyjnych i operacyjnych, przygotowania planu obrony kraju, kontrola przygotowań wojennych , przygotowanie wyższych dowódzców do zadań wojennych)

Komitet Obrony Państwa - KOP - 25.10.1926 - przewodniczący prezydent , zastępcą premier, członkowie ministrowie [s. wojskowych, s. wewnętrznych, s. zagranicznych i skarbu oraz GISZ) kompetencje: Opracowanie dla rządów wniosków : ogólnego programu prac w zakresie przygotowań obronnych państwa b) przygotowań projektów ustaw w sprawach dot. Obronności państwa, wydawania opinii w sprawach które posiadają większe znaczenie dla obronności państwa,

RADA OBRADOWAŁA TYLKO RAZ 23.11.1926

Komitet Obrony Rzeczypospolitej - KOR- 9.05.1936 (prezydent, GISZ, premier i ministrowie [s. wojskowych, zagranicznych, s wewnętrznych, skarbu, przemysłu i handlu ) organ pośredniczy miedzy władzami wojskowymi a cywilnymi, kreujący politykę obronną Polski

SPOTKAŁ SIĘ TYLKO DWA RAZY

Sekretariat Komitetu Obrony Rzeczypospolitej (SEKOR) - koordynowanie polityki wśród resortów cywilnych i wojskowych i przygotowaniem materialnym i legislacyjnym na wypadek wojny.

Prezydent jako głowa państwa sprawował nadzór nad bezpieczeństwem państwa

Za stan bezpieczeństwa odpowiadał przeze wszystkim minister s. wewnętrznych

Duża role w zachowaniu bezpieczeństwa państwa sprawował minister sprawiedliwości poprzez sądu i prokuratury

Wojewodowie i starostowie odpowiadali za bezpieczeństwem w terenie

Administracja specjalna : 1. Wojskowa - 10 okręgów/ kierowali dowódcy okręgów korpusów / zwierzchnictwo nad wojskiem należało do prezydenta sprawował przez ministra spraw wojskowych

2. Sądowa - funkcje spełniali kierownicy sądów / minister sprawiedliwości posiadał zwierzchnictwo nad wszystkimi sądami , administracja więziennictwa kierowali naczelni więzień i inspektorowie

„NARÓD POD BROŃ” -na wypadek wojny wszyscy w większym lub mniejszym stopniu musza posiadać wykształcenie wojskowe lub przysposobieniem do pełnienia służby wojskowej

1927- Państwowy Urząd Wychowania Fizycznego i Przysposobienia Wojskowego [do 1939]

TRZY STOPNIE

1. Od 4 do 13 lat - szkolenie fizyczne i ogólnie zapoznawano z zagadnieniami obrony państwa

2. Od 13 do 18 lat - - przygotowywał podoficerów rezerwy

3. o charakterze typowo wojskowym, przygotowywał kandydatów na oficerów rezerwy

SŁUŻBA POLICYJNA :

Listopad 1918 - Komenda Główna i Sztab Główny Milicji Ludowej PPS w Warszawie

Władza zwierzchnia - Komendant Główny z podległa mu - Komendą ML

Najwyższy Terenowy Organ ML - Komendy Okręgowe > Powiatowe > Posterunki ML

9.01.1919 - dekret o Organizacji Policji Komunalnej [PK] - zapewnienie bezpieczeństwa publicznego i wykonywać polecenia władz państwowych i samorządowych.

• PODSTAWOWYMI ORGANAMI BYŁY: POWIATOWE URZĘDY, KTÓRYM PODLEGAŁY KOMISARIATY ORAZ POSTERUNKI MIEJSKIE I GMINNE.

24.07.1919 - uchwalenie ustawy o Policji Państwowej [PP]- na czele Komendant Główny podporządkowany MSW

Na szczeblu wojewódzkim - komenda okręgowa, powiat - komenda powiatowa

Komisariaty - na terenie miasta lub gminy lub na terenie paru gmin - posterunki

Jesień 1919

Służba śledcza - dochodzenia śledcze w sprawie Przestępstw karnych, wywiady policyjne, rejestracja osób poszukiwanych, ewidencja osób pod dozorem policji

• bezpieczeństwo państwa w latach 1945 - 1991

• GRANICE - północno-zachodnia i południowa- są naturalne (Bałtyk, Karpaty, Sudety); zachodnia, północno-wschodnia i wschodnia -otwarte;

Ludność 39 mln

97,6 % Polaków

Potencjał wojskowy - 340 tys. poborowych rocznie , 8mln mężczyzn w wieku 15-49

Największe zagrożenie naturalne - powodzie

• z całości gospodarki szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego ma rolnictwo, źródła energii i przemysł zbrojeniowy

zapisy konstytucji z 1947 r. i 1952 r. wyraźnie wskazywały na tworzenie systemu obronnego opartego o siły zbrojne

21.11.1967 - ustawa o powszechnym obowiązku obrony

Komitet Obrony Kraju[1959] - organ kolegialny Rady Ministrów ds. obronności. Przewodniczący Prezes Rady Ministrów, zastępca: MON// Organ wykonawczy : Sekretarz Kompetencje:

Założenia obronności państwa, kierowanie całokształtem prac dotyczących obronności kraju, rozpatrywanie zagadnień obronności kraju, ustalanie założenie organizacji sil zbrojnych , koordynowanie naczelnych i terenowych organów administracji państwowej w zakresie obronności państwa.

21.11.1983 nowelizacja ustawy o powszechnym obowiązku obrony PRL - nie był już podległy RM .

Przewodniczącego powoływał Sejm, zastępców Rada Państwa.

Uprawnienia: założenia obrony PRL

- ustalanie założeń organizacji sil zbrojnych,

- ustalanie założeń organizacyjnych sił zbrojnych,

- ustalanie zadań związanych z podnoszeniem gotowości obronnej państwa,

- koordynowanie działań organów administracji państwowej.

Po zmianach ustrojowych zlikwidowana Rade Państwa w jego miejsce urząd prezydencki

Prezydent może wprowadzić stan wojenny oraz ogłosić mobilizacje

• powołano radę bezpieczeństwa narodowego jako organ doradczy prezydenta w sprawach bezpieczeństwa państwa. kok stał się strukturą podległą biura bezpieczeństwa narodowego podlegającego prezydentowi.

• prezydent jako przewodniczący kok posiadał uprawnienia do wydawania zarządzeń w sprawach należących do zakresu działania komitetu.

Milicja obywatelska 27.07.1944

Zadania: ochrona bezpieczeństwa ,spokoju i porządku publicznego

Dochodzenie i ściganie przestępców

Wykonywanie zleceń władz administracyjnych, sądów i prokuratury w zakresie przewidzianym prawem

PODSTAWOWE ODDZIALY : służba wewnętrzna, służba śledcza, szkoleniowo-policyjna oraz

Oddział ogólny, inspektorat ORMO, biuro rejestracji cudzoziemców, samodzielny wywiad personalny, samodzielny wywiad specjalny

Terenowe jednostki MO

Województwo : komenda wojewódzka

Powiat: komenda powiatowa

Komisariaty i posterunki MO

Marzec 1949 - połączenie MO z aparatem bezpieczeństwa publicznego. Komendanci szczeblów zostali zastępcami szefów urzędów Bezpieczeństwa Publicznego

Styczeń 1951 - nałożono obowiązek zwalczania pijaństwa

1952 - wprowadzono instrukcje dot. Zwalczania chuligaństwa wśród młodzieży

Zmotoryzowane obrody milicji obywatelskiej (12.1956) :

Prowadzenie działań policyjnych w warunkach dużego zagrozenia, pościgi za bardzo niebezpiecznymi przestępcami, ochrona porządku publicznego podczas klesk, ochrona porządku publicznego podczas przejazdu pociagow specjalnych, kolumn samochodow, imprez

W księstwie warszawskim- utworzono 14 stycznia 1807 roku komisję rządząca. W jej składzie resort policji, pod nazwą dyrekcja policji. Do jej zadań należało:

1 zapobieganie i zwalczanie przestępstw pospolitych, buntów i rozruchów miejscowej ludności.

2 nadzór nad przestrzeganiem obyczajów

3 nadzór nad miastami

4 kontrola ruchu osobowego, wystawianie paszportów

5 zapobieganie pożarom i innym klęskom żywiołowym

6 cenzura prasy i publikacji

7 nadzór nad więziennictwem

8 sądownictwo w sprawach policyjnych w pierwszej instancji

• Departament - prefekt, któremu podporządkowano komisarzy policji

• Izby powiatowe wykonawcze - podprefekt

• Izby administracji publicznej w miastach - prezydent i burmistrz

• W gminach - wójtowie i sołtysi

1815 - upadek księstwa warszawskiego

Królestwo polskie - rozbudowa systemu instytucji policyjnych szczególna waga do działania służb policyjnych realizujących zadania kontrwywiadu politycznego.

Utworzono szereg jednostek policji politycznej niezależnych od siebie.

W 1817 roku powstała wyższa wojskowo sekretna policja. Niezależnie od niej książę Konstanty w swojej kancelarii utworzył wyższą tajną policję wojskową

17 października 1816 roku car Aleksander I utworzył oddział żandarmerii w Warszawie i w ośmiu innych miastach wojewódzkich oraz 31 obwodowych korpusów tej formacji.

Tego samego roku w Warszawie powołano do życia policję municypalną. W jej skład wchodziły:

1 oddział policji pieszej i konnej

2 wydział policji śledczej

3 wydział sądowo - policyjny

4 urząd targowo - tandetny

5 służba rogatkowa

• W 1821 roku w celu sprawniejszego zwalczania inicjatyw niepodległościowych stworzono centralne biuro policji dla Warszawy i Królestwa.

Carskie organy policyjne na ziemiach zaboru rosyjskiego w latach 1831 - 1918

• W 1866 roku powołano do życia straż ziemską tylko w Warszawie utrzymano policję miejską.

• Bezpośredni nadzór nad działalnością formacji policyjnych spoczywał na namiestniku - 1874 roku - generale - gubernatorze

• W guberniach podlegała gubernatorowi

• W powiecie - naczelnikowi powiatu - działającemu poprzez pomocnika - naczelnik straży ziemskiej

• Zarówno w guberni jak i w powiecie przewidziano stanowisko szefa służb policyjnych

• Na poziomie miast - komendy straży ziemskiej

• Na poziomie gminy - rejony straży ziemskiej

1882 - trójprzymierze - cesarstwo Austrowęgierskie, Królestwo Włoch, cesarstwo Niemiec

1892 - Rosja - Francja

1904 - W. Brytania - Francja

1907 - W. Brytania - Rosja

1914 - Wojna kuzynów

1915 - Rosja wycofuje się z Polski

1917 - Rewolucja w Rosji

• Powstanie listopadowe i styczniowe nie wstrzymały rozwoju i funkcjonowania carskich służb policyjnych.

• W 1881 roku powstał oddział ochrony porządku i bezpieczeństwa państwowego, zwany potocznie „Ochraną”. Otrzymała ona prawie nieograniczone prerogatywy w zakresie kontroli wszelkich dziedzin życia społecznego i intelektualnego obywateli.

• Ochrana podlegała bezpośrednio departamentowi policji ministerstwa spraw wewnętrznych - była cywilnym organem MSW.

• Oprócz współpracowników stałych, występowali agenci pomocniczy oraz agenci - prowokatorzy.

• W 1915 roku rosyjska tajna policja ewakuowała się wraz z wycofującymi się wojskami w głąb cesarstwa.

System bezpieczeństwa publicznego w zaborze austriackim

• W zaborze austriackim - dyrekcje policji oraz oddziały żandarmerii.

• Miasta podzielono na 5 dzielnic, w każdej ustanowiono sędziów ziemskich zwanych landwójtami. Obowiązki:

1 nadzorowali szynki i gospody

2 organizowali służbę patrolową

3 schwytanych przestępców przekazywali do dyrekcji policji

• W listopadzie 1848 roku powołano do życia starostwo grodzkie, istniało do 1852 roku.

• W miastach funkcjonowały prezydia policji

• W gminach wiejskich - policje gminne i oddziały żandarmerii.

Służby policyjne w zaborze pruskim

• Utworzono resort spraw wewnętrznych - m.in.. ochrona porządku publicznego i bezpieczeństwa publicznego

• Państwo pruskie podzielono a prowincje. Prowincje podzielono na rejencje (poznańska i bydgoska), powiaty - 26 oraz gminy wiejskie i miejskie

• N czele prowincji stał naczelny prezes, a później nadprezydent.

• W 1808 roku wprowadzono obwody rejencyjne na czele z prezydentem - któremu powierzono sprawy policyjne

• Na czele powiatu stał landrat - pełnił również funkcje policyjne

• W powiatach nadgranicznych powstały posterunki obwodowe policji, kierowane przez dyrektorów policji, a zadania:

1 czuwanie nad utrzymaniem bezpieczeństwa, spokoju i porządku w obwodach

2 badanie nastrojów wśród ludności polskiej

3 współpracę z władzami wojskowymi

4 kontrolę ruchu osobowego na terenach przygranicznych

• Zlikwidowano urzędy wójtów - tworząc komisariaty obwodowe, pełniący funkcje policji.

Uwarunkowania geopolityczne oraz militarne bezpieczeństwa polski w latach 1919 - 1939

- granica z Rosją - ZSRR - 1412KM

- Z Czechosłowacją - 984KM

- Z Niemcami na zachodzie i w Prusach Wschodnich łącznie - 1912KM

- z Rumunią - 349KM

- Z Litwą i Łotwą - 616KM

* granica morska 140KM (licząc półwysep Helski z obydwu stron)

• Stan bezpieczeństwa Polski w 1921 roku był niski i nie rokowało to nadziei na zmianę w najbliższym czasie, chociaż był oparty na dwóch filarach: 1) traktacie wersalskim

2) traktacie ryskim

Na położenie strategiczne państwa wpływ miały zewnętrzne, jak i wewnętrzne

1 Granice - w zdecydowanej mierze otwarte, bez przeszkód naturalnych, trudne do obrony

2 Gospodarka - kraj rolniczy; słabo rozwinięty przemysł; katastrofalna infrastruktura; zniszczenia wojenne; Polska do 1920 roku nie posiadała jednolitej waluty; ogromne zadłużenie finansowe na potrzeby wojny polsko - bolszewickiej, około 260 mln dolarów; ubytek w wojnach około 13% ludności polskiej

• Liczne mniejszości; w Polsce w 1921 roku zamieszkiwało 27,4 mln ludności - mniejszości stanowił około 1/3 liczebności mieszkańców Polski 69% - Polacy; 14,3% Ukraińcy; 7,8% Żydzi; Po 3,9%; Białorusini i Niemcy; 0,3% Litwini i 0,8% innych narodowości

• Na wojnę Polsko - Bolszewicka z budżetu wydano średnio około 50% budżetu w ostatnim okresie około 75% braku dużej części wpływów do budżetu - dodatkowa emisja pieniądza w latach...

Powstanie funkcjonowanie służb policyjnych w II RP

• W połowie listopada 1918 roku utworzono komendę główną i sztab główny milicji ludowej (ML) PPS w Warszawie. Jednostki terenowe zostały dostosowane do partyjnej struktury organizacyjnej. Stworzono komendy okręgowe, obwodowe i miejscowe.

• Władzę zwierzchnią w milicji pełnił komendant główny z podległym mu organem - komendą główną milicji ludowej.

• Najwyższym terenowym organem ML były komendy okręgowe, którym podlegały komendy powiatowe , najniższy szczebel organizacyjny - posterunki ML.

• 9 stycznia 1919roku naczelnik państwa podpisał dekret o organizacji policji komunalnej PK, stworzonej w oparciu o jednostki milicji miejskiej. Był to organ samorządu, mający zapewnić bezpieczeństwo publiczne i wykonywać polecenia władz państwowych i samorządowych.

• Podstawowymi organami były: powiatowe urzędy, którym podlegały komisariaty oraz posterunki miejskie i gminne

• 24 lipca 1919 roku uchwalono ustawę o policji państwowej PP

• Organizację policji dopasowano do podziału sądowego kraju.

• Na czele policji stał komendant główny, podporządkowany bezpośrednio MSW

• Na szczeblu województwa - komenda okręgowa na terenie powiatu - komenda powiatowa

• Najmniejszymi komórkami były komisariaty - teren działania miasta lub dzielnice; na terenie gminy lub kilku gmin - posterunki

• 8 marca 1928roku prezydent RP podpisał nowe rozporządzenie o policji państwowej. M.in. - jednolitym zorganizowanym na wzór wojskowy korpusem przeznaczonym dla utrzymania bezpieczeństwa, spokoju i porządku publicznego

• Jesienią 1919roku powołano służbę śledczą jako integralną część korpusu policyjnego.

Do jej zadań należało:

1. Prowadzenie dochodzeń policyjnych w sprawach karnych wymagających fachowego przygotowania śledczego i środków technicznych, które przekraczały możliwości organów policji ogólnej

2. Przeprowadzania wywiadów policyjnych

3. Prowadzenie rejestracji osób poszukiwanych i zawodowych przestępców oraz albumu fotograficznego

4. Ewidencje osób pozostających pod dozorem policji

5. Opracowanie periodycznych zestawień statystycznych

• Na czele wydziałów stali kierownicy

• W zależności od potrzeb wydziały rozbijano na brygady specjalistyczne

• W czerwcu 1924roku powołano do życia policje polityczną, która funkcjonowała do 1926roku, zadania jej przejęła policja śledcza

Uwarunkowania geograficzne bezpieczeństwa narodowego Polski

• Granice - północno - zachodnia i południowa - są naturalne (Bałtyk, Karpaty, Sudety); Zachodnia, północno - wschodnia i wschodnia - otwarte

• Ludność Polski - blisko 39mln osób, zapewnia bezpieczeństwa, jak i największe potencjalne źródło siły narodowej

• Prawie jednolita struktura narodowościowa (Polacy stanowią 97,6% społeczeństwa)

• Potencjał wojskowy (ponad 8mln mężczyzn w wieku 15-49 lat, - rocznie 340tyś poborowych)

• Największe zagrożenie naturalne bezpieczeństwa narodowego - główne rzeki - pod względem powodziowym

• Infrastruktura drogowa - jeden z sektorów tzw. Infrastruktury krytycznej (średnia gęstość sieci dróg samochodowych - 80km/100KM2, w Niemczech - 182KM/100KM2)

• Z całości gospodarki szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa narodowego ma rolnictwo, źródła energii i przemysł zbrojeniowy

• Zapisy konstytucji z 1947roku i 1952roku wyraźnie wskazywały na tworzenie systemu obronnego opartego o siły zbrojne jako głównego komponentu mogącego się przeciwstawić jedynym wówczas postrzeganym zagrożeniom

• W dniu 21 listopada 1967roku sejm przyjął uchwałę o powszechnym obowiązku obrony. Znalazł w niej umocowanie prawne komitet obrony kraju (KOK) jako organ kolegialny rady ministrów do spraw obronności (powołano do w 1959roku) odpowiadał za:

1. Ustalanie generalnych założeń obrony państw oraz kierowania całokształtem prac dotyczących obronności kraju

2. Rozpatrywanie zagadnień obronności kraju i wytyczanie kierunków działania w tym zakresie

3. Ustalanie założeń organizacji sił zbrojnych i samoobrony ludności

4. Koordynatorzy działalności naczelnych i terenowych organów administracji państwowej w zakresie ludności kraju.

• Przewodniczącym KOK był prezes Rady Ministrów, zastępcą MON - który realizował założenia i wytyczne Rady Ministrów w zakresie obrony państwa i oraz sprawował kierownictwo w zakresie powszechnego obowiązku obrony.

• Organem wykonawczym KOK był sekretarz w randze wiceministra obrony narodowej. Ustalał zasady i tryb wykonywania uchwał i wytycznych KOK, a także sposoby realizacji zadań obronnych nałożonych na organy administracji państwowej oraz przedstawicieli gospodarki narodowej. Miał też bezpośrednie przełożenie na wojewódzki komendy obrony.

• Sekretariat KOK (ówczesna komórka organizacyjna MON) prowadził kontrolę przygotowań obronnych w pozamilitarnej części systemu obronnego. Posiadał szerokie uprawnienia do kierowania całokształtem systemu obronnego państwa.

Rada Państwa/ Sejm

Rada Ministrów

Komitet obrony kraju

Sekretariat

Układ militarny Układ pozamilitarny
siły zbrojne ministerstwa i urzędy generalne

Wojewódzki komitet obrony

• Znaczenie KOK zostało wzmocnione po stanie wojennym. Uchwalono 21.11.1983roku nowelizację ustawy o powszechnym obowiązku obrony PRL

• Ustawa ta powołała KOK jako kolegialny organ państwowy właściwy w sprawach obronności. Nie był już podporządkowany Radzie Ministrów

• Przewodniczącego KOK powoływał sejm, jego zastępców Rada Państwa (poza zastępcą ds. Sił zbrojnych i planowania strategiczno - obronnego, którym był MON)

Uprawnienia KOK:

1. Ustalenie generalnych założeń obrony PRL

2. Rozpatrywanie głównych zagadnień dotyczących obronności i bezpieczeństwa państwa oraz wytyczanie głównych kierunków działania w powiązaniu z rozwojem społeczno - gospodarczym kraju

3. Ustalanie założeń organizacyjnych sił zbrojnych obrony cywilnej i jednostek zmilitaryzowanych

4. Ustalenie zadań związanych z podnoszeniem gotowości obronnej państwa oraz nadzorowanie tego procesu

5. Koordynowanie działań naczelnych, centralnych i terenowych organów administracji państwowej i gospodarki w obszarze obronności państwa

Rada państwa/ sejm

Rada ministrów Komitet obrony kraju
sekretariat

Układ militarny układ pozamilitarny

Ministerstwa i urzędy centralne
wojewódzkie komitety obrony

• W wyniku zmian ustrojowych Rada Państwa zaprzestała działalności w lipcu 1989roku w jej miejsce utworzono urząd prezydenta. Zmiany zapisano w małej konstytucji w dniu 17.09.1992roku

• W tym akcie pojawi się zapis: „Prezydent stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa… Prezydent sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie zewnętrznego i wewnętrznego bezpieczeństwa państwa, a Rada Ministrów zapewnia bezpieczeństwo w obu wymiarach”

• Prezydent mógł wprowadzić stan wojenny na części lub całym terytorium RP, a także ogłoszenia częściowej lub powszechnej mobilizacji w razie zagrożenia zewnętrznego państwa

• Powołano Radę Bezpieczeństwa Narodowego jako organ doradczy prezydenta w sprawach bezpieczeństwa państwa. KOK stał się strukturą podległą biura Bezpieczeństwa Narodowego podlegającego prezydentowi.

• Prezydent jako przewodniczący KOK posiada ł uprawnienia do wydawania zarządzeń w sprawach należących do zakresu działania komitetu.

Prezydent

BBN Komitet obrony kraju Rada Ministrów
Komitet spraw
obronnych

Układ militarny siły zbrojne

Edukacja obronna w Polsce w latach 1945-1989r.

Po II wojnie światowej i w okresie PRL edukacja obronna społeczeństwa była realizowana w układzie militarnym, pozamilitarnym w oparciu o trzys resorty:

• MON

• MSW

• MO I W ( ministerstwo oświaty i wychowania)

• Przysposobienie wojskowego jak przedmiot wprowadzone do szkół 1946 r. na podstawie dekretu rady państwa, w tym samym roku powołano do życia państwowy urząd wychowania fizycznego i przysposobienia woskowego.

• W wielu szkołach, zakładach pracy wsiach powstały hufce, a w wielu miejscowościach zorganizowano ośrodki wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Rok później do wiejskich hufców włączono szkolenie rolniczej nadano nazwę hufców przysposobienia wojskowego i rolniczego.

W 1948r. sejm uchwalił ustawę powszechną obowiązku wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Realizacja tej ustawy zajęła powszechna organizacja „Służba Polsce”

Szczegółowego znaczenia zaczęła nabierać problematyka związana z obronną terytorialną kraju (OTK) w tym obroną cywilną (OC) Dotyczyła ona młodzieży i społeczeństwa dorosłego

• Przysposobienie wojskowe jako obowiązkowy przedmiot nauczania w ostatnich klasach szkół średnich zostało wprowadzone w 1952r.

• W szkole średniej - zasady działań zespołowych do służby wojskowej oraz do wykonywania zadań w ramach formacji samoobronny

• Słuchacze szkół policealnych- przygotowanie do pełnienia funkcji młodszych dowódców niektórych formacji obronny

• System szkolenia wojskowego u obronnego wyższych uczelniach regulowała uchwała rady ministrów z DN 8.09.1972

• Studenci szkół wyższych, zdolni do służby wojskowej objęci byli szkoleniom wojskowym, a pozostali studenci szkoleniem obronnym

• Studenci studentki nie objęci szkoleniem wojskowym podlegali szkoleniu obronnemu, które było również obowiązkowym przedmiot

• Zasadniczym celem szkolenia obronnego było przygotowania absolwentów wyższych uczelni do pełnienia funkcji dowódczo-instruktorskich w siłach obronny cywilnej oraz do wykonywania

1. Formy edukacji obronnej społeczeństwa w latach 1945- 1989

• Najbardziej złożoną byli formy edukacji obronnej kadr kierowniczych resortu, województwem, albo inną jednostką organizacyjną w okresie zagrożenia i wojny

Najwyższą formą edukacji obronnej społeczeństwa było szkolenie strategiczno obronne w ramach którego organizowano i prowadzono:

• Między sojusznicze ćwiczenia

• Ogólnokrajowe ćwiczenia

• Regionalne i międzynarodowe ćwiczenia

• Regionalne i między wojewódzkie

• Inną formą edukacji kadr centralnych i pracowników aparatu wykonaweczego były zajęcia teoretyczne organizowane cenralne w ASG w instytucie.

• Podstawową formą szkolenia osób posiadających przydziały organizacyjno- mobilizacyjne do jednostek militaryzacyjnych były ćwiczenia, mogły być one organizowane w casie wolnym od pracy, w wymiarze 15 dni w roku w tym nie więcej niż 5 dni ustawowo wolnych od pracy

• W zakresie szkolenia formacji obronno cywilnej, forma i wymiar tego szkolenia były identyczne jak w szkoleniu jednostek przewidzianych do militaryzacji.

• Główny cel przygotowania ludności do ochronny przed skutkami użycia ówczesnych środków rażenia, organizacji i prowadzenia akcji ratunkowych, zwalczenia klęsk żywiołowych i usuwania ich skutków.

• Zajęcia podstawowe były realizowane w formie zorganizowanego szkolenia lub samokształcenia. Prowadzono je w cyklu 5 letnim, nie więcej niż dwa razy w roku, w czasie wolnym od pracy w wymiarze cztery godzin - w dzień roboczy, do ośmiu godzin w dzień ustawowo wolny od pracy.

Wnioski:

• Przysposobienie obronne młodzieży realizowane w latach 1945 - 89 charakteryzowało się częstymi zmianami wprowadzonymi do programów nauczania. Duzy wpływ na zmiany sytuacji polityczno społeczna i militarna naszego kraju

• Zachodzące w Polsce po 1989 przemiany po 1989 roku przez kuratoria oświaty, młodzieżowo obozy, głównym celem, było przygotowanie uczniów do pełniania funkcji pełnomocników nauczyciela na zajęciach w szkole

• Analiza edukacji obronnej w latach II RP w latach 1945 - 89 pozwala stwierdzić, iż odnalezienie drogi

Edukacja obronna społeczeństwa w okresie transformacji:

• Zgodnie z obowiązującym na ten okres prawem w Polsce funkcjonowało 5 ośrodków decyzyjnych zajmujących się kierowaniem edukacją obronną :

1. Komitet obronny kraju

2. Urząd rady ministrów

3. Ministerstwo obronny narodowej

4. Ministerstwo edukacji narodowej

5. Ministerstwo spraw i administracji

• Do czasu wprowadzaniu reformy oświaty ( syczen1999) w szkołach realizowane programy w swoich założeniach służyły

• W szkołach podstawowych indywidualna samoobronna, zasady ochronny, pierwsza pomoc,

• W szkołach ponad podstawowych zapoznanie z międzynarodowymi aktami prawnymi dotyczącymi ochronny ludności i dóbr kultury w czasie pokoju i wojny , formy spełnienia powinności obywatelskiej na rzecz obronności państwa,

Prawo międzynarodowe	Prawo krajowe
Cel- ochrona ludności cywilnej przed niebezpieczeństwami wynikającymi z działań zbrojnych klęsk żywiołowych i przezwyciężanie ich bezpośrednich następstw jak też zapewnienia warunków godnych do przerwania

Służba ostrzegawcza
Ewakuacja
Przygotowanie i organizowanie schronów
Obsługa środków zaciemnienia
Ratownictwo
Służba medyczna, pierwsza pomoc oraz opieka medyczna

Szybko zachodzące procesy, związane z dynamika przemian społeczno - gospodarczo Kulturowych na świcie w tym samych w Europie wymagają ustawicznego monitoringu analiz i podejmowania odpowiednich działań przez świetnie wyszkolone i wyposażone służby które posiadają dostęp do baz danych innych państw.

Wzrasta znaczenia strefy bezpieczeństwa wewnętrznego którą tworzą wszystkie organy administracji publiczne oraz inne podmioty społeczne i gospodarcze realizujące zadania w dziedzinie bezpieczeństwa i obronny odpowiedzialną rola w ramach tego sektora mają do odegrania obrona cywilną ,służby cywilne , służby specjalne , jednostki ratownictwa i

Jak ważną role do spełnienia mają profesjonalne przygotowane kadr świadczy fakt, umieszczenia ej problematyki w strategii bezpieczeństwa narodowego RP wprowadzonej w życie 1 listopada 2007 r. w pkt. 86 systemu bezpieczeństwa mają kompetencje umiejętności i wiedza specjalistyczna osób uczestniczących jego podsystemach.

W dalszej części strategii, zwrócono uwagę na kwestie związane z wychowanie obronnym

Formy edukacji obronnej społeczeństwa w latach 1945 - 1989

Najbardziej złożone były formy edukacji obronnej kadr kierowniczych resortu, województwem albo inna jednostka organizacyjna w okresie zagrożenia i wojny.

Najwyższą forma edukacji obronnej społeczeństwa było szkolenie strategiczno-obronne, w ramach którego organizowano i prowadzono:

1. Międzysojusznicze ćwiczenia układu warszawskiego i obrony cywilnej oraz ćwiczenia sztabów zbrojnych i wojsk z udziałem cywilnej kadry kierowniczej jednostek przewidzianych do militaryzacji formacji obrony cywilnej i ludności.

2. Ogólnokrajowe ćwiczenia stosownie do ustaleń KOK.

3. Regionalne i międzywojewódzkie ćwiczenia prowadzone w każdym roku przez głównego

4. inspektora obrony terytorialnej lub przez szefa obrony cywilnej kraju.

5. Inną formą edukacji kadr centralnych i pracowników aparatu wykonawczego były zajęcia teoretyczne organizowane centralnie w ASG, w instytucie organizacji i zarządzania oraz resortowych i wojewódzkich ośrodkach szkoleniowych.

6. Funkcjonowały wewnętrzne szkolenia obronne dla pracowników konkretnych resortów i województw w formie kursów, treningów, gier decyzyjnych.

7. Podstawowa forma szkolenia osób posiadających przydziały organizacyjno-mobilizacyjne do jednostek militarnych były ćwiczenia. Mogły być one organizowane w czasie wolnym od pracy, w wymiarze do 15 dni w roku, w tym nie więcej niż 5 dni ustawowo wolnych od pracy.

8. W zakresie szkolenia formacji obrony cywilnej, forma i wymiar czasowy tego szkolenia były identyczne jak w szkoleniu jednostek przewidzianych do militaryzacji. Organizatorami ich szkolenia byli kierownicy zakładów pracy oraz prezydenci miast, naczelnicy miast, dzielnic, gmin.

9. Główny cel-przygotowanie ludności do ochrony przed skutkami użycia ówczesnych środków rażenia, organizacji i prowadzenia akcji ratunkowych, zwalczania klęsk żywiołowych i usuwania ich skutków.

10. Zajęcia podstawowe były realizowane w formie zorganizowanego szkolenia lub samokształcenia. Prowadzono je w cyklu 5letnim, nie więcej niż dwa razy w roku, w czasie wolnym od pracy w wymiarze czterech godzin-w dzień roboczy, do ośmiu godzin-w dzień ustawowo wolny od pracy.

Wnioski:

Przysposobienie obronne młodzieży realizowane w latach 1945-1989 charakteryzowało się częstymi zmianami wprowadzonymi do programów nauczania. Duży wpływ na zmiany-sytuacja polityczno-społeczna i militarna naszego kraju.

Zachodzące zmiany po 1989r. Przemiany społeczne spowodowały odejście od poprzednich celów kształcenia młodzieży.

Niezwykle efektywne w procesie edukacji obronnej młodzieży były organizowane do 1989 r przez kuratora oświaty, młodzieżowe obozy. Głównym celem było przygotowanie uczniów do pełnienia funkcji pomocników nauczyciela PO na zajęciach w szkole.

Analiza edukacji obronnej z lat II RP lat 1945-1989 pozwala stwierdzić iż odnalezienie drogi do przyszłego modelu obronnej społeczeństwa RP tylko w części zależy od wykorzystania tradycji. Współczesna sytuacja wymusza takie rozwiązania które będą zgodne z teraźniejszością i przyszłością.

Edukacja obronna społeczeństwa w okresie transformacji ustrojowej.

Zgodnie z obowiązującym na ten okres prawem w Polsce funkcjonowało 5 ośrodków zajmujących się kierowaniem edukacją obronną:

1. Komitet Obrony Kraju- KOK

2. Urząd Rady Ministrów - URM

3. Ministerstwo Obrony Narodowej - MON

4. Ministerstwo Edukacji Narodowej - MEN

5. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji - MSWiA

Szkoleniem kadr kierowniczych tak jak w poprzednim okresie-wyższe kursy obronne w AON

Szkolenie w ramach powszechnej samoobrony polegało na obowiązkowym udziale ludności w zajęciach podstawowych lub ćwiczeniach praktycznych.

August drugi mocny - elektor saski( przeszedł na katolicyzm) królem Polski koronowany w Krakowie.

- Unia rozkładającej się wewnętrznie polski i Litwy z wysoko pod względem gospodarczym i kulturalnym - Saksonią, szansą nie tylko przetrwania lecz nawet odegrania roli mocarstwowej.

- zaangażowany w wojnie o inflanty król August nie zauważył i nie zareagował, gdy w styczniu 1701 r. Brandenburgia - Prusy przekształciły się w królestwo Pruskie którego królem mianował się elektor Brandenburski Fryderyk III zdeklarował on utrzymanie istniejących traktatów i polskich praw do Prus. Późniejsze poczynania miały głęboko zaważyć na losach Rzeczypospolitej i Europy.

W czerwcu 1703 r. August II zwołał sejm Nadzwyczajny do Lublina, Gdzie stawił czoło silnej opozycji król otwarcie wystąpił przeciwko przywódcy opozycji prymasowi Michałowi Radziejowskiemu.

Opozycja w stosunku do Króla Augusta II szlachta zawiązała zbrojną konfederacja w Warszawie , a na zjeździe w styczniu 1704 r. ogłoszono detronizację Augusta II

Król XII wskazał na króla Polski Wojewodę Poznańskiego Stanisława Leszczyńskiego

12.07.1704 r. sejm Elekcyjny w otoczonym przez Wojska Szwedzkie obozie podwarszawskim dokonał jego formalnego wyboru na króla Rzeczypospolitej.

August II w maju w 1704r. doprowadził do zawiązania konfederacji sandomierskiej grupującej jego zwolenników.

Ogłosił pospolite ruszenie obronne 30.08 zawarł w imieniu Rzeczypospolitej traktat sojuszniczy z Rosją Polska formalnie w stanie Wojny ze Szwecją

W kraju Wojna Domowa pomiędzy zwolennikami obu królów, zgodnie z powiedzeniem jedni do Sasa drudzy do lasa

August II w 170t powrócił do Polski odbył nawet tzw. Radę Grodzieńską na której uzyskał powszechne poparcie większości senatorów

Po śmierci Augusta II sejm Konwokacyjny 22.05. 1733 przyjął uchwałę o wykluczeniu cudzoziemców do korony Polskiej

11.08 zbrojna interwencja Rosji, wspierana przez dyplomację Austrii i Saksonii Wprowadził do Polski Wojsko

Na sejmie elekcyjnym 12.09 Szlachta Obwołała ponownie Królem S. Leszczyńskiego

Okres rządów Augusta II i III to czas wojen i pokoju. Król nie troszczył się zbytnio o siłę militarną Rzeczypospolitej, więcej uwagi poświęcając własnemu wystawnemu życiu i powiększeniu bogactwa swego Drezdeńskiemu dworu był wilkiem znawcą i mecenasem sztuki, zwłaszcza malarstwa

Rzeczpospolita okupiła swoją neutralność i niezaangażowanie się w wojny znacznym osłabieniem swojej pozycji na arenie międzynarodowej

W 17663r. Czartoryscy planowali przeprowadzić zamach stanu z pomocą Rosji i odsunąć Augusta , łez wcześniej umarł Król.

Wypędzili oni Polskę i Saksonię w trzy wojny pomiędzy Prusami i Austrią o Śląsk mający dla Polski żywotne znaczenie

W okresie panowania Augusta III Rzeczypospolita podzieliła się na suwerenne Państewka Magnackie z własną Armią, Formalnie tylko pozostające w Granicach Królestwa.

PRZYCZYNY UPADKU PRZECZYPOSPOLITEJ

WEWNĘTRZNE:

• Długoletnie powstrzymywanie się od reform anachronicznego systemu.

• Próba radykalnej reformy państwa, ze względu a ogólną słabość zakończoną jego upadkiem.

• Liczne zdrady i przekładanie własnych korzyści nad państwowymi.

• Słabość gospodarcza i militarna

ZWENĘTRZNE:

1. Gwałtowny wzrost znaczne sąsiadów Rzeczypospolitej w XVIII w ( Rosja , Prusy i Austria to ówczesne mocarstwa Europejskie)

2. Brak wartościowych sojuszy ( Osamotnienie Rzeczypospolitej na arenie międzynarodowej)

W 1775r. Zgodnie z sugestią Ambasadora Rosyjskiego powołano Radę Nieustającej. W skład Rady nieustającej wchodziły departamenty. Był to pierwszy organ państwowy który nadzorował działalność organów policyjnych w całym kraju. Nadzorem instytucje Policyjne w miastach królewskich

Wszystkie miasta królewskie koronne podzielono na 15 wydziałów policyjnych. W każdym z nich ustawiono komisarza policji zależnego bezpośrednio od departamentu policji

Aktywność Departament skupiła się na następujących sprawa:

• Polityka finansowa miast królewskich

• Ochrona porządku i bezpieczeństwa publicznego

• Ochrona zdrowia mieszkańców miast

• Kontrola stanu sanitarnego

• Ochrona przeciwpożarowa

• Planowanie urbanistyczne i architektoniczne

Rade rozwiązano w styczniu 1789 roku.

Zgodnie z konstytucją 3 maja 1791 utworzono nowy centralny okrąg władzy wykonawczej -

STRAŻ PRAWA. Składała się ona z króla , prymasa oraz pięciu ministrów. Jednym z nich był Minister Policji.

W czasie obrad sejmu czteroletniego w 1791r. utworzono komisję policji obojga narodów , która przejęła zwierzchnictwo nad całością spraw bezpieczeństwa i porządku publicznego w kraju.

Tej komisji nadano uprawnienia w zakresie : bezpieczeństwa publicznego wygody publicznej oraz sądownictwa policyjnego.

Do jej kompetencji należało:

1. Walka z przestępczością kryminalną, prostytucją, żebractwem i włóczęgostwem

2. Udzielanie pomocy ludności w czasie klęsk żywiołowych

3. Nadzór nad cudzoziemcami

4. Ustanowienie jednolitego systemu miar i wag

5. Prowadzenie ewidencji ludności

6. Nadzór nad więziennictwem

7. Zapewnienie dostępu do podstawowych produktów żywności walka z monopolem

Administracja lokalna spoczywała w rękach tzw. Komisji porządkowych cywilno - wojskowych. Instytucja ta zrodziła się dopiero w dobie sejmu czteroletniego na szczeblu województwa( 15 grudnia 1789r).

1812 - Napoleon uderzył na Rosję

1808 - Napoleon wręczył Polsce Konstytucję. Miedzy Napoleonem a Aleksandrem I został podpisany pokój w TYLŻY

1794 - Powstanie Kościuszkowskie

1648 - Powstanie Chmielnickiego

1683 - Bitwa pod Wiedniem

Dynastia Piastów kończy się na Kazimierzu Wielkim , po tym następuje dynastia Jagiellonów.

Okres królów Elekcyjnych kończący się na rozbiorach Polski. Henryk Walezy pierwszy król elekcyjny, Władysław IV próbował reaktywować plotę wojenną, następny Jan Kazimierz (szlachta polska zdobywała Jasną Górę) Szwedzi się wycofali.

Ostatnim królem Polski był August Poniatowski.

Dla obronności kraju znaczenie - umocnienia i fortyfikacje militarne. Dzieliły się one na:

• * twierdze o obwodzie zamkniętym

• * obszary warowne

• * umocnienia przedmościa

• * zapory stałe

Polska przejęła 38 umocnień zespołów stałych, w tym 14 twierdz oraz 10 umocnionych przedmości. Do twierdz zaliczone zostały: Warszawa, Modlin, Dęblin, Poznań, Grudziądz, Toruń, Chełmno, Osowiec, Brześć nad Bugiem, Kraków, Przemyśl i Grodno.

Z umocnień polowych znaczenie obronne miała tzw. Linia starych okopów niemieckich z I wojny światowej zbudowana na ziemiach białoruskich przynależnych Polsce.

1 lipca 1920r sejm podjął uchwałę o utworzeniu 19osobowej Rady Obrony Państwa powierzając jej przewodnictwo Józefowi Piłsudzkiemu, pozostałymi członkami byli: marszałek sejmu, premier, trzech członków rządu, delegowanego przez niego i trzech przedstawicieli wojska wyznaczonych przez naczelnego wodza oraz 10posłów.

Dekret z 7stycznia 1921r - powołano radę wojenną jako najwyższy organ kolegialny decydujący o strategii bezpieczeństwa państwa, która wyłaniała ścisłą radę wojenną - kierującą bieżącymi przygotowaniami wojennymi w kraju.

19 stycznia 1922 roku przyjęto strategię bezpieczeństwa Polski - cel główny - obrona stanu posiadania i nieprzejawiania żadnych zamiarów agresywnych wobec sąsiadów i innych państw.

Zamach majowy 1926 r - rozwiązano rade wojenną i ścisłą radę wojenną, której kompetencje, przejął generalny inspektorat sił zbrojnych, kierujący wojennymi przygotowaniami państwa.

Do obowiązków generalnego inspektora sił zbrojnych należało:

• opracowanie i kontrola prac mobilizacyjnych i operacyjnych

• przygotowanie planów obrony kraju

• prowadzenie kontroli przygotowań wojennych

• prowadzenie inspekcji wyszkolenia wojsk

• przygotowanie wyższych dowódców do zadań wojennych

Rozporządzenie Prezydenta RP z 25 października 1926 r.

Powołano nowy organ kolegialny - komitet obrony państwa(KOP) - zadaniem wytyczenie strategii bezpieczeństwa państwa.

Przewodniczącym KOP został prezydent RP, jego zastępcą premier, członkami ministrowie: spraw wojskowych, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych i skarbu oraz generalny inspektor sił zbrojnych.

Dla załatwienia spraw bieżących związanych z funkcjonowaniem KOP utworzono etatową komórkę biura do prac komitetu obrony państwa. Do kompetencji należało:

1. opracowanie dla rządu wniosków dotyczących:

a) ogólnego programu prac w zakresie przygotowań obronnych państwa

b) przygotowanie projektów ustaw w sprawach dotyczących obrony państwa

2. wydawanie opinii w sprawach które posiadają większą doniosłość dla obrony państwa a należą do zakresu działań kilku ministerstw i wymagają uzgodnienia stanowiska.

Słabością w blisko 10 letniej działalności KOP było to iż obradował najprawdopodobniej tylko jeden raz - 23.11.1926r.

Dekretem Prezydenta RP z dnia 9 maja 1936 roku powołano Komitet Obrony Rzeczypospolitej (KOR) organ kolegialny kreujący politykę obronną Polski. Miał on być organem pośredniczącym między władzami cywilnymi i wojskowymi w przygotowaniach państwa do wojny.

Skład KOR: Prezydent RP, generalny inspektor sił zbrojnych, premier oraz ministrowie: spraw wojskowych, spraw zagranicznych, spraw wewnętrznych, skarbu, przemysłu i handlu. Ponadto stałymi członkami, ale bez prawa głosu byli: szef sztabu głównego, zastępca szefa sztabu głównego i szef administracji armii

KOR okazał się instytucją w praktyce martwą - zebrał się tylko dwukrotnie i obradował nad sprawami wewnętrznymi i związanymi z przygotowaniami wojennymi.

Większą role odgrywał sekretariat komitetu obrony rzeczypospolitej (SeKOR), zajmując się bieżącą koordynacją polityki wśród resortów cywilnych i wojskowych oraz przygotowaniem materialnym i legislacyjnym na okres wojny.

Stabilizacja wewnętrzna Polski w latach 1918 - 1921 była trudna z wielu powodów. M.in. Dwie opcje - jedna Józefa Piłsudskiego, druga - Romana Dmowskiego

Prezydent RP, jako głowa państwa sprawował ogólny nadzór nad stanem bezpieczeństwa państwa (konstytucja marcowa 1921r)

Za stan bezpieczeństwa wewnętrznego kraju bezpośrednio odpowiadało przede wszystkim ministerstwo spraw wewnętrznych z podległą jemu terenową administracją państwową.

Znaczącą rolę w zapewnieniu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa odgrywało ministerstwo sprawiedliwości poprzez działalność podległych im sądów i prokuratur.

Wojewodowie i starostowie reprezentanci rządu w terenie m.in. Odpowiedzialni za sprawy bezpieczeństwa w terenie.

Administracja specjalna:

1. administracja wojskowa - dla celów tej administracji kraj został podzielony na 10 okręgów korpusów. Administracją wojskową kierowali dowódcy okręgów korpusów, którym podlegały komendy garnizonów oraz powiatowe, a później (od 1938r) rejonowe komendy uzupełnień, zwierzchnictwo nad wojskiem (w czasie pokoju) należało do prezydenta, który sprawował je przez ministra spraw wojskowych.

2. administracja sadowa - funkcje te spełniali kierownicy sadów. Minister sprawiedliwości posiadał prawo nadzoru nad wszystkimi sądami, administracją więzienną kierowali naczelnicy więzień i inspektorowie.

W II RP pojawia się teoria „naród pod broń” prawdopodobnie odwoływano sie do XIX i XX wiecznych teorii wojen masowych (Von Calusewitz, Von Ludendorff), ale były znane już w Asyrii i Sparcie.

W Polsce była ona obecna aż do wybuchu wojny w 1939r zmieniały się jej założenia teoretyczne i praktyczna realizacja.

Na wypadek wojny wszyscy obywatele muszą w mniejszym lub większym stopniu posiadać wykształcenie wojskowe lub też przysposobienie do wypełniania funkcji mających pośredni lub bezpośredni związek ze służbą wojskową w polu. Takie wykształcenie zapewnić mogło tylko przysposobienie wojskowe. Duże braki w wychowaniu patriotycznym i obywatelskim sprawiły, że postulowano potrzebę kształcenia obywatelskiego już na etapie szkół.




W 1927r. Utworzono państwowy Urząd wychowania Fizycznego i Przysposobienia wojskowego. Funkcjonowało do 1939 r.

Szkolenie obejmowało 3 stopnie:

• Dzieci w wieku 4 do 13 lat szkolenie fizyczne i ogólnie zapoznawano się z zagadnieniami obrony państwa. Prowadzono w szkołach stowarzyszeniach sportowych, gimnastycznych, i strzeleckich

• Dla chłopców od 13 do 18 roku życia przygotowywał podoficerów rezerwy. Szkolenie w szkołach średnich oraz upoważnione przez władze państwowe stowarzyszenia przysposobienia wojskowego

• O charakterze typowo wojskowym przygotowywał kandydatów na oficerów rezerw. Przeprowadzony w wyższych uczelniach niektórych stowarzyszeniach i organizacjach pozamilitarnych

Ukończenie każdego stopnia darowało ulgi i przywileje np.: drugi stopień uprawnił do wcześniejszego powołania do szkoły podoficerskich, awansu, wcześniejszego zwolnienia , wyboru garnizonu lub specjalności.

Edukacja obronna

Edukacja obronna dla bezpieczeństwa to ogól procesów oświatowych i wychowawczych wpływających na jednostki i grupy społeczne, powodujących rozwój i aktywności ukierunkowaną na kształtowanie systemu wartości istotnego dla bezpieczeństwa państwa i obywateli.

Edukacja obronna społeczeństw państw Europy Zach. Ma ok. 200-letnia tradycje, zapoczątkowana naturalna i samorzutna ochrona i obrona ludności przed niebezpieczeństwami wynikającymi przede wszystkim z zagrożeń działań wojennych. Realizowana jest najczęściej w ramach układu pozamilitarnego w różnego rodzaju strukturach. Pod koniec I wojny światowej w większości państw uczestniczących w niej powstały pierwsze organizacje zajmujące się przeszkoleniem ludności w zakresie działalności obserwacyjno-meldunkowej, alarmowania oraz umiejętnym zachowaniem się w ramach indywidualnej ochrony przed gazami bojowymi. W wielkiej Brytanii w początkach 1924r. w wyniku studiów nad skutkami uderzeń niemieckich bombowców o sterowców postanowiono stworzyć komitet do spr. przedsięwzięć obronnych przed nalotami lotniczymi. W 1928r. organizowano komitet ochrony ludności w Turcji. W latach 30. XX w. w oparciu o inicjatywy społeczne, w wielu państwach europejskich podjęto formalno-prawne i organizacyjno-rzeczowe przedsięwzięcia mające na celu usankcjonowanie dążeń do tworzenia struktur zajmujących się ochroną ludności (najstarsza organizacja Czerwony Krzyż). W 1934r. w Szwajcarii utworzono system, w którym przeszkoleniu poddano ludność w zakresie biernej obrony powietrznej, podporządkowując go Federalnemu Departamentowi Wojskowemu. Przed II wojną światową początki przeszkolenia ludności cywilnej w Finlandii i Danii przez organizacje parlamentarne z zadaniem ochrony przed atakami z powietrza. W Niemczech koniec I wojny światowej następnie prace wznowiono na szeroka skale w latach 1934-35 w ramach przygotowań militarnych III Rzeszy- całe społeczeństwo. W różnych krajach określanie edukacja obronna kojarzona jest najczęściej z obrona cywilna lub ochrona ludności. Bez względu na nazwę ma ona za zadanie przygotowanie ludności cywilnej do umiejętnego zachowania się w różnego rodzaju sytuacjach wynikających z konfliktów zbrojnych, jak tez różnego rodzaju kataklizmów i katastrof. Szkolenie w zakresie tzw. Gotowości ratowniczej należy rozumieć jako gotowość do prowadzenia operacji ratowniczych na danym terenie lub na miejscu w oparciu o posiadane siły i środki. Ma to miejsce w czasie klęsk żywiołowych, katastrof, awarii tech. I innych nieprzewidzianych zdarzeń. Istota tej edukacji jest to że w żadnym z państw obrona cywilna nie jest wyizolowana z ogólnej polityku obronnej i oficjalnej polityki państwowej.

Wielka Brytania system szkolenia obronnego jest oparty na całkowitej dobrowolności, proces szkolenia realizowany jest w dwóch przedziałach wiekowych: młodzieży w wieku 13-18 lat, studenci w tzw. Systemie poza wojskiem

Młodzież w wieku 13-18lat ma dwie możliwości

Wstąpienie do organizacji „połączone siły kadetów” obecnie szkoli się ok. 33.tys chłopców i ponad6 tys. dziewcząt, która działa wyłącznie na terenie szkół. Zgodę na prowadzenie szkolenia obronnego wyraża dyrektor, który zatwierdza instruktorów (żołnierzy). Organizacja ta działa w ok. 250 szkołach średnich i prowadzi

Druga - organizacja pozamilitarna działająca pod nadzorem władz lokalnych i nosząca nazwe „kadeci wojsk lądowych” (identyczne funkcjonowanie przy siłach powietrznych i morskich) może do niej należeć młodzież w wieku 13-18 lat. Zorganizowane są w 1640 pododdziałach szkoleniowych skupiając ok. 40 tys. młodych ludzi.

Szkolenie studentów w szkoleniach tzw. Poza wojskiem realizowana jest w 19 ośrodkach szkolenia wojskowego studentów zorganizowanych przy głównych uniwersytetach. Udział w szkoleniu biorą tylko ochotnicy, warunek pozytywne zdanie egzaminu i rozmowa kwalifikacyjna.

System edukacji obronnej w Wielkiej Brytanii poza wojskiem

Spośród absolwentów organizowanych w uniwersyteckich ośrodkach szkolenia tylko ok. 10-15% oficerów decyduje się na podjecie służby zawodowej. Student może zrezygnować z dalszego szkolenia na każdym etapie, bez żadnych konsekwencji finansowych z wyjątkiem tych którzy korzystali zakwalifikowani do służby zawodowej. System ten stanowi jeden z najważniejszych źródeł pozyskiwania przyszłych kadr dowódczych zarówno dla rezerwowych jak i regularnych formacji sil zbrojnych. Szkolenie studentów w takim systemie kosztuje 5 razy taniej niż szkolenie kursantów w uczelniach wojskowych.

Niemcy

Przedstawianie niemieckiego systemu edukacji obronnej społeczeństwa wymaga wyjaśnienia kilku pojęć składających się z na tę obronę. Edukacja obronna społeczeństwa niemieckiego realizowana jest w oparciu o przedsięwzięcia związane z: obrona cywila, ochrona cywilna, ochrona w przypadku klęsk żywiołowych, rozszerzona ochrona w przypadku klęsk żywiołowych.

Obrona cywilna stanowi element ogólnego systemu obrony Niemiec, występuje w dwóch różnych ujęciach w ramach sojuszu NATO i w ujęciu narodowym, w którym obejmuje szereg przedsięwzięć realizowanych przez cały system pozamilitarnym

Ochrona cywilna stanowi jeden z zespołów zadań obrony cywilnej i jest faktycznym odpowiednikiem w rozumieniu prawa międzynarodowego.

Ochrona w przypadku klęsk żywiołowych praz rozszerzona ochrona w tym przypadku stanowią jeden z głównych elementów ochrony cywilnej.

Federalne Ministerstwo Spraw Wew. Sprawuje kierownictwo OC i koordynuje przedsięwzięcia. Na prawach oddziału FMSW utworzono Zarząd Obrony Cywilnej, podległy parlamentarnemu Sekretarzowi Stanu. Zarząd planuje u organizuje przedsięwzięcia z zakresu OC i koordynuje w skali kraju działalność różnych urzędów, organizuje współdziałanie miedzy cywilnym sektorem i SZ. Pod kierownictwem i kontrola zarządu OC, funkcjonuje wiele organizacji i dobrowolnych związków przede wszystkim takich jak: Federalny Urząd ds. OC, Federalny Związek Samo ochrony, a także: Niemiecki Czerwony Krzyż, Niemieckie Towarzystwo Ratowania Życie itd. Federalny Urząd ds. OC posiada cztery następujące oddziały: administracyjny, służby ostrzegawczo-alarmowe, pomocy technicznej, obrony ludności i ochrony od katastrof.

Struktura organizacyjna Federalnego Urzędu ds. Ochrony Ludności (popatrz w necie)

W krajach związkowych odpowiedzialność za stan OC poniższa ich rządy. MSW poszczególnych krajów w zakresie swoich pełnomocnictw, koordynują zagadnienia OC miedzy resortami i uzgadniają plany OC z planami Bundeshehry.

W Niemczech do głownych zadan obrony cywilnej zalicza się:

Zabezpieczenie działalności federalnych i krajowych organów władzy w warunkach sytuacji nadzwyczajnych

Ochronę i zaopatrzenie ludności cywilnej

Organizacje regularnej pracy systemu zaopatrzenia ludności i poszczególnych gazeli gospodarki kraju

Współdziałanie z SZ i udzielanie im pomocy

Likwidowanie skutków klęsk żywiołowych, katastrof, awarii przemysłowych i innych.

Struktura zadaniowo-szkoleniowa ochrony cywilnej społeczeństwa niemieckiego w ujęciu narodowym (patrz. Net)

Centralny Urząd Ochrony Cywilnej jest Federalny Urząd ds. Ochrony Cywilnej. Do jego zadań należy przede wszystkim:

- wspieranie kompetentnych władz federalnych w planowaniu OC,

- inspirowanie badań naukowo- technicznych w dziedzinie OC, a także ocena ich wyników,

- szklenie kierowniczych sił ochrony federacji landów, zbieranie i analizowanie publikacji krajowych i zagranicznych dotyczących OC,

- świadczenie technicznej pomocy w zakresie OC

-sprawdzanie, przeznaczonych wyłącznie lub głównie na potrzeby ochrony cywilnej , aparatów i środków, udział w dopuszczeniu ich do użytku zgodnie z obowiązującymi normami,

- inspirowanie i wyjaśnianie ludności zagadnień ochrony cywilnej (klęski żywiołowe, działania wojenne), wspieranie gmin, powiatów w procesie szkolenia ludności w zakresie samo ochrony, wspieranie zakładów pracy w szkoleniu na potrzeby samoochrony

Kursy szkoleniowe dla kierownictwa OC na wszystkich szczeblach realizowane są w Akademii Obrony Cywilnej w Bad Godesberg - przedstawiciele na szczeblu administracji federacji, landów, gmin i związków gmin, szkolenie realizowane jest dla potrzeb stanu W i czasu pokoju P, obejmuje ono w szczególności: opanowanie treści zapisów wszystkich tzw ustaw obronnych, organizacje ćwiczeń i wypracowanie wspólnych wniosków dotyczących OC, organizacje współpracy pomiędzy organami cywilnymi i militarnymi

Dla pozostałego personelu i szkolenie odbywa się w centralnym osrodku związku samo

Ochrony

W tym kraju nie ma uregulowań prawnych dotyczących edukacji obronnej społeczeństwa. Problematyka ta nie jest również uwzględniona w systemie szkolnictwa cywilnej młodzieży i studentów. Szkolenia obronne realizowane są tylko i wyłącznie w ramach obrony cywilnej (OC) na zasadach całkowitej dobrowolności.

Do zadań OC należy:
1. powoływanie i przygotowywanie sił niezbędnych do likwidacji skutków użycia broni jądrowej i innych środków masowego rażenia;
2. realizacja przedsięwzięć mających na celu zapewnienie ochrony i warunków do przeżycia ludności cywilnej;
3. prace związane z przeciwdziałaniem i likwidacją skutków powodzi;
4. udział w zwalczaniu klęsk żywiołowych i awarii przemysłowych.

W Holandii kierownictwo i nadzór nad OC sprawuje MSW, w ramach którego funkcjonuje główny zarząd OC.


Terytorium państwa podzielone jest na 12 prowincji i odpowiednio 12 okręgów OC. Za realizację zadań postawionych przez OC w prowincji odpowiada komisarz, któremu podlega szef OC okręgu i jego sztab. Sztab w okresie pokoju składa się z kadry kierowniczej i ograniczonej liczby personelu.

Każdy z okręgów OC podzielony jest na 45 rejonów (w czasie wojny ich liczba wzrasta do 51), a każdy z nich na dwie grupy:
1. GRUPA A - duże miasta, ważne obiekty przemysłowe, wojskowe, duże węzły komunikacyjne i kolejowe.
2. GRUPA B - małe miasta i tereny wiejskie.

Każdym rejonem kieruje tzw. „rada burmistrzów”, w skład której wchodzi szef oc rejonu.
Za szkolenia OC na szczeblu gminy odpowiada burmistrz, któremu podporządkowany jest szef OC rejonu.
W instytucjach i przedsiębiorstwach zatrudniających powyżej 30 osób funkcjonuje komendant samoochrony obiektu i ochotnicze formacje różnorodnych służb OC (przeciwpożarowe, medyczne, zabezpieczenie socjalne)
W osiedlach mieszkaniowych organizuje się samoochronę, której podstawę stanowią ochotnicze formacje tworzone na bazie kompleksów, grup, nawet pojedynczych budynków mieszkalnych. Dodatkowo zaleca się, aby dla każdego kompleksu (kwartału) budynków tworzone były na okres wojny nie mniej niż 4 grupy samoochrony, po 15 osób każda.

Szkolenie obronne realizowane jest tylko i wyłącznie w ramach obrony cywilnej, na zasadach wolontariatu. Celem przybliżenia powyższych problemów społeczeństwu wykorzystuje się różnego rodzaju środki masowego przekazu, publikacje OC, czerwonego krzyża.

Wydatki na OC pokrywają się z budżetem poszczególnych ministrerstw: Spraw Wew - 52%, MON - 20%, Transportu i Gospodarki Wodnej - 10%, Zdrowia i Opieki Socjalnej - 9 %, innych - 5%.

FRANCJA

Kraj ten przywiązuje bardzo dużą wagę do edukacji obronnej społeczeństwa oraz wychowania patriotyczno-obronnego dzieci i młodzieży.

Nie ma tu aktów normatywnych, które regulowałyby całokształt problematyki edukacji obronnej społeczeństwa. Istnieje system patriotyczno-obronny.

Edukacja w przyjętym systemie opiera się na:
1. wychowaniu obywateli w szkoleniach - system szkolenia poza wojskiem;
2. kształtowanie postaw patriotyczno-obronnych nowo wcielonych żołnierzy - zasadnicza służba wojskowa;
3. kształtowanie obrazu wojska w społeczeństwie;
4. czynny udział społeczeństwa w ramach działalności w obronie cywilnej.

W procesie patriotyczno-obronnej edukacji młodzieży szkolnej dużą rolę odgrywa wojskowe szkolenie przygotowawcze. Zajmuje się wstępnym przygotowanie kandydatów na oficerów zawodowych w liceach wojskowych (kształci się ok 4 tys ludzi młodych) - wiedza ogólna, przygotowanie do egzaminu maturalnego + egzamin do szkoły wojskowej.

Obok uniwersytetów występują wielkie szkoły przygotowujące kadry wyższego szczebla dla administracji państwowej i organizacji finansowo - przemysłowych oraz wyższych szkół wojskowych.

Najwyższym etapem szkolenia obronnego kadr cywilnych i wojskowych jest kształcenie w Centrum Wyższych Studiów Wojskowych i Centrum Wyższych Studiów Uzbrojenia oraz w podległych premierowi instytucjach wyższych studiów obrony narodowej - IHEDN.
W jednym cyklu szkoli się ok 80 słuchaczy.

Ważną rolę w systemie spełniają służby sił zbrojnych ds. informowania i kontaktu armii ze społeczeństwem - popularne we Francji SIRPA (podlega ona bezpośrednio MO)

Funkcjonuje obrona cywilna. Za całokształt związanych z przygotowaniem ludności cywilnej odpowiada MSW, a przed nim przedstawicie samorządów terytorialnych (prefekt strefy, prefekt rejonu, prefekt departamentu, podprefekt i mer).


W imieniu ministerstwa OC kieruje dyrektor ds. ochrony cywilnej, któremu podporządkowane są 4 zarządy:
1 zarząd administracji i modernizacji
2 zapobieganie i planowanie ratunkowe
3 służby pomocnicze i straż pożarna
4 operacji ratunkowych.
3 koordynuje działalność tych służb oraz prowadzi szkolenie, a także promuje szkolenia w dziedzinie ochrony cywilnej wśród ludności.
4 koordynuje działalność ratunkową mającą na celu ochronę ludności i mienia. Jego działa sprowadzają się też do kierowania i koordynowania ośrodków cywilnych i jednostek wojskowych podległych kierownictwu ochrony cywilnej.


Warto wspomnieć, iż służba w oc jest jedną z form odbywania zasadniczej służby wojskowej przez młodych Francuzów.

OC funkcjonuje na wszystkich szczeblach administracji państwa. Na czele departamentu (województwa) stoi prefekt, który odpowiada za wszelkie przedsięwzięcia związane z edukacją obronną ludności cywilnej. Kolejny szczebel to powiat na czele z podprefektem - organizuje on wszystkie przedsięwzięcia edukacyjno-obronne i współpracuje z dowódcami jednostek wojskowych i żandarmerii tam stacjonującymi.
Na terenie miasta i gminy mer jest odpowiedzialny za realizacje przedsięwzięć wynikających z OC.

W czasie kryzysu lub wojny jest tworzony tzw korpus obronny, w skład którego wchodzą:


1 organy dowództwa wzmocnione o sztab ochrony cywilnej i sztaby stref rejonów i departamentów;
2 jednostki ugoszczenia -( jedna kompania w każdym departamencie) wzmacniają one środki przyjęcia uchodźców;
3 wzmocnienie pogotowia ratunkowego;
4 kolumny ratunkowe (techniczne);
5 wyspecjalizowane służby alarmowania wyposażone w środki techniczne.

MSW - kierownictwo samorządowe - prefekt strefy -> prefekt rejonu -> prefekt departamentu-> podprefekt -> mer
(struktura w dół)

FINLANDIA

Program edukacji obronnej społeczeństwa jest opracowany na szczeblu krajowym przez ministerstwo i sztab obronny sił zbrojnych oraz przez ogólnokrajowe stowarzyszenie kursów obronnych, które jest centralnym organem koordynującym działalność organizacji patriotycznych i paramilitarnych w zakresie ćwiczeń i szkoleń obronnych.
Na szczeblu lokalnym za edukację obronną społeczeństwa odpowiadają dowódcy okręgów i obwodów wojskowych oraz lokalne oddziały organizacji patriotycznych i paramilitarnych.

W fińskich szkołach średnich i na wyższych uczelniach nie prowadzi się przedmiotu typu „ przysposobienie obronne” dlatego podstawową formą edukacji obronnej społeczeństwa są ćwiczenia i kursy organizowane przez siły zbrojne wg programu dla jednostek pomocniczych z udziałem ochotników (kobiet i mężczyzn) w wieku powyżej 17 lat.

Popularną formą edukacji są ćwiczenia, treningi , zawody i kursy obejmujące szeroki zakres zagadnień dotyczących sił zbrojnych ochrony cywilnej, polityki bezpieczeństwa państwa, które są organizowane przez stowarzyszenia kursów obronnych dla ochotników w wieku powyżej 15 lat.

Tego typu przedsięwzięcia są szeroko propagowane.
Edukacja obronna społeczeństwa realizowana jest również w ramach obrony cywilnej (OC).

Na podstawie prawa o OC kierownictwo i pozostały personel etatowo pracujący w OC kierowany jest na szkolenia specjalistyczne, trwające ok 10 dni w roku.

Główna część szkolenia wchodzi w skład obowiązków wynikających z umowy o pracę.

Szkolenie OC jest traktowane na równi z innymi szkoleniami (np. bhp) organizowane przez pracodawców dla personelu. Takie szkolenia składają się z krótkotrwałych - ok 7 dni - kursów prowadzonych przez państwowe szkoły OC.

Podstawową formą szkolenia na kursach jest działalność praktyczna oraz kształtowanie umiejętności pracy w zespołach ludzkich.

Koszt szkolenia obronnego społeczeństwa realizowanego przez siły zbrojne stanowi poniż 1 % pozostałych odsetek, finansowane jest ze środków własnych stowarzyszenia lub z bezpośrednich opłat uczestników przedsięwzięć.

AUSTRIA


Zgodnie z art. konstytucji całość przedsięwzięć związanych z obronnością państwa jest realizowana w ramach powszechnej obrony kraju, która obejmuje:
1 obronę militarną - ochrona i obrona suwerenności;
2 obronę cywilną - zapobieganie różnego rodzaju zagrożeniom;
3 obronę psychologiczną społeczeństwa.
Szczególną wagę przywiązuje się do prowadzenia w szkołach szkolenia politycznego, które stanowi podstawę do dalszej edukacji obronnej obywateli. Ma ona przybliżyć uczniom m.in całość problematyki związanej z obroną powszechną.

Ważnym elementem jest propagowanie problematyki militarnej obrony kraju.

Bardzo istotnym elementem edukacji obronnej społeczeństwa Austrii jest ochrona ludności w ramach obrony cywilnej (OC).

OC Austrii - system starań zapobiegawczych w obliczu klęsk żywiołowych, katastrof oraz świadczenia pomocy, powiązanych heksahonalną (sześciopodmiotową) odpowiedzialnością rządu federalnego, władz landów, obwodów, gmin, organizacji ratowniczych i obywateli.

Organy udzielające pomocy : straż pożarna, austriacki czerwony krzyż, austriacki związek pracowników - samarytan, joanicką pomoc przy wypadkach, maltańska służba szpitalna

Podstawowe centrum informacyjne samoochrony - cele:
- informowanie i doradzanie we wszystkich problemach dotyczących samoochrony;
- przeprowadzanie szkoleń;
- organizacja prac publicznych w dziedzinie ochrony cywilnej i samoochrony.


Szkolenie ratownicze odbywa się w szkołach ochrony cywilnej landów, w szkołach ratownictwa oraz w federalnej szkole ochrony cywilnej, która podlega wydziałowi obrony i ochrony cywilnej federalnego MSW. Program kursu w szkole obejmuje takie tematy jak: ochrona w przypadku klęsk żywiołowych, ochrona przed promieniowaniem, transport niebezpiecznych materiałów.

PODSUMOWANIE

System szeroko rozumianej edukacji obronnej w większości charakteryzowanych państw jest wysoce zdecentralizowany i oparty na dobrowolnym uczestnictwie w zajęciach z przysposobienia obronnego. Edukacja realizowana jest przez szkoły i różnego rodzaju organizacje społeczne i rządowe. Ponadto w państwach zachodnich szeroko rozbudowane są licea wojskowe, stanowiące doskonałą bazę dla przyszłych studentów uczelni wojskowych.

Edukacja obronna dorosłej części ludności cywilnej oparta jest w większości na przedsięwzięciach związanych z działalnością obrony cywilnej. Najczęściej podporządkowana jest ona organizacji odpowiedzialnej za funkcjonowanie administracji rządowej.

Szkolenie prowadzone jest najczęściej na 3 poziomach.
1. centralnym - kadra kierownicza, administracja rządowa i samorządowa;
2. regionalnym - kadra i urzędnicy niższych szczebli zarządzania;
3. podstawowym - aparat samorządów lokalnych, członkowi załóg zakładów pracy, ochotnicy, grupy samoobrony, ludność w trybie powszechnym.

Na szczeblu centralnym szkolenie odbywa się w akademiach, szkołach, specjalistycznych ośrodkach. Na szczeblu regionalnym proces ten kontynuowany jest w szkołach i ośrodkach szkoleniowych. Na szczeblu podstawowym zaś organizuje się szkolenia w ośrodkach miejskich, gminnych, zakładach pracy.

W większości państw istnieje ścisła współpraca w zakresie szkolenia ludności cywilnej i wojska. Najbardziej widocznym efektem tej współpracy jest m.in.: wspólny system ostrzegania i alarmowania oraz wydzielanie sił do udziału w operacjach ratunkowych poza granicami państw i współdziałanie z dowództwem sił zbrojnych NATO.

Finansowanie działalności edukacji obronnej ludności jest na ogół wspólnym zadaniem wszystkich stron zainteresowanych jej funkcjonowaniem. Najczęściej fundusze na ten cel lokowane są w budżetach MON, edukacji i spraw wewnętrznych.

Zgodnie z konstytucja 3.05 utworzono nowy centralny organ władzy wykonawczy straż praw.
Składa się ona z króla przewodniczącego prymasa oraz 5 ministrów. Jednym z nich był minister policji.

W czasie obraz 4letniego w 1791 roku utworzono komisji policji obojga narodów, która przejęła zwierzchnictwo nad całością spraw bezpieczeństwa i porządku publicznego w kraju.

Tej komisji nadano uprawnienia w zakresie bezpieczeństwa publicznego, wygody publicznej oraz sądownictwa policyjnego.

Do jej kompetencji należało:
1. Walka z przestępczością kryminalną, prostytucją, żebractwem i włóczęgostwem;
2.Udzielanie pomocy ludności w czasie klęsk żywiołowych;
3.Nazdór nad cudzoziemcami;
4.Ustanawianie jednolitego systemu miar i wag
5.Prowadzenie ewidencji ludności
6.Nadzor nad więziennictwem
7. Zapewnienie dostępu do podstawowych produktów żywności walka z monopolami.

Administracja lokalna spoczywała w rękach tzw. komisji porządkowych cywilno-wojskowych. Instytucja ta zrodziła się dopiero w dobie sejmu 4letniego zajęła się administrowaniem lokalnym na szczeblu województwa i była ustanowiona na mocy uchwały sejmowej z 15.12.1789r.

2. Uwarunkowania geopolityczne oraz militarne bezpieczeństwa Polski w latach 1919-1939
Granica z Rosją - ZSRR - 1412 KM;
Granica z Czechosłowacją- 984KM;
Granica z Niemcami na zachodzie i w Prusach wschodnich łącznie 1912 KM;
Granica z Rumunią - 349KM;
Granica z Litwą i Łotwą - 616KM;
Granica morska 140 km(licząc półwysep Helski z obydwu stron)

Stan bezpieczeństwa Polski w 1921 r był niski i nie rokowało to nadzei na zmianę w najbliższym czasie. Chociaż był oparty na dwóch filarach ; 1/Traktacie Wersalskim, 2/Traktacie Ryskim.

Na położenie strategiczne państwa miały czynniki zewnętrzne jak i wewnętrzne.

1. Granica- w zdecydowanej mierze otwarte, bez przeszkód naturalnych, trudne do obrony.
2. Gospodarka- kraj rolniczy; słabo rozwinięty przemysł, zniszczenia wojenne, Polska do 1920 roku nie posiadała jednolitej waluty, ogromne zadłużenie finansowe na potrzeby wojny polsko - bolszewickiej około 260 mld dolarów, ubytek w wojnach do 13% ludności polskiej.


Liczne mniejszości; w Polsce w 1921 roku zamieszkiwało 27,4mln ludności- mniejszości stanowiły ok. Białorusini i Niemcy 0,3 % Litwini , 0,8 % innych narodowości.

Na wojnę polsko-bolszewicką z budżetu wydawało średnio ok. 50 % budżetu,
w ostatnim okresie ok. 75 % brak dużej części wpływów do budżetu- dodatkowa emisja pieniądze.
W latach 1921-1923 ceny żywności w Warszawie wzrosły o ponad 6 tysięcy procent, a kurs dolata podniósł się z 2,9 tysięcy do 6,4 mln marek polskich.

Brak stabilizacji społecznej, narodowej, politycznej.

1 lipca 1920 roku sejm podjął uchwalę o utworzeniu 19 osobowej rady obrony państwa powierzając jej przewodnictwo Józefowi Piłsudskiemu . Pozostałymi członkami byli: Marszałek Sejmu, Premier , Trzech członków rządu delegowanego przez niego i trzech przedstawicieli wojska wyznaczonych przez naczelnego wodza oraz 10 posłów.

Dekret z 7 stycznia 1921 roku powołano radę wojenną jako najwyższy organ kolegialny decydujący o strategii bezpieczeństwa państwa, która wyłaniała ścisłą radę wojenną - kierującą bieżącymi przygotowaniami wojennymi w kraju.

19 stycznia 1922 roku przyjęto strategię bezpieczeństwa Polski - cel główny - obrona stanu posiadania i nieprzejawiania żadnych zamiarów agresywnych wobec sąsiadów i innych państw.

POLSKA W LATACH 1921-1926


1. Osłabienie pozycji Polski - układy genewskie, układ w Rapallo;
2. W 1924 roku Plan Dawesa;
3. W 1925 roku wojna celna;
4. W 1925 roku układy lokarneńskie, odchodzenie Francji od gwarantowania bezpieczeństwa Polsce.
5. Skłonność mocarstw zachodnich do osłabiania traktatu wersalskiego.
6. Gwarantem silnej Polski miały być jej siły zbrojne- około 300 tyś (trzecie miejsce w Europie po Armii Czerwonej i Francji), brak dobrego wyposażenia, duży procent mniejszości narodowych (około 22 % żołnierzy szeregowców narodowości niepolskiej)
7.Niska jakość umocnień i fortyfikacji - pozostałość po wojnie.

Zamach majowy w 1926 roku- rozwiązano wadę wojenną i ścisłą radę wojenna, której kompetencje przejął generalny inspektorat sił zbrojnych kierujący wojennymi przygotowaniami państwa.

Do obowiązków generalnego inspektora sił zbrojnych należało:.
1. Opracowanie i kontrola praw mobilizacyjnych i operacyjnych;
2. Przygotowywanie planów obrony kraju
3. Prowadzenie kontroli przygotowań wojennych
4.prowadzenie inspekcji wyszklenia wojsk
5.przygotowanie wyższych dowódców do zadań wojennych

Rozporządzeniem prezydenta RP z 25.10.1926 roku powołano nowy organ kolegialny-komitet obrony państwa (KOP)- zadaniem wytyczanie strategii bezpieczeństwa państwa.

Przewodniczącym KOP został prezydent RP, jego zastępca premier; członkami ministrowie ;spraw wojskowych, spraw wewnętrznych, spraw zagranicznych i skarbu oraz generalny inspektor sił zbrojnych.

Dla załatwienia spraw bieżących związywanych z funkcjonowaniem KOP utworzono etatową komórkę biura do praw komitetu obrony państwa, do kompetencji należało:


1. Opracowywanie dla rządu wniosków dotyczących:

Ogólnego programu praw w zakresie przygotowań obronnych państw,
przygotowywanie projektów ustaw s sprawach dotyczących obrony państwa
2. Wydawanie opinii w sprawach, która posiadają większą doniosłość dla obronności państwa, a należą do zakresu działań kilku ministerstw i wymagają uzgodnienia stanowiska.
Słabością w blisko 10 letniej działalności KOP było to , iż obradował najprawdopodobniej tylko jeden raz 23.11.1926 roku.

Rozporządzeniem prezydenta RP z 25.10.1926 roku komitet obronny państwa ( KOP) - zadanie wytyczanie strategii bezpieczeństwa państwa.
Biuro do prac komitetu obrony państwa. Do kompetencji należało:1. Opracowywanie dla rządu wniosków dotyczących
a) ogólnego programu prac zakresie przygotowań obronnych państwa
b)przygotowanie projektów ustaw w sprawach dotyczących obrony państwa.
2. Wydawanie opinii w sprawach ,która posiadają większą doniosłość dla obrony państwa , a należą do zakresu działań kilki ministerstw i wymagają uzgodnienia stanowiska.
Słabością w blisko 10 letniej działalności kop było to iż obradował najprawdopodobniej
tylko jeden raz.


POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA W LATACH 1926-1935
Ostatnia konferencja związana z próbą utworzenia związku bałtyckiego 16-17 stycznia 1925 roku w Helsinkach ( Finlandia, Łotwa, Estonia i Polska) nie udało się podpisać układu politycznego.

Propozycja regionalnego paktu tzw. Wschodniego Locarno ( pakt wiślany) w 1927 roku. Zgodnie z koncepcją Niemcy miały respektować status terytorialny w Europie wschodniej, a gwarantem miały być : Francja, Wielka Brytania, Włochy. Krytyczne stanowisko Brytyjczyków.

W 1928 roku Polska podpisuje pakt Brianda - Kelloga; wszystkie państwa które chcą pokojowo współistnieć powinni podpisać się pokojowym dokumentem i odrzucić działanie agresywne.

W 1929 roku podpisanie protokołu Litwinowa;

W 1932 roku Polsko-Radziecki pakt o nieagresji ( przedłużony w 1934 roku na 10 lat)

W 1934 roku Polsko- Niemiecka deklaracja o niestosowaniu przemocy.

W 1934 roku minister Beck wymawia traktat mniejszościowy na forum ligi narodów.

Dekretem prezydenta RP z dnia 9.05.1936 roku powołani komitet obrony Rzeczypospolitej (KOR) organ kolegialny kreujący politykę obronną Polski. Miał on być organem pośredniczącym między władzami cywilnymi i wojskowymi w przygotowaniach państwa do wojny.

Skład KOR prezydent RP, generalny inspektor sił zbrojnych, premier oraz ministrowie spraw wojskowych, spraw zagranicznych, spraw wewnętrznych, skarbu, przemysłu i handlu. Ponadto stałymi członkami, ale bez prawa głosu, było: szef sztabu, zastępca szefa sztabu głównego i szef administracji armii.

KOR okazał się instytucją w praktyce martwą- zebrał się tylko dwukrotnie i obradował nad sprawami wewnętrznymi związanymi z przygotowaniami wojennymi.

Większą rolę odgrywał sekretariat komitetu obrony Rzeczypospolitej [Se KOR] , zajmując się bieżącą koordynacją polityki wśród resortów cywilnych i wojskowych oraz przygotowaniem materialnym i legislacyjnym na okres wojny.

Dekretem prezydenta RP z dnia 9.05.1936 roku powołano komitet obrony Rzeczypospolitej [KOR] organ kolegialny kierujący polityką obronną Polski.
Sekretariat komitetu obrony Rzeczypospolitej [ Se KOR], zajmując się bieżącą koordynacją polityki wśród resortów cywilnych




POLITYKA BEZPIECZEŃSTWA 1936-1939
W 1939 roku Polska odrzuca niemieckie zaproszenie do udziału w pakcie antykominternowskim;

Konferencja Monachijska 2.X.1938 rok. Zajęcie Zaolzia, części Spiszu i Orawy przez polskie oddziały;

X.1938 rok Polska odrzuciła niemieckie żądania wysunięte przez Ribbentropa

I.1939 rok Fiasko rozmów Hitlera z Beckiem, przygotowania do wojny ( plan ,, zachód'')


III/IV 1939 rok gwarancje wojskowe Wielkiej Brytanii i Francji dla Polski

28.IV.1939 Hitler wymawia Polsko-Niemiecki pakt o nieagresji

25.VIII.1939 r. Polsko-Brytyjski oraz Polsko-Francuski układ sojuszniczy.











Strategia Wojskowa

Inne strategie
szczegółowe

Strategia obronna

---