NAUKA O ORGANIZACJI - WYKŁADY
11.10.2012
1. Organizacja - wyspecjalizowana część pełniąca jakąś funkcję w całości.
2. Organizacja - grupa ludzi, którzy współpracują ze sobą w sposób uporządkowany i skoordynowany aby osiągnąć zestaw celów.
3. Definicje czynnościowe - organizacja jako zestaw czynności.
4. Definicje rzeczowe - organizacja jako realny byt w przestrzeni i czasie.
5. Definicje atrybutowe - organizacja jako cech. Do tej definicji nawiązuje definicja terminu organizacji według Zieleniewskiego Jana. Organizacja to pewien szczególny rodzaj stosunków części do siebie i złożonych w nich całości. Stosunek ten polega na tym, że części współ przyczyniają się do powodzenia całości.
6. Definicja Kotarbińskiego - organizacja to pewien rodzaj całości ze względu na stosunek do niej jej własnych elementów, mianowicie taka całość, której wszystkie składniki współ przyczyniają się do powodzenia całości.
7. Według szkoły prakseologicznej organizacja to twór społeczny.
8. Według Barnarda - organizacja to system świadomie skoordynowanych działań lub sił dwu lub więcej ludzi.
9. Według Argyrisa organizacja to:
- Wielkość części,
- Z których każdy dąży do osiągnięcia szczególnych celów,
- Utrzymują się dzięki wzajemnym powiązaniom,
- Jednocześnie przystosowując się do środowiska zewnętrznego,
- Przez to utrzymując stan wzajemnego powiązania części.
10. Według Etizioniego - organizacje są jednostkami społecznymi lub grupami ludzi, rozmyślnie tworzonymi i przekształconymi do realizacji określonych celów.
11. Cechy organizacji:
- Względnie ściśle wyznaczone granice,
- Normatywny porządek,
- Hierarchie władzy,
- System przepływu informacji,
- System bodźców, który skłania uczestników do współdziałania w realizacji wspólnych celów.
12. Interpretacja - organizacja to przedmiot złożony z elementów powiązanych ze sobą, że tworzą całość różną od każdego z elementów je tworzących.
13. Definicja R.L Ackoffa - Organizacja to system zachowujący się rozmyślnie, zawierający przynajmniej dwa zachowujące się rozmyślnie składniki, mające wspólne zamierzenie, ze względu na które:
- Zachodzi w systemie funkcjonalny podział pracy,
- Jego funkcjonalnie oddzielne składniki mogą na wzajemne zachowanie odpowiadać w formie obserwacji albo łączności,
- Przynajmniej jeden podzestaw pełni funkcję kontrolno - kierowniczą.
14. Organizacje są systemami otwartymi, oznacza to, że prowadzą wymianę energii i informacji ze swoim otoczeniem.
15. Cechy organizacji jako systemu:
- Są tworami sztucznymi, świadomie skonstruowanymi przez ludzi,
- Posiadają strukturę, czyli pewien sposób uporządkowania, zawierający podsystem społeczny i techniczny,
- Organizacje to systemy otwarte, nie mające wyraźnych, sztucznych granic jako systemy zamknięte. Granice są umowne,
- Odznaczają się budową hierarchiczną, systemy zbudowane z podsystemów, które dzielą się na systemy,
- Niektóre systemy z biegiem czasu obniżają stopień swego zorganizowania, tracąc sprawność, przestają istnieć,
- Systemy organizacyjne mimo znacznej zmienności w czasie są zdolne do osiągnięcia względnie stałych stanów równowagi dynamicznej,
- Sterowanie systemami jest możliwe jedynie dzięki mechanizmowi sprzężenia zwrotnego,
- Systemy organizacyjne odznaczają się ekwifinalnością, czyli zdolnością do osiągania podobnych wyników w różny sposób, za pomocą różnych procesów i struktur.
16. Model Leavitta:
17. Model Morgana:
18. Model Krzyżanowskiego:
19. Typy organizacji:
a) Według Bielskiego:
- Organizacje gospodarcze, działalność oparta na zasadzie ekonomiczności,
- Organizacje niekomercyjne, służące zaspokojeniu niematerialnych potrzeb ludzkich,
- Organizacje administracyjne ogólnopaństwowe i lokalne, militarne i policyjne,
- Organizacje społeczne, tj. partie polityczne, stowarzyszenia, związki zawodowe,
- Organizacje religijne.
b) Według Katza, Kaluna:
- Organizacje produkcyjne,
- Organizacje scalające (szkoły, kościoły),
- Organizacje adaptacyjne,
- Organizacje polityczne.
c) Według Etizioniego:
- utylitarne, zakłady pracy,
- przymusowe, więzienia,
- normatywne, kierujące i stojące na straży norm np. kościół.