Sekcja 46 Gdańsk, 19.12.05.

Ćwiczenie wykonywała część sekcji 46 w następującym składzie:

• Łukasz Maćko

• Joanna Murawska

• Łukasz Nagórski

• Przemysław Nieczyporowski

• Kamil Nisiewicz

• Edyta Węgrzyn

Ćwiczenie nr 3

Ustawianie teodolitu nad punktem oraz pomiar pojedynczego kąta

metodą kierunkową w jednej serii.

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z metodami i sposobami ustawiania teodolitu nad punktem, dalszej nauki poziomowania instrumentu oraz obliczeniu kąta pomiędzy dwoma celami (A i B) poprzez poczwórny pomiar.

W czasie ćwiczenia centrowaliśmy instrument za pomocą pionu optycznego, a mianowicie po przybliżonym ustawieniu teodolitu nad punktem (zaznaczonym śrubą). Ustawiliśmy oś celową pionu optycznego za pomocą wydłużania ( bądź ewentualnie skracania) nóg statywu nad punktem uważając by libella alidadowa była w płaszczyźnie nogi poddawanej wydłużeniu (bądź skróceniu). Następnie po odkręceniu śruby sercowej ustawiliśmy dokładnie os celową pionu instrumentu nad punktem geodezyjnym. Na koniec poziomujemy instrument według informacji uzyskanych na wcześniejszych ćwiczeniach.

Po pierwszej części ćwiczenia przystąpiliśmy do zasadniczego tematu, a mianowicie do pomiarów kątów oraz obliczeniu kąta pomiędzy dwoma celami (A i B) poprzez poczwórny pomiar. Po ustawieniu instrumentu nad punktem oraz spoziomowaniu dokonaliśmy odczytu z celu A (znajdującego się po prawej stronie) w pozycji teodolitu KL. Następnie skierowaliśmy instrument na punkt B (znajdującego się po lewej stronie) i również dokonaliśmy odczytu. Dokonaliśmy obrotu lunety przez zenit i w pozycji KP dokonaliśmy odczytu punktu B a potem punktu A. Do danego ćwiczenia wystarczyły odczyty z koła poziomego („Vertical”). Odczyty zapisywaliśmy na bieżąco a po przeprowadzeniu obliczeń

( pamiętając o tym, że gdy zero podziału limbusa znajduje się między ramionami kąta to do odczytu B dodajemy wartość kąta pełnego 400^g:

A - cel znajdujący się po lewej stronie

B - cel znajdujący się po prawej stronie

S - stanowisko teodolitu

Nastąpiło przejście przez zero, więc kąt ASB obliczamy ze wzoru:

<ASB = 400^g - A + B = 177^g 32^c 75^cc + B = 210^g 09^c 87^cc

Otrzymaliśmy następujące wyniki:

Stanowisko

Cel

Odczyt

I położenie lunety

II położenie lunety

średnia I i II poł.

Kąt (Średnia zredukowana)

^g ^c ^cc

średnia

^g ^c ^cc

średnia

^g ^c ^cc

^c ^cc

^c ^cc

XIII

A

I

222 39 50

39 25

22 95 50

95 25

222 67 25

I I

00

00

B

I

32 77 50

77 50

232 77 00

76 75

32 77 12

210^g 09^c87^cc

I I

50

76 50

Ponadto, wykonaliśmy ponownie pomiar kąta pionowego (sprawdziliśmy istnienie błędu indeksu), wyniki przedstawione poniżej

KL	KP
157^g 53^c00^cc	242^g 51^c00^cc
158^g 02^c00^cc	242^g 02^c00^cc

Obliczanie błędu indeksu wygląda następująco:

(157^g 53^c 00^cc + 242^g 51^c 00^cc) - 400^g = 400^g 04^c 00^cc - 400^g = 04^c => 2i = 04^c => i = 02^c

Odczyty prawidłowe (poprawione o błąd indeksu)

KL	KP
157^g 51^c00^cc	242^g 49^c00^cc
158^g 00^c00^cc	242^g 00^c00^cc

Natomiast obliczanie kąta pionowego wygląda następująca:

KL - KP = 157^g 53^c 00^cc + 242^g 51^c 00^cc = 400 ^g 04 ^c 00^cc

Więc błąd miejsca zera wynosi i = 02^c 00^cc

Wiec:

V_L = 42^g 47^c 00^cc

V_P = 42^g 51^c 00^cc

V_śr. = 42^g 49^c 00^cc

Tyle powinien wynosić wynik odczytany na kole pionowym teodolity i jest to zarazem prawidłowy wynik.

---