Polityka. Systemy polityczne. Ustrój Polski. Poziom podstawowy

I. Wskaż prawidłową odpowiedź. (3 punkty)

1. W polskim sądzie w roli obrońcy występuje:

A. prokurator B. sędzia C. ławnik, D. adwokat

2. Władza ustawodawcza to inaczej:

A. egzekutywa, B. judykatywa, C. jurysdykcja, D. legislatywa

3. Zgromadzenie Narodowe w Polsce liczy sobie:

a. 200 członków, b. 46o członków, c. 560 członków, d. 600 członków

II. Przyporządkuj do podanych definicji (1-4) odpowiednie pojęcie (A-E). (4 punkty)

1) Prawo wybierania posłów, senatorów, prezydenta, członków samorządu terytorialnego, a także brania udziału w referendum ogólnokrajowym czy gminnym, które przysługuje obywatelom od ukończenia 18 lat. - ………

2) Forma zrzeszenia posłów w parlamencie, składająca się co najmniej z 15 posłów, reprezentująca przeważnie ugrupowanie polityczne, posiadająca regulamin określający zachowanie jej członków. - ………

3) Forma indywidualnej kontroli poselskiej, polegająca na zgłoszeniu pytania do członka Rady Ministrów, prezesa NIK, NBP, na które w ciągu 21 dni musi być udzielona odpowiedź z możliwością przeprowadzenia debaty parlamentarnej. - ………

4) Uchwała Sejmu, wyrażająca poparcie dla rządu na podstawie przedstawionego przez premiera, w imieniu Rady Ministrów, exposé. - ………

A) wotum zaufania, B) bierne prawo wyborcze, C) absolutorium, D) klub poselski, E) interpelacja, F) czynne prawo wyborcze

III. Wypisz po dwa uprawnienia Prezydenta RP względem odpowiedniej władzy (6 punktów)

1. Względem władzy ustawodawczej:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. Względem władzy wykonawczej:

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3. Względem władzy sądowniczej.

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

IV. Uzupełnij tabelę dotyczącą systemów ustrojowych wybranych państw (10 punktów)

V. Obejrzyj zdjęcie i wykonaj polecenie.

1. Podaj imię, nazwisko i funkcję, jaką przed śmiercią pełniła osoba na zdjęciu. (2 punkty)

………………………………………………………………………………………………………………………………………………

VI. Obejrzyj zamieszczone poniżej zdjęcia i wy
konaj polecenia.

1. Podaj imiona i nazwiska przedstawionych polityków oraz pełnione przez nich funkcje. (8 punktów)

A. ……………………………………………

………………………………………………

………………………………………………

B. ……………………………………………

………………………………………………

………………………………………………

C. ……………………………………………

………………………………………………

………………………………………………

D. ……………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

VII. Wskaż prawidłową odpowiedź. (4 punkty)

1. Sędziowie w Polsce są

A. niezawiśli, apolityczni, nieusuwalni. B. niezawiśli, nieomylni, apolityczni. C. niezawiśli, apolityczni, usuwalni. D. niezawiśli, apolityczni, nominowani.

2. Artykuł 3. Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej: „Rzeczpospolita jest państwem jednolitym” oznacza, że państwo polskie jest

A. federacją. B. konfederacją. C. jednolite wyznaniowo. D. państwem unitarnym.

3. W Polsce Trybunał Konstytucyjny składa się z sędziów wybieranych na 9-letnią kadencję. Organem, który dokonuje ich wyboru jest

A. Sejm. B. Senat. C. Krajowa Rada Sądownictwa. D. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.

4. Do kompetencji Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wobec władzy ustawodawczej w Polsce należy

A. mianowanie i odwoływanie pełnomocnych przedstawicieli Rzeczypospolitej Polskiej w innych państwach i przy organizacjach międzynarodowych. B. desygnowanie i powoływanie Prezesa Rady Ministrów. C. zwoływanie Rady Gabinetowej w sprawach szczególnej wagi. D. zwoływanie pierwszego posiedzenia nowo wybranych Sejmu i Senatu.

VIII. W Polsce przy powoływaniu rządu obowiązuje tzw. procedura trzech kroków. Wpisz krok (1., 2. lub 3.), który ilustruje poniższy opis. (1 punkt)

Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej powołuje Prezesa Rady Ministrów i na jego wniosek pozostałych członków rządu. Następnie stworzony przez premiera rząd stara się uzyskać votum zaufania Sejmu. Tym razem wystarcza do tego zwykła, a nie bezwzględna większość głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.

Krok …………

a. Wskaż działanie które podejmuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej w sytuacji, gdy i tym razem rząd nie uzyska poparcia Sejmu. (1 punkt)

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

IX. Podkreśl trzy warunki, które muszą być spełnione, aby można było przeprowadzić gminne referendum oraz aby było ono wiążące dla władz gminy. (3 punkty)

Warunki referendum lokalnego:

A. referendum przeprowadza się na wniosek co najmniej 10% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy,

B. referendum może odbyć się na wniosek co najmniej 50% uprawnionych do głosowania mieszkańców gminy,

C. wynik referendum jest rozstrzygający, jeżeli za jednym z rozwiązań w sprawie poddanej pod referendum oddano więcej niż połowę głosów,

D. wynik referendum jest rozstrzygający, gdy za proponowanym rozwiązaniem opowiedziało się 2/3 głosujących,

E. referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 30% uprawnionych do głosowania,

F. referendum jest ważne, jeżeli wzięło w nim udział co najmniej 50% uprawnionych do głosowania.

X. Do podanych działań w procesie legislacyjnym w polskim parlamencie dobierz odpowiednią większość, wymaganą przy głosowaniu. (3 punkty)

Działania w procesie legislacyjnym

A. Odrzucenie poprawek Senatu B. Przełamanie veta prezydenckiego C. Przyjęcie ustawy przez Sejm

Wymagana większość w głosowaniu

1. Większość kwalifikowana 2/3 głosów 2. Większości bezwzględna 3. Większość zwykła 4. Większość kwalifikowana 3/5 głosów

XI. Uzupełnij poniższe zdania dotyczące trybu wprowadzania zmiany Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. (3 punkty)

1. Projekt ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej może przedłożyć co najmniej 1/5 ustawowej liczby posłów lub Senat, lub A) .................................................. . 2. Jeżeli ustawa o zmianie Konstytucji dotyczy przepisów rozdziału I, II lub XII Konstytucji, wyżej wymienione podmioty mogą zażądać, w terminie 45 dni od dnia uchwalenia ustawy przez Senat, przeprowadzenia B)............................................................. zatwierdzającego. 3. Z wnioskiem w tej sprawie podmioty te zwracają się do C) ................................................. .

XII. Określ, które zdania są prawdziwe, a które fałszywe. Zakreśl odpowiednio [p] lub [f] (4 punkty)

1. Organ stanowiący samorządu terytorialnego na szczeblu województwa nosi nazwę sejmiku województwa. [p] [f]

2. Prowadzenie przez gminę akt stanu cywilnego mieszkańców należy do jej zadań własnych. [p] [f]

3. Województwo ma charakter rządowo-samorządowy, a władzę sprawują tam organy samorządu terytorialnego i organy administracji rządowej. [p] [f]

Wojewoda pełni funkcję przewodniczącego zarządu województwa. [p] [f]

XIII. Na podstawie tekstu źródłowego oraz wiedzy własnej wskaż dwie różnice między immunitetem materialnym i formalnym. (2 punkty)

Konstytucja RP z 1997 roku zna obydwa rodzaje immunitetu parlamentarnego. Dzięki immunitetowi materialnemu poseł (senator) nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za swoją działalność wchodzącą w zakres sprawowania mandatu ani w czasie jego trwania, ani po jego wygaśnięciu. Za taką działalność odpowiada tylko przed Sejmem (poseł) lub Senatem (senator). W przypadku zaś naruszenia praw osób trzecich może być pociągnięty do odpowiedzialności tylko za zgodą izby. Konstytucja zna też immunitet formalny, który polega na tym, że poseł (senator) od dnia ogłoszenia wyników wyborów do dnia wygaśnięcia mandatu nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnosądowej bez zgody izby, chyba że sam wyrazi na to zgodę […].

1. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

---