1.jak wplywa metylowanie histaminy na receptory(chodzi o ten rysuneczek w ksiazce) i jaki mechanizm maja leki przeciwhistaminowe na receptorh1
1 )Metylowanie histaminy pozwala zwiększyć jej powinowactwo do danego typu receptorów.
2) Met w pozycjach alfa i beta łańcucha zwiększa H3 aktywność.
3) Met N-alfa zwiększa H3 i H2, przy czym H3>H2>H1.
4) Związki z dużym podstawnikiem przy N-alfa to H3-antagoniści.
5) N-tau i N-pi metylohistamina są nieaktywne.
6) Metylowanie C2 w pierścieniu imidazolu prowadzi do H1 selektywnych antagonistów (ale o słabszym działaniu). Metylowane w C5 to H2 selektywne.
Mechanizm: antagoniści receptorów H1 to inhibitory kompetycyjne. Uniemożliwiają łączenie się histaminy z receptorem i znoszą objawy pobudzenia nią. Nie znoszą natomiast uogólnionych reakcji uczuleniowych i anafilaktycznych.
2. zastosowanie, przykłady, podział dla antagonistów H1
I generacji
-Poch. etanoloaminy: difenhydramina, klemastyna
-Poch. etanodiazyny, imidazoliny, fenotiazyny: chloropyramina,
antazolina, prometazyna, dioksoprometazyna
-Poch. propyloaminy: chlorfeniramina, deksbromfeniramina
(działania niepożądane - przenikają do oun: senność, otępienie, zaburzenia koordynacji ruchowej; działanie cholinolityczne: suchość w jamie ustnej, zaburzenia widzenia, trudności w oddawaniu moczu; zaburzenia rytmu serca, drżenia mięśniowe, zawroty głowy, szum w uszach, uszkodzenia szpiku, objawy skórne)
II generacji
-Poch. piperazyny: cetyryzyna, oksatomid
-Poch. piperydyny: astemizol, terfenadyna, cyproheptadyna, azatadyna,
loratadyna, lewokabastyna, ebastyna, mizolastyna
-Poch. pirolidyny: akrywastyna
-Inne: dimetinden, azelastyna, mebhydrolina
(działania niepożądane - kardiodepresyjne)
2.budowa glikokortykosteroidow
kortyzol
Syntetyczne:
Wiązanie podwójne przy C1 pierścienia A - wzrost siły działania, obniżenie niepożądanego działania mineralogennego: prednizolon, prednizon
b)Wprowadzenie fluoru w pozycję 9ၡ - wzrost siły dział glikoi i jeszcze znaczniejszy mineralogennego: fludrokortyzon (podobnie w pozycję 6ၡ)
c) Wprowadzenie grupy OH w pozycję 16ၡ - eliminacja działania mineralogennego i obniżenie aktywności glikokortykosteoidowej : Poch 16ၡ, 17ၡ-dihydroksylowe: triamcinolon, flunizolid, fluocinolon (acetonidy - połączenia ketalowe z acetonem), budezonid, amcinonid (połączenia ketalowe z ketonami), deflazakort
16ၢ-metyloprednizolony - wzrost aktywności i brak działania mineralogennego: beklometazon, betametazon, klobetazol
16ၡ-metyloprednizolony - mniejaktywne od izomerów ၢ: deksametazon, flumetazon, mometazon, flutikazon
6ၡ-metyloprednizolony: metyloprednizolon, fluorometolon
17ၡ-deoksyprednizolony - zmniejszenie powinowactwa do rec. hGR i zanik działania systemowego (terapia miejscowa): deoksymetazon, diflukortolon
g. monoestry, diestry i acetonidy to nieaktywne pro-leki
h. zastąpienie gr C21-OH podtawnikami lipofilnymi Cl, F, CH3, cyklopentanem - osłabienie biotransformacji i przedłużenie czasu działania
3.leki wywierajace wplyw na czynnosci skurczowe macicy.
1.Leki oksytotyczne - pobudzające czynność skurczową
podział: oksytocyna i demoksytocyna
prostaglandyny PGE1, PGE2, PGFα2 (dinoprost, dinoproston,
alprostadil, sulproston, gemeprost)
poch. amidu kwasu lizergowego (ergometryny -
ergometryna, metyloergometryna; ergotamina;
ergotoksyny - dihydroergokrystyna,
dihydroergokryptyna, dihydroergokornina)
zastosowanie: zapoczątkowanie porodu, przerywanie ciąży, przyspieszenie zwijania macicy, pobudzenie laktacji, rozluźnienie i rozszerzenie szyjki macicy przed zabiegiem, krwotoki połogowe
Leki tokolityczne - hamujące czynność skurczową macicy
podział: ၢ2-adrenergiczne (fenoterol, ritodyna)
antagoniści rec. oksytocyny (atosiban)
inhibitory syntezy prostaglandyn (ASA, indometacyna)
gestageny (progesteron, 17-alfa-progesteron)
siarczan magnezu
etanol
zastosowanie: zapobieganie przedwczesnemu porodowi
1. Mechanizm działania + zastosowanie glikokortykosteroidów
Białko transportujące: transkortyna.
Receptory steroidowe: cytozol, jądro komórkowe.
Działanie:
indukują lub hamują transkrypcje genów
aktywują transkrypcję genu lipokortyny, która hamuje aktywność fosfolipazy A2 hamując uwalnianie AA i lizo-PAF (p/zapalne i p/alergiczne)
wpływają na transkrypcję genów COX-2 indukowanej, indukowanej syntazy tlenku azotu (iNOS), licznych cytokin np. interleukiny 1 i czynnika martwiczego nowotworu (TNFၡ), genu syntezy rec. ၢ czy genu transferazy fenyloetanoloaminy (synteza NA i A) - p/zapalne
p/zapalne w astmie oskrzelowej, gorączce reumatycznej, reumatoidalnym zap. Stawów, watroby, mięśnia sercowego
p/uczuleniowe w alergiach i dermatozach
a/mitotyczne w ostrej białaczce szpikowej
immunosupresyjne do zniesienia odczynów po przeszczepach
2. Podział, przykłady, zastosowanie hormonów tarczycy i tyreostatyków
Hormony tarczycy stosowane w leczeniu niedoczynności:
sole sodowe lewotyroksyny i liotyroniny.
Tyreostatyki - stosowane w leczeniu nadczynności:
pochodne 2-tiouracylu: metylotiouracyl, propylotiouracyl
pochodne tioimidazolu: tiamazol, karbimazol.
3. Budowa chemiczna a działanie, zastosowanie pochodnych sulfonylomocznika
Leki zmniejszające stężenie glukozy we krwi
Poch. sulfonylomocznika:
I generacji: tolbutamid, acetoheksamid, chlorpropamid,
tolazamid, gliklazyd
II generacji: glikwidon, gliburyt, glipizyd, glimeprid
R1
I generacja - grupa metylowa, acetylowa lub atom chloru
II generacja - ugrupowanie aryloamido- lub imidoetylowe
(dodatkowe centrum aktywności)
Warunek - podstawienie para
Cl - wzrost aktywności i toksyczności
R2 alkil (chlorpropamid, tolbutamid)
cykloheksyl (acetoheksamid, II generacja)
metylocykloheksyl (glimepryd)
grupa heterocykliczna (tolazamid, gliklazyd)
Lipofilne podstawniki nasilają działanie (II generacja)
1. Podział, przykłady oraz mechanizm działania diuretyków działających w obrębie cewki dalszej.
Działające w obrębie cewki dalszej
tiazydy - chlorotiazyd, hydrochlorotiazyd, trichlormetiazyd,
politiazyd, bendroflumetiazyd
analogi tiazydów - mefruzid, indapamid, ksypamid,
chlortalidon
oszczędzające potas
antagoniści aldosteronu - spironolakton,
kanrenonian potasu
cykliczne amidyny - triamteren, amyloryd
Działające w obrębie cewki dalszej
tiazydy i analogi - blokują kanał Na/Cl po stronie luminarnej, słabo hamują anhydrazą węglanową
oszczędzające potas
antagoniści aldosteronu - hamują wiązanie aldosteronu z receptorem co prowadzi do zamknięcia kanału Na w komórce i zahamowanie jego reabsorpcji oraz zmniejszenia wydzielana K (spironolakton jest aktywny w formie kanrenonianu)
cykliczne amidyny - blokują kanał Na i K, w większych stężeniach także wymiennik Na/H zwiększając wypływ jonów Na, Cl i HCO3, przy jednoczesnym zmniejszeniu wydzielania jonów K i Mg.
2. Podział, przykłady i zastosowanie gondoreliny i jej analogów.
Gonadoliberyna i jej analogi
przykłady: gonadorelina, buserelina, goserelina, nafarelina, triptorelina, leuprorelina, histrelina, desrorelina
zastosowanie: leczenie niepłodności z niedoboru gonadoliberyny, leczenie opóźnionego dojrzewania, podtrzymanie czynności ciałka żółtego po owulacji i implantacji. Długotrwłe leczenie raka prostaty, nowotworów sutka i mięśniaków, a także leczenie endometriozy u kobiet.
działanie: stymulacja receptorów i wzrost wydzielania LH i FSH prowadzące do zmniejszenia ilości receptorów (2 - 3 tyg.), dalej spadek wydzielania steroidowych hormonów płciowych (chemiczna kastracja)
antagoniści: ganireliks, detireliks
3. Budowa i podział antagonistów receptorów histaminowych H1
R - grupa metylowa
N - może być wbudowany w układ cykliczny: imidazoliny, fenotiazyny,
pirolidyny, piperydyny, piperazyny
Poch. fenotiazyny - 2 atomy węgla pomiędzy pierścieniem i
azotem
Ar - układ aromatyczny (benzhydrylowy, trójcykliczny)
p-Cl lub p-OCH3, p.pirydyny - wzrost aktywności p/histaminowej
p. cykloheksylu - osłabienie aktywności
1. Androgeny, antyandorgeny i inhibitory alfa reduktazy : działanie, przykłady, zastosowanie
androgeny: testosteron (propionian, fenylopropionian, enentan, kapronian, undekanonian), metylotestosteron, fluoksymesteron, mesterolon
antyandrogeny: octan cyproteronu, flutamid, nilutamid, bikalutamid
inhibitory 5-alfa-reduktazy: finasteryd, dutasteryd
androgeny: utrzymanie funkcji gruczołów płciowych (prostaty, pęcherzyków nasiennych), utrzymanie spermatogenezy (z FSH), libido, wywołanie wtórnych męskich cech płciowych, wytwarzanie męskich cech płciowych u płodu, właściwości anaboliczne
antyandrogeny: hamują wzrost i podział komórek zależnych od DHT/nowotwory prostaty
inhibitory 5-alfa-reduktazy: nie obniżają poziomu testosteronu/łagodny przerost prostaty
2. Diuretyki pętlowe : podział i mechanizm działania
Diuretyki pętlowe - furosemid, bumetamid, piretamid, azosemid, torasemid, kwas etakrynowy, etozolin
Diuretyki pętlowe - blokują odwracalnie kanał Na/2Cl/K po stronie luminarnej przez co hamują resorpcję zwrotną NaCl (torasemid dodatkowo blokuje kanał Cl po stronie peritubularnej)
2. leki modulujące wydzielanie gonadotropin - podział, przykłady, zastosowanie
Leki modulujące wydzielanie gonadotropin
podział: pobudzające wydzielanie LH i FSH (cyklofenil, klomifen)
hamujące uwalnianie LH i FSH (danazol)
zastosowanie:
cyklofenil, klomifen: leczenie bezpłodności z braku miesiączki, oligospermia
danazol: leczenie endometriozy i raka piersi (paliatywnie), hamuje czynność gruczołów płciowych
1. mechanizmy działania leków stosowanych w cukrzycy
Insulina i jej analogi: stymuluje transporter glukozy GLUT-4 za pomocą receptorów błonowych prowadząc do fosforylacji białka IRS co prowadzi do przemieszczenia się GLUT-4 do błony plazmatycznej i transport glukozy do komórek docelowych (wątroby, tkanki tłuszczowej, mięśni)
Leki zmniejszające stężenie glukozy we krwi
Poch. sulfonylomocznika - blokują kanały K zależne od ATP w komórkach ၢ wysepek Langerhansa - depolaryzacja - otwarcie kanałów Ca - wzrost stężenia Ca w cytoplazmie - przemieszczenie ziarnistości do błony i wyrzut insuliny
Repaglinidy - jak poch. sulfonylomocznika - inne miejsce
uchwytu w obrębie kanału
Leki przeciwhiperglikemiczne
Poch. biguanidu - nie zależy od działania komórek ၢ ani wydzielania
Insuliny, mechanizm nie znany
Tiazolidynodiony (glitazony) - agoniści rec. PPARၧ wpływając na
transkrypcję regulatorów metabolicznych w tym GLUT-4
Inhibitory ၡ-glukozydazy: hamują przemianę oligosacharydów w monocukry i redukują ich absorbcję
3. leki stosowane w przeroście gruczołu krokowego
Inhibitory 5-alfa-reduktazy: finasteryd
Blokuje odwracalnie 5-alfa-reduktazę typu II obniżając stężenie DHT w surowicy i sterczu, nie obniża stężenia testosteronu, zmniejsza aktywność metaboliczną stercza i dochodzi do spadku stężenia swoistego antygenu sterczowego PSA i dalej do zmniejszenia objętości gruczołu.
Leki alfa1-adrenolityczne: alfuzosyna, tansulozyna, terazosyna, doksazosyna
Rozluźniają mięśnie gładkie szyjki pęcherza moczowego, cewki moczowej i stercza ułatwiając odpływ moczu.
Leki roślinne:
olej z nasion dyni (Peponen, Peposterol), wyciąg z owocu boczni piłkowej (Prostamol Uno), wyciąg z pokrzywy (Prostaherb, Prostalizyna), zarodki kukurydzy (Gal-Vit), wyciąg z kory śliwy afrykańskiej (Noepoldanen), wyciąg z jagód palmy karłowatej (Biotrost, Fitoprost, Permixon)
Inne: mepartrycyna
Antybiotyk polienowy, blokuje reabsorpcję cholesterolu z p.pok. (również jego metabolitów i estrogenów) co prowadzi do zmniejszenia stymulacji do przerostu komórek nabłonka gruczołu krokowego.
1.anaboliki- budowa a aktywność + przykłady leków, wzór testosteronu
Pochodne 19-nortestosteronu wykazują większą aktywność anaboliczną niż poch. testosteronu.
Poch. testosteronu zawierają w pozycji 17-alfa mały podstawnik alkilowy (gr. metylowa np. metandienon, oksymesteron lub etylowa) - mogą być stosowane doustnie.
Pro-leki - w pozycji 17-beta ugrupowanie estrowe (np. maleinian metenolonu, fenylopropionian nandrolonu, octan trenbolonu) - działanie przedłużone zależne od masy kwasu tzn. fenylopropionian > maleinian > octan (stosowane pozajelitowo)
anaboliki: pobudzenie syntezy białka, zapobieganie katabolizmu białek, wzrost masy mięśni, poprawa rekalcyfikacji tkanki kostnej/choroby z ujemnym bilansem białkowym, osteoporoza, rekonwalescencja, stany zwiększające zapotrzebowanie na białko
anaboliki: poch. testosteronu (metandienon, oksymesteron, enantan metenolonu), 19-nortestosteron i jego poch. (fenylopropionian nandrolonu, octan trenbolonu, noretandrolon)
3.mechanizm działania przykłady podział dla diuretków działajacych w kanaliku bliższym
Działające w obrębie cewki bliższej:
osmotycznie czynne - mannitol
inhibitory anhydrazy węglanowej - acetazolamid, propazolamid,
metazolamid, dorzolamid, brinzolamid, etoksolamid
Działające w obrębie cewki bliższej:
osmotycznie czynne - nie są wchłaniane zwrotnie w nerce, zwiększają ciśnienie osmotyczne w świetle cewki utrudniając reabsorpcję wody zwiększając diurezę proporcjonalnie do ilości przesączonego leku
inhibitory anhydrazy węglanowej - hamując czynność enzymu redukują zapas jonów wodorowych co powoduje zatrzymanie jonów Na i HC03 wewnątrz cewki (mocz staje się zasadowy). Wzrost wydalania jonów sodu jest przyczyną diurezy.
1) Diuretyki oszczedzające potas - podział, przykłady, mechanizm działania, działania niepożądane i charakterystyka budowy chemicznej
oszczędzające potas
antagoniści aldosteronu - spironolakton,
kanrenonian potasu
cykliczne amidyny - triamteren, amyloryd
antagoniści aldosteronu - hamują wiązanie aldosteronu z receptorem co prowadzi do zamknięcia kanału Na w komórce i zahamowanie jego reabsorpcji oraz zmniejszenia wydzielana K (spironolakton jest aktywny w formie kanrenonianu)
cykliczne amidyny - blokują kanał Na i K, w większych stężeniach także wymiennik Na/H zwiększając wypływ jonów Na, Cl i HCO3, przy jednoczesnym zmniejszeniu wydzielania jonów K i Mg.
2) Leki przeciwcukrzycowe - podział i przykłady
Insulina i jej analogi: Lispro, Aspart, Glargine, NPH, izofanowa
Leki zmniejszające stężenie glukozy we krwi
Poch. sulfonylomocznika:
I generacji: tolbutamid, acetazolamid, chlorpropamid,
tolazamid, gliklazyd
II generacji: glikwidon, gliburyt, glipizyd, glimeprid
Repaglinidy: repaglinid, nateglinid
Leki przeciwhiperglikemiczne
Poch. biguanidu: metformina
Tiazolidynodiony (glitazony): pioglitazon, rosiglitazon
Inhibitory ၡ-glukozydazy: akarboza, miglitol, voglibose
3) Antyhormony - przykłady i zastosowanie
antyandrogeny: octan cyproteronu, flutamid, nilutamid, bikalutamid
antyandrogeny: hamują wzrost i podział komórek zależnych od DHT/nowotwory prostaty
antyestrogeny: tamoksifen, toremifen
antyestrogeny: nowotwory hormonozależne (sutka i endometrioza)
antygestageny: mifepriston
antygestageny: środek poronny/nowotwory sutka, mózgu
1) nietrzymanie moczu i jego terapia
Nietrzymanie moczu u dzieci (hormon antydiuretyczny - desmopresyna, oksybutynina)
Nietrzymanie moczu u dorosłych
Leki antycholinergiczne i spazmolityczne (oksybutynina, tolterodyna, bromek propanteliny)
Obniżają siłę skurczu pęcherza moczowego.
Estrogeny
Działają na trofikę przedsionka i pochwy oraz wzmacniają włókna współczulne. Powodują zwiększenie pojemności pęcherza i napięcia cewki moczowej oraz wzrostu liczby rec. Alfa-adrenergicznych.
Inne (trójpierścieniowe p/depresyjne np. poch. imipraminy; nieselktywne blokery kanału Ca np. flunaryzyna; desmopresyna)
3) inhibitory enzymów stosowane z chorobach układu moczowo-płciowego
inhibitory 5-alfa-reduktazy: finasteryd, duta steryd
inhibitory 5-alfa-reduktazy: nie obniżają poziomu testosteronu/łagodny przerost prostaty
Blokuje odwracalnie 5-alfa-reduktazę typu II obniżając stężenie DHT w surowicy i sterczu, nie obniża stężenia testosteronu, zmniejsza aktywność metaboliczną stercza i dochodzi do spadku stężenia swoistego antygenu sterczowego PSA i dalej do zmniejszenia objętości gruczołu.
inhibitory aromatazy:
steroidowe (formestan, eksemestan, testolakton)
niesteroidowe (aminoglutetimid, anastrozol, letrozol)
inhibitory aromatazy: nowotwory piersi
Inhibitory PDE-5: sildenafil, tadalafil, wardenafil
Hamują rozkład cGMP (wzrost stężenia cGMP jest wynikiem uwalniania NO - na skutek impulsu z mózgu; który dalej aktywuje cyklazę guanylową) odpowiedzialnego za fosforylację kinaz, prowadzących do relaksacji miofibryli, rozkurczu włókien i rozszerzenia naczyń tętniczych.// w zab. Erekcji
DIURETYKI Działające w obrębie cewki bliższej:
inhibitory anhydrazy węglanowej - acetazolamid, propazolamid,
metazolamid, dorzolamid, brinzolamid, etoksolamid
inhibitory anhydrazy węglanowej - hamując czynność enzymu redukują zapas jonów wodorowych co powoduje zatrzymanie jonów Na i HC03 wewnątrz cewki (mocz staje się zasadowy). Wzrost wydalania jonów sodu jest przyczyną diurezy.