MINISTERSTWO OBRONY NARODOWEJ

SZTAB GENERALNY WOJSKA POLSKIEGO Chem. 399/2007

INSTRUKCJA

FILTRACYJNEJ MASKI

PRZECIWGAZOWEJ MP-5

WARSZAWA

2007

SZEF SZTABU GENERALNEGO WP

ROZKAZ Nr 816/Szkol./SOPBMR SZEFA SZTABU GENERALNEGO WP

z dnia 3 sierpnia 2007 r.

w sprawie wprowadzenia „Instrukcji filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5"

Na podstawie § 7 ust. 3 regulaminu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej stanowiącego załącznik do Zarządzenia Nr 40 /MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 listopada 2006 r. w sprawie regula­minu organizacyjnego Ministerstwa Obrony Narodowej (Dz. Urz. MON Nr 21, poz. 270 z późn. zm.) wprowadzam do użytku w Siłach Zbrojnych RP z dniem 21 listopada 2007 roku „Instrukcję filtracyjnej maski przeciw­gazowej MP-5".

(-) generał Franciszek GĄGOR

SPIS TREŚCI

Str.

Rozdział I

Przeznaczenie i budowa filtracyjnej maski przeciwgazowej

MP-5 5

Przeznaczenie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 5

Podstawowe dane taktyczno-techniczne filtracyjnej maski

przeciwgazowej MP-5 6

Budowa filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 8

Rozdział II

Posługiwanie się filtracyjną maską przeciwgazową MP-5 .. 17

Przygotowanie do użycia filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 17

Posługiwanie się filtracyjną maską przeciwgazową MP-5 21

Posługiwanie się uszkodzoną filtracyjną maską przeciwgazową

MP-5 34

Wymiana filtropochłaniacza 35

Rozdział III

Sprawdzanie szczelności i dopasowania filtracyjnych masek
przeciwgazowych MP-5 36

Rozdział IV

Prowadzenie likwidacji skażeń filtracyjnych masek
przeciwgazowych MP-5 38

3

Rozdział V

Str.

Utrzymywanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5
w stałej sprawności technicznej w czasie użytkowania 40

Utrzymanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 40

Obsługa codzienna i naprawa filtracyjnej maski przeciwgazo­
wej MP-5 41

Przechowywanie filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5

w pododdziałach 44

Przeglądy filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5 44

Okresy przechowywania filtracyjnych masek przeciwgazowych
MP-5 45

Załączniki:

1. Dobór filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 46

2. Przeglądy filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 47

4

Rozdział I

PRZEZNACZENIE I BUDOWA FILTRACYJNEJ MASKI PRZECIWGAZOWEJ MP-5

Przeznaczenie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

1. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 przeznaczonajest do ochrony dróg oddechowych, oczu i twarzy użytkownika przed bojowymi środkami trującymi (BST), środkami biologicznymi (ŚBiol) oraz pyłem radioaktywnym.

2. Maska z wchodzącym w jej ukompletowanie filtropochła­niaczem FP-5, nie zapewnia ochrony przed amoniakiem, tlenkiem węgla i innymi toksycznymi środkami przemy­słowymi. Do ochrony przed tymi związkami należy dodatkowo stosować przeznaczone do tego celu filtro­pochłaniacze selektywne, które mogą być montowane w miejsce filtropochłaniacza FP-5 lub łączone z nim szeregowo.

3. Maska umożliwia uzupełnianie płynów przez jej użytkow­nika dzięki wyposażeniu jej w urządzenie do przyjmowa­nia płynów.

4. Skażone powietrze przechodząc przez filtropochłaniacz zostaje oczyszczone i skierowane przez zawór wdechowy do wnętrza maski oraz dalej do dróg oddechowych. Wydychane powietrze dostaje się na zewnątrz maski poprzez zawór wydechowy.

5

Dokładny filtr węglowy Wstępny filtr węglowy Filtr aerozolowy

Powietrze

oczyszczone

Powietrze zanieczyszczone

Rys. 1. Przechodzenie powietrza przez filtropochłaniacz

Podstawowe dane taktyczno-techniczne filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

5. Czas ochronnego działania przy przepływie skażonego
powietrza w ilości 30 dnWgodz.:

1. dla sarinu, somanu i iperytu przy stężeniu 8 mg/dm³ -37 min;

2. dla chlorocyjanu przy stężeniu 3 mg/dm³ - 55 min.

6. Inne dane:

1) opór maski podczas wdechu przy ciągłym przepływie powietrza o natężeniu:

6

1. 30 dm³ /min < 175 Pa;

2. 160 dm³/min < 1500 Pa.

2) opór maski podczas wydechu przy ciągłym przepływie
powietrza o natężeniu:

1. 30 dm³ /min < 80 Pa;

2. 160 dm³/min < 300 Pa.

3) opór filtropochłaniacza FP-5 przy ciągłym przepływie
powietrza o natężeniu:

a)30dm³/min< 130 Pa; b)160dm³/min< 1300 Pa.

4. możliwość przyjmowania płynów -200 cmYmin;

5. samoczynne wydalanie potu z części twarzowej - 60 g/min;

6. masa maski (część twarzowa z filtropochłaniaczem) - 800 g;

7. masa filtropochłaniacza FP-5 - 260 g;

8. pojemność użytkowa bidonu urządzenia do przyjmowania płynów - 0,6 dm³;

9. pojemność użytkowa zasobnika do przyjmowania płynów - 0,9 dm³;

10. zakres temperaturowy wykorzystania maski - od -40°C do +50°C;

11. możliwość ciągłego przebywania w masce - 1 doba.

7

Budowa filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

7. W skład kompletu filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5
(Rys. 2) wchodzą:

1. część twarzowa;

2. filtropochłaniacz FP-5;

3. nagłowię taśmowe;

4. urządzenie do przyjmowania płynów (picia)¹;

5. torba nośna.

8. Dodatkowo w skład wyposażenia maski mogą wchodzić:

1. wkładka do ochrony oczu przed impulsem świetlnym wybuchu j ądrowego;

2. wkładka korekcyjna dla osób z wadami wzroku.

Rys. 2. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5

1 - część twarzowa; 2 - filtropochłaniacz; 3 - nagłowię taśmowe; 4 - urządzenie do przyjmowania płynów (picia); 5 - torba

¹ Zasobnik do przyjmowania płynów -jeżeli jest w wyposażeniu MP-5.

8

9. Cześć twarzowa maski składa się z: korpusu, półmaski z zaworem wdechowym, zespołu fonicznego, zespołu wdechowego, zespołu wydechowego, korpusu urządzenia do picia, szyby panoramicznej i ochładzacza.

10. Korpus wykonany jest z poliuretanu i służy do mocowania elementów funkcjonalnych maski. Na obrzeżach korpusu znajdują się sprzączki do mocowania taśm czołowych i skroniowych nagłowią oraz zaczepy nagłowią do mocowania taśm tylnych. Od strony wewnętrznej korpus wykończony jest elastycznym obrzeżem zapewniającym dokładne przyleganie maski do twarzy użytkownika.

11. Wprzedniej częścikorpusuwklejonajestszybapanoramiczna, a w części dolnej (podbródkowej) zamontowany został zespół wdechowy wraz z łącznikiem gwintowanym do podłączenia filtropochłaniacza. Od wewnętrznej strony (z zaworem wdechowym) wmontowany jest ochładzacz służący do doprowadzenia wdychanego powietrza na szybę panoramiczną w celu jej systematycznego osuszania podczas oddychania. Nad gniazdem zaworu wdechowego (na wysokości ust) wmontowana jest komora foniczna. W części bocznej korpusu (prawa strona twarzy) znajduje się gniazdo, wraz z zaworem służące do podłączenia urządzenia do picia, a od strony wewnętrznej w gnieździe tym zamontowany jest ustnik. Symetrycznie z lewej strony korpusu umiejscowiony jest zespół wydechowy.

9

12.Półmaska obejmuje usta i nos użytkownika i służy do zmniejszenia przestrzeni szkodliwej pod częścią twarzową maski oraz zapobiega potnieniu szyby panoramicznej parą wodną zawartą w wydychanym powietrzu.

Rys. 3. Część twarzowa

1 - korpus; 2 - półmaska; 3 - zespól foniczny; 4 - zespół wdechowy;

5 - zespół wydechowy; 6 - korpus urządzenia do picia;

7 - szyba panoramiczna, 8 - ustnik

13.Zespół foniczny składa się z komory fonicznej (pokrywy i korpusu komory fonicznej) uszczelki oringowej, pierścienia zaciskaj ącego i wkładki blokuj ącej. W komorze fonicznej znajduje się membrana (wkładka foniczna) polepszająca wyrazistość mowy. Zespół połączony jest z kadłubem pierścieniem zaciskowym i zabezpieczony wkładką blokującą. Zespół foniczny jest chroniony przed zabrudzeniem i uszkodzeniem pokrywą komory fonicznej.

to

14. Część twarzowa maski produkowana jest w czterech
rozmiarach:

1. rozmiar 1-duży;

2. rozmiar 2 i 3 - średni;

3. rozmiar 4 - mary.

15. Rozmiar maski podany jest na zewnętrznej czołowej części korpusu maski (nad szybą panoramiczną).

16. Filtropochłaniacz FP-5 służy do oczyszczania wdychanego powietrza z BŚT i ŚBiol oraz zanieczyszczeń zawierających środki promieniotwórcze (ŚProm). Oczyszczanie powietrza polega na procesie adsorpcji fizycznej (filtry) - BŚT, ŚBiol, pyłów radioaktywnych oraz chemicznej (węgiel aktywny)-BŚT.

Rys. 4. Filtropochłaniacz FP-5 1 - filtropochłaniacz; 2 - korek; 3 - nakrętka

17. Nagłowię taśmowe służy do zapewnienia szczelnego dopasowania części twarzowej maski do twarzy użytkownika. Składa się z płata centralnego i sześciu rozmieszczonych symetrycznie taśm elastycznych:

11

1. 2 taśmy skroniowe;

2. 2 taśmy czołowe; 3)2 taśmy tylne.

Rys. 5. Nagłowię taśmowe 1 - płat centralny; 2 - taśma czołowa; 3 - taśma skroniowa; 4 - taśma tylna

18. Taśmy czołowe i skroniowe zakończone są gniazdami sprzączek, które służą do stałego połączenia nagłowią z odpowiednią sprzączką korpusu maski podczas jej dopasowywania. Taśmy tylne zakończone są metalowymi uchwytami nagłowią służącymi do połączenia ich z odpowiednimi zaczepami nagłowią na korpusie maski po jej nałożeniu. Wszystkie taśmy zakończone są ponumerowanymi karbowanymi zgrubieniami, na których umieszcza się obejmy zaciskowe po uzyskaniu optymalnego naciągu taśm w czasie dopasowywaniamaski.

12

19.Urządzenie do przyjmowania płynów (picia) składa się z elementów integralnie połączonych z korpusem maski oraz wężyka łączącego i bidonu. W części twarzowej maski na wysokości prawego policzka znajduje się korpus urządzenia do picia, w którym zamontowany jest ustnik oraz gniazdo zaworu wraz ze sprężyną, grzybkiem i wkładką gumową zaworu. Elementy te od strony wewnętrznej maski zabezpieczone są pierścieniem zaciskającym i wkładką blokującą a od strony zewnętrznej zdejmowaną osłoną. Połączenie urządzenia do picia z bidonem umożliwia wężyk z zaworem kulkowym otwieranym poprzez ściśnięcie dźwigni tego zaworu kulkowego. Wężyk zakończony jest z jednej strony widełkami sprężystymi i złączką do połączenia z urządzeniem do picia, a z drugiej nakrętką do połączenia z bidonem. Bidon zakończony jest nakrętką, w której wmontowany jest zawór grzybkowy zabezpieczający płyn przed skażeniem i wydostaniem się na zewnątrz. Całość zamykana jest kołpakiem zabezpieczającym.

13

Rys. 6. Urządzenie do przyjmowania płynów (picia) 1 - wężyk łączący; 2 - bidon; 3 - dźwignia zaworu kulowego

20. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 może być wyposażona opcjonalnie zamiast urządzenia do przyjmowania płynów (picia) w zasobnik do przyjmowania płynów.

14

Rys. 7. Zasobnik do przyjmowania płynów w filtracyjnej masce

przeciwgazowej MP-5

1 - wężyk łączący; 2 - korpus zasobnika w pokrowcu;

3 - nakrętka; 4 - dźwignia zaworu kulowego;

21. Torba nośna służy do przenoszenia i przechowywania filtracyjnej maski przeciwgazowej oraz jej ochrony przed wpływem czynników zewnętrznych. Konstrukcja torby umożliwia przenoszenie maski w położeniach: na pasie lub przez ramię. Torba posiada następujące przedziały (kieszenie):

1. kieszeń główna na korpus maski i filtropochłaniacz;

2. duża kieszeń boczna na bidon (zasobnik do przyjmowania płynów) i wężyk łączący urządzenia do picia;

15

16

3. mała kieszeń boczna na taśmy nośne torby;

4. dolna kieszeń boczna na indywidualny pakiet do likwidacji skażeń.

Rys. 8. Torba nośna

1 - kieszeń giówna; 2 - duża kieszeń boczna;

3 - mała kieszeń boczna; 4 - dolna kieszeń boczną

5 - taśma biodrowa z karabińczykiem,

6 - taśma nośna z karabińczykiem

Rozdział II

POSŁUGIWANIE SIĘ FILTRACYJNĄ MASKĄ PRZECIWGAZOWĄ MP-5

Przygotowanie do użycia filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

22. Przygotowanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5
do eksploatacji po wydaniu z magazynu obejmuje:

1. sprawdzenie jej stanu technicznego;

1. rozkonserwowanie części twarzowej (usunięcie elementów zabezpieczających i umycie);

2. czynności podstawowe (dobór rozmiaru i dopasowanie, wstępne sprawdzenie szczelności, sprawdzenie szczelności w atmosferze skażonej).

23. Po otrzymaniu filtracyjnej maski przeciwgazowej
użytkownik dokonuje jej przeglądu, który polega na
sprawdzeniu stanu technicznego:

1. korpusu części twarzowej, szyby panoramicznej i nagłowią;

1. półmaski;

2. zaworu wdechowego i wydechowego (zamocowania korpusów zaworów, stanu płytki zaworu);

3. filtropochłaniacza (występowanie wgnieceń lub innych uszkodzeń korpusu oraz deformacji połączenia gwintowanego);

2. urządzenia do przyjmowania płynów;

3. torby nośnej.

24. O stwierdzonych uszkodzeniach maski lub brakach w jej ukompletowaniu, należy zameldować przełożonemu.

25. Dobór odpowiedniego rozmiaru maski dokonywany jest na podstawie pomiarów:

1. wysokości twarzy -jest to odległość mierzona w linii prostej od podbródka do wgłębienia nosowoskroniowego;

2. obwodu twarzy -jest to obwód mierzony po linii owalnej od podbródka poprzez uszy i ponad brwiami.

26. W zależności od uzyskanych wyników pomiarów doboru maski dokonuje się na podstawie wyników pomiarów przedstawionych w tabeli (Załącznik nr 1).

27. Część twarzową maski wraz z urządzeniem do picia rozkonserwowuje się poprzez mycie jej zewnętrznej i wewnętrznej powierzchni w ciepłej wodzie z dodatkiem środków powierzchniowo czynnych, np. mydła (można przecierać miękką tkaniną lub szczoteczką). Maski użytkowane można czyścić (dezynfekować) roztworem alkoholu etylowego powyżej 60%. Po dokładnym osuszeniu maski należy zabezpieczyć jej poszczególne zespoły pokrywami zabezpieczającymi.

28. Dopasowanie maski polega na właściwym wyregulowaniu długości taśm nagłowią. Maska właściwie dopasowana powinna szczelnie przylegać do twarzy, nie powodując

18

nadmiernego ucisku, a odległość szyby panoramicznej od oczu powinna wynosić około 2 cm. Długość taśm reguluje się w następujący sposób:

1. dociskając maskę do brody naciągnąć taśmy czołowe i skroniowe tak, aby płat centralny nagłowią znajdował się symetrycznie na głowie;

2. zabezpieczyć taśmy obejmami zaciskowymi przed poluzowaniem się;

3. wyregulować długość taśm tylnych, w taki sposób, aby ich zapięcia nie powodowały nadmiernego ucisku twarzy;

1. zabezpieczyć wyregulowaną długość taśm tylnych.

29. Jeżeli po regulacji nie uzyska się właściwego ułożenia maski na twarzy, należy dobrać maskę innego rozmiaru.

30. Wstępne sprawdzenie szczelności maski polega na zasłonięciu dłonią otworu wlotowego filtropochłaniacza (zaworu wdechowego) i wykonaniu wdechu. Szczelna maska przylega do twarzy, a pod nieszczelną z zewnątrz przedostaje się powietrze. W powyższy sposób sprawdza się szczelność maski każdorazowo po jej nałożeniu.

19

Rys. 9. Wstępne sprawdzenie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

3 L Pełne sprawdzenie szczelności maski prowadzi się w komorze grupowej lub komorze klosz. Do ćwiczenia w komorze dopuszcza się żołnierzy, którym wstępnie dopasowano i sprawdzono szczelność maski.

20

Posługiwanie się filtracyjną maską przeciwgazową MP-5

3 2 Maskę przeciwgazowąnosi się w następujących położeniach:

1. marszowym - zagrożenie bronią masowego rażenia (BMR) średnie;

1. pogotowia - zagrożenie BMR wysokie;

2. bojowym - w warunkach użycia BMR albo wystąpienia skażeń lub zakażeń.

Rys. 10. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 w położeniu marszowym

21

33. W położeniu marszowym żołnierz ma stale przy sobie maskę przeciwgazową. Do położenia bojowego maski przenosi się na komendę „Maski - WŁÓŻ". W przypadku wystąpienia oznak skażeń lub zakażeń należy samodzielnie przenieść maskę do położenia pogotowia lub bojowego bez sygnału (komendy).

34. Wpołożeniu marszowym maskę przeciwgazową przenosi się na lewym boku; wykorzystując do tego celu taśmę lub pas główny.

35. Jeżeli pododdział występuje w ugrupowaniu rozwiniętym lub marszowym, to sposób przenoszenia masek przeciwgazowych powinien być ujednolicony dla całego pododdziału.

36. Maskę przeciwgazową należy przenosić do położenia pogotowia na komendę „Maski - W POGOTOWIE". Na tą komendę należy przygotować oporządzenie i broń w taki sposób, aby nie utrudniały szybkiego nałożenia maski. W tym celu należy:

1. w postawie stojącej wykonać chwyt bronią „na pas" lub „przez plecy";

1. w postawie leżącej kładzie się broń obok siebie;

2. w innych przypadkach np.: w transzei opiera się broń o ściankę lub pozostawia na przedpiersiu; na transporterze opancerzonym, bojowym wozie piechoty lub samochodzie przytrzymuje się broń kolanami;

22

4. przygotować nakrycie głowy do zdjęcia (przy hełmie rozluźnić pasek podbródkowy tak, aby pozwalał na swobodne zsunięcie hełmu na tył głowy);

5. przygotować inne części oporządzenia i umundurowania: np. rozwiązać pętlę kaptura, (jeżeli żołnierz ma nałożony płaszcz ochronny); przygotować kominiarkę do zsunięcia jej na szyję lub do zdjęcia, następnie przygotować maskę do natychmiastowego użycia. W tym celu należy:

1. przesunąć torbę do przodu tak, aby można było szybko wyjąć z niej maskę;

2. wyjąć z torby nośnej filtropochłaniacz i z jego otworów wlotowego i wylotowego odpowiednio wyjąć korek i odkręcić nakrętkę;

3. wyjąć część twarzowąmaski, odchylić osłonę komory zaworu wdechowego i przykręcić filtropochłaniacz;

4. nagłowię taśmowe odchylić na przedniączęść maski;

5. tak przygotowaną maskę włożyć do torby filtro­pochłaniaczem do góry.

23

Rys. 11. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 w położeniu pogotowia

37. Maskę przeciwgazową należy nałożyć do położenia bojowego w następujący sposób:

1. broń i oporządzenie - zgodnie z pkt. 36;

2. wstrzymać oddech i zamknąć oczy;

3. zdjąć nakrycie głowy (hełm przesunąć na tył głowy);

24

4. otworzyć torbę nośną, ręką uchwycić maskę za filtropochłaniacz i przycisnąć ją do twarzy wkładając brodę w zagłębienie podbródkowe;

5. nałożyć nagłowię taśmowe i zapiąć paski tylne przyciskając maskę do twarzy;

6. sprawdzić poprawność nałożenia maski, poprzez dotyk obiema rękami, wygładzić dłońmi obrzeże maski tak, aby szczelnie przylegało do twarzy;

7. ręką szczelnie zasłonić otwór zaworu wydechowego i wykonać silny wydech;

8. uchwycić jednąręką filtropochłaniacz, a drugą zasłonić szczelnie jego otwór wlotowy i wykonać wdech;

9. maskajest szczelna, jeśli z zewnątrz nie przedostaje się powietrze;

10. otworzyć oczy i normalnie oddychać;

11. nałożyć nakrycie głowy i zapiąć torbę.

25

Rys. 12. Nakładanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5 do położenia bojowego

38. Podczas nakładania maski w pozycji leżącej należy odłożyć broń i zdjąć nakrycie głowy oraz nieznacznie obrócić się na prawy bok i wykonać wszystkie czynności zgodnie zpkt. 37.

26

Rys. 13. Żołnierz w filtracyjnej masce przeciwgazowej MP-5 w położeniu bojowym

39. Podczas nakładania maski innej osobie (np. rannemu) należy uwzględnićjej sytuację i stan. W warunkach skażeń lub zakażeń BMR dopuszcza się wykorzystanie maski tylko poprzez jej docisk do twarzy bez nakładania nagłowią taśmowego.

27

40. Żołnierze znajdujący się w wozach bojowych (na sprzęcie) przenoszą maski przeciwgazowe do położenia bojowego zgodnie z pkt. 37. Kierowca pojazdu gąsienicowego zmniejsza prędkość jazdy, zdejmuje nakrycie głowy i nakłada maskę. Kierowca samochodu zatrzymuje pojazd, zdejmuje nakrycie głowy i nakłada maskę (jadąc w kolumnie postępuje zgodnie z rozkazami dowódcy).

41. Aby przenieść maskę przeciwgazową do położenia bojowego przy nałożonej odzieży ochronnej lub kominiarce należy uprzednio:

1. zdjąć lub przesunąć nakrycie głowy;

1. zdjąć kaptur odzieży ochronnej lub zsunąć kominiarkę na szyję i nałożyć maskę zgodnie z pkt. 37;

2. założyć kominiarkę, nakrycie głowy i kaptur ochronny.

42. Filtracyjna maska przeciwgazowa MP-5 umożliwia ciągłe
i długotrwałe przebywanie w niej w różnych warunkach
(temperatura otoczenia, wysiłek fizyczny) ze względu na
przystosowanie jej do przyjmowania płynów
i samoczynne wydalanie potu z części twarzowej.
Głębokie i równomierne oddychanie ma znaczny wpływ
na ciągłości czas przebywania w masce przeciwgazowej.
Jeśli podczas wykonywania zadań w masce zaczyna się
odczuwać brak powietrza, to należy zmniejszyć
intensywność wysiłku i unormować oddech poprzez
wykonanie kilku głębokich i długich wdechów oraz
szybkich i silnych wydechów.

28

43. Czas zmiany położenia maski z pogotowia na bojowe wynosi 9 s.

44. W celu pobierania płynów w nałożonej masce przeciwgazowej należy:

1. przekręcając korpus urządzenia do picia², skierować ustnik do ust i przytrzymać go zębami;

2. wyjąć z torby nośnej napełniony uprzednio bidon z przyłączonym wężykiem łączącym;

3)zdjąć osłonę z korpusu urządzenia do picia i odbezpieczyć kołpak zaworu;

4. wsunąć widełki sprężyste wężyka łączącego do gniazda zaworu urządzenia do picia;

5. ścisnąć dźwignię zaworu kulowego i wydmuchnąć powietrze w celu sprawdzenia szczelności układu;

6. podnieść bidon z płynem do góry dnem na wysokość twarzy, ścisnąć dźwignię zaworu kulkowego i zassać płyn;

7. dla ułatwienia picia należy wdmuchnąć powietrze w ustnik.

² Zasobnik do przyjmowania płynów -jeżeli jest w wyposażeniu MP-5.

29

Rys. 14. Żołnierz w filtracyjnej masce przeciwgazowej MP-5 przygotowanej do przyjmowania płynów

45. Usunięcie nagromadzonego potu z wnętrza maski następuje poprzez przechylanie głowy w lewą stronę i wykonanie silnego wydechu. Częstotliwość usuwania potu zależy od potrzeb użytkownika maski.

30

46. Maskę przeciwgazowązdejmuje się na sygnał lub komendę
dowódcy. Przedwczesne zdjęcie maski - głównie po użyciu
przez przeciwnika wysokotoksycznych środków trujących

- może spowodować zatrucie żołnierzy (w wyniku
desorpcji środka trującego z umundurowania
i oporządzenia).

47. Maski przeciwgazowe zdejmuje się na komendę „Maski

- ZDEJMIJ". Na tę komendę należy:

1. w postawie stojącej odłożyć broń (na komendę „Połóż broń");

2. zdjąć kaptur odzieży ochronnej, nakrycie głowy;

3. uchwycić prawą ręką za filtropochłaniacz, odciągnąć maskę w dół tak, aby uwolnić podbródek z wgłębienia podbródkowego części twarzowej, po czym pociągnąć do przodu, a następnie w górę i zdjąć bez odpinania nagłowią taśmowego;

4. nałożyć nakrycie głowy i podnieść broń na komendę „Za broń".

31

Rys. 15. Zdejmowanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

48. Kierowca pojazdu zdejmuje maskę nie zatrzymując pojazdu i odkłada w dowolne miejsce, a podczas najbliższego postoju wkładają do torby.

49. Nieskażoną maskę przeciwgazową wkłada się do torby nośnej samodzielnie lub na komendę „Maski - W POŁOŻENIE MARSZOWE". W tym celu należy:

32

1. odłączyć filtropochłaniacz od części twarzowej maski;

2. zamknąć korkiem otwór wlotowy powietrza w filtropochłaniaczu, nakręcić nakrętkę na jego króciec wylotowy i włożyć filtropochłaniacz do torby;

3. osłonić otwór zaworu wdechowego i wydechowego na korpusie maski i schować część twarzową maski do torby;

4. zamknąć torbę i przenieść maskę w położenie marszowe.

50. Przed pokonywaniem przeszkody wodnej wpław bez zagrożenia skażeniami należy zabezpieczyć filtropochłaniacz przed zamoczeniem. W tym celu należy włożyć korek w otwór wlotowy filtropochłaniacza oraz nakręcić nakrętkę na jego króciec wylotowy. Tak zabezpieczonąmaskę wraz z filtropochłaniaczem należy przenosić z tyłu głowy (na karku) umocowanąprzy pomocy taśm nośnych lub trzymać w uniesionej ręce itp. Podczas pokonywania przeszkody wodnej wpław w warunkach skażeń należy uważać, aby maska nie znalazła się w wodzie.

51.Warunkiem długotrwałego przebywania w masce przeciwgazowej jest prawidłowy dobór rozmiaru maski i jej dopasowanie oraz głębokie i równomierne oddychanie. Jeśli podczas wykonywania zadań w masce zaczyna się odczuwać brak powietrza, to należy zmniejszyć intensywność wysiłku i unormować oddech poprzez wykonanie kilku głębokich i długich wdechów oraz szybkich i silnych wydechów.

33

Posługiwanie się uszkodzoną filtracyjną maską przeciwgazową MP-5

52. Wprzypadku uszkodzenia maski przeciwgazowej w terenie skażonym należy podjąć działania zmierzające do jak najszybszej wymiany uszkodzonej maski na sprawną. Do tego czasu nie należy jednak zaprzestać posługiwania się maską uszkodzoną.

53. W zależności od rodzaju uszkodzenia, inwencji użytkownika oraz możliwości i sytuacji sposób postępowania będzie zróżnicowany. Przykładowo:

1. uszkodzone nagłowię taśmowe - korpus maski należy docisnąć ręką do twarzy w celu zapewnienia szczelności;

2. przedziurawienie korpusu maski lub szyby panoramicznej - zatkać nieszczelność palcem, ręką rękawicą ochronną lub połą płaszcza;

3. w sytuacjach skrajnych można oddychać tylko przez filtropochłaniacz wkładając jego króciec wylotowy w usta i zaciskając palcami jednej ręki otwory nosowe.

54. W terenie skażonym uszkodzoną maskę przeciwgazową
należy wymienić na sprawną technicznie w następujący
sposób:

1. przygotować nową maskę do założenia;

1. wstrzymać oddech, zamknąć oczy i zdjąć uszkodzoną maskę;

2. założyć nową maskę — zgodnie z pkt. 37.

34

Wymiana filtropochłaniacza

55. Filtropochłaniacz wymienia się na polecenie przełożonego
lub samodzielnie w razie stwierdzenia:

1. zamoczenia;

2. uszkodzenia mechanicznego (przedziurawienia obudowy lub jej zniekształcenie wskazujące na możliwość naruszenia struktury wewnętrznej);

3. braku oporu aerodynamicznego lub jego znacznego wzrostu przy wdychaniu powietrza (może być efektem zamoczenia);

4. przenikania środka testującego podczas sprawdzania szczelności maski w komorze gazowej.

56. W celu wymiany filtropochłaniacza należy:

1. wyjąć filtropochłaniacz z opakowania;

1. wyjąć korek z otworu wlotowego i odkręcić nakrętkę z króćca wylotowego, włożyć filtropochłaniacz do torby nośnej;

2. wstrzymać oddech i zamknąć oczy;

2. nie zdejmując maski i przytrzymując ręką króciec wylotowy filtropochłaniacza odkręcić go i odrzucić;

3. podłączyć nowy filtropochłaniacz;

4. wykonać silny wydech;

5. otworzyć oczy i normalnie oddychać.

35

Rozdział III

SPRAWDZANIE SZCZELNOŚCI I DOPASOWANIA FILTRACYJNYCH MASEK PRZECIWGAZOWYCH MP-S

57. Sprawdzanie szczelności i dopasowania filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5 w SZ RP obowiązuje wszystkich użytkowników.

58. Sprawdzanie szczelności masek prowadzi się w komorze gazowej w celu określenia sprawności technicznej i dopasowania dobranych rozmiarów części twarzowych oraz przekonania żołnierzy o skuteczności ich ochronnego działania.

59.Do sprawdzania masek stosuje się:

1. chloropikrynę;

2. małe świece testowe (MST).

60. Sprawdzanie organizuje się i przeprowadza w ramach:

1. szkolenia programowego z przedmiotu OPBMR;

2. szkolenia doskonalącego dla dowództw i sztabów (w zależności od potrzeb);

3. szkolenia taktycznego;

4. osiągania wyższych stanów gotowości bojowej;

5. realizacji innych przedsięwzięć.

36

61. Sprawdzanie masek każdorazowo poprzedza się prze­prowadzeniem sprawdzianów opanowania umiejętności w zakresie posługiwania się indywidualnymi środkami ochrony przed skażeniami.

62.Sprawdzanie masek prowadzi się z następującą częstotliwością:

1. dowództwa i sztaby szczebla strategicznego - 1 raz na 3 lata;

2. dowództwa i sztaby szczebla operacyjnego - 1 raz na 2 lata;

3. dowództwa i sztaby szczebla taktycznego - 1 raz w roku;

4. pozostałe struktury organizacyjne:

a) pełniące funkcję organów dowodzenia- 1 raz na rok; b)nie pełniące funkcji organów dowodzenia

(dowództwa i sztaby komend portów itp.) - 1 raz na

3 lata; c) akademie (uczelnie) wojskowe, centra (ośrodki)

szkolenia itp.:

• kadra dydaktyczna - 1 raz na 3 lata;

• słuchacze - w cyklu szkolenia.

63. Po każdorazowej wymianie filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5 oraz filtropochłaniaczy należy sprawdzić szczelność i dopasowanie masek przeciw­gazowych w atmosferze skażonej.

37

Rozdział IV

PROWADZENIE LIKWIDACJI SKAŻEŃ

FILTRACYJNYCH MASEK PRZECIWGAZOWYCH

MP-5

64. Likwidację skażeń filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5 przeprowadza się po wyjściu żołnierzy z atmosfery skażonej (skażonego terenu).

65. Filtracyjne maski przeciwgazowe MP-5 mogą być poddawane natychmiastowej, operacyjnej, częściowej lub całkowitej likwidacji skażeń.

66. Natychmiastową, operacyjną lub częściową likwidację skażeń filtracyjnej maski przeciwgazowej przeprowadza użytkownik zgodnie z rozkazem dowódcy. Jeżeli sytuacja bojowa uniemożliwia kontakt z dowódcą decyzję o likwidacji skażeń maski żołnierz podejmuje samodzielnie.

67. Natychmiastową i operacyjną likwidację skażeń filtracyjnej maski przeciwgazowej (korpus i nagłowię taśmowe) przeprowadza się nie zdejmując jej z twarzy z równoczesnym odkażaniem odkrytych powierzchni ciała za pomocą indywidualnego pakietu do likwidacji skażeń zgodnie z jego instrukcją użytkowania. W przypadku trudności w samodzielnej likwidacji skażeń maski wskazana jest pomoc koleżeńska.

38

6 8. Całkowitą likwidacj ę skażeń filtracyjnych masek przeciw-gazowych przeprowadza się na rozkaz dowódcy w określonym miejscu przez jednostki (pododdziały) za pomocą sprzętu i środków obrony przed bronią masowego rażenia z/lub bez wsparcia wojsk chemicznych.

39

Rozdział V

UTRZYMANIE FILTRACYJNEJ

MASKI PRZECIWGAZOWEJ MP-5

W STAŁEJ SPRAWNOŚCI TECHNICZNEJ

W CZASIE UŻYTKOWANIA

69. Maski przeciwgazowe przydziela się użytkownikom
imiennie i odnotowuje w odpowiednich dokumentach
materiałowych. W ewidencji uwzględnia się rok produkcji
maski oraz datę wydania jej użytkownikowi.

Utrzymanie filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

70. Obowiązkiem użytkującego maskę jest dbanie o jej sprawność techniczną. O stwierdzonych niesprawnościach i uszkodzeniach powinien on meldować bezpośredniemu przełożonemu. Maskę uszkodzoną należy naprawić lub wymienić na sprawną technicznie.

71. W celu utrzymania maski w stałej sprawności technicznej należy:

1. chronić maskę przed uderzeniami, upadkami i silnymi wstrząsami oraz przed kontaktem z rozpuszczalnikami organicznymi, olejami, smarami i paliwami ciekłymi;

2. filtropochłaniacz FP-5 chronić przed zamoczeniem;

3. nagłowię taśmowe, w czasie przechowywania maski, ułożyć tak, aby nie stykało się z szybą panoramiczną;

40

4. szybę panoramiczną, w okresie długotrwałego przechowywania, zabezpieczyć od wewnątrz specjalną wkładką;

5. unikać wysokich temperatur, mogących spowodować trwałe uszkodzenie maski (suszenie na piecach, kaloryferach lub przy ognisku);

6. ostrożnie obchodzić się z zaworami i nie demontować ich bez potrzeby; jeżeli uległy zabrudzeniu należy je przedmuchać (oczyścić, umyć wodą) i osuszyć; uszkodzone zawory należy wymienić;

7. maski przechowywać w pomieszczeniach o małej wilgotności;

8. torbę nośną, każdorazowo po zajęciach, w miarę potrzeby: oczyścić (również wewnątrz), wytrzepać, a wilgotną wysuszyć;

9. po zakończeniu pobierania płynów wydmuchnąć z wężyka łączącego resztki płynu, rozłączyć układ i zabezpieczyć kołpakiem zaworu.

Obsługa codzienna i naprawa filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

72. Każdorazowo po użyciu maski, w czasie wyznaczonym porządkiem dnia, należy przeprowadzić jej obsługiwanie bieżące. Stwierdzone uszkodzenia, wchodzące w zakres naprawy bieżącej, użytkownik usuwa samodzielnie, ale pod nadzorem przełożonego.

41

73. Maski, których uszkodzenia wykraczają poza zakres naprawy bieżącej szef kompanii przekazuje do naprawy średniej.

74. Obsługiwanie codzienne ma na celu doprowadzenie maski do pełnej sprawności technicznej po każdorazowym jej użyciu. W tym celu po zakończeniu zajęć maskę należy dokładnie oczyścić (w razie potrzeby korpus przemyć ciepłą wodą z mydłem), wysuszyć i sprawdzić czy w masce nie występują nw. uszkodzenia i niesprawności:

1) część twarzowa:

1. przedziurawiony lub rozdarty kadłub;

1. rozdarty lub wystrzępiony elastyczny kołnierz kadłuba;

2. pęknięta, porysowana, zmatowiała lub odklejona szyba panoramiczna;

3. luźne zamocowanie korpusów zaworów wdechowego i wydechowego oraz komory fonicznej i urządzenia do picia;

2. brak lub uszkodzenie (odkształcenie) płytki zaworów;

3. uszkodzone sprzączki do mocowania nagłowią;

2) filtropochłaniacz:

1. przedziurawiony lub wgnieciony kadłub;

2. uszkodzone połączenia gwintowane;

3. brak korka lub nakrętki do zamknięcia wlotu i wylo­tu filtropochłaniacza;

42

3) nagłowię taśmowe:

1. rozerwany lub postrzępiony płat centralny lub poszczególne taśmy;

1. uszkodzone obejmy zaciskowe lub karby na taśmach;

2. uszkodzone metalowe uchwyty taśm tylnych lub gniazda sprzączek;

4) torba nośna:

1. rozdarta torba, rozprute szwy;

2. uszkodzone zapięcie torby lub poszczególnych kieszeni;

3. rozdarte lub uszkodzone taśmy nośne i ich mocowanie, uszkodzone karabińczyki.

75. Naprawa bieżąca maski obejmuje wymianę (uzupełnienie):

1. filtropochłaniacza lub jego elementów (korek, nakrętka);

2. nagłowią taśmowego (obejmy zaciskowej taśmy);

3. nakładek zabezpieczających gniazda zaworów, komorę foniczną i korpus urządzenia do picia;

4. płytki zaworów wdechowego i wydechowego;

5. wężyka łączącego lub bidonu urządzenia do picia.

76. W czasie naprawy bieżącej dokonuje się również drobnych
napraw torby nośnej (wzmocnienie szwów i taśm itp.). Jeżeli
torby nie można naprawić należy wymienić ją na nową.

77.Filtropochłaniacz podlega wymianie, jeżeli stwierdzono uszkodzenia lub niesprawności wyszczególnione w pkt. 74 ppkt 2, w przypadku, gdy podczas ćwiczeń w komorze gazowej następuje przenikanie środka testującego

43

(chloropikryny) przez filtropochłaniacz oraz w przypadku nie spełniania wymaganych parametrów technicznych podczas okresowych kontroli stanu technicznego filtropochłaniaczy (opór aerodynamiczny).

78. Zużyte lub uszkodzone filtropochłaniacze należy
przekazywać do magazynu sprzętu obrony przed bronią
masowego rażenia.

Przechowywanie filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5 w pododdziałach

79. Maski przeciwgazowe przechowuje się w magazynach
pododdziałowych w gniazdach stojaków na broń osobistą
żołnierzy. Przed wstawieniem do gniazda taśmę nośną
i biodrową należy schować do kieszeni torby. Zabrania
się przechowywania masek brudnych, wilgotnych,
niesprawnych lub niekompletnych.

Przeglądy filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5

80. Przegląd maski przeciwgazowej obejmuje:

1. sprawdzenie ukompletowania i stanu technicznego zgodnie z pkt. 74;

2. sprawdzenie jej stanu utrzymania.

81. Jeżeli przegląd masek przeciwgazowych przeprowadza się
w pododdziale ustawionym w ugrupowaniu rozwiniętym,
dowódca podaje komendę „Maski do - PRZEGLĄDU".

44

Na tę komendę żołnierze przesuwają torby z maskami nieco do przodu, odpinają je i wyjmują część twarzową maski. Podczas przeglądu maskę trzyma się na wysokości pasa głównego, zwróconą zespołem fonicznym do siebie. Stwierdzone w czasie przeglądu niesprawności, uszkodzenia i braki należy natychmiast usunąć.

82. Przeglądy masek przeciwgazowych przeprowadzają osoby
funkcyjne (Załącznik nr 2).

Okresy przechowywania filtracyjnych masek przeciwgazowych MP-5

83. Okres przechowywania w opakowaniach fabrycznych
(temp. od -40°C do +40°C, wilgotność względna powietrza
do 98%) wynosi:

³ Po przeprowadzeniu rotacji - 5 lat eksploatacji w użytku bieżącym.

1. część twarzowa maski - 15 lat³;

2. filtropochłaniacz FP-5 - 10 lat.

45

Załącznik nr 1

Dobór filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

Wysokość twarzy	Obwód twarzy	Rozmiar maski
Powyżej 127 mm	Powyżej 605 mm	1
Od 116 mm do 127 mm			2
			Poniżej 605 mm	3
Poniżej 116 mm			4

46

Załącznik nr 2

Przeglądy filtracyjnej maski przeciwgazowej MP-5

Lp.	Osoba funkcyjna	Dokonywane przeglądy	Meldowanie o wynikach
1.	Dowódca drużyny (równorzędny)	W dniach zajęć z użyciem maski przeciwgazowej - podczas obsługiwania uzbrojenia i sprzętu wojskowego	Dowódcy plutonu (równorzędny)
2.	Dowódca plutonu	Raz na tydzień, a ponadto: . przed zajęciami ze szkolenia z przedmiotu OPBMR lub taktyczno— specjalnego, w czasie których używana jest maska; • w czasie treningów; - z zakresu ochrony przed skażeniami w ramach,,Dnia Zagrożenia Skażeniami", - w posługiwaniu się sprzętem i środkami OPBMR; - w długotrwałym wykonywaniu zadań w indy­ widualnych i zbiorowych środkach ochrony przed skażeniami w ramach szkolenia programowego	Dowódcy kompanii (równorzędny) z dokonaniem stosowanego zapisu w Dzienniku ewidencji szkolenia (Dzienniku lekcyjnym)

47

Lp.	Osoba funkcyjna	Dokonywane przeglądy	Meldowanie o wynikach
3.	Szef kompanii	Raz na tydzień w magazynie kompanii	Dowódcy kompanii (równorzędny)
4.	Dowódca kompanii (równorzędny)	Raz na miesiąc -w dowolny sposób	W razie stwierdzenia usterek technicznych powiadamia żołnierza zawodowego odpowi edzi alnego za prowadzenie gospodarki sprzętem i środkami OPBMR
5.	Instruktor OPBMR batalionu (równorzędny)	Co najmniej raz na kwartał, a ponadto przed ćwiczeniami szczebla kompanijnego i wyższego	Dowódcy batalionu (równorzędny)
6.	Żołnierz zawodowy odpowiedzialny za prowadzenie gospodarki sprzętem i środkami OPBMR	Co najmniej dwa razy na rok - w dowolny sposób	Dowódcy oddziału

DWS SG WP. Zam. 904. 2007

---