Diagnostyka i badanie kliniczne
wywiad
badanie fizykalne
badania endokrynologiczne
badanie laryngologiczne oraz stomatologiczne
badania laboratoryjne, w tym hormonalne
rtg klatki piersiowej
ekg
usg szyi + BAC
CT
scyntygrafia
spirometria
badania naczyniowe
MRI
PET
Zmiany patologiczne w tarczycy
Wrodzone zmiany nienowotworowe
aplasia tarczycy
hypoplasia
ektopia /ognisko tarczycy jedynie poza typową lokalizacją/
odszczep /w miejscu typowym, oraz ognisko tarczycy poza nim/
torbiel przewodu tarczowo-językowego /cystis colli mediana=cystis ductus thyreoglossi/
Nienowotworowe zmiany z obecnością komórek C
rozrost komórek C
lite gniazda komórkowe
Wewnątrztarczycowe nietypowe tkanki nienowotworowe
przytarczyce, grasica, ślinianka, torbiel skrzelopochodna, tkanka tłuszczowa, mięśnie poprzecznie prążkowane, chrząstka
Złogi barwnikowe i kryształów w tarczycy
Wole rozlane
wole miąższowe
wole koloidowe
rozlane wole toksyczne
wole dyshormonogenetyczne /z wrodzonym defektem enzymatycznym-niedoczynność tarczycy
wole amyloidowe /zazwyczaj z towarzyszącymi objawami klinicznymi: zaburzenia oddychania i połykania, chrypka/
Wole guzkowe
wole guzkowe
wole guzkowe toksyczne
Wole nawrotowe
Zapalenia tarczycy
ostre
ziarniniakowe zapalenia tarczycy
infekcyjne /gruźlica, grzybice, promienica/
nieinfekcyjne /sarkoidoza, malakoplakia, zapalenia naczyń/
podostre zapalenie tarczycy de Quervain'a
podostre nieme zapalenie tarczycy
przewlekłe
autoimmunologiczne zapalenie tarczycy
nieswoiste przewlekłe zapalenie tarczycy /brak włóknienia i przeciwciał/
przewlekłe zapalenie tarczycy z włóknieniem
polekowe zapalenie tarczycy
popromienne
choroba Riedla
palpacyjne zapalenie tarczycy /bezobjawowe klinicznie/
Nowotwory
wywodzące się z nabłonka pęcherzyków - komórek A
łagodne
gruczolak pęcherzykowy /onkocytarny, atypowy, beleczkowy, jasnokomórkowy, sygnetowatokomórkowy, lipidowy/
złośliwe
brodawkowaty
pęcherzykowy
onkocytarny /wariant cytologiczny raka pęcherzykowego
wyspowy=insularny
nisko zróżnicowany rak tarczycy -najgorsze rokowanie/
Nowotwory
wywodzące się z komórek C
łagodne
gruczolak z komórek C /????/
złośliwe
rak rdzeniasty
rak mieszany rdzeniasto-pęcherzykowy
inne złośliwe nowotwory pochodzenia nabłonkowego
rak niezróżnicowany
rak śluzowo-naskórkowy
rak śluzowo-naskórkowy klasyczny
rak śluzowo-naskórkowy ze szkliwieniem zrębu i eozynofilią /szkliwienie + nacieki zapalne + przewlekłe zapalenie tarczycy/
rak płaskonabłonkowy tarczycy
Nowotwory
nowotwory grasiczopochodne
grasiczak wewnątrztarczycowy
wrzecionowatokomórkowy guz nabłonkowy z różnicowaniem grasiczopodobnym /SETTLE/
rak z różnicowaniem grasiczopodobnym /CASTLE/
nowotwory wywodzące się z przytarczyc
gruczolak przytarczyc
rak przytarczyc
nowotwory nienabłonkowe
przyzwojak niechromochłonny /paraganglioma/
nowotwory mezenchymalne
łagodne /mięśniak gładkokomórkowy, pojedynczy guz włóknisty/
złośliwe /mięsak naczyniowy tarczycy, mięsak gładkokomórkowy mięsakowy
Nowotwory
zmiany rozrostowe i nowotworowe układu chłonnego
histiocytoza
ziarniniak plazmatycznokomórkowy tarczycy
chłoniak rzekomy tarczycy
złośliwe
pierwotny nieziarniczy chłoniak/lymphoma malignum gl.thyr./
szpiczak tarczycy /plasmocytoma/
ziarnica złośliwa tarczycy/LGM gl. thyr./
Nowotwory
potworniaki tarczycy
łagodne
złośliwe
Nowotwory wtórne
przerzuty
nacieki białaczkowe
nowotwory tkanek okolicznych naciekające miąższ tarczycy
Wole jajnikowe i zmiany pokrewne
Choroby tarczycy
Wole -powiększenie obwodu szyi,
Choroba Graves- Basedova, /wole rozlane nieguzkowe/ choroba autoimmunologiczna, na skutek obniżenia odporności komórkowej
LATS - long-acting thyroid stimulator, zwiększa objętość tarczycy oraz produkcję jej hormonów
Objawy: zwiększenie metabolizmu, objawy oczne, nietypowa postać obrzęku przedgoleniowego
/nieprawidłowe odkładanie mukopolisacharydów oraz nacieczenie tkanek limfocytami/
leczenie zachowawcze: leczenie radiojodem, leki przeciwtarczycowe /propylothiouracyl, jod, beta-blokery,
leczenie operacyjne: częściowe lub całkowite wycięcie gruczołu tarczowego /mniejszy odsetek nawrotów oraz większa regresja oftalmopatii
ew. autotransplantacja zamrożonych skrawków tarczycy własnej chorego po całkowitym jej wycięciu
Wole guzkowe - najczęstsze
wole zamostkowe
wole śródpiersiowe
wole nawrotowe
Zapalenie gruczołu tarczowego:
ostre: najczęściej wirusowe, często poprzedzone infekcją górnych dróg oddechowych, może być związane z nadczynnością tarczycy /wydzielanie hormonów tarczycy wtórne do zapalenia/; leczenie: pochodne kwasu acetylosalicylowego, kortykosterydy, preparaty witaminowe, objawowo wyrównanie hormonalne w zakresie czynności gruczołu tarczowego, miejscowe leczenie p/zapalne
podostre: de Quervaina, nacieki wielkokomórkowe, trwa ok. 2-6 miesięcy, leczenie objawowe, jak wyżej
przewlekłe:
choroba Hashimoto - autoimmunologiczne, nacieki limfocytarne, prowadzi do niedoczynności, postać jedno- i wieloogniskowa
wole Riedla etiopatogeneza nieznana /bardzo rzadkie/, wole włókniste, nacieki limfocytarne
ropień gruczołu tarczowego
leczenie operacyjne:
transformacja nowotworowa
wole uciskowe; zaburzenia połykania lub oddychania, lub zaburzenia mowy
postać jednoogniskowa
Powikłania w chirurgii tarczycy i przytarczyc:
krwawienia pooperacyjne
wczesne i utrwalone uszkodzenia nerwów krtaniowych:wstecznych, górnych
„non recurrent” nerve
pooperacyjna utrwalona niedoczynność tarczycy
pooperacyjna niedoczynność przytarczyc /subkliniczna lub z objawami tężyczki/
uszkodzenie naczyń szyjnych
uszkodzenie przełyku
tracheomalacja
uszkodzenie tchawicy
uszkodzenie pnia współczulnego szyjnego
uszkodzenie nerwu przeponowego
uszkodzenie nerwu dodatkowego
uszkodzenie osklepka opłucnej
uszkodzenie przewodu piersiowego
zator powietrzny
przełom tarczycowy
utrudnione lub powikłane gojenie się rany pooperacyjnej
konieczność założenia tracheostomii
FIZJOTERAPIA W CHIRURGII
CHIRURGIA TARCZYCY I PRZYTARCZYC
__________________________________________________________________________________
1
__________________________________________________________________________________
psarna@interia.pl