Podziały norm prawnych
1. Normy kompetencyjne i normy merytoryczne
Norma kompetencyjna jest to norma prawna upoważniająca określony podmiot do dokonania konkretnej albo rodzajowo określonej czynności konwencjonalnej z takim skutkiem, że przez jej dokonanie powstają albo aktualizują się określone obowiązki adresatów tej normy.
Aby zobowiązać prawnie podmiot [Y]
do dokonania czynności konwencjonalnej [CK]
wskazanej w jakiejś normie kompetencyjnej,
prawodawca ustanawia inną normę,
czyniąc jej adresatem podmiot [Y] i nakazując mu,
by w określonych okolicznościach dokonywał
czynności konwencjonalnej [CK].
Dokonanie przez podmiot [Y] czynności konwencjonalnej [CK]
wskazanej w zakresie zastosowania [O] normy kompetencyjnej
powoduje powstanie albo zaktualizowanie się obowiązku
określonego postępowania [Z] przez adresatów [X] tej normy.
Innymi słowy, do adresatów [X] normy kompetencyjnej
skierowany jest nakaz określonego zareagowania
na dokonanie przez upoważniony podmiot [Y]
wskazanej w tej normie czynności konwencjonalnej [CK].
Podmiot [Y] wskazany w zakresie zastosowania [O]
normy kompetencyjnej uzyskuje dzięki tej normie
upoważnienie [= kompetencję] do dokonywania
konkretnej lub rodzajowo określonej
czynności konwencjonalnej [CK].
Ponieważ podmiot [Y] nie jest adresatem tej normy,
niczego mu ona nie nakazuje ani nie zakazuje,
a jedynie umożliwia dokonywanie określonej w niej [CK].
Adresatem normy kompetencyjnej
[= podmiotem podległym kompetencji]
jest każdy podmiot należący do wskazanej w tej normie klasy adresatów [X].
Adresatem normy kompetencyjnej
nie jest podmiot [Y] upoważniony do dokonania [CK] wskazanej w zakresie zastosowania [O] tej normy.
n/z Z
„nakazane jest Z”
O
„jeśli podmiot Y dokona
czynności konwencjonalnej CK”
Norma merytoryczna jest to norma prawna, która swym adresatom w określonych okolicznościach nakazuje albo zakazuje określone zachowanie, nie będąca normą kompetencyjną.
A
„Każdemu X”
Normy kompetencyjne i merytoryczne nie różnią się w żaden sposób budową - każda norma prawna wyznacza klasę adresatów [A], okoliczności [O] oraz obowiązek określonego postępowania [Z];
różnią się natomiast treścią zakresu zastosowania [O]: otóż okoliczności wyznaczane w normie kompetencyjnej polegają zawsze na dokonaniu przez wskazany w niej podmiot pewnej czynności konwencjonalnej.