1. Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności - tzw. konwencja rzymska Rady Europy (nie mylić z Unią Europejską) z 1950 r. w art.10 zawiera postanowienia ważne dla wolności mediów. Jakie?

Konwencja Rzymska - 4 listopad 1950 r. Jest to „Konwencja o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności”. Polska podpisała konwencję 26 listopada 1991r. a ratyfikowana 19 stycznia 1993 r.

• Na mocy konwencji powołano Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu, którego orzeczenia są wiążące dla państw, które tę konwencję ratyfikowały ( organ sądowy).

• Inne konwencje nie utworzyły organów wykonawczych

Państwa maja prawo do poddawania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych, telewizyjnych, lub kinematograficznych

Każdy posiada prawo do wyrażania opinii. Obejmuje ono: wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Wyjątki: w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej, bezpieczeństwa publicznego, celem zapobiegania naruszeniu porządku publicznego lub przestępstwu, z  uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej.

UWAGA: ta ustawa nie zabrania koncesjonowania mediów

1. radiowych

2. telewizyjnych

3. kinematograficznych.

2. Art. 10 konwencji rzymskiej zawiera dwa ustępy. Który z nich jest ważniejszy i dlaczego? (proszę podać uzasadnienie w oparciu o wykładnię prawa, a nie wywód moralny)

Artykuł 10 „Wolność wyrażania opinii”.

1. Każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii. Prawo to obejmuje wolność posiadania poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji i idei bez ingerencji władz publicznych i bez względu na granice państwowe. Niniejszy przepis nie wyklucza prawa Państw do poddania procedurze zezwoleń przedsiębiorstw radiowych telewizyjnych lub kinematograficznych. 2. Korzystanie z tych wolności pociągających za sobą obowiązki i odpowiedzialność może podlegać takim wymogom formalnym, warunkom, ograniczeniom i sankcjom, jakie są przewidziane przez ustawę i niezbędne w społeczeństwie demokratycznym w interesie bezpieczeństwa państwowego, integralności terytorialnej lub bezpieczeństwa publicznego ze względu na konieczność zapobieżenia zakłóceniu porządku lub przestępstwu, z uwagi na ochronę zdrowia i moralności, ochronę dobrego imienia i praw innych osób oraz ze względu na zapobieżenie ujawnieniu informacji poufnych lub na zagwarantowanie powagi i bezstronności władzy sądowej. 

• Zasada prawna: w przypadku praw i wolności obywatelskich wyjątków nie można interpretować w sposób rozszerzający ( wyjątek traktować jako wyjątek).

• Ograniczenia wolności praw obywatelskich mogą być dokonywane tylko droga ustawy, a nie decyzją władz administracyjnych.

• Sformułowania o dużym stopniu ogólności

W ustępie pierwszym tego artykułu jest wyjaśniona generalna zasada, obowiązujące prawo. Drugi ustęp zawiera tylko uszczegółowienie normy, więc ważniejszy jest ust. 1. zawiera regułę/zasadę, a ustęp 2 zawiera wyjątki od tej niej.

3. Na czym polega tzw. test trójelementowy stosowany przez Trybunał Praw Człowieka?

- System oceny czy ograniczenie prawa jest dopuszczalne w konkretnym przypadku, system ten jest trójelementowy

- Gdy wpłynie sprawa następuje test trójelementowy: 3 pytania:

1. Czy dane ograniczenie jest przewidziane przez prawo danego kraju? Czy to prawo ograniczające istniało, w momencie gdy zapadł w sądzie krajowym wyrok ograniczający prawo wolności słowa? (zasada: prawo nie może działać wstecz - zasada nonretroakcji) np. Gawęda przeciwko Polsce, która odmawia mu rejestracji dwóch pism

2. Czy dane ograniczenie było konieczne?  (czyli takie które jest wystarczające dla osiągnięcia celu, proporcjonalne do niego)

3. Czy dane ograniczenie było konieczne w warunkach państwa demokratycznego? (zakaz cenzury prewencyjnej czyli uprzedniej) 

Jeśli trybunał rozpatruje sprawę o ograniczenie wolności, stosuje się do 3 punktów:

1. stwierdza, czy w ustawodawstwie danego państwa istniał przepis uprawniający władzę do ograniczenia i czy był on wówczas obowiązujący. PODSTAWA PRAWNA

2. czy ingerencja władzy była konieczna ( racje zatrzymania danej publikacji muszą być konieczne - proporcjonalne do celów i wystarczające - nie zamykanie wystawy z powodu 1 dzieła). KONIECZNOŚĆ

3. sprawdzenie, czy podjęte środki odpowiadały wymogom państwa demokratycznego
   ( zamykanie wystawy a nie twórcy ). DEMOKRACJA

4. Trybunał Praw Człowieka spełnia - poza oczywistą funkcją rozstrzygania sporów - dwie inne funkcje ważne dla wolności wyrażania poglądów. Jakie?

• funkcja interpretatora klauzul zawartych w ustępie 2 art. 10

• interpretacja prawa w zmieniających się warunkach społecznych

- wypracował standardy obowiązujące w poszczególnych sferach swobody wypowiedzi (najmniejsze w sferze moralności, nie ma moralności ogólnoeuropejskiej, w każdym państwie postrzegana inaczej)

- traktuje środki masowego przekazu jako publicznego kontrolera, a swoboda wypowiedzi to jeden z niezbędnych filarów demokracji, dziennikarze SA niezbędni w demokracji, media są filarem demokracji

5. Czy art. 10 konwencji rzymskiej dopuszcza możliwość stosowania cenzury prewencyjnej?

Nie nie dopuszcza stosowanie cenzury prewencyjnej ( czyli takiej jest ograniczenie wolności wyrażania opinii w ten sposób ze prawo nakazuje głoszenie pewnych poglądów, hołdowanie przez ustawodawcę partykularnym wartosciom) dopuszcza jedynie proces zezwoleń dla radia i tv

6. Omów uregulowanie wolności słowa w Konstytucji RP.

Art. 14 - Konstytucji zapewnia wolność prasy i innych środków masowego przekazu ( instrumenty komunikacji społecznej).
Art. 54 - 1. każdemu zapewnia wolność wyrażania i rozprzestrzeniania poglądów
2. zabrania cenzury prewencyjnej i koncesjonowania ( wyjątkiem mogą być koncesje na prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej).
Art. 73 - Każdemu zapewnia się wolność twórczości artystycznej, badań naukowych oraz ogłaszania ich wyników, wolność nauczania, a także wolność korzystania z dóbr kultury

Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej gwarantuje każdemu wolność wypowiedzi. Oznacza to, że każdy z nas ma prawo do wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania uzyskanych informacji. Wolność wypowiedzi gwarantuje zakaz cenzury środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy. Każde demokratyczne państwo gwarantuje swoim obywatelom wolność słowa. Zagwarantowana przez Konstytucją wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniana ma szerokie znaczenie.

Wolność wypowiedzi gwarantuje wolność wyrażania swoich poglądów za pomocą wszelkich dostępnych środków ich uzewnętrzniania. Do takich środków możemy zaliczyć:

• gesty,

• dzieła sztuki,

• prasę,

• plakaty,

• telewizję,

• radio,

• sieć komputerową (np.Internet),

• płyty,

• wystawy,

• odczyty.

Wolność słowa to również dostęp do istniejących krajowych i zagranicznych źródeł informacji. Wolność ta przejawia się także w wolności poszukiwania informacji.

Wolność wypowiedzi uważana jest za najważniejszą z wolności obywatelskich. Służy ona zarówno państwu, jak i poszczególnym jednostką. Dla każdego człowieka jest sposobem na samorealizację. Władzy pomaga natomiast w procesie sprawowania władzy. Wolność wypowiedzi stanowi fundament państwa demokratycznego. Niestety nie wszystkie państwa na świecie przestrzegają tej zasady.

Wolność słowa w Polsce

Wolność wypowiedzi przede wszystkim została unormowana w najważniejszym akcie prawnym obowiązującym w Polsce, czyli w Konstytucji. Ponadto znajduje regulacje w wielu innych aktach prawnych.

Regulacji wolności wypowiedzi możemy szukać :

• Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych,

• Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności,

• Kodeksie cywilnym,

• Kodeksie karnym,

• Ustawie o ochronie tajemnicy państwowej,

• Prawie autorskim,

• Prawie prasowym.

7. Ust. 2 art. 54 konstytucji dopuszcza wprowadzenie koncesjonowania pewnych rodzajów mediów. Jakich? Czy ich wyliczenie jest takie same, jak w art. 10 konwencji rzymskiej, czy różne?

1. Każdemu zapewnia wolność wyrażania i rozprzestrzeniania poglądów i informacji

2. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy sa zakazane. Ustawa może wprowadzić obowiązek uprzedniego uzyskania koncesji na prowadzenie stacji radiowej lub telewizyjnej.

Konstytucja mówi o koncesjonowaniu stacji radiowych i telewizyjnych. Konwencja rzymska dodaje do tego media kinematograficzne

8. Art. 31 konstytucji zawiera wyliczenie sytuacji, w których wolność słowa może zostać ograniczona ze względu na ochronę pewnych dóbr. Jakich?

Ustęp. 3. Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw. 

Ograniczenia : gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób.

9. Art. 30 konstytucji zezwala na ograniczenie wolności słowa ze względu na pewne dobra. Jakie?

Przyrodzona i niezbywalna godność człowieka stanowi źródło wolności i praw człowieka i obywatela. Jest ona nienaruszalna, a jej poszanowanie i ochrona jest obowiązkiem władz publicznych.

Naruszenie dóbr osobistych

10. Czy w kwestii warunków dopuszczalności wydawania prasy w Polsce obowiązuje system: koncesyjny,

rejestracyjny, czy zgłoszeniowy?

RESJESTRACYJNY Wydawanie dziennika lub czasopisma wymaga rejestracji w sądzie wojewódzkim właściwym miejscowo dla siedziby wydawcy, zwanym dalej organem rejestracyjnym. Do postępowania w tych sprawach stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, ze zmianami wynikającymi z niniejszej ustawy.

11. W dwóch przypadkach sąd odmówi wpisu prasy do rejestru. W jakich i dlaczego?

Art. 2 1.
Organ rejestracyjny odmówi rejestracji, jeżeli wniosek nie zawiera danych, o których mowa w art. 20 ust. 2, lub jej udzielenie stanowiłoby naruszenie prawa do ochrony nazwy istniejącego już tytułu prasowego.

2. Wniosek o rejestrację, o której mowa w ust. 1, powinien zawierać:
1. tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedzibę i dokładny adres redakcji,
2. dane osobowe redaktora naczelnego,
3. określenie wydawcy, jego siedzibę i dokładny adres,
4. częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma.
3. Postanowienia zarządzające wpis do rejestru sąd uzasadnia tylko na wniosek.

4. Wydawanie dziennika lub czasopisma można rozpocząć, jeżeli organ rejestracyjny nie rozstrzygnął wniosku o rejestrację w ciągu 30 dni od jego zgłoszenia.
5. O zmianie danych, o których mowa w ust. 2, należy zawiadomić niezwłocznie organ rejestracyjny.

Sąd może odmówić rejestracji prasy w wypadku gdy stanowiłoby to naruszenie prawa autorskiego względem istniejącego już tytułu ( nazwa nie może się powtarzać ) oraz gdy brak we wniosku informacji na temat:

a) tytuł dziennika lub czasopisma oraz siedzibę i dokładny adres redakcji,

b) dane osobowe redaktora naczelnego,

c)określenie wydawcy, jego siedzibę i dokładny adres,

d) częstotliwość ukazywania się dziennika lub czasopisma

12. Czym jest prasa w rozumieniu ustawy prawo prasowe z 1984 r.?

Prasa oznacza publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej jednorodnej całości , ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem lub nazwą, numerem bieżącym i datą, a szczególnie: dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe p[przekazy tekstowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe; prasą są także wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie oraz tele - i radiowęzły zakładowe, upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania; prasa obejmuje również zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące się działalnością dziennikarską.

13. Na czym polega tzw. przeniesienie ciężaru dowodowego w sprawach o naruszenie dóbr osobistych (art. 23 w związku z art. 24 kodeksu cywilnego)?

Art 23

Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.

art. 24

§ 1. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
§ 2. Jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych.
§ 3. Przepisy powyższe nie uchybiają uprawnieniom przewidzianym w innych przepisach, w szczególności w prawie autorskim oraz w prawie wynalazczym.

Polega to na tym, iż w sytuacji naruszenia dóbr osobistych powód sprawy musi tylko przedstawić fakty, które nasuwają podejrzenie o naruszenie dóbr a na pozwanego zostaje przerzucony obowiązek udowodnienia że takie coś nie miało miejsca. Czyli powód sprawy nie ma obowiązku udowadniać ale pozwany musi się wobec tego bronić.

Dotyczy naruszenia dóbr osobistych, ale to nie na mnie polega obowiązek dowiedzenia o popełnionym przestępstwie, tylko na kimś tam w domniemaniu winnym. To nie osoba skarżąca musi udowadniać, że dziennikarz zrobił Bubę, tylko dziennikarz, że tej Buby nie zrobił…

14. Na czym polega tzw. trójwarstwowa koncepcja ochrony praw osobistych? Czy ich ochrona jest taka sama wobec osób prywatnych i osób pełniących funkcje publiczne?

Osoby pełniące funkcje publiczne - u nich ochrona praw osobistych jest mniejsza. Decydując się na pełnienie funkcji publicznych decydują się jednocześnie na życie bardziej „otwarte” i nastawione na monitoring ze strony mediów. Zgody nie wymaga rozpowszechnianie wizerunku osoby powszechnie znanej, jeżeli wizerunek wykonano w związku z pełnieniem przez nią funkcji publicznych, w szczególności politycznych, społecznych, zawodowych. Ten kto szuka rozgłosu nie może chronić się za barierą prywatności.

Trójwarstwowa koncepcja ochrony praw osobistych:

1.działalność publiczna

2. warstwa prywatności

3. warstwa intymności ( uzależniona od kultury kraju) nietykalność osobista, majątkowa, mieszkalne, tajemnicy prywatnej, swobodnego organizowania życia prywatnego, ochraniania pamiątek

2 i 3 są chronione całkowicie u osób „zwykłych” czyli nie publicznych.

15. Czy w świetle prawa cywilnego i orzecznictwa polskiego (zwłaszcza uchwały Sądu Najwyższego z lutego 2005) dziennikarz - naruszając czyjeś dobra osobiste - zawsze ma obowiązek pisania prawdy, czy też po spełnieniu pewnych warunków przy opracowywaniu materiału prasowego ma prawo do pomyłki?

Przełomem była uchwała z lutego 2005 r. podjęta w związku z problemami, jakie pojawiły się na tle sprawy prezydenta Kwaśniewskiego przeciwko „Życiu”. Sąd Najwyższy zwolnił w niej dziennikarzy z bezwzględnego obowiązku podawania prawdy i tylko prawdy, ale za cenę położenia nacisku na zachowanie szczególnej staranności i rzetelności przy zbieraniu i wykorzystywaniu materiałów prasowych.

Orzeczenie Sądu Najwyższego z 18 lutego 2005: dziennikarz ma prawo do pomyłki. Są 3 warunki, które muszą być spełnione, aby pomyłka została uznana:

• 1) działanie dziennikarza było zgodne z etyką zawodową

• 2) działał zgodnie z zasadami sztuki dziennikarskiej (np. wysłuchanie obu stron konfliktu)

• 3) wykazanie, że działał w WAŻNYM interesie społecznym (w praktyce wystarczy minimum interesu społecznego)

Ważne: każda pomyłka musi być sprostowana!

16. Czy radiowęzeł jest prasą w rozumieniu ustawy prawo prasowe?

Tak - ( w tym także rozgłośnie oraz tele - i radiowęzły zakładowe,

17. Prawo chroni nasz wizerunek, którego nie wolno publikować bez naszej zgody. Jednak w pewnych przypadkach można opublikować nasz wizerunek bez uzyskania uprzedniej zgody. Jakie to przypadki? (zakładamy, że nie jesteśmy osobami publicznie znanymi i nie pełnimy funkcji publicznych)

koniecznosci posiadania zgody fotografowanej osoby, nie dotyczy przypadku osoby znanej.

W przypadku naszej obecności w wydarzeniach, takich jak koncerty, manifestacje, marsze, mecze, kiedy to np. kupując bilet wstępu godzimy się na ewentualne fotografowanie i publikowanie naszego wizerunku. ( art. 81 prawa autorskiego).

Wolno publikować wizerunek osoby, będącej częścią jakiej większej całości, np. demonstracji. Impreza biletowana - gdy w regulaminie imprezy jest napisane ze godzisz sie na focenie (patrz dyskoteki). Także zdarzenia losowe - np. wypadek, gdy jesteśmy częścią tłumu, osobami oglądającymi, gapiami.

18. Czy wolno nam opublikować bez zgody zainteresowanego zdjęcie osoby pełniącej funkcje publiczne w sytuacji prywatnej, gdy tej funkcji nie pełni?

Artykuł 81 prawa autorskiego mówi o tym, iż zgody na publikację nie wymaga zdjęcie osoby publicznej w trakcje pełnienia swoich funkcji politycznych bądź zawodowych. Nie ma tu wspomnianych okoliczności prywatnych, więc aby opublikować prywatne zdjęcie, konieczna jest zgoda osoby na nim przedstawionej. Choć sam fakt bycia osobą publiczną sprawia, iż dana osoba narażona jest na stałe obserwowanie ze strony dziennikarzy i częstą publikację zdjęć - więc decydując się na bycie osobą publiczną jednocześnie godzi się na publikację swego wizerunku.

Art.14.ust.6PP - nie wolno, jeśli nie jest to bezpośrednio związane z pełnioną funkcją.

19. Kto staje przed sądem w imieniu gazety (to samo tyczy się innych mediów) jeśli zostanie ona pozwana o naruszenie dóbr osobistych z art. 23 i 24 kc. Na czym polega wówczas tzw. odpowiedzialność solidarna?

Odpowiedzialność cywilną za naruszenie prawa spowodowane opublikowaniem materiału prasowego ponoszą autor, redaktor lub inna osoba, którzy spowodowali opublikowanie tego materiału; nie wyłącza to odpowiedzialności wydawcy. W zakresie odpowiedzialności majątkowej odpowiedzialność tych osób jest solidarna.

Odpowiedzialność solidarna polega na tym, że gdy orzeczenie wyroku wyznacza jakąś karę pieniężną - odszkodowanie - nie jest powiedziane, kto ma to zapłacić. To powód wskazuje kto ma ponieść te koszty.

20. Kto staje przed sądem karnym w przypadku oskarżenia prywatnego o przestępstwo pomówienia z art. 212 kodeksu karnego? Jaka kara grozi osobie, która popełnia to przestępstwo za pomocą środków masowego komunikowania?

Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania,
podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Oskarżenie z art. KK nie przewiduje odpowiedzialności solidarnej, dlatego przed sądem staje wówczas dziennikarz, nie redakcja czy redaktor naczelny. Możliwa kara: grzywna, ograniczenie lub pozbawienie wolności do roku. Nowelizacja przewiduje usunięcie możliwości zasądzenia pozbawienia wolności wobec dziennikarza - w odwołaniu do praw człowieka i wolności obywatelskich.

art. 212KK:

§ 1. Kto pomawia inną osobę, grupę osób, instytucję, osobę prawną lub jednostkę organizacyjną nie mającą osobowości prawnej o takie postępowanie lub właściwości, które mogą poniżyć ją w opinii publicznej lub narazić na utratę zaufania potrzebnego dla danego stanowiska, zawodu lub rodzaju działalności, podlega grzywnie, karze ograniczenia albo pozbawienia wolności do roku.

§ 2. Jeżeli sprawca dopuszcza się czynu określonego w § 1 za pomocą środków masowego komunikowania, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

§ 3. W razie skazania za przestępstwo określone w § 1 lub 2 sąd może orzec nawiązkę na rzecz pokrzywdzonego, Polskiego Czerwonego Krzyża albo na inny cel społeczny wskazany przez pokrzywdzonego.

§ 4. Ściganie przestępstwa określonego w § 1 lub 2 odbywa się z oskarżenia prywatnego.

21. Czy dziennikarz ma obowiązek poinformowania swego rozmówcy, że przysługuje mu prawo do autoryzacji tekstu (art.14.2 prawa prasowego)?

Dziennikarz nie może odmówić osobie udzielającej informacji autoryzacji dosłownie cytowanej wypowiedzi, o ile nie była ona uprzednio publikowana.

Nie ma takiego obowiązku (chyba orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego)

22. Czy dziennikarz ma obowiązek uzyskania zgody po publikację informacji udzielonej mu przez osobę, która jej udziela?

Art 14

1. Publikowanie lub rozpowszechnianie w inny sposób informacji utrwalonych za pomocą zapisów fonicznych i wizualnych wymaga zgody osób udzielających informacji.

Art.14 ust.1PP mówi, że tak (uważa się jednak, że to przepis martwy, ze jeśli ktoś nie powiedział, że się nie zgadza, to ta zgoda jest domniemana

23. Kto - w świetle ustawy o dostępie do informacji publicznej z 6 września 2001 - ma obowiązek udzielenia informacji i w jakim zakresie?

1. Obowiązane do udzielania informacji publicznej są władze publiczne oraz inne podmioty wykonujące zadania publiczne, w szczególności:

1. organy władzy publicznej

2. organy samorządów gospodarczych i zawodowych

3. podmioty reprezentujące zgodnie z przepisami Skarb Państwa

4. podmioty reprezentujące państwowe osoby prawne albo osoby prawne samorządu terytorialnego oraz podmioty reprezentujące inne państwowe jednostki organizacyjne albo jednostki organizacyjne samorządu terytorialnego

5. podmioty reprezentujące inne osoby lub jednostki organizacyjne, które wykonują zadania publiczne lub dysponują majątkiem publicznym oraz osoby prawne, w których skarb państwa , jednostki samorządu terytorialnego lub samorządu gospodarczego albo zawodowego mają pozycje dominującą w rozumieniu przepisów o ochronie konkurencji i konsumentów

24. Czy możemy żądać od uprawnionego przedstawiciela Kościoła Katolickiego udzielenia informacji? Jeśli tak, to w jakim zakresie?

Kościół udziela informacji w stopniu niepełnym. Dziennikarz może domagać się udzielenia przez KK informacji tylko w takim zakresie, w jakim ta instytucja realizuje funkcje publiczne - na przykład prowadzenie szkół czy różnych ośrodków pomocy. zasada ta tyczy się innych stowarzyszeń. Na pytanie o sprawy wewnętrzne, nie otrzymamy odpowiedzi

25. Udzielający nam informacji żąda jej autoryzacji. Czy obowiązek ten dotyczy całego tekstu, czy tylko fragmentu, w którym cytujemy czyjąś wypowiedź?

Tylko fragmentu w którym cytujemy dana osbę

Osoba, której wypowiedź znajduje się w materiale prasowym ma możliwość autoryzacji tylko danego, określonego fragmentu. Co więcej tylko w sytuacji, gdy wypowiedź jest przytoczona dosłownie, jeśli jest to parafraza, to nie przysługuje prawo do autoryzacji.

26. Czy i w jakim zakresie możemy żądać dostępu do protokołów z posiedzeń rad gminnych, miejskich itp.?

Zgodnie z art. 2 ustawy o dostępie do informacji publicznej protokoły te są ogólnie dostępne. Sekretarz Rady Miasta może odmówić dostępu do nich, gdy sprawy te dotyczą indywidualnych obywateli lub należy zachować tajemnicę przedsiębiorcy.

27. Czy możemy żądać dopuszczenia do udziału w charakterze obserwatora w posiedzeniu komisji sejmowej lub komisji rady miasta lub zarządu miasta? Uzasadnij odpowiedź.

Art. 154

1. W posiedzeniach komisji, w tym również zamkniętych, mogą uczestniczyć posłowie niebędący jej członkami. Mogą oni zabierać głos w dyskusji i składać wnioski bez prawa udziału w głosowaniu.

1a W posiedzeniach komisji mogą uczestniczyć wybrani w Rzeczypospolitej Polskiej posłowie do Parlamentu Europejskiego. Mogą oni zabierać głos w dyskusji.

2. Przepis ust. 1 i 1a nie dotyczy Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej oraz komisji śledczych powoływanych na podstawie art. 111 Konstytucji.

2a W posiedzeniach komisji, na których rozpatrywane są projekty ustaw, mogą, z zastrzeżeniem ust. 2b, uczestniczyć osoby wykonujące zawodową działalność lobbingową oraz osoby uprawnione do reprezentowania podmiotu wykonującego zawodową działalność lobbingową. Mogą one zabierać głos w dyskusji.

2b Do osób, o których mowa w ust. 2a, przepisy art. 155 ust. 1-4 stosuje się odpowiednio.

2c Do udziału osób, o których mowa w ust. 2a, w posiedzeniu, na którym przeprowadza się wysłuchanie publiczne, mają zastosowanie przepisy rozdziału 1a

2d Osoby, o których mowa w ust. 2a, nie mają prawa uczestnictwa w posiedzeniach podkomisji.

3. W posiedzeniu komisji, na zaproszenie prezydium komisji lub jej przewodniczącego, mogą uczestniczyć przedstawiciele organizacji zawodowych i społecznych oraz eksperci komisji.

4. Prezydium Sejmu określa zasady i tryb korzystania przez komisje z opinii i ekspertyz.

Na posiedzeniu komisji, za zgodą jej przewodniczącego, mogą być obecni pracownicy biur klubów poselskich oraz dziennikarze prasy, radia i telewizji

Komisja sejmowa i zarząd miasta są wybierane nie w wyborach bezpośrednich. Dlatego też nie można żądać dopuszczenia do udziału w charakterze obserwatora. ( tu nie jestem pewna - Inaczej jest z radą miasta, której sesje można oglądać jako obserwator. )

Nie mamy dostępu.

Art.3 ust. o dostępie do inf… : dostęp mamy tylko do posiedzeń kolegialnych organów władzy publicznej pochodzących z powszechnych wyborów. Zarząd miasta/powiatu czy komisje wybierane są przez rady odpowiednie (np. rada powiatu), czyli nie pochodzą bezpośrednio z wyborów.

28. Czy udzielający informacji ma prawo zastrzec sobie embargo na jej upublicznienie przez pewien okres czasu?

Tak ( 3. Osoba udzielająca informacji może z ważnych powodów społecznych lub osobistych zastrzec termin i zakres jej opublikowania. art.14ust.3PP

29. Organ udzielający nam informacji nie zawartych w BIP lub udostępnionych w miejscach publicznych ma obowiązek udzielić jej „bez zbędnej zwłoki”. Jak należy rozumieć owo „bez zbędnej zwłoki”?

Termin ten oznacza 14 dni roboczych, w sprawach wyjątkowo skomplikowanych maksymalnie 2 miesiące.

Wyjątkiem jest niemożność podania w tym trybie informacji, wtedy pisze się uzasadnienie dlaczego jest opóźnienie i kiedy udostępni się tą informację. Musi to jednak nastąpić nie dalej niż 2 miesiące od dnia złożenia wniosku. Drugim wyjątkiem może być to, że udzielenie informacji wiąże się z niewiadomo jakimi kosztami. Wtedy w czasie tych 14 dni trzeba powiadomić wnioskodawcę o przewidywanych kosztach i o wysokości opłaty. Wydanie informacji następuje w takim przypadku w czasie 14 dni od momentu powiadomienia wnioskodawcy (art15.ust2)

30. W razie odmowy udzielenia informacji przez instytucję do tego zobowiązaną przysługując nam trzy drogi prawne. Jakie? Która z nich jest najkorzystniejsza dla dziennikarza?

Występuje się do organu danej instytucji żadając odpwiedzi - w ciągu 3 dni ( jeśli to nie podziała:

1. skarga do NSA - sądu administracyjnego - tylko dla dziennikarzy. Tryb przyspieszony do 30 dni.

2. zaskarżenie organu z powództwa cywilnego-sad cywilny

3. Droga karna - potraktowanie nie udzielenia inf. jako przestępstwa karnego - bardzo rzadko stosowana.

Najkorzystniejsza droga dla dziennikarza to ta pierwsza - jest szybka i tylko dla dziennikarzy. Mamy tryb przyspieszony - 30 dni (realne 45).

31. Wymień cechy, jakie musi spełniać czasopismo (lub inne medium), aby mogło zostać wpisane do rejestru (czyli - aby było prasą w rozumieniu prawa prasowego). Które z tych warunków mają charakter obligatoryjny, które - fakultatywny?

Charakter obligatoryjny:

1.publikacje periodyczne, które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku,

2.opatrzone stałym tytułem albo nazwą

Charakter fakultatywny:

1.oznaczenie numerem bieżącym i datą

32. Jak należy rozumieć wymóg periodyczności prasy w świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego i jakie to ma znaczenie dla „prasy internetowej”?

Art 7 ustawa 2 Trzy znaczenia prasy

1.Prasą sa publikacje periodyczne , które nie tworzą zamkniętej, jednorodnej całości, ukazujące się nie rzadziej niż raz do roku, opatrzone stałym tytułem albo nazwą, numerem bieżącym i data, przy czym określeniu temu dodatkowo towarzyszy przykładowy katalog otwarty, zawierający wyszczególnienie rodzajów przekazów prasowych, którymi są w szczególności dzienniki i czasopisma, serwisy agencyjne, stałe przekazy telestowe, biuletyny, programy radiowe i telewizyjne oraz kroniki filmowe.

2. Wszelkie istniejące i powstające w wyniku postępu technicznego środki masowego przekazywania, w tym także rozgłośnie i tele- i radiowęzły zakładowe , upowszechniające publikacje periodyczne za pomocą druku, wizji, fonii lub innej techniki rozpowszechniania.

3. Prasa obejmuje zespoły ludzi i poszczególne osoby zajmujące sie działalnością dziennikarską.

33. Jakie są zadania i obowiązki dziennikarza w rozumieniu art. 10 ust. 1 prawa prasowego?

1. Zadaniem dziennikarza jest służba społeczeństwu i państwu. Dziennikarz ma obowiązek działania zgodnie z etyką zawodową i zasadami współżycia społecznego, w granicach określonych przepisami prawa.

2. Dziennikarz, w ramach stosunku pracy, ma obowiązek realizowania ustalonej w statucie lub regulaminie redakcji, w której jest zatrudniony, ogólnej linii programowej tej redakcji

3. Działalność dziennikarza sprzeczna z ust. 2 stanowi naruszenie obowiązku pracowniczego.

34. Czy zawód dziennikarza należy do grupy tzw. zawodów wolnych? W uzasadnieniu odpowiedzi proszę używać argumentacji prawnej

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy za wolny zawód uznać należy "pozarolniczą działalność gospodarczą wykonywaną osobiście przez lekarzy, lekarzy stomatologów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, tłumaczy oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny"

Ustawodawca polski (inaczej niż większość innych ustawodawców) zrezygnował z próby wprowadzenia do obowiązującego porządku prawnego definicji normatywnej wolnego zawodu, decydując się na rozwiązanie polegające na każdorazowym określeniu wykazu zawodów uznanych jako wolne na użytek określonych przepisów. Listy wolnych zawodów w Polsce opierają się na ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym i kodeksie spółek handlowych. Żaden z tych dokumentów nie wymienia zawodu dziennikarza wśród zawodów wolnych. BTW w Polsce określenie wolny zostało zamienione na zawód zaufania publicznego.

35. W jakich przypadkach przekaz internetowy może być traktowany jako prasa w rozumieniu prawa prasowego? Czy blog jest prasą?

postanowieniem Sądu Najwyższego każda strona WWW aktualizowana częściej niż raz w roku podlega rejestracji w sądzie na zasadach identycznych jak czasopisma; Definicji portalu, o ile wiem, w polskim prawie nie ma. Więc sędziowie będą musieli każdorazowo orzekać, czy dana strona jest prasą i podlega w związku z tym Prawu Prasowemu. Czy Libertarianizm.net albo Libertarianizm.pl to prasa? A Liberalis? Korespondent.pl? Wolność i Kapitalizm? Centrum Informacji Anarchistycznej? Indymedia? (Mój blog, mam nadzieję, prasą nie jest - w każdym razie nie powinien być uznany za portal, bo jak podaje Wikipedia: “Cechą charakterystyczną portalu jest zgromadzenie w jednym miejscu dostępu do różnorodnych usług (…) Jako przykładową treść portalu można podać: dział aktualnych wiadomości, prognoza pogody, katalog stron WWW, chat, forum dyskusyjne oraz mechanizmy wyszukiwania informacji w nim samym lub w zewnętrznych zasobach Internetu (wyszukiwarki internetowe)”).
Z drugiej strony, można się spodziewać, że sądy będą umarzały takie postępowania ze względu na niską szkodliwość społeczną czynu. Ale tak czy inaczej będą musiały się tymi sprawami zajmować. Prawdziwe przestępstwa poczekają w kolejce…

Przekaz internetowy jest prasą wówczas gdy:

1. jest zachowana periodyczność - wydawanie w mniej więcej równych odstępach czasu

2. ma stały tytuł

3. prasa / pismo nie stanowi integralnej całości ( odróżnienie na przykład tygodnika od powieści w odcinkach)

4. numerowanie

5. datowanie.

Blog to tzw. dziennikarstwo obywatelskie. Jest modyfikowany okazjonalnie, nie jest periodyczny - było orzeczenie sądu w tej sprawie - nie jest prasą w rozumieniu ustawy.

36. Czy dziennikarz ma obowiązek „przestrzegania”, czy „realizowania” linii programowej swego pisma (lub innego medium). Jakie warunki musi spełnić owa „linia programowa”, aby była wiążąca dla dziennikarza? Czy postępowanie niezgodnie z nią uzasadnia rozwiązanie stosunku pracy a art.52 kodeksu pracy (ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych)?

Art.10.2. prawo prasowe: dziennikarz w ramach stosunku pracy ma obowiązek realizowania ustalonej w statucie lub regulaminie redakcji, w której jest zatrudniony, ogólnej linii programowej tej redakcji.

Ust.3. Działalność dziennikarza sprzeczna z ustępem 2 stanowi naruszenie obowiązku pracowniczego.

Dziennikarz jest obowiązany realizować linię programową redakcji (określoną w statusie redakcji). Realizacja to nie powstrzymanie się od działania, lecz działanie; przestrzegać nie równa się realizować.

37. Jakie znaczenie dla tzw. prowokacji dziennikarskiej ma art.24 kodeksu karnego(nakłanianie kogoś do popełnienia przestępstwa w celu skierowania przeciw niemu postępowania karnego)?

Znaczenie tego artykułu jest przede wszystkim takie, że dziennikarz nie może wyjść z propozycją działania zabronionego prawnie, np. z propozycją korupcyjną. Może jedynie tak kierować rozmową, by osobą, na którą jest skierowana prowokacja, sama zaproponowała działanie niezgodne z prawem, np. przyjęcie korzyści majątkowej.

38. Art. 240 kodeksu karnego wylicza przestępstwa, w przypadku których każdy, a więc także dziennikarz, ma obowiązek powiadomienia właściwych organów ścigania. Czy zawsze jest to równoznaczne z obowiązkiem złamania tajemnicy dziennikarskiej? Czy obowiązek z art.240 jest równoznaczny z zakazem prowadzenia śledztwa dziennikarskiego i publikacji zebranych materiałów?

Jeżeli sprawa dotyczy przestępstwa z art. 240 (np. zamach na prezydenta, atak terrorystyczny, wzięcie zakładnika) dziennikarz jest zwolniony od zachowania tajemnicy zawodowej zgodnie z kk art. 180 ust. 4.

39. Opublikowałeś materiał dziennikarski w oparciu o informacje uzyskane od osób, które zastrzegły sobie prawo anonimowości. Skutkiem publikacji jest wytoczenie Ci procesu o naruszenie dóbr osobistych. Czy możesz powołać swoich informatorów w charakterze świadków?

Nie, dziennikarz sam odpowiada za treści opublikowane w artykule oraz obowiązuje go tajemnica dziennikarska w stosunku do informatorów.

40. Jakie są nieprzekraczalne granice tzw. prowokacji dziennikarskiej?

Rzecznik Praw Obywatelskich w stanowisku przekaznym PAP w poniedziałek przyznał, że prowokacja dziennikarska jest metodą dochodzenia do prawdy, za niedopuszczalną jednak uznał prowokację, polegającą na "kreowaniu rzeczywistości". Zdaniem RPO, niedopuszczalna jest prowokacja, "dotycząca prywatności nie związanej ze sferą publiczną oraz, o co głównie tutaj chodzi prowokacja dziennikarska, polegająca na skłonieniu osoby lub osób, będących jej obiektem do działania, którego osoba taka być może nie podjęłaby bez prowokacji lub też mogłoby mieć ono inny przebieg".

"Innymi słowy niedopuszczalna jest prowokacja na kreowaniu rzeczywistości, która prawdopodobnie byłaby inna, gdyby nie udział zaangażowanych w nią dziennikarzy. Kreowanie faktów czy zachowań należy odróżnić od ich wywoływania, które nie powinno zniekształcać tej rzeczywistości" - podkreślił Rzecznik.

41. Wymień plusy i minusy wpisania do rejestru prasy przekazu internetowego

Taka rejestracja daje duże możliwości pozyskiwania informacji, piszący zyskuje miano dziennikarza, jednak minusem są koszty, jeżeli strona nie planuje długiej działalności taka rejestracja się nie opłaca.

42. Za zgodą redaktora naczelnego piszesz pod pseudonimem. W swoim tekście naruszasz czyjeś prawa osobiste. Czy stajesz przed sądem jako pozwany? Jakie są regulacje prawne w takim przypadku?

Nie, to redaktor naczelny staje przed sądem, bo to on zatwierdza treści jakie mogą zostać opublikowane. Dziennikarz w tym wypadku pisze pod pseudonimem i wyraża chęć pozostania anonimowym, natomiast redaktor publikując artykuł bierze jednocześnie odpowiedzialność za niego.

43. Jest tylko jeden przypadek, kiedy sąd może zwolnić Cię od zachowania tajemnicy dziennikarskiej. Jaki? Czy podporządkowałbyś się decyzji sądu?

Dziennikarz jest zwolniony od zachowania tajemnicy zawodowej, w razie gdy

informacja, materiał prasowy, list do redakcji lub inny materiał o tym charakterze dotyczy przestępstwa określonego w art. 254 kk,

Dziennikarz może być zwolniony z obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej, w momencie gdy jest to niezbędne dla dobra wymiaru sprawiedliwości, a okoliczność nie może być ustalona na podstawie innego dowodu (kpk art. 180 par.2). Dodatkowo jest zwolniony od tego obowiązku. Co do podporządkowania się decyzji sądu - są pewne triki, dzięki którym można uniknąć ujawnienia tajemnicy a jednocześnie nie sprzeciwić się sądowi - na księdza i na głupka Bo gdyby wydać swoich informatorów, to nikt już z takim dziennikarzem nie będzie chciał pracować.

44. Są trzy przypadki, w których dziennikarza nie obowiązuje ochrona informatora (poza zwolnieniem z tego obowiązku przez sąd). Jakie?

1.Śmierć informatora, 2. informacja dotyczy bezpośrednio przestępstwa z art.254KK (art.16 ust.1PP) - to jest jakieś uczestnictwo w zbiorowej napaści doszliśmy do wniosku że podchodzą pod to np. kibole:P i 3. trzeci wyjątek - informator sam pozwoli na ujawnienie swoich danych albo ich w ogóle nie zastrzega.

dziennikarz jest zwolniony z zachowana tajemnicy przez sąd (podejrzenie przestępstwa)

lub kiedy uzyska zgodę na ujawnienie tajemnicy przez osobę, która ten materiał dostarczył

45. Na czym polega różnica między tajemnicą dziennikarską a tajemnica redakcyjną?

Tajemnica dziennikarska - termin prawniczy wprowadzony ustawą z dnia 26 stycznia 1984 r. Prawo prasowe , natomiast tajemnica redakcyijna nie jest terminem prawniczym

Tajemnica dziennikarska dotyczy tylko dziennikarza. Tajemnica redakcyjna dotyczy całej redakcji i wszystkich osób w niej pracujących. Jest tak jakby szerszym pojęciem tajemnicy dziennikarskiej.

46. Kto w rozumieniu polskiego prawa jest dziennikarzem?

47. Jaka jest różnica między dziennikarzem a redaktorem?

Redaktorem jest dziennikarz decydujący lub współdecydujący o publikacji materiałów prasowych.

48. Czy dwurocznik jest prasą w rozumieniu ustawy prawo prasowe?

Nie, - czasopismem jest druk wydawany nie częściej niż raz w tygodniu i nie rzadziej niż raz w roku

49. Do jakiej kategorii prasy zakwalifikowałbyś pismo wychodzące dwa razy w tygodniu?

propnuje materaił prasowy lub biuletyn ( bo czasopisdmo moze byc najwyzej raz w tyogdniu)

Dziennikiem, gdyż pojawia się częściej niż raz w tygodniu.- Dziennik - art.7ust.2PP

50. Dziennikarza obowiązuje m.in. dochowanie staranności. Jakiej? Porównaj ją ze starannością wymaganą przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

SZCZEGÓLNA STARANNOŚĆ - dokonywanie wszelkich możliwych czynności (do granic realnych

możliwości) zgodnie z wysokimi i i specjalistycznymi kwalifikacjami zawodowymi

* skutki niedopatrzenia lub błędu mogą stanowić istotne zagrożenie dla jednostki lub społeczeństwa

* dziennikarz ma bardzo duże możliwości wyrządzenia krzywdy, której żadne późniejsze sprostowanie czy nawet publikacja skazującego wyroku nie jest w stanie naprawić zaistniałej krzywdy

ze szcz. ostrożnością wiąże się szereg zachowań: ostrożność, dbałość zapobiegliwość, przezorność, rozwaga, sprawność, wnikliwość, wiedza, roztropność, przewidywanie, krytycyzm, sumienność, samokontrola, logika

Chodzi o staranność i rzetelność przy zbieraniu informacji i wykorzystywaniu materiałów prasowych, zwłaszcza sprawdzić zgodność z prawdą uzyskiwanych wiadomości oraz podać ich źródło.

51. W ustawie o ochronie informacji niejawnych z 1999 r. wprowadzono rozróżnienie między tajemnicą państwową a służbową. Ktoś przekazuje Ci tajemnicę państwową, którą ujawniasz. Kto ponosi odpowiedzialność karną? Ujawniasz tajemnicę służbową, Kto wówczas poniesie odpowiedzialność?

Ujawnienie tajemnicy państwowej - odpowiada za to ten kto ujawnił i ten kto opublikował.
Tajemnica służbowa - odpowiada tylko ten, kto ujawnił.

Dziennikarza obowiązuje dochowanie staranności szczególnej czyli między innymi sprawdzenie źródeł informacji i zgodności z prawdą

52. Nie każdy dziennikarz jest redaktorem, natomiast każdy redaktor jest dziennikarzem. Z jednym wyjątkiem. Jakim?

Redaktor naczelny nie musi być dziennikarzem.

53. Jesteś dziennikarzem sądowym. Co wolno Ci wnieść na salę rozpraw bez zgody przewodniczącego składu orzekającego?

Notatnik lub laptopa, pod warunkiem że nie zakłóca to rozprawy. Notes można też wnieść dyktafon, ale nie wolno go użyć :P

54. Uzyskałeś dostęp do aktu oskarżenia przed wniesieniem go do sądu przez prokuratora. Kiedy wolno Ci ujawnić okoliczność, o której dowiedziałeś się wcześniej z lektury akt? Co w tej kwestii zmieniła nowelizacja kodeksu postępowania karnego?

Można ujawnić ją dopiero w momencie ujawnienia tego w sądzie podczas rozprawy. Przed nowelizacją było można publikować to, co się zdobyło bez względu na to, w którym momencie był proces.

55. Sąd może wyłączyć jawność rozprawy z wyjątkiem jednego jej fragmentu. Jakiego?

ogłoszenie wyroku zawsze musi następować jawnie.

56. Na jakim etapie postępowania prokuratorskiego i sądowego musisz zataić tożsamość podejrzanego czy oskarżonego? Czy wolno Ci podać nazwisko skazanego? Jakie SA tu granice, jeśli chodzi o podawanie szczegółów dotyczących jego osoby?

Zgodnie z art. 13 PP nie wolno publikować w prasie danych osobowych i wizerunku osób, przeciwko którym toczy się postępowanie przygotowawcze lub sądowe, jak równie danych osobowych i wizerunku świadków, pokrzywdzonych i poszkodowanych, chyba że osoby te wyrażą na to zgodę. Ewentualnie są może zarządzić publikację danych personalnych i wizerunku, jeżeli istnieje interes publiczny lub osoba wyraziła zgodę na opublikowanie jej wizerunku i danych. Jeśli chodzi o personalia osób skazanych - sąd może zdecydować o ich publikacji w mediach, jeśli istnieje ważny cel społeczny ( art. 50 KK) - tak jak w przypadku publikacji nazwisk pijanych kierowców.

57. Czy, chcąc uniknąć pozwania o naruszenie dóbr osobistych, wystarczy tylko podać skrót nazwiska lub nazwisko zmienione osoby, o której piszemy i która uwaza, że naruszyliśmy jej dobra osobiste?

wydaje mi się że wystarczą, ale pewna nie jestem...

Nazwisko skazanego można podać dopiero po wyroku skazującym - jednak nie można podać danych zbyt dokładnie go identyfikujących (kara dodatkowa)
Postępowanie prokuratorskie:
-w sprawie - przy nieznanym sprawcy; można ujawniać nazwiska osób, które prokuratura wezwała w celu złożenia zeznań
-przeciw- gdy prokurator wniesie do sądu oficjalne zarzuty na piśmie, fakty, nazwiska osób są tutaj ujawnione

58. Czy przedmiotem sprostowania mogą być okoliczności nie dotyczące bezpośrednio osoby żądającej sprostowania?

nie. sprostowania w trybie przewidzianym ustawą może żądać jedynie osoba bezpośrednio z tym związana, dotknięta (jest tam takie pytanie o rok 1411 - ni emożemy tam ządac sprostowania wlasnie dlatego ze ciezko by bylo udowodnic nam, ze jestesmy z bitwa pod grunwaldem zwiazani bezpośrednio

59. Czego dotyczy sprostowanie, czego - odpowiedź? Jaka jest między nimi różnica praktyczna? Czym w praktyce redakcyjnej te dwie formy różnią się od polemiki?

Sprostowanie jest rzeczowym i odnoszącym się do faktów wyjaśnieniem, zdementowaniem wiadomości nieprawdziwej lub nieścisłej natomiast odpowiedź odnosi się do opinii.

60. Kiedy sąd dopuszcza możliwość utrwalania rozprawy poprzez nagranie telewizyjne lub radiowe?

W momencie gdy ważny interes społeczny za tym przemawia, rejestracja nie będzie zakłócać prowadzenia rozprawy, a ważny interes uczestnika postępowania temu się nie sprzeciwia.

61. W jakich przypadkach sąd może odmówić wpuszczenia na salę ekipy telewizyjnej? Czy sąd ma jakieś uprawnienia w stosunku do zarejestrowanego materiału przed jego emisją?

Gdy nie przemawia za tym interes społeczny oraz gdy na sali (w roli oskarżonego lub świadków) są osoby nieletnie. Odmówić można, gdy sprawa jest niejawna, ewentualnie, gdy nie ma warunków na sali, by była telewizja - jej obecność mogła by przeszkadzać w prowadzeniu sprawy lub ją zakłócić.

62. Na czym mają polegać tzw. licencje programowe, proponowane w planowanej nowelizacji ustawy medialnej?

W projektowanych rozwiązaniach zapisano, że nadawanie programów nadawców publicznych wymaga uzyskania licencji przydzielanej na 4 lata. W dokumencie licencyjnym podpisanym przez Przewodniczącego KRRiT, na podstawie uchwały tego regulatora rynku, proponowano wyraźnie określić obowiązki programowe nadawcy publicznego oraz  preferowane gatunki audycji. Precyzyjnemu zapisowi proponowano poddać dobowy czas nadawania programu oraz warunki techniczne rozprowadzania sygnału. Z drugiej strony gwarantowano  nadawcom publicznym minimalną prognozę wpływów abonamentowych w kolejnych latach trwania licencji oraz gwarantowano określenie (w decyzji o przyznaniu licencji) formę i sposób dokonywania czynności sprawozdawczych z wykonywania tego uprzywilejowania, w szczególności sposób rozliczania wpływów abonamentowych.

63. Jakie są terminy publikacji sprostowań i odpowiedzi? W jakim przypadku redakcja ma obowiązek wydrukowania sprostowania w innym pismie?

* dziennik - w terminie 7 dni

* czasopismo - w najbliższym lub jeden z dwóch kolejnych przygotowanych do druku

numerach

* inny przekaz za pomocą dźwięku oraz obrazu i dźwięku - w najbliższym

analogicznym przekazie, nie później niż 14 dni

• kronika filmowa - w ciągu 1 miesiąca w dzienniku ogólnokrajowym na koszt wydawcy

Sprostowanie w innym piśmie umieszczamy wtedy, gdy artykuł ukazał się w czasopiśmie wydawanym min. Co 6 miesięcy. Wtedy sprostowanie musi ukazać się w jakimś dzienniku w ciągu miesiąca, o takim samym zasięgu terytorialnym

FORMA:

- w drukach periodycznych * ten sam dział

* równorzędna czcionka

- w pozostałych publikacjach * w zbliżonym czasie

* w analogicznym programie

ZAKAZ:

* bez zgody wnioskodawcy nie wolno dokonywać skrótów i zmian, które osłabiających

znaczenie i zniekształcających intencje autora

* tekst sprostowania nie może być komentowany w tym samym numerze czy audycji

* tekst nie może być dłuższy niż dwukrotna objętość fragmentu materiału prasowego,

którego odpowiedź czy sprostowanie dotyczy; redaktor nacz. nie może żądać, aby tekst

był krótszy niż pół strony maszynopisu

64. W jakich przypadkach redaktor naczelny obligatoryjnie odmawia druku sprostowania lub odpowiedzi, w jakich przypadkach może odmówić ich druku (czyli tzw. fakultatywne przesłanki odmowy)?

1. Redaktor naczelny odmówi opublikowania sprostowania lub odpowiedzi, jeżeli:

- nie odpowiadają wymaganiom określonym w art. 31

Art. 31

Na wniosek zainteresowanej osoby fizycznej, prawnej lub innej jednostki organizacyjnej redaktor naczelny redakcji właściwego dziennika lub czasopisma jest obowiązany opublikować bezpłatnie

1. rzeczowe i odnoszące się do faktów sprostowanie wiadomości nieprawdziwej lub nieścisłej,

2. rzeczową odpowiedź na stwierdzenie zagrażające dobro osobistym.

- zawierają treść karalną lub naruszającą dobra osób trzecich

- ich treść lub forma nie jest zgodna z zasadami współżycia społecznego

- podważają fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem

2. Redaktor naczelny może odmówić opublikowania sprostowania lub odpowiedzi jeżeli:

1. sprostowanie lub odpowiedź nie dotyczy treści zawartych w materiale prasowym,

2. Sprostowanie lub odpowiedź jest wystosowana przez osobę, której nie dotyczą fakty przytoczone w prostowanym materiale, chyba ze sprostowanie lub odpowiedzi, po śmierci osoby bezpośrednio zainteresowanej, dokonuje osoba zainteresowana w związku ze stosunkiem służbowym, wspólną pracą lub działalnością albo w związku z więzami pokrewieństwa lub powinowactwa

3. sprostowanie odnosi się do wiadomości poprzednio sprostowanej

4. sprostowanie lub odpowiedź została nadesłana po upływie miesiąca od dnia opublikowania materiału prasowego, chyba że zainteresowana osoba nie mogła zapoznać się wcześniej z treścią publikacji, nie później jednak niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opublikowania materiału prasowego.

5. sprostowanie lub odpowiedź nie jest zgodna z wymaganiami określonymi w art. 32 ust 7 lub nie została podpisana w sposób umożliwiający redakcji identyfikacje autora.

Art. 33 PP: [ust1 - obligatoryjne] odmówi, jeżeli: nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 31 (nie jest rzeczowe i nie odnosi się do faktów), zawiera treści karalne lub naruszające dobra osobiste osób trzecich, jego treść lub forma nie są zgodne z zasadami współżycia społecznego, podważa fakty stwierdzone prawomocnym orzeczeniem.

[ust.2 - fakultatywne] może odmówić, jeżeli: nie dotyczy treści zawartych w materiale prasowym, nie jest wystosowane przez osobę, której dotyczą fakty przytoczone w prostowanym materiale, chyba że sprostowania po śmierci osoby dokonuje osoba zainteresowana w związku ze stosunkiem służbowym, powinowactwem, pokrewieństwem, wspólną pracą lub działalnością. Dalej… sprostowanie odnosi się do informacji uprzednio już prostowanej, zostało nadesłane po upływie miesiąca od dnia opublikowania materiału prasowego, chyba że zainteresowana osoba nie mogła się zapoznać wcześniej z treścią publikacji, nie później jednak, niż w ciągu 3 miesięcy od dnia opublikowania materiału prasowego, dalej… gdy sprostowanie lub odpowiedź nie jest zgodna z wymaganiami określonymi w art.32ust7(tekst sprostowania jest dłuższy od dwukrotnej objętości fragmentu materiału prasowego, którego dotyczy) lub nie została podpisana w sposób umożliwiający redakcji identyfikację autora

65. Jakie są limity objętości sprostowania i odpowiedzi?

Kryteria sprostowania i odpowiedzi:

- rzeczowość - rzeczowa, odnosząca się do faktów wypowiedź, sprostowanie informacji niewłaściwej lub nieścisłej, odpowiedź na sprostowanie, odpowiedź na odpowiedź

- objętość sprostowania i wypowiedzi nie może być dwukrotnie większa niż kwestionowany fragment tekstu, nie obowiązuje to rzeczników prasowych, organów władzy państwowej, naczelnej administracji

- jeśli sprostowane fakty nie dotyczą bezpośrednio autora można odmówić publikacji 

Tekst nie może być dłuższy od dwukrotnej objętości fragmentu materiału prasowego, którego dotyczy, dodatkowo redaktor naczelny nie może wymagać by sprostowanie lub odpowiedź były krótsze niż pół strony znormalizowanego maszynopisu. Ust.8: ograniczenia z ust.7 nie dotyczą sprostowań lub odpowiedzi pochodzących od naczelnych i centralnych organów państwowych, w tym pochodzących od naczelnych i centralnych organów administracji państwowej, jeżeli zostały nadesłane przez rzecznika prasowego rządu.

66. Sprostowaniu podlega - według ustawy - „wiadomość nieprawdziwa lub nieścisła”. Czy zatem redaktor naczelny może odmówić publikacji sprostowania, jeśli uzna, że zawarta w materiale prasowym informacja była prawdziwa i ścisła?

Naczelny nie może sobie sam uznać czy materiał był czy nie był nieścisły - po prostu nie ma takiego prawa.
powody dla odmowy publikacji sprostowania ściśle wylicza ustawa. i zdanie naczelnego nie ma tu nic do rzeczy.

67. Zgodnie z ustawą o radiofonii i telewizji nadawcą społecznym może być także kościół lub związek wyznaniowy. Czy Twoim zdaniem - biorąc pod uwagę całokształt przepisów dotyczący nadawców społecznych - mogłaby nim być np. Polska Unia Buddyjska?

Z definicją nadawca społeczny musi przestrzegać wartości chrześcijańskich. Polska Unia Buddyjska mogłaby zostać nadawcą społecznym, o ile tylko sprostałaby temu założeniu. W praktyce raczej niemożliwe.

68. Dziennikarz napisał w materiale prasowym, że bitwa pod Grunwaldem miała miejsce w roku 1411. Czy możesz żądać sprostowania tej informacji w trybie przewidzianym przez prawo prasowe dla sprostowań? Nie - sprostowanie może dotyczyć bezpośrednio osoby pokrzywdzonej - trudno w tym przypadku to udowodnić, że jestem pokrzywdzona taką datą :P ewentualnie można napisać list do redakcji, ale sprostowanie nam nie przysługuje

69. Kto ma prawo żądać opublikowania w prasie bezpłatnego komunikatu urzędowego?

- komunikaty urzędowe - obowiązek publikacji bezpłatnej, komunikat urzędowy jest informacją urzędową podana do publicznej wiadomości; prawo do takiej publikacji ma Sejm, Senat, prezydent, Rzecznik Praw Obywatelskich, prezes NIK, prezes Narodowego Banku Polskiego, premier, Rada Ministrów; na szczeblu lokalnym: wojewodowie i marszałkowie województw; publikacja taka występuje w dzienniku lub odpowiednim czasopiśmie, na terenie jego działania; zwyczajowo komunikat nie powinien przekraczać 250 wierszy po 6 słów; publikujemy bez skrótu, bez zmian, komentarzy

- ogłoszenie wyroku do publicznej wiadomości, w niektórych sprawach informacja musi być wydrukowana na koszt skazanego, za którego zakłada sąd; najczęściej rzecznik prasowy sądu redaguje komunikat

- konieczność zapłaty za orzeczenia dotyczące spraw cywilnych, uznanie kogoś za zmarłego, aby móc otworzyć spadek

- komunikaty sądowe - płaci osoba zainteresowana, wyjątkiem są pisma pochodzące z organów ścigania np. list gończy wysłany przez prokuraturę

- ogłoszenia i reklamy - ogłoszenie nie powinno zawierać treści zachęcających do kupna, może być informacja o nowym produkcie wprowadzonym na rynek

- ogłoszenia płatne - głównym celem ogłoszenia jest cel informacyjny, informacja o fuzji firmy 

Naczelne i centralne organy państwowe, naczelne i centralne organy administracji państwowe, jeżeli komunikat został nadesłany przez rzecznika prasowego rządu. Dodatkowo organy administracji rządowe w województwie (zwięzły komunikat) oraz organy administracji rządowej i samorządu terytorialnego w zakresie sytuacji kryzysowej.

70. Czy redakcja ma prawo odmówić druku komunikatu urzędowego powołując się np. na niezgodność i linią programową pisma?

Tak, w art. 34 jest zapisane, że redaktor naczelny jest zobowiązany do publikacji w miejscu i czasie właściwym ze względu na tematykę i na charakter publikacji.

71. W jakim terminie prasa ma obowiązek opublikowania komunikatu urzędowego?

Komunikaty urzędowe należy opublikować w uzgodnionym terminie przez obie strony, w razie braku terminu w najbliższym przygotowywanym wydaniu.

72. Redaktor naczelny opatrzył komunikat urzędowy komentarzem: „wprawdzie komunikat ten nie jest zgodny z linią programową naszego pisma, lecz publikujemy go, bowiem zostaliśmy do tego zmuszeni”. Czy postąpił zgodnie z prawem?

Nie, nie wolno zamieszczać uwag dotyczących komunikatu: Art. 34 ust. 3 PP

73. Co to jest tzw. zakaz przesądów?

Zakaz przedsądów - sytuacja w której dziennikarz wypowiada opienie co do rozstrzygnięcia sprawy, przed zapadnięciem wyroku 1 instancji, przedwczesne skazywanie kogoś, kwestia podkręcania nastrojów opinii publicznej Nie wolno publikować opinii na temat oskarżonego, nie wolno wyrażać własnego zdania, osądzać przed zapadnięciem wyroku, wydawać własnych sądów, np.: Kowalski (oskarżony) zabił Nowaka i powinien dostać za to dożywocie

74. Czy zakaz przesądów obejmuje również krytykę sądu, np. ze względu na popełniane błędy proceduralne lub nieuzasadnioną przewlekłość postępowania?

Przedsąd- sytuacja, w której dziennikarz wypowiada swe opinie, co do ewentualnego przebiegu/ rozstrzygnięcia sprawy przed zapadnięciem wyroku sądu pierwszej instancji

- nie wolno nam się wyrażać w kwestii wyroku

- można krytykować sąd, np. za przewlekłe, czy też nieudolne prowadzenie sprawy

Nie obejmuje, można krytykować sąd, np. kiedy rozprawa jest prowadzona nieprofesjonalnie czy też nadmiernie się przeciąga.

75. Komunikaty urzędowe przychodzące z sądu lub innych organów ścigania są płatne, z jednym wyjątkiem. Jakim?

List gończy

76. Kto płaci za komunikat sądowy dotyczący: 1.podania wyroku do publicznej wiadomości- skazany, 2. wezwania ewentualnych spadkobierców do zgłoszenia się w siedzibie sądu?- wnioskodawca, powód, zainteresowany

77. Jaka jest podstawowa różnica między reklamą a ogłoszeniem (chodzi różnicę dotyczącą celu ich umieszczania)?

Cztery cechy odróżniające ogłoszenie od reklamy:

- musi istnieć istotny i weryfikowalny powód zamieszczenia inny niż promowanie produktu

- treść ogłoszenia jest w formie sprawozdawczej, opis stanu, zaszłości obecnej lub przyszłej, nie zachęca do kupna

- prosta forma

- treść ogłoszenia, zasięg powinien być ograniczony do terenu gdzie zaszłość ma miejsce 

78. Jakie podstawowe cechy powinno spełniać ogłoszenie, aby odróżnić je od reklamy?

Ogłoszenie ma informować, a nie zachęcać do nabycia produktu, czy usługi. Ogłoszenie jest prostą formą komunikatu, a jego podanie ma jakiś ważny społecznie powód. Często zasięg terytorialny ogłoszenia ograniczany jest tylko do tego obszaru, którego dotyczy treść.

79. Czy pismo lub inne medium może odmówić druku ogłoszenia lub reklamy? Jaki zwykle jest podstawowy powód odmowy? Dylematy prawne związane z odmową publikacji reklamy.

Czy gazeta może odmówić druku ogłoszenia lub reklamy sprzecznego z linią pisma?

- prawo do odmowy wynika z wolności działalności gospodarczej, odmowa nie pociąga sankcji ustawodawczej 

Teksty reklamowe powinny być wyraźnie oddzielone od treści redakcyjnej

Tekst sponsorowany jest formą reklamy.

Nie ma jednej ustawy o reklamie.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treści reklamy, jeśli nie są one sprzeczne z prawem i zasadami współżycia społecznego

- obowiązek zwykłej staranności, adresy i nazwy reklamodawców są objęte tajemnicą, mogą być udostępnione upoważnionym organom np. skarbowym 

Reklama lub ogłoszenie jest niezgodne z linia programową pisma, ogłoszenie nie dotyczy rejonu/ zasięgu pisma. Jest na to jakiś paragraf

80. Czy można drukować reklamy i ogłoszenia za darmo? Przedstaw podstawowe problemy prawne związane z tą kwestią.

- prof. Jacek Sobczak - absolutnie nie, nieuczciwa konkurencja, prawa o ochronie konkurencji i konsumenta

- art. 14 - przez wysyłanie sygnałów nie można wprowadzać uczestników w błąd, co do sytuacji finansowej 

81. Dwa orzeczenia Sądu Apelacyjnego w Poznaniu nakładają na prasę pewne szczególne obowiązki w przypadku reklam „towarzyskich”. Jakie to obowiązki?

1)sprawdzanie prawdziwości, danych, tożsamości, potwierdzanie w celu uniknięcia żartów i nieporozumień.

82. W jakich przypadkach wydawca i redaktor naczelny odpowiadają za treść reklam i ogłoszeń?

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treści reklamy, jeśli nie są one sprzeczne z prawem i zasadami współżycia społecznego

- obowiązek zwykłej staranności, adresy i nazwy reklamodawców są objęte tajemnicą, mogą być udostępnione upoważnionym organom np. skarbowym 

Gdy są one niezgodne z prawem lub w rażący sposób naruszają zasady współżycia społecznego

83. Jakie są konstytutywne elementy definicji reklamy w ustawie o radiofonii i telewizji?

Art4

6) Reklamą jest każdy przekaz zmierzający do promocji sprzedaży albo innych form korzystania z towarów lub usług, popierania określonych spraw lub idei albo do osiągnięcia innego efektu pożądanego przez reklamodawcę, nadawany za opłatą lub za inną formą wynagrodzenia

84. Podaj podstawowe zasady umieszczania (publikowania) reklam.

Art 16. 1 Reklamy powinny być wyraźnie wyodrębnione w programie i oznaczone w sposób nie budzący wątpliwości, że sa reklamami i nie pochodzą od nadawcy.

2. reklamy nie powinny zajmować więcej niż 15 % dziennego czasu nadawania programu i nie więcej niż 12 minut w ciągu godziny

3. Krajowa Rada określa, w drodze rozporządzenia w ramach ustalonych w ustawie 2 , dopuszczalny wymiar czasowy reklam w programach publicznej radiofonii i telewizji

4. Krajowa rada określa w drodze rozporządzenia zasady działalności reklamowej w programach Radiofonii i telewizji.

85. Jakie są konsekwencje ujęcia w ustawowej definicji reklamy stwierdzenia, że „nie jest to przekaz pochodzący od nadawcy”?

Autoreklama nie jest reklamą.

86. Polska definicja reklamy oparta jest o definicję zawarta w Konwencji o telewizji transgranicznej z roku 1989. Pewne zmiany do sposobu pojmowania reklamy wprowadziła unijna dyrektywa z 1997 nr 97/36/WE. Jakie?

Pkt. 39 - uwagi: niezbędne jest wyjaśnienie, że działania autopromocyjne stanowią szczególną formę reklamy, w których nadawca telewizyjny promuje własnych produkty, usługi, programy lub kanały; w szczególności zwiastuny zawierające urywki programów powinny być traktowane jak programy; autopromocja jest zjawiskiem nowym i dość mało znanym oraz przepisy dotyczące jej mogą w szczególności podlegać przeglądowi w przyszłych ocenach niniejszej dyrektywy

Art. 1 dyrektywy: „reklama telewizyjna”: każda forma obwieszczenia transmitowanego odpłatnie lub za inne podobne świadczenie, lub transmisję do celów autopromocyjnych, przez przedsiębiorstwo prywatne lub publiczne, w powiązaniu z działalnością handlową, produkcyjną, rzemieślniczą lub zawodową w celu zwiększenia sprzedaży towarów lub świadczonych usług, włączając nieruchomości, prawa i zobowiązania.”

87. Proszę podać limity czasu nadawania reklam w rozliczeniu dobowym i godzinowym

- czas trwania reklam - na reklamę można poświęcić 15 % dziennego czasu nadawania oraz 20% w ciągu godziny (daje to 12 min) - ogólna zasada

- rozliczenie dobowe prowadzi się od 6.00 do 6.00 rano

88. Jak często można przerywać reklamami filmy, w wyłączeniem seriali, serii i programów dokumentalnych trwających powyżej 45 minut?

Nadawanie reklam w czasie filmu (wyjąwszy seriale, serie i filmy dokumentalne) nie powinno następować częściej niż po 45 min jeśli czas trwania filmu jest dłuższy o co najmniej 20 min od sumy tych bloków 45 istnieje możliwość włączenia jeszcze jednej reklamy.

89. Jakich programów nie wolno przerywać reklamami?

Nie można przerywac w celu nadania reklamy lub telesprzedazy:

- serwisów informacyjnych i magazynów na temat aktualnych wydarzen

- audycji o treści religijnej

- audycji publicystycznych, dokumentalnych i audycji przeznaczonych dla dzieci

- audycji w publicznej radiofonii i telewizji z wyjątkiem audycji z pewnymi wyjatkami (wyjątki przerwy w czasie np. meczu, skoków narciarskich)

90. Ustawa zakazuje przerywania reklamami audycji informacyjnych. Są tu jednak pewne wyjątki. Jakie? Podobne ograniczenie dotyczy magazynów na temat aktualnych wydarzeń. Na czym tu polega problem? Dlaczego np. wolno przerywać reklamami „Szkło kontaktowe” czy „Teraz my”?

Reklamami przerywa się szkło i teraz my, bo nie traktują one niby o aktualnych tematach (że to nie jest zdefiniowane) i nie przedstawiają najświeższych informacji.

91. Co do zasady obowiązuje zakaz przerywania audycji w TV publicznej - z wyjątkiem…?

Obowiązuje zakaz przerywania audycji w TV publicznej z wyjątkiem:

- jeśli reklama nie stanowi uszczerbku dla wartości audycji i nie naruszy uprawnień właścicieli praw autorskich,

- w transmisji zawodów sportowych, zaiwerajacych przerwy wynikające z przepisów icch rozgrywania, transmisjach innych wydarzen zawierających przerwy oraz w audycjach składających się z autonomicznych czesci, reklamy mogą być nadawane wyłącznie w tych przerwach lub pomiędzy kolejnymi częściami

- okres pomiedzy kolejnymi przerwami w danej audycji wynosi w progr. Telewizyjnym co najmniej 20 min a radiowym 10 min)

92. Jakie są zasadnicze ograniczenia w reklamie wyrobów tytoniowych?

Zakazana jest reklama wyrobów tytoniowych, rekwizytów tytoniowych, produktów imitujących wyroby lub rekwizyty tytoniowe oraz symboli związanych z używaniem tytoniu

93. Jakie są zasadnicze ograniczenia w reklamie wyrobów alkoholowych?

Zakazana jes reklama napojów alkoholowych Zakaz, ale nie tar restrykcyjny jak w przypadku fajek - są wyjątki. Nie reklamujemy produktów o zawartości powyżej 7% alkoholu. Całkowity zakaz obejmuje pisma młodzieżowe i okładki innych pism. Można reklamować na plakatach, ale pod warunkiem, że 20% jego objętości będzie zajmował napis o szkodliwości %. Istnieje wyraźny zakaz promocji ukrytej, np. łódka Bols.

94. W jakim przypadku można reklamować w telewizji piwo a w pewnych przypadkach - napoje alkoholowe do 18 proc. poza godzinami, w których jest to dozwolone?

- napoje alkoholowe - zakaz używania znaków towarowych; piwo - nie wolno reklamować w telewizji; kinie, teatrze od 6 do 20 (wyjątki sport wyczynowy lib profesjonalny), zakaz publikacji na okładkach pism, bilbordach, chyba że 20% jego powierzchni zajmuje informacja o jego szkodliwości; nie można reklamować alkoholu przy udziale osób nieletnich, zakaz propocji znaku towarowego 

95. Wskaż ograniczenia dotyczące reklamy produktów leczniczych i sposobu podawania jej do publicznej wiadomości

Ustawa o świadczeniach usług medycznych

- zakaz reklam środków i usług dostępnych na podstawie recepty lub skierowania przez lekarza

- zakaz reklamy wizerunku lekarza (im się nie wolno reklamować)

- jest to nieliczny przepis, który jest przestrzegany

- zakaz reklam psychotropów, leków refundowanych

- reklama powinna promować produkt obiektywnie oraz informować o jego racjonalnym stosowaniu

- nie wolno sugerować nagrody za………..???

- reklama leków nie może być skierowana do dzieci reklama podawana do publicznej wiadomości nie może polegać na reklamowaniu przez nadawców osób posiadających wykształcenie medyczne, farmaceutyczne lub sugerować że ta osoba takie uprawnienia posiada

- nie wolno odwoływać się do zaleceń takich osób

- zakaz reklam leków dotyczących chorób nowotworowych, AIDS, najcięższych chorób

- nie wolno sugerować możliwości uniknięcia porady lekarskiej lub diagnozować na odległość

- nie wolno jako skuteczności działania leków podawać jego pochodzenie (lek naturalny, który jest znacznie lepszy od syntetycznego - powinno się uniknąć takiego rozłamywania)

- nie wolno reklamować leków dla dzieci, robić reklam z udziałem dzieci

- zakaz reklam nawołujących bezpośrednio do nabycia leków

- reklama nie może powodować, by dzieci wywierały presję na rodziców

- nie powinno się używać w reklamach osób, które wzbudzają zaufanie dzieci (nauczyciele, duchowni)

- zakaz pokazywania dzieci w sytuacjach niebezpiecznych - reklamy oddziaływają na podświadomość 

96. Zasady reklamy skierowanej do dzieci i przez dzieci

-zakaz wykorzystywania łatwowierności dzieci
-zakaz reklam nawołujących nastolatków bądź dzieci do nabywania produktów lub usług
-zakaz reklam wykorzystujących zaufanie jakim dzieci darzą rodziców, nauczycieli i inne osoby cieszące się wśród dzieci autorytetem
-zakaz reklam zachęcających do wywoływania na rodzicach presji zakupu towaru lub usługi
-nie wolno w reklamach przedstawiać dzieci w sytuacjach niebezpiecznych
-nie wolno emitować reklam oddziałujących na podświadomość dzieci
-zakaz tzw. reklamy podprogowej

97. Czym sponsoring rożni się od reklamy?

reklama jest każdy przekaz nie pochodzacy od nadawcy, zmierzający do promocji sprzedaży albo innych form korzystania z towarów lub usług, popierania określonych spraw lub idei albo siiągniecia innego efektu pozadanego przez reklamodawce, nadawany za opłata lub inna formą wynagrodzenia.

Sponsorowaniem jest bezpośrednie lub pośrednie finansowanie albo współfinansowanie tworzenia lub rozpowszechniania audycji lub innych przekazów przez osobe nie bedaca nadawca lub producentem audycji dla upowszechnienia, utrwalenia lub podniesienia renomy nazwy, firmy, znaku towarowego lub innego oznaczenia indywidualizującego przedsiębiorcę, jego działalność, towar lub usługę.

Sponsoring ma na celu budowanie wizerunku formy, jej image, upowszechnianie jej wizerunku, logo, znaku towarowego, czasem, ale rzadko samego produktu. Celem reklamy jest zachęcenie konsumenta do nabycia produktu lub usługi.

98. Rodzaje sponsoringu.

- głównym celem sponsoringu jest zbudowanie image firmy; jeśli celem reklam jest promowanie to celem sponsoringu jest upowszechnienie 

Dwa typy sponsoringu:

- aktywny - sponsoring danej, konkretnej audycji

- pasywny - nadawca relacjonuje imprezę sponsorowaną przez kogoś innego

* często mamy do czynienia ze sponsoringiem mieszanym - aktywno-pasywnym

2)sponsoring pieniężny i wypożyczeniowy.

99. Jakich audycji nie wolno sponsorować?

- serwisów informacyjnych z wyjątkiem sportowych i prognozy pogody

- audycji publicystycznych o treści społeczno-politycznej

- audycji poradniczych i konsumenckich

- audycji wyborczych lub bezpośrednio związanych z kampania wyborczą

100. Jakie są limity czasowe wskazywania sponsora (sponsorów)?

* ograniczenia SA podobne jak w reklamie (nie może to być reklama z wykorzystaniem wizerunku osoby ludzkiej, zakaz sponsorowania przez partię polityczna, związki zawodowe, trzeba podać informacje że audycja jest sponsorowana) 

Czas dla sponsora:

- jeśli jest jeden to 8 sekund

- jeśli dwóch - 15 sekund

- jeśli trzech - 25 sekund 

Nie wolno sponsorować serwisów informacyjnych, audycji publicystycznych, sportowych, audycji wyborczych lub bezpośrednio z nimi związanych

- zakaz sponsorowania nie dotyczy audycji religijnych 

101. Telesprzedaż jest rodzajem „umowy na odległość”. Jakie w związku z tym szczególne przywileje przysługują nabywcy?

Telesprzedaż - (teleshoping) - formy prowadzenia telesprzedaży, można je prowadzić w wymiarze 20% dziennego nadawania ale nie więcej niż 12 min na godzinę - wyjątek w blokach reklamowych dotyczących wyłącznie sprzedaży)

- telesprzedaż nie powinna zajmować więcej niż trzy godziny, a bloki reklamowe ok. 15 , ale nie więcej niż 8 w ciągu doby

- specjalne kanały poświęcone telesprzedaży - nie obowiązują tu żadne ograniczenia (warunek - rozpowszechnianie droga kablową - sat.)

- chaos na rynku, oszustwa, umowy kupna na odległość regulowane są w sposób szczególny (jednostronne oświadczenie woli, wola sprzedaży, zawarcia umowy i zawierająca jej istotne postanowienia) 

uchwała z 2000 roku o ochronie niektórych praw konsumenta: jako, że podczas transakcji nie mamy możliwości zmacania produktu czy obczajenia usługi, mamy możliwość bez podania powodu odstąpić od umowy w ciągu 10 dni od wydania produktu i w ciągu 10 dni od momentu zawarcia umowy o usługę. Skutki: umowa traktowana jako niezawarta, strony zwracają sobie wymienione przedmioty (pieniądze i produkty), koszt zwrotu ponosi producent.

102. Na czym polega różnica między sponsoringiem aktywnym a pasywnym?

Pyt. 98. Sponsoring aktywny: gdy jedna ze stron sponsoringu jest nadawcą (np. prognoza pogody - ktoś jako sponsor dopłaca do emisji tego programu)

Sponsoring pasywny: gdy sponsorowane jest zdarzenie, które jest relacjonowane przez media (np. taki strongman).

103. Czym jest „lokowanie produktu” (product placement)?

jedna z technik propagandy, używana najczęściej jako środek reklamy produktów lub usług poprzez filmy kinowe i gry komputerowe. Mechanizm polega na umieszczeniu produktu w środku przekazu w taki sposób żeby przemawiał on do podświadomości odbiorcy i zachęcał go do używania bez przekazywania oczywistej i otwartej reklamy.

Jest to forma reklamy, ale stosowana z pominięciem uwagi odbiorcy - nie do końca jest on świadomy, że to właśnie była reklama. Spełnia cel promocyjny, pomijając ograniczenie dotyczące reklamy, najczęściej występuje w mediach wizualnych. Ma związek z reklamą ukrytą, ale jeśli widzowie zostali jakoś powiadomieni o wsparciu produkcji, a producenci nie mieli wpływu na kształt i produkcję filmu czy czegoś tam, to wszystko jest ok. i zgodne z prawem.

104. Rodzaje lokowania produktu

Werbalnie (np. bohaterowie rozmawiają o danym produkcie), użytkowo, wizualnie

105. Prowadzenie działalności telewizyjnej podlega - w zależności od sposobu emisji, charakteru nadawcy i zasięgu nadawania - trzem różnym reżimom prawnym. Jakim

1. Reżim prawny regulujący działalność Publicznej Radiofonii i Telewizji.

Art. 21. 1 Do zadań publicznej radiofonii i telewizji należy w szczególności:

1. tworzenie i rozpowszechnianie ogólnokrajowych i regionalnych programów radiowych i telewizyjnych

2. budowa i eksploatacja nadawczych i przekaźnikowych stacji radiowych i telewizyjnych

3. rozpowszechnianie przekazów tekstowych

4. prowadzenie prac nad nowymi technikami tworzenia i rozpowszechniania programów radiowych i telewizyjnych

5. prowadzenie działalności produkcyjnej, usługowej i handlowej związanej z twórczością audiowizualna w tym eksportu i importu

6. popieranie twórczości artystycznej, literackiej, naukowej oraz działalności oświatowej

7. tworzenie i udostępnianie programów edukacyjnych na użytek środowisk polonijnych oraz polaków zamieszkałych za granicą.

1. Programy publicznej radiofonii i telewizji powinny:

1)kierować się odpowiedzialnością za słowo i dbać o dobre imię publicznej radiofonii i telewizji,

2)rzetelnie ukazywać całą różnorodność wydarzeń i zjawisk w kraju i za granicą

3)sprzyjać swobodnemu kształtowaniu sie poglądów obywateli oraz formowaniu sie opinii publicznej

4)umożliwiać obywatelom i ich organizacjom uczestniczenie w życiu publicznym poprzez prezentowanie zróżnicowanych poglądów i stanowisk oraz wykonywanie prawa do kontroli i krytyki społecznej

5)służyć rozwojowi kultury, nauki i oświaty ze szczególnym uwzględnieniem polskiego dorobku intelektualnego i artystycznego

6)respektować chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki

7)służyć umacnianiu rodziny

7a)służyć kształtowaniu postaw prozdrowotnych

8)służyć zwalczaniu patologii społecznych

9)uwzględniać potrzeby mniejszości narodowych i grup etnicznych

Art. 26.1. Jednostki publicznej radiofonii i telewizji działają wyłącznie w formie jednoosobowej spółki akcyjnej Skarbu państwa, zwanej dalej spółką.

2. Telewizję publiczną tworzy spółka Telewizja polska - Spółka akcyjna, zawiązana w celu tworzenia i rozpowszechniania ogólnokrajowych programów I, II i TV Polonia oraz regionalnych programów telewizyjnych.

3. Radiofonię publiczną tworzą:

1. spółka Polskie Radio - Spółka Akcyjna, zawiązana w celu tworzenia i rozpowszechniania ogólnokrajowych programów radiowych i programów dla odbiorców za granicą.

2. Spółki zawiązane w celu tworzenia i rozpowszechniania regionalnych programów radiowych, zwane dalej spółkami radiofonii regionalnej.

2. Reżim prawny regulujący działalność NADAWCÓW KONCESJONOWANYCH (prywatnych stacji)

Przy wydawaniu koncesji obowiązują ograniczenia podmiotowe.

Koncesję może otrzymać:

- osoba, która posiada obywatelstwo polskie i stale zamieszkuje na terenie Polski

- spółka Z O.O mająca siedzibę w Polsce

Istnieje obowiązek jawności postępowania koncesyjnego, obowiązuje zasada, że wszyscy muszą przedstawić swoje oferty (nie, że Rada wysłucha dwóch, a potem bye)

ODMOWA UDZIELENIA KONCESJI:

- gdy przyznanie jej mogłoby spowodować zagrożenie kultury narodowej, bezpieczeństwa, naruszenia tajemnicy państwowej, zagrożenia wartości moralnych

- gdy dany podmiot uzyskałby pozycję dominującą na rynku (40% i więcej rynku)

KONCESJĘ COFA SIĘ (lub druga wersja może być cofnięta):

- jeżeli nadawca rażąco narusza warunki koncesji lub ustawy ( jeśli nie jest to rażące naruszenie tylko działanie sprzeczne z koncesją, to otrzymać powinien tylko upomnienie- nie ma regulacji ile upomnień może otrzymać, dlatego przyjmuje się, że jedno jest wystarczające)

- jeżeli nadawca trwale zaprzestał lub nie podjął działalności nadawczej

- jeżeli nastąpiło przejecie władzy przez inny podmiot

3. Reżim prawny regulujący działalność NADAWCÓW ZGŁOSZENIOWYCH (dotyczy kablówek powyżej 250 abonentów).

2 reżimy w zależności czy:

1) opiera się na retransmisji programów=> wystarczy zgłosić działalność

2) prócz retransmisji chce także stworzyć własny program  => podlega postępowaniu koncesyjnemu nadawcy nadający za pośrednictwem satelity lub kabla mają dużo łatwiejsze procedury koncesyjne ( bo w przypadku nadawania naziemnego ilość pasm jest ograniczona, więc musi być wspólna zgoda KRRiT i Urzędu Telekomunikacji i Poczty- musi wskazać tę wolna częstotliwość). W przypadku nadawania drogą satelitarną lub kablową to już kwestia dogadania.

NADAWCY SPOŁECZNI

- nadawcą może być stowarzyszenie, związek wyznaniowy

- warunkiem udzielenia koncesji- program realizuje misję i wartości, upowszechnia działalność wychowawczą, edukacyjną i charytatywną, respektuje chrześcijański system wartości za podstawę przyjmując uniwersalne zasady etyki oraz zmierza do ugruntowania tożsamości narodowej; nie może być audycją zagrażającą psychicznemu/fizycznemu zdrowiu nieletnich

- udzielenie koncesji jest darmowe (ale nie mogą nadawać reklam, czyli nie mogą mieć dochodów)

- normalne koncesje odnawiane są co 10 lat. W przypadku nadawców społecznych automatycznie ( o ile nie wystąpiły żadne nieścisłości)

Z danych KRRiT przekazanych PAP wynika, że w Polsce jest 11 nadawców społecznych, np. Radio Maryja Radio Skomielna Czarna, Radio Ortodoxia.

DODATKOWE REŻIMY

- kwoty europejskie- 50% programu telewizyjnego (- reklamy, teleturnieje, informacje, telesprzedaż) powinno być przeznaczone na produkcje europejskie

- audycje wytworzone w jezyku polskim- 33%

- audycje słowno- muzyczne- 33%

- przywileje dla nadawców ogólnopolskich- w wypadku transmisji z ważnych społecznie wydarzeń, pierwszeństwo maja nadawcy bezpłatni ( a jak nie znajdą się chętni to wtedy płatni) np. Olimpiady, eliminacje do mistrzostw z udziałem naszej reprezentacji 

106. Wymień trzy zasady prawne, na jakich mogą działać „kablówki”

107. W jakich przypadkach prowadzenie działalności telewizyjnej lub radiowej nie wymaga dopełnienia jakichkolwiek procedur prawnych (z wyjątkiem ewentualnej rejestracji działalności gospodarczej)?

Procedurom nie podlegają:
-sieć kablowa obejmująca jeden dom;
-kablówki do 250 odbiorców;
-radiowęzły i telewizje przemysłowe tzn. gdy urządzenia nadawcze i odbiorcze należą do jednej osoby

108. Wymień skład i kompetencje KRRiT

Art 5. Tworzy się Krajową Radę radiofonii i Telewizji, zwaną dalej Krajową Radą, jako organ państwowy właściwy w sprawach radiofonii i telewizji.

Art 6.1. Krajowa Rada stoi na straży wolności słowa w radiu i telewizji, samodzielności nadawców i interesów odbiorców oraz zapewnia otwarty i pluralistyczny charakter radiofonii i telewizji.

2. Do zadań Krajowej Rady należy w szczególności:

1. projektowanie w porozumieniu z Prezesem Rady Ministrów kierunków polityki państwa w dziedzinie radiofonii i telewizji,

2. określanie, w granicach upoważnień ustawowych warunków prowadzenia działalności przez nadawców,

3. podejmowanie, w zakresie przewidzianym ustawą, rozstrzygnięć w sprawach koncesji na rozpowszechnianie i rozprowadzanie programów

4. sprawowanie w granicach określonych ustawą kontroli działalności nadawców,

5. organizowanie badań i odbioru programów radiowych i telewizyjnych

6. określenie opłat abonamentowych, opłat za udzielenie koncesji oraz wpis do rejestru,

7. opiniowanie projektów aktów ustawodawczych oraz umów międzynarodowych dotyczących radiofonii i telewizji,

8. inicjowanie postępu naukowo - technicznego i kształcenia kadr w dziedzinie radiofonii i telewizji

9. organizowanie i inicjowanie współpracy z zagranicą w dziedzinie radiofonii i telewizji,

10. współpraca z właściwymi organizacjami i instytucjami w zakresie ochrony praw autorskich, praw wykonawców, praw producentów oraz nadawców programów radiowych i telewizyjnych.

Art 7.1. W skład Krajowej rady wchodzi dziewięciu członków powoływanych: 4 przez sejm, 2 przez Senat i 3 przez Prezydenta, spośród osób wyróżniających się wiedzą i doświadczeniem w zakresie środków masowego przekazu.

2. Przewodniczącego krajowej rady wybierają członkowie Krajowej rady ze swego grona

2a. Krajowa Rada może odwołać Przewodniczącego z jego funkcji większością 2/3 głosów ustawowej liczby członków

3. Krajowa rada wybiera ze swego grona, na wniosek Przewodniczącego, zastępcę Przewodniczącego Krajowej rady.

4. Kadencja członków Krajowej rady trwa 6 lat, licząc od dnia powołania, przy czym co dwa lata kończy się kadencja jednej trzeciej członków. Członkowie Krajowej rady pełnią swe funkcje do czasu powołania ich następców.

5. Członek krajowej rady nie może być powołany na kolejną pełna kadencję.

6. organ uprawniony do powołania członka Krajowej Rady odwołuje go wyłącznie w przypadku:

1. Zrzeczenia się swej funkcji

2. Choroby trwale uniemożliwiającej sprawowanie funkcji

3. Skazania prawomocnym wyrokiem za popełnienie przestępstwa z winy umyślnej

4. Naruszenia przepisów ustawy stwierdzonego orzeczeniem Trybunału stanu

7. W przypadku odwołania członka lub jego śmierci przed upływem kadencji, właściwy organ powołuje nowego członka Krajowej rady na okres do końca tej kadencji.

109. Omów procedurę udzielania koncesji (w stosunku do nadawców rozpowszechniających przekaz drogą naziemną rozsiewcą i kablową).

Rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych, z wyjątkiem programów publicznej radiofonii i telewizji wymaga uzyskania koncesji.

Podstawą do złożenia wniosku o koncesję na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych drogą naziemną jest Ogłoszenie Przewodniczącego Krajowej Rady o możliwości uzyskania koncesji publikowane w „Monitorze polskim”. W terminie nie dłuższym niż 14 dni od dnia Ogłoszenia w „Monitorze Polskim”, Przewodniczący KRRiT zamieszcza informację o Ogłoszeniu w dwóch ogólnopolskich dziennikach prasowych (Rzeczpospolitej i Gazecie Wyborczej).

Wszyscy zainteresowani uzyskaniem koncesji w określonym w ogłoszeniu terminie powinni złożyć wniosek o koncesję. Następnie Przewodniczący KRRiT podaje do publicznej wiadomości listę wnioskodawców ( umieszczenie na stronie WWW KRRiT oraz wywieszenie w biurze KRRiT).

Wnioski o udzielenie koncesji na rozpowszechnianie programów radiowych i telewizyjnych droga satelitarną lub kablową mogą być składane w dowolnym terminie ( w tym przypadku proces koncesyjny nie wymaga przeprowadzenia konkursu, ponieważ udzielenie koncesji nie wiąże się z rezerwacją „dobra rzadkiego”, jakim są częstotliwości naziemne; obowiązuje tzn. system zgłoszeniowy). Przewodniczący rejestruje zgłoszenie i może w każdej chwili żądać od nadawcy okazania dokumentów, czy działa on zgodnie z koncesją.

Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w drodze uchwały rozstrzyga o przyznaniu koncesji. Uchwała ta jest przesyłana do prezesa Urzędu komunikacji Elektronicznej, który w drodze postanowienia zatwierdza jej część techniczną. Końcowym elementem postępowania koncesyjnego jest wydanie decyzji przez przewodniczącego KRRiT. Za udzielenie koncesji pobiera się opłatę.

110. Co to jest tzw. misja telewizji i radiofonii publicznej?

„Art. 21.1. Publiczna radiofonia i telewizja realizuje misję publiczną, oferując, na zasadach określonych w ustawie, całemu społeczeństwu i poszczególnym jego częściom, zróżnicowane programy i inne usługi w zakresie informacji, publicystyki, kultury, rozrywki, edukacji i sportu, cechujące się pluralizmem, bezstronnością, wyważeniem i niezależnością oraz innowacyjnością, wysoką jakością i integralnością przekazu”.

---