Nazwa zabytku |
Gdzie |
W jakim mieście |
Daty |
Fundator |
Uwagi |
Palatium na Ostrowiu Lednickim I |
Ostrów Lednicki |
|
Po 950r Około 960 966- chrzest |
Bp. Jordan Umownie Dobrawa |
Jednokondygnacyjne 3 nawy, relikwie 2 sadzawki chrzcieln |
Palatium na Ostrowiu Lednickim II |
|
|
1000 - 1030 Za B. Chrobrego |
Bp. Unger |
2 kondygnacyjne Zarówno kaplica jak i palatium |
Palatium na Ostrowie Lednickim III |
|
|
Po 1040 po najezdzie Brzetysława |
|
Utrata znaczenia Dobudowano wieżę ale zmniejszono część pałacową |
Palatium w Gieczu |
Giecz |
|
Do 1025 -śmierć Chrobrego Lub do 1038 |
Bolesław Chrobry |
|
Palatium w Przemyślu |
Przemyśl |
|
1018-1030 Polska w posiadaniu Rusi |
Chrobry |
Powyprawia b. Chrobrego na Ruś a przed utratą Rusi |
Zespół palatalny w Wiślicy |
Wiślica |
|
Koniec X wieku lub II poł XI w 2 palatia |
|
Wzory akwizgrańskie Zabudowa portykowa |
Rotunda NMP - później św. Feliksa i Adaukta |
Wawel |
Kraków |
975-1000 Koniec X w. |
|
Mogła być kaplicą relikwiową - zachowało się wejście na klatkę schodową |
Płyty z przegrody lektoryjnej z plecionką |
I katedra Wawelska |
Kraków |
1000-1020 |
Trudna do datowania |
Prawdopodobnie z lektorium z ramion transeptu |
Sala na 24 słupach |
Wzgórze Wawelskie |
Kraków |
Sala około 1050 Kaplica - 1100 |
|
Palatium z prostokątną kaplicą |
Cellarium - Tzw. budynek czworokątny |
Wawel |
Kraków |
975-1000 |
|
Budynek urzędnika |
Kościół przedromański B |
Wawel |
Kraków |
975-1000 Ew. przełom X i XI w |
|
|
Rotunda przedromańska |
Wawel |
Kraków |
Do 1025 |
|
Familia eclesia |
I katedra św Piotra poznań - etap I ▲ |
Ostrów Tumski |
Poznań |
970-980 |
Jrodan968 - otrzymanie Biskupstwa |
3 nawowy zakończony absydą westwerk wsunięty |
I Katedra Poznańska - etap II ▲ Św. Piotra |
|
|
Po 1034 |
Kontynuacja bp. Unger |
Poszerzenie westwerku do lini naw bocznych + wieża |
II katedra Pozańska ▲ Św. Piotra i Pawła |
Ostrów Tumski |
|
Do 1058 |
|
|
Katedra pw. NMP i św Wojciecha |
Gniezno |
|
Kościoł istniał już od IIIćw X w Katedra od 1000 r. |
972 - Pochówek Dobrawy 997 - złożenie zwłok św. Wojciecha |
Wzory: Kolonia Echternach |
Posadzka z I katedry gnieźnieńskiej |
|
|
|
|
Zachowały się we wszystkich nawach Wzorce bizantyjsko - włoskie, wschodnie |
Konfesja nad grobem św. Wojciecha |
|
Gniezno |
|
Dar Ottona III |
Wzorce St Denis |
Wrocław I kościoł |
|
|
Koniec X wieku |
Ród Sławnikowiców |
Kościół romański na planie krzyża |
I katedra Chrobrego |
Pw. Św Jana Chrzciciela |
Wrocław |
1000-1010 |
Bolesław Chrobry |
Kościoł z kryptą pod prezbiterium |
Trzemeszno (monasterium) |
Pw. Marii Panny |
|
Koniec X w Przebudowa przez kanoników regularnych w XII w. Kons. -1145 |
|
Benedyktyni - monasterum |
Tum Pod Łęczycą (monasterium) |
Pw. NMP i św. Aleksego |
|
997 - 1140 zburzony - powstaje kolegiata |
|
Pierwszy zakon benedyktynów na ziemiach Polskich |
|
|
|
|
|
|
Obiekt |
Gdzie |
Miasto |
Data |
Kto |
Uwagi
|
||||||
Kościół św Gereona |
Wawel |
Kraków |
1050 |
Bp. Aaron |
Tzw. I katedra wawelska |
||||||
Katedra pw. Św Wacława „Hermanowska” |
Wawel |
Kraków |
Koniec XI wieku |
Bp Maur |
110-1118
1142 - konsekracja |
||||||
Katedra pw. Św Piotra i Pawła |
|
Poznań |
Do 1058 |
k. Odnowiciel |
Na wzór katedry gnieźnieńskiej |
||||||
Katedra pw wniebowzięcia NMP i św Wojciecha |
|
Gniezno |
1064-1kons 1090-relikwia 1097-2kons, |
|
|
||||||
Krypta św. Leonarda |
Katedra Wawelska |
Kraków |
1050 |
1118 - Maur |
|
||||||
Katedra pw. Wniebowzięcia Panny Marii` |
Płock |
Płock |
1-1075 -B. Szczodry 1127 - zburzona przez Prusów 1127-38 Odbudowa 1444 - kons |
Bolesław Krzywousty (pochowany tam)
Kons. Bp. Aleksander z Malonne |
Układ treflowy
Wzorce nadmozańskie i nadreńskie |
||||||
Katedra we Wrocławiu pw. Św. Jana Chrzciciela |
|
Wrocław |
Około 1140 |
bp Walter |
Wzory italskie i nadreńskie (benedyktyńskie) |
||||||
Opactwo benedyktynów w Tyńcu |
|
Tyniec |
1100 |
Bp. Aaron B. Szczodry lub jego żona Judyta |
Wzory italskie, benedyktyńskie |
||||||
Opactwo benedyktynów w Mogilnie |
Pw. Św Jana Apostoła |
Mogilno |
1065 - B.Szczodry Lata 80,90 |
|
wzory |
||||||
Kolegiata w Kruszwicy |
Pw. Św Piotra |
|
1120-1140 |
|
Cluny Saksońskie |
||||||
Kolegiata w Tumie |
Pw. Panny Marii i św. Aleksego |
|
Lata 1140 Konsekracja 1161 |
Biskup Janik |
|
||||||
Kolegiata w Opatowie |
Pw. Św Marcina |
|
II tercja XII wieku |
|
Italskie |
||||||
Kolegiata w Czerwińsku |
Pw. Zwiastowania panny Marii |
|
1148-55 |
Bp. Aleksander z Malonne |
|
||||||
k. kolegiacki św. Andrzeja w Krakowie |
Okół |
Kraków |
1086-98 |
Władysław Herman lub Sieciech |
Wzory SASKIE |
||||||
Kolegiata na Ołbinie |
Pw. Panny Marii i św. Wincentego |
|
II ćw XII wieku do 1526r |
Piotr Włostowie z rodu Łabędziów |
Opactwo benedyktyńskie |
||||||
Kolegiata w Trzemesznie |
|
|
1150 Kons. 1146 |
B. Krzywousty |
|
||||||
Ołtarz Salvatora |
|
|
|
|
|
||||||
Zagość |
Pw. Św, Jana Chrzciciela |
|
2 poł XII wieku |
Joannici |
|
||||||
K. pw. Św. Trójcy i NMP |
Strzelno |
|
1185-1216 |
Piotr Wszeborowic lub jego Syn Krystyn - konsekracja |
Dawniej św. Krzyża |
||||||
Rotunda św. Prokopa |
Strzelno |
|
|
W podobnym czasie co kościół |
Dawniej św. Krzyża |
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Katedra w Kamieniu Pomorskim |
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Palatium w Legnicy |
|
|
|
|
|
||||||
Kaplica relikwiarzowi św. Wawrzyńca |
|
|
Pocz XIII wieku |
H. Brodaty |
|
||||||
Kolegiata w Wiślicy |
|
|
|
|
|
||||||
Prandocin |
Pw. Św. Jana Chrzciciela |
|
I ćw. XII wieku lub połowa XIIw |
|
Wzory italskie lombardzkie - zbliżenie na fryz arkadkowy |
||||||
Inowrocław |
Pw. Panny Marii |
|
Pocz XIII |
|
Maski apotropeiczne |
||||||
Złotoryja |
NMP |
|
1211 - chór i transept 1240 - korpus |
|
Przełom romanizmu i gotyku |
||||||
Żarnów |
|
|
|
|
|
||||||
Wysocice |
Pw. Św. Mikołaja |
|
1 ćw. XIII |
|
|
||||||
Inowłódz |
k. św. Idziego |
|
XI / pocz XII
|
B. Krzywousty |
|
||||||
Żarnów |
k. św. Mikołaja |
|
2 poł XII wieku |
|
|
||||||
Kościelec Proszowski |
Pw. Św Wojciecha |
|
1230 - 1240 |
Bp. Krakowski Wisław |
empory |
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Cieszyn - rotunda św. Mikołaja |
|
|
Około 1050! Lub II poł XII wieku lub 1 tercja XIII |
|
Analogie do czeskich rotund z tego okresu |
||||||
Stronia |
|
|
Przełom XII/XIII wiek |
|
|
||||||
Banie |
Matki bożej wspomożenia wiernych - |
|
Koniec XIII |
|
pierwotnie Marii Magdaleny |
||||||
Wierzbna |
NMP |
|
1230 |
|
|
||||||
Kościelec Kujawski |
Pw.św. Małgorzaty |
|
Koniec XIII wieku |
|
Ostatnie założenie romańskie |
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Legnica -detal |
|
|
Pocz XIII w |
|
Powiązane z bambergiem |
||||||
Płyta z plecionką z katedry na Wawelu |
|
1 katedra wawelska |
Ok. 1000-1020 |
|
Wzory italskie |
||||||
Głowica i fragment kolumny z kościoła św Gereona |
|
|
Około 1050 |
|
Plecionka italska |
||||||
Prorok z Biestrzykowa |
Naprawdę z Ołbina |
|
II ćw XII wieku |
|
Piotr Włost Langwedocja |
||||||
Kapitel z Tyńca |
|
|
Koniec XI około 1100 |
|
Głowice - wzór lombardzki. Lombardia il de France Tyniec Italskie wręcz bizantyjskie |
||||||
Portal z czerwińska |
|
|
1148-55 Ok. 1140! |
|
12 apostołów i Maria Artysta Liege? nadMOZAńskie |
||||||
Figura Salwatora |
Tum pod łęczycą Marii Panny i św. Aleksego |
|
Ok. 1161 |
Janik |
Chrystus na Majestacie Jam jest światłością świata Moissac |
||||||
Lwy z Sobótki |
Z garncarska w okolicach góry Ślęży wtórnie w kościele św. Anny |
|
|
|
|
||||||
Trytony i Syreny |
|
Zagość |
II poł XII w. Przed 1166 prawdopodobnie wpływ LOMBARDZKI |
|
Kościoł Joanitów |
||||||
Głowa z Gniezna |
|
|
Po 1050 (1060 - 1070) |
|
Wzory francuskie |
||||||
Głowa ze strzelna |
|
|
1185-1216 |
|
|
||||||
Głowa z Ołbina |
|
|
II ćw XIIw |
|
|
||||||
Gryf z krypty Leonarda |
|
|
Przed 1118 |
|
Gryfy - italia |
||||||
Gryf z Czchów |
|
|
Ok. poł XII wieku - 1150 |
|
Fragment portalu |
||||||
Gryfy z Wiślicy |
Kolegiata NMP w wiślicy |
|
Ok. 1160 |
|
Dwa gryfy przy drzewie życia |
||||||
Portal z tumu pod Łęczycą |
|
|
1140-61
|
Bp. Janik |
Tympanon może być późniejszy bo nie mieści się w polu
LUND - nadrenia |
||||||
Głowica z Opatowa |
k. św. Marcina |
|
1149-1169 |
|
|
||||||
Fryz z Opatowa |
|
|
II tercja XII w. |
|
Wzory italskie |
||||||
Św. Jan Chrzciciel z Katedry we Wrocławiu |
|
|
Około 1160 |
Bp. Walter |
Wpływy nadmozańskie |
||||||
Tympanon fundacyjny z kaplicy św. Michała na Ołbinie |
|
Wrocław |
Około 1170
|
Jaksa i żona Agata - córka Piotra Włosta
Bolesław Kędzierzawy i jego syn leszek |
Langwedocko Tuluzański
Francuski Dynamizm szat - Chrystus w Mandorli |
||||||
Tympanon fundacyjny z Rotundy św. Prokopa |
|
Strzelno |
Lata 80 - 90 XII |
Piotr Wszeborowic |
Zachowała się jedynie głowa Chrystusa - fundatora została skradziona |
||||||
Tympanon fundacyjny z kościoła Panny Marii i św. Trójcy |
|
Strzelno |
80 - 90 |
Piotr Wszeborowic |
Być może żona - albo Beatrix - przeorysza zakonu, po drugiej Piotr Tzw. Tympanon św. Anny |
||||||
Tympanon z nawiedzeniem przez Ucho |
Z kościoła norbertanek w strzelnie - Marii Panny i św. Trójcy |
Strzelno |
|
|
|
||||||
Tympanon z kościoła w strzelnie - Triumf eklezji |
|
|
Do 1216 |
|
Barok romański - trójlistny tympanon |
||||||
Płyta z przegrody lektoryjnej w Strzelnie |
|
|
Koniec XII w |
|
Maria z dzieciątkiem w Otoczeniu Proroków |
||||||
Kolumny strzeleńskie |
|
|
Koniec XII w |
|
6 kolumn Występki - Nadrenia i Saksonia Cnoty - stylistyka francuska |
||||||
Głowa ze strzelna |
|
|
|
|
|
||||||
Płyta nagrobkowa ze strzelna |
|
|
|
|
|
||||||
Płyta nagrobkowa z Tumu pod łęczycą |
|
|
II poł XII |
|
|
||||||
Tympanon fundacyjny k. św. Marii panny na piasku |
|
|
1153 Lata 70 |
Maria i świętosław Włostowicowie (brak Piotra) |
Tobie Mario ja Maria
Wzory nadmozańskie - bizantyjskie |
||||||
Tympanon ze sceną ukrzyżowania z Wysocic |
|
|
1230 |
|
|
||||||
Maria tronująca z Wysocic |
|
|
1230 |
|
|
||||||
Maria z dzieciątkiem z Goźlic |
|
|
Koniec XIII |
|
|
||||||
Portal z kościoła św. Michała na Ołbinie |
|
|
1178-1193 |
|
Inspiracje Francuskie |
||||||
Awers tympanonu z Ołbina |
|
|
1178-93 |
|
|
||||||
Rewers tympanonu z Ołbina |
|
|
1178-93 |
|
|
||||||
Madonna z dzieciątkiem z Oliwy |
|
|
1170, 1180 |
|
Kolonia |
||||||
Portal z Okonina |
|
|
2 ćw. XIII w. |
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Drzwi Gnieźnieńskie |
Gniezno |
|
1180 |
Mieszko III |
Pietrus Litvinus 2,4 lub 6 cyzelerow Imitatio christi Resustitio imperi Kult sw. Wojciecha |
||||||
Drzwi Plockie |
Plock |
|
1152-54 |
Bp. Aleksander z Malonne |
Mistrz Riqvin Odlewnik vismuth 6 cyzelerów Credo apostolorum wykonane w Magdeburgu |
||||||
Drzwi z Opactwa kanonikow regularnych w czarwinsku |
Pw. Zwiastowania Panny Marii |
|
3 cw. XII wieku |
|
|
||||||
Kołatka z czerwinska |
|
|
3 cw. XII wieku |
|
|
||||||
Tympanon z k. cysterek w Trzebnicy - Dawid i Batszeba |
|
|
1220 1219-1240 |
|
Bamberg Barok romanski
Muzykujący Dawid |
||||||
Tympanon z Trzebnicy - Chrystus Adorowany przez Anioły |
Opactwo cysterek w trzebnicy |
|
Ok. 1240 |
|
poźniejszy
|
||||||
Apostol Tomasz |
|
|
Ok. 1240 |
|
Bamberg |
||||||
Rzezba ze scena męczeństwa nieznanego świętego |
|
|
Ok. 1240 |
|
|
||||||
Krucyfiks z Marianowa |
|
|
Ok. 1260 |
|
|
||||||
Madonna z Barda śląskiego |
|
|
XIII wiek |
|
Zaczątki cech gotyckich |
||||||
Madonna z Ołoboku |
|
|
1213 |
|
Cechy rzeźby skandynawskiej z zakonu cysterek |
||||||
|
|
|
|
|
|
||||||
Kielich Agatowy z Trzemeszna |
|
|
X w - kubek XII wiek - stopa i nodus XV w - romanski koszyczek Górna partia obramienia i ozdoba - XVIII |
Dar Ottona III (kubek) |
Nazywany kielichem sw. Wojciecha Dar dla Bolesława Chrobrego |
||||||
Czara Włocławska |
|
|
3 ćw. X wieku |
Opowiada historie Gedeona
Pierwotnie miała 2 ucha
Horror Vacui |
Warsztat z ST. Gallen
Zwiazana stylistycznie ze szwabią i Lotaryngią
Antykizująco grecko perska |
||||||
Posadzka z II katedry Gnieźnieńskiej |
|
|
1060 |
|
|
||||||
Włóćznia św. Maurycego |
Kraków |
|
Koniec X początek XI |
|
Z opiłkami z krzyża pańskiego - relikwia
Prawdopodobnie z Niemiec Kopia włoczni św. Longinusa |
||||||
Wisior z Krysztalem górskim |
|
|
II poł XII w |
Dzieło węgierskie |
Mogł być wykorzystywany przy diademach |
||||||
Zausznica |
Wawel |
|
XI wiek |
|
Import bizantyjski |
||||||
Plakieta z Opactwa w Tyncu |
|
|
XI lub X wiek |
|
Kość słoniowa |
||||||
Relikwiarz św. Korduli |
Skarbiec w Kamieniu Pomorskim |
|
Koniec XI wieku (może X) |
|
II styl wikingowski - import skandynawski |
||||||
Relikwiarz skrzynkowy i grzebień ze skarbca w Kamieniu Pom |
|
|
Koniec XI wieku |
|
Importy skandynawskie |
||||||
Kielich i patena z Tyńca |
|
|
2 połowa XI wieku |
|
|
||||||
Kielich i Patena z Tumu pod Łęczycą |
|
|
Koniec XI/pocz XII |
|
|
||||||
Plakieta z pokłonem 3 króli |
Wrocław |
|
|
|
Świadectwo pielgrzymki Naszywana na strój pątniczy |
||||||
Stauroteka łęczycka |
|
|
1161 - TUM |
Ofiarowana Przez H. Sandomierskiego |
Relikwiarz na Partykuły krzyża św. - > import bizantyjski |
||||||
Relikwiarz sw. Stanisława |
|
|
XII |
Albo H. sandomierski albo Jaksa Gryfita |
Funkcja relikwiarzowa Wtórna Import bizantyjski |
||||||
Relikwiarz Kruszwicki |
|
|
3 ćw. XII wieku |
Chrystofania |
Ornament robaczkowy - import koloński |
||||||
Relikwiarz z Czerwińska |
|
|
1190 |
|
Typ relikwiarza apostolskiego mimozyjskiego
LIMOGES Również styl koloński - ornament robaczkowy |
||||||
Pióro pastorału |
|
|
|
|
2 ćw. XII wieku |
||||||
Patena Kaliska |
|
|
1193-1202 |
Mieszko III stary
|
Ufundowana dla opactwa w Lądzie
Mistrz konrad |
||||||
Relikwiarz Anastazji |
|
|
1150 - Płock Lub Czerwińsk (bp. Aleksander) |
Lub lata 70 - nad mozą |
Księzniczka - ex votum po jej śmierci - zona Bolesława Kędzierzawego |
||||||
1 kielich królewski z Trzemeszna + patena |
|
|
1170 - 1180 |
|
Niellowany Zycie Marii Z Niemiec? |
||||||
Kielich z Czerwińska |
|
|
Koniec XII wieku |
|
Postacie apostołów pod arkadami |
||||||
Pamiętki należące do św. Kingi |
- trzon noża - plakieta z gemmą - agatowa łyżka |
|
2 poł XIII wieku |
|
|
||||||
Relikwiarz św. Walerii |
Objezierze |
|
1225-1250 |
|
|
||||||
Relikwiarz z Kamienia Pomorskiego |
|
|
1 poł . XIII wieku |
|
|
||||||
II kielich królewski z Trzemeszna |
|
|
1180 |
|
Mieszko III i żona Eudoksja - dar za uwolnienie syna |
||||||
Kielich i Patena Konrada Mazowieckiego |
|
Katedra w Płocku |
1239 |
|
Bardzo romanizujący
Dar pokutny za zamordowanie Czapli (dar ekspiacyjny) |
||||||
Szczerbiec |
|
|
Lata 30 XIII wieku |
Związany z jakimś władcą Bolesławem
-Łęczyckim -Kędzierzawym - Kujawskim |
Styl westwalsko - nadreński |
||||||
|