Zadanie1. (Zad. 6, zestaw 1)
W gospodarwstwie doświadczalnym ustalono, że karma dla zwierząt jest odpowiednia tylko wówczas, gdy każde z nich otrzyma w racji dziennej nie mniej niż:60 j. białka, 120 j. cukrów oraz 40 j. tłuszczów. Zawartość poszczególnych składników w dwóch produktach przedstawia tabelka.
Składniki |
P1 |
P2 |
Białko |
20 |
10 |
Cukry |
20 |
40 |
Tłuszcze |
0 |
40 |
Cena jednego kg karmy wynosi: P1 - 5 zł, P2 - 6 zł. Należy ustalić jaką ilość karmy każego rodzaju należy podawać dziennie, aby zachować jej optymalny skład oraz zminimalizować koszty zakupu.
Rozwiązanie:
:
K(x) = 5x1 + 6x2 → MIN
Odp. Należy podać 2 kg karmy P1 i 2 kg karmy P2, aby zachować optymalny skład, najmniejszym możliwym kosztem (22 zł dziennie).
Zadanie 2 ( Zad. 9, zestaw 1)
Tartak otrzymał zamówienie na wykonanie co najmniej 300 kompletów belek. Każdy komplet składa się z 7 belek o długości 0,7 m oraz 4 belek o długości 2,5 m. W jaki sposób powinno być realizowane zamówienie, aby odpad powstały w procesie cięcia dłużyc o długości 5,2 m był minimalny? Ile wyniesie wielkość odpadu przy minimalnym cięciu?
Rozwiązanie:
Długości belek |
Sposoby cięcia dłużyc |
Wymagana liczba belek |
||
|
1 |
2 |
3 |
|
0,7 |
0 |
3 |
7 |
2100 |
2,5 |
2 |
1 |
0 |
1200 |
Odpad |
0,2 |
0,6 |
0,3 |
|
Model matematyczny
Model dualny
Miejsca zerowe
Dla: |
|
|
|
|
- |
|
|
|
|
|
- |
Koordynaty punktu P2
Warunek |
|
|
I |
|
Spełniony słabo (0,2= 0,2) |
II |
|
Spełniony ostro |
III |
|
Spełniony słabo (0,3= 0,3) |
Odpowiedź:
Minimalna liczba dłużyc, które trzeba pociąć to 1172 sztuki w tym: 996 sztuk na sposób 1, 8 sztuk na sposób 2 i 168 sztuk na sposób 3.
Minimalna ilość odpadów to 254,4 metrów bieżących odpadów.
Zadanie 3. (Zad. 3, zestaw 2)
W przedsiębiorstwie wytwarza się dwa wyroby (A i B) zużywając w procesie produkcyjnym 3 czynniki produkcji (S1, S2, S3). Normy zużycia poszczególnych czynników produkcji na jednostkę każdego wyrobu oraz ich zasoby przedstawia poniższa tabela.
Czynnik produkcji |
Wyrób |
Zasób |
|
|
A |
B |
|
S1 |
1 |
1 |
12 |
S2 |
2 |
4 |
42 |
S3 |
1 |
0 |
11 |
Wiedząc, że zyski jednostkowe ze sprzedaży obu wyrobów wynoszą odpowiednio 3 zł i 4 zł;
Sformułuj zagadnienie pierwotne i dualne;
Wyznacz wielkości produkcji obu wyrobów, które maksymalizują zysk przedsiębiorstwa - użyj metody simplex;
Oblicz maksymalny zysk przedsiębiorstwa;
Zadecyduj, czy zasoby wszystkich czynników produkcji zostaną całkowicie wykorzystane; jeśli nie, to podaj ich nazwy i określ niewykorzystane wielkości;
Sporządź rysunek ilustrujący rozwiązanie problemu.
Rozwiązanie:
Model matematyczny (pierwotny)
Model pierwotny (postać kanoniczna)
Model dualny
d)Model dualny (postać kanoniczna)
Startowa tablica simpleksowa
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
3 |
4 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
1 |
1 |
1 |
0 |
0 |
12 |
12 |
|
0 |
2 |
4 |
0 |
1 |
0 |
42 |
|
|
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
11 |
|
|
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
3 |
4 |
0 |
0 |
0 |
|
Do bazy wchodzi x2 a wychodzi s2.
Druga iteracja
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
3 |
4 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
|
0 |
1 |
|
0 |
|
3 |
|
4 |
|
1 |
0 |
|
0 |
|
21 |
|
0 |
1 |
0 |
0 |
0 |
1 |
11 |
11 |
|
|
2 |
0 |
0 |
1 |
0 |
42 |
|
|
|
1 |
4 |
0 |
-1 |
0 |
|
Do bazy wchodzi x1 a wychodzi s1.
Trzecia iteracja
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
3 |
4 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
3 |
1 |
0 |
2 |
|
0 |
3 |
|
|
4 |
0 |
1 |
-1 |
|
0 |
9 |
|
|
0 |
0 |
0 |
-2 |
|
1 |
8 |
|
|
|
3 |
4 |
2 |
|
0 |
45 |
|
|
|
0 |
0 |
-2 |
|
0 |
|
Odpowiedź:
Przedsiębiorstwo maksymalizuje swój zysk sprzedając 3 sztuki wyrobu A i 9 sztuk wyrobu B. Dla takiej sprzedaży zysk wynosi 45zł. Wielkość niewykorzystanych czynników produkcji to 8 sztuk surowca S3.
Rozwiązanie graficzne
Zadanie 4. (Zad. 4, zestaw 2)
Przedsiębiorstwo może wytwarzać 3 typy maszyn A, B, C zużywa przy tym m. in. energie (220 kWh) tygodniowo i stal (160 kg tygodniowo). Jednostkowe zapotrzebowanie na energię i stal oraz zysk ze sprzedaży gotowych wyrobów przedstawia tabela:
Maszyna |
A |
B |
C |
Ograniczenia |
Energia |
3 |
2 |
4 |
220 (kWh) |
Stal |
1 |
5 |
2 |
160 (kg) |
Przychód |
11 |
16 |
5 |
|
Zakład zainteresowany jest maksymalizacja swego przychodu
Sformułuj problem w postaci zadania programowania liniowego,
Sformułuj i rozwiąż zadanie dualne. Zinterpretuj wartości optymalnych zmiennych dualnych,
Na podstawie rozwiązania zadania dualnego ustal optymalny plan produkcji. Ile wynosi optymalna wartość funkcji celu?,
jak należałoby sformułować zadanie, jeśli maszyny sprzedawane by było
w zestawach, a na każdy zestaw składałyby się 1 maszyna A, 2 maszyny B
i 3 maszyny C.
Rozwiązanie:
Model pierwotny
Postać kanoniczna
Model dualny
Postać kanoniczna
Startowa tablica simpleksowa (model pierwotny)
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
11 |
16 |
5 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
3 |
2 |
4 |
1 |
0 |
220 |
110 |
|
0 |
1 |
5 |
2 |
0 |
1 |
160 |
32 |
|
|
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
0 |
|
|
|
11 |
16 |
5 |
0 |
0 |
|
Wchodzi x2 a wychodzi s2.
Druga iteracja
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
11 |
16 |
5 |
0 |
0 |
|
|
|
0 |
|
0 |
|
1 |
|
156 |
60 |
|
16 |
|
1 |
|
0 |
|
32 |
160 |
|
|
|
16 |
|
0 |
|
512 |
|
|
|
|
0 |
|
0 |
|
|
Wchodzi x1 a wychodzi s1.
Trzecia iteracja
Baza |
|
|
|
|
|
|
Wyraz wolny |
Iloraz |
|
|
11 |
16 |
5 |
0 |
0 |
|
|
|
11 |
1 |
0 |
|
|
|
60 |
|
|
16 |
0 |
1 |
|
|
|
20 |
|
|
|
11 |
16 |
16 |
3 |
2 |
980 |
|
|
|
0 |
0 |
-11 |
-3 |
-2 |
|
Odpowiedź:
Przedsiębiorstwo maksymalizuje swój przychód wytwarzając 60 sztuk wyrobu A i 20 sztuk wyrobu B. Przychód przy takiej kombinacji wynosi 980zł. Produkcja wyrobu C jest nie opłacalna.
Zadanie dualne
Wnioski:
Jeżeli zwiększymy zasoby Energii to wartość pierwotnej funkcji celu wzrośnie o y1=3. Natomiast jeśli zwiększymy zasoby Stali to wartość pierwotnej funkcji celu wzrośnie o y2=2 jednostki.
Zestaw 1A , 2B i 3C
Zadanie 5. (Zad. 5, zestaw 2)
Zakład może produkować dwa wyroby zużywając dwa środki produkcji. Normy zużycia przedstawia tabela:
|
W1 |
W2 |
Zasób |
S1 |
2 |
2 |
60 |
S2 |
6 |
3 |
120 |
Cena ($) |
5 |
4 |
|
Całą nadwyżkę S2 można sprzedać uzyskując cenę 1$ za jednostkę.
Sformułuj problem postaci ZPL, jeśli wiadomo, że zakład maksymalizuje osiągany przychód;
Podaj optymalną wartość funkcji celu. O ile zmieni się ta wartość jeśli zasób W1 wzrośnie o 2 jednostki?
Rozwiązanie:
Model matematyczny
Postać kanoniczna
Model dualny
X1
X2
P1=[0,6]
P2=[2,2]
P3=[4,1]
P1=[0, 0.1]
Y1
Y2
P3=[3/70, 0]
P2=[3/70, 0.1]
C1
X2
X1
C2
C3
P3[0,10.5]
P5[11,0]
P6[3,9]
P7[11,1]
Z[3,4]