Lokalizacja profilu i dane o środowisku
1 numer profilu
Należy unikać typowej numeracji: 1, 2, 3 itp., gdyż przy większej liczbie profili z różnych terenów może dojść do pomylenia próbek w laboratorium. Preferowane jest używanie kombinacji liter (inicjałów wykonawcy, nazw miejscowości itp.) oraz cyfr, np. CK12, 07-LG, WRO152/01
2 temat
Wpisać numer tematu badawczego, np. 47/2-R/2001, lub symbol rodzaju pracy, np. MGR, SKN itp. Oznaczenia takie ułatwiają identyfikację próbek w laboratorium.
3 Data
Dokładna data opisu profilu glebowego
4 Autor opisu
Imię i nazwisko autora opisu profilu glebowego
5 współrzędne
Współrzędne geograficzne lub kartezjańskie:
w polu E długość geograficzna wschodnia lub współrzędna X,
w polu N szerokość geograficzna północna lub współrzędna Y.
Przy stosowaniu innego układu współrzędnych niż długość/szerokość geograficzna należy w uwagach podać nazwę układu.
6 lokalizacja
Wpisać nazwę miejscowości lub obiektu, nr oddziału leśnego, nr działki itp. Na odwrocie tabeli można wykonać szkic sytuacyjny.
7 wysokość n.p.m.
Wysokość nad poziom morza (m n.p.m.).
8 morfologia terenu
Określić zasadniczą formę rzeźby terenu,
a następnie (punkt 9) uściślić położenie odkrywki w obrębie podanej formy rzeźby
Formy wypukłe
- formy wypukłe ogólnie
WZN wzgórze w terenie falistym, pagórkowatym
WZG wzniesienie (góra) w masywie (paśmie) górskim, ogólnie
WZK wzniesienie kopulaste
WZS wzniesienie stożkowe
WZC centralne wzniesienie (góra) masywu
WZB boczny wierzchołek góry, wzniesienia
LAN łańcuch, grzbiet górski
PLA plateau
HAL hałda, zwałowisko
- formy rzeźby lodowcowej
MCZ morena czołowa (końcowa)
MDE morena denna
MBO morena boczna
DRU drumlin
KEM kem
OZZ oz
- formy rzeźby eolicznej
WYD wydma (ogólnie)
WYP wydma paraboliczna
WYR wydma poprzeczna
WYU wydma podłużna
WZL wzgórze lessowe
- formy rzeźby nadmorskiej
MIE mierzeja
KLI wybrzeże klifowe
- formy erozyjno-akumuacyjne
SUS stożek usypiskowy, ogólnie
PIA piarg
SNA stożek napływowy
Równiny
RMO równina morenowa
RDE równina denudacyjna
RFL równina fluwioglacjalna
RZN równina sandrowa
RKE równina kemowa
RAL równina aluwialna (ogólnie)
RDL równina w delcie rzeki
RNM równina nadmorska
RPL plaża nadmorska
Formy wklęsłe (doliny, niecki, kotliny)
DLV dolina V-kształtna
DLU dolina U - kształtna
DLP dolina płaskodenna
DLR płaska rynna
WZU U-kształtna rynna na stoku
WZV V-kształtna rynna na stoku
WAW wąwóz
PAR parów
DEB debrza
WAD wądół
NCK zamknięte obniżenia (niecki), ogólnie
NCP płaskie niecki o nachyleniu zboczy <7%
NCS niecki płaskodenne ze stromymi zboczami
NCM niecki z zaokrąglonym (muszlowym) dnem
PRZ przełęcz, siodło
KTG kotlina śródgórska
KAR cyrk lodowcowy (kar)
OMW obniżenie międzywydmowe
WYR wyrobisko kopalni odkrywkowej
Wąwóz - ciasna, głęboka, przeważnie sucha dolina o wąskim i nie wyrównanym dnie oraz stromych (w górze urwistych) zboczach; powstaje w wyniku erozji wgłębnej wód deszczowych w średnio spoistych utworach (gliny, lessy, iły).
Debrza - sucha (okresowo odwadniana) dolina o V-kształtnym przekroju poprzecznym, dnie wąskim i nie wyrównanym oraz stromych zboczach; powstaje w wyniku łącznego działania liniowej erozji dna i spełzywania zboczy; gdy na dnie przeważa akumulacja, debrza przeobraża się w parów.
Parów - sucha dolina o płaskim dnie i stromych zboczach pokrytych roślinnością (głównie darnią); powstaje z przeobrażenia wąwozu lub debrzy. Dno parowu jest płaskie, a zbocza podlegają tylko powolnemu spełzywaniu.
Wądół - mała dolina o płaskim, zazwyczaj podmokłym dnie i względnie stromych zboczach, powstała z erozyjno-denudacyjnego przekształcenia debrzy, często na skutek wycięcia lasu.
9 położenie odkrywki w terenie
Położenie odkrywki w obrębie zasadniczej formy rzeźby terenu (określonej w punkcie 8).
Można stosować więcej niż jedno określenie, np. REG/GST lub GRO/C.
Określenia ogólne
C centralnie
S na skraju
D na dnie (np. niecki)
G na granicy (między dwoma podanymi formami rzeźby)
Na terenach płaskich (równiny aluwialne, denudacyjne, plateau itp)
RWY nieznacznie wyżej w stosunku do otaczającego terenu
RNI nieznacznie niżej w stosunku do otaczającego terenu
W dolinie rzecznej
TZA terasa zalewowa
TNZ terasa nadzalewowa
SKD skarpa doliny
WAL wał przykorytowy
ZAW zawale (część terasy zalewowej poza wałem przeciwpowodziowym)
Położenie na wzniesieniu
KUL kulminacja (szczyt) wzniesienia
GST górna część stoku
SST środkowa część stoku
DST dolna część stoku
PST podnóże stoku
Profil partii wierzchołkowej
GRO równia grzbietowa
GZA grzbiet zaokrąglony
GOS grzbiet ostry
GRA grań
Forma stoku
WYP wypukła część stoku
WKL wklęsła część stoku
STW stok rosnący (wstępujący)
STO stok obnażony (urwisko)
STU stok usypiskowy
STZ stok zstępujący (pedyment)
STP spłaszczenie śródstokowe
STR bardziej stroma część stoku
REG stok o regularnym nachyleniu
NIE stok nieregularny
10 nachylenie terenu
Nachylenie terenu w stopniach, procentach lub słownie
określenie stopnie procenty
PLA płaski 0-1 0-2
LAG łagodny 1-2 2-5
SPA spadzisty 2-3 5-9
SSP silnie spadzisty
3-15 9-27
STR stromy 15-30 27-58
URW urwisty >30 >58
11 wystawa stoku
Stosować standardowe skróty: N, NE, E, SE, S, SW, W, NW
Jeśli istnieje potrzeba można dodać opis uzupełniający (np. na wydmie: stok dowietrzny lub zawietrzny).
12 pokrycie głazami
Podać procent pokrycia powierzchni terenu głazami i odłamkami skalnymi oraz wielkość dominujących odłamków
przedziały pokrycia powierzchni
0%
<5%
5-15%
15-40%
40-80%
>80%
wielkość odłamków skalnych
< 2 cm żwir ZW
2-7,5 cm gruby żwir ZG
7,5-25 cm kamienie KA
25-50 cm głazy GL
> 50 cm bloki skalne BL
Dodatkowo można podać:
symbol X (np. KAX) - jeśli przeważają odłamki kanciaste i ostrokrawędziste,
symbol O (np. KAO) - jeśli przeważają odłamki obtoczone (otoczaki).
13 wychodnie skalne
Określić przybliżone procentowe pokrycie powierzchni, rodzaj skały i ewentualnie kształt wychodni
14 woda gruntowa
Głębokość lustra wody gruntowej, cm.
15 erozja wodna
Podać typ zjawiska i jego natężenie
Typ zjawiska
N brak przejawów erozji
EP spłukiwanie powierzchniowe
EZ erozja żłobinowa
EW erozja wąwozowa
A strefa akumulacyjna
Natężenie
BSL bardzo słaba - do głębokości kilku centymetrów; skutki likwidowane są przez normalne zabiegi agrotech.,
SLA słaba - do głębokości kilkunastu-kilkudziesięciu cm, prowadzi do częściowego zniszczenia poziomów powierzchniowych,
SRE średnia - wyraźne ślady usunięcia fragmentów poziomów powierzchniowych,
SIL silna - poziomy powierzchniowe mogą być całkowicie zniszczone.
16 kategoria użytkowania
R Użytkowanie orne
TUZ Trwałe użytki zielone
TUZP pastwiska
TUZL łąki
TUZM łąki o mieszanym użytkowaniu
LS Uprawy leśne
LSS starodrzewy
LSD lasy średniego wielu
LSM młodniki
LSN nasadzenia, szkółki
LSP poręby, przecinki
N Nieużytki
NPR nieużytki poorne
NTU nieużytki po TUZ
NN „Nieużytki” naturalne
NNW wydma
NNG głazowisko
NNE wrzosowisko
NNZ zakrzaczenia
NNK stanowiska kserotermiczne
NNT torfowisko nie użytkowane
NNP potorfia w fazie regeneracji
I Inne użytki
IC cmentarz
IO ogród
IP. park
IB tereny sportowe (np. boisko)
IL poligon wojskowy
IT trawnik, skwer
PP Tereny przemysłowe
H Składowiska, hałdy
HB odpadów budowlanych
HP żużla, popiołów
HN odpadów naturalnych (np. hałdy nadkładu w kamieniołomach)
HF odpadów górniczych przetworzonych (np. płuczkowych, poflotacyjnych itp.)
HO odpadów przemysłowych
HK odpadów komunalnych
HG gruntu, ziemi próchnicznej
HH. tereny z nawiezioną warstwą ziemi
W Wyrobiska
WZ żwiru
WP piasku
WG gliny
WI iłu
WT torfu
WB górnictwa węgla brunatnego
WM górnictwa rud metali
WK kamieniołomy
17 ROŚLINA UPRAWNA / TYP SIEDLISKOWY LASU
Podać gatunek rośliny uprawnej lub typ siedliskowy drzewostanu.
Siatka siedlisk niżowych (według Instytutu Badawczego Leśnictwa)
Stopnie uwilgotnienia siedlisk |
Stopnie żyzności (troficzności) siedlisk |
|||
|
B bory |
BM bory mieszane |
LM lasy mieszane |
L lasy |
s - suche |
Bs |
- |
- |
- |
św - świeże |
Bśw |
BMśw |
LMśw |
Lśw |
w - wilgotne |
Bw |
BMw |
LMw |
Lw |
b - bagienne |
Bb |
BMb |
LMb |
Ol (ols) OlJ (ols jesionowy) |
ł - łęgowe |
siedliska łęgowe różnicuje się na:
|
Lł |
Siatka siedlisk wyżynnych i górskich (według Instytutu Badawczego Leśnictwa)
Pionowe strefy klimatyczne i rośłinne |
Stopnie żyzności (troficzności) siedlisk |
|||
|
B bory |
BM bory mieszane |
LM lasy mieszane |
L lasy |
WG - wysokogórskie (regiel górny) |
BWG |
- |
- |
- |
G - górskie (regiel dolny) |
BG |
BMG |
LMG |
LG |
ŁG - łęgi górskie |
- |
- |
- |
LŁG |
wyż. - wyżynne i podgórskie (podreglowe) |
- |
BMwyż. |
LMwyż. |
Lwyż. |
Skład gatunkowy pięter roślinności leśnej podać w tabeli uzupełniającej (na odwrocie formularza opisowego).
Przy określaniu typu siedliskowego drzewostanu można korzystać ze wskazówek zawartych w punkcie C5 (opisy uzupełniające).
18 próchnica leśna
Podać typ (i podtyp) próchnicy leśnej.
MULL
Mull suchy - powstaje ze ściółki zielno-liściastej pod drzewostanami liściastymi (grab, lipa). Cienki nieciągły podpoziom Ol, bez poziomu Of, nad słabo wykształconym poziomem A. Tereny wyżynne i podgórskie, głównie na utworach wapniowcowych.
Mull świeży - powstaje z dobrze rozkładających się resztek roślin w podpoziomie Ol, na dobrze zazwyczaj wykształconym poziomie A barwy czarnej, czarnobrunatnej lub ciemnoszarej. Związany jest z siedliskami świeżych lasów i suchszymi formami lasów łęgowych z drzewostanami liściastymi.
Mull wilgotny - powstaje z dobrze rozkładającej się ściółki w podpoziomie Ol, na dobrze wykształconym poziomie A barwy czarnej, silnie próchnicznym, ze strukturą gruzełkową. W umiarkowanie wilgotnych siedliskach lasowych - odmiana mull wilgotny właściwy. W odwodnionych glebach torfowo-murszowych powstałych z żyznych torfów niskich - odmiana mull wilgotny murszowy (mokre siedliska olsowe).
Mull mokry - powstaje z dobrze rozkładającej się ściółki w podpoziomie Ol, na dobrze wykształconym poziomie A barwy czarnej, ze strukturą agregatową w stanie suchym lub mazistą w stanie wilgotnym, z gruntowym oglejeniem profilu eutroficznych gleb siedlisk lasowych - czarnych ziem, gleb gruntowo-glejowych, opadowo-glejowych i torfowych.
MODER
Moder suchy - tworzy się ze słabo rozkładającej się ściółki w poziomie Ol-Ofh w cienkiej warstwie silnie rozdrobnionych resztek liściasto-trawiastych. W mezotroficznych siedliskach na suchych, płytkich glebach, na stanowiskach naskalnych, bardzo płytkich rędzinach, na słonecznych stanowiskach w rzadkich drzewostanach mieszanych na terenach wyżynnych i górskich; na niżu wyjątkowo rzadko.
Moder świeży - powstaje w postaci 2-3 cm poziomu organicznego zbudowanego z dwóch podpoziomów : surowinowego Ol i detrytusowwego Ofh. Podpoziom Ol tworzą liście i gałązki drzew, podpoziom Ofh - materiał rozdrobniony, luźno złożony, z rozpoznawalną strukturą tkankową, ciemnobrunatny. Na glebach rdzawych i brunatnych kwaśnych, w warunkach siedlisk świeżych, pod jednogatunkowymi drzewostanami liściastymi (buczyny, dąbrowy świetliste) i iglasto-liściastymi. Bardzo często spotykany.
Moder wilgotny - podobna budowa do moder świeży, lecz większa miąższość. W stanie suchym włóknisty, po zwilżeniu mazisty. Występuje głównie na siedliskach lasu mieszanego wilgotnego z drzewostanami mieszanymi, na glebach gruntowo- lub opadowo-glejowych, z okresowym silnym uwilgotnieniem górnej części profilu.
Moder mokry - wyraźne podpoziom Ol i Ofh. W podpoziomie Ofh domieszka dobrze shumifikowanej , mazistej substancji organicznej z częściowo rozpoznawalną strukturą włóknistą. W stanie suchym ma strukturą sfilcowaną. Siedliska mezotroficzne silnie i trwale wilgotne. W lasach rzadko spotykany.
MOR
Mor suchy - cienki 2-3 cm, ze znacznym udziałem porostów i mchów. Poziom Ofh nie wykształcony lub słabo zaznaczony w siedliskach żyźniejszych. W skrajnie suchych, ubogich siedliskach, głównie boru suchego (sosnowego), często też w zniekształconych siedliskach boru świeżego. Pod Of często cechy wtórnego bielicowania.
Mor świeży - powstaje ze słabo rozłożonych resztek roślinnych, z przewagą mchów w poziomie Ol. Poziom Of mniej lub bardziej zbity, poprzerastany grzybniami i korzeniami borówki czernicy. Poziom Oh czarny, słabo zaznaczony lub nie wykształcony; przejście do mineralnego A ostre. Siedliska boru świeżego, rzadziej boru mieszanego świeżego, niekiedy też w zdegradowanych lasach i lasach mieszanych świeżych.
Mor wilgotny - tworzy się ze słabo rozłożonych resztek roślinnych z przewagą igliwia, mchów w poziomach Ol-Of. Poziom Oh o miąższości od kilku do kilkunastu cm składa się z czarnej, mazistej w stanie wilgotnym amorficznej materii z białymi ziarnami piasku. Ostre przejście do poziomu A, słabo rozwiniętego. Umiarkowanie wilgotne bory, bory mieszane, na mało żyznych glebach glejowych i glejowo-bielicowych.
Mor mokry - składa się z torfiastych resztek roślinnych zbiorowisk borowych z udziałem łochyni, bagna i torfowców. Poziomy Ol-Of-Oh-Aes o łącznej miąższości 15-20 cm. Poziom Of brunatnoczarny, zbity, wojłokowaty, poprzerastany korzeniami. Poziom Oh czarny, z białymi ziarnami piasku, ciągły, o miąższości 2-4 cm; przejście do A - ostre. (Odmiany: mor mokry mazisty, murszowaty i torfiasty)
Tangelmor - wosokogórski mor klimatu chłodno-wilgotnego, tworzy sekwencję Ol-Of-Oh-A, o miąższości do 60 cm, na gruboodłamkowych zwietrzelinach granitów, gnejsów, piaskowców, wapieni,w siedliskach piętra zarośli kosodrzewinowych, świerczyn wysokogórskich i kwaśnych łąk alpejskich.
Występują również typy pośrednie:
Moder-mull suchy Moder-mor suchy
Moder-mull świeży Moder-mor świeży
Moder-mull wilgotny Moder-mor wilgotny
Moder-mull mokry Moder-mor mokry.
Cechy charakterystyczne podpoziomów próchnic leśnych:
Podpoziom surowinowy Ol - mało zmieniony i luźno ułożony opad roślinny (liście, igliwie, trawy, mchy, gałązki itp.) odzwierciedlający skład gatunkowy fitocenozy. Między szczątkami duże, wolne przestrzenie.
Podpoziom butwinowy Of - warstwa kilka-kilkanaście cm, zbudowana z rozdrobnionych i częściowo zhumifikowanych szczątków roślinnych, głównie igieł sosny lub świerka, w których zachowana jest jeszcze struktura tkankowa. Poprzerastany drobnymi korzeniami roślin, przy dostatecznym uwilgotnieniu również strzępkami grzybni, przez co budową przypomina wojłok. Odrywa się płatami.
Podpoziom detrytusowy Ofh - występuje pod poziomem Ol w postaci kilkucentymetrowej warstwy rozdrobnionych i ciemnobrunatnych szczątków roślinnych, z dobrze jeszcze zachowanymi strukturami tkankowymi. Przypomina luźno złożony tytoń fajkowy, w odróżnieniu od poziomu Of.
Podpoziom epihumusowy Oh - wykształca się w glebach mezo- i oligotroficznych przy udziale roślinności borowej. Warstwa o miąższości do kilku cm, zbudowana z bezpostaciowych i silnie zhumifikowanej substancji organicznej, barwy ciemnoszarej lub czarnej. W stanie wilgotnym mazisty, na sucho drobnokaszkowaty, często z niewielką domieszką wybielonych ziarn kwarcu. Silnie poprzerastany korzeniami roślin.
19 Typ i podtyp gleby
Typ i podtyp gleby zgodny z obowiązującą Systematyką Gleb Polski. W nawiasie można podać rozszerzenia i uzupełnienia definicji (jeśli nie przewiduje ich systematyka) lub odpowiednią jednostkę klasyfikacji FAO albo US Soil Taxonomy.
20 klasa bonitacyjna
Podać klasę bonitacyjną gleby (dotyczy gleb użytkowanych rolniczo).
21 kompleks przydatności rolniczej
Podać kompleks przydatności rolniczej gleby (dotyczy gleb użytkowanych rolniczo).
charakterystyka poziomów glebowych
22 poziom glebowy
Stosować symbole zgodne z Systematyką Gleb Polski. Inne użyte oznaczenia wymagają wyjaśnienia na odwrocie tabeli. Można podać nazwę poziomu diagnostycznego.
Poziomy główne
O - poziom organiczny zawiera >20% świeżej lub częściowo rozłożonej materii organicznej (warstwy torfowe, murszowe, próchnic leśnych itd.);
A - poziom próchniczny, powierzchniowa warstwa większości gleb mineralnych, zawiera <20% materii organicznej, ciemno zabarwiony lub ciemniejszy od poziomów niżej leżących, dzięki zawartości zhumifikowanej materii organicznej w różnym stopniu związanej z mineralnymi składnikami gleby;
E - poziom wymywania (eluwialny); bezpośrednio pod poziomem O lub A (jeśli A jest obecny), zawiera mniej substancji organicznej niż poziom A (lub O, jeśli A nie występuje) oraz mniej półtoratlenków i frakcji ilastej od poziomu bezpośrednio pod nim zalegającego; zwykle jaśniejszy od poziomów sąsiednich;
B - poziom wzbogacenia; leży pomiędzy A lub E (jeśli E obecny) a poziomem C, G, lub R. Nie zaznaczają się w nim struktury skały macierzystej lub widoczne są słabo. Charakteryzuje go nagromadzenie półtoratlenków i materii organicznej na skutek wymywania lub akumulacji rezydualnej, oraz frakcji ilastej w wyniku wmywania. Może wykazywać wtórne nagromadzenie węglanu wapnia, magnezu, gipsu lub innych soli;
C - poziom skały macierzystej; materiał nieskonsolidowany, nie wykazujący cech innych poziomów glebowych, posiada jednak cechy wietrzenia abiotycznego. Mogą się w nim nagromadzić węglany oraz rozpuszczalne sole. może również wykazywać cechy cementacji przez wmyte węglany, sole, krzemionkę, żelazo, a także cechy oglejenia.
G - poziom glejowy; mineralny poziom z cechami silnej lub całkowitej redukcji w warunkach beztlenowych. Barwa zwykle stalowoszara, odcień niebieskawy lub zielonkawy i nie ma cech diagnostycznych poziomów A, E lub B.
P - poziom bagienny - część profilu gleby organicznej objęta bagiennym procesem glebotwórczym;
D - podłoże mineralne - nielite mineralne podłoże gleby organicznej;
M - poziom murszenia - część profilu gleby organicznej objęta procesem murszenia,
R - podłoże skalne - lita lub spękana skałą zwięzła (magmowa, przeobrażona, osadowa) występująca w podłożu.
Poziom mieszany - część profilu, w której morfologiczne zmiany między sąsiednimi poziomami głównymi obejmuje pas szerszy niż 5 cm, a cechy przyległych poziomów są wyraźne i istnieje ciągłość między wcinającymi się językami i poziomami im odpowiadającymi. Stosuje się tzw. zapis łamany: A/E, E/B, B/C itd.
Poziom przejściowy - część profilu, w której równocześnie są widoczne morfologiczne cechy dwóch sąsiednich poziomów głównych, a przejście następuje stopniowo. Oznacza się je dużymi literami właściwymi dla sąsiednich poziomów głównych, np. AE, BC, gdzie pierwsza litera oznacza poziom, do którego poziom przejściowy jest bardziej podobny.
Przyrostki do oznaczania cech i właściwości poziomów
Dodaje się do symboli poziomów głównych jako małe litery, a nie jako indeksy dolne!
a |
- |
dobrze zhumifikowana materia org., zakumulowana w mineralnej części gleby w warunkach hydromorfologicznych; np. Aa |
an |
- |
(antropogeniczny); poziom / warstwa wytworzone przez człowieka wskutek działalności gospodarczej poza uprawą roli; np. Aan |
b |
- |
poziom kopalny |
br |
- |
akumulacja na miejscu, nieiluwialna, oraz przeobrażenia substratu glebowego typowe dla gleb brunatnych; stosuje się w z poziomem głównym B |
ca |
- |
akumulacja węglanu wapnia (w różnych poziomach glebowych), np. Cca |
cn |
- |
akumulacja półtoratlenków i węglanów w postaci trwałych wytrąceń (konkrecji, pieprzy itp.), np. Bfecn, Ccacn |
cs |
- |
akumulacja siarczanu wapnia, np. Ccs |
es |
- |
eluwialne wymycie żelaza i glinu, np. Ees |
et |
- |
eluwialne wymycie frakcji ilastej; stosuje się do poziomu E gleb płowych |
f |
- |
podpoziom z materią organiczną, częściowo rozłożoną; stosuje się do poziomu głównego O |
fe |
- |
iluwialna akumulacja żelaza; stosuje się do poziomu głównego B gleb bielicowych i bielic |
g |
- |
cechy oglejenia odgórnego, tj. powodowanego przez okresowe stagnowanie wód opadowych nad poziomami lub warstwami trudno przepuszczalnymi, albo w ich obrębie; np. Eg, Bg, Cg |
gg |
- |
cechy oglejenia oddolnego, związanego z wysokim poziomem wód gruntowych; np. Bgg, Cgg |
h |
- |
podpoziom zawierający zhumifikowaną, dobrze rozłożoną materię organiczną; stosuje się do poziomu O (tj. Oh), do naturalnego poziomu A (tj. Ah) oraz do iluwialnej akumulacji materii organicznej w iluwialnym poziomie B (tj, Bh) |
k |
- |
warstwa reliktowa kontaktu krioiluwialnego z zamarzniętym podłożem, wytworzona w środowisku peryglacjalnym, wzbogacona w żelazo, magnez, glin, próchnicę; stosuje się do poziomu głównego B |
l |
- |
podpoziom nierozłożonej ściółki w powierzchniowej części poziomu O |
na |
- |
akumulacja sodu wymiennego; np. Bna |
ox |
- |
akumulacja półtoratlenków; w poziomach scementowanych stosuje się do poziomu B z orsztynem, rudą łąkową itp., np. Box |
p |
- |
poziom orny (rozluźniony); na ogół jako Ap |
r |
- |
nieiluwialne nagromadzenie żelaza, glinu, manganu, próchnicy, niekiedy wzbogacone we frakcję ilastą, pylastą, stosuje się do poziomu głównego B w glebach uprawnych |
re |
- |
poziom reliktowy, stosuje się do poziomów starszej genezy znajdujących się w zasięgu współczesnych procesów glebotwórczych; np. Bvre |
sa |
- |
akumulacja soli rozpuszczalnych w wodzie łatwiej niż gips; np. Bsa, Csa |
t |
- |
iluwialna akumulacja frakcji ilastej w glebach mineralnych; stosuje się jako Bt; w glebach organicznych oznacza torf i stosuje się do poziomu głównego O |
v |
- |
nieiluwialne nagromadzenie w środowisku peryglacjalnym żelaza, glinu, manganu, próchnicy, niekiedy wzbogacenie we frakcję ilastą i pylastą; stosuje się do poziomu głównego B |
x |
- |
warstwa stwardniała np. fragipan (ale nie scementowana): Bx, Bsx, Btx |
Symbole stosowane tylko do opisu gleb hydrogenicznych
bg |
- |
warstwa torfu bór-bagnowego torfowiska wysokiego; np. Otwybg |
brz |
- |
warstwa torfu brzezinowego torfowiska przejściowego; np. Otprbrz |
e |
- |
utwór torfiasty lub murszowaty w glebach organiczno-mineralnych; np. Ae |
gy |
- |
gytia, stosuje się do poziomu organicznego O |
i |
- |
utwór murszasty w glebach organiczno-mułowych |
m |
- |
muł, stosuje się do poziomu głównego O |
me |
- |
warstwa torfu mechowiskowego torfowiska niskiego, zbudowana z mchów brunatnych i niskich turzyc; np. Otnme |
ms |
- |
warstwa torfu mszarnego torfowiska przejściowego i wysokiego; np. Otprms |
n |
- |
poziom namułów mineralnych rozdzielających warstwy organiczne |
ni |
- |
torf niski, np. Otni |
ol |
- |
warstwa torfu olsowego torfowiska niskiego, zbudowana przeważnie z materiału olszynowego; np. Otniol |
pr |
- |
torf przejściowy, np. Otpr |
sz |
- |
warstwa torfu szuwarowego torfowiska niskiego, zbudowana głównie z trzcin; np. Otnisz |
tu |
- |
warstwa torfu turzycowiskowego torfowiska niskiego, zbudowana w przewadze z wysokich turzyc z domieszką trzciny; np. Otnitu |
tz |
- |
warstwa torfu zamulonego; np. Otz |
wr |
- |
warstwa torfu wrzosowiskowego torfowiska wysokiego; np. Otwywr |
wy |
- |
torf wysoki, np. Otwy |
23 głębokość poziomu
Wystarczy podać głębokość dolnej granicy poziomu (w centymetrach). Głębokość należy mierzyć od stropu mineralnej części profilu (nie wliczając ściółki leśnej, jeśli jest obecna),
z wyjątkiem gleb organicznych i organiczno-mineralnych, w których głębokość warstw mierzy się od rzeczywistej powierzchni terenu.
24 przejście poziomu
Wyrazistość
OST ostre 0-2 cm
WYR wyraźne 2-5 cm
STO stopniowe 5-15 cm
ROZ rozmyte >15 cm*
* jeśli przekracza 15 cm - wydzielić odrębny poziom przejściowy
Morfologia
(na ogół nie określa się dla przejścia rozmytego i poziomów przejściowych)
PLA płaskie, równoległe do powierzchni
FAL faliste
KLI klinowe
IRR nieciągłe
NIE nieregularne
25 barwa
Określić barwę według atlasu Munsella. Niekiedy należy podać barwę dominującą i towarzyszącą.
26 rodzaj skały macierzystej
utwory osadowe i organiczne
torfy
TWY torf wysoki
TNI torf niski
TPR torf przejściowy
HUM próchnica nadkładowa (duża miąższość)
ALU utwory aluwialne ogólnie
ALN osady terasy nadzalewowej
ILA osady ilaste
MUL utwory mułowe ogólnie
MUO muł organiczny
MUM muł organiczno-mineralny
GYT gytia
KRE kreda jeziorna
RUD ruda darniowa
utwory fluwioglacjalne
FLZ żwir fluwioglacjalny
FLP piasek fluwioglacjalny
utwory morenowe
ZWG glina zwałowa
ZWP piasek zwałowy
ZWZ żwir zwałowy
utwory eoliczne
LES less
LEG glina lessowata
LEK glina stokowa lessowata
EOW piasek eoliczny (wydmowy)
EOP piaski pokrywowe
skały masywne psefitowe
ZLE zlepieniec (konglomerat)
BRE brekcja
skały masywne psammitowe
PSN piaskowiec
PSG piaskowiec gruboziarnisty
PSS piaskowiec średnioziarnisty
PSD piaskowiec drobnoziarnisty
PSW piaskowiec wapnisty
ARK arkozy
SZA szarogłazy
skały masywne pelitowe
PYL pyłowiec
MUI mułowiec, iłowiec
LUI łupek ilasty
MRG margle
osady węglanowe
WAP wapień
WAD wapień dolomityczny
DOL dolomit
ewaporaty
GIP gips
ANH anhydryt
skały magmowe
skały plutoniczne (głębinowe)
GRA granit
PEG pegmatyt
GDR granodioryt
MON monzonit
SJE sjenit
DIO dioryt
GAB gabro
skały wulkaniczne
RYO riolit
AND andezyt
FON fonolit
DAC dacyt
DIA diabaz
BAZ bazalt
MEL melafir
NEF nefelinit
TUF tufy
Skały metamorficzne
KWA kwarcyty
FYL fyllity
LUP łupki łyszczykowe, ogólnie
LUK łupki kwarcowe
LUG łupki grafitowe
GNE gnejsy, ogólnie
GND gnejsy dwułyszczykowe
GNB gnejsy biotytowe
GNM gnejsy muskowitowe
GNC gnejsy cienkolaminowane
GNG gnejsy grubolaminowane
GRN granulity
MIG migmatyty
ZIE łupki zieleńcowe
AMF amfibolit
EKL eklogit
SER serpentynit
MAR marmur
HOR hornfels
Osady antropogeniczne
POP popioły, ogólnie
ZUZ żużel, ogólnie
BUD odpady budowlane ogólnie
SMI śmieci ogólnie
SMK śmieci komunalne
SZL osady (szlamy) przemysłowe
KOM kompost
27 STRATygrafia
Wiek skały macierzystej
Kenozoik
Q Czwartorzęd (ogólnie)
Qh Holocen
Qp Plejstocen
Tr Trzeciorzęd (ogólnie)
TrPl Pliocen
TrMi Miocen
TrOl Oligocen
TrEo Eocen
TrPa Paleocen
Mezozoik
K Kreda
J Jura
T Trias
Paleozoik
P Perm
C Karbon
D Dewon
S Sylur
O Ordowik
Cm Kambr
pCm Prekambr
28 szkielet
Podać kształt odłamków szkieletowych i stopień zwietrzenia, oraz ewentualnie skład petrograficzny (procentową zawartość szkieletu podaje się razem z uziarnieniem).
Kształt odłamków
X ostrokrawędziste
O zaokrąglone (obtoczone)
L łupkowate, płytkowe
Stopień zwietrzenia
nie zwietrzałe (świeże)
słabo zwietrzałe
silnie zwietrzałe
29 Uziarnienie
Symbol (zgodny z PN z 1998 roku) grupy granulometrycznej oznaczonej organoleptycznie.
Zestawienie cech pomocniczych do określania grup granulometrycznych
Szorstkość przy rozcieraniu (obecność piasku) |
Kształt i trwałość agregatów |
Plastyczność i możliwość tworzenia wałeczków |
Grupa |
Bardzo duża szorstkość (przewaga ziaren piasku) |
brak lub bardzo nietrwałe |
nie plastyczny, nie brudzi palców |
piasek (p) |
|
agregaty ostrokrawędziste bardzo nietrwałe |
nie plastyczny; bardzo nietrwałe kulki, nie tworzy wałeczków; słabo brudzi palce |
piasek słabogliniasty (ps) |
|
agregaty ostrokrawędziste nietrwałe |
wałeczki grubości ołówka, bardzo nietrwałe; wyraźnie brudzi palce |
piasek gliniasty (pg) |
Duża szorstkość (ziarna piasku wyraźnie widoczne) |
agregaty dość trwałe |
wałeczki grubości ołówka lub nawet cieńsze, lecz nietrwałe; brudzi palce |
glina piaszczysta (gp) |
|
|
z łatwością uzyskuje się wałeczki o grubości połowy ołówka, lecz łamliwe pod słabym naciskiem |
glina lekka (gl) |
Średnia szorstkość (ziarna piasku widoczne i wyczuwalne) |
ostrokrawędziste trwałe agregaty |
z łatwością uzyskuje się wałeczki o grubości połowy ołówka, lecz łamliwe pod słabym naciskiem |
glina (g) |
|
|
wałeczki grubości połowy ołówka, trwałe, nie pękające |
glina średnia (gs) |
|
|
można formować bardzo cienkie „sznurki” i „obrączki”; bardzo plastyczny i lepki |
ił piaszczysty (ip) |
Mała szorstkość (ziarna piasku słabo widoczne i słabo wyczuwalne) |
drobne nietrwałe agregaty |
grube wałeczki, bardzo kruche i spękane; bardzo silnie brudzi palce |
pył piaszczysty (płp) |
|
agregaty duże i bardzo trwałe |
wałeczki grubości połowy ołówka i cieńsze, trwałe, nie pękające |
glina ciężka (gc) |
Bardzo mała szorstkość (ziarna piasku na ogół nie widoczne i nie wyczuwalne |
agregaty duże i na ogół dość trwałe trwałe |
z łatwością uzyskuje się wałeczki o grubości połowy ołówka, lecz wyraźnie spękane i kruche |
glina pylasta (gpł) |
|
drobne nietrwałe agregaty |
grube wałeczki, bardzo kruche i spękane; bardzo silnie brudzi palce |
pył (pł) |
|
agregaty dość duże lecz łatwo rozpadające się |
z łatwością uzyskuje się wałeczki o grubości połowy ołówka, lecz wyraźnie spękane |
pył ilasty (płi) |
|
agregaty duże, ostrokrawędziste, trwałe |
można formować cienkie „sznurki” i „obrączki” lecz z czasem pękające |
ił pylasty (ipł) |
|
agregaty duże, ostrokrawędziste, bardzo trwałe |
można formować bardzo cienkie „sznurki” i „obrączki”; bardzo plastyczny i lepki |
ił (i) |
|
agregaty duże, ostrokrawędziste, bardzo trwałe |
można formować bardzo cienkie „sznurki” i „obrączki”; szczególnie plastyczny i lepki |
ił ciężki (ic) |
Frakcje i podfrakcje granulometryczne |
Średnica ziaren, mm |
A. Części szkieletowe |
> 2 |
I. Frakcja kamienista Głazy, bloki, kamienie duże Kamienie średnie, gruz Kamienie małe, gruz |
> 75 > 500 500-250 250-75 |
II. Frakcja żwirowa Żwir gruby Żwir średni Żwir drobny |
75-2 75-20 20-5 5-2 |
B. Części ziemiste |
<2 |
Frakcja piaskowa Piasek bardzo gruby Piasek gruby Piasek średni Piasek drobny Piasek bardzo drobny |
2-0,05 2,0-1,0 1,0-0,5 0,5-0,25 0,25-0,10 0,10-0,05 |
Frakcja pyłowa |
0,05-0,002 |
Frakcja iłowa |
<0,002 |
Oznaczenie dominującej frakcji piasku
a) gruboziarniste - 25% i więcej piasku bardzo grubego i grubego oraz < 50% piasku o innej granulacji,
b) średnioziarniste - 25% i więcej piasku bardzo grubego, grubego i średniego oraz <50% piasku drobnego i bardzo drobnego,
c) drobnoziarniste - 50% i więcej piasku drobnego lub mniej niż 25% piasku bardzo grubego, grubego i średniego oraz mniej niż 50% piasku bardzo drobnego,
d) bardzo drobnoziarniste - 50% i więcej piasku bardzo drobnego.
np. piasek gliniasty gruboziarnisty
glina lekka grubopiaszczysta
Utwory szkieletowate zawierają
od 5 do 60% części szkieletowych w całej masie glebowej:
słabo szkieletowate - 5-15% części szkieletowych (np. glina średnia słabo kamienista - gsk1),
szkieletowate - 15-25% cz. szkielet. (np. glina średnia kamienista - gsk2),
mocno szkieletowate - 25-35% cz. szkieletowych (np. glina średnia mocno kamienista - gsk3),
bardzo mocno szkieletowate - 35-60% cz. szkieletowych (np. glina średnia bardzo mocno kamienista - gsk4).
Utwory szkieletowe > 60% części szkieletowych:
a) piaszczysto-szkieletowe (żp, kp)
b) gliniasto-szkieletowe (żg, kg)
c) ilasto-szkieletowe (żi, ki)
d) szkieletowe (ż, k) - gdy zawierają tak mało części ziemistych, że nie zapełniają on przestworów międzyszkieletowych większych od 1 mm średnicy
30 struktura utworu glebowego
Podawać: Typ struktury - Wielkość agregatów - Trwałość struktury, np. GR-s-2
Typy struktur
I. Struktury nieagregatowe
Struktura rozdzielonoziarnista (R) - ziarna nie są zlepione żadnym spoiwem i występują oddzielnie, jak np. w żwirze, piasku luźnym, pyle wulkanicznym itp.
Struktura spójna (masywna - M) - tworzy jednolitą masę:
spójna plastyczna (MP) - w utworach ilastych stale wilgotnych,
spójna krucha (MK) - w utworach pyłowych prawie nie zawierających frakcji ilastej,
spójna scementowana (MC) - wskutek lokalnej koncentracji związków chemicznych, nieodwracalnie cementujących cząstki glebowe,
spójna amorficzna (MA) - w torfach całkowicie rozłożonych
II. Struktury agregatowe sferoidalne
Struktura koprolitowa (KO) - agregaty o kształtach nieregularnych, składa się głównie z ekskrementów dżdżownic, wazonkowców i in. bezkręgowców,
Struktura gruzełkowa (GR) - zaokrąglone, bardzo porowate agregaty o nieregularnych kształtach, często z udziałem substancji organicznej; typowa dla poziomów próchnicznych,
Struktura ziarnista (ZN) - agregaty prawie nie porowate, powstałe wskutek dezintegracji fizycznej (wysuszanie - namakanie, zamarzanie - odmarzanie) drobnoziarnistego materiału mineralnego lub organicznego (całkowicie zhumifikowane torfy).
III. Struktury foremnowielościenne (poliedryczne, blokowe)
Struktura angularna (foremnowielościenna ostrokrawędzista - AN) - agregaty o zbliżonych rozmiarach we wszystkich kierunkach, ostrokrawędziste;
Struktura subangularna (foremnowielościenna zaokrąglona - SU) - agregaty o zbliżonych rozmiarach we wszystkich kierunkach, gładkich, wypukłych lub wklęsłych powierzchniach oraz zaokrąglonych narożach i krawędziach;
Struktura bryłowa (BR) - nieregularne, duże agregaty, powstające w poziomie uprawnym wskutek orki zbyt suchych lub zbyt mokrych ciężkich gleb; struktura nietrwała, sztuczna;
IV. Struktury wrzecionowate
Struktura pryzmatyczna (PR) - oś pionowa agregatów znacznie dłuższa od osi poziomych, ostre krawędzie, płaskie górne i dolne powierzchnie; w glebach ilastych;
Struktura słupowa (PS) - oś pionowa agregatów znacznie dłuższa od osi poziomych, ale krawędzie i górna powierzchnia są zaokrąglone; w glebach zasolonych;
V. Struktury dyskoidalne
Struktura płytkowa (DP) - agregaty o kształcie płytek (tabliczek) ułożonych poziomo, rozdzielonych szczelinami powstającymi przy wysychaniu lub wskutek tworzenia się wewnątrz gleby soczewek lodu;
Struktura skorupkowa (DS.) - miseczkowato wklęsłe płytki o gładkiej powierzchni górnej i szorstkiej powierzchni dolnej;
VI. Struktury włókniste
Struktura gąbczasta (HG) - w torfach mechowiskowych słabo rozłożonych; porowata nasączona wodą gąbczasta masa złożona głównie z korzonków turzyc, listków i łodyg mchów;
Struktura włóknista (HW) - w torfach turzycowiskowych i szuwarowych, słabo rozłożonych;
Uproszczony schemat niektórych typów struktur
Wielkość agregatów
Rodzaj struktury według rozmiaru agregatów, w mm |
Typy struktur według kształtu agregatów |
||||
|
koprolitowa gruzełkowa ziarnista |
angularna subangularna |
bryłowa |
pryzmatyczna słupowa |
płytkowa skorupkowa |
bardzo drobna (bd) |
<1 |
<5 |
- |
<10* |
<1** |
drobna (d) |
1-2 |
5-10 |
<50 |
10-20 |
1-2 |
średnia (s) |
2-5 |
10-20 |
50-100 |
20-50 |
2-5 |
gruba (g) |
5-10 |
20-50 |
100-250 |
50-100 |
5-10 |
bardzo gruba (bg) |
>10 |
>50 |
>250 |
>100 |
>10 |
* W strukturach pryzmatycznych i słupowych podana jest średnica agregatów
** W strukturach płytkowych i skorupkowych podana jest grubość płytek
trwałość agregatów (struktury)
Struktura bezagregatowa - w przypadku struktur masywnych i rozdzielnoziarnistych.
Struktura agregatowa słaba - przy rozkruszaniu materiał glebowy rozpada się, tworząc mieszaninę niewielu trwałych agregatów, wielu agregatów rozkruszających się i przeważającej ilości materiału bezagregatowego.
Struktura średniotrwała - przy rozkruszaniu materiał glebowy rozpada się na liczne wyraźne agregaty, pewną ilość agregatów rozkruszających się i niewielką ilość materiału bezagregatowego. Agregaty na ogół nie widoczne na świeżej wyrównanej ścianie odkrywki.
Struktura trwała - agregaty widoczne nawet na świeżej, wyrównanej ścianie odkrywki; przy rozkruszaniu materiał glebowy składa się w przewadze z agregatów naturalnych i małej ilości agregatów rozkruszających się i materiału bezagregatowego.
31 Wilgotność
Aktualny stan uwilgotnienia gleby:
SU suchy - materiał kruszy się i kurzy, brak wyczuwalnej wilgoci
SW świeży - w dotyku gleba wydaje się chłodna, ale nie wilgotna
W wilgotny - zwilża palce i bibułę, lecz woda nie wycieka przy ściskaniu; gleby gliniaste, ilaste i niektóre pyłowe mogą być plastyczne
M mokry - woda wycieka z gleby, gleba rozmazuje się
32 odczyn gleby (pH)
Odczyn gleby zmierzony bezpośrednio w terenie (niekiedy pomija się, jeśli próbki będą analizowane laboratoryjnie).
33 obecność węglanów
(CaCO3)
Orientacyjna zawartość CaCO3 na podstawie intensywności reakcji
z 10% HCl
- brak reakcji <1 % CaCO3
- słaba („burzenie” niekiedy słyszalne lecz nie widzialne) 1-3 %
- silna i krótka 3-5 %
- silna i długa > 5 %
34 Oglejenie
Forma oglejenia
Plamiste (P) - przeważnie w górnej części profilu; spowodowane nie-równomiernym rozmieszczeniem i nasileniem beztlenowego rozkładu substancji org. oraz niejednakowym natlenieniem masy glebowej
Zaciekowe (Z) - w glebach (warstwach) zwięzłych, w miejscach spękań masy glebowej, w których w okresie nadmiernego uwilgotnienia gromadzi się woda zasobna w substancję org.;
Marmurkowe (M) - dalszy etap rozwoju plam lub zacieków glejowych; przeważnie w środkowej i górnej części profilu; wskazuje na okresową wadliwość stosunków wodno-powietrznych w glebach zwięźlejszych;
Strefowe (S) - na ogół w postaci słabo wykształconego poziomu; obecność w górnej części profilu (poziom glejowo-eluwialny) świadczy o okresowym nadmiernym uwilgotnieniu, natomiast w głębszych warstwach świadczy o okresowej podmokłości gleb;
Całkowite (C) - w dolnej i środkowej części profilu w postaci dobrze wykształconego poziomu glejowego, świadczy o trwałej podmokłości gleby.
Barwa plam
Określić barwy plam związanych z warunkami redukcyjnymi, jak i oksydacyjnymi wg atlasu Munsella.
Kluczowe znaczenie ma ustalenie podstawowej barwy masy glebowej (matrix), która odzwierciedla dominujące warunki redukcyjne lub oksydacyjne, i którą wpisuje się w punkcie 25. Barwy związane z warunkami redukcyjnymi są typowe dla oglejenia strefowego i całkowitego. Wówczas w punkcie 34 wpisuje się tylko barwy towarzyszące.
Przy oglejeniu plamistym, zaciekowym i marmurkowym widoczne jest na ogół zróżnicowanie barwy między powierzchnią a wnętrzem agregatów glebowych.
Pokrycie powierzchni, %
0 0 brak
1 <2 nieliczne
2 2-20 liczne
3 20-90 bardzo liczne
4 >90 całkowite pokrycie
35 wytrącenia (nagromadzenia)
O zróżnicowanej genezie: pedogenicznej, geogenicznej oksydo-redukcyjnej, biologicznej, i in.
Nagromadzenia o charakterze iluwialnym (powłoki ilaste) charakteryzowane są osobno (punkt 38).
Typ wytrąceń (nagromadzeń)
Miękkie nagromadzenia (M) - odróżniają się barwą i składem, ale nie są scementowane - rozmazują się w palcach; zalicza się tu również nagromadzeniautrwalające tzw. pseudomorfozy pokorzeniowe
Konkrecje (K) - koncentryczna (warstwowana) wewnętrzna struktura, przeważnie silnie scementowane, nie rozpadają się w palcach
Nodule (N) - wytrącenia scementowane (nie rozpadają się w palcach),
z nieuporządkowaną (jednorodną) strukturą wewnętrzną,
Wypełnienia (Y) - wypełnienia kanałów, szczelin; również o charakterze biologicznym (szczególnie Yk - koprolity dżdżownic),
Warstewki (W) - cienkie i na ogół równoległe do powierzchni terenu nagromadzenia; przeważnie scementowane,
Kryształy (C) - formy makro-krystaliczne wytrącone in situ z roztworu glebowego (lecz nie odłamki skał podłoża!) widoczne pod lupą 10X
Skład wytrąceń (nagromadzeń)
Fe żelazisty
Mn manganowy
Ca węglanowy
Cl ilasty
H próchniczny
Q krzemionkowy
G gipsowy
N nie ustalony
Dopuszcza się symbole łączone,
np. Fe-Mn
Polowe rozróżnianie wytrąceń Fe i Mn
barwa wytrąceń |
dominujący skład |
|
value |
chroma |
|
≤2 |
≤2 |
Mn |
2 - 4 |
2 - 4 |
Fe-Mn |
> 4 |
> 4 |
Fe |
Polowe wykrywanie nagromadzeń Mn:
„burzenie” z 2% roztworem wody utlenionej (H2O2).
Wielkość (grubość) nagromadzeń, mm
BD bardzo drobne < 2
DR drobne 2-5
SR średnie 5-20
DU duże 20-50
XX bardzo duże >50
Liczebność, % powierzchni przekroju
(nie dotyczy warstewek)
0 brak 0
1 nieliczne <2
2 dość liczne 2-20
3 bardzo liczne >20
Kształt wytrąceń (opcjonalnie)
O zaokrąglony (sferyczny)
W wydłużony (wrzecionowaty)
P płaski (blaszkowy lub płytkowy)
D dendrytyczny (rurkowate rozgałęzione nagromadzenia np. pseudomorfozy korzeniowe)
A angularny
N nieregularny
36 powłoki, otoczki
Powłoki, błonki, otoczki, naloty ilaste lub mieszane o genezie najczęściej iluwialnej
Skład
I ilasty
H próchniczny
Fe żelazisty
Mn manganowy
Q krzemionkowy
Ca węglanowy
Bardzo często stosuje się symbole łączone, np. I-H
Charakterystyka uzupełniająca
c1. scementowanie i masywność
Stopień scementowania
NN Niescementowany i nie masywny
ZB Masywny ale nie scementowany (rozpływa się w wodzie)
SS Słabo scementowany, rozpada się w palcach
MS Średnio scementowany, nie rozpada się w palcach, ale nie obejmuje całej warstwy gleby
SC Scementowany, nie rozpada się w palcach i obejmuje >90% masy gleby
Skład (dotyczy scementowania)
Ca węglanowy
Q krzemionkowy
Fe żelazisty
FeOM żelazisto-próchniczny
I ilasty
Struktura poziomu
M masywna (brak wyraźnej struktury)
P płytkowa (horyzontalna)
A agregatowa - poziom jest popękany, a w szczelinach występuje materiał niescementowany
S sferyczna- poziom zbudowany głównie ze scementowanych sferycznych konkrecji
K konkrecyjna - poziom składa się głównie ze scementowanych konkrecji o nieregularnych kształtach
Ciągłość
50 |
mniej niż w 50% scementowany lub masywny, nieregularny wygląd poziomu |
90 |
scementowany lub masywny w 50-90%, regularny wygląd poziomu |
100 |
scementowany lub masywny w >90%, nieciągły tylko w spękaniach |
c2. Aktywność biologiczna - Korzenie roślin
Liczebność (drobnych korzeni w dm3)
O brak korzeni 0
1 bardzo nieliczne 1-20
2 nieliczne 20-50
3 średnio liczne 50-200
4 liczne > 200
Wielkość korzeni (średnica, mm)
BD bardzo drobne < 0,5
DR drobne 0,5-2
SR średnie 2-5
GR grube >5
lub ewentualnie:
D bardzo drobne i drobne
S drobne i średnie
G średnie i grube
2
20