Ciągłość funkcji
Funkcja ![]()
jest ciągła w punkcie ![]()
, gdy ;
1) ![]()
;
2) istnieje ![]()
;
3) ![]()
.
1. Zbadać ciągłość funkcji :
a) 
.
Dziedziną funkcji jest zbiór ![]()
. Dla ![]()
funkcję można zapisać wzorem : ![]()
, która jest ciągła w całej dziedzinie . Zatem zbadamy ciągłość funkcji ![]()
w punkcie ![]()
:
![]()
![]()
= ![]()
co oznacza , że funkcja jest ciągła w punkcie ![]()
, zatem i w zbiorze ![]()
.
b) 
.
Mamy : ![]()
i ![]()
. Zbadamy teraz istnienie granicy w punkcie ![]()
. Ponieważ
![]()
, więc ![]()
, ![]()
. Granice jednostronne są różne , więc funkcja nie ma granicy w punkcie ![]()
, a tym samym podana funkcja nie jest ciągła w punkcie ![]()
.
2. Określić funkcję tak , aby była ciągła w punkcie ![]()
:
a) ![]()
.
![]()
i ![]()
= ![]()
.
Punkt ![]()
, więc funkcja nie jest ciągła w tym punkcie . Ale ![]()
. Zatem funkcja określona następująco :
![]()
= 
jest ciągła w punkcie ![]()
.
b) ![]()
. Dziedziną funkcji jest zbiór ![]()
. Funkcja ta nie jest ciągła w punkcie ![]()
, bo nie jest ona określona w tym punkcie . Sprawdzimy istnienie granicy . Ponieważ ![]()
i ![]()
, to ![]()
. Zatem funkcja 
jest ciągła w punkcie ![]()
.
c) ![]()
. ![]()
= ![]()
= R\![]()
.
Funkcja nie jest ciągła w punktach ![]()
dla ![]()
. Zauważmy , że ![]()
. (błąd ! - granica jest liczona w punktach ![]()
- poprawić - wstawić ![]()
) !!!
Funkcja określona wzorem : 
jest ciągła w ![]()
.
Dla ![]()
z powyższego otrzymujemy wniosek : funkcja ![]()
jest ciągła w punkcie ![]()
.
3. Dla jakiej wartości parametru ![]()
funkcja jest ciągła w punkcie ![]()
:
a) 
, ![]()
.
Aby funkcja była ciągła w punkcie ![]()
musi spełniać warunek : ![]()
. Mamy :
![]()
, 

.
Zatem dla ![]()
![]()
![]()
funkcja ![]()
jest ciągła .
b) 
, ![]()
.
Mamy :
![]()
, ![]()
. Stąd ![]()
![]()
![]()
![]()
![]()
lub ![]()
Zatem dla ![]()
i dla ![]()
podana funkcja jest ciągła w punkcie ![]()
.
4 . Czy następujące funkcje są ciągłe w przedziale ![]()
?
a) ![]()
.
Funkcja ![]()
jest sklejeniem funkcji kwadratowej i liniowej , które są ciągłe jako funkcje elementarne . Zatem funkcja ![]()
może być nieciągła w punkcie ![]()
( w punkcie sklejenia ) . Mamy : ![]()
. Zbadamy istnienie granicy w tym punkcie . Obliczamy granice jednostronne ponieważ po obu stronach punktu ![]()
funkcja określona jest różnymi wzorami .
![]()
, ![]()
. Z równości granic jednostronnych wynika , że funkcja ma granicę i ![]()
. Widać , że ![]()
co oznacza , że funkcja jest ciągła w przedziale ![]()
.
b) ![]()
.
Badamy ciągłość w punkcie ![]()
( wyjaśnienie jak wyżej ) .
![]()
. ![]()
, ![]()
. Granice jednostronne są różne więc funkcja nie ma granicy w punkcie ![]()
, tym samym jest nieciągła w tym punkcie , co dalej oznacza , że jest nieciągła w przedziale ![]()
.
5 . Wyznaczyć punkty nieciągłości danej funkcji i określić ich rodzaj :
a) 
.
Funkcja określona jest w przedziale ![]()
.
` Badamy ciągłość tej funkcji w punktach , w których zmienia się wzór (punkty sklejenia ) . Punktami tymi są ![]()
i ![]()
.
W punkcie ![]()
mamy : ![]()
. Obliczamy granice jednostronne :
![]()
; ![]()
. Granice te są różne co oznacza , że funkcja jest nieciągła w punkcie ![]()
( bo nie istnieje granica - warunkiem istnienia granicy jest istnienie i równość granic jednostronnych ) . Ponieważ funkcja ![]()
jest określona w punkcie ![]()
i granice jednostronne są różne ale skończone , to funkcja ma w tym punkcie nieciągłość I-szego rodzaju - w punkcie ![]()
jest skok funkcji .
Sprawdzamy teraz warunki ciągłości funkcji w punkcie ![]()
. Mamy : ![]()
.
![]()
, ![]()
. Ponieważ granice te są różne więc funkcja nie ma w tym punkcie granicy i , zatem , nie jest ciągła . Jest to nieciągłość pierwszego rodzaju typu skok (uzasadnienie jak wyżej ) .
b) 
.
Sprawdzamy ciągłość funkcji w punktach : ![]()
, ![]()
, ![]()
.
![]()
![]()
. ![]()
![]()
; ![]()
![]()
![]()
. Ponieważ wartość funkcji w punkcie ![]()
i granica w tym punkcie są różne to funkcja jest nieciągła . Jest to nieciągłość pierwszego rodzaju .
![]()
![]()
.
![]()
; ![]()
, ![]()
.Granice te są różne więc granica funkcji nie istnieje i stąd funkcja w tym punkcie jest nieciągła . Granice jednostronne są skończone i różne , jest to więc nieciągłość pierwszego rodzaju typu skok .
![]()
![]()
.
![]()
; ![]()
, ![]()
. Funkcja jest nieciągła w punkcie ![]()
, bo nie ma w tym punkcie granicy . Jest to także nieciągłość pierwszego rodzaju .
6 . Jeżeli funkcja ![]()
określona w przedziale domkniętym ![]()
jest w nim ciągła i ![]()
, to istnieje punkt ![]()
taki , że ![]()
.
![]()
, ![]()
.
Zbadamy ciągłość tej funkcji w punkcie ![]()
, w którym funkcja zmienia wzór . Mamy ![]()
i ![]()
, ![]()
. Ponieważ granice jednostronne są różne więc nie istnieje granica funkcji w tym punkcie . Oznacza to , że funkcja jest nieciągła w punkcie ![]()
i tym samym jest nieciągła w przedziale ![]()
. Stąd wniosek : nie istnieje punkt ![]()
taki , w którym ![]()
.
7 . Czy funkcja ![]()
przybiera wartość ![]()
wewnątrz przedziału ![]()
?
Podana funkcja jest ciągła w przedziale ![]()
jako suma funkcji elementarnych ( które są ciągłe ) .
Korzystamy tu z następującej własności funkcji ciągłych :
Jeżeli funkcja określona w przedziale ![]()
jest w nim ciągła i przyjmuje w punktach ![]()
dwie rożne wartości ![]()
, ![]()
, to w przedziale ![]()
![]()
przyjmuje wszystkie wartości pośrednie , tj. dla każdego ![]()
zawartego między ![]()
i ![]()
istnieje takie ![]()
, że ![]()
.
Zauważmy , że ![]()
, liczba ![]()
leży między liczbami 1 i 5 , więc istnieje taka liczba ![]()
, że ![]()
, tzn. ![]()
.
3