WYCHOWANIE FIZYCZNE
DLA GIMNAZJUM
W
SPECJALNYM OŚRODKU SZKOLNO -WYCHOWAWCZYM
DLA
DZIECI NIEPEŁNOSPRAWNYCH RUCHOWO
W POLICACH
PROGRAM AUTORSKI
MARCIN HAWRYLAK
2001 r.
WSTĘP:
Niniejszy program wychowania fizycznego dla gimnazjum został opracowany na potrzeby gimnazjum przy Specjalnym Ośrodku Szkolno - Wychowawczym dla Dzieci Niepełnosprawnych Ruchowo w Policach (SOSW DNR).
Do gimnazjum SOSW DNR uczęszczają uczniowie o różnym stopniu niepełnosprawności. Są też przypadki chorób przewlekłych takich jak cukrzyca. Uczą się tu przede wszystkim dzieci z: mózgowym porażeniem dziecięcym, wadami postawy (głównie skoliozy), wadami wrodzonymi, zanikiem mięśni, łamliwością kości, amputacjami, oraz ze stanami powypadkowymi. W klasach gimnazjalnych obok dzieci z normą intelektualną są dzieci z pogranicza normy oraz ze stwierdzonym upośledzeniem w stopniu lekkim. Jest to możliwe z powodu stosunkowo niewielkich stanów liczebnych klas, dzięki czemu nauczyciel może prowadzić proces nauczania w sposób w miarę zindywidualizowany w zależności od potrzeb i możliwości ucznia. Taki stan rzeczy skłania do postawienia tezy, że SOSW DNR jest placówką o charakterze integracyjnym, w której bardzo dobrze funkcjonują dzieci o różnym stopniu poszkodowania.
Dzięki bogatej bazie dydaktycznej (sala gimnastyczna, salka rehabilitacyjna, siłownia, salka korekcyjna, basen, tereny zielone Ośrodka, pobliski las a w przyszłości hydroterapia) uczniowie mogą skorzystać z różnorodnych form wychowania fizycznego i rehabilitacji.
W ramach 4 godzin zajęć wychowania fizycznego w tygodniu odbywają się lekcje w.f.-u, ćwiczeń leczniczych oraz pływania. Do dyspozycji uczniów w czasie tych zajęć i poza nimi są oprócz nauczycieli w.f.-u także rehabilitacji, fizjoterapeuta i lekarz. Zajęcia prowadzone są w ścisłej korelacji zasad rehabilitacji z zasadami pedagogicznymi a ich charakter jest utylitarny.
Mój program, przedstawiony poniżej łączy wszystkie w/w możliwości zajęć w jedną całość ujednolicając jednocześnie proces rehabilitacji i wychowania fizycznego, mając na celu umożliwienie w jak największym stopniu powrót poszkodowanego ucznia do normalnego życia.
PODSTAWA PROGRAMOWA:
Cele:
Wytworzenie w uczniach wewnętrznej potrzeby dbania o własne ciało, sprawność i prawidłowy rozwój fizyczny.
Uznanie przez ucznia troski o własne zdrowie poprzez dbanie o ciągłość procesu rehabilitacji i zdrowy tryb życia.
Systematyczne kształtowanie i stymulowanie sprawności ruchowej z jej wszystkimi cechami motorycznymi (wytrzymałością, siłą, koordynacją ruchową, itd.).
Usprawnianie, kompensacja i korekcja wad funkcjonalnych i strukturalnych uczniów.
Zadania :
Przekazanie w ramach zajęć wychowania fizycznego wiedzy, która wdroży uczniów do systematycznej i ciągłej potrzeby aktywności fizycznej.
Udostępnienie różnorodnych form aktywności fizycznej uczniów, które będą pobudzać ich chęć udziału w procesie rehabilitacji i rozwoju sprawności.
Organizowanie zajęć usprawniających fizycznie ale także rekreacyjnych i usportawiających.
Treści:
Ćwiczenia kompensujące i korygujące wady postawy, oddechowe, elongacyjne.
Ćwiczenia z obciążeniem z wykorzystaniem przyborów i przyrządów.
Marsze, biegi, gimnastyka, gry sportowo-rekreacyjne, samoobrona, elementy fitness.
Pomoc w organizowaniu zawodów sportowych i sędziowanie.
Wiadomości z zakresu funkcjonowania organizmu, czynnego wypoczynku, profilaktyki zdrowotnej, higieny, technik poszczególnych elementów, przepisów gry oraz zasad bezpieczeństwa w czasie zajęć z poszczególnych dyscyplin sportowych i rekreacji.
Zapoznanie ucznia z jego kalectwem i sposobami jego usprawniania.
Osiągnięcia:
Samorealizacja przez ucznia programu rozwoju własnej sprawności fizycznej i umiejętności ruchowych oraz własnego programu rekreacyjnego („Mój program”).
Hartowanie organizmu i dbałość o higienę i zdrowie.
Dbałość o prawidłową postawę ciała.
Wyrabianie cech prospołecznych i zasad zdrowej rywalizacji oraz koleżeństwa i pomocy słabszym.
Rozwój aktywności ruchowa o charakterze rekreacyjno-sportowym w czasie form indywidualnych i w grach zespołowych.
Wdrażanie programu usprawniania poprzez wybraną dyscyplinę sportową.
Pełnienie roli organizatora, widza i sędziego w wybranych dyscyplinach rekreacyjnych i sportowych.
SPOSÓB REALIZACJI CELÓW I ZADAŃ:
Program wychowania fizycznego dla gimnazjum w SOSW DNR obejmuje swoim zakresem szereg form aktywności ruchowej poczynając od zindywidualizowanych ćwiczeń leczniczych, pływania elementarnego i leczniczego, gier zespołowych (takich jak: siatkówka, koszykówka, tee ball, czy coraz popularniejszy w ostatnich latach unihokej), lekkiej atletyki i atletyki terenowej, poprzez elementy sportów indywidualnych (takich jak np. gimnastyka z jej wszystkimi przejawami: ćwiczeniami kształtującymi, ćwiczeniami z przyborami i w końcu ćwiczeniami na przyrządach), a kończąc na samoobronie, czy tak popularnym wśród dorosłych fitness. Oczywiście wszystkie te elementy dostosowane są do wymagań jakie stawia przed nauczycielem praca z uczniami niepełnosprawnymi ruchowo. Ćwiczenia lecznicze mają przed wszystkim na celu korekcję i kompensacje zaburzeń czynnościowych i funkcjonalnych występujących u uczniów. O doborze ćwiczeń decydują indywidualne zalecenia lekarza. W czasie tych zajęć uczeń poznaje wskazane dla siebie ćwiczenia oraz wdraża się do ich systematycznego wykonywania. Duży nacisk kładzie się na to by ćwiczenia miały charakter utylitarny, aby ich wykonywanie pomagało w codziennym życiu.
Tak więc w czasie całego procesu nauczania i rehabilitacji stosuje się na zajęciach szeroko pojętą indywidualizację w zależności od stanu ucznia, jego możliwości czy też potrzeb.
Tematyka zajęć dla poszczególnych klas gimnazjum jest tak skonstruowana aby uczniowie mieli możliwość zapoznania się z bogatą różnorodnością wszelakich form kultury fizycznej, z której mają szansę w niedalekiej przyszłości wybrać dla siebie te najbardziej odpowiednie, towarzyszące im w dalszym życiu.
Strategiczną metodą postępowania w moim programie jest głównie metoda zadaniowa-ścisła i bezpośredniej celowości ruchu.
KLASA I GIMNAZJUM - ok. 150 godzin
Cele etapowe:
W klasie I gimnazjum uczniowie zapoznają się z podstawowymi elementami różnych dyscyplin sportowych, odpowiednio wybranych do ich rozwoju psycho-fizycznego. Nabywają podstawowych wiadomości dotyczących przepisów nauczanych gier zespołowych i ich elementarnych zasad. Wdrażają się do prawidłowego wykonywania ćwiczeń leczniczych. Poznają elementarne techniki pływania. Uczą się zasad bezpiecznego funkcjonowania na zajęciach w.f.-u.
Zadania:
Zadania |
Tematy |
Przybliżona ilość godzin |
Wiadomości |
Zaliczenia |
Ćwiczenia lecznicze |
Są to ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne i rehabilitacyjne w zakresie ćwiczeń: przybierania prawidłowej postawy ciała, elongacyjnych, antygrawitacyjnych, oddechowych, relaksacyjnych, izometrycznych, wolnych, czynnych, z oporem, w odciążeniu, z obciążeniem, wspomaganych i samowspomagane, redresji oraz ćwiczeń pionizacyjnych i nauki chodzenia.
|
35 godzin |
Zasady prawidłowego wykonywania ćwiczeń, ich wpływ na proces rehabilitacji |
Testy |
Pływanie |
|
35 godzin |
Bezpiecze-ństwo na lekcji pływania, technika stylów
|
Ocena elementarne-go pływania na grzbiecie i piersiach |
Siatkówka |
|
9 godz. |
podstawowe przepisy gry |
Ocena odbić p. sposobem oburącz górnym i dolnym |
Koszykówka |
|
9 godz. |
podstawowe przepisy gry |
Ocena podań i chwytów piłki, kozłowania i rzutu do kosza oburącz |
Unihokej |
|
5 godz. |
podstawowe przepisy gry |
Ocena podań i przyjęć piłki, prowadzenia p. kijem |
Tee Ball |
|
7 godz. |
podstawowe przepisy gry |
Ocena podań i chwytów p., odbicia p. ze statywu |
Ringo |
|
3 godz. |
|
|
Tenis stołowy |
|
2 godz. |
|
|
Gimnastyka |
|
10 godz. |
Bezpiecze-ństwo na lekcji gimnastyki, Technika poszczególnych elementów |
Ocena pokonania zwinnościo-wego toru przeszkód, przewrotu w przód z przysiadu kucznego i w tył |
Lekka atletyka i atletyka terenowa |
|
10 godz. |
Bezpiecze-ństwo na lekcji LA
|
Ocena rzutu p. palantową i p. lekarską, biegu na 60 m i 800 m |
Gry i Zabawy Ruchowe |
|
6 godz. |
|
|
Rowery |
|
4 godz. |
Bezpiecze-ństwo zajęć z rowerami
|
Ocena za pokonanie rowerowego toru przeszkód |
Fitness |
|
5 godz. |
Elementy rytmiki |
|
Samo- obrona |
|
3 godz. |
|
|
Badminton |
|
2 godz. |
|
|
KLASA II GIMNAZJUM - ok. 150 godzin
Cele etapowe:
W klasie II gimnazjum uczniowie doskonalą poznane elementy z klasy I Poszerzają swoje wiadomości z zakresu znanych już gier zespołowych, ich przepisów i elementarnej taktyki gry. Poznają nowe dyscypliny sportowe. Opanowują nowe umiejętności ruchowe.
Zadania:
Zadania |
Tematy |
Przybliżona ilość godzin |
Wiadomości |
Zaliczenia |
Ćwiczenia lecznicze |
Zakres ćwiczeń podobnie jak w klasie I.
|
35 godzin |
Zasady prawidłowego wykonywania ćwiczeń |
Testy |
Pływanie |
|
35 godzin |
Technika stylów i startu |
Ocena za styl grzbietowy, dowolny |
Siatkówka |
|
10 godz. |
Przepisy gry |
Ocena wystawy p., ataku i zagrywki górą |
Koszykówka |
|
10 godz. |
Przepisy gry, podstawowa taktyka ataku i obrony |
Ocena kozłowania p. prawą i lewą ręką, rzutu do kosza jednorącz |
Unihokej |
|
10 godz. |
Przepisy gry, podstawowa taktyka ataku i obrony |
Ocena blokowania p. kijem, i nogą |
Tee Ball/Softball |
|
5 godz. |
Przepisy gry |
Ocena wyłapania p. z ziemi i z powietrza, pałkowania |
Ringo |
|
2 godz. |
|
|
Rugby |
|
4 godz. |
Bezpiecze-ństwo na lekcji rugby
|
|
Tenis stołowy |
|
2 godz. |
Technika odbić piłki |
|
Gimnastyka |
|
10 godz. |
Technika poszczególnych elementów |
Ocena przewrotu w przód z naskokiem na RR, skoku zawrotnego, przerzutu bokiem |
Lekka atletyka i atletyka terenowa |
|
8 godz. |
Technika startu niskiego |
Ocena biegu na 1500 m, pchnięcia kulą |
Gry i Zabawy Ruchowe |
|
4 godz. |
|
|
Rowery |
|
4 godz. |
Elementarne przepisy drogowe, obsługa roweru
|
|
Fitness |
|
5 godz. |
Elementy pantonimy |
|
Samo- obrona |
|
4 godz. |
Technika padów w judo |
Ocena techniki Ikkyo-irimi z aikido |
Badminton |
|
2 godz. |
|
|
KLASA III GIMNAZJUM - ok. 150 godzin
Cele etapowe:
W III klasie gimnazjum oprócz doskonalenia poznanych dotąd zadań uczniowie utrwalają wiedzę z zakresu przepisów gry i taktyki, jednocześnie poszerzając je o nowe wiadomości. Dochodzą nowe dyscypliny i formy aktywności ruchowej, trudniejsze ale zarazem wzbogacające i uatrakcyjniające lekcje wychowania fizycznego. Uczniowie usamodzielniają się w procesie nauczania. Samodzielnie starają się kształtować swój rozwój fizyczny poprzez dobór ćwiczeń na ćwiczeniach leczniczych (pod opieką nauczyciela). Mogą też decydować, które z dyscyplin lub też gier zespołowych cieszących się wśród nich popularnością może być wiodącą na lekcjach wychowania fizycznego (po konsultacji z nauczycielem i dostosowaniem w tym celu programu). Zapoznają się też z podstawami ratownictwa, których znajomość może przydać się w ich dorosłym życiu.
Zadania:
Zadania |
Tematy |
Przybliżona ilość godzin |
Wiadomości |
Zaliczenia |
Ćwiczenia lecznicze |
Zakres ćwiczeń podobnie jak w klasie I i II.
|
35 godzin |
Zasady prawidłowego wykonywania ćwiczeń |
Testy |
Pływanie |
|
35 godzin |
Elementy ratownictwa, podstawowe przepisy, sędziowanie |
Ocena stylu klasycznego |
Siatkówka |
|
|
Taktyka w obronie i w ataku |
Ocena blokowania piłki, gry na 2, przyjęcia p. z serwisu, gry ucznia |
Koszykówka |
|
10 godz. |
Technika dwutaktu |
Ocena kozłowania piłki z przeszko-dami, dowolnego dwutaktu, rzutów do kosza z różnych pozycji, gry ucznia |
Unihokej |
|
8 godz. |
|
Ocena dryblingu, podrzutu p., prowadzenia p. tyłem, gry ucznia |
Tee Ball/Softball |
|
6 godz. |
Taktyka ataku i obrony |
Ocena gry ucznia |
Rugby |
|
2 godz. |
Przepisy gry |
Ocena gry szkolnej ucznia |
Piłka ręczna |
|
6 godz. |
Przepisy gry, podstawowa taktyka obrony i ataku |
Ocena podań i chwytów p. |
Tenis stołowy |
|
2 godz. |
Przepisy gry |
Ocena gry ucznia |
Gimnastyka |
|
8 godz. |
Prowadzenie rozgrzewki |
Ocena przewrotu w przód z rozbiegu i przez przeszkodę na RR, siłowego wspięcia po linie, stania na rękach przy drabince |
Lekka atletyka i atletyka terenowa |
|
8 godz. |
Technika poszczególnych elementów |
Ocena zmiany pałeczki w biegu, rzutu oszczepem z miejsca
|
Gry i Zabawy Ruchowe |
|
3 godz. |
Technika i bezpieczeństwo jazdy na łyżworolkach |
|
Rowery |
|
3 godz. |
Zasady poruszania w kolumnie po ulicy |
Ocena egzaminu na kartę rowerową |
Fitness |
|
5 godz. |
|
|
Samo- obrona |
|
5 godz. |
Ceremoniał sztuk walki, techniki, kata |
Ocena z 1 wybranej techniki aikido, kata z jo |
Rato- wnictwo |
|
2 godz. |
Zasady udzielania Pierwszej pomocy |
Ocena wykonania RKO |
Siatko-noga |
|
2 godz. |
|
|
ZASADY OCENIANIA:
W procesie oceniania uczniów bezpośredni wpływ mają następujące elementy:
Ocena za poszczególne elementy - sprawdziany, testy, zaliczenia - zindywidualizowana w zależności od możliwości ucznia i jego poziomu sprawności oraz postępów w usprawnianiu i usportowywaniu.
Zaangażowanie w czasie zajęć, aktywność adekwatna do poziomu możliwości ucznia.
Przygotowanie do zajęć pod kątem stroju odpowiedniego na lekcję wychowania fizycznego i pływania.
Systematyczne uczęszczanie na nieobowiązkowe zajęcia pozalekcyjne.
Czynna pomoc w organizowaniu zawodów i imprez sportowych.
W zależności od realizacji przez ucznia w/w elementów otrzymuje on następującą ocenę semestralną lub roczną:
6 - Celującą
bardzo dobre oceny z zaliczeń,
bardzo dobre oceny za aktywność,
stałe przygotowanie do zajęć (strój),
czynny udział w pozalekcyjnych zajęciach nieobowiązkowych, zawodach sportowych i pomoc w organizacji imprez sportowych.
5 - Bardzo dobrą
w większości bardzo dobre oceny z zaliczeń,
w większości bardzo dobre oceny za aktywność,
w zasadzie stałe przygotowanie do zajęć (strój),
udział w pozalekcyjnych zajęciach nieobowiązkowych, zawodach sportowych i pomoc w organizacji imprez sportowych (przynajmniej w jednej z nich).
4 - Dobrą
większość ocen dobrych z zaliczeń,
dobre oceny za aktywność,
nieliczne wypadki nieprzygotowania do zajęć (strój),
3 - Dostateczną
większość ocen dostatecznych z zaliczeń,
dostateczne oceny za aktywność,
przypadki braku stroju.
2 - Dopuszczającą
większość ocen dopuszczających z zaliczeń,
słaba aktywność na zajęciach,
częste nieprzygotowanie do zajęć.
1 - Niedostateczną
brak aktywności na zajęciach,
bardzo częsty brak stroju na zajęcia,
nieobecność nieusprawiedliwiona na zajęciach powyżej 50% w semestrze
Uwaga !
Ten program chronią prawa autorskie
Wszelkie Prawa Zastrzeżone
Opracowanie luty 2001
mgr Marcin Hawrylak
1
14