Lekcja 5

Narzędzie Słup

Słup jest narzędziem pozwalającym na łatwe tworzenie struktur szkieletowych. Słupy w ArchiCADzie są stworzone z dwóch składników: rdzenia i wykończenia. Oba składniki mają niezależne ustawienia materiałów i kolorów piór. Rdzeń jest właściwym słupem, podczas gdy opcjonalne wykończenie może być użyte jako osłona przeciwpożarowa czy jako innego rodzaju osłona dookoła rdzenia.

Wszystkie elementy stworzone za pomocą narzędzia Słup są prostokątne. Słupy mogą stać swobodnie lub być połączone ze ścianami. Połączenie słupa ze ścianą wygląda bardzo naturalnie (patrz fragment Słup i Ściana poniżej).

Rysowanie słupów

Możesz umiejscawiać słupy za pomocą dziewięciu punktów aktywnych i dowolnej metody geometrycznej: punktem środkowym, narożnikiem lub czterema punktami środków boków.

Standardem jest użycie punktu środkowego, ale możesz wybrać dowolny inny w głównych ustawieniach okna dialogowego ustawień narzędzia Słup.

Metody geometrii

Na palecie Info dostępne są dwie metody geometrii.

Metoda kąta prostego pozwala na stworzenie słupa o bokach równoległych do linii siatki za pomocą jednego kliknięcia.

Metoda dowolnego kąta pozwala na stworzenie słupa, który nie jest ograniczony przez siatkę i może być swobodnie obracany. Kliknij, aby określić środek słupa, potem jeszcze raz by ustalić kąt obrotu.

• Jeśli chcesz umieścić słup posiadający wykończenie ściśle względem narożnika rdzenia, ustal tymczasowo grubość wykończenia na zero, przesuń słup chwytając za narożnik i przywróć poprzednią wartość grubości wykończenia.

• Jeśli chcesz umieścić słup względem jego narożnika: umieść go gdziekolwiek a następnie przesuń chwytając za narożnik (przy pomocy narzędzia Strzałka) do określonego punktu.

Metody konstrukcyjne

Na palecie Info dostępne są dwie metody konstrukcyjne. Słupy stworzone za pomocą zwyczajnej metody są po prostu wstawiane w każdy rodzaj ściany i wycinają w niej miejsce dla siebie. Takie słupy zawsze zachowają swój własny materiał powierzchni ustalony w Parametrach słupa.

Słupy tworzone za pomocą metody otulania są bardziej skomplikowane. Jeśli słup przecina ścianę warstwową to określone składniki ściany owiną się dookoła słupa. To znaczy, że wnętrze i zewnętrze osłony ścian może przykrywać konstrukcję słupa zapewniając utrzymanie jednolitej powierzchni ściany i słupa.

Słupy umieszczone tą metodą przejmują materiały powierzchni jakiejkolwiek dołączonej ściany. Jeśli stoją swobodnie mają swój własny materiał powierzchni.

Szczegółów szukaj w częściach Przecięcia ze ścianami i Otulanie ścian dalej w tym rozdziale.

Metoda otulania słupów działa tylko przy normalnych i trapezowych ścianach i nie dotyczy ścian wielobocznych oraz owalnych.

 

Główne ustawienia

Elementy kontrolne specyficzne dla słupa to:

• wymiarowanie dla obu stron prostokątnego słupa;

• szerokość okładziny (otuliny);

• punkt charakterystyczny, za pomocą którego ustawiamy słup.

Szerokość okładziny słupa jest jednakowa z każdej strony słupa. Zerowa szerokość jest stosowana do słupów bez okładzin.

Symbol rdzenia

Dostępne są trzy opcje wyświetlania rdzenia słupa: zwykłe, przekreślone oraz z przekątnymi (x).

Kolor pióra

Do obrysu słupa, wzoru wypełnienia, tła wypełnienia, wypełnienia okładziny i jego tła mogą być ustawione inne kolory pióra.

Wzór wypełnienia

Do wypełnienia rdzenia i okładziny mogą być użyte inne wzory wypełnienia (i tła).

Słupy i ściany

Jeśli umieściłeś słup metodą otulania i słup ten przecina ścianę, przejmie on jej materiał powierzchni.

Zwykłe słupy

Zwykłe słupy nie zmieniają kształtu ściany, po prostu wycinają miejsce na siebie przechodząc przez wszystkie warstwy ściany. Linie połączeń pomiędzy warstwami ściany a słupem są usuwane gdy wypełnienia są takie same. Kontur rdzenia słupa przekreślonego lub X jest zawsze rysowany bez względu na inne czynniki.

Poniżej pokazane są trzy przypadki dla różnych parametrów słupów:

1. Słup nie styka się z żadną ścianą.

2. Słup jest umieszczony w ścianie warstwowej.

3. Słup jest umieszczony w pełnej ścianie.

Słupy otulane

Słupy otulane przebijają się tylko przez rdzeń struktur warstwowych. Inne warstwy owijają się dookoła słupa zachowując cały czas swoją grubość.

Otulanie ma miejsce tylko w następujących przypadkach:

• słup został umieszczony za pomocą metody otulania,

• przecina się ze ścianą warstwową,

• ściana złożona ma warstwy nie będące rdzeniem,

• słup dotyka lub przecina rdzeń ściany warstwowej.

Na poniższej ilustracji możesz zobaczyć, że rdzeń ściany reaguje na słup otulony tak samo jak na zwyczajny słup i że linie połączeń są czyszczone jak na poprzedniej ilustracji. Tym niemniej inne warstwy ściany warstwowej owijają się dookoła słupa.

Słupy w widoku 3D

Wolnostojące słupy są modelowane jako prostokątne bloki. Słupy przecinające się ze ścianami są modelowane w specjalny sposób. Ściany biegną bez zmian prosto a wystające części słupów są dodawane jako prostopadłościany przyczepione do powierzchni ściany. Ta metoda daje świetne wyniki zarówno dla widoków cieniowanych, jak i rysunków kreskowych.

Zauważ, że wszystkie słupy umieszczone za pomocą metody otulanej będą przejmowały materiał powierzchni z otaczających ścian nawet jeśli nie ma określonych warstw osłonowych owijających się dookoła słupa.

Jeśli słup wystaje poza podstawę lub szczyt połączonej ściany musisz go modelować jako oddzielny obiekt umieszczony nad lub pod ścianą jeśli chcesz uzyskać efekt otulania. Powyższy widok został stworzony przy użyciu sześciu słupów, co pokazano poniżej.

Jeśli powierzchnie słupów są połączone z powierzchniami ścian lub stropów lub innych słupów na tej samej płaszczyźnie 3D - połączenia są usuwane w 3D.

Narzędzia Okno i Drzwi

Okna i drzwi są reprezentowane jedną ikoną w standardowej palecie narzędzi. Ikona prezentuje aktualnie aktywne narzędzie.

Aby zobaczyć drugie narzędzie kliknij i przytrzymaj prawy narożnik ikony. Alternatywnie, możesz wybrać poleceniem Okna/Palety/Kształty palet paletę narzędziową w formie rozwiniętej, aby widzieć wszystkie dostępne narzędzia jednocześnie.

Zarówno okna jak i drzwi są obiektami bibliotecznymi, co oznacza, że są przechowywane w bibliotece obiektów gotowych do użycia w różnych projektach.

W ArchiCADzie okna i drzwi mogą być wstawiane jedynie przez umieszczenie ich w istniejących ścianach. W momencie umieszczenia w ścianie, okno lub drzwi stają się integralnym elementem tej ściany, pozostającym na swoim miejscu w czasie przesuwania lub rozciągania ściany.

Zależność ta zabezpiecza przed tworzeniem widoku 3D samego otworu (wyjątkiem są podglądy w oknach parametrów drzwi i okien) - widok taki można otrzymać wraz z odpowiednią ścianą.

 

Drzwi i okna wycinają prawdziwe otwory w ścianach dające efekt przezroczystości. Wizualizacje 3D są dzięki temu dokładniejsze i bardziej przypominają rzeczywistość. Tym niemniej, szklane panele są reprezentowane przez lite kształty , co pozwala też na stworzenie nieprzezroczystych otworów dla standardowych elewacji.

Ponieważ drzwi i okna nie mogą być umieszczane niezależnie, będą znajdować się na tej samej warstwie co ściany, z którymi są powiązane.

 

Okna/drzwi nie mogą być osadzane w ścianach wielobocznych.

Rysowanie drzwi i okien

Kiedy wybrany jest symbol Drzwi lub Okien na palecie narzędziowej i klikniesz w linię odniesienia ściany, domyślne drzwi lub okno zostaną wstawione w klikniętą ścianę. Jeżeli klikniesz gdziekolwiek indziej na ścianie lub po prostu na arkuszu pracy (gdzie kursor nie przyjmuje formy Mercedes), ArchiCAD nie pozwoli na umieszczenie okna lub drzwi.

- Puste otwory. Często używane w celu szybkiego podglądu, jak otwór będzie wyglądał w projekcie. Puste otwory są najprostszą formą drzwi i okien pozbawioną detali.

- Drzwi i okna z biblioteki. Elementy złożone z opisem 3D, skryptem cech dla bilansu materiałowego i symbolem 2D dla okna rzutu zawierają różnorodne szczegółowe informacje o otworze.

Proste otwory

• Otwórz okno dialogowe parametrów odpowiedniego narzędzia (Drzwi lub Okno) przez podwójne kliknięcie w symbol narzędzia.

• Kliknij w przycisk oznaczający pusty otwór w obszarze podglądu.

• Dopasuj parametry wymiarów przez wpisanie we właściwe pola odpowiednich wielkości (wysokość i szerokość).

• Kliknij w linię odniesienia (oś) istniejącej ściany.

• Otwór pojawi się w wybranej ścianie.

Umieszczanie drzwi i okien w ścianach

Aby umieścić w projekcie otwór z biblioteki elementów ArchiCADa, musisz wybrać go w odpowiednich oknach dialogowych Ustawień (zamiast pustych otworów omówionych w poprzedniej procedurze).

Aby stworzyć bardziej szczegółowe i realistyczne drzwi i okna będziesz potrzebował dostępu do elementów przechowywanych w bibliotekach.

Rzut jest zachowywany z odwołaniami do aktywnej biblioteki. Jeżeli chcesz mieć bezpośredni dostęp do elementów umieszczonych w innych teczkach musisz je załadować jak o biblioteki za pomocą polecenia ładuj biblioteki lub zachować projekt jak o archiwum. Bez tych operacji elementy zewnętrzne nie pojawią się automatycznie, kiedy znów otworzysz projekt.

Jeżeli otwierasz projekt i pojawia się okno dialogowe Brakujące elementy z bieżącej biblioteki, wyszczególnione elementy nie mogą być pokazane na arkuszu pracy, w oknie 3D ani w zestawieniu materiałów.

 

Metody wstawiania okien i drzwi

By ułatwić rozmieszczanie otworów masz do wyboru dwie metody wstawiania dla okien i drzwi.

Drzwi i okna mogą być umieszczane według ich narożnik ów lub osi. Opcje te wybiera się z palety info, kiedy aktywnym narzędziem są Drzwi lub Okno.

Kiedy umieszczasz drzwi lub okno według jego narożnika, pojawia się kursor specjalny w formie podwójnego oka, a poruszanie myszką powoduje przeskakiwanie otworu z jednej strony narożnika (1) na drugą (2), przypominając o kliknięciu (3) w momencie, kiedy pozycja otworu jest właściwa.

W ten sam sposób pracuje się w narożniku ścian.

Położenie otworów

Możesz umieścić drzwi lub okno w dowolnym miejscu ściany sygnalizowanym kursorem Fajka lub Mercedes, zamiast ograniczać się do punktu wzdłuż linii odniesienia.

Włączenie opcji Czyść przecięcia ścian w menu Opcje sprawia, że w każdym punkcie zbiegu dwóch lub więcej obrysów ścian możesz umieścić otwór.

W niektórych przypadkach kursor przybiera formę Mercedes, lecz otwór nie może zostać wstawiony. Powodem jest pokrywanie się obrysu ściany z krawędzią innego elementu rysunku (stropu, dachu, wypełnienia lub linii). Wyłącz opcję Czyść przecięcia ścian w menu Opcje aby upewnić się, że prawidłowo znajdujesz linię odniesienia ściany.

 

Błędnie umieszczone otwory

Jeżeli będziesz próbował umieścić otwór drzwiowy lub okienny w taki sposób , że nie ma dość miejsca aby go pomieścić, pojawi się okno z ostrzeżeniem i możliwością usunięcia otworu.

Opcje osadzania drzwi i okien

Przez wybór jednej z trzech opcji osadzania drzwi i okien na palecie Info możesz określić, w jaki sposób drzwi/okna będą osadzane w otworze.

- Opcja osadzania w płaszczyźnie lica ściany umieści drzwi lub okno na jednej z płaszczyzn lica ściany. Kliknięcie kursorem-Okiem decyduje o wyborze lica. Jeżeli ta metoda jest wybrana, głębokość osadzenia jest automatycznie ustawiona na z ero.

- Opcja głębokiego osadzenia umieści okno lub drzwi w otworze wsunięte zgodnie z domyślną głębokością osadzenia w odniesieniu do lica ściany. Kursor-Oko przypomni o wybraniu właściwego lica ściany.

- Opcja osadzania z węgarkami tworzy otwór z węgarkami zgodnie z wartościami aktualnie ustawionymi w oknie dialogowym Parametry okna/drzwi. Użyj kursora-Oko w celu wybrania lica ściany, przy którym ma zostać umieszczony węgarek.

Orientacja otworu

Ponieważ okna i drzwi są w pełni odwzorowywane w oknie 3D, musisz też określić kierunek ich otwierania. Do zorientowania otworu potrzebne jest jedno kliknięcie myszą:

• Dla okien: kliknięcie definiuje zewnętrzną stronę okna. Grubość parapetu jest zawsze mierzona z tej strony.

• Drzwi: kliknięcie określa kierunek otwierania. Dla drzwi bez węgarka typu niemieckiego głębokość osadzania w murze będzie mierz ona od tej strony. Dla drzwi z węgarkiem typu niemieckiego głębokość osadzania w murze będzie mierzona z drugiej strony.

Aby umieścić drzwi lub okno z inną orientacją niż opisana powyżej - po umieszczeniu zaznacz je i w oknie parametrów drzwi zaznacz kratkę Obrót. Drzwi/okno zmieni swoją orientację na przeciwną, przy czym zachowane zostaną głębokości osadzenia węgarków względem wcześniej wskazanego lica ściany.

Model 3D projektu pokazany w Oknie 3D uwzględni te zmiany. Ilustracja pokazuje, jak ArchiCAD traktuje orientację drzwi. Kierunek otwierania okien będzie traktowany w ten sam sposób .

Główne ustawienia

Prawa strona okna zawiera oprócz podglądu podstawowe ustawienia narzędzia, elementy kontrolujące ustawienia wymiarowania i opcje obudowania otworu.

Węgarek

W części dotyczącej węgarka w oknie Parametrów drzwi i okien znajdziesz te same symbole opcji ich osadzania, co w palecie kontroli (patrz wyżej), jak również przycisk Ustaw pozwalający na określenie wymiarów związanych z otworem, pole zmian głębokości osadzenia otworu oraz przycisk lustrzanego odbicia.

Symbole metod konstrukcyjnych dotyczą umiejscawiania otworu, jak opisano wyżej.

Przycisk Ustaw uaktywnia okno dialogowe Parametry węgarka. W oknie tym możesz wpisać wielkość węgarka nadproża,  węgarka parapetu lub progu, węgarków bocznych oraz grubość węgarków.

Przy ścianach warstwowych ArchiCAD nie odwraca lica ściany w stosunku do węgarka, jeżeli jego grubość jest mniejsza niż pozostała część grubości ściany.

 

Wartość głębokości osadzenia określa odsunięcie otworu od lica ściany w kierunku wskazanym kursorem-Oko (nie działa, jeżeli wybrałeś metodę konstrukcyjną umieszczenia okna/drzwi w licu ściany).

Zaznacz pole Odbicie jeżeli chcesz zmienić stronę, na którą otwiera się otwór, zachowując na miejscu jego futrynę.

Opcje wymiarowania otworów

Narzędzia Okno i Drzwi dają możliwość automatycznego wymiarowania otworów, określanego w oddzielnym oknie dialogowym dostępnym z okna ich parametrów. Pojawia się ono po wciśnięciu przycisku Ustaw w polu Wymiary.

Opcje wymiarowania są następujące:

- Wybrany krój i wielkość czcionki (w czcionkach plotera dodatkowo kąt pochylenia pisma).

- Linia na osi otworu o różnej długości.

- Okrągły znacznik o zadanej średnicy i oznaczeniu otworu.

- Opcjonalne nominalne wymiary ramy okna i drzwi.

- Opcjonalna wysokość parapetu lub progu.

- Pełna regulacja odsunięcia tekstu od lica ściany.

- Wybór kierunku umieszczenia.

Parametry

Kliknięcie w pierwszy , duży przycisk w lewej części okna dialogowego ustawień wyświetla pierwszą dodatkową stronę parametrów otworu.

Nominalne wymiary

Wymiary otworu są definiowane przy pomocy czterech pól Parametrów. Szerokość i wysokość może być zmieniona przez wstawienie odpowiednich parametrów w pierwszych dwóch polach. Wysokości parapetu i nadproża są powiązane, więc kiedy zmienisz jeden, drugi zostanie odpowiednio skorygowany. Rzeczywista wielkość otworów w ścianie może być większa od nominalnej. Zależy to od lokalnych standardów wymiarowania. 

Dodatkowe parametry

Dodatkowe parametry w oknie dialogowym dotyczą nie tylko wizualizacji 3D, ale także prezentacji na rzucie. 

Atrybuty na arkuszu rzutu i przekroju

Klikając w drugi przycisk w oknie dialogowym ustawień okna/drzwi wyświetlasz drugą stronę dodatkowych ustawień, dotyczącą wyglądu arkusza rzutu i przekroju.

Kolory piór i Typy linii

Opcja Użyj koloru symbolu i Użyj typu linii symbolu pozwala, po włączeniu, użyć tych samych kolorów i typów linii dla otworu co użyte w symbolu 2D danego otworu. Po wyłączeniu tej opcji możesz wybrać dowolny kolor i typ linii dla symbolu 2D.

Krawędzie na symbolu 2D ściany

Automatyczne rysowanie krawędzi otworu ściany powoduje, że ArchiCAD dostarcza domyślnych detali obramowania drzwi i okien, podczas ich wstawiania do projektu.

Możesz włączyć lub wyłączyć automatyczne kreślenie krawędzi ścian ograniczających otwór na rzucie, wybierając odpowiednie opcje.

Jeżeli wyłączysz automatyczne kreślenie krawędzi otworu, możesz uzupełnić otwór o każdy rodzaj węgarka lub o szczegóły osadzenia okna lub drzwi do ich od wzorowania 2D.

Aby zobaczyć te operacje 2D od wzorowane w modelu 3D, musisz dodać rzeczywiste elementy 3D do niekompletnego otworu lub zmodyfikować makrodefinicje GDL ścian lub drzwi.

 

Kliknięcie trzeciego przycisku z lewej w oknie dialogowym ustawień okien/drzwi umożliwia edycję parametrów widoku 3D otworu.

Materiały powierzchni

Dodatkowo, oprócz zdefiniowanej opcji materiału powierzchni w menu rozwijalnym okna dialogowego ustawień, kilka innych materiałów dla pojedynczych elementów może zostać wyspecyfikowanych w opisie GDL, przy użyciu dodatkowych parametrów otworu.

Włączenie opcji Użyj materiałów obiektu spowoduje ignorowanie ustawień okna dialogowego i przypisze materiały identyczne z użytymi podczas tworzenia elementu biblioteki.

Pokazywanie okien i drzwi

Istnieje ustawienie w opcjach wyświetlania (menu Opcje) pozwalające pokazać lub ukryć drzwi i okna na arkuszu rzutu oraz pokazać lub ukryć ich wymiarowanie.

Przesuwanie

Możesz zmienić pozycję drzwi lub okien w ścianie przy pomocy polecenia Przesunięcie z menu Zmiany.

1) Zaznacz otwór i wybierz polecenie Przesunięcie.

2) Przesuń otwór w kierunku jego nowego położenia. Linia rozciągliwa z konturem otworu śledzi ruchy kursora. Zwolnij przycisk myszki.

3) Otwór zostaje umieszczony na nowym miejscu.

Nie możesz przeciągać otworu poza jego własną ścianę.

Podczas przesuwania otworu w owalnej ścianie, bez względu na to, gdzie umieścisz kursor, obrys porusza się wzdłuż ściany. Poza tym wszystko działa tak samo , jak dla otworów w prostych ścianach.

Rozciąganie i ściskanie

Możesz rozciągać i ścisnąć okna i drzwi jak wszystkie inne elementy konstrukcyjne. Zmiana wymiarów otworu będzie odzwierciedlona w oknie dialogowym Parametr ów oraz na rzucie.

Rozciąganie dotyczy zawsze całkowitej wielkości, która może być różna od nominalnej.

 

Odbicie lustrzane i obracanie otworów

Polecenia te wpływają na kierunek otwierania okien i drzwi, jak pokazano na rysunku.

Powielanie otworów

Możesz tworzyć kopie otworów przy użyciu poleceń Przeciągnięcie kopii, Odbicie lustrzane kopii oraz Powielenie i Podniesienie z menu Zmiany.

Wszystkie powyższe polecenia są użyteczne, kiedy chcesz zmienić orientację istniejącego otworu lub umieścić w ścianie kilka otworów identycznych.

Narzędzie Strop

Stropy są podstawowym poziomym elementem budowlanym w ArchiCADzie. Stropy rysowane są na rzucie jako wieloboki, co daje wiele możliwości przy projektowaniu. Istniejące stropy łatwo modyfikować na rzucie lub przez okno dialogowe Parametry stropu.

Metody wstawiania stropów

Dostępne są trzy metody wsta wiania stropów.

Metoda wieloboku - możesz rysować obrys stropu przez rozmieszczanie narożników wieloboku na ekranie, używając myszki lub klawiatury. Do dyspozycji są wszystkie pomoce konstrukcyjne (łącznie z wprowadzaniem numerycznym). Aby zamknąć kontur wieloboku kliknij dwa razy w ostatni punkt lub kliknij w punkt początkowy konturu po raz drugi. Możesz także kliknąć przycisk OK na palecie kontroli. Przycisk OK staje się aktywny po zdefiniowaniu trzeciego węzła konturu stropu. Kliknięcie w ten przycisk spowoduje automatyczny powrót do punktu początkowego wieloboku z ostatniego węzła. Pozwala to na uniknięcie stosowania powiększenia w przypadkach, kiedy punkt początkowy jest bardzo blisko innych przyciągających kursor punktów rzutu. Aby poniechać dalszego konstruowania stropu, kliknij przycisk Poniechaj na palecie kontroli.

Metoda prostokąta - wstawiany jest pojedynczy strop o kształcie prostokąta z bokami równoległymi do osi. Prostokąt jest umieszczany przez wskazanie dwóch przeciwległych węzłów leżących w jego narożnikach. Początek przekątnej określa jeden narożnik prostokąta, natomiast koniec przekątnej określa narożnik przeciwległy.

Metoda obróconego prostokąta - strop prostokątny z wprowadzonym wektorem obrotu określającym nachylenie podstawy prostokąta. Wektor obrotu określa także długość dwóch krawędzi równoległych do niego.

Można wyłączyć ograniczenie składowej długości i używać jedynie składowej kąta wektora obrotu przez wciśnięcie klawisza Podnośnik (Shift).

 

Grubość i wysokość

Grubość i wysokość każdego stropu może być określona niezależnie. Wysokość odnosząca się do górnej powierzchni płyty może być określona w stosunku do poziomu zero, aktywnej kondygnacji lub do zera projektu ustawionego dla całego budynku. Współrzędne wysokości są powiązane, kiedy więc zmienisz jedną, pozostałe zostaną do niej dopasowane. Wzniesienie stropu w stosunku do piętra aktywnego ma priorytet. Jeżeli zmienisz wzniesienie piętra aktywnego używając polecenia Kondygnacje z menu Opcje, strop przesunie się wraz z kondygnacją i jego wysokość w odniesieniu do zera projektu zostanie dopasowana automatycznie.

Kolor pióra i Wzór wypełnienia

Możesz zdefiniować wielobarwne struktury warstwowe do wyświetlania stropów w oknach przekrojów. Przy wybieraniu struktury warstwowej możesz ustawić nowy kolor, tło koloru i kolor obrysu przekroju dla struktury, lub użyć wcześniej zdefiniowanych kolorów komponentów. W drugim przypadku wyłącz opcje Użyj kolorów wypełnienia i Użyj kolorów tła. Oba włączniki automatycznie dezaktywują się jeśli wybierzesz proste wypełnienie.

Zaznaczanie stropów

Stropy mogą zostać zaznaczone przez kliknięcie w węzły lub krawędzie konturu płyty.

Stykanie się stropów ze ścianami

Jeżeli budujesz ścianę na krawędzi płyty i brzeg ściany nakłada się na jakąś część konturu stropu wspólna krawędź zostanie automatycznie opuszczona w wizualizacji 3D. Możliwość ta zapewnia właściwy wygląd widoku przy ukrywaniu niewidocznych linii. Pokazuje to poniższy rysunek.

 

Narzędzie Belka

Belki w ArchiCADzie są prostymi, poziomymi elementami konstrukcyjnymi o przekroju prostokątnym. Końcowe powierzchnie belek są pionowe. Belki są definiowane przez ich długość, wysokość i długość osi. Chociaż niestandardowe wymiary są dozwolone (nieproporcjonalna szerokość lub wysokość) narzędzie zostało zaprojektowane aby jak najlepiej zobrazować te elementy budowlane, w których długość osi jest znacząco większa niż szerokość i wysokość, a te dwie ostatnie wartości są tego samego rzędu, np. prostokątną lub drewnianą belkę. Aby modelować obiekty o innych proporcjach, zastanów się nad użyciem narzędzia Płyta lub Ściana.

Kiedy rysujesz belkę, ArchiCAD tworzy:

• obrys na rzucie i oś odniesienia belki.

• obrys przekroju i kreskowanie przekroju.

• pełny korpus belki w przestrzeni trójwymiarowej.

Belki łączą się między sobą jak również z innymi elementami konstrukcyjnymi jak słupy, ściany, płyty i dachy.

Metody geometrii

Używając domyślnych ustawień dla belek, można rysować belki na rzucie lub w oknie 3D. Kliknięcie na ikonę Metod geometrii w palecie Info pozwala wybrać jeden z czterech możliwych sposobów rysowania prostych lub złożonych konfiguracji belek.

Metoda pojedynczej belki po każdych dwóch kliknięciach w oknie rzutu. Każdy element jest zdefiniowany poprzez kliknięcie w punkcie początkowym i końcowym jego osi. W oknie 3D oś określona przez pierwsze dwa kliknięcia myszą pojawia się na górnej powierzchni belki. Wysokość belki przyjmuje wartość domyślną poprzez podwójne kliknięcie w punkcie końcowym lub wartość zdefiniowaną przez użytkownika za pomocą trzeciego kliknięcia poza belką.

Poprzez wybranie metody belki łamanej, można stworzyć ciąg elementów belkowych połączonych automatycznie końcowymi punktami swoich osi, podobnie jak się to robi w przypadku ścian rysowanych metodą łamanej. Koniec każdego elementu definiuje jednocześnie początek następnego. Aby zakończyć rysowanie belki tą metodą kliknij dwa razy na końcowym punkcie ostatniej belki lub kliknij na przycisk Poniechaj w palecie kontrolnej.

Metoda prostokąta jest podobna do odpowiedniej metody dla ścian z tym, że tworzy cztery belki połączone wzajemnie końcami, a boki rysowanego prostokąta są równoległe odpowiednio do kierunku x i y. Prostokąt definiuje się przez kliknięcie na punkcie początkowym i końcowym jednej z jego przekątnych.

Metoda obróconego prostokąta dla belek jest podobna do odpowiedniej metody dla ścian w tym, że tworzy cztery belki połączone wzajemnie końcami, a pierwszy bok prostokąta jest zdefiniowany przez dwa pierwsze kliknięcia myszą na jego końcach. Trzecie kliknięcie definiuje drugi, prostopadły bok.

Przytrzymując klawisz Shift w czasie trzeciego kliknięcia można odblokować ustaloną już długość pierwszego boku prostokąta.

Metody belki łamanej, prostokąta i prostokąta obróconego tworzą kilka niezależnych elementów w jednym kroku. Każdy element tego zestawu może być osobno zmieniany. Jednakże, jeżeli funkcja Auto-grupowanie była włączona w czasie rysowania belek, będą one automatycznie zgrupowane i mogą być zmieniane razem. Grupowanie może być zawieszone lub zakończone za pomocą poleceń Zawieś grupowanie i Rozgrupuj z menu Narzędzia. Chociaż narzędzie belka nie pozwala na tworzenie belek na planie łuków kołowych to można przy użyciu narzędzia Różdżka z palety kontrolnej lub techniki kliknięcia na istniejący element z przytrzymanym klawiszem Spacji zamieniać okręgi, łuki, elipsy lub krzywe na serie połączonych belek. W celu ustawienia sposobu przybliżania krzywej linią łamaną należy użyć polecenia Ustawienia różdżki z menu Narzędzia.

Oś odniesienia belki

Po rozpoczęciu rysowania belki pierwszym kliknięciem myszy, pojawia się gruba czarna linia rozciągliwa od miejsca tego kliknięcia od aktualnego położenia kursora, a obrys belki jest widoczny jako prostokąt z cienkich czarnych linii. Ta linia rozciągliwa jest osią odniesienia belki. Oś odniesienia w belce jest podobna do linii odniesienia dla ścian i używa się jej do precyzyjnego pozycjonowania i łączenia belek. Po narysowaniu belki, oś jest narysowana takim typem linii, jaki jest wybrany w ustawieniach belki. Oś odniesienia belki nie zmienia swojego położenia w przypadku zmiany grubości belki, lub przesunięcia jej boków względem osi.

Inteligentny kursor reaguje zarówno na oś odniesienia jak i na krawędzie po obu stronach belki, z tym że nad osią odniesienia kursor zmienia się w gruby znak typu Mercedes. Kiedy opcja Czyść przecięcia ścian i belek jest wyłączona w menu Opcje oś belki jest pokazana w formie grubej linii z niewielką strzałką wskazującą kierunek rysowania belki. W tym przypadku kursor nie reaguje na boczne krawędzie belki.

Polecenia Kliknij aby wyciąć, Podział i Wyrównanie wykorzystują oś odniesienia belki, podobnie jak obcinanie z użyciem skrótu klawiaturowego Ctrl/Cmd (kursor przyjmuje wtedy formę Nożyczek).

Ogólne ustawienia

W ustawieniach geometrii po prawej stronie okna dialogowego pierwsze pole od góry określa rzeczywistą wysokość belki.

Jeżeli Ciężkość jest wyłączona, wzniesienie (względem górnej płaszczyzny belki) może być ustawione w stosunku do absolutnego zera projektu lub do poziomu zero aktywnej kondygnacji. Obie te wartości są ze sobą powiązane i nie mogą być określane niezależnie. Drugie pole od góry (do elementu pod) jest nieaktywne.

Jeżeli opcja ciężkości (w odniesieniu do Płyty, Dachu lub Siatki) jest włączona, tylko pole do Elementu pod jest aktywne.

Wzniesienie belki zostanie ustawione w odniesieniu do odpowiedniej powierzchni pod nią i z uwzględnieniem wartości w polu do Elementu pod.

Przesunięcie osi odniesienia

Domyślnie, oś odniesienia przebiega środkiem górnej powierzchni belki, ale może być przesunięta jeżeli zachodzi taka potrzeba. W odpowiednich polach w prawym, dolnym rogu okna dialogowego ustawień belki trzeba zdefiniować przesunięcie osi odniesienia w belce. Oś odniesienia może również leżeć poza obrysem belki. 

Atrybuty rzutu i przekroju

W obszarze atrybutów rzutu okna dialogowego ustawień belki można zmieniać typ linii i rodzaj pióra obrysu belki oraz osi odniesienia. Można tez zmieniać typ linii dla osi odniesienia w palecie Info.

Kolory piór dla obrysu przekroju, wzoru wypełnienia i wypełnienia tła są niezależnie definiowane w obszarze atrybutów przekroju okna dialogowego. Aby ustawić kolory piór wpisz numer pióra w odpowiednie pole lub skorzystaj z wyskakujących tablic kolorów poprzez kliknięcie na odpowiedni kwadracik.

Dla wypełnień przekrojów dostępne są tylko proste wzory wypełnień. Nie są dozwolone ani wypełnienia warstwowe ani konfiguracje rdzeń-okładzina.

 

Atrybuty modelu

Belki podobnie jak ściany, słupy płyty, dachy i obiekty siatkowe są wyświetlane w oknie 3D lub w oknie fotoprezentacji jako pełne bryły.

Możesz wybrać niezależnie materiały dla wszystkich czterech powierzchni belki jeżeli przycisk z symbolem łańcucha nie jest aktywny. Aby wybrać materiał kliknij na przycisk odpowiedniego menu wyskakującego. Obie powierzchnie na końcach belki mają przypisany ten sam materiał, który może być ustawiony niezależnie od materiałów dla powierzchni bocznych. Wszystkie pięć materiałów może być zdefiniowanych równocześnie jeżeli symbol łańcucha jest aktywny (ustawienie domyślne).

Priorytet przecięcia w 3D

Pomiędzy łączącymi się lub przecinającymi belkami są tworzone automatycznie połączenia typu L, T i X. Kiedy belki przecinają się, belka o niższym priorytecie zostanie przecięta w 3D, tj. część pokrywająca się z drugą belką będzie usunięta.

Użyj suwaka Priorytet przecięcia 3D aby określić hierarchię przecinających się belek. Większa liczba oznacza wyższy priorytet.

Ten fakt jest również uwzględniany w obliczeniach materiałowych (objętość belki).

Priorytet belki są zawsze liczbą nieparzystą, a priorytet ściany lub słupa liczbą parzystą.

 

Atrybuty otworów

W belkach można umieszczać prostokątne lub okrągłe otwory. W celu umieszczenia otworu w belce należy najpierw ją wybrać i upewnić się, że symbol Belki jest podświetlony w palecie Narzędzi.

- Na rzucie, otwory mogą być tworzone wyłącznie poprzez kliknięcie na oś odniesienia.

- W oknie 3D, można również konstruować otwory przez kliknięcie na jedną z bocznych krawędzi.

Można zaznaczyć (wybrać) otwór w belce klikając na jego środek z wciśniętym klawiszem Shift lub używając narzędzia Strzałka. W ten sposób można zmieniać każdy otwór osobno.

Jeżeli zaznaczysz całą belkę, możesz zmieniać atrybuty wszystkich otworów w tej belce jednocześnie.

 

Aby zmienić usytuowanie otworu w pionie lub ustalić wartości domyślne dla nowo tworzonych otworów skorzystaj ze strony atrybutów dla otworów w oknie dialogowym ustawień belki. Aby wybrać prostokątny lub okrągły otwór, wciśnij odpowiedni symbol kształtu. Jeżeli wybrany został otwór prostokątny możesz niezależnie określać wysokość i szerokość otworu w odpowiednich polach wymiarowych. W przypadku otworu okrągłego określasz tylko jego średnicę w odpowiednim polu.

Możesz ustawić środek okrągłego otworu wpisując żądaną wartość w pole umiejscowienia otworu.

W jednej belce można umieszczać otwory różnych kształtów i rozmiarów.

Za pomocą przełącznika Obrys na rzucie możesz wybrać pomiędzy różnymi postaciami symbolu dla otworu w belce na rzucie.

Łączenie belek

ArchiCAD automatycznie czyści połączenia typu T, L oraz krzyżowanie się belek o ile opcja Czyść przecięcia ścian i belek w menu Opcje jest włączona. Rysowanie połączeń belek z opcją Czyść przecięcia odpowiednio włączoną i wyłączoną pokazane jest na ilustracjach poniżej.

Wybierz polecenie Przebuduj z menu Wyświetl aby ArchiCAD ponownie przeliczył i pokazał idealnie wyczyszczone połączenia belek w trybie Czyść przecięcia.

Inaczej niż w przypadku ścian, nie ma potrzeby dzielenia belek aby połączenia typu X były czyste.

 

Przy łączeniu belek z włączoną opcją czyszczenia przecięć nie jest istotne czy obie osie odniesienia łączą się czy nie. Jeżeli koniec jednej z belek znajdzie się wewnątrz obrysu drugiej belki, automatycznie dopasuje się do jej linii odniesienia. Gdy opcja Czyść przecięcia jest wyłączona, belki kończą się w miejscu kliknięcia myszą.

Aby uzyskać idealne połączenia typu X w przestrzeni, ustaw różne priorytety w oknie dialogowym ustawień dla belek.

Połączenia belek są także czyszczone gdy są one położone na różnych wysokościach. Jeżeli belki mijają się w przestrzeni, ich połączenie nie jest czyszczone na rzucie.

 

Końcowe powierzchnie belek są zawsze prostopadłe do jej boków. Aby móc narysować je pod dowolnym kątem posłuż się następującą sztuczką: Narysuj belkę Ustaw grubość belki na zero w oknie dialogowym ustawień dla belki, aby narysować drugą (wirtualną) belkę. Narysuj belkę o grubości zero, zaczynając od końca osi odniesienia pierwszej belki i pod żądanym do niej kątem, tak jak to jest pokazane na ilustracji poniżej. Skorzystaj z trybu poziomego rzutowania pozycji kursora w palecie Info. Przebuduj widok. Powinieneś otrzymać podobny widok odpowiednio na rzucie i w przestrzeni jak na rysunkach poniżej. Popraw widok na rzucie przez dodanie linii uzupełniającej w powstałej przerwie obrysu belki.

Połączenia z innymi elementami

Ściany i słupy:

Kiedy belka przecina ścianę lub słup, obiekt o niższym priorytecie zostanie obcięty w przestrzeni, co oznacza że jego część nakładająca się w przestrzeni na obiekt o wyższym priorytecie zostanie usunięta. Obiekt o wyższym priorytecie pozostanie nienaruszony. Ta zasada jest też uwzględniana w obliczeniach objętościowych.

• Priorytety Ścian i Słupów są zawsze liczbami parzystymi i mogą być określane jako generalne ustawienia dla wszystkich ścian i słupów w oknie dialogowym Opcje/Preferencje/Elementy konstrukcyjne.

• Priorytety belek są zawsze liczbami nieparzystymi i mogą być określane osobno dla każdej belki w jej ustawieniach.

W poniższym przykładzie, priorytet słupa został ustawiony w Preferencjach na 8. Priorytet górnej belki wynosi 3, a dolnej belki 11. Poniższe widoki w trybie cieniowania, ukrytych linii i szkieletowym pokazują jak takie ustawienia wpływają na przecięcia elementów.

Płyty:

Belki zawsze tworzą wcięcia w płytach, gdy łączą się z nimi w przestrzeni. Zasada ta odnosi się zarówno do okna 3D i obliczeń objętościowych.

Wcięcie wykonywane jest przez belkę na całej długości płyty nawet jeśli belka kończy się w środku płyty. Ten fakt nie jest jednak pokazywany na rzucie. Zalecane jest zatem podzielenie płyty w miejscu, w którym kończy się belka.

 

Docinanie belek do dachów:

Gdy belka przechodzi przez dach możemy ją do niego dociąć używając polecenia Dotnij do dachu z menu Zmiany. Wybierz odpowiednią opcję w oknie dialogowym polecenia Dotnij do dachu i kliknij przycisk Dotnij. Upewnij się, że pole Ściany, Słupy i Belki jest zaznaczone.

Docinanie działa zarówno dla dachów prostych jak i złożonych.

---