Z a g a d n i e n i a w s t ę p n e:
Przedsiębiorcą - jest osoba fizyczna, osoba prawna a także jednostka organizacyjna , której ustawa przyznaje zdolność prawną i która we własnym imieniu wykonuje działalność gospodarczą lub zawodową.
Zatem są trzy kategorie podmiotów:
osoby fizyczne, które prowadza działalność gospodarcza lub zawodową na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej;
osoby prawne - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością i Spółki Akcyjna - Europejska Spółka Akcyjna działa w oparciu o przepisy prawa europejskiego;
jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną a są to:
spółka jawna
spółka partnerska
spółka komandytowa
spółka komandytowo - akcyjna
są to spółki osobowe
Europejskie zgrupowanie interesów
sp. z o.o. i SA przed rejestracją
Przedsiębiorstwo - to zespół składników materialnych i niematerialnych służących do prowadzenia działalności gospodarczej.
Przedsiębiorca to podmiot, który działa poprzez przedsiębiorstwo.
Firma - to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorcę (np. E.,Wedel sp. z o.o.)
Nazwa to oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo.
Firmą przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną jest jego imię i nazwisko - ale dopuszczalne jest zawarcie w firmie rodzaju prowadzonej działalności, miejsca wykonywanej działalności i innych fantazyjnych oznaczeń.
Firmą osoby prawnej jest jej nazwa oraz dodatek wskazujący na formę prawą (dopuszczalne jest dodanie miejsca) np. ORBIS SA - ORBIS to nazwa, SA oznaczenie formy prawnej.
W firmą jednostek organizacyjnych pojawia się nazwisko przynajmniej jednego ze wspólników.
Prokura - to szczególny rodzaj pełnomocnictwa handlowego, którego może udzielić przedsiębiorca, podlegający wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego. Prokura jest szczególna, bo
zakres umocowania prokurenta jest określony ustawowo. Taki prokurent może dokonywać wszystkich czynności sądowych i pozasądowych związanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Prokurent może zawrzeć każdą umowę. Ale jest ograniczenie dot. zbycia przedsiębiorstwa oraz zbycia nieruchomości;
Prokurent to konkretnie wskazana osoba, która podlega wpisowi do KRS. Prokura udzielana jest na piśmie pod rygorem nieważności;
Prokura może być zawsze odwołana.
Prokura wygasa: wskutek wykreślenia przedsiębiorcy z rejestru, ogłoszenia upadłości, otwarcia likwidacji, przekształcenie przedsiębiorstwa. Wygaśniecię podlega zgłoszeniu do KRS
Spółka cywilna
Spółka cywilna (S.C.) to nie jest odrębny podmiot prawa. S.C. nie jest przedsiębiorcą i nie jest podmiotem prawa. Umowa spółki cywilnej to umowa o współpracę między przedsiębiorcami. Zatem przedsiębiorcami są wspólnicy spółki cywilnej - ale sama spółka cywilna nie .
Definicja S.C. - przez umowę spółki cywilnej wspólnicy zobowiązują się do osiągania wspólnego celu gospodarczego przez działanie w sposób oznaczony - w szczególności przez wniesienie wkładów.
Konieczne jest zawarcie umowy.
Umowa spółki cywilnej powinna określać:
wspólników - czyli osoby fizyczne, osoby prawne lub jednostki organizacyjne którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Warunkiem prowadzenia działalności gospodarczej w tej formie przez osoby prawne, jest posiadanie przez nich statutu przedsiębiorcy - tj. musi być wpis w ewidencji;
cel gospodarczy, który może mieć charakter jednozadaniowy albo ciągły. Jednorazowe dotyczą jednego konkretnego przedsięwzięcia - np. konsorcjum, ciągły polega na prowadzeniu przedsiębiorstwa;
działania wspólników - najczęściej wniesienie wkładów.
Forma umowy spółki cywilnej - pisemna. Czasem wymagany jest akt notarialny, w sytuacji, gdy wspólnicy S.C. jako wkład wnoszą nieruchomości.
Oznaczenie - do oznaczenie S.C. służą imiona i nazwiska wspólników (jeżeli dotyczą osób fizycznych) lub firma (gdy dotyczy osób prawnych). Skrót S.C. nie jest nigdzie uregulowany.
Majątek - Spółka cywilna nie posiada swojego majątku. Tu majątkiem jest współwłasność łączna wszystkich wspólników. Taka współwłasność łączna występuje właśnie w S.C. i w małżeństwie.
Zasady rządzące współwłasnością łączną:
wspólnik w czasie trwania spółki nie może rozporządzać swoim udziałem w majątku S.C. ani w poszczególnych składnikach tego majątku;
majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności spółki - a wkładem może być:
środki pieniężne (gotówka)
środki niepieniężne (aporty) - aportem może być prawo własności rzeczy - ruchomości bądź nieruchomości, prawa obligacyjne, udziały w innych spółkach, papiery wartościowe, prawa na dobrach niematerialnych, świadczenie pracy lub usług.
Czy wkłady będą stanowiły majątek, to zależy, bo wkłady mogą być wniesione na własność albo do używania. Majątek będą tworzyć tylko te, które będą na własność.
Prawa i obowiązki wspólników:
P r a w a:
Wspólnicy maja prawo do prowadzenia spraw spółki, reprezentacji, zysku
Prowadzenie spraw:
Prawo do prowadzenie spraw spółki to:
podejmowanie decyzji - sfera wewnętrzna między wspólnikami
składanie oświadczeń woli w imieniu wspólników - w stosunku do osoby trzeciej, czyli sfera zewnętrzna
Przy prowadzeniu spraw spółki podejmowanie decyzji zależy od jej wagi.
- czynności zwykłego zarządu - decyzję może podjąć samodzielnie każdy wspólnik,
- czynności przekraczające zwykły zarząd - wymagana jest zgoda wszystkich wspólników - uchwała zarządu.
To czy jest to czynność zwykłego zarządu czy nie - jest uzależnione od rodzaju i wielkości majątku.
- czynności nagłe - to czynności które mają zapobiec szkodzie w majątku spółki - te może podjąć każdy wspólnik.
- w/w to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania.
Reprezentacja
Wspólnikom przysługuje prawo do reprezentacji w takim zakresie w jakim mają prawo prowadzenia jej spraw.
Zysk
Wspólnicy maja prawo do równego udziału w zyskach ( w umowie może być ustalone inaczej niż procentowo). Jeżeli spółka działa dłużej niż rok, zysk dzieli się z końcem każdego roku obrotowego - a gdy umowa zawarta jest na czas krótszy niż rok, po zakończeniu działalności.
- w/w to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne rozwiązania - przy czym umowa nie może wyłączyć wspólnika z zysku.
O b o w i ą z k i:
Obowiązek pokrycia strat - to strefa wewnętrzna, tj. rozliczenia wspólników. W stratach wspólnicy uczestniczą po równo - ale jest to zasada kodeksowa. Umowa może stanowić inaczej, umowa może nawet wyłączyć w starach niektórych wspólników. Czym innym jest pokrycie strat a czym innym pokrycie niedoborów.
Odpowiedzialność:
Za zobowiązania spółki, wspólnicy ponoszą odpowiedzialność solidarnie, całym swoim majątkiem, w sposób nieograniczony. Odpowiedzialność solidarna -> wierzyciel może domagać się zaspokojenia roszczeń od jednego ze wspólników, od niektórych wspólników albo od wszystkich wspólników. Zaspokojenie wierzyciela jednego ze wspólników zwalania pozostałych ze zobowiązania.
Wypowiedzenie umowy:
Takie prawo istnieje jeżeli umowa była zawarta na czas nieoznaczony. Umowę spółki cywilnej można wypowiedzieć na 3 miesiące przed końcem roku obrotowego (umowa może inne terminy wskazywać). Umowę zawarta na czas nieoznaczony co do zasady nie można wypowiedzieć, ale istnieje taka możliwość jeżeli wystąpią ważne powody - np. konflikt wspólników).
Wspólnikom przysługuje również prawo żądania rozwiązania spółki przez Sąd - z ważnych powodów.
Gdy wspólnik wystąpi ze spółki - nie zwalnia go to z odpowiedzialności za te zobowiązania, które powstały w czasie, gdy jeszcze wspólnikiem był.
Wierzyciel wspólnika na również prawo wypowiedzenia umowy spółki cywilnej, jeżeli uzyskał zajęcie praw przysługujących wspólnikowi w spółce.
Rozwiązanie spółki cywilnej
To rozwiązanie może spowodować:
uchwała wspólników;
inne zdarzenia przewidziane w umowie np.
upływ czasu
realizacja transakcji
śmierć wspólnika
wypowiedzenie umowy przez wspólnika
prawomocne orzeczenie sądu
Wówczas wspólnicy muszą spłacić zobowiązania spółki i jeżeli coś zostało - można podzielić między wspólników, gdyż od momentu rozwiązania spółki majątek łączny stanowi współwłasność w częściach ułamkowych wspólników. Zwraca się wkłady a pozostałą nadwyżkę dzieli się między wspólników - takim stopniu, w jakim uczestniczą w zysku.
S P Ó Ł K I O S O B O W E
Spółki osobowe charakteryzują się tym, że:
wspólnicy bezpośrednio prowadzą sprawy spółki i ja reprezentują;
ponoszą osobistą odpowiedzialność za zobowiązania spółki;
nie są osobami prawnymi.
Podmiotowość prawną posiadają osoby fizyczne, osoby prawne i jednostki organizacyjne - ale osobowość prawną maja tylko osoby prawne. Spółki osobowe to ta trzecia kategoria - to jednostki organizacyjne, którym ustawa przyznaje zdolność prawną. Tradycyjnie nazywane są ułomnymi osobami prawnymi.
Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa - w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, może pozywać i być pozywana -> to jest właśnie zdolność prawna - zdolność do czynności prawnych.
Spółki osobowe to odrębny od wspólników podmiot prawa. Nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od osób prawnych. Podatek jest tylko od zysków wypłacanych wspólnikom (a nie od zysku spółki).
Spółka jawna
Spółka jawna należy do grupy spółek osobowych.
Utworzenie spółki jawnej:
Do utworzenia spółki wymagana jest umowa i jest wpis do Krajowego Rejestru Sądowego.
Umowa spółki powinna:
określać wspólników
określać firmę -> firma powinna zawierać nazwisko przynajmniej jednego wspólnika oraz dodatek wskazujący formę prawna „sj”. - wspólnikiem może być także osoba prawna i ułomna osoba prawna wtedy w firmie podaję się firmę jednej z nich;
określać siedzibę spółki (miejscowość w której prowadzona jest działalność)
określać przedmiot działalności - który oznacza się na podstawie Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD);
określać wkłady wspólników - których wniesienie jest obowiązkowe przez każdego wspólnika tj. określać wspólnika, przedmiot i wartość wkładu;
określać czas - jeżeli zawarta jest na czas określony.
w/w to elementy obligatoryjne
Konieczna jest forma pisemna - pod rygorem nieważności.
Każdy wspólnik ma obowiązek zgłoszenia spółki do KRS (formularz + umowa spółki + inne).
Do KRS wpisuje się w/w dane, adres do korespondencji i sposób reprezentacji (czy jednoosobowy, czy kilku wspólników).
Spółka jawna powstaje z momentem wpisu do KRS. Od tego momentu powstaje nowy byt prawny. Okres między zawarciem umowy a wpisem do KRS-u uregulowany jest odrębnie. Gdyby wtedy doszło do zaciągnięcia zobowiązania - tj. przed wpisem do KRS - to za te zobowiązania odpowiadają osoby, które działają w imieniu spółki (jeszcze nie wspólnicy). Istnieje możliwość przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawną.
Majątek spółki jawnej:
Spółka jawna ma swój własny majątek i jest on odrębny od wspólników. Wspólnikom przysługują jedynie udziały kapitałowe. Majątek spółki tworzą wkłady wspólników oraz wszelkie mienie nabyte w trakcie działalności. To nie jest współwłasność wspólników.
Udziały kapitałowe stanowią wartość wyrażoną w złotówkach określoną w umowie, która jest podstawą do obliczania praw majątkowych przysługujących wspólnikom w spółce np. prawo do odsetek, prawo do udziału w masie likwidacyjnej. Udział kapitałowy jest równy wartości rzeczywiście wniesionego wkładu - chyba, że umowa stanowi inaczej. Czym nie jest nim wkład umowny - tj. takie który wspólnik zobowiązuje się włożyć, ale wkład rzeczywisty.
Uprawnienia wspólników spółki jawnej:
O charakterze n i e m a j ą t k o w y m:
prawo do prowadzenia spraw spółki - każdy wspólnik ma prawo do prowadzenia spraw spółki, możliwe jest także powierzenie prowadzenia tych spraw osobom trzecim ale zawsze przynajmniej jeden wspólnik musi zachować prawo doprowadzenia spraw spółki. Wspólnik może być pozbawiony tego prawa - na podstawie umowy spółki, albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
czynności zwykłego zarządu - każdy wspólnik,
czynności przekraczające zwykły zarząd - zgoda wszystkich wspólników - w tym i wspólników wyłączonych od prowadzenia spraw spółki,
czynności nagłe - każdy wspólnik mający prawo prowadzenia spraw
w/w - to reguły kodeksowe - ale umowa spółki może wprowadzać inne
prawo do reprezentacji -
sposób reprezentacji - każdy wspólnik ma prawo samodzielnie reprezentować spółkę - jest to reprezentacja indywidualna - ale jest to zasada kodeksowa którą umowa może zmienić i wprowadzić np. reprezentację łączną czyli współdziałanie dwóch wspólników, lub wspólnika z prokurentem (co nie oznacza że obaj muszą razem podpisywać).
zakres reprezentacji - obejmuje wszystkie sądowe i pozasądowe i nie można tego zakresu ograniczyć, ze skutkiem w stosunku do osób trzecich.
Wspólnik może być pozbawiony prawa do reprezentacji albo w umowie albo na mocy prawomocnego orzeczenia sądu.
Jedna kwestia nie może być zmieniona mocą umowy - mianowicie wspólnik ma prawo do osobistego zasięgania informacji o stanie interesów spółki i przeglądania ksiąg i dokumentów. Nie można wspólnika pozbawić tego prawa.
Ograniczenia wspólników
obowiązek lojalności
zakaz konkurencji
Obowiązek lojalności - wspólnik ma obowiązek powstrzymywać się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesem spółki.
Zakaz konkurencji - wspólnik może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w konkurencyjnej spółce jako wspólnik spółki cywilnej, spółki jawnej, jako partner, komplementariusz albo członek organu spółki (to te osoby które decydują o spółce). Przy czym spółka na to się zgodzić albo wyraźnie albo domniemanie (brak sprzeciwu).
Spółka konkurencyjna to taka, która spełnia następujące kryteria:
asortymentowe (przedmiot działalności)
terytorialne (miejsce)
czasowe (czas).
W/w kryteria nie muszą się pokrywać, ale mogą się krzyżować, zazębiać.
O charakterze m a j ą t k o w y m:
Prawo do udziału w zysku - po równo. podziału zysku dokonuje się z końcem każdego roku obrotowego chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku uszczuplenia majątku kapitałowego przez stratę - zysk najpierw musi iść na pokrycie tej straty, która zmniejszyła majątek - przy czym umowa może stanowić inaczej.
Obowiązek pokrycia strat: wspólnicy pokrywają straty po równo, ale umowa może to zmienić - przy czym i w tym wypadku umowa nie może pozbawić prawa do zysku.
Prawo do odsetek: - każdy wspólnik ma prawo do odsetek w wysokości 5% od wartości udziału kapitałowego - przy czym umowa może to zmienić.
Wspólnicy maja nadto prawo do części majątku w przypadku wystąpienia ze spółki oraz prawo do udziału w masie likwidacyjnej.
Zasady dotyczące odpowiedzialności za zobowiązania spółki jawnej:
Za zobowiązania spółki jawnej odpowiada spółka jawna. Solidarnie ze spółka odpowiadają wspólnicy w sposób nieograniczony - całym swoim majątkiem. Z tym, że wspólnicy odpowiadają dodatkowo w sposób subsydiarny (tj. w pierwszej kolejności, muszą wierzyciele szukać zaspokojenia w majątku spółki a potem dopiero domagać się od wspólników. Zatem egzekucja z majątku wspólników może nastąpić dopiero po bezskutecznej egzekucji z majątku spółki.
W spółce jawnej jest możliwość przystąpienia do spółki nowego wspólnika - za zgodą wszystkich wspólników i ten nowy wspólnik odpowiada za te zobowiązania, które powstały przed jego wstąpieniem.
Zbycie członkowstwa - przeniesienie praw członkowstwa - może nastąpić jeżeli przewiduje to umowa, za pisemną zgodą wszystkich wspólników - chyba, że umowa stanowi inaczej. W przypadku zbycia członkowstwa - dotychczasowy i nowy wspólnik odpowiadają solidarnie za zobowiązania powstałe przez zbyciem członkowstwa.
Zawarcie umowy spółki jawnej z przedsiębiorcą jednoosobowym (to szczególna sytuacja), który dodatkowo wnosi swoje przedsiębiorstwo jako wkład do spółki - w przypadku zbycia przedsiębiorstwa, zbywca i nabywca odpowiadają solidarnie za zobowiązania, które powstały przy prowadzeniu przedsiębiorstwa z tym, że nabywca do wysokości aktywów netto nabytego przedsiębiorstwa.
Dopuszczalne jest wypowiedzenie umowy spółki - przysługuje ono wspólnikowi jeżeli była zawarta na czas nieokreślony - na 6 miesięcy przed zakończeniem roku obrachunkowego - przy czym umowa może to zmienić.
Nie ma możliwości wypowiedzenia umowy spółki jawnej zawartej na czas określony - nawet z ważnych powodów.
Wspólnik ma prawo zażądania rozwiązania spółki przez sąd z ważnych powodów. Jeżeli ten ważny powód jest po stronie tylko tego, kto wnosi - są może wyłączyć tego wspólnika.
Postępowanie likwidacyjne:
Są dwa tryby postępowania likwidacyjnego:
formalna likwidacja - pojawiają się likwidatorzy, którzy będą spieniężali majątek;
inny sposób zakończenia działalności spółki uzgodniony przez wspólników.
Przesłanki do rozwiązania spółki jawnej:
przyczyny przewidziane w umowie
uchwała wspólników
śmierć wspólnika
wypowiedzenie umowy przez wspólnika lub jego wierzyciela
ogłoszenie upadłości wspólnika
prawomocne orzeczenie sądu
ogłoszenie upadłości spółki (prowadzi się postępowanie upadłościowe - wskutek postanowienia i ogłoszeniu upadłości)
Etapy postępowania likwidacyjnego:
Etap I -> ustanowienie likwidatorów (są nimi wszyscy wspólnicy chyba, że umowa lub uchwała wspólników stanowi inaczej). Likwidatora może ustanowić także Sąd Rejestrowy na wniosek osób mających w tym interes prawny.
Etap II -> likwidatorzy zgłaszają otwarcie likwidacji do KRS (które to zgłoszenie obejmuje podstawę prawną likwidacji, dane dotyczące likwidatorów - w szczególności podaje się sposób reprezentacji czy łączna czy samodzielna),
Etap III -> obowiązek sporządzenia bilansu otwarcia likwidacji (w ciągu 15 dni od dnia zdarzenia) - do którego przyjmowane są wszystkie elementy dotyczące wartości zbywczych.
Etap IV -> podejmowanie czynności likwidacyjnych - ściągnięcie wierzytelności, spieniężenia majątku spółki.
Etap V -> po spieniężeniu majątku spółka spłaca zobowiązania a pozostały majątek dzieli się między wspólników - wspólnikom spłaca się wartość ich udziałów kapitałowych określonych na podstawie bilansu likwidacyjnego. Mogą się zdarzyć roszczenia sporne - dlatego likwidatorzy powinni zachować pewne kwoty na ich zabezpieczenie.
Etap VI -> złożenie wniosku o wykreślenie spółki jawnej z rejestru. Dopiero z momentem wykreślenia spółka przestaje istnieć.
Celem czynności likwidacyjnych jest zakończenie bieżących interesów. Nowe interesy mogą być podejmowane tylko jeżeli mają na celu zakończenie dawnych.
Likwidacja może trwać dłużej albo krócej - jak trwa dłużej niż rok, bilanse likwidacyjne musza być co roku.
Spółka partnerska
Spółka partnerska jest najmłodszą ze spółek. wywodzi się z USA. Celem spółki partnerskiej jest uniknięcie odpowiedzialności za błędy w sztuce. W Polsce po raz pierwszy regulacja dla tej spółki pojawiła się w 2001 roku.
Charakter prawny:
jest to jednostka organizacyjna, której ustawa przyznaje zdolność prawną, jest spółka osobową, jest przedsiębiorcą, jest to jedyna spółka, która ma ograniczony krąg podmiotów.
Cechy spółki partnerskiej:
wyłączenie odpowiedzialności partnerów za błędy pozostałych partnerów;
wybór między dwoma modelami zarządzania tj:
model zarządzania w oparciu o przepisy spółki jawnej (reprezentacja przez wspólników),
model zarządzania w oparciu o przepisy spółki z o.o. (możliwość powołania zarządu)
Spółka partnerska to jedyna spółka osobowa, która może mieć zarząd.
Partnerami spółki partnerskiej mogą być tylko osoby fizyczne wykonujące wolny zawód. Wyliczenie wolnych zawodów zawiera art. 88 KSH (np. zawody prawnicze, związane z ochrona zdrowia, doradztwem finansowym) ale poza tam wskazanymi zawodami, inna ustawa może również upoważnić do założenia spółki partnerskiej (np. ustawa o wykonywaniu zawodu psychologa).
W ramach spółki partnerskiej może być wykonywany jeden wolny zawód - lub więcej, o ile ustawa korporacyjna nie stanowi inaczej. Np. ustawa o adwokatach pozwala na prowadzenie spółki partnerskiej tylko z radcami prawnymi. Notariusze mogą prowadzić tylko sami. Ustawy korporacyjne wprowadzają ograniczenia.
Utworzenie spółki partnerskiej
zawarcie umowy
wpis do KRS
Umowa spółki partnerskiej ma formę pisemną pod rygorem nieważności (do stycznia 2009 roku musiał być akt notarialny). Umowa winna określać:
strony umowy
firmę (a ta musi zawierać nazwisko przynajmniej jednego z partnerów, dodatkowo określenie wolnego zawodu oraz dodatek wskazujący na formę prawną „… spółka partnerska”, „… i partner” „… i partnerzy”.
siedzibę spółki
przedmiot działalności
określenie wolnego zawodu wykonywanego przez partnerów
wkłady partnerów do spółki
to były elementy obligatoryjne a nadto umowa może zawierać:
czas trwania - jeśli miałby być ograniczony
modyfikacje
ograniczenia w reprezentowaniu spółki
Wraz z wnioskiem do KRS-u składa się umowę spółki i dowody upoważniające do wykonywania wolnego zwodu.
Odpowiedzialność partnerów:
Odpowiedzialność partnerów jest zróżnicowana - uzależniona od rodzaju zobowiązań.
Zobowiązania wynikające z wykonywania wolnego zawodu:
Partnerzy nie odpowiadają za zobowiązania powstałe wskutek działań pozostałych partnerów oraz osób zatrudnionych w spółce będących pod kierownictwem innego partnera (odpowiada partner co zawalił - subsydiarnie - i odpowiada spółka). Ale istnieje możliwość rozszerzenia tej odpowiedzialności, mianowicie partner może przyjąć na siebie (na mocy umowy spółki) odpowiedzialność za działania pozostałych partnerów - przy czym musi to być ujawnione w KRS.
Zobowiązania nie wynikające z wykonywania wolnego zawodu:
Te zobowiązania dot. m.in. lokalu, finansów, inwestycji - to zobowiązania które dotyczą każdej innej spółki.
Jeżeli Spółka partnerska będzie prowadzona w oparciu o przepisy spółki jawnej - ta odpowiedzialność jest ukształtowana jak w spółce jawnej. Natomiast gdy będzie prowadzona w oparciu o przepisy dotyczące spółki z o.o. - wówczas ta odpowiedzialność jest ukształtowana tak jak w przepisach dot. zarządu sp. z o.o.
Zarządzenie spółka partnerską:
Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki jawnej:
Ten model oparty jest o przepisy dotyczące spółki jawnej -> prowadzenie spraw spółki i reprezentacja jest taka sama jak w spółce jawnej - czyli 3 rodzaje czynności (zwykły zarząd, przekraczający zwykły zarząd - gdzie wymagana jest uchwała partnerów, czynności nagłe). Reprezentacja też tak jak w spółce jawnej - ale można pozbawić partnera prawa do reprezentacji na mocy uchwały podjętej większością ¾ głosów - przy obecności 2/3 partnerów (reprezentacja indywidualna, zakres reprezentacji nieograniczony, można pozbawić prawa do reprezentacji w drodze orzeczenia sądowego).
Model zarządzania spółką partnerska w oparciu o przepisy dot. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością:
Ten model oparty jest o przepisy dotyczące sp. z o.o. - w zarząd spółki mogą wchodzić sami partnerzy oraz osoby trzecie (spoza spółki) ale i zarząd może się składać z samych osób trzecich.
Powołanie zarządu musi wynikać z umowy spółki partnerskiej, członkowie zarządu będą wpisani do KRS, będą powoływani i odwoływani przez partnerów. Do członków zarządu będą stosowane przepisy dotyczące spółki z o.o. W zakresie prowadzenia spraw spółki uchwały zarządu są wymagane przy czynnościach przekraczających zwykły zarząd, w zwykłych jest zasada reprezentacji łącznej tj. współdziałanie 2 członków zarządu , ewentualnie 1 członka zarządu z prokurentem.
Ale umowa spółki partnerskiej może zmienić wszystko.
Modyfikacje dotyczące spółki partnerskiej w sprawach nieuregulowanych.
modyfikacja - dotyczy wstąpienia spadkobierców do spółki. Takie wstąpienie jest możliwe gdy:
umowa tak stanowi
spadkobierca ma prawo do wykonywania wolnego zawodu;
modyfikacja - dotyczy istnienia jednoosobowej spółki partnerskiej - ma to miejsce w sytuacji, gdy w spółce miałby pozostać tylko jeden partner np. wskutek śmierci drugiego, utarty uprawnień dotyczących wykonywania wolnego zawodu, wypowiedzenia umowy. Taka sytuacja może istnieć przejściowo - maksymalnie 1 rok od zdarzenia - w tym czasie wspólnik który pozostała albo ma załatwić wszystkie sprawy do końca, albo znaleźć innego partnera.
Cala reszta jest taka, jak w spółce jawnej.
Spółka komandytowa
Geneza tego rodzaju spółki sięga średniowiecza. Wtedy szlachta nie mogła się zajmować handlem - dlatego też tą działalność dawali do prowadzenia mieszczanom.
W spółce komandytowej są dwie grupy wspólników:
komplementariusze
komandytariusze.
Charakter spółki:
Spółka komandytowa jest spółką osobową, którą prowadzi przedsiębiorca pod własną firmą, której za zobowiązania komplementariusz odpowiada w sposób nieograniczony, a komandytariusz w sposób ograniczony.
Komplementariusz - inwestor aktywny |
Komandytariusz - inwestor pasywny |
|
|
Utworzenie spółki komandytowej:
Konieczne jest zawarcie umowy - w formie aktu notarialnego która to umowa winna zawierać:
określenie stron umowy - wspólników
firmę -> ta powinna zawierać nazwisko komplementariusza oraz dodatek wskazujący formę prawną „spółka komandytowa”, jeżeli kompelentariuszem jest osoba poprawna - wówczas należy ujawnić pełne brzmienie firmy tej osoby;
siedzibę
przedmiot działalności
wkłady
sumę komandytową -> to kwotowy zakres odpowiedzialności komandytariuszy.
w/w elementy są obligatoryjne
Konieczny jest również wpis do KRS - dopiero z momentem wpisu powstaje spółka komandytowa.
Odpowiedzialność:
K o m p l e m e n t a r i u s z odpowiada za zobowiązania tak, jak w spółce jawnej tj. całym swoim majątkiem, osobiście, w sposób nieograniczony, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i spółką i w sposób subsydiarny.
K o m a n d y t a r i u s z - jego odpowiedzialność jest ograniczona - odpowiada do wysokości sumy komandytowej - odpowiedzialni są również solidarnie i subsydiarnie.
Na zakres odpowiedzialności komandytariusza ma wpływ wniesiony wkład. Komandytariusz jest wolny od odpowiedzialności w granicach wartości rzeczywiście wniesionego wkładu tj. suma komandytowa - wniesione wkłady = odpowiedzialność komandytariusza.
Są trzy przypadki w których kiedy komandytariusz odpowiada w sposób nieograniczony:
gdy jego nazwisko znajduje się na firmie spółki komandytowej
gdy zaciągnął zobowiązania w imieniu spółki przed wpisem do KRS
gdy działa jako pełnomocnik, ale nie ujawnił swojego pełnomocnictwa lub też przekroczy zakres umocowania, albo działa bez umocowania.
Obniżenie sumy komandytowej wymaga aktu notarialnego, nadto zmiany w KRS, i to obniżenie jest skuteczne tylko do tych, których wierzytelności powstają po dokonaniu wpisu o obniżeniu. Za zobowiązania które powstały przed zmianą tej sumy - komandytariusz odpowiada w pierwotnej wysokości.
Prowadzenie spraw spółki
Prowadzenie spraw spółki - komplementariusz ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki, komandytariusz nie prowadzi spraw. Przy czym umowa spółki może to zmienić (komplementariusze mogą być wyłączeni od prowadzenia spraw a komandytariusze upoważnieni do prowadzenia). Komandytariusze wyrażają zgodę na czynności przekraczające zwykły zarząd - o ile umowa nie stanowi inaczej.
Reprezentacja spółki
Spółkę reprezentują komplemenratiusze. Obowiązuje zasada reprezentacji indywidualnej tj. każdy komplementariusz samodzielnie może dokonywać wszystkich czynności. Komandytariusze mogą reprezentować spółkę - tylko jako pełnomocnicy ewentualnie prokurzuje enci.
Zakaz konkurencji obowiązuje tylko i wyłącznie komplementariuszy, komandytariuszy tylko wówczas, gdyby powierzono im w umowie prawo prowadzenia spraw spółki lub reprezentacji.
Prawa do zysku - Komplementariusze uczestniczą w zysku po równo, Komandytariusze uczestniczą w zysku proporcjonalnie do wartości wkładu rzeczywiście wniesionego.
Prawo do informacji: - stosunku do komplementariuszy stosuje się przepisy dotyczące spółki jawnej. W stosunku do komandytariuszy są pewne ograniczenia, mianowicie komandytariusze mogą się domagać odpisu rocznego sprawozdania finansowego i przeglądać księgi i dokumenty celem sprawdzenia tego sprawozdania. Sąd dodatkowo może rozszerzyć uprawnienia komandytariuszy w tym zakresie - na jego wniosek.
Śmierć komandytariusza nie powoduje rozwiązania spółki.
Spółka Komandytowo - Akcyjna
Spółka komandytowo - akcyjna też ma dwie grupy wspólników - komplementariusze i akcjonariusze.
Charakter spółki:
Jest to spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą i jeden ze wspólników odpowiada w całości (Komplementariusz) a drugi nie odpowiada w ogóle (akcjonariusz). Jest to połączenie spółki osobowej i spółki kapitałowej. To jedyna spółka, która umożliwia zachowanie kontroli nad spółką - z możliwością jej dokapitałowania.
Komplementariusz - obowiązują przepisy dot. spółki jawnej |
Komandytariusz obowiązują przepisy dot. spółki akcyjnej |
|
|
Spółka komandytowo - akcyjna to umowa spółki jawnej, umowa spółki akcyjnej + ewentualne zmiany w statucie.
Utworzenie spółki komandytowo - akcyjnej
W tym wypadku stosuje się przepisy dotyczące spółki akcyjnej ponieważ tworzy się kapitał. Czynności :
podpisanie statutu;
złożenie oświadczeń o objęciu akcji
wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego
wpis do rejestru
- w/w to czynności obligatoryjne, ale mogą być jeszcze dodatkowe:
powołanie rady nadzorczej - jeżeli ustawa lub statut tak stanowi
sporządzenie sprawozdania założycieli
opinia biegłego rewidenta.
Statut jest sporządzany w formie aktu notarialnego, podpisują co najmniej wszyscy komplementariusze i te osoby, które pospisują statut są założycielami.
Statut zawiera:
firmę spółki (regulacja jak przy spółce komandytowej - nazwisko przynajmniej jednego komplementariusza i dodatek wskazujący formę prawną „spółka kapitałowo - akcyjna”, jeżeli komplementariuszem jest osoba prawna - pełne brzmienie tej osoby prawnej,
siedzibę spółki
wysokość kapitału zakładowego - minimalna wysokość wynosi 50 tys zł - kapitał zakładowy stanowi sumę nominalną wszystkich akcji (np. kapitał zakładowy dzieli się np. na 50 tys. akcji o nominale 1 zł). Rodzaje akcji muszą być wskazane (czy osobowe, czy na okaziciela)
dane komplementariuszy oraz ich wkłady
organizację walnego zgromadzenia i rady nadzorczej - jeżeli sa powołane.
Oświadczenia o objęciu akcji - są składane w formie aktu notarialnego, to akty związania zawierające dane akcjonariuszy - liczbę i wartość akcji. Zatem umowa założycielska jest złożona, bo zawiera statut i akty związania.
Wniesienie wkładów na pokrycie kapitału zakładowego akcjonariusze powinni opłacić w ¼ przed zarejestrowaniem spółki.
Wpis do KRS obejmuje złożenie wniosku + statut + oświadczenie o objęciu akcji.
Po wpisaniu powstaje spółka komandytowo - akcyjna.
Dodatkowe czynności:
Powołanie Rady Nadzorczej - może być powołana jeżeli statut tak stanowi albo liczba akcjonariuszy przekracza 25 osób. Wówczas Rada Nadzorcza liczy minimum 3 osoby a ich dane będą wpisane do KRS-u.
Sprawozdanie założycieli i opinia biegłego rewidenta - wtedy, gdy do spółki będą składane wkłady niepieniężne (aporty) i zawierają wycenę tych aportów.
Prowadzenie spraw spółki:
Prawo i obowiązek prowadzenia spraw mają komplementariusze - do nich stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej. Dodatkowo do prowadzenia spraw spółki jest rozłożone między komplementariuszy a Radę Nadzorcza i Walne Zgromadzenie. Tu komplementariusze decydują we wszystkich sprawach które nie są zastrzeżone na rzecz Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej. Ale statut może rozszerzyć te uprawnienia, wtedy komplementariusze będą musieli wyrazić zgodę.
Reprezentacja spółki:
Prawo i obowiązek reprezentowania spółki mają komplementariusze i zasadę jest reprezentacja indywidualna. Stosuje się przepisy spółki jawnej ale z pewnymi modyfikacjami dotyczącymi pozbawienia komplementariusza prawa do reprezentacji. To pozbawienie może nastąpić za zgodą komplementariusza w drodze zmiany statutu bądź bez jego zgody - ale na mocy prawomocnego orzeczenia sądu. Pozbawienie komplementariusza prawa reprezentacji bez jego zgody zwalania go z odpowiedzialności za zobowiązania spółki.
Akcjonariusze mogą reprezentować spółkę jako pełnomocnicy czy prokurenci.
Odpowiedzialność za zobowiązania:
odpowiada spółka
odpowiadają komplementariusze w sposób nieograniczony, całym swoim majątkiem, solidarnie i subsydiarnie
akcjonariusze nie odpowiadają za zobowiązania w ogóle z tym, że gdy komplementariusz nabędzie akcje i stanie się akcjonariuszem - nie zwalnia go to z odpowiedzialności - dalej jest bowiem komplementariuszem;
Walne zgromadzenie:
Walne zgromadzenie to organ, który reprezentuje akcjonariuszy na, na którym mogą wykonywać swoje prawo głosu. Każdy akcjonariusz ma prawo uczestnictwa i prawo głosu na walnym zgromadzeniu. Zasadą jest, że każdej akcji przypada 1 głos, ale statut może wprowadzić uprzywilejowanie akcji i to uprzywilejowanie może być do 2 głosów za 1 akcję. Ale gdyby akcje objął komplementariusz, to tej akcji przysługuje wyłącznie 1 głos.
Walne zgromadzenie dzieli się na:
zwyczajne walne zgromadzenie - powinno się odbyć w ciągu 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, podsumowujące dany rok obrotowy (podział zysków);
nadzwyczajne walne zgromadzenie - które odbywa się poza w/w terminami.
Kompetencje Walnego zgromadzenia można podzielić na trzy grupy:
samodzielne kompetencje
uchwały, które wymagają zgody wszystkich komplementariuszy;
uchwały które wymagają zgody większości komplementariuszy
Rada nadzorcza:
Powołuje się ją jeżeli jest więcej niż 25 akcjonariuszy. Przy czym jest problem, bo są dwa rodzaje akcji - imienne i na okaziciela. Imienne są ewidencjonowane a na okaziciela nie. Rada Nadzorcza składa się minimum z 3 osób - jest powoływana i odwoływana przez Walne Zgromadzenie (komplementariusz który jest akcjonariuszem niema prawa głosu).
W skład rady nadzorczej nie mogą wchodzić komplementariusze ani pracownicy komplementariuszy. Ale komplementariusz może stać się członkiem Rady Nadzorczej, jeżeli będzie pozbawiony prawa do prowadzenia spraw spółki i reprezentacji.
Kompetencje rady nadzorczej:
Rada nadzorcza:
prowadzi stały nadzór nad działalnością spółki
ma prawo do badania ksiąg i dokumentów
domagania się wyjaśnień od komplementariuszy i pracowników spółki
może dokonywać rewizji stanu majątku spółki
może wytoczyć powództwo przeciwko komplementariuszowi za szkodę wyrządzoną spółce
może - gdyby nie było komplementariuszy - delegować jednego ze swoich członków do wykonywania czynności komplementariusza w przypadku, gdy żaden z komplementariuszy nie może działać i reprezentować.
Likwidacja spółki komandytowo - akcyjnej:
stosuje się przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej.
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ODPOWIEDZIALNOŚCIĄ NALEŻY DO GRUPY SPÓŁEK KAPITAŁOWYCH. ZATEM TAK JAK KAŻDA SPÓŁKA KAPITAŁOWA
ma osobowość prawą
działa przez organy (nie wspólników)
posiada kapitał zakładowy
ma zmienny skład osobowy
brak odpowiedzialności wspólników za zobowiązania spółki (tu tylko osoby prawne odpowiadają majątkiem za zobowiązania)
TWORZENIE SPÓŁKI
Spółkę mogą tworzyć osoby fizyczne, osoby prawne oraz osobowe spółki prawa handlowego
Sp. z o.o. może mieć postać spółki wieloosobowej lub jednoosobowej (tu wszystkie udziały lub akcje należą do jednego wspólnika lub akcjonariusza)
Ale jest ograniczenie - sp. z o.o. nie może zostać zawiązana wyłącznie przez inną jednoosobowa spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością.
CEL UTWORZENIA SPÓŁKI Z O.O
Spółkę z o.o. można utworzyć w każdym celu prawnie dopuszczalnym
Najczęściej jest to cel zarobkowy, gospodarczy - prowadzenie przedsiębiorstwa
Możliwe jest utworzenie Sp. z o.o. w celu niezarobkowym - organizacja not for profit - zysk wykorzystywany jest w innym celu np. organizacje pożytku publicznego, organizacje non profit - w celach kulturowych, artystycznych, naukowych (alternatywnie dla utworzenia fundacji.
ETAPY TWORZENIA SP. Z O.O
zawarcie umowy
powołanie władz (zarząd czasem i innych)
wniesienie wkładów (w całości przed rejestracją)
zgłoszenie spółki z o.o. do Krajowego rejestru Sądowego i w tym momencie powstaje osoba prawna.
UMOWA ZAŁOŻYCIELSKA
Umowa musi być zawarta w formie aktu notarialnego i winna zawierać:
firmę może być obrana dobrowolnie ale powinna zawierać dodatek oznaczający formę prawna „sp. z o.o”) i siedzibę spółki (siedziba jest miejscowość)
przedmiot działalności spółki - rodzaj prowadzonej działalności wskazany na podstawie PKD;
kapitał zakładowy - obecnie wynosi 5.000 zł
ustalenia, czy wspólnik ma prawo do objęcia jednego udziału czy więcej (są dwa systemy obejmowania udziałów: o równej wartości nominalnej i niepodzielnie - wspólnik ma więcej udziałów po ileś tam i o
nierównej wartości - każdy ma jeden udział ale o różnych wartościach. Minimalna wartość udziału wynosi 50 zł
czas trwania spółki - jeżeli ma być na cza oznaczony
oznaczenie wkładów niepieniężnych - tu imię i nazwisko wspólnika, określenie przedmiotu wkładu, liczba i wartość objętych w zamian udziałów.
SKUTKI ZAWARCIA UMOWY
Zawiązanie spółki
Objęcie udziałów przez wspólników
Powstanie spółki z o.o. w organizacji
Spółka w organizacji może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (podmiotowość prawna). Istnieje od momentu wpisu do KRS.
Spółka z o.o. w organizacji posiada firmę, która powinna zawierać dodatek „w organizacji” i pod tą firmą występuje w obrocie
REPREZENTACJA
Spółkę reprezentuje zarząd lub pełnomocnik powołany jednomyślną uchwałą wspólników. Powołanie pełnomocnika może stać się niezbędne, np. dla zawarcia umowy o pracę z członkiem zarządu
W przypadku jednoosobowej spółki w organizacji, jej jedyny wspólnik nie może jej reprezentować, z wyjątkiem zgłoszenia spółki do rejestru
Spółka może rozpocząć działalność gospodarczą (SDGU).
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Wobec osób trzecich, za zobowiązania zaciągnięte w imieniu spółki w organizacji odpowiadają solidarnie spółka oraz osoby, które działały w jej imieniu (np. osoby wchodzące w skład zarządu, pełnomocnicy)
Solidarnie ze spółką i innymi osobami działającymi w jej imieniu odpowiadają ponadto wobec osób trzecich wspólnicy do wartości nie wniesionego wkładu, określonego w umowie
POWOŁANIE WŁADZ
Skład personalny pierwszego zarządu może być wyszczególniony już w akcie notarialnym zawierającym umowę spółki albo w innym dokumencie, dołączonym później do zgłoszenia o wpis spółki do rejestru
Zarząd może skutecznie działać już od momentu powołania
Nie można jeszcze ustanowić prokury
ORGANY NADZORU
Rada nadzorcza lub komisja rewizyjna są organami fakultatywnymi
Jeżeli w spółce jest więcej niż 25 wspólników a kapitał zakładowy przekracza 500 000 PLN, wówczas ustanowienie jednego z tych organów jest konieczne
Jeżeli ustawa lub umowa wymaga ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, wówczas organy takie powinny być ustanowione przed rejestracją, np. spółki komunalne.
WNIESIENIE WKŁADÓW
Kapitał zakładowy musi zostać w całości pokryty przed rejestracją spółki
Kapitał zakładowy stanowi sumę wartości nominalnych wszystkich udziałów, zapisywanym w bilansie po stronie pasywów, jako jeden z funduszy (kapitałów) własnych, któremu po stronie aktywów odpowiada wartość środków wniesionych przez wspólników tytułem wkładów
Kapitał zakładowy może zostać pokryty wkładami pieniężnymi lub niepieniężnymi.
ZDOLNOŚĆ APORTOWA
Wkład niepieniężny powinien spełniać następujące kryteria:
- zdolność bilansowa - możliwość dokonania wyceny i umieszczenia w bilansie spółki po stronie aktywów
- zbywalność - możliwość prawnego dysponowania wkładem na rzecz spółki
- przydatność i faktyczna dostępność dla spółki
RODZAJE APORTÓW
Prawa rzeczowe - własność rzeczy ruchomych i nieruchomości, użytkowanie wieczyste, przedsiębiorstwo
Prawa obligatoryjne - wierzytelności, udziały w spółkach, akcje, obligacje
Prawa na dobrach niematerialnych - prawa z rejestracji znaków towarowych, patenty, wzory użytkowe, nazwy handlowe, majątkowe prawa autorskie, know - how (wiadomości i doświadczenia o charakterze technicznym nadające się bezpośrednio do wykorzystania w procesie produkcji).
WYŁĄCZENIA
Nie można być aportem
Prawo niezbywalne (np. użytkowanie)
Świadczenie pracy lub usług (art. 14 § 2 KSH)
Zobowiązanie się wspólnika do świadczenia w przyszłości określonej sumy pieniężnej
Wierzytelność wspólnika w postaci wynagrodzenia za usługi świadczone przy tworzeniu spółki - prowizja grynderska
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WADY
Jeżeli wspólnik wniósł wkład mający wady zobowiązany jest do wyrównania spółce różnicy między wartością wkładu, przyjętą w umowie a wartością zbywczą wkładu (art. 14 §2 KSH)
Dzień ustalenia wartości zbywczej wkładu to dzień objęcia udziału przez wspólnika
Odpowiedzialność wyrównawcza (Differenzhaftung) dotyczy zarówno wad fizycznych i prawnych
PRZESZACOWANIE
Jeżeli wartość wkładów niepieniężnych została znacznie zawyżona w stosunku do ich wartości zbywczej w dniu zawarcia umowy spółki, wspólnik, który wniósł taki wkład oraz członkowie zarządu, którzy wiedząc o tym zgłosili spółkę do rejestru, obowiązani są solidarnie wyrównać spółce brakującą wartość.
ODPOWIEDZIALNOŚĆ CZŁONKÓW ZARZĄDU
Zarząd musi dołączyć do KRS oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie całego kapitału zakładowego zostały przez wszystkich wspólników w całości wniesione
Za fałszywe dane zawarte w tym oświadczeniu członkowie zarządu ponoszą odpowiedzialność cywilną (odpowiedzialność solidarna ze spółką wobec wierzycieli, przez trzy lata od zarejestrowania - art. 291 KSH) i karną (grzywna, ograniczenie wolności, pozbawienie wolności do lat dwóch -0 art. 587 KSH).
ZGŁOSZENIE DO REJESTRU
Zgłoszenie spółki do rejestru powinno nastąpić w ciągu 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy
Wpis do sądu rejestrowego ma charakter konstytutywny z momentem wpisu spółka uzyskuje osobowość prawną
Zgłoszenia spółki dokonuje zarząd a wniosek podpisują wszyscy jego członkowie
DO ZGŁOSZENIA NALEŻY DOŁĄCZYĆ
Umowę spółki
Oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wkłady na pokrycie kapitału zakładowego zostały w całości wniesione
Jeżeli o powołaniu członków organów nie stanowi akt notarialny zawierający umowę spółki, dowód ich ustanowienia
Podpisaną przez wszystkich członków zarządu listę wspólników z podaniem imienia, nazwiska lub firmy (nazwy) oraz liczby i wartości nominalnej udziałów każdego z nich
Złożone wobec sądu albo notarialnie poświadczone wzory podpisów członków zarządu
LIKWIDACJA SPÓŁKI W ORGANIZACJI
Jeżeli zawiązanie spółki nie zostało zgłoszone do KRS w terminie 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy spółki albo jeżeli postanowienie sądu odmawiające rejestracji stało się prawomocne umowa spółki ulega rozwiązaniu
Jeżeli spółka w organizacji nie jest w stanie dokonać niezwłocznie zwrotu wkładów lub pokryć w pełni wierzytelności osób trzecich, zarząd powinien dokonać likwidacji spółki w organizacji. Jeżeli spółka nie posiada zarządu wówczas zgromadzenie wspólników albo sąd rejestrowy wyznacza likwidatora
PRAWO DO ROZPORZĄDZANIA UDZIAŁEM
Zbycie udziału, jego części lub ułamkowej części udziału wymaga formy pisemnej z podpisem notarialnie poświadczonym
Ograniczenia w rozporządzaniu udziałem
- zezwolenie zarządu
- inne ograniczenia: posiadanie przez nabywcę określonych kwalifikacji, prawo pierwszeństwa (pierwokupu) nabycia udziałów przez dotychczasowych wspólników
- ograniczenie lub wyłączenie wstąpienie do spółki spadkobierców
ZGODA SPÓŁKI NA ZBYCIE UDZIAŁU ART. 182 KSH
Zgody udziela zarząd w formie pisemnej
Jeżeli zarząd odmawia zgody może jej udzielić sąd rejestrowy, jeśli zachodzą ważne powody
Spółka w terminie wyznaczonym przez sąd rejestrowy powinna wskazać innego nabywcę, w razie braku porozumienia sąd rejestrowy powinien oznaczyć cenę zbycia udziału i termin zapłaty
Jeżeli wskazana przez spółkę osoba nie uiści w terminie ceny nabycia wspólnik może rozporządzać swobodnie swoim udziałem, chyba że nie przyjął zaoferowanej zapłaty
ZASTAW I UŻYTKOWANIE
Do ustanowienia zastawu i użytkowania na prawie stosuje się odpowiednio przepisy o przeniesieniu tego prawa, forma pisemna z podpisem notarialnie poświadczona
Umowa spółki może również dopuszczać wykonywanie prawa głosu przez zastawnika lub użytkownika, jednakże musi to być również objęte treścią umowy zastawu lub użytkowania
Możliwe jest również ustanowienie zastawu rejestrowego na udziale.
SKUTECZNOŚĆ ROZPORZĄDZENIA
Rozporządzanie udziałem jest skuteczne w stosunku do spółki od chwili otrzymania zawiadomienia przez spółkę, wraz z dowodem dokonania czynności prawnej
Zgodnie z przepisem art. 187 § 1 KSH o przejęciu udziału, jego części lub ułamkowej części udziału na inną osobę oraz ustanowieniu zastawu lub użytkowania udziału zainteresowani zawiadamiają spółkę, przedstawiając dowód przejścia bądź ustanowienia zastawu lub użytkowania.
PRAWO UCZESTNICTWA NA ZW
Jest to uprawnienie o charakterze bezwzględnym, nie można wspólnika pozbawić tego prawa
W przypadku nieprawidłowości w powiadamianiu wspólnika o odbyciu się ZW lub bezzasadnym niedopuszczeniu wspólnika do udziału w ZW jest to podstawą do zaskarżenia podjętych na nim uchwał
Prawo to może być wykonywane osobiście lub przez pełnomocnika.
PRAWO GŁOSU
Na każdy udział o równej wartości nominalnej przypada jeden głos
Umowa spółki może jednak wprowadzić uprzywilejowanie udziałów co do głosu maksymalnie 3 głosy na jeden udział
W systemie udziałów nierównych, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, na każde 10 złotych wartości nominalnej udziału o nierównej wysokości przypada jeden głos
Udziały nierówne nie mogą być uprzywilejowane co dom głosu.
WYŁĄCZENIE PRAWA GŁOSU
Wspólnik nie może ani osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby głosować przy powzięciu uchwał dotyczących:
- odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu,
- udzielenia absolutorium,
- zwolnienia z zobowiązania wobec spółki
- sporu między nim a spółką.
PRAWO INDYWIDUALNEJ KONTROLI
Prawo indywidualnej kontroli przysługuje wspólnikom zawsze, gdy brak jest organów nadzoru. W przypadku, gdy w spółce występuje organ nadzoru prawo kontroli może być wyłączone lub ograniczone
Przeglądanie ksiąg i dokumentów
Sporządzanie bilansu dla swego użytku
Żądanie wyjaśnień od zarządu
Prawo to może być wykonywane przez wspólnika samodzielnie albo łącznie z inną, upoważnioną przez danego wspólnika osobą
Zarząd ma prawo
Odmówić wyjaśnień i udostępnienia ksiąg i dokumentów, gdy istnieje uzasadniona obawa, że wspólnik wykorzysta je w sposób sprzeczny z interesami spółki i wyrządzi spółce znaczną szkodę
Odmowa przez zarząd udzielenia wyjaśnień powoduje przekazanie sprawy do ZW. W terminie miesiąca od zgłoszenia żądania spółce, wspólnicy powinni podjąć uchwałę bezwzględną większością głosów
Jeżeli ZW podtrzyma stanowisko zarządu lub nie podejmie uchwały, wówczas wspólnik może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia wspólnikowi informacji.
PRAWO ZASKARŻANIA UCHWAŁ
Powództwo o uchylenie uchwały - sprzecznej z umową bądź dobrymi obyczajami i godzącej w interes spółki lub mającej na celu pokrzywdzenie wspólnika
Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały sprzecznej z ustawą.
LEGITYMACJA
Prawo to przysługuje wspólnikowi, gdy:
- głosował przeciwko uchwale i zażądał zaprotokołowania sprzeciwu
- był bezzasadnie niedopuszczony do udziału w ZW
- był nieobecny na ZW a było ono zwołane wadliwie lub podjęto uchwałę poza porządkiem obrad
- został pominięty w trakcie głosowania pisemnego lub nie zgodził się na głosowanie pisemne albo głosował przeciwko i w ciągu 2 tygodni zgłosił sprzeciw
PRAWO ŻĄDANIA WYŁĄCZENIA WSPÓLNIKA
Przesłanki: ważne powody - działanie na szkodę spółki, długotrwała choroba, nie wywiązywanie się z postanowień umowy, wykonywanie nadzoru dla szykany.
Prawo żądanie wyłączenia wspólnika przysługuje wszystkim pozostałym wspólnikom, jeżeli ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego
Umowa może przyznawać to prawo mniejszej liczbie wspólników pod warunkiem, że ich udziały stanowią więcej niż połowę kapitału zakładowego.
OCHRONA WYŁĄCZONEGO WSPÓLNIKA
Udziały wyłączanego wspólnika muszą zostać przejęte przez wspólnika lub osobę trzecią
Cenę przejęcia ustala sąd na podstawie rzeczywistej wartości udziału w dniu doręczenia pozwu. Sąd ustala termin przejęcia udziałów
Cena musi zostać zapłacona wraz z odsetkami za okres od dnia doręczenia pozwu. W przypadku gdy udziały wspólnika zostały spłacone, uważa się go za wyłączonego od dnia doręczenia pozwu
Jeżeli cena nie zostanie zapłacona orzeczenie o wyłączeniu staje się bezskuteczne.
PRAWO ŻĄDANIE ROZWIĄZANIA SPÓŁKI PRZEZ SĄD
Gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe, albo jeżeli zaszły inne ważne przyczyny wywołane stosunkami spółki wspólnik może żądać rozwiązania spółki przez sąd
Sąd gospodarczy, właściwy ze względu na siedzibę spółki. Powództwo o rozwiązanie spółki wytoczyć należy przeciwko spółce
Np. nie uzyskanie koncesji, zniszczenia przedmiotów służących do prowadzenia przedsiębiorstwa; brak możliwości podejmowania uchwał, konflikty pomiędzy wspólnikami.
PRAWA MNIEJSZOŚCI
Sąd rejestrowy na żądanie wspólnika lub wspólników reprezentujących co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia wyznaczyć podmiot uprawniony do badania sprawozdania finansowego w celu zbadania rachunkowości oraz działalności spółki
Wspólnik lub wspólnicy reprezentujący co najmniej jedną dziesiątą kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego ZW jak również umieszczenia określonych spraw w porządku obrad.
PRAWO DO DYWIDENDY
Prawo do udziału w zysku wynikającym z rocznego sprawozdania finansowego i przeznaczonym do podziału uchwałą ZW (zwyczajne ZW - 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego, bezwzględna większość głosów)
Zysk przypadający wspólnikom dzieli się w stosunku do udziału (liczby/wartości)
Umowa może wprowadzić udziały uprzywilejowane co do dywidendy. Można przyznać uprawnionemu dywidendę, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przysługującą udziałom zwykłym.
OBLICZANIE KWOTY DO PODZIAŁU
a) Zysku za ostatni rok obrotowy
b) Niepodzielone zyski z lat ubiegłych
c) Kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone do podziału (kapitały specjalnego przeznaczenia tylko na wypłatę dywidendy - fundusze dywidendowe)
- niepokryte straty
- udziały własne
- obowiązkowe odpisy ustawowe lub umowne na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe.
WYPŁACANIE DYWIDENDY
Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są wspólnicy, którym udziały przysługiwały w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku
Umowa spółki może upoważniać zgromadzenie wspólników do określenia dnia, według którego ustala się listę wspólników uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy) - max w ciągu dwóch miesięcy od dnia powzięcia uchwały
Termin wypłaty określa uchwała ZW, a w razie braku określenia przez ZW, ustala zarząd
PRZESŁANKI WYPŁĄTY ZALICZKI
Przewiduje to umowa
Spółka posiada środki wystarczające na wypłatę (nie może wypłata zaliczki spowodować utraty płynności finansowej)
Zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk.
ZALICZKA
Zysk |
½ zysku |
Czerwiec zwyczajne ZW |
Rok 2005 |
Rok 2006 |
Rok 2007 |
KWOTA DO PODZIAŁU
Zaliczka stanowić może najwyżej połowę zysku osiągniętego od końca poprzedniego roku obrotowego
Powiększonego o kapitały rezerwowe utworzone z zysku, którymi w celu wypłaty zaliczek może dysponować zarząd oraz
Pomniejszonego o niepokryte straty i udziały własne.
PRAWO DO UDZIAŁU W MASIE LIKWIDACYJNEJ
Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli
Sposób podziału masy likwidacyjnej. Majątek spółki w likwidacji pozostały po zaspokojeniu i zabezpieczeniu wszystkich wierzycieli rozdziela się pomiędzy wspólników w stosunku do ich udziałów.
PRAWO POBORU
W przypadku podwyższenia kapitału zakładowego dotychczasowi wspólnicy mają prawo pierwszeństwa do objęcia nowych udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym w stosunku do swoich dotychczasowych
Prawo pierwszeństwa poboru może zostać wyłączone w pierwotnej umowie spółki lub uchwale ZW. Uchwała zapada większością 2/3 głosów i wymaga zgody tych wspólników, których prawo poboru zostaje wyłączone.
OBOWIĄZEK DOPŁAT
Dopłaty stanowią formę wewnętrznej przymusowej pożyczki wspólników na rzecz spółki. Dopłaty nie zwiększają kapitału zakładowego ale zwiększają majątek własny spółki stanowiąc w bilansie odrębny kapitał rezerwowy pochodzący z dopłat wspólników (art. 36 ust. 2 RachU)
Dopłaty w spółce z o.o. powinny być przewidziane w umowie spółki
Dopłaty mogą zostać przewidziane tylko w formie pieniężnej i powinny być nałożone proporcjonalnie w stosunku do udziałów
Wysokość i terminy dopłat oznaczane są w miarę potrzeby uchwałą wspólników
Jeżeli wspólnik nie uiści dopłaty w określonym terminie, obowiązany jest do zapłaty odsetek ustawowych; spółka może również żądać naprawienia szkody wynikłej ze zwłoki
Dopłaty mogą być zwracane wspólnikom, jeżeli nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym, chyba że umowa stanowi inaczej
Zwrot dopłat wymaga uchwały wspólników, bezwzględną większością głosów
Zwrot dopłat może nastąpić po upływie trzech miesięcy od dnia ogłoszenia o zamierzonym zwrocie.
OBOWIĄZEK POWTARZAJĄCYCH SIĘ ŚWIADCZEŃ NIEPIENIĘŻNYCH
Jeżeli wspólnik ma być zobowiązany do powtarzających się świadczeń niepieniężnych w umowie spółki należy oznaczyć rodzaj i zakres takich świadczeń
Wynagrodzenie wspólnika za takie świadczenia na rzecz spółki jest wypłacane przez spółkę także w przypadku, gdy sprawozdanie finansowe nie wykazuje zysku
Wynagrodzenie to nie może przewyższać cen lub stawek przyjętych w obrocie. Wynagrodzenie nie może ponadto by ć wypłacone z kwot niezbędnych do pokrycia kapitału zakładowego
OBOWIĄZEK ZWROTU NIENALEŻNYCH WYPŁAT
Wspólnik który wbrew przepisom prawa lub postanowieniom umowy spółki otrzymał wypłatę, obowiązany jest do jej zwrotu
Członkowie organów spółki, którzy ponoszą odpowiedzialno9ść za taką wypłatę, odpowiadają za jej zwrot spółce solidarnie z odbiorcą
Jeżeli zwrotu wypłaty nie można uzyskać od odbiorcy, jak również od osób odpowiedzialnych za wypłatę, za ubytek w majątku spółki, który jest wymagany do pełnego pokrycia kapitału zakładowego, odpowiadają wspólnicy w stosunku do swoich udziałów.
KLASYFIKACJA ORGANÓW
Organ wykonawczy - Zarząd
Organy kontrolne - RN i KR
Organ uchwałodawczy - ZW
SKŁAD ZARZĄDU
Osoba fizyczna mająca pełną zdolność do czynności prawnych
Zarząd spółki jest jedno lub wieloosobowy
Umowa spółki powinna określać liczbę członków zarządu (sztywno lub widełkowo)
Członkami Zarządu mogą być wspólnicy jak i osoby spoza ich grona
POWOŁANIE ZARZĄDU
Członków zarządu powołują wspólnicy (ZW), bezwzględną większością głosów, w głosowaniu tajnym
Umowa może to określić odmiennie, w szczególności powierzyć powoływanie i odwoływanie składu zarządu rady Nadzorczej, wspólnikowi lub grupie wspólników, osobie trzeciej
Powołanie danej osoby do zarządu powoduje nawiązanie z nią stosunku organizacyjnego
Dodatkowo może zostać zawarta umowa o pracę, umowa zlecenie, kontrakt menedżerski.
ZGŁOSZENIE DO KRS
Zarząd podlega wpisowi do KRS, z określeniem imion i nazwisk członków zarządu oraz adresów, sposobu reprezentowania, dołączyć należy również złożone wobec sądu albo potwierdzone notarialnie wzory podpisów
Wpis ma jedynie charakter deklaratywny, stąd członkowie zarządu mogą pełnić swoją funkcję skutecznie od dnia powołania
Wpisu należy dokonać w ciągu siedmiu dni od dnia powołania.
KADENCJA I MANDAT
Kadencja: okres sprawowania funkcji przez członka zarządu
Kadencja jest co do zasady indywidualna, wspólna kadencja musi wynikać z umowy
Kadencja powinna zostać określona w umowie spółki. Jeśli umowa nie zawiera regulacji wówczas w spółce z o.o. występuje kadencja jednoroczna
Mandat: uprawnienie do sprawowania funkcji członka zarządu
Mandat wygasa z upływem kadencji, śmierci, rezygnacji albo odwołania
Jeśli umowa spółki nie stanowi inaczej, mandat wygasa z dniem odbycia ZW zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za pierwszy pełny rok obrotowy pełnienia funkcji
W przypadku powołania na okres dłuższy niż rok, mandat wygasa z dniem odbycia ZW za ostatni pełny rok obrotowy, jeśli umowa nie stanowi inaczej
Odwołać członka zarządu może w każdym czasie organ powołujący lub ZW (umowa może ograniczać odwołanie do ważnych powodów)
Rezygnacja nie wymaga przyjęcia jej przez spółkę i jest skuteczna z chwilą dojścia oświadczenia woli członka zarządu o rezygnacji do adresata.
KOMPETENCJE
Zarząd prowadzi sprawy spółki (zarządza) i reprezentuje spółkę na zewnątrz we wszystkich czynnościach sądowych i poza sądowych
Domniemanie kompetencji zarządu oznacza, że zarząd decyduje we wszystkich sprawach nie zastrzeżonych na rzecz innych organów przez przepisy prawa, lub umowę spółki.
PROWADZENIE SPRAW SPÓŁKI
Każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
Każdy członek zarządu może bez uprzedniej uchwały zarządu prowadzić sprawy nie przekraczające zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak, choćby jeden z pozostałych członków zarządu złoży sprzeciw wymagana jest uprzednia uchwała zarządu
Kolegialna uchwała zarządu jako zasada przyjęta została w przypadku czynności przekraczających zwykły zarząd
Umowa może odmiennie regulować te kwestie.
REPREZENTACJA
Jeżeli zarząd jest wieloosobowy, sposób reprezentowania określa umowa spółki. Jeżeli umowa spółki nie zawiera żadnych postanowień w tym przedmiocie, do składania oświadczeń w imieniu spółki wymagane jest współdziałanie dwóch członków zarządu albo jednego członka zarządu łącznie z prokurentem
Reprezentacja bierna. Oświadczenia składane spółce oraz doręczenia pism spółce mogą być dokonywane wobec jednego członka zarządu lub prokurenta.
PISMA I ZAMÓWIENIA HANDLOWE
Pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki, powinny zawierać:
- firmę spółki, jej siedzibę i adres,
- oznaczenie sądu rejestrowego, w którym przechowywana jest dokumentacja spółki oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru,
- NIP,
- wysokość kapitału zakładowego.
WYŁĄCZENIE REPREZENTACJI
W umowie między spółką, a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą ZW
W przypadku reprezentowania spółki przez RN, konieczne jest podjęcie uchwały przez RN i podpisanie umowy przez przewodniczącego
Pełnomocnika powołuje się bezwzględną większością głosów
SPÓŁKA JEDNOOSOBOWA
W takim przypadku oświadczenia woli jedynego wspólnika składane spółce wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności, chyba że ustawa dla danej czynności zastrzega formę kwalifikowaną
W przypadku spółki jednoosobowej, gdy jedyny wspólnik jest jedynym członkiem zarządu umowa wymaga formy aktu notarialnego.
ZAKAZ KONKURENCJI
Członek zarządu nie może bez zgody spółki:
- zajmować się interesami konkurencyjnymi
- uczestniczyć w konkurencyjnej spółce jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej albo członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w konkurencyjnej osobie prawnej (np. Spółdzielnia) jako członek organu
- posiadać w konkurencyjnej spółce kapitałowej 10% udziałów lub akcji albo prawa do powoływania co najmniej 1 członka zarządu
ORGANY NADZORU
Umowa spółki może ustanowić radę nadzorczą lub komisję rewizyjną albo oba te organy
W spółkach, w których kapitał zakładowy przewyższa kwotę 500.000 złotych, a wspólników jest więcej niż dwudziestu pięciu powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna
Obowiązek ustanowienia rady nadzorczej może wynikać także z innych ustaw (art. 10a ustawy o gospodarce komunalnej)
SKŁAD I POWOŁANIE RADY
Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników
Uchwała o powołaniu członków rady nadzorczej zapada bezwzględną większością głosów w głosowaniu tajnym
Powołanie jest skuteczne z chwilą powzięcia uchwały
Członkowie rady nadzorczej podlegają zgłoszenia do KRS
KOMPETENCJE RADY NADZORCZEJ
Rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności
W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki
Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdania finansowego i sprawozdania z działalności spółki oraz wniosków zarządu dotyczących podziału zysku albo pokrycia straty, a także składanie ZW corocznego pisemnego sprawozdania z wyników tej oceny
Rada nadzorcza ma również zagwarantowane inne ustawowe kompetencje obejmujące zawieranie umów z członkiem zarządu i reprezentowanie spółki w sporach z nimi, zaskarżanie uchwał ZW, występowanie do zarządu z wnioskiem o zwołanie ZW, a także prawo jego zwołania, jeśli zarząd nie dokona tego we właściwym czasie
ROZSZERZENIE UPRAWNIEŃ
Umowa spółki może rozszerzyć uprawnienia RN, a w szczególności stanowić, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę RN przed dokonaniem oznaczonych w umowie spółki czynności (art. 17 § 3 KSH)
Rada nadzorcza nie ma prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki
Umowa spółki może przekazać RN prawo zawieszenia w czynnościach z ważnych powodów, poszczególnych lub wszystkich członków zarządu
UCHWAŁY RADY NADZORCZEJ
Rada nadzorcza podejmuje uchwały, jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków, a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni
Uchwały zapadają zwykłą większością głosów. Z przebiegu posiedzenia rady nadzorczej sporządza się protokół
Umowa spółki może przewidywać podejmowanie uchwał RN, na piśmie za pośrednictwem innego członka RN raz w trybie pisemnym lub przy wykorzystaniu środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość
ZAKAZ ŁĄCZENIA STANOWISK
Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem rady nadzorczej
Zakaz łączenia stanowisk stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu albo likwidatorowi
Dotyczy to również członkostwa w zarządzie spółki zależnej albo likwidatora spółki zależnej
KOMISJA REWIZYJNA
Organ okresowy - badanie sprawozdania finansowego, sprawozdania z działalności spółki oraz wniosków co do podziału zysku lub pokrycia strat
Prawo zaskarżania uchwał i zwoływania ZW
Uprawnienia mogą zostać rozszerzone jedynie gdy brak w spółce RN
TRYB PODEJMOWANIA UCHWAŁ WSPÓLNIKÓW
Uchwały wspólników mogą być podejmowane:
- bez odbycia zgromadzenia (art. 227)
- mimo braku formalnego zwołania oraz
- w przypadku formalnego zwołania zgromadzenia
GŁOSOWANIE PISEMNE
Bez odbycia zgromadzenia wspólników mogą być powzięte uchwały, jeżeli wszyscy wspólnicy wyrażą na piśmie zgodę na postanowienie, które ma być powzięte (tzw. kurenda) albo wszyscy wspólnicy wyrażą zgodę na głosowanie pisemne
BRAK FORMALNEGO ZWOŁANIA
Uchwały można powziąć pomimo braku formalnego zwołania zgromadzenia wspólników, jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia zgromadzenia lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad
INICJATYWA ZWOŁANIA ZW
Zgromadzenie wspólników zwołuje zarząd
Rada nadzorcza jak również komisja rewizyjna mają prawo zwołania zwyczajnego ZW, jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie określonym w ustawie lub w umowie spółki, oraz nadzwyczajnego ZW, jeżeli zwołanie go uznają za wskazane, a zarząd nie zwoła ZW w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia odpowiedniego żądania przez radę nadzorczą lub komisję rewizyjną
Uprawnienie wspólników mniejszościowych
FORMA ZWOŁANIA ZW
ZW zwołuje się listami poleconymi lub przesyłkami nadanymi pocztą kurierską, wysłanymi co najmniej dwa tygodnie przed terminem ZW
Zawiadomienia można dokonać pocztą elektroniczną, jeżeli wspólnik wyraził na to pisemną zgodę oraz podał adres, na który zawiadomienie ma zostać wysłane
W zaproszeniu należy oznaczyć dzień, godzinę i miejsce ZW oraz szczegółowy porządek obrad
ZWYCZAJNE ZW
Termin odbycia - 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego
Kompetencje:
- rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy
- powzięcie uchwały o podziale zysku albo o pokryciu straty
- udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonanych przez nich obowiązków
NADZYCZAJNE ZW
Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego
Nabycie i zbycie nieruchomości albo użytkowania wieczystego, chyba że umowa stanowi inaczej
Zawarcie umów o których mowa w art. 7 KSH
Postanowienie dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej spółce
Powoływanie i odwoływanie członków RN lub KR
Powoływanie pełnomocnika
Terminy oraz zwrot dopłat
Umowa o nabycie dla spółki nieruchomości albo udziału w nieruchomości lub środkó trwałych za cenę przewyższającą jedną czwartą kapitału zakładowego, nie niższą jednak od 50.000 złotych, zawarta przed upływem dwóch lat od dnia zarejestrowania spółki, wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa ta była przewidziana w umowie spółki
Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego wymaga uchwały wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej (przepisu art. 17 § 1 KSH nie stosuje się)
Jeżeli bilans sporządzony przez zarząd wykaże stratę przewyższającą sumę kapitałów zapasowego i rezerwowych oraz połowę kapitału zakładowego, zarząd jest obowiązany niezwłocznie zwołać zgromadzenie wspólników w celu powzięcia uchwały dotyczącej dalszego istnienia spółki
Zmiany umowy, podwyższenie i obniżenie kapitału, umarzanie udziałów, zmiana przedmiotu działalności, rozwiązanie spółki
SPOSÓB PODJĘCIA UCHWAŁY
Głosowanie jawne
Głosowanie tajne:
- wybory (RN) oraz wnioski o odwołanie członków organów lub likwidatorów
- pociągnięcie do odpowiedzialności
- sprawy osobowe
- na żądanie wspólnika
CELE PODYŻSZENIA KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO
Pozyskanie nowych środków - dokapitalizowanie spółki, rozszerzenie przedsiębiorstwa spółki
Wzmocnienie wiarygodności finansowej, zwiększenie zdolności kredytowej
Pokrycie strat w kapitale zakładowym / oddłużenie spółki - konwersja wierzytelności
Likwidacja niewypłacalności spółki
SPOSOBY PODWYŻSZENIA
Podstawa prawna:
- Bez zmiany umowy spółki na mocy jej dotychczasowych postanowień, albo
- Poprzez zmianę umowy spółki
Ze względu na sposób finansowania:
- wniesienie wkładów
- kapitalizację rezerw
Ze względu na strukturę kapitału zakładowego:
- wydanie nowych udziałów
- zwiększenie wartości nominalnej dotychczasowych udziałów
PODWYŻSZENIE NA MOCY DOTYCHCZASOWYCH POSTANOWIEŃ
Jeżeli podwyższenie następuje bez zmiany umowy spółki wówczas umowa ta powinna konkretyzować: termin dokonania podwyższenia, maksymalną kwotę,
np. „podwyższenie kapitału zakładowego spółki w terminie do 31.12.2009r. do kwoty 100.000 PLN, nie stanowi zmiany umowy spółki”
ZMIANA UMOWY SPÓŁKI
uchwała ZW 2/3 głosów, protokół sporządzony przez notariusza (art. 256 § 3 KSH)
wniesienie wkładów przez dotychczasowych lub nowych wspólników
kapitalizacja rezerw, czyli podwyższenie ze środków własnych spółki - wydanie udziałów gratisowych, tzw. papierowe podwyższenie
PRAWO POBORU
co do zasady dotychczasowych wspólnikom przysługuje prawo pierwszeństwa poboru udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym, w stosunku do swoich dotychczasowych udziałów
prawo to należy wykonać w terminie miesiąca od wezwania przez zarząd spółki do jego wykonania. Wezwanie to zarząd przesyła wspólnikom jednocześnie
dopuszczalne jest wyłączenie prawa poboru
ZGŁOSZENIE DO KRS
podwyższenie kapitału zakładowego zgłosić należy do KRS w ciągu 6 miesięcy od dnia podjęcia uchwały. Powinno ono obejmować:
- uchwałę o podwyższeniu
- oświadczenia o objęciu udziałów
- oświadczenie członków zarządu, że wkłady na kapitał zakładowy zostały w całości wniesione
wpis ma charakter konstytutywny
OBNIŻENIE KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO
obniżenie kapitału zakładowego stanowi zmianę umowy spółki, na podstawie uchwały ZW
uchwała zapada większością 2/3 głosów i wymaga zaprotokołowania przez notariusza
możliwe jest także obniżenie w wyniku uchwały zarządu, jeżeli nastąpiło umorzenie automatyczne lub ustawowe udziałów
uchwała o obniżeniu określa wysokość o jaką kapitał ma zostać zmniejszony oraz sposób obniżenia (umorzenie udziałów lub zmniejszenie wartości nominalnej udziałów)
postępowanie konwokacyjne
ogłoszenie o podjęciu uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego
wezwanie wierzycieli do zgłoszenia sprzeciwu w ciągu 3 miesięcy od dnia ogłoszenia
zaspokojenie lub zabezpieczenie wierzycieli, którzy wnieśli sprzeciw
zgłoszenie obniżenia do sądu rejestrowego:
- uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego
- dowody należytego wezwania wierzycieli
- oświadczenie wszystkich członków zarządu, że wierzyciele, którzy zgłosili sprzeciw zostali zaspokojeniu lub zabezpieczeni
Wpis ma charakter konstytutywny
SPOSOBY UMORZENIA UDZIAŁÓW
Umorzenie dobrowolne - za zgodą wspólnika, w drodze nabycia udziału przez spółkę: za wynagrodzeniem lub bez wynagrodzenia
Umorzenie przymusowe - bez zgody wspólnika, przesłanki i tryb określa umowa, zawsze za wynagrodzeniem
Umorzenie automatyczne (art. 199 § 4 KSH) - w razie ziszczenia się zdarzenia, określonego w umowie spółki, bez podjęcia uchwały ZW,
Umorzenie ustawowe (art. 200 § 2 KSH) - udziały własne, które nie zostały zbyte w ciągu roku
ŹRÓDŁA FINANSOWANIA UMORZENIA
Środki z kapitału zakładowego. Jeżeli umorzenie udziału powoduje zmniejszenie środków zgromadzonych na kapitale zakładowym spółki, wówczas konieczne jest przeprowadzenie procedury obniżenia kapitału zakładowego, w tym postępowania konwokacyjnego
Czysty zysk. Umorzenie udziałów nie wymaga podjęcia uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego. W takiej sytuacji po umorzeniu udziałów wysokość kapitału zakładowego nie jest równa sumie wartości nominalnej udziałów
ROZWIĄZANIE I LIKWIDACJA SPÓŁKI
Rozwiązanie spółki powodują:
- przyczyny przewidziane w umowie spółki
- uchwała wspólników o rozwiązaniu spółki albo o przeniesieniu siedziby spółki za granicę, stwierdzona protokołem sporządzonym przez notariusza
- ogłoszenie upadłości spółki
Inne przyczyny przewidziane prawem
Rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru
W okresie likwidacji nie można, nawet częściowo, wypłacać wspólnikom zysków ani dokonywać podziału majątku spółki przed spłaceniem wszystkich zobowiązań
Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej
Otwarcie likwidacji powoduje wygaśnięcie prokury
W okresie likwidacji nie może być ustanowiona prokura
Spółka Akcyjna
POSTACIE SPÓŁKI AKCYJNEJ
Zwykłe (prywatne) spółki akcyjne - regulowane wyłącznie przez KSH, tworzone przez niezbyt dużą grupę akcjonariuszy; określane mianem „spółek zamkniętych” - closed companies
Publiczne spółki akcyjne - to spółki, w których występuje przynajmniej jedna akcja zdematerializowana; spółki giełdowe
Jednoosobowe spółki akcyjne
Spółki sektorowe - specjalistyczne instytucje finansowe, banki
Spółki Skarbu Państwa
TWORZENIE SPÓŁKI AKCYJNEJ
Zawiązać SA może jedna lub więcej osób. SA nie może zawiązać wyłącznie jednoosobowa
sp. z o.o.
Założycielami są osoby podpisujące statut
Założycielami i akcjonariuszami mogą być osoby fizyczne, prawne i spółki osobowe
SA może być utworzona w każdym celu prawnie dopuszczalnym
CZYNNOŚCI NIEZBĘDNE DO UTWORZENIA SA
Umowa założycielska (statut + akty zawiązania) - art. 3 KSH
Zebranie i pokrycie kapitału zakładowego
Powołanie zarządu i rady nadzorczej
Wpis do rejestru
Czynności dodatkowe: sprawozdanie założycieli, opinia biegłego
ELEMENTY OBLIGATORYJNE STATUTU
Firma i siedziba
Przedmiot działalności
Wysokość kapitału zakładowego i kwotę wpłaconą przed zarejestrowaniem. Wysokość kapitału zakładowego może być podana sztywno lub widełkowo. Kapitał subskrybowany (wpłacony) - wniesione wkłady
Wartość nominalną akcji, ich liczbę ze wskazaniem - imienne / na okaziciela
Liczba akcji poszczególnych rodzajów i ich uprawnienia, jeżeli w spółce będą akcje różnego rodzaju
Np. kapitał zakładowy dzieli się na 300.000 akcji o wartości nominalnej 5 zł każda, w tym 150.000 akcji zwykłych na okaziciela Seri A o numerach … oraz 150.000 akcji imiennych uprzywilejowanych serii B o nr …
nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) założycieli
liczba członków Z i RN - może być podana sztywno albo widełkowo (min. Lub max) oraz podmiot uprawniony do ustalenia składu
pismo do ogłoszeń poza MiSG (Rzeczpospolita, GW)
POWOŁANIE WŁADZ SPÓŁKI
najczęstszym w praktyce sposobem powołania pierwszych władz spółki jest powierzenie tej kompetencji założycielom
założyciele mogą dokonać wyboru władz na etapie sporządzania statutu w tym samym akcie notarialnym, choć nie będzie to stanowiło integralnej części statutu
założyciele wybierają zarówno zarząd jak i RN
SPRAWOZDANIE ZAŁOŻYCIELI
wkłady niepieniężne - osoba wnosząca wkład, przedmiot i wartość wkładu, liczba i rodzaj objętych w zamian akcji i innych tytułów uczestnictwa w dochodach lub podziale majątku spółki (prawa partycypacyjne), zastosowana metoda wyceny wkładów
nabycie mienia przez zarejestrowaniem - osoba zbywająca mienie przedmiot mienia, wysokość i sposób zapłaty
usługi świadczone przy tworzeniu spółki (prowizja grynderska) - osoba otrzymująca wynagrodzenie, usługi świadczone przy tworzeniu wysokość i sposób wynagrodzenia
OPINIA BIEGŁEGO REWIDENTA
jeden lub kilku biegłych rewidentów, wyznaczonych przez sąd rejestrowy właściwy wg siedziby spółki na wniosek założycieli, bada sprawozdanie założycieli w zakresie jego prawidłowości i rzetelności
celem wydania opinii biegłego jest ustalenie:
- jaka jest wartość godziwa wkładów niepieniężnych i czy wartość wkładów niepieniężnych odpowiada wartości nominalnej obejmowanych za nie akcji bądź wyższej cenie emisyjnej
- czy wartość przyznanego wynagrodzenia lub zapłaty jest uzasadniona
- ocenę przyjętej przez założycieli metody wyceny wkładów
ODSTĄPIENIE OD BADANIA BIEGŁEGO
zbywalne papiery wartościowe lub instrumenty rynku pieniężnego, które były przedmiotem obrotu na rynku regulowanym w okresie 6 miesięcy poprzedzających dzień wniesienia wkładu
aktywa, w stosunku do których biegły rewident wydał opinię na temat ich wartości godziwej, w okresie 6 miesięcy poprzedzających dzień wniesienia wkładu
aktywa, których wartość godziwa wynika ze sprawozdania finansowego za poprzedni rok obrotowy, zbadanego przez biegłego rewidenta
AKTY ZAWIĄZANIA - OŚWIADCZENIA O OBJĘCIU AKCJI
wartość nominalna i cena emisyjna akcji
terminy wpłat na akcje (statut, uchwała WZ, wpłaty przed rejestracją)
zgoda na zawiązanie spółki i brzmienie statutu
stwierdzenie dokonania wyboru pierwszych władz
osoby wnoszące aporty i ich przedmiot oraz liczbę i wartość objętych w zamian akcji
stwierdzenie zapoznania ze sprawozdaniem założycieli i opinia biegłego
ZAWIĄZANIE SPÓŁKI
zawiązanie spółki - objęcie wszystkich akcji - powstanie spółki akcyjnej w organizacji
zawiązanie spółki opiera się zatem na ustaleniu składu przyszłych akcjonariuszy w spółce
oświadczenia o objęciu akcji czyli akty zawiązania składane są w formie aktu notarialnego
może nastąpić w jednym lub kilku aktach notarialnych w zależności od liczby akcjonariuszy. Jeden akt notarialny może obejmować oświadczenia większej liczby osób
SPÓŁKA W ORGANIZACJI
Spółka w organizacji - może we własnym imieniu nabywać prawa w tym własność nieruchomości i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana (art. 11 KSH) - ułomna osoba prawna
Do chwili ustanowienia zarządu reprezentowania jest przez wszystkich założycieli albo pełnomocnika ustanowionego jednomyślną uchwałą założycieli
ODPOWIEDZIALNOŚĆ
Za jej zobowiązania odpowiada solidarnie spółka i osoby działające w jej imieniu
Odpowiedzialność zarządu, założycieli, pełnomocnika (art. 323 § 4 KSH) wygasa w stosunku do spółki z chwilą zatwierdzenia ich czynności przez walne zgromadzenie
Nie zwalnia ich to z odpowiedzialności w stosunku do osób trzecich
Akcjonariusze odpowiadają solidarnie ze spółką oraz osobami działającymi w jej imieniu do wartości nie wniesionego wkładu
Zgodnie z art. 115 OP za zaległości podatkowe spółki akcyjnej w organizacji odpowiadają solidarnie całym swym majątkiem członkowie zarządu
WNIESIENIA WKŁADÓW
Kapitał zakładowy - suma wartości nominalnych wszystkich akcji, cyfrowo oznaczona w statucie, podzielony na akcje o równej wartości nominalnej, umieszczony w bilansie po stronie pasywów
akcje nie mogą być obejmowane poniżej ich wartości nominalnej
jeżeli cena emisyjna jest wyższa od nominalnej wówczas nadwyżka (premia emisyjna, agio) powinna być pokryta w całości przed zarejestrowaniem i przelana na kapitał zakładowy
OPŁACENIE AKCJI
wpłaty na akcje następują bezpośrednio lub za pośrednictwem firmy inwestycyjnej, na rachunek spółki w organizacji, prowadzony przez bank z siedzibą na terytorium UE lub państwa będącego stroną umowy o EOG
akcje obejmowane za wkłady pieniężne powinny zostać opłacone przed zarejestrowaniem spółki co najmniej ¼ ich wartości nominalnej. Brak terminu końcowego
WKŁADY NIEPIENIĘŻNE
zdolność aportowa:
- możliwość wyceny i umieszczenia w bilansie spółki
- zbywalność
- przydatność i faktyczna dostępność - należy to umotywować w sprawozdaniu założycieli (art. 311 § 2 KSH)
akcje aportowe powinny zostać pokryte w całości nie później niż przed upływem roku od zarejestrowania spółki, kapitał zakładowy powinien zostać pokryty przed zarejestrowaniem w kwocie min. 25 000 PLN
zwyżka emisyjna (agio) może być pokryta także wkładami niepieniężnymi, a wtedy muszą zostać wniesione w tej wysokości przed zarejestrowaniem
DALSZE POKRYWANIE AKCJI
terminy i wysokości wpłat na akcje określa statut lub uchwała walnego zgromadzenia
walne zgromadzenie może upoważnić zarząd do określenia terminów wpłat na akcje. Upoważnienie to dotyczy jedynie terminów wpłat zaś ich wysokość powinien określać statut lub uchwała WZ
zarząd ogłasza dwukrotnie wezwanie o dokonanie wpłat w MSiG
ZGŁOSZENIE DO US
Art. 324. Po zarejestrowaniu spółki zarząd powinien w terminie dwóch tygodni złożyć we właściwym urzędzie skarbowym poświadczony przez siebie odpis statutu spółki ze wskazaniem sądu, w którym spółka została zarejestrowana oraz daty i numer rejestracji. Zgłoszenie to dotyczy także zarejestrowanych zmian statutu
POJĘCIE AKCJI
Akcja jest to:
- papier wartościowy wystawiany przez spółkę, emitowanym w serii
- ogół prawa i obowiązków akcjonariusza
- ułamek kapitału zakładowego (akcyjnego) wynikający z podziału wartości jego kapitału przez liczbę akcji
Akcje tradycyjne - są zmaterializowane w postaci dokumentu, mogą być pojedyncze lub w odcinkach zbiorowych, gdy dokument inkorporuje większą liczbę akcji. Dokument papierowy, stanowiący akcje zwany jest potocznie płaszczem
Akcje zdematerializowane - nie istnieją w formie fizycznego dokumentu, lecz wyrażają się w formie zapisu w pamięci centralnego komputera KDPW a także na rachunku papierów wartościowych prowadzonym dla uprawnionego z tych akcji. Dowodem posiadania akcji zdematerializowanych są tzw. imienne świadectwa depozytowe
TREŚĆ I FORMA AKCJI
Dokument akcji powinien być sporządzony na piśmie i zawierać:
- firmę, siedzibę i adres spółki
- oznaczenie sądu rejestrowego i numer, pod którym spółka jest wpisana do rejestru
- datę zarejestrowania spółki i wystawienia akcji
- wartość nominalną, serię i numer, rodzaj danej akcji i uprawnienia szczególne z akcji i dane akcjonariusza
- wysokość dokonanej wpłaty (każdorazowej) - imienne
- ograniczenia co do rozporządzania akcji
Dokument akcji powinien być opatrzony pieczęcią spółki oraz podpisem zarządu (mechanicznie)
WARTOŚĆ AKCJI
Wartość nominalna - widnieje na samym dokumencie akcji i nie może być niższa niż 1 gr.
Wartość emisyjna - cena za jaką akcje te wydawane są akcjonariuszom przez spółką w ramach obrotu pierwotnego, cena rynkowa obrotu pierwotnego
Wartość rynkowa - cena, którą akcja osiąga w ramach obrotu wtórnego - GPW, CeTO SA
Wartość bilansowa akcji (księgowa) to wartość przypadająca na akcję aktywów netto wynikająca ze sprawozdania finansowego
AKCJE IMIENNE
Akcje imienne - przysługują konkretnie oznaczonej osobie, której imię i nazwisko lub nazwa (firma) widnieje na dokumencie akcji, osoby te wpisuje się do księgi akcyjnej i z tą chwilą uważani są oni za akcjonariuszy w stosunku do spółki
Akcjami imiennymi muszą być akcje aportowe, akcje uprzywilejowane z wyjątkiem akcji niemych i akcje związane z obowiązkiem powtarzających się świadczeń niepieniężnych
Akcje imienne mogą być wydawane przed pełną wpłatą
AKCJE NA OKAZICIELA
akcje na okaziciela - uprawniają do realizacji inkorporowanych w nich praw każdorazowego posiadacza akcji; nie mogą być wydawane przed pełną wpłatą - do tego czasu zastępują je tzw. imienne świadectwa tymczasowe
możliwa jest zamiana akcji na okaziciela na akcje imienne i odwrotnie, chyba że statut tego zabrania; koszty zamiany ponosi spółka
akcjami na okaziciela są akcje zdematerializowane jako wystandaryzowane instrumenty finansowe, nie posiadające cech indywidualnych
AKCJE ZWYKŁE I UPRZYWILEJOWANE
akcje zwykłe - ucieleśniają ustawowe prawa akcjonariusza
akcje uprzywilejowane - liczbę tych akcji i związane z nimi uprawnienia (rodzaj i zakres przywileju) powinien określać statut oraz podlegają ujawnieniu w KRS oraz na dokumencie akcji
przywileje mogą mieć również charakter okresowy
zbycie akcji uprzywilejowanych powoduje przejście przywilejów na nabywcę, chyba że statut lub ustawa przewiduje ich wygaśnięcie
PRZYWILEJE GŁOSOWE
Jednej akcji nie można przyznać więcej niż dwa głosy (tzw. akcje pluralne)
W przypadku zmiany takiej akcji na akcję na okaziciela lub w razie jej zbycia wbrew zastrzeżonym warunkom uprzywilejowanie to wygasa
Uprzywilejowanie prawa głosy nie dotyczy spółek publicznych
PRZYWILEJE DYWIDENDOWE
Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy mogą przyznawać uprawnionemu dywidendy, która przewyższa nie więcej niż o połowę dywidendę przeznaczoną do wypłaty akcjonariuszom uprawnionym z akcji nieuprzywilejowanych
Akcje uprzywilejowane w zakresie dywidendy nie korzystają z pierwszeństwa zaspokojenia przed pozostałymi akcjami
AKCJE NIEME
Wobec akcji uprzywilejowanej w zakresie dywidendy może być wyłączone prawo głosu (akcje nieme), przy czym nie obowiązują tutaj ograniczenia co do wysokości uprzywilejowanej dywidendy ani pierwszeństwa zaspokojenia
Statut może przewidywać, że akcjonariuszowi przysługuje wyrównanie z zysku w następnych latach (dywidenda wsteczna), nie później jednak niż w ciągu kolejnych 3 lat obrotowych. Nie dotyczy to jednak zaliczek na poczet dywidendy
UPRZYWILEJOWANY UDZIAŁ W MASIE LIKWIDACYJENJ
Art. 474 § 3 KSH. Jeżeli akcje uprzywilejowane korzystają z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku, należy przede wszystkim spłacić akcje uprzywilejowane w granicach sum wpłaconych na każdą z nich, a następnie spłacić w ten sam sposób akcje zwykłe; nadwyżka majątku zostanie podzielona na ogólnych zasadach między wszystkie akcje
AKCJE APORTOWE I GOTÓWKOWE
Akcje gotówkowe - wydane w zamian za skład pieniężny, powinny zostać opłacone w ¼ ich wartości nominalnej przed zarejestrowaniem
Akcje aportowe - powinny być pokryte w ciągu roku oraz pozostać imiennymi do dnia zatwierdzenia przez najbliższe zwyczajne WZ sprawozdania finansowego za rok obrotowy, w którym nastąpiło pokrycie tych akcji / w ciągu tego okresu nie mogą być zbyte ani zastawione
Akcje powinny być zatrzymane w spółce na zabezpieczenie roszczeń o odszkodowanie z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązań do wniesienia wkładów niepieniężnych. Roszczeniom tym służy pierwszeństwo zaspokojenia przed innymi wierzytelnościami nieuprzywilejowanymi
ZBYCIE AKCJI
Przeniesienie akcji imiennej lub świadectwa tymczasowego następuje przez pisemne oświadczenie albo na dokumencie akcji (świadectwie tymczasowym), albo w osobnym dokumencie oraz przeniesienie posiadania akcji lub świadectwa tymczasowego
Zbycie akcji na okaziciela następuje przez przeniesienie własności dokumentu w drodze wydania akcji (wręczenie dokumentu) oraz istnienie ważnej podstawy prawnej (przyczyny przysporzenia - art. 169 KC)
ZBYCIE AKCJI ZDEMATERIALIZOWANYCH
W przypadku spółek publicznych akcje mają formę zdematerializowaną, w związku z czym przeniesienie akcji następuje z chwilą odpowiedniego zapisu na rachunku papierów wartościowych
Następuje rozdzielenie skutku rozporządzającego i zobowiązującego a zapis na rachunku papierów wartościowych zastępuje przeniesienie posiadania. Transakcja musi zostać zarejestrowana i rozliczona w KDPW
IMIENNE ŚWIADECTWA TYMCZASOWE
Jest papierem wartościowym tymczasowym, wydawanym w przypadku nie pełnego opłacenia akcji na okaziciela
Mogą być przedmiotem samodzielnego obrotu, a przedstawione w nich prawa mogą być samodzielnie zbywane lub zastawiane lub stanowić przedmiot użytkowania
Przeniesienie praw z imiennych świadectw tymczasowych odbywa się tak samo jak przeniesienie akcji imiennych
Każdorazowa wpłata powinna być uwidoczniona na dokumentach świadectw tymczasowych i akcji imiennych
IMIENNE ŚWIADECTWA ZAŁOŻYCIELSKIE
Wynagrodzenia z tytułu dokonanych na rzecz spółki czynności (usług)
Mają charakter imienny i powinny zostać przewidziane w statucie
Mogą być wydawane na lat 10 od dnia zarejestrowania spółki
Dają prawo do udziału w podziale czystego zysku, po uprzednim odliczeniu na rzecz akcjonariuszy minimalnej dywidendy, określonej w statusie
ŚWIADECTWA UŻYTKOWE
Wydawane są w zamian za akcje umorzone, stanowić mogą ekwiwalent za umorzone akcje lub zostać wydane obok wypłat za umorzone akcje
Nie posiadają wartości nominalnej, wydawane są na podstawie statutu mogą być imienne lub na okaziciela
Jeżeli statut nie stanowi inaczej uczestniczą na równi z akcjami w dywidendzie oraz nadwyżce majątku spółki, pozostałej po pokryciu wartości nominalnej akcji, czyli dają prawo do udziału w masie likwidacyjnej
WARRANTY SUBSKRYPCYJNE ART. 453 KSH
papier wartościowy imienny lub na okaziciela, uprawniający jego posiadacza do zapisu lub objęcia akcji
warrant inkorporuje nieodwołalne zobowiązanie emitenta do dostarczenia instrumentu bazowego w celu dokonania na niego zapisu a następnie objęcia akcji albo do objęcia akcji z wyłączeniem lub ograniczeniem prawa poboru dotychczasowych akcjonariuszy
PRAWO DO ZYSKU
Prawo do zysku
Prawo do dywidendy
Sposób wykorzystania zysku
8% na kapitał zapasowy, aż do osiągnięcia wartości 1/3 kapitału zakładowego
Kapitały rezerwowe, fundusze celowe, zakładowy fundusz świadczeń socjalnych - odpisy ustawowe, statutowe, uchwała WZ
PRZESŁANKI WYPŁATY DYWIDENDY
Akcjonariusze mają prawo do udziału w zysku rocznym:
- wykazywanym w sprawozdaniu finansowym zbadanym przez biegłego rewidenta
- przeznaczonym przez WZ do wypłaty akcjonariuszom
Obligatoryjność uchwał zwyczajnego WZ
PODZIAŁ ZYSKU
Zysk roczny spółki zgodnie z przepisem art. 347 § 2 KSH rozdziela się proporcjonalnie w stosunku do liczby akcji
Akcje uprzywilejowane co do dywidendy, akcje nieme - nieograniczona dywidenda, bez prawa głosu, imienne / na okaziciela
Jeżeli akcje nie są całkowicie pokryte zysk rozdziela się w stosunku do dokonywanych wpłat na akcje, jednak statut może tę zasadę zmienić.
OBLICZANIE KWOTY DO PODZIAŁU
+ zysku za ostatni rok obrotowy
+ niepodzielone zyski z lat ubiegłych
+ kwoty przeniesione z utworzonych z zysku kapitałów zapasowego i rezerwowych, które mogą być przeznaczone na wypłatę dywidendy
- niepokryte straty
- akcje własne
- obowiązkowe odpisy ustawowe lub statutowe na kapitał zapasowy lub kapitały rezerwowe
DZIEŃ DYWIDENDY
Uprawnionymi do dywidendy za dany rok obrotowy są akcjonariusze, którym przysługiwały akcje w dniu powzięcia uchwały o podziale zysku
Statut może upoważnić walne zgromadzenie do określenia dnia według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy (dzień dywidendy)
Dzień dywidendy nie może być wyznaczony później niż w terminie 2 miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały
DZIEŃ DYWIDENDY I TERMIN WYPŁATY
Zwyczajne walne zgromadzenie spółki publicznej ustala dzień dywidendy oraz termin wypłaty dywidendy
Dzień dywidendy może być wyznaczony na dzień powzięcia uchwały albo w okresie kolejnych trzech miesięcy, licząc od tego dnia
Dywidendę wypłaca się w dniu określonym w uchwale WZ. Jeśli uchwała tego nie określa, termin wypłaty dywidendy określa rada nadzorcza (art. 348 § 4)
Termin wypłaty - roszczenie akcjonariusza
WYPŁATA ZALICZKI
Przewiduje to status
Spółka posiada środki wystarczające na wypłatę (nie może wypłata zaliczki spowodować utraty płynności finansowej)
Wypłata zaliczki wymaga zgody rady nadzorczej (w braku zgody zastosowanie znajduje art. 17 § 1 KSH)
Zatwierdzone sprawozdanie finansowe za poprzedni rok obrotowy wykazuje zysk
Spółka wypracowała zysk w roku obrotowym za który ma być wypłacona zaliczka - konieczne jest sporządzenie sprawozdania finansowego za ten okres i poddanie go badaniu biegłego.
Poprzedni rok zysk |
½ zysku |
Czerwiec zwyczajne ZW |
2007 |
2008 |
2009 |
PRAWO POBORU
Akcjonariusze mają prawo pierwszeństwa objęcia nowych akcji w stosunku do liczby posiadanych akcji (prawo poboru)
Celem prawa poboru jest niedopuszczenie do sytuacji, w której bez wiedzy spółki nastąpiłaby zmiana w strukturze własności akcji; ochrona przed rozwodnieniem kapitału
Prawo poboru nie przysługuje z akcji własnych
Nie przysługuje zastawnikowi ani użytkownikowi akcji
Prawo poboru jest prawem zbywalnym
WYŁĄCZENIE PRAWA POBORU
W interesie spółki WZ może pozbawić akcjonariuszy prawa poboru akcji w części lub w całości. Uchwała wymaga większości co najmniej 4/5 głosów
Pozbawienie akcjonariuszy prawa poboru nowych akcji może nastąpić, gdy zostało to zapowiedziane w porządku obrad walnego zgromadzenia
Zarząd przedstawia WZ pisemną opinię uzasadniającą powody wyłączenia albo ograniczenia prawa poboru (inwestor strategiczny, jako forma ochrony przed wrogim przejęciem) oraz proponowaną cenę emisyjną akcji bądź sposób jej ustalenia
PRAWO DO UDZIAŁU W MASIE LIKWIDACYJNEJ
Podział między akcjonariuszy majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli może nastąpić po upływie roku od dnia ostatniego ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli
Majątek dzieli się między akcjonariuszy w stosunku do dokonanych wpłat na kapitał zakładowy
Jeżeli akcje uprzywilejowane korzystają z prawa pierwszeństwa przy podziale majątku
PRAWO DO UCZESTNICTWA NA WZ
Legitymacja formalna
Akcjonariusze akcji imiennych, świadectw tymczasowych, zastawnicy i użytkownicy posiadający prawo głosu - wpisani do księgi akcyjnej na tydzień przed WZ
Posiadacze akcji na okaziciela - jeżeli złożyli dokumenty akcji w spółce na tydzień przed WZ i nie odebrali, przy czym zamiast dokumentów akcji mogą być złożone zaświadczenia wydane na dowód złożenia tych dokumentów u notariusza, w banku lub w firmie inwestycyjnej
Imienne świadectwa depozytowe
PRAWO GŁOSU
Każda akcja 1 głos
Akcje uprzywilejowane 2 głosy
Wykonywane od dnia pełnego pokrycia akcji, chyba że statut stanowi inaczej. Uprzywilejowanie od zakończenia roku obrotowego, w którym nastąpiło opłacenie
Akcje nieme - bez prawa głosu
Pełnomocnictwo - forma pisemna ad solemnitatem
ZASKARŻANIE UCHWAŁ - PRZESŁANKI
Powództwo o uchylenie uchwały - gdy uchwała WZ jest:
- sprzeczna ze statutem bądź dobrymi obyczajami i
- godząca w interes spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie akcjonariusza
Powództwo o stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia sprzecznej z ustawą
LEGITYMACJA
Akcjonariuszowi, który głosował przeciwko uchwale, zażądał zaprotokołowania sprzeciwu (głosowanie tajne, akcje nieme)
Akcjonariuszowi bezzasadnie niedopuszczonemu do udziału w WZ
Akcjonariuszowi nieobecnemu, w przypadku wadliwego zwołania WZ lub powzięcia uchwały w sprawie nieobjętej porządkiem obrad
Zarządowi, radzie nadzorczej oraz poszczególnym członkom tych organów, także likwidatorowi
PRAWO DO INFORMACJI
I podczas obrad WZ zarząd jest obowiązany do udzielenia akcjonariuszowi informacji dotyczących spółki, jeżeli jest to uzasadnione dla oceny sprawy objętej porządkiem obrad
zarząd odmawia informacji, gdy mogłoby to wyrządzić szkodę spółce, spółce powiązanej, spółce lub spółdzielni zależnej, przez ujawnienie tajemnic technicznych, handlowych, organizacyjnych przedsiębiorstwa, mogłoby narazić członka Zarządu na odpowiedzialność karną, cywilną, administracyjną
zarząd może udzielić informacji na piśmie nie później niż w terminie dwu tygodni od dnia zakończenia WZ (z ważnych powodów)
II Zarząd może udzielić akcjonariuszowi informacji dotyczących spółki poza WZ
Informacje takie wraz z podaniem daty ich przekazania i osoby, której udzielono informacji, zarząd ujawnia na piśmie w materiałach przedkładanych najbliższemu WZ
OCHRONA PRAW AKCJONARIUSZY
Art. 429 KSH - Akcjonariusz, któremu odmówiono ujawnienia żądanej informacji podczas obrad WZ i który zgłosił sprzeciw do protokołu, może złożyć wniosek do sądu rejestrowego o zobowiązanie zarządu do udzielenia informacji
Wniosek należy złożyć w terminie tygodnia od zakończenia WZ, na którym odmówiono udzielenia informacji
ACTIO PRO SOCIO (ART. 486 KSH)
Jeżeli spółka nie wytoczy powództwa o naprawienie wyrządzonej jej szkody w terminie roku od dnia ujawnienia czynu wyrządzającego szkodę, każdy akcjonariusz lub osoba której służy inny tytuł uczestnictwa w zysku lub podziale majątku spółki, może wnieść pozew o naprawienie szkody wyrządzonej spółce.
OSOBISTE UPRAWNIENIA AKCJONARIUSZA (ART. 354 KSH)
Statut może przyznać indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi osobiste uprawnienia
W szczególności mogą one dotyczyć prawa powoływania lub odwoływania członków zarządu, RN lub prawa do otrzymywania oznaczonych świadczeń od spółki
Statut powinien wówczas określać imię i nazwisko lub formę (nazwę) akcjonariusza, powinien dokładnie określać na czym te uprawnienia polegają (zbycie akcji -zmiana)
PRAWA MNIEJSZOŚCI
Akcjonariusze reprezentujący 1/5 kapitału zakładowego - żądanie wyboru RN grupami (art.385 § 3-9 KSH)
Akcjonariusze reprezentujący 1/10 kapitału zakładowego - prawo żądania zwołania WZ i umieszczenia sprawy w porządku obraz (art.400)
PRZYMUSOWY WYKUP AKCJI
Przesłanki podmiotowe:
Akcjonariusze większościowi reprezentujący nie mniej niż 95%kapitału zakładowego i jest ich nie więcej niż 5, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego
Akcjonariusze mniejszościowi reprezentują nie więcej niż 5% kapitału zakładowego
Przesłanki przedmiotowe:
Podjęcie uchwały większością 95% głosów oddanych w drodze głosowanie jawnego i imiennego i ogłoszone w MSiG
na każdą akcję przypada jeden głos- bez przywilejów lub ograniczeń
określenie akcji podlegających wykupowi oraz imiennie akcjonariuszy, którzy dokonują wykupu
Wybór przez WZ lub wyznaczenie przez sąd biegłego, dla określenia ceny wykupu akcji
PRZYMUSOWY ODKUP
Akcjonariusz lub akcjonariusze reprezentujący nie więcej niż 5% kapitału zakładowego
5 akcjonariuszy reprezentujących łącznie nie mniej niż 95% kapitału zakładowego, z których każdy posiada nie mniej niż 5% kapitału zakładowego (akcjonariusze większościowi)
Uchwała zapada bezwzględną większością głosów, zaś na każdą akcję przypada jeden głos bez przywilejów lub ograniczeń
Uchwała powinna zostać podjęta w drodze głosowania jawnego i imiennego oraz ogłoszona
POWOŁANIE ZARZĄDU
Członków zarządu powołuje RN
Statut - WZ lub osoba 3 albo akcjonariusz (uprawnienie osobiste)
Skuteczność powołania członka zarządu nie zależy od wpisu do rejestru - wpis deklaratoryjny
Powołanie do zarządu = powstanie stosunku organizacyjnego, dodatkowa umowa: umowa o pracę, zlecenie, kontrakt menadżerski
KADENCJA I MANDAT
Kadencja - okres sprawowania funkcji przez członka zarządu, mx. 5 lat
Kadencję oblicza się wg pełnych lat obrotowych
Kadencja jest co do zasady indywidualna, wspólna kadencja musi wynikać ze statutu
Mandat: uprawnienie do sprawowania funkcji piastuna organu osoby prawnej
Mandat wygasa wskutek upływu kadencji, śmierci, rezygnacji i odwołania
KOMPETENCJE
Zasadą jest domniemanie kompetencji zarządu, tzn. zarząd jest wyłącznie właściwym organem we wszelkich sprawach nie zastrzeżonych dla kompetencji innych organów, przepisami prawa lub postanowieniami statutu
Członkowie zarządu zobowiązani są wykonywać wykazując należytą staranność, wynikającą z zawodowego charakteru ich działalności (art.483 § 2 KSH w zw. z art.355 § 2 KC)
PROWADZNIE SPRAW
Zasada kolegialności działania: wszyscy członkowie są obowiązani i uprawnieni do wspólnego prowadzenia praw spółki, chyba że statut stanowi inaczej. Dopuszczalne jest dokonanie podziału kompetencji w statucie
Uchwały zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej
Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów decyduje głos prezesa zarządu, jak również przyznawać mu określone uprawnienia w zakresie kierowania pracami zarządu
POSIEDZENIA ZARZĄDU
Uchwały zarządu mogą być powzięte jeżeli wszyscy członkowie zostali prawidłowo zawiadomieni o posiedzeniu zarządu (termin, porządek obrad, projekty uchwał)
Zasady zwoływania posiedzeń można określić w regulaminie lub statucie
Posiedzenie zarządu zwołuje prezes lub wiceprezes, chyba że statut stanowi inaczej
ZASADY REPREZENTACJI
Prawo członka zarządu do reprezentowania spółki dotyczy wszystkich czynności sądowych i pozasądowych spółki, z uwzględnieniem art. 17 KSH
Reprezentacja łączna - dwóch członków zarządu albo członek zarządu z prokurentem
Oświadczenie woli składane spółce - w stosunku do jednego członka zarządu lub prokurenta- reprezentacja bierna
PISMA I ZAMÓWIENIA
Pisma i zamówienia handlowe składane przez spółkę w formie papierowej i elektronicznej, a także informacje na stronach internetowych spółki powinny zawierać:
Firmę spółki, jej siedzibę i adres
Oznaczenie sądu rejestrowego oraz numer pod którym spółka jest wpisana do rejestru.
Numer identyfikacji podatkowej (NIP)
Wysokość kapitału zakładowego i kapitału wpłaconego
SPRZECZNOŚĆ INTERESÓW
W przypadku sprzeczności interesów spółki z interesami członka zarządu, jego współmałżonka, krewnych i powinowatych do drugiego stopnia oraz osób, z którymi członek zarządu jest powiązany osobiście, członek zarządu powinien powstrzymywać się od udziału w rozstrzyganiu takich spraw i może żądać zaznaczenia tego w protokole
Sprzeczność interesów: gdy członek zarządu albo inna osoba ma uzyskać jakąkolwiek korzyść w wyniku rozstrzygnięcia sprawy
ZAKAZ KONKURENCJI
Członek zarządu nie może bez zgody spółki zajmować się interesami konkurencyjnymi ani uczestniczyć w spółce konkurencyjnej jako wspólnik spółki cywilnej, spółki osobowej lub jako członek organu spółki kapitałowej bądź uczestniczyć w innej konkurencyjnej osobie prawnej jako członek organu
Zakaz obejmuje także udział w konkurencyjnej spółce w przypadku posiadania co najmniej 10% udziałów albo akcji bądź prawa do powołania co najmniej jednego członka zarządu
Jeżeli statut nie stanowi inaczej, zgody udziela organ uprawniony do powołania zarządu
SKŁAD
Statut określa liczbę członków RN, albo widełkowo max i min ich liczbę, podmiot uprawniony do ustalania składu RN
Zgłoszeniu do sądu rejestrowego podlegają imiona i nazwiska członków RN
RN składa się z minimum 3 członków w spółkach prywatnych lub minimum 5 członków w spółkach publicznych
POWOŁANIE
Członków RN powołuje i odwołuje WZ
Statut może określać inny sposób powoływania RN, w szczególności w postaci osobistego uprawnienia akcjonariusza do powoływania jednego lub więcej członków RN
Można także dokonać wyboru RN grupami, na wniosek akcjonariuszy reprezentujących 1/5 kapitału
Kadencja członka RN nie może być dłuższa niż 5 lat
WYBÓR RADY NADZORCZEJ GRUPAMI
Umieszczenie we wniosku w porządku obrad ogłoszeniu o zwołaniu najbliższego WZ
Grupę akcjonariuszy tworzy się dzieląc liczbę akcji, reprezentowanych na WZ, wybieranych przez akcjonariuszy (wyłączenie ustawowe); np. 400 000 akcji reprezentowanych / 3 członków RN = 133 134 akcje. Wniosek 100 000 akcji
Poszczególne grupy akcjonariuszy mogą również połączyć się aby dokonać wspólnego wyboru członków RN. Akcjonariusz może należeć tylko do jednej grupy wyborczej
ORGANIZACJA RADY NADZORCZEJ
KSH nie zawiera postanowień w prawie wyboru przewodniczącego RN ani w sprawie wyboru wiceprzewodniczącego, sekretarza czy innych osób
Wewnętrzną organizację (strukturę) RN oraz sposób powoływania jej członków do pełnienia oznaczonych funkcji powinien regulować statut
Jeżeli statut spółki ani regulamin Rady tych kwestii nie regulują to członkowie rady sa uprawnieni do wybrania przewodniczącego Rady. Mogą także wybrać wiceprzewodniczącego lub ich większa liczbę
KOMPETENCJE
Stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności
Ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki, sprawozdania finansowego oraz wniosków zarządu co do podziału zysku lub pokrycia straty
W celu wykonania swoich obowiązków RN może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji majątku spółki
W STOSUNKU DO CZŁNKÓW ZARZĄDU
Powoływania i odwoływania członków zarządu
Do kompetencji RN należy zawieszanie z ważnych powodów, w czynnościach poszczególnych lub wszystkich członków zarządu
RN ma prawo delegowania członków zarządu na okres nie dłuższy niż 3 miesiące do czasowego wykonywania czynności członków zarządu którzy zostali odwołani, złożyli rezygnację lub z innych przyczyn nie mogą sprawować swoich czynności
Reprezentowanie w umowach i sporach z członkami zarządu
ZGODA RADY NADZORCZEJ
Statut może rozszerzyć uprawnienia RN, w szczególności przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę RN przed dokonaniem określonych w statucie czynności (art.17 § 3 KSH)
Statut powinien wymieniać czynności których dokonanie przez zarząd wymaga zgody RN
Jeżeli RN nie wyrazi zgody na dokonanie określonej czynności, zarząd może zwrócić się do WZ aby powzięło uchwałę udzielająca zgody na dokonanie tej czynności
POZOSTAŁE UPRAWNIENIA
Wyrażanie zgody na prowadzenie działalności konkurencyjnej
Uchwalanie regulaminu zarządu jeśli statut tak stanowi
Ustalanie wynagrodzenia dla członków zarządu
Prawo uczestnictwa na WZ
Prawo zaskarżania uchwał WZ
Prawo zwoływania WZ
Wyrażanie zgody na wypłatę zaliczki na poczet dywidendy
ZAKAZ ŁĄCZENIA STANOWISK
Członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu, oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat nie może być jednocześnie członkiem RN
Zakaz łączenia stanowisk stosuje się również do innych osób, które podlegają bezpośrednio członkowi zarządu lub likwidatorowi
Dotyczy to również członkostwa w zarządzie spółki zależnej albo likwidatora spółki zależnej
PODEJMOWANIE UCHWAŁ
RN podejmuje uchwały jeżeli na posiedzeniu jest obecna co najmniej połowa jej członków a wszyscy jej członkowie zostali zaproszeni
Uchwały RN zapadają bezwzględną większością głosów, chyba że statut stanowi inaczej
Statut może przewidywać, że w przypadku równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego RN
WYKONYWANIE NADZORU
Zasadą jest że realizacja uprawnień i obowiązków RN dokonywana jest kolegialnie
Na skutek uchwały RN może dojść do wyznaczenia jednego lub kilku członków rady do samodzielnego pełnienia czynności nadzorczych (konkretnie wskazane przez RN czynności)
Jeśli RN została wybrana w drodze głosowania oddzielnymi grupami, każda grupa ma prawo delegować jednego spośród wybranych przez siebie członków RN do stałego indywidualnego wykonywania czynności nadzorczych
INICJATYWA ZWOŁYWANIA WZ
WZ zwołuje zarząd
RN ma prawo zwołania zwyczajnego WZ jeżeli zarząd nie zwoła go w terminie określonym w ustawie lub w statucie, oraz nadzwyczajnego WZ, jeżeli zwołanie go uzna za wskazane, a zarząd nie zwoła WZ w terminie 2 tygodni od dnia zgłoszenia żądania przez RN (zmiana!)
UPRAWNIENIA AKCJONARIUSZY
Akcjonariusze reprezentujący min. 1/10 kapitału zakładowego mogą żądać zwołania nadzwyczajnego WZ, jak również umieszczenia spraw w porządku obrad (zmiana!). żądanie należy złożyć na piśmie do zarządu na miesiąc przed proponowanym terminem WZ
Jeżeli w terminie 2 tygodni od zgłoszenia żądania WZ nie zostanie zwołane sąd rejestrowy, może po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, upoważnić do zwołania WZ akcjonariuszy. Sąd wyznacza przewodniczącego WZ
SPOSÓB ZWOŁANIA WZ
Akcje na okaziciela/ na okaziciela i imienne ogłoszenie MSiG - 3 tygodnie
Akcje imienne:
- listy kurierskie, przesyłki kurierskie - 2 tygodnie
- zawiadomienie drogą elektroniczną, jeżeli - akcjonariusz wyrazi na to zgodę w formie pisemnej oraz poda adres na jaki zawiadomienia mają wyć wysyłane
Zmiana! - spółki publiczne - strona internetowa oraz w sposób stosowany dla przekazywania informacji bieżących, zgodnie z OPU - 26 dni
ZAWIADOMIENIE
Miejsce - siedziba spółki, siedziba giełdy, miejsce wskazane w statucie
Data, godzina
Porządek obrad
Zmiana statutu- dotychczasowe postanowienia oraz treść proponowanych zmian; projekt nowego tekstu jednolitego statutu wraz z wyliczeniem nowych lub zmienionych postanowień statutu
Ogłoszenie może również zawierać oznaczenie miejsca gdzie powinny zostać zdeponowane akcje na okaziciela
NIEFORMALNE ZWOŁANIE WZ
Uchwały można powziąć pomimo braku formalnego zwołania WZ, jeżeli cały kapitał zakładowy jest reprezentowany a nikt z obecnych nie zgłosił sprzeciwu dotyczącego odbycia WZ lub wniesienia poszczególnych spraw do porządku obrad
LISTA AKCJONARIUSZY
Wykaz uprawnionych do uczestnictwa w WZ, podpisany przez zarząd
Treść: nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) uprawnionych, ich miejsce zamieszkania (siedzibę), liczbę, rodzaj i numery akcji oraz liczbę przysługujących im głosów
Powinna być wyłożona w lokalu zarządu przez 3 dni powszednie (pon. - piątek) przed odbyciem WZ
Akcjonariusz może przeglądać listę akcjonariuszy w lokalu zarządu oraz żądać odpisu za zwrotem kosztów jego sporządzenia
OBRADY
Otwarcie przez przewodniczącego RN albo jego zastępcę (w braku tych osób Prezes zarządu lub osoba wyznaczona przez zarząd)
Wybór przewodniczącego zgromadzenia spośród osób uprawnionych do uczestnictwa (głoso9wanie tajne)
Sporządzenie listy obecności
Odczytanie porządku obrad
Podejmowanie uchwał
Podjęcie uchwały poza porządkiem obrad
SKUTECZNOŚĆ WZ
WZ jest ważne bez względu na liczbę reprezentowanych na nim akcji jeżeli ustawa albo statut nie stanowi inaczej
Obecność akcjonariuszy na polskich WZ była szacowana w 2000r na 43,5% (Niemcy w 2001r. -51%, 2005r - 46%)
Inwestorzy bezpośredni, inwestorzy portfelowi
ZWYCZAJNE WZ
Termin odbycia- 6 miesięcy od zakończenia roku obrotowego
Kompetencje:
1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy
2) powzięcie uchwały o podziale zysków albo o pokryciu straty, na wniosek zarządu zaopiniowany przez RN. WZ nie jest związane treścią wniosku
3) udzielenie członkom organów spółki absolutorium z wykonania przez nich obowiązków
NADZYWYCZAJNE WZ
Zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa oraz ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego
Nabycie i zbycie nieruchomości albo użytkowania wieczystego chyba że statut stanowi inaczej
Emisja obligacji oraz warrantów subskrypcyjnych
Nabycie własnych akcji
Postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej spółce
Powoływanie i odwoływanie członków RN
Powoływanie pełnomocnika
Zmiany statutu