Politechnika Warszawska
Wydział Inżynierii Środowiska
Zakład Budownictwa Wodnego i Hydrauliki
Metody numeryczne
Ćwiczenie 4
Wykonanie: Weronika Hejko
Prowadzący: dr inż. Piotr Kuźniar
Data oddania:25.01.2016
1. Wstęp
Wykonanie ćwiczenia oraz dane
W ćwiczeniu należy rozwiązać metodą różnic skończonych poniższe zagadnienie:
gdzie N - numer na liście równy 6.
Stosując schemat różnicowy wprzód, wstecz oraz schemat centralny kolejno z krokami:
h1 = 2,
h2 = 1,
h3 = 0,5,
w przedziale <0,6>.
2. Metoda różnic skończonych
Metoda różnic skończonych jest to metoda rozwiązywania równań różniczkowych cząstkowych, która jest jedną z najczęściej stosowanych.
2.1. Schemat (pochodna) różnicowy „w przód”
Schemat różnicowy „w przód” wyznacza się na podstawie wzoru:
2.1
gdzie:
f'(x) - pochodna cząstkowa
h = Δx = const - krok
E(u)' - błąd schematu
Poniżej przedstawiono tabelę z obliczeniami:
Tabela 1. Wyniki obliczeń dla schematu (pochodnej) różnicowego „w przód”
xi |
g(x) = f(xi)' |
f - różnica w przód |
f(xi) |
||
|
|
h=2 |
h=1 |
h=0.5 |
|
0 |
0 |
3 |
3 |
3 |
3 |
0.5 |
1.5 |
|
|
3 |
3.25 |
1 |
6 |
|
3 |
3.75 |
5 |
1.5 |
13.5 |
|
|
6.75 |
9.75 |
2 |
24 |
3 |
9 |
13.5 |
19 |
2.5 |
37.5 |
|
|
25.5 |
34.25 |
3 |
54 |
|
33 |
44.25 |
57 |
3.5 |
73.5 |
|
|
71.25 |
88.75 |
4 |
96 |
51 |
87 |
108 |
131 |
4.5 |
121.5 |
|
|
156 |
185.25 |
5 |
150 |
|
183 |
216.75 |
253 |
5.5 |
181.5 |
|
|
291.75 |
335.75 |
6 |
216 |
243 |
333 |
382.5 |
435 |
2.2. Schemat (pochodna) różnicowy „wstecz”
Schemat różnicowy „wstecz” wyznacza się na podstawie wzoru:
2.2
gdzie:
f'(x) - pochodna cząstkowa
h = Δx = const - krok
E(u)' - błąd schematu
Poniżej przedstawiono tabelę z obliczeniami:
Tabela 2. Wyniki obliczeń dla schematu (pochodnej) różnicowego „wstecz”
xi |
g(x) = f(xi)' |
f - różnica wstecz |
f(xi) |
||
|
|
h=2 |
f(xi) |
h=0.5 |
|
0 |
0 |
3 |
3.00 |
3.00 |
3 |
0.5 |
1.5 |
|
|
3.75 |
3.25 |
1 |
6 |
|
9.00 |
6.75 |
5 |
1.5 |
13.5 |
|
|
13.50 |
9.75 |
2 |
24 |
51.00 |
33.00 |
25.50 |
19 |
2.5 |
37.5 |
|
|
44.25 |
34.25 |
3 |
54 |
|
87.00 |
71.25 |
57 |
3.5 |
73.5 |
|
|
108.00 |
88.75 |
4 |
96 |
243.00 |
183.00 |
156.00 |
131 |
4.5 |
121.5 |
|
|
216.75 |
185.25 |
5 |
150 |
|
333.00 |
291.75 |
253 |
5.5 |
181.5 |
|
|
382.50 |
335.75 |
6 |
216 |
675.00 |
549.00 |
490.50 |
435 |
2.3. Schemat (pochodna) różnicowy „centralny”
Schemat różnicowy „centralny” wyznacza się na podstawie wzoru:
2.3
gdzie:
f'(x) = g(x) - pochodna cząstkowa
h = Δx = const - krok
E(u)' - błąd schematu
Poniżej przedstawiono tabelę z obliczeniami:
Tabela 3. Wyniki obliczeń dla schematu (pochodnej) różnicowego „centralnego”
xi |
g(x) = f(xi)' |
f (x) różnica centralna |
f(xi) |
||
|
|
h=2 |
h=1 |
h=0.5 |
|
0 |
0.00 |
3 |
3.00 |
3.00 |
3 |
0.5 |
1.50 |
|
|
3.75 |
3.25 |
1 |
6.00 |
|
9.00 |
4.50 |
5 |
1.5 |
13.50 |
|
|
11.25 |
9.75 |
2 |
24.00 |
51.00 |
15.00 |
18.00 |
19 |
2.5 |
37.50 |
|
|
36.75 |
34.25 |
3 |
54.00 |
|
69.00 |
55.50 |
57 |
3.5 |
73.50 |
|
|
92.25 |
88.75 |
4 |
96.00 |
99.00 |
123.00 |
129.00 |
131 |
4.5 |
121.50 |
|
|
189.75 |
185.25 |
5 |
150.00 |
|
273.00 |
250.50 |
253 |
5.5 |
181.50 |
|
|
341.25 |
335.75 |
6 |
216.00 |
531.00 |
423.00 |
432.00 |
435 |
3. Porównanie wyników otrzymanych stosując powyższe metody różnicowe
3.1. Wyniki dla kroku h=0.5
Tabela 4. Zestawienie wyników dla wszystkich schematów dla kroku h= 0.5
dla h =0.5 |
||||||
i |
xi |
g(x) = f(x)' |
schemat w przód |
schemat w wstecz |
schemat centralny |
f(xi) |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
0.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
1 |
0.5 |
1.50 |
3.00 |
3.75 |
3.75 |
3.25 |
2 |
1 |
6.00 |
3.75 |
6.75 |
4.50 |
5.00 |
3 |
1.5 |
13.50 |
6.75 |
13.50 |
11.25 |
9.75 |
4 |
2 |
24.00 |
13.50 |
25.50 |
18.00 |
19.00 |
5 |
2.5 |
37.50 |
25.50 |
44.25 |
36.75 |
34.25 |
6 |
3 |
54.00 |
44.25 |
71.25 |
55.50 |
57.00 |
7 |
3.5 |
73.50 |
71.25 |
108.00 |
92.25 |
88.75 |
8 |
4 |
96.00 |
108.00 |
156.00 |
129.00 |
131.00 |
9 |
4.5 |
121.50 |
156.00 |
216.75 |
189.75 |
185.25 |
10 |
5 |
150.00 |
216.75 |
291.75 |
250.50 |
253.00 |
11 |
5.5 |
181.50 |
291.75 |
382.50 |
341.25 |
335.75 |
12 |
6 |
216.00 |
382.50 |
490.50 |
432.00 |
435.00 |
Rys. 1 Interpretacja graficzna schematu w przód, wstecz i schematu centralnego dla kroku h= 0,5
3.2. Wyniki dla kroku h=1
Tabela 5. Zestawienie wyników dla wszystkich schematów dla kroku h = 1
dla h = 1 |
||||||
i |
xi |
g(x) = f(x)' |
schemat w przód |
schemat w wstecz |
schemat centralny |
f(xi) |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0 |
0.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
|
0.5 |
1.50 |
|
|
|
3.25 |
1 |
1 |
6.00 |
3.00 |
9.00 |
9.00 |
5.00 |
|
1.5 |
13.50 |
|
|
|
9.75 |
2 |
2 |
24.00 |
9.00 |
33.00 |
15.00 |
19.00 |
|
2.5 |
37.50 |
|
|
|
34.25 |
3 |
3 |
54.00 |
33.00 |
87.00 |
69.00 |
57.00 |
|
3.5 |
73.50 |
|
|
|
88.75 |
4 |
4 |
96.00 |
87.00 |
183.00 |
123.00 |
131.00 |
|
4.5 |
121.50 |
|
|
|
185.25 |
5 |
5 |
150.00 |
183.00 |
333.00 |
273.00 |
253.00 |
|
5.5 |
181.50 |
|
|
|
335.75 |
6 |
6 |
216.00 |
333.00 |
549.00 |
423.00 |
435.00 |
Rys. 2 Interpretacja graficzna schematu w przód, wstecz i schematu centralnego dla kroku h = 1
3.3. Wyniki dla kroku h=2
Tabela 6. Zestawienie wyników dla wszystkich schematów dla kroku h = 2
dla h = 2 |
||||||
i |
xi |
g(x) = f(x)' |
schemat w przód |
schemat w wstecz |
schemat centralny |
f(xi) |
|
|
|
|
|
|
|
0 |
0.00 |
0.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
3.00 |
|
0.50 |
1.50 |
|
|
|
3.25 |
|
1.00 |
6.00 |
|
|
|
5.00 |
|
1.50 |
13.50 |
|
|
|
9.75 |
1 |
2.00 |
24.00 |
3.00 |
51.00 |
51.00 |
19.00 |
|
2.50 |
37.50 |
|
|
|
34.25 |
|
3.00 |
54.00 |
|
|
|
57.00 |
|
3.50 |
73.50 |
|
|
|
88.75 |
2 |
4.00 |
96.00 |
51.00 |
243.00 |
99.00 |
131.00 |
|
4.50 |
121.50 |
|
|
|
185.25 |
|
5.00 |
150.00 |
|
|
|
253.00 |
|
5.50 |
181.50 |
|
|
|
335.75 |
3 |
6.00 |
216.00 |
243.00 |
675.00 |
531.00 |
435.00 |
Rys. 3 Interpretacja graficzna schematu w przód, wstecz i schematu centralnego dla kroku h = 2
11