Nagietek lekarski

98a] Nagietek lekarski

W lecznictwie wykorzystuje się kwiaty języczkowe o barwie pomarańczowej [bez kielicha].

Wewnętrznie jest stosowany przy chorobach przewodu pokarmowego, chorobie

wrzodowej żołądka, chorobach wątroby, działa także uspokajająco, obniża ciśnienie

krwi i poprawia pracę serca.

Zewnętrznie jest stosowany jako środek przeciwzapalny i gojący - do płukania jamy ustnej i gardła, po ukąszeniu przez owady i pęknięcia skóry, do przemywania oraz przy zapaleniach spojówek i powiek.

Napar: 1 łyżeczka płatków na 1 szkl wrzątku. Pić 2 razy dziennie po 0,5 szkl.

98b] Nagietek lekarski

Surowcem zielarskim jest kwiat [płatki].

Działanie: przeciwzapalne, bakteriobójcze, grzybobójcze.

Nagietek przyspiesza gojenie wszelkich uszkodzeń skóry, nawet w początkowym okresie zmian nowotworowych. Regeneruje błonę śluzową jamy ustnej, oczu, pochwy i odbytu.

Wewnętrznie napary stosuje się w stanach zapalnych przewodu pokarmowego, chorobach wątroby i

pęcherzyka żółciowego.

Napar: 1 łyżkę kwiatów zalać 1,5 szkl wrzątku, ogrzewać na parze pod przykryciem około 30min, odstawić na 10min. Pic 3 razy dziennie po o,5 szkl na 1 godz przed posiłkiem w nieżytach przewodu pokarmowego, bolesnym miesiączkowaniu.

98c] Nagietek lekarski

Nagietek ma silne działanie w leczeniu wewnętrznym śluzówki oczu, dróg moczowych, mięśni, skóry i

kości.

Działa moczopędnie, nieznacznie pobudzająco na akcję serca obniżając ciśnienie krwi, rozkurczowo, przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, antyseptycznie i gojąco. Doskonale leczy rany zewnętrzne.

Działa uspokajająco i stymulująco wywołując nieznaczne zwiększanie wydzielania się potu i żółci.

Działa cudownie regulująco na stany skurczowe w przewodzie pokarmowym, zapobiegająco na

uszkodzenie błony śluzowej żołądka, przeciwszkorbutowo oraz łagodząco na bóle zębów [używany do smarowania dziąseł].

Stosowany wewnętrznie jest środkiem pomocniczym m.in. w leczeniu:

- bólów w okresie miesiączkowania [szczególnie u anemicznych, nerwicowych dziewcząt]

- stanów lękowych i depresji; nerwobólów reumatycznych, bólów szyi, mięśni, pleców

- stanów przekrwiennych wątroby, owrzodzenia żołądka i jelit.

Stosowany zewnętrznie pomaga leczyć:

- poważniejsze odmrożenia, odparzenia, uszkodzenia skóry powierzchniowe i głębokie, wodzianki

i brodawki, stany zapalne gardła, jamy ustnej, trądzik, egzemę, opryszczkę itp.

Napar: 1 łyżeczkę kwiatu wsypać do szklanki i zalać wrzątkiem, zostawić na 10 min aż naciągnie.

Wypić taką porcję przed każdym posiłkiem.

Przy bólach miesiączkowych pić napar przez tydzień przed przewidzianym okresem.

Odwar na nowotwory: na 1 litr wrzątku wsypać 30g suchych kwiatów i liści, odstawić na 10 min.

Pić 3 szkl dziennie - oczywiście przy równoległym leczeniu pod kierunkiem specjalistów onkologów.

Odwar: 10 łyżeczek suszonego kwiatu na 1 litr wody, gotować 10min. Sporządzić kompres i położyć na ranę oparzeniową, odmrożeniową, ropiejącą, na liszaje, wrzodzianki, trądzik.

Surowiec nagietka wchodzi w skład mieszanki Vagosan.

Nagietek jest bardzo ważnym środkiem leczniczym stosowanym w homeopatii. Czas

trwania kuracji nagietkowej powinie ustalić lekarz internista w zależności od stanu

pacjenta.

Stosowanie nagietka pozwala wyleczyć wiele ciężkich chorób.

98d] Nagietek lekarski

Pochodzi z rejonu Morza Śródziemnego i Bliskiego Wschodu. Uprawiany jest w całej Europie.

Nagietek zawiera dużo substancji przyspieszających gojenie się ran, które działają korzystnie w przypadku uszkodzenia skóry, w skręceniach, stłuczeniach, otwartych ranach i chorobach skóry.

I z tego powodu stosowany jest głównie zewnętrznie.

Maści i okłady są bardzo skuteczne w leczeniu żylaków kończyn dolnych i dolegliwościach

spowodowanych chorobami żył.

Herbatka z nagietka pomaga w chorobach przewodu pokarmowego oraz zakażeniach wirusowych i bakteryjnych.

Napar: 1 łyżeczkę kwiatów zalać 1 szkl wrzątku i odstawić na 10min.

Napar ma kwaskowaty smak, można do słodzić miodem lub glukozą.

98e] Nagietek lekarski

Inne nazwy: nagietek ogrodowy, paznokietka, paznogietek, pazurki, miesięcznica, stulik.

W celach leczniczych wykorzystywane są kwiaty nagietka z odmian pomarańczowych.

Kwiaty nagietka zawierają saponiny trójterpenowe, alkohole trójterpenowe, karotenoidy, niewielkie ilości olejku eterycznego, związki żywicowe, śluzowe, flawonoidy, kwasy organiczne, z soli mineralnych duże ilości związków manganu.

Działanie: przeciwzapalne, wzmacniające, rozkurczowe, gojące rany.

Kwiaty nagietka pobudzają czynności wydzielnicze - zwiększają ilość soku żołądkowego i

mukopolisacharydów, zwiększają ilość żółci i ułatwiają jej przepływ do dwunastnicy.

Związki czynne nagietka [zawarte w nim] znoszą stany skurczowe w przewodzie pokarmowym, dlatego

mogą być stosowane w przypadkach dolegliwości bólowych po operacjach żołądka i dróg żółciowych.

Ponadto nagietek ma właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne, unieczynnia także toksyny

powstające w przypadku rozwoju nowotworu w organizmie.

Znosi objawy niestrawności u osób chorych na chorobę nowotworową przewodu pokarmowego.

Związki te wzmacniają odporność własną organizmu, przyspieszają gojenie się ran, dlatego nagietek może być polecany w przypadkach niegojących się ran i owrzodzeń, oparzeń i to zarówno słonecznych jak i popromiennych.

Nagietek niszczy paciorkowce i gronkowce i z dobrym skutkiem może być

wykorzystany w leczeniu stanów zapalnych gardła i krtani, jamy ustnej, a także

zapaleń spojówki oczu.

Związki czynne nagietka niszczą skutecznie rzęsistki i dlatego mogą być wykorzystane w leczeniu zakażeń narządów rodnych.

Ponadto nagietek ma łagodne właściwości uspokajające, obniża ciśnienie krwi i zwalnia tętno.

Napar: 1 łyżkę suszonych kwiatów zalać 1 szkl wrzątku, odstawić na 10-15min. Pic w 2-3 porcjach w ciągu dnia.

Napar ten może być używany do płukania ust, gardła i narządów rodnych, do przemywania ran i

zakraplania do nosa.

Odwar: 1/2 łyżki kwiatów zalać 1 szkl wody i gotować 3min. Pić w 3 porcjach.

Odwar może być stosowany do okładów, irygacji, płukania gardła, śluzówek.

Do przemywania ran należy rozcieńczyć go równą objętością przegotowanej, przestudzonej wody.

Sproszkowane kwiaty można spożywać mieszając 1/2 łyżeczki ziela z 1 łyżeczką miodu lub dżemu i jeść między posiłkami dla poprawy trawienia.

Kwiaty nagietka wchodzą w skład mieszanki Vagosan, a wyciągi alkoholowe w skład leków Azucalen, Calendulin i Hemostin.

Uwaga: Nie stosować w czasie ciąży.

98f] Nagietek lekarski

Inne nazwy: nagietek ogrodowy, stulik, paznokietek, miesięcznica, pazurek, złocień, miesiączek.

Surowcem leczniczym są całe koszyczki kwiatowe lub poszczególne kwiaty języczkowate zwane płatkami, otrzymywane z roślin specjalnie w tym celu uprawianych [ciemnopomarańczowych].

Kwiaty nagietka zawierają flawonoidy, karotenoidy, alkohole trójterpenowe, olejki eteryczne, kwasy

organiczne [oleanowy, jabłkowy, salicylowy], żywice, gorycze, fitoncydy, saponiny, wit A, C i P, sole

mineralne [dużo magnezu i manganu], garbniki i hormony.

W nasionach znajdują się tłuszcze i alkaloidy.

Nagietek uprawiany był już w starożytności.

Polecano nalewkę z tego kwiatu na wiele chorób, m.in. w schorzeniach wątroby, pęcherzyka żółciowego i śledziony, przy żółtaczce, skurczach żołądka i nadciśnieniu, kaszlu, chorobach serca i

kamieniach na nerkach.

W okresie Renesansu często już u nas uprawiany był na Śląsku. Od tamtych czasów nagietek stał się ważnym środkiem leczniczym w medycynie ludowej, obecnie u nas chętnie stosowanym.

Świeże liście tej rośliny przykładano na wszelkie brodawki i „gniotki”

Do dziś jest stosowana nalewka na koszyczkach kwiatowych nagietka na wszelkie ropiejące rany i

owrzodzenia oraz jako dodatek przy płukaniu gardła w anginie.

Kwiaty nagietka mają działanie przeciwzapalne, rozkurczowe, pobudzające wydzielanie soku żołądkowego, żółci i potu oraz bakteriobójcze [gronkowce i paciorkowce].

Mają zdolność wiązania i wydalania toksycznych związków z organizmu człowieka oraz wzmacniania sił obronnych organizmu.

Nagietek bywa stosowany wspomagająco nawet przy leczeniu nowotworów.

Zewnętrznie także działa przeciwzapalnie, antybiotycznie i gojąco na rany.

Napar stosuje się przy nieżytach i w stanach pooperacyjnych żołądka, jelit oraz dróg żółciowych, a

również przy niedokwaśności oraz zewnętrznie na wszelkie uszkodzenia skóry.

W warunkach domowych można stosować napar- głównie przy ranach, stłuczeniach, odmrożeniach

niższego stopnia, oparzeniach [nawet promieniami nadfioletowymi oraz Roentgena].

Pomaga również przy owrzodzeniach żylakowych, zapalnych stanach powiek i jęczmieniach, a także po ukąszeniach owadów.

Napar: 1 łyżkę płatków zalać 1 szkl wrzątku i zostawić pod przykryciem na 10 min.

Takiego naparu można używać zarówno do celów wewnętrznych [2 razy dziennie po 0,5 szkl] jak i zewnętrznych.

Do kompresów i okładów lepszy jest jednak odwar z 4 łyżek płatków zalanych 1 szkl zimnej wody i gotowanych pod przykryciem przez 20min.

W tych celach można też sporządzić nalewkę z 1 części płatków na 10 części alkoholu pozostawiając ją w szczelnie zamkniętej butelce na słońcu przez 5-10 dni.

Nagietek jest też szeroko stosowany w homeopatii w postaci maści i nalewki.

Napar z nagietka działa oczyszczająco na skórę [wągry].

Kiedyś płatkami nagietka farbowano włosy na rudo dodając do naparu nieco ługu.

Nagietek był barwnikiem używanym w kuchni do podbarwiania ciast i potraw.

Uwaga: Nagietka nie powinny pić kobiety w ciąży.

98g] Nagietek lekarski

Działanie: przeciwzapalne, przeciwskurczowe, obkurczające węzły chłonne, ściągające rany, wywołujące miesiączkę, przeciwbakteryjne.

Nagietek służy przede wszystkim do użytku zewnętrznego w drobnych uszkodzeniach skóry

spowodowanych m.in. przez infekcje lub urazy fizyczne [np obtarcia], a także przy krwawieniach, sińcach

lub urazach powysiłkowych.

Pomaga również w zabliźnianiu powoli gojących się ran oraz owrzodzeń.

Wprost idealny do opatrywania niewielkich oparzeń i pęcherzy.

Może być stosowany w formie naparu, nalewki lub odwaru do okładów i kompresów.

Stosowany wewnętrznie jest cennym środkiem do likwidacji stanów zapalnych układu trawiennego,

wrzodów żołądka oraz dwunastnicy.

Jako środek żółciopędny łagodzi zaburzenia funkcjonowania pęcherzyka żółciowego oraz niestrawności.

Może być stosowany w płynie do przemywania lub maści do gojenia skaleczeń, sińców, odparzeń,

bolesnych sutków oraz oparzeń.

Nagietek jako środek przeciwgrzybiczny może być stosowany zewnętrznie i wewnętrznie.

Napar podawany doustnie polecany jest w bolesnym i nieregularnym miesiączkowaniu.

Napar; 1-2 łyżeczki kwiatów zalać 1 szkl wrzątku, trzymać pod przykryciem 10-15min.

Pić 3 razy dziennie.

98h] Nagietek lekarski

Surowcami są: koszyczek kwiatowy (kwiat) oraz całe ziele

Skład chemiczny: Ziele i kwiat zawierają olejek eteryczny - 0,02-0,04%, flawonole (pochodne

izoramnetyny i kwercetyny), glikozydy rambetyny, karotenoidy (likopen, rubiksantyna), saponozydy trójterpenowe (kalendulozyd A i B), sole mineralne (dużo miedzi -7,4 mg/kg, magnezu, tlenku wapnia -

8,7 g/kg, potasu - 20,2 g/kg, sodu - 0,31 g/kg, pięciotlenku fosforu - 6,6 g/kg, żelaza- 133 mg/kg, manganu - 48 mg/kg, cynku - 23 mg/kg, molibdenu - 0,43 mg/kg), alkohole trójterpenowe (faradiol, kalenduladiol, arnidiol), fitosterole (stigmasterol, beta-sitosterol), kwasy (ferulowy, kawowy, salicylowy), gorycz - kalendynę - 0,01%, garbniki -ok. 8-9%, śluzy, żywice, amyrynę i in.

Nagietek działa przeciwzapalnie, żółciopędnie, moczopędnie, rozkurczowo, uspokajająco, przeciwnowotworowo, przeciwwirusowo, przeciwrzęsistkowe (pierwotniakobójcze), przeciwbakteryjnie, lekko napotnie, słabo przeciwkrwotocznie, odtruwająco, przeciwwysiękowo; reguluje pracę serca, przemianę materii i wypróżnienia; reguluje miesiączkowanie; pobudza wydzielanie śliny, soku żołądkowego i jelitowego, pobudza apetyt, przyśpiesza trawienie i wchłanianie mleczka pokarmowego; przyśpiesza gojenie się ran i naskórnikowanie.

Wskazania: stany zapalne pochwy i warg sromowych, zapalenie jajników i jajowodów, bóle jajników

(+ziele glistnika + kora wierzby lub kwiat wiązówki),

zapalenie i ból jąder (okłady i jednoczesne picie naparu nagietkowo-glistnikowego i właściwe leki

syntetyczne),

upławy, nieregularne krwawienia miesiączkowe (+ korzeń arcydzięgla),

pierwsze miesiączki połączone z obfitą wydzieliną śluzową (+ kora wierzby + korzeń arcydzięgla + liść pokrzywy + kwiat czarnej malwy + ziele glistnika + ziele skrzypu, w równych częściach - napar z 2 łyżek na 1 szkl. wrzątku pić 3 razy dz. po 150 ml),

zaburzenia okresu po- i przekwitania (+ kora, liść lub kwiat kaliny + ziele glistnika),

stan przedmiesiączkowy, bezsenność, wyczerpanie nerwowe, stres, lęk (+ liść melisy + liść

konwalii, + kwiat (liść) lub owoc głogu + ziele glistnika + ziele jemioły + ziele nostrzyka lub lebiodki, w równych częściach - napar z 1 łyżki na 1 szkl. wrzątku; pić 3 razy dz. po 100-150 ml),

nerwice wegetatywne, niemożność złapania tchu, zaburzenia sercowe (nalewka nagietkowa + nalewka serdecznikowa + nalewka głogowa + nalewka kokoryczkowa lub konwaliowa + nalewka miętowa + nalewka z aminka egipskiego lub glistnikowa - w równych częściach zmieszać i zażywać 3-4 razy dz. po pół łyżeczki), nadciśnienie (nalewka nagietkowa obniża ciśnienie krwi; można ją zmieszać z nalewką kokoryczkową i arnikową, po czym zażywać 3 razy dz. po 40 kropli),

reumatyzm, skąpomocz, obrzęki, wysięki okołostawowe, obrzęk powiek, kamica moczowa (w tych

przypadkach proponuję: kwiat lub ziele nagietka - 6 łyżek + kora bzu czarnego lub jesionu - 2 łyżki kora lub gałązki kasztanowce - 2 łyżki + ziele nawłoci - 2 łyżki + ziele skrzypu - 2 łyżki + kora wierzby - 2 łyżki +ziele połonicznika - 2 łyżki + kora lub gałązki brzozy - 2 łyżki, wymieszać wszystko razem; 2 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wody; gotować 5 minut; odstawić na 30 minut; przecedzić; do wywaru na każdą 1 szkl. wkroplić 20 kropli nalewki arnikowej; pić 3 razy dz. po 200-220 ml),

osłabienie pochorobowe (kwiat lub ziele nagietka - 5 łyżek + owoc róży dzikiej - 2 łyżki + owoc głogu - 2 łyżki + owoc bzu czarnego - 2 łyżki + śliwki suszone - 2 łyżki, wymieszać, 3 łyżki mieszanki zalać 2 szkl.wody; zagotować; odstawić na 30 minut; przecedzić; osłodzić miodem; pić 3 razy dz. po 200 ml, przy czym na każde 200 ml wywaru dać 20 kropli nalewki arnikowej),

choroby alergiczne (przeciwalergicznie działają także: kwiat rumianku - 1 łyżka + ziele glistnika - 1 łyżka + ziele ruty - 1 łyżka + ziele krwawnika - 1 łyżka + nasiona lub ziele wiesiołka dziwnego lub dwuletniego - 1 łyżka, wymieszać, do mieszanki dodać 6 łyżek kwiatu nagietka; stosować napar z 2 łyżek mieszanki na 2 szkl. wrzątku; pić 4 razy dz. po 100 ml; pomaga bardzo przy astmie, pyłkowicy, zapaleniu spojówek (okład z tej mieszanki 5 minutowy 3 razy dz. z jednoczesnym piciem naparu!), ponadto zalecam przy pokrzywce),

choroby zakaźne, nowotwory (kwiat nagietka - 6 łyżek + ziele jemioły - 3 łyżki + ziele glistnika - 3 łyżki + kłącze lepiężnika - 2 łyżki + kłącze lub ziele kokoryczki - 2 łyżki + ziele wraz 2 korzeniami łuskiewnika różowego - 3 łyżki; wymieszać; przyrządzić napar z 2 łyżek na 1 szkl. wrzątku; pić 4 razy dz. po 100-150 ml).

Zewnętrznie (okłady, nasiadówki, irygacje, płukanki, przemywanie):

wyżej wymienione choroby kobiece, rany, oparzenia, odparzenia, otarcia naskórka, wybroczyny, stłuczenia, ropnie, owrzodzenia, liszaje, liszajce, mokre wysypki, pryszcze różnego pochodzenia, łojotok, stany zapalne, plamy na skórze (nalewka nagietkowa - 10 ml + nalewka arnikowa - 10 ml,+ nalewka kosaćcowa - 10 ml + nalewka cytrynowa - 5 ml/ lub olejek cytrynowy - 2 ml/ + nalewka chrzanowa - 5 ml, wymieszać; preparat działa wybielająco, przeciwwągrowo, pojędrniająco, lekko złuszczająco, odkażająco; poprawia krążenie skórne),

ukąszenia owadów (nalewka nagietkowa + nalewka miętowa + nalewka arnikowa - w równych częściach zmieszane),

stany zakażeniowe (w tym ropne po wymieszaniu z szałwią i majerankiem), stany zapalne spojówek i gałki ocznej, pieczenie i łzawienie oczu, opryszczka oka (kwiat nagietka -2 łyżki + ziele świetlika - 1 łyżka + liść melisy - 2 łyżki - wymieszać i przyrządzić napar z 1 łyżki mieszanki na 1 szkl. wrzątku; okład trzymać przez10 minut zmieniając go co 5 minut; stosować 4 razy dz.; patrz-melisa!),

choroby włosów (brak połysku i puszystości, wypadanie),

stany zapalne jamy ustnej (+ ziele majeranku + liść szałwii + liść mięty + kwiat rumianku, w równych częściach; napar z 2 łyżek mieszanki na 1 szkl. wrzątku; jamę ustną i gardło płukać 4-6 razy dz., przełykając jednocześnie 4-6 łyków płynu).

Napar: 2 łyżki ziela lub 3 łyżki kwiatów zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 150-200 ml; niemowlęta ważące: 3-4 kg - 6-8,5 ml, 5-6 kg - 10,7-12,8 ml, 7-8 kg - 15-17 ml, 3-4 razy dz.; dzieci ważące 9-10 kg - 20-21 ml, 15 kg - 32 ml, 20-25 kg - 42,8-53,5 ml, 30-35 kg - 64-75 h&, 40-45 kg - 85,7-96,4 ml, 50-55 kg - 107-117,8 ml, 3-4 razy dz.

Odwar: 2 łyżki ziela lub 3 łyżki kwiatów zalać 2 szkl. wody; gotować 10 minut; odstawić na 15 minut; przecedzić. Pić jak napar.

Nalewka nagietkowa (nagietkówka) - Tinctura Calendulae: pół szkl. kwiatów lub ziela zalać 250 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.

Zażywać 3-4 razy dz. po 1 łyżeczce w 50 ml wody. Chore miejsca przemywać nalewką lub pędzlować je 3 razy dz. Do płukania : 1 łyżka nalewki + 150-200 ml wody.

Ekstrakt nagietkowy - Extractum Calendulae: pół szkl. kwiatów lub ziela zalać 100 ml alkoholu 40-60%; wytrawiać 7 dni; przefiltrować.

Zażywać 3-4 razy dz. po 40 kropli lub stosować zewnętrznie. Chorobowe zmiany na błonach śluzowych

jamy ustnej i dróg płciowych pędzlować 4 razy dz. Do płukania: 1 łyżeczka płynu na 150 ml wody przegotowanej.

Alkoholatura “zimna”: pół szkl. świeżych zmielonych kwiatów lub ziela zalać 250 ml wódki; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.

Stosować jak nalewkę. Dzieciom ważącym 10-15 kg - 0,7-1 ml. 20-25 kg - 1,4-1,7 ml, 30-35 kg - 2,1-2,5 ml, 40-45 kg - 2,8-3,2 ml, 50-55 kg - 3,5-4 ml nalewki lub alkoholatury 3-4 razy dz. w 100 ml wody lub mleka z miodem.

Olej nagietkowy - Oleum Calendulae: 1 szkl. suchych lub lepiej świeżych kwiatów (zmielonych w

maszynce do mięsa!), albo ziela zalać 100-150 ml oleju winogronowego, kukurydzianego, lnianego lub

oliwy o temp. 50-60o C; wytrawiać 14 dni; przefiltrować (masę roślinną wydusić staranie z oleju).

Olej zażywać 2-3 razy dz. po 1-2 łyżki w wyżej wymienionych chorobach wewnętrznych i skórnych oraz w zaparciach (3 łyżki jednorazowo),

albo stosować zewnętrznie do:

przemywania i oczyszczania skóry zdrowej i chorej (znakomicie zastępuje mleczka i śmietanki

kosmetyczne; pielęgnuje, odżywia, wygładza, regeneruje, natłuszcza, odkaża skórę, działa przeciwzapalnie i przeciwropnie; leczy spierzchnięte wargi),

do lewatyw (100-200 ml oleju o temp, 36-38o C wlać doodbytniczo przy zaparciach połączonych z bólami brzucha, wzdęciami oraz przy stanach zapalnych i hemoroidach odbytu, bańki odbytowej i esicy, przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego oraz w nieprzyjemnym parciu na kał podczas niestrawności),

do maseczek olejowych przy suchości skóry, trądzikach i zwiotczeniu powłok (gazę zmoczyć w oleju nagietkowym obficie i nałożyć na twarz, szyję, dekolt lub inna część ciała, na 30 - 45 minut, po czym

zastosować delikatny masaż skory, wklepywanie i wcieranie oleju),

do kąpieli olejowych włosów przy ich zniszczeniu zabiegami fryzjerskimi, suchości oraz przy łupieżu

suchym.

Ocet nagietkowy - Acetum Calendulae: pół szkl. suchych lub świeżych zmielonych

kwiatów zalać 150 ml octu spożywczego; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.

Stosować do płukania włosów po ich umyciu (1 łyżka octu nagietkowego na pół litra wody) w celach ochronnych (zasadowe mydła i szampony uszkadzają włosy poprzez wysuszenie skóry głowy, powodują łupież, łamliwość i rozdwajanie włosów; dotyczy to także różnego rodzaju farb i rozjaśniaczy włosów oraz lakierów),

do przemywania twarzy przy licznych wągrach, pryszczach, mokrych wysypkach i łojotoku, a także w celu zakwaszania skóry,

do płukania jamy ustnej i gardła przy stanach zapalnych (1 łyżka płynu na 200 ml wody przegotowanej),

do okładów na uderzenia, opuchlizny, wybroczyny, siniaki, wysięki okołostawowe (1 łyżka płynu na

pół szkl. wody przegotowanej + 1 łyżeczka nalewki arnikowej lub 1 łyżka octu arnikowego; gazę, watę lub płótno zmoczyć w płynie, przyłożyć na chore miejsce, przykryć folią i zabandażować na 2 godz., stosować 3 razy dz.), czyraki, duże bolesne pryszcze, owrzodzenia i rany, do kąpieli nóg opuchniętych (1 łyżka na 200 ml wody) i całego ciała przy zmęczeniu, reumatyzmie, obrzękach, osłabieniu, łojotoku skóry i żylakach (200 ml octu nagietkowego na pół wanny wody),

do nasiadówek przy upławach i stanach zapalnych narządów płciowych (1 łyżka Azulenu lub Azucalenu, albo 2 łyżki nalewki rumiankowej + 100 ml octu nagietkowego na 2 l przegotowanej wody; powinna trwać 40 minut w temp. 45o C).

Nafta nagietkowa - Naphta Calenduale: pół szkl. świeżych lub suchych kwiatów zalać 200 ml nafty kosmetycznej; wytrawiać 7 dni; przefiltrować.

Stosować do przemywania skóry trądzikowej, z wągrami oraz z zapaleniem mieszków włosowych.

Wcierać we włosy na 8 h przed umyciem, przy wypadaniu, łupieżu, rozdwojonych końcówkach, braku

połysku i puszystości.

1] Rp. mikstura naftowo - olejkowa

nafta nagietkowa - 100 ml, maść Tribiotic- 4 saszetki, maść allantoinowa - 1 tubka, olejek herbaciany - 1 ml, olejek lawendowy - 1 m. olej rycynowy - 15 ml, Tran - 15 ml lub maść tranowa - 1 tubka

Składniki wymieszać na ciepło, bardzo starannie. Ostrożnie z ogniem !.

Wskazania: oporny na leczenie trądzik, ropnie po goleniu i w czasie cukrzycy, zapalenie mieszków

włosowych, łuszczyca, wągry, liszajce, pryszcze nieznanego pochodzenia.

Lek silny w działaniu. Działa odżywczo, oczyszczająco, przeciwzapalnie, odkażająco, przyspiesza

regenerację skóry. Skórę przemywać 2-3 razy dziennie.

2] Rp. Maść nagietkowa - Ung. Calendulae.

Składniki:- wyciąg olejowy lub glicerynowy z nagietka - 15 ml, lanolina, maść z wit. A, Linomag - maść lub krem, albo maść tranowa - 30 g, gliceryna 5 ml, nalewka arnikowa - 5 ml, olejek eteryczny lawendowy - 5 kropli, krem Nivea - 1 łyżka

Sposób przyrządzenia. Do moździerza umieszczonego na gorącej maszynce elektrycznej włożyć podłoże maściowe i krem Nivea i gdy ulegnie ono rozpuszczeniu wlać do niego nalewkę zmieszaną z 5 ml gliceryny, potem wlać wyciąg olejowy lub glicerynowy z nagietka; składniki ucierać aż do połączenia jednocześnie jednak podgrzewając lekko; na końcu do maści wlać olejek zapachowy.

Ciepłą masę przelać do oznaczonego szczelnie zamykanego pojemnika i przenieść w zimne miejsce.

Maść nagietkowa nadaje się doskonale do pielęgnacji skóry twarzy i warg, oraz dłoni i stóp; leczy stany zapalne, rany, odleżyny, rozpadliny skórne, odparzenia, suchość skóry, trądziki i inne schorzenia wcześniej wymienione.

Maść nagietkową można też przyrządzić na smalcu wieprzowym oraz eucerynie (w tym przypadku ma

większe właściwości nawilżające).

Olej nagietkowy zastępuje maść nagietkową.

Rp. Maść arnikowa - 1 łyżka, Maść nagietkowa - 1 łyżka, Maść żywokostowa - 1 łyżka, Tormentiol lub

maść pięciornikowa - 1 łyżka,

Maści wymieszać bardzo starannie. Chore miejsca pokrywać preparatem 3 razy dz.

Wskazania: trudno gojące się rany, trądzik młodzieńczy i różowaty, pękanie naczyń krwionośnych,

uderzenia, ropnie, oparzenia, rozpadliny skórne, owrzodzenia, otarcia naskórka, opryszczki, wypryski

sączące.

Wyciąg glicerynowy z kwiatów nagietka - Gliceroextractum Calendulae: pół szkl. świeżych lub suchych zmielonych kwiatów zalać 100 g gliceryny płynnej; i 100 ml wódki; wytrawiać 14 dni; wyciąg odcedzić od masy roślinnej

Przy zaparciach połączonych z bólami brzucha, wzdęciami i stanami zapalnymi zażyć 1-2 łyżki wyciągu glicerynowego wymieszanego z sokiem owocowym.

Można stosować także zewnętrznie do okładów (1 cz. wyciągu + 2 cz. wody) na wcześniej wymienione schorzenia skórne.

Rp. kwiat (oczywiście w każdym przypadku może być ziele) nagietka - 6 łyżek, kwiat rumianku - 1 łyżka, ziele jasnoty - 1 łyżka (kwiat - 4 łyżki), ziele bodziszka - 1 łyżka, ziele krwiściągu - 1 łyżka, ziele skrzypu - 1 łyżka, liść lub kłącze lepiężnika - 1 łyżka, ziele krwawnika - 1 łyżka, ziele tobołka lub tasznika - 1 łyżka, liść kasztanowca - 1 łyżka, ziele przytulii - 1 łyżka, ziele pokrzywy - 1 łyżka,

ziele lub korzeń żywokostu - 1 łyżka, liść babki - 1 łyżka, ziele rdestu (obojętnie którego) - 1 łyżka

Surowce wymieszać bardzo starannie. Ta mieszanka powinna znaleźć się w każdym domu. 2 łyżki

mieszanki zalać 1 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30-40 minut; przecedzić. Pić 3-4 razy dz. po 150 ml;

dzieci - patrz napar nagietkowy.

Mieszanka działa wszechstronnie, ale przede wszystkim przeciwkrwotocznie (hamuje krwawienia

wewnętrzne i zewnętrzne, zwiększa krzepliwość krwi), przeciwwysiękowo (uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne), zapobiega powstawaniu miażdżycy; reguluje wypróżnienia i przemianę materii; zwiększa produkcje i wydalanie moczu; oczyszcza organizm ze szkodliwych produktów chemicznych; przyśpiesza gojenie się ran; wzmacnia ogólnie.

Wskazania: krwawiączka, krwotoki z nosa, pękanie i przepuszczalność naczyń krwionośnych, stany

zapalne nerek, krwiomocz, krwawienia z przewodu pokarmowego, krwawa biegunka, hemoroidy (polecam lewatywy w ilości 100-200 ml o temp. 38o C i jednoczesne picie naparu), stany zapalne przewodu pokarmowego, choroba wrzodowa, nadmierne i nieregularne krwawienia miesiączkowe, upławy (jednocześnie stosować nasiadówki), zapalenie przydatków, gruźlica, ostry kaszel, zaburzenia hormonalne, choroby skórne i zakaźne uszkadzające naczynia krwionośne (np. grypa typu krwotoczno-wysiękowego, teleangiektazje, trądzik różowaty, dermatoza okołoustna), obrzęki pochodzenia krążeniowego (jednocześnie z tą mieszanką stosować jeszcze zioła nasercowe - patrz kokoryczka, konwalia) i nerkowego, żylaki kończyn, stany zapalne gałki ocznej, nadciśnienie.

98i] NAGIETEK LEKARSKI (Calendula officinalis)

Surowcem leczniczym jest kwiat nagietka (tylko w odcieniu pomarańczowym) Flos

Calendulae.

Surowiec zawiera saponozydy trójterpenowe, alkohole trójterpenowe, karotenoidy,

fitosterole, olejek eteryczny, żywice, śluz, związek goryczowy, kalendynę, kwasy

organiczne, saponiny, sole mineralne (dużo magnezu i manganu).

Nagietek wykazuje działanie przeciwbakteryjne, przeciwzapalne, pobudzające, żółciopędne, moczopędne, gojące, zmniejszające napięcie mięśni gładkich.

Stosuje się go doustnie i zewnętrznie.

Ponieważ zwiększa nieznacznie wydzielanie soku żołądkowego - stosuje się go w stanach zapalnych i

nieżytach żołądka oraz jelit, wątroby, dróg żółciowych, po zabiegach chirurgicznych, również po

operacyjnym usunięciu nowotworu.

Kwiat nagietka stosuje się w celu gojenia i wypełniania ubytków w błonie śluzowej żołądka i tkance łącznej (nisze powrzodowe).

Zewnętrznie - na uszkodzenia skóry, stłuczenia, odmrożenia, oparzenia, owrzodzenia żylakowe, zapalenia błon śluzowych jamy ustnej i gardła, oczu, pochwy, w postępującym zaniku nabłonka pochwy.

Nagietek wchodzi w skład wielu mieszanek ziołowych.

98j] Nagietek lekarski

Surowiec zielarski: Kwiaty brzeżne (języczkowe) nagietka (bez dna kwiatostanowego) (Polska dopuszcza do obrotu tylko kwiaty języczkowe o pomarańczowej barwie.)

Skład: olejek eteryczny do 0,02%, flawonoidy, kartenoidy, związki trójterpenowe (saponzydy): arnidiol i faradiol, śluzy, związki żywicowe, gorycze, kwas jabłkowy i inne.

Działanie: przeciwzapalne, przyśpieszają proces ziarninowania i gojenia ran, działają także

przeciwskurczowo.

Przede wszystkim do użytku zewnętrznego w trudno gojących się ranach, nawet

ropnych, oparzeniach, odmrożeniach, wykwitach skórnych, liszajach, stłuczeniach, na miejsca po ukąszeniach owadów.

Także w stanach zapalnych błon śluzowych jamy ustnej i pochwy, zapaleniu spojówek.

Napar podawany doustnie zalecany jest w stanach skurczowych i zapalnych przewodu

pokarmowego, w owrzodzeniu żołądka i jelit, bolesnym i nieregularnym miesiączkowaniu.

1] Pierwsze wzmianki o zastosowaniu nagietka w medycynie pochodzą z XII w.

2] Nagietkowi od wieków przypisuje się właściwości magiczne. Jego wysuszone płatki rozsypane pod

łóżkiem czy włożone pod poduszkę w płóciennym woreczku przynosić mają spokojny sen.

Noszone zaś w pomarańczowym woreczku na wysokości splotu słonecznego, odpędzać mają wszelkie lęki, zwidy i strachy.

3] Kwiat nagietka może służyć jako barometr, pozwala bowiem przewidywać pogodę. Jeśli rano przed

godziną 9.00 płatki nagietka są rozchylone i ułożone równolegle do ziemi, oznacza, to, że w tym dniu nie będzie deszczu.

98k] NAGIETEK LEKARSKI - CALENDULA OFFICINALIS

Nagietek należy do ziół o nadzwyczajnej mocy. W tym żółtopomarańczowym kwiatku o lepkich i lekko owłosionych listkach tkwi tak potężna siła lecznicza, że należy mu się czołowe miejsce w terapii naturalistycznej.

Zastosowanie ma nieomal uniwersalne. Przede wszystkim należy podkreślić tu fakt, potwierdzony

badaniami przez uczonych radzieckich, że nagietek posiada w sobie cenne właściwości hamujące

wzrost nowotworów przez zdolność wiązania toksycznych związków przemiany materii, czym

przyczynia się do wzmacniania sił obronnych ustroju, potrzebnych do zwalczania tej groźnej

choroby. W Związku Radzieckim wyprodukowano preparat leczniczy, zawierający: 0,25g

sproszkowanych koszyczków kwiatowych i 0,10g kwasu nikotynowego - inaczej: witamina PP, która

posiada właściwości rozszerzające naczynia krwionośne, Tabletki te o nazwie KN mają działanie

antytoksyczne i stosowane są z dobrym skutkiem u chorych z nowotworami przewodu pokarmowego i

przełyku.

Amerykański uczony dr med. Drwey osiągając dobre efekty lecznicze u pacjentów chorych na

raka, uważa nagietek również za doskonały środek profilaktyczny w okresie rekonwalescencji,

zwłaszcza po operacyjnym usunięciu nowotworu.

Doustnie zażywa się napar z kwiatów nagietka przy schorzeniach przewodu pokarmowego, puchlinie

wodnej, schorzeniach wątroby (szczególnie przy niedostatecznym wydzielaniu żółci), żółtaczce zakaźnej, nowotworach złośliwych (hamuje procesy chorobowe).

Bakteriobójcze, antybiotyczne działanie nagietka potwierdziło się w walce z gronkowcem złocistym (Staphylococus aureus), paciorkowcami, paratyfusem i grzybicą.

Stare receptury lecznictwa ludowego, sięgające niekiedy XII wieku podawane niekiedy z

ust do ust, stosowane są z dobrym skutkiem do dziś - co potwierdzają badania naukowe.

Kwiat nagietka stosuje się w różnej formie: w postaci irygacji pomagają leczyć nadżerki macicy, stany

zapalne spowodowane przez rzęsistka, upławy.

W postaci plastrów, wyciągów i maści, stosowany jest zewnętrznie.

Doustnie: stosuje się napary z kwiatów nagietka w proporcji: 1 łyżka ziół na 1 szklankę gorącej wody. Na ogół pije się 2-3 szklanki naparu w ciągu dnia, powoli małymi łykami.

Już po stosunkowo krótkim czasie zauważyć można znaczną poprawę samopoczucia.

Maść nagietkowa sporządzona w/g receptury ks. Kneippa ma zastosowanie przy egzemie, oparzeniach - również promieniami ultrafioletowymi i Roentgena - wszelkiego rodzaju trudno gojących się ranach, gdyż posiada działanie antybiotyczne podobne do penicyliny. Maść nagietkowa przyśpiesza także ziarninowanie i naskórkowanie, zalecana jest także przy odleżynach, odmrożeniach, wrzodach i żylakach.

Sposób przyrządzania maści: (Kneipp): 50,0g świeżych kwiatów nagietka, 150,0g świeżego ziela

nagietka, 150,0 ml Spirytusu i5,0 ml amoniaku 10%, posiekać i macerować 12 godzin. Szczelnie zakryć. Po 12 godzinach przełożyć masę do 1000,0 g roztopionej maści woskowej i pozostawić 5-8 godzin w temp. 50-60°C.

Inny, prostszy sposób przyrządzania maści nagietkowej, nadającej się także do kremowania twarzy, jest następujący: (Schulz)

2 garści świeżych kwiatów nagietka dodać do1/2 szklanki wrzącego oleju roślinnego (słonecznikowy,

sojowy, z oliwek) trzymać na małym ogniu 1 minutę, dodać 30,0g lanoliny (kupić w aptece) lub z powodu braku - 1-2 tubki Dermosanu" (kupić w drogeriach). Do celów kosmetycznych dodać można 1 pudełko kremu Nivea".

Zdjąć z ognia, przykryć i odstawić. Następnego dnia zagrzać i przecedzić przez podwójną jałową gazę do słoiczków. Przechowywać w lodówce.

Przy skaleczeniach, oparzeniach, dezynfekcji ran, do płukania gardła przy anginie, stosuje się przeważnie alkoholową nalewkę tych kwiatów.

Nalewka taka składa się z:1 garści świeżych kwiatów, zerwanych przy słonecznej pogodzie i (nagietek hodowany bywa w ogródkach jako roślina ozdobna) 1 litra wódki. Nalewkę postawić w ciepłym miejscu na 14 dni Po tym czasie gotowa jest do użytku.

Trudno gojące się rany i guzy nowotworowe wymywać można równie skutecznie naparem z kwiatów

nagietka i skrzypu polnego, wziętych w równych częściach.

W dawnych czasach ludność wiejska uważała kwiat nagietka za pewnego rodzaju barometr. Kiedy o

godzinie 7 rano kwiatostany nie były jeszcze rozwinięte oznaczało to, że w tym dniu spodziewać się można deszczu. Roślina ta służyła więc za zapowiadacza" deszczu.

98l] NAGIETEK LEKARSKI - Calendula officinalis

Inne nazwy: nagietek ogrodowy, paznogietka, paznogietek, pazurki, miesięcznica, stulik.

Kwiat nagietka może służyć jako barometr, pozwala bowiem przewidywać pogodę. Jeśli rano przed godziną 9.00 płatki nagietka są rozchylone i ułożone równolegle do ziemi, oznacza, to, że w tym dniu nie będzie deszczu.

Do celów leczniczych nadają się odmiany mające w koszyczkach jedynie kwiaty języczkowe, tzw. pełne, o barwie intensywnie pomarańczowej.

Do celów farmaceutycznych zbiera się stopniowo, w miarę zakwitania, koszyczki kwiatowe z odmian o barwie pomarańczowej, wyskubuje z nich kwiaty języczkowe nazywane potocznie płatkami, rozkłada

cienką warstwą i suszy w cieniu i przewiewie. Otrzymuje się kwiat nagietka - Flos Calendulae. Niekiedy zbiera się całe koszyczki nagietka - Anthodium Calendulae. Kwiatki mają swoisty, słaby zapach balsamiczny i nieco cierpki smak.

Płatki jego zawierają barwniki flawonoidowe i karotenoidowe, kalendulinę. likopinę. wiolaksantynę, rubiksantynę, ślady olejku lotnego, saponiny trójterpenowe, związki żywiczne, alkohole trójterpenowe, śluz, związki goryczkowe, kwasy organiczne, związki żywicowe.

Właściwości lecznicze: Kwiaty nagietka pobudzają czynności wydzielnicze - zwiększają ilość soku żołądkowego i mukopolisacharydów, zwiększają ilość żółci i ułatwiają jej przepływ do dwunastnicy.

Mogą być polecane w nieżytach niedokwaśnych żołądka i w nieżytach jelit, a także w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy.

Związki czynne zawarte w nagietku znoszą stany skurczowe w przewodzie pokarmowym, dlatego mogą być stosowane w przypadkach dolegliwości bólowych po operacjach żołądka i dróg żółciowych. Ponadto nagietek ma właściwości przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, napotne i moczopędne. Unieczynnia także toksyny powstające w przypadku rozwoju nowotworu w organizmie.

Znosi objawy niestrawności u chorych na chorobę nowotworową przewodu pokarmowego.

Związki te wzmagają odporność własną organizmu, przyspieszają gojenie się ran, dlatego nagietek może być polecany w przypadkach nie gojących się ran, owrzodzeń, oparzeń i to zarówno termicznych,

słonecznych jak i popromiennych.

Nagietek niszczy paciorkowce i gronkowce i z dobrym skutkiem może być wykorzystany w leczeniu stanów zapalnych gardła, krtani, jamy ustnej, a także zapaleń spojówek oczu.

Związki czynne z kwiatów nagietka niszczą skutecznie rzęsistki i dlatego może on być używany w leczeniu zakażeń narządów rodnych.

Jest skuteczny w leczeniu nadżerek i pęknięciach błony śluzowej pochwy.

Ponadto nagietek ma łagodne właściwości uspokajające, obniża ciśnienie tętnicze krwi, zwalnia tętno,

zwiększa amplitudę skurczów serca.

Działanie lecznicze mają też liście, które wykorzystuje się jako całe lub rozdrobnione do leczenia ran, ropni, owrzodzeń i obrzęków.

Napar z kwiatów nagietka do użytku wewnętrznego

Płatki tego kwiatu stosuje się najczęściej w połączeniu z rumiankiem, krwawnikiem, arniką, dziurawcem, szałwią przy owrzodzeniach żołądka i jelit, stanach zapalnych i kurczowych przewodu pokarmowego, bolesnym miesiączkowaniu, zaburzeniach w wydzielaniu żółci. pobudza do działania gruczoły wydzielania dokrewnego. Jedną łyżkę z kwiatów nagietka lub wysuszonego rozdrobnionego ziela z kwiatami nagietka zalać 1 1/2 szklanką wody wrzącej i pozostawić pod przykryciem na parze na 30 min. Odstawić na 10 min. i przecedzić. Pić 3 x dz. po 1 szklance na 1 godz. przed posiłkiem.

Napar do użytku zewnętrznego

Zewnętrznie stosuje się napar do przemywania, irygacji i płukanek w stanach zapalnych jamy ustnej, gardła, pochwy a także do przemywania i okładów w owrzodzeniach żylakowatych kończyn dolnych, zapaleniach i wykwitach skórnych, oparzeniach i zapaleniu spojówek.

Na trudno gojące się rany, wykwity skórne, stosuje się odwar z kwiatu nagietka w postaci okładów, kompresów, kataplazmy ( przykładania).

Działanie tego naparu można wzmocnić dosypując przed zaparzeniem łyżkę rumianku i krwawnika. Napar - trzy łyżki suszonych płatków nagietka zalewa się niepełną łyżką wody, gotuje 15 min. i odstawia do naciągnięcia. Ostudzoną miazgę kładzie się wprost na ranę pod ceratkę.

Nalewka nagietkowa do użytku wewnętrznego

50 g kwiatów lub ziela z kwiatami macerować 14 dni w 500 ml alkoholu 40% i co pewien czas wstrząsać. Następnie przecedzić, wycisnąć ziele a płyn rozlać do małych ciemnych butelek. Zaleca się doustnie 30-50 kropli niekiedy do 1 łyżeczki, w kieliszku wody, 2-3 x dz. na 1 godz. przed posiłkiem.

Nalewka nagietkowa do użytku zewnętrznego

Zewnętrznie stosować 1 łyżkę na 1 szklanki wody do okładów na trudno gojące się rany, przemywać

skaleczenia.

Można ją stosować do płukania gardła w anginie i zapaleniu gardła.

Znana jest skuteczność nagietka w zwalczaniu infekcji gronkowcowej i paciorkowcowej.

Poza tym wykorzystuje się nalewkę do usuwania liszajów, piegów i brodawek, krwawych wybroczyn,

ukąszeń owadów, odleżyn, guzów, narośli, naciągniętych mięśni.

Wyciąg olejowy z nagietka do użytku zewnętrznego

Stosować zewnętrznie na skórę i błony śluzowe jako środek przeciwzapalny i gojący rany, oparzenia

termiczne I stopnia i słoneczne. 1-2 garście świeżo zebranych kwiatów zalać oliwą z oliwek w małym

naczyniu, tak aby były pokryte, postawić na parze na 1-2 godz. Odstawić na okres 2-3 dni, aż płatki kwiatów staną się kruche a olej będzie żółto-pomarańczowy. Przecedzić i wycisnąć kwiaty. Przelać do małych butelek i przechowywać w lodówce.

Ocet nagietkowy do użytku zewnętrznego

Używać do smarowania brodawek, zgrubień skóry, stosować przeciwko świądowi, trądzikowi, zapaleniom skóry oraz na stłuczenia. Świeże kwitnące ziele drobno posiekać. Na 100 g ziela dodać 25 ml spirytusu i 135 ml octu 10% (najlepiej jabłkowego). Starannie wymieszać i pozostawić na 10 dni często wstrząsając. Przecedzić i stosować do użytku zewnętrznego.

Zioła wzmacniające odporność

Zmieszać 50 g nagietka i korzenia mniszka oraz po 25g ziela jemioły, ziela drapacza, ziela skrzypu, ziela pięciornika gęsiego, kwiatów jasnoty białej i korzeni pokrzywy. Zalać 1 łyżkę ziół w termosie 2 szklankami wody wrzącej. Zamknąć i odstawić na 1 godz. Pić 3 x dz. 1 szklankę między posiłkami jako środek wzmacniający, zwiększający odporność organizmu i regulujący czynność narządów wewnętrznych.

NAGIETEK

Właściwości lecznicze:

Nagietek działa moczopędnie, nieznacznie pobudzająco na akcję serca obniżając ciśnienie

krwi poprzez rozszerzenie naczyń obwodowych, rozkurczowo, przeciwnowotworowo, przeciwzapalnie, antyseptycznie i gojąco. Doskonale leczy rany zewnętrzne, przyspieszającproces ziarninowania i regeneracji naskórka, działa uspokajająco i stymulująco wywołując nieznaczne zwiększenie wydzielania się potu i żółci.

Działa regulująco na stany skurczowe w przewodzie pokarmowym, zapobiegająco na

uszkodzenie błony śluzowej żołądka, przeciwszkorbutowo, łagodząco na bóle zębów (używany do

smarowania dziąseł).

Stosowany wewnętrznie jest środkiem pomocniczym między innymi w leczeniu stanów lękowych i

depresji, bólów w okresie miesiączkowania, szczególnie u nerwicowych i anemicznych dziewcząt, stanów przekrwiennych wątroby, owrzodzenia żołądka i jelit, nerwobólów reumatycznych, bólów szyi, mięśni i pleców.

Stosowany zewnętrznie pomaga leczyć poważniejsze odmrożenia, oparzenia, uszkodzenia skóry powierzchowne i głębokie, wrzodzianki i brodawki, stany zapalne gardła, jamy ustnej, spojówek, trądzik, egzemy, opryszczkę itd.

---