Jonasz Załęski 22.11.2006
150301
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA
INSTYTUT FIZYKI
Sprawozdanie z ćwiczenia nr 84
Temat: Wyznaczanie długości fali świetlnej
za pomocą siatki dyfrakcyjnej.
Cel ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest doświadczalne wyznaczenie stałej siatki dyfrakcyjnej , wyznaczenie chromatycznej zdolności rozdzielczej oraz dypresji kontowej siatki dyfrakcyjnej a także pomiar długości fali świetlnej przepuszczanej przez filtr interferencyjny.
Zestaw przyrządów użytych w ćwiczeniu
1. siatki dyfrakcyjne
2. filtry interferencyjne ,
3. oświetlacz z zasilaczem,
4. monochromator z zasilaczem
5. ekran ze skalą i szczeliną ,
6. obrazowody
7 ława optyczna z podziałką ,
8. Suwmiarka ,
Opis układu pomiarowego:
Wyniki pomiarów
I Wyznaczanie stałem siatki
λ = 575 ± 1 [nm]
m |
L [cm] |
lm [cm] |
∆ lm [cm] |
pm [cm] |
∆ ap [mm] |
sin |
∆sin |
sin śr |
∆ sin śr |
d [μm] |
∆ d [μm] |
∆ d/d [%] |
d śr [μm] |
∆ d śr [μm] |
1 |
15 |
17,9 |
0,1 |
31,8 |
0,1 |
0,42 |
0,0084 |
0,34
|
0,00645
|
1,82 |
0,0343
|
1,89 |
1,83 |
0,027 |
|
20 |
16,3 |
|
33,4 |
|
0,39 |
0,0063 |
|
|
|
|
|
|
|
|
25 |
19,4 |
|
30,6 |
|
0,22 |
0,0047 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
15 |
7,8 |
|
41,2 |
|
0,74 |
0,0060 |
0,65
|
0,0061
|
1,85 |
0,0197 |
1,06 |
|
|
|
20 |
3,8 |
|
45,2 |
|
0,72 |
0,0048 |
|
|
|
|
|
|
|
|
25 |
10,9 |
|
38,2 |
|
0,48 |
0,0073 |
|
|
|
|
|
|
|
Wzory wykorzystane w obliczeniach
Sinus kąta ugięcia
Błąd sinus Θ
Stała siatki dyfrakcyjnej
Błąd ∆d
II Wyznaczanie chromatycznej zdolności rozdzielczej siatki dyfrakcyjnej
Szerokość czynna: s = 34,30 +- 0,05 [mm]
m - rząd dyfrakcji
N - liczba szczelin siatki dyfrakcyjnej
s - szerokość czynna
d - stała siatki
III Wyznaczanie dypresji kontowej
m |
λ [nm] |
∆ λ [nm] |
lm [cm] |
∆ lm [cm] |
pm [cm] |
∆ ap [mm] |
cos Θ |
∆ cos Θ |
dΘ / dλ [rad/m]*103 |
∆ dΘ / dλ [rad/m]*103 |
∆ dΘ / dλ / dΘ / dλ [%] |
1 |
650 |
1 |
16,8 |
0,1 |
32,9 |
0,1 |
0,952 |
0,09 |
577,1 |
41,5 |
7,2 |
|
600 |
|
17,5 |
|
32,2 |
|
0,959 |
0,08 |
572,6 |
40,3 |
7 |
|
550 |
|
18,3 |
|
31,5 |
|
0,967 |
0,07 |
568,2 |
36,6 |
6,5 |
|
500 |
|
18,9 |
|
31,0 |
|
0,972 |
0,06 |
565,2 |
32,9 |
5,8 |
|
450 |
|
19,5 |
|
30,3 |
|
0,977 |
0,04 |
562 |
26,6 |
4,7 |
|
400 |
|
20,1 |
|
29,7 |
|
0,982 |
0,04 |
559,4 |
20,6 |
3,7 |
2 |
650 |
|
3,6 |
|
45,6 |
|
0,766 |
0,41 |
1 434,9 |
247,9 |
17,3 |
|
600 |
|
6,3 |
|
42,8 |
|
0,808 |
0,35 |
1 339,8 |
239,6 |
17,9 |
|
550 |
|
9,1 |
|
40,4 |
|
0,848 |
0,28 |
1 276,7 |
197,4 |
15,5 |
|
500 |
|
11,3 |
|
38,1 |
|
0,881 |
0,22 |
1 227,8 |
155,7 |
12,7 |
|
450 |
|
12,9 |
|
36,8 |
|
0,902 |
0,19 |
1 199,4 |
148,6 |
12,4 |
|
400 |
|
14,3 |
|
35,7 |
|
0,919 |
0,15 |
1 177,1 |
145,9 |
12,3 |
Wzory wykorzystane w obliczeniach
Dypresja kontowa siatki dyfrakcyjnej
Błąd ∆ dΘ / dλ
Błąd ∆ cos Θ
IV Wyznaczanie długości fali przepuszczanej przez filtry optyczne
m |
L [cm] |
lm [cm]
|
∆ lm [cm]
|
pm [cm] |
∆ pm [cm] |
sin Θ m śr |
∆ sin Θm śr |
λ [nm] |
∆ λ [nm] |
λ śr [nm] |
∆ λ śr [nm] |
1 |
20 |
17,2 |
0,1 |
32,5 |
0,1 |
0,363
|
0,007 |
661,2 |
16,4 |
664,8 |
11,6 |
|
15 |
19 |
|
29,9 |
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
20,6 |
|
29,1 |
|
|
|
|
|
|
|
2 |
20 |
8,3 |
|
44 |
|
0,723
|
0,009 |
668,4 |
6,9 |
|
|
|
15 |
12,6 |
|
39 |
|
|
|
|
|
|
|
|
10 |
13,3 |
|
35,4 |
|
|
|
|
|
|
|
Wzory wykorzystane w obliczeniach
Długość fali
Błąd ∆λ
Wykres zależności dΘ/dλ (dla m = 1)
Wykres zależności dΘ/dλ (dla m = 2)
Wnioski
W ćwiczeniu należało wyznaczyć stałą siatki dyfrakcyjnej, jej chromatyczną zdolność rozdzielczą, dypresję kontową oraz obliczyć długości fal emitowanych przez różne źródła. W ćwiczeniu użyliśmy dość dokładnych przyrządów, największy wpływ na błędy pomiarowe może mieć niedokładność odczytu położeń pozornych obrazów na ekranie. Na podstawie wyliczonych błędów można stwierdzić , że pomiarów dokonano z dość dużą precyzją, tzn. względne błądy pomiarów nie przekraczają pojedynczych procentów, tylko dla wyliczenia dypresji kontowej są one większe.