Żołądek

To zbiornik spożywczy, w którym składniki spożywcze zostają przetworzone w papkowato-płynne masy przesuwane porcjami do dwunastnicy. Jest najszerszą częścią układu pokarmowego. Kształt żołądka ma dużą zmienność - zależy od stopnia jego wypełnienia. Podzielony jest na trzy części: wpustową, dno żołądka, odźwiernik. W budowie wyróżniamy ścianę przednią, ścianę tylną, dwie krzywizny - mniejsza i większą. Ściana żołądka wysłana jest śluzówką zaopatrzoną w liczne gruczoły produkujące sok trawienny mający silnie kwasowy charakter.

.

Podstawową czynnością żołądka jest wytwarzanie soku trawiennego w ilości 1,5litra na dobę, zawierającego jako najważniejsze składniki: kwas solny. Pepsynogen - pepsyna oraz śluz. Kwas solny stwarza dla pepsyny optymalne dla jej działania środowisko oddziaływujące na składniki pokarmowe przygotowując je do dalszych etapów trawienia w jelicie cienkim oraz wywiera wpływ antyseptyczny na chorobotwórcze drobnoustroje mogące się znaleźć w spożywanych pokarmach. Sok trawienni broni również żołądek i górne odcinki jelita cienkiego przed zasiedleniem przez drobnoustroje przebywające normalnie w jelicie grubym

Wydzielanie soku żółciowego regulowane jest przez:

1. pobudzający wpływ nerwu błędnego

2. pobudzające działanie gastryny - hormonu wytwarzanego w błonie śluzowej części odźwiernikowej żołądka

3. hamujący mechanizm pochodzenia jelitowego

Dwunastnica

Jest początkowym odcinkiem jelita cienkiego o długości 25-30cm. W części wstępnej znajduje się brodawka większą, na której znajduje się ujście dróg trzustkowych i żółciowych. Wypełniający światło sok Dwunastnicy o odczynie słabo zasadowym zawiera enzymy trawiące węglowodany, białka i tłuszcze. Do dwunastnicy przez drogi żółciowe wątroba wydziela ok. 1,5litra żółci na dobę.

Dwunastnica jest zazwyczaj dzielona na cztery części. Idąc od strony żołądka są to:

- najwyższa część nazywana także opuszką dwunastnicy. Jest to jedyny fragment posiadający krezkę, dzięki której większą swobodę ruchów ma żołądek

- część zstępującą dwunastnicy (tutaj uchodzą przewody i wpadają enzymy trawienne wraz z żółcią do światła dwunastnicy).

- część poprzeczna (horyzontalna).

- część wstępująca.

Dwunastnica posiada również trzy zakręty:

- górny - pomiędzy żołądkiem a częścią zstępującą.

- dolny - pomiędzy częścią zstępującą a horyzontalną.

- dwunastniczo-czczy - na granicy jelitem czczym, dochodzi do niego wiązadło Treitza .

Funkcja

Miazga pokarmowa przechodzi z żołądka do dwunastnicy i tu miesza się z wydzieliną trzustki (sok trzustkowy) , wątroby (żółć) oraz dwóch typów gruczołów jelitowych:

• gruczołów dwunastniczych Brunnera

• gruczołów jelitowych Lieberküha

W dwunastnicy przebiega dalszy etap trawienia i absorpcji składników pokarmowych pożywienia. Przewód trzustkowy i wątrobowy kończą się wspólnie w dwunastnicy, gdzie tworzą w jej świetle małą wyniosłość, zwaną brodawką Vatera (papilla Vateri).

Wrzód

Wykwit wtórny mający charakter otwartej rany na powierzchni skóry, błony śluzowej lub gałki ocznej. Do wytworzenia wrzodu dochodzi w wyniku uszkodzenia tkanek wikłanego toczącymi się lokalnie procesami o charakterze zapalno-martwicowym, co skutkuje przerwaniem ciągłości nabłonka i uszkodzeniem leżących głębiej struktur tkankowych. Do bezpośrednich przyczyn powstawania wrzodów można zaliczyć uraz(fizyczny, chemiczny, termiczny), zakażenie lub niedokrwienie tkanek. Gojenie się wrzodów zwykle przebiega z trudnościami, miewa charakter przewlekły i kończy się wytworzeniem blizny.

Wrzody dzielimy na ostre które powstają szybko pod wpływem stresów. Są często mnogie, grożą krwotokiem albo przebiciem ściany i zapaleniem otrzewnej. Mogą się wygoić bądź przejść w wrzody przewlekłe. Wrzody przewlekłe są zwykle pojedyncze, lokalizują się najczęściej w okolicy odźwiernikowej na krzywiźnie mniejszej. Wrzód przewlekły jest zazwyczaj okrągły lub owalny o średnicy od kilku milimetrów do ok. 2,5cm. Jego dno stanowi ziarnina zapalna, pokryta wysiękiem włóknikowym. W sąsiedztwie wrzodu widoczny jest zwykle obfity naciek zapalny, czasem obserwuje się metaplazję jelitową. Wrzód goi się przez włóknienie i bliznowacenie. Wygojony wrzód zniekształca ścianę oraz zwęża światło żołądka lub dwunastnicy powodując czasem zaburzenia perystaltyki.

---