Obliczenia geometryczne i wytrzymałościowe kół zębatych metodą Müllera - program OST. Przekładnia dwustopniowa.
1. Dobór Parametrów Geometrycznych
Wprowadzenie wartości przełożenia całkowitego przekładni Uc
Uc=14,2 [-]
Dobór materiału zębnika i koła na pierwszym stopniu przekładni
Na pierwszym stopniu dobieram taki sam materiał, jak na stopniu drugim, a jest to stal hartowana
40 H na zębnik i stal do ulepszania cieplnego 45 na koło.
Wprowadzenie dodatkowych współczynników:
c - uwzględniającego stosunek objętości wypełnionej metalem do objętości brutto koła dużego,
Ck - dotyczącego wytrzymałości zębów na naciski,
Cz - dotyczącego wytrzymałości zębów na złamanie.
Dobór przełożeń cząstkowych przekładni
Przy wyborze przełożenia stopnia pierwszego jak i drugiego posłużyłem się poniższymi przebiegami funkcji optymalizacyjnej, zwracając szczególnie uwagę na to aby dana przekładnia posiadała jak najmniejszą objętość, długość oraz mniej więcej równe średnice kół.
Wprowadzenie dla pierwszego stopnia przekładni wartości nominalnego kąta zarysu (20°), kąta pochylenia linii zęba ß (ß = 15°) oraz dobranie parametrów zębatki
(f0, c0, ro0) wg norm PN
Dobór liczby zębów zębnika z1 na pierwszym stopniu przekładni
Wartości zębów zębnika dobieram w ten sposób aby jej liczbie odpowiadała jak najmniejsza wartość wskaźnika wytrzymałości na złamanie oraz jak największa wartość wskaźnika wytrzymałości stykowej, posługując się powyższymi wykresami.
Wprowadzenie w [%] wartości odchyłek od przełożenia pierwszego stopnia przekładni (odchyłka dolna i górna). Wartości odchyłek na stopniu drugim są takie same
Odchyłki przełożenia w [%]:
Dolna 5
Górna 5
Dobór liczby zębów koła z2 pierwszego stopnia przekładni
Wprowadzenie wartości prędkości obrotowej zębnika n1 = 1500 oraz wartości mocy
N = 24 [kW]
Dobór współczynnika przeciążeń zewnętrznych Kp = 1,25
Wprowadzenie wartości statystycznego obciążenia jednostkowego Qu = 3,7
oraz względnej szerokości zębnika bw/d1 = 0,733. Wybranie metody obliczeń współczynników korekcji ze wspomaganiem komputerowym
Obliczenie przez program odległości osi kół przeprowadzone na podstawie wcześniej dobranych wartości z1 i z2. Odległość osi jest wartością znormalizowaną lub liczbą całkowita zakończoną na „0” lub „5”
Obliczenie przez program modułu normalnego mn wykonane na podstawie wyżej podanej odległości osi kół a. Wyliczona wartość stanowi podstawę doboru znormalizowanej wartości modułu normalnego, którą dobiera się z wyświetlonej tablicy
Podział sumy współczynników korekcji x1+x2 przy pomocy wskaźników objętościowych
Współczynnik korekcji zębnika x1 odczytałem przy pomocy wykresów wskaźników objętościowych.
Następnie sprawdziłem warunki geometryczne, które zostały spełnione.
Obliczenie przez program szerokości zazębienia danego stopnia przekładni bw. Zaokrąglając tą wartość ustala się końcową szerokość bw.
ZAŁOŻENIA DO OBLICZEŃ GEOMETRYCZNYCH I WYTRZYMAŁOŚCIOWYCH
PRZEKŁADNIA WALCOWA DWUSTOPNIOWA O ZAZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM
ZĘBNIK I KOŁO NACINANE ZĘBATKĄ
DANE PRZEKŁADNI:
Moc ............................................................................................................................................................ N = 24,000 [kW]
Prędkość obrotowa .................................................................................................................................... n1 = 1500,000 [min-1]
Przełożenie całkowite ............................................................................................................................... uc = 14,625
*** STOPIEŃ PIERWSZY ***
Przełożenie stopnia pierwszego ................................................................................................................. u1 = 4,063
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 3,500
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Statystyczna wartość obciążenia jednostkowego ...................................................................................... Qu = 2,042 [MPa]
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 150,000 [mm]
Obwodowy luz boczny ............................................................................................................................... jt = 0,000 [mm]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 42,500 [mm]
Względna szerokość zębnika .................................................................................................................... bw/d1 = 0,733
ZĘBNIK
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 16
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,500
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz1 = 450,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko1 = 47,000 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 644,099 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 644,099 [kg/mm2]
KOŁO
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 65
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,496
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz2 = 300,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko2 = 4,500 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 173,896 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 173,896 [kg/mm2]
PARAMETRY ZĘBATKI:
Współczynnik wysokości zęba .................................................................................................................. ha0 = 1,250
Współczynnik wysokości głowy zęba ....................................................................................................... f0 = 1,000
Względny promień zaokrąglenia głowy narzędzia ...................................................................................... ro0 = 0,250
*** STOPIEŃ DRUGI ***
Przełożenie stopnia drugiego ..................................................................................................................... u2 = 3,600
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 5,500
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Statystyczna wartość obciążenia jednostkowego ...................................................................................... Qu = 2,453 [MPa]
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 200,000 [mm]
Obwodowy luz boczny ............................................................................................................................... jt = 0,000 [mm]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 66,760 [mm]
Względna szerokość zębnika .................................................................................................................... bw/d1 = 0,782
ZĘBNIK
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 15
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,350
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz1 = 450,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko1 = 47,000 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 644,099 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 644,099 [kg/mm2]
KOŁO
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 54
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,336
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz2 = 300,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko2 = 4,500 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 173,896 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 173,896 [kg/mm2]
PARAMETRY ZĘBATKI:
Współczynnik wysokości zęba .................................................................................................................. ha0 = 1,250
Współczynnik wysokości głowy zęba ....................................................................................................... f0 = 1,000
Względny promień zaokrąglenia głowy narzędzia ...................................................................................... ro0 = 0,250
Obliczenia geometryczne
Zębnik i koło zębate wykonano przy pomocy zębatki o parametrach podanych przez Polską Normę PN
Wartości górnej i dolnej odchyłki grubości zęba zębnika i koła wg PN - 79/M-88522.01
Obliczenie przez program średnic wałeczków potrzebnych do pomiaru grubości zębów. Na podstawie wyliczonych wartości należy podać zaokrąglone średnice wałeczków pomiarowych
OBLICZENIA GEOMETRYCZNE PRZEKŁADNI WALCOWEJ
PRZEKŁADNIA WALCOWA DWUSTOPNIOWA O ZAZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM
ZĘBNIK I KOŁO NACINANE ZĘBATKĄ
> > > > > S T O P I E Ń P I E R W S Z Y < < < < <
DANE WSTĘPNE:
Pprędkość obrotowa zębnika ..................................................................................................................... n = 1500,000 [min-1]
Przełożenie liczonego stopnia .................................................................................................................... u = 4,063
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 42,500 [mm]
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 3,500 [mm]
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 16
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 65
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 150,000 [mm]
Zerowa odległość osi ................................................................................................................................. a = 146,750 [mm]
Względna szerokość zazębienia ................................................................................................................ bw/d1 = 0,733
Poskokowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................. epsß = 1,000
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,500
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,496
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Podziałka normalna podziałowa ................................................................................................................ pn = 10,996 [mm]
PARAMETRY ZĘBATKI:
Współczynnik wysokości głowy zęba ....................................................................................................... f0 = 1,000
Współczynnik luzu wierzchołkowego ........................................................................................................ c0 = 0,250
Promień zaokrąglenia ................................................................................................................................. r0 = 0,250
Wysokość głowy zębatki ........................................................................................................................... ha0 = 4,375 [mm]
*** WYNIKI OBLICZEŃ ***
WYNIKI DLA ZĘBNIKA:
Średnica podziałowa ................................................................................................................................. d1 = 57,975 [mm]
Średnica toczna ......................................................................................................................................... dw1 = 59,259 [mm]
Średnica wierzchołkowa ............................................................................................................................ da1 = 68,000 [mm]
Średnica podstaw ...................................................................................................................................... df1 = 52,725 [mm]
Średnica koła zasadniczego ...................................................................................................................... db1 = 54,252 [mm]
Kąt przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................................. alfa_a1 = 37,078 [°]
Zastępcza liczba zębów w przekroju normalnym ........................................................................................ z1n = 17,606
Częściowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................... eps1 = 0,805
Grubość zęba na średnicy wierzchołkowej ................................................................................................ Sa1 = 1,960 [mm]
Współczynnik skrócenia głowy zęba ........................................................................................................ ys1 = 0,068
Tangens kąta przyporu na kole ograniczający czynną część ewolwenty ................................................... tg_alfa_A1 = 0,230
Tangens kąta przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................. tg_alfa_a1 = 0,756
Tangens kąta zarysu w punkcie podcięcia ewolwenty .............................................................................. tg_alfa_P1 = 0,194
WYNIKI DLA KOŁA:
Średnica podziałowa ................................................................................................................................. d2 = 235,525 [mm]
Średnica toczna ......................................................................................................................................... dw2 = 240,741 [mm]
Średnica wierzchołkowa ............................................................................................................................ da2 = 245,530 [mm]
Średnica podstaw ...................................................................................................................................... df2 = 230,248 [mm]
Średnica koła zasadniczego ...................................................................................................................... db2 = 220,398 [mm]
Kąt przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................................. alfa_a2 = 26,150 [°]
Zastępcza liczba zębów w przekroju normalnym ........................................................................................ z2n = 71,524
Częściowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................... eps2 = 0,533
Grubość zęba na średnicy wierzchołkowej ................................................................................................ Sa2 = 2,848 [mm]
Współczynnik skrócenia głowy zęba ........................................................................................................ ys2 = 0,067
Tangens kąta przyporu na kole ograniczający czynną część ewolwenty ................................................... tg_alfa_A2 = 0,362
Tangens kąta przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................. tg_alfa_a2 = 0,491
Tangens kąta zarysu w punkcie podcięcia ewolwenty .............................................................................. tg_alfa_P2 = 0,331
WYNIKI WSPÓLNE DLA ZĘBNIKA I KOŁA:
Kąt przyporu w przekroju czołowym na średnicy podziałowej .................................................................... alfa = 20,647 [°]
Kąt pochylenia linii zęba na walcu zasadniczym ......................................................................................... ßb = 14,076 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju czołowym ............................................................................ alfaw = 23,723 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju normalnym ........................................................................... alfawn = 22,969 [°]
Całkowity wskaźnik przyporu czołowego .................................................................................................. epsc = 1,338
Obwodowy luz boczny ............................................................................................................................... jt = 0,000 [mm]
*** WIELKOŚCI POMIAROWE ***
DLA ZĘBNIKA:
Wysokość zęba - pomiar na średnicy podziałowej w przekroju normalnym zębnika ................................... ha1 = 5,197 [mm]
Grubość zęba na średnicy podziałowej w przekroju normalnym zębnika .................................................... sn1 = 6,758 [mm]
Odchyłka górna grubości zęba zębnika ..................................................................................................... delta_gg1 = -55,000 [µm]
Odchyłka dolna grubości zęba zębnika ..................................................................................................... delta_gd1 = -60,000 [µm]
Wysokość zęba - pomiar na średnicy dv zębnika ....................................................................................... hv1 = 3,379 [mm]
Grubość zęba na średnicy dv = 61,475 [mm] w przekroju normalnym zębnika .......................................... svn1 = 5,557 [mm]
Liczba zębów zębnika objętych pomiarem ................................................................................................. k1 = 4
Wymiar przez 4 zęby zębnika ..................................................................................................................... wk1 = 38,227 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_wkg1 = -51,683 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_wkd1 = -56,382 [µm]
Średnica pomiarowa styku przyrządu pomiarowego zębnika ...................................................................... dm1 = 65,712 [mm]
UWAGA !!! Zbyt duży błąd pomiaru zębnika ............................................................................................. delta = 15,326 [mm]
Średnica wałeczka pomiarowego zębnika ................................................................................................. Dm1 = 7,000 [mm]
Średnica styku wałeczków z bokiem zęba zębnika ................................................................................... dms1 = 61,306 [mm]
Długość pomiarowa - pomiar z użyciem wałeczków zębnika ..................................................................... mdk1 = 71,748 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_mdkg1 = -97,619 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_mdkd1 = -106,493 [µm]
DLA KOŁA:
Wysokość zęba - pomiar na średnicy podziałowej w przekroju normalnym koła ........................................ ha2 = 5,048 [mm]
Grubość zęba na średnicy podziałowej w przekroju normalnym koła ......................................................... sn2 = 6,761 [mm]
Odchyłka górna grubości zęba koła .......................................................................................................... delta_gg2 = -80,000 [µm]
Odchyłka dolna grubości zęba koła .......................................................................................................... delta_gd2 = -110,000 [µm]
Wysokość zęba - pomiar na średnicy dv koła ............................................................................................ hv2 = 3,296 [mm]
Grubość zęba na średnicy dv = 238,998 [mm] w przekroju normalnym koła ............................................. svn2 = 5,509 [mm]
Liczba zębów koła objętych pomiarem ...................................................................................................... k2 = 10
Wymiar przez 10 zębów koła ..................................................................................................................... wk2 = 102,863 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_wkg2 = -75,175 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_wkd2 = -103,366 [µm]
Średnica pomiarowa styku przyrządu pomiarowego koła ........................................................................... dm2 = 241,930 [mm]
UWAGA !!! Zbyt duży błąd pomiaru koła .................................................................................................. delta = 1,579 [mm]
Średnica wałeczka pomiarowego koła ...................................................................................................... Dm2 = 6,000 [mm]
Średnica styku wałeczków z bokiem zęba koła ........................................................................................ dms2 = 238,720 [mm]
Długość pomiarowa - pomiar z użyciem wałeczków koła .......................................................................... mdk2 = 247,016 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_mdkg2 = -191,454 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_mdkd2 = -263,249 [µm]
*** SPRAWDZENIE WARUNKÓW GEOMETRYCZNYCH ***
Rodzaj Warunku Warunek Wartość Wniosek
zaostrzenie głowy zęba zębnika Sa1/mn > 0,25 0,560 > 0,25 warunek spełniony
zaostrzenie głowy zęba koła Sa2/mn > 0,25 0,814 > 0,25 warunek spełniony
interferencja zębnika tg_alfaA1 >= tg_alfaP1 0,230 > 0,194 warunek spełniony
interferencja koła tg_alfaA2 >= tg_alfaP2 0,362 > 0,331 warunek spełniony
podcinanie zęba zębnika tg_alfaP1 > 0 0,194 > 0 warunek spełniony
podcinanie zęba koła tg_alfaP2 > 0 0,331 > 0 warunek spełniony
przypór czołowy eps_alfa > 1,2 1,338 > 1,2 warunek spełniony
luz wierzchołkowy zębnika Co1 ~ 0,250 Co1 = 0,249 warunek spełniony
luz wierzchołkowy koła Co2 ~ 0,250 Co2 = 0,250 warunek spełniony
poślizg zębnika eta' < 4 1,134 < 4 warunek spełniony
eta1 = 0,521
poślizg koła eta'' < 4 1,090 < 4 warunek spełniony
eta2 = 0,531
OBLICZENIA GEOMETRYCZNE PRZEKŁADNI WALCOWEJ
PRZEKŁADNIA WALCOWA DWUSTOPNIOWA O ZAZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM
ZĘBNIK I KOŁO NACINANE ZĘBATKĄ
> > > > > S T O P I E Ń D R U G I < < < < <
DANE WSTĘPNE:
Pprędkość obrotowa zębnika ..................................................................................................................... n = 369,231 [min-1]
Przełożenie liczonego stopnia .................................................................................................................... u = 3,600
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 66,760 [mm]
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 5,500 [mm]
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 15
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 54
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 200,000 [mm]
Zerowa odległość osi ................................................................................................................................. a = 196,444 [mm]
Względna szerokość zazębienia ................................................................................................................ bw/d1 = 0,782
Poskokowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................. epsß = 1,000
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,350
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,336
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Podziałka normalna podziałowa ................................................................................................................ pn = 17,279 [mm]
PARAMETRY ZĘBATKI:
Współczynnik wysokości głowy zęba ....................................................................................................... f0 = 1,000
Współczynnik luzu wierzchołkowego ........................................................................................................ c0 = 0,250
Promień zaokrąglenia ................................................................................................................................. r0 = 0,250
Wysokość głowy zębatki ........................................................................................................................... ha0 = 6,875 [mm]
*** WYNIKI OBLICZEŃ ***
WYNIKI DLA ZĘBNIKA:
Średnica podziałowa ................................................................................................................................. d1 = 85,410 [mm]
Średnica toczna ......................................................................................................................................... dw1 = 86,957 [mm]
Średnica wierzchołkowa ............................................................................................................................ da1 = 99,830 [mm]
Średnica podstaw ...................................................................................................................................... df1 = 75,510 [mm]
Średnica koła zasadniczego ...................................................................................................................... db1 = 79,924 [mm]
Kąt przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................................. alfa_a1 = 36,812 [°]
Zastępcza liczba zębów w przekroju normalnym ........................................................................................ z1n = 16,505
Częściowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................... eps1 = 0,763
Grubość zęba na średnicy wierzchołkowej ................................................................................................ Sa1 = 3,217 [mm]
Współczynnik skrócenia głowy zęba ........................................................................................................ ys1 = 0,039
Tangens kąta przyporu na kole ograniczający czynną część ewolwenty ................................................... tg_alfa_A1 = 0,170
Tangens kąta przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................. tg_alfa_a1 = 0,748
Tangens kąta zarysu w punkcie podcięcia ewolwenty .............................................................................. tg_alfa_P1 = 0,123
WYNIKI DLA KOŁA:
Średnica podziałowa ................................................................................................................................. d2 = 307,477 [mm]
Średnica toczna ......................................................................................................................................... dw2 = 313,043 [mm]
Średnica wierzchołkowa ............................................................................................................................ da2 = 321,740 [mm]
Średnica podstaw ...................................................................................................................................... df2 = 297,418 [mm]
Średnica koła zasadniczego ...................................................................................................................... db2 = 287,728 [mm]
Kąt przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................................. alfa_a2 = 26,583 [°]
Zastępcza liczba zębów w przekroju normalnym ........................................................................................ z2n = 59,420
Częściowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................... eps2 = 0,617
Grubość zęba na średnicy wierzchołkowej ................................................................................................ Sa2 = 4,387 [mm]
Współczynnik skrócenia głowy zęba ........................................................................................................ ys2 = 0,039
Tangens kąta przyporu na kole ograniczający czynną część ewolwenty ................................................... tg_alfa_A2 = 0,340
Tangens kąta przyporu na średnicy wierzchołkowej .................................................................................. tg_alfa_a2 = 0,500
Tangens kąta zarysu w punkcie podcięcia ewolwenty .............................................................................. tg_alfa_P2 = 0,305
WYNIKI WSPÓLNE DLA ZĘBNIKA I KOŁA:
Kąt przyporu w przekroju czołowym na średnicy podziałowej .................................................................... alfa = 20,647 [°]
Kąt pochylenia linii zęba na walcu zasadniczym ......................................................................................... ßb = 14,076 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju czołowym ............................................................................ alfaw = 23,201 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju normalnym ........................................................................... alfawn = 22,465 [°]
Całkowity wskaźnik przyporu czołowego .................................................................................................. epsc = 1,380
Obwodowy luz boczny ............................................................................................................................... jt = 0,000 [mm]
*** WIELKOŚCI POMIAROWE ***
DLA ZĘBNIKA:
Wysokość zęba - pomiar na średnicy podziałowej w przekroju normalnym zębnika ................................... ha1 = 7,485 [mm]
Grubość zęba na średnicy podziałowej w przekroju normalnym zębnika .................................................... sn1 = 10,021 [mm]
Odchyłka górna grubości zęba zębnika ..................................................................................................... delta_gg1 = -60,000 [µm]
Odchyłka dolna grubości zęba zębnika ..................................................................................................... delta_gd1 = -70,000 [µm]
Wysokość zęba - pomiar na średnicy dv zębnika ....................................................................................... hv1 = 5,486 [mm]
Grubość zęba na średnicy dv = 89,260 [mm] w przekroju normalnym zębnika .......................................... svn1 = 8,785 [mm]
Liczba zębów zębnika objętych pomiarem ................................................................................................. k1 = 3
Wymiar przez 3 zęby zębnika ..................................................................................................................... wk1 = 43,184 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_wkg1 = -56,382 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_wkd1 = -65,778 [µm]
Średnica pomiarowa styku przyrządu pomiarowego zębnika ...................................................................... dm1 = 90,236 [mm]
UWAGA !!! Zbyt duży błąd pomiaru zębnika ............................................................................................. delta = 38,948 [mm]
Średnica wałeczka pomiarowego zębnika ................................................................................................. Dm1 = 11,000 [mm]
Średnica styku wałeczków z bokiem zęba zębnika ................................................................................... dms1 = 89,582 [mm]
Długość pomiarowa - pomiar z użyciem wałeczków zębnika ..................................................................... mdk1 = 105,880 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_mdkg1 = -107,272 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_mdkd1 = -125,151 [µm]
DLA KOŁA:
Wysokość zęba - pomiar na średnicy podziałowej w przekroju normalnym koła ........................................ ha2 = 7,207 [mm]
Grubość zęba na średnicy podziałowej w przekroju normalnym koła ......................................................... sn2 = 9,981 [mm]
Odchyłka górna grubości zęba koła .......................................................................................................... delta_gg2 = -100,000 [µm]
Odchyłka dolna grubości zęba koła .......................................................................................................... delta_gd2 = -120,000 [µm]
Wysokość zęba - pomiar na średnicy dv koła ............................................................................................ hv2 = 5,342 [mm]
Grubość zęba na średnicy dv = 311,168 [mm] w przekroju normalnym koła ............................................. svn2 = 8,680 [mm]
Liczba zębów koła objętych pomiarem ...................................................................................................... k2 = 8
Wymiar przez 8 zębów koła ....................................................................................................................... wk2 = 127,630 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_wkg2 = -93,969 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_wkd2 = -112,763 [µm]
Średnica pomiarowa styku przyrządu pomiarowego koła ........................................................................... dm2 = 313,230 [mm]
UWAGA !!! Zbyt duży błąd pomiaru koła .................................................................................................. delta = 5,313 [mm]
Średnica wałeczka pomiarowego koła ...................................................................................................... Dm2 = 10,000 [mm]
Średnica styku wałeczków z bokiem zęba koła ........................................................................................ dms2 = 312,039 [mm]
Długość pomiarowa - pomiar z użyciem wałeczków koła .......................................................................... mdk2 = 325,919 [mm]
Odchyłka górna ......................................................................................................................................... delta_mdkg2 = -234,615 [µm]
Odchyłka dolna ......................................................................................................................................... delta_mdkd2 = -281,538 [µm]
*** SPRAWDZENIE WARUNKÓW GEOMETRYCZNYCH ***
Rodzaj Warunku Warunek Wartość Wniosek
zaostrzenie głowy zęba zębnika Sa1/mn > 0,25 0,585 > 0,25 warunek spełniony
zaostrzenie głowy zęba koła Sa2/mn > 0,25 0,798 > 0,25 warunek spełniony
interferencja zębnika tg_alfaA1 >= tg_alfaP1 0,170 > 0,123 warunek spełniony
interferencja koła tg_alfaA2 >= tg_alfaP2 0,340 > 0,305 warunek spełniony
podcinanie zęba zębnika tg_alfaP1 > 0 0,123 > 0 warunek spełniony
podcinanie zęba koła tg_alfaP2 > 0 0,305 > 0 warunek spełniony
przypór czołowy eps_alfa > 1,2 1,380 > 1,2 warunek spełniony
luz wierzchołkowy zębnika Co1 ~ 0,250 Co1 = 0,250 warunek spełniony
luz wierzchołkowy koła Co2 ~ 0,250 Co2 = 0,250 warunek spełniony
poślizg zębnika eta' < 6 1,940 < 6 warunek spełniony
eta1 = 0,546
poślizg koła eta'' < 6 1,203 < 6 warunek spełniony
eta2 = 0,660
Obliczenia wytrzymałościowe
Dobór lepkości kinematycznej oleju
Dobór granicznej wytrzymałości oleju na zatarcie kt = 20 [MPa]
Dobór chropowatości Rz = 1,6 powierzchni roboczej zęba zębnika i koła.
Wprowadzenie wartości odchyłek kinematycznych zębnika ft1 i koła ft2, odchyłki kierunku linii zęba Fß oraz współczynnika wpływu odkształceń sprężystych Kr0
OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE PRZEKŁADNI WALCOWEJ
PRZEKŁADNIA WALCOWA DWUSTOPNIOWA O ZAZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM
> > > > > S T O P I E Ń P I E R W S Z Y < < < < <
Moc ............................................................................................................................................................ N = 24,000 [kW]
Pprędkość obrotowa zębnika ..................................................................................................................... n = 1500,000 [min-1]
*** DANE GEOMETRYCZNE ***
Przełożenie liczonego stopnia .................................................................................................................... u = 4,063
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 42,500 [mm]
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 3,500
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 16
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 65
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 150,000 [mm]
Zerowa odległość osi ................................................................................................................................. a = 146,750 [mm]
Względna szerokość zębnika .................................................................................................................... bw/d1 = 0,733
Poskokowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................. epsß = 1,000
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,500
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,496
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju normalnym ........................................................................... alfawn = 22,969 [°]
*** DANE MATERIAŁOWE ***
ZĘBNIKA:
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz1 = 450,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko1 = 47,000 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 644,099 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 644,099 [kg/mm2]
Odchyłka kinematyczna ............................................................................................................................ ft1 = 20,000 [µm]
Chropowatość powierzchni zębów ............................................................................................................. Ra1 = 0,320 [µm]
KOŁA:
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz2 = 300,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko2 = 4,500 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 173,896 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 173,896 [kg/mm2]
Odchyłka kinematyczna ............................................................................................................................ ft2 = 22,000 [µm]
Chropowatość powierzchni zębów ............................................................................................................. Ra2 = 0,320 [µm]
WSPÓLNE:
Odchyłka kierunku linii zęba ...................................................................................................................... Fß = 40,000 [µm]
Współczynnik przeciążenia ....................................................................................................................... Kp = 1,250
Lepkość oleju ............................................................................................................................................. Lep_50 = 114,000 [cSt]
Wytrzymałość oleju na zatarcie .................................................................................................................. kt = 20,000 [MPa]
*** WYNIKI OBLICZEŃ ***
WYNIKI DLA ZĘBNIKA:
Częściowy wskaźnik przyporu w przekroju normalnym .............................................................................. eps1n = 0,856
Współczynnik wpływu oleju na wielkość i rozkład nacisków .................................................................... yh1 = 0,883
Graniczna wytrzymałość zębów na naciski z uwzględnieniem zmian twardości powierzchni ...................... kz1 = 47,000 [MPa]
Współczynnik naprężeń u podstawy zęba ................................................................................................. Ye1 = 3,530
Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zęba ................................................................................... yp1 = 0,929
Współczynnik granicznego odcinka przyporu dla głowy zęba ................................................................... q1 = 0,340
Współczynnik geometrycznych parametrów zazębienia ............................................................................ M1 = 0,286
WYNIKI DLA KOŁA:
Częściowy wskaźnik przyporu w przekroju normalnym .............................................................................. eps2n = 0,567
Współczynnik wpływu oleju na wielkość i rozkład nacisków .................................................................... yh2 = 0,699
Graniczna wytrzymałość zębów na naciski z uwzględnieniem zmian twardości powierzchni ...................... kz2 = 4,500 [MPa]
Współczynnik naprężeń u podstawy zęba ................................................................................................. Ye2 = 2,971
Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zęba ................................................................................... yp2 = 0,929
Współczynnik granicznego odcinka przyporu dla głowy zęba ................................................................... q2 = 0,103
Współczynnik geometrycznych parametrów zazębienia ............................................................................ M2 = 0,297
WYNIKI WSPÓLNE DLA ZĘBNIKA I KOŁA:
Całkowity wskaźnik przyporu w przekroju normalnym ............................................................................... epscn = 1,422
Prędkość obwodowa ................................................................................................................................. v = 4,654 [m/s]
Wypadkowa odchyłka kinematyczna ........................................................................................................ ft = 29,732 [µm]
Współczynnik wielkości zęba .................................................................................................................... ym = 0,804
Suma chropowatości powierzchni zębów ................................................................................................... h = 3,200 [µm]
Współczynnik zależny od kąta pochylenia linii zęba .................................................................................. yß = 0,916
Współczynnik zależny od punktu jednoparowej współpracy ..................................................................... yeps = 0,879
Współczynnik zależny od kąta zarysu na średnicy tocznej ........................................................................ yc = 2,783
Wypadkowa wartość współczynników yc i yeps ....................................................................................... y1 = 3,168
Współczynnik podziału siły na obie pary zębów ....................................................................................... qeps = 0,703
Statystyczna wartość obciążenia jednostkowego ...................................................................................... Qu = 2,042 [MPa]
Wielkość pomocnicza zależna od prędkości obwodowej ........................................................................... P = 0,090
Wielkość pomocnicza zależna od błędów i obciążenia ............................................................................. B = 0,786
Współczynnik sił dynamicznych ................................................................................................................ Kd = 1,063
Wielkość pomocnicza ................................................................................................................................ A = 1,866
Współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia ............................................................................. Kr = 1,577
Współczynnik wpływu odkształceń sprężystych ....................................................................................... Kr0 = 1,500
Współczynnik trwałego rozkładu obciążenia ............................................................................................ Krt = 1,286
Wypadkowy współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia na szerokości koła .......................... Krw = 1,863
Współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia dla zębów śrubowych .......................................... Ks = 1,046
Całkowite obciążenie zęba w warunkach ruchowych ............................................................................... Qc = 5,288 [MPa]
Współczynnik uwzględniajacy czynniki ruchowe ....................................................................................... yh = 0,638
*** WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKÓW BEZPIECZEŃSTWA ***
DLA ZĘBNIKA:
Na naciski .................................................................................................................................................. Xp1 = 1,745
Na złamanie ............................................................................................................................................... Xz1 = 1,561
Dla KOŁA:
Na naciski .................................................................................................................................................. Xp2 = 0,151
Na złamanie ............................................................................................................................................... Xz2 = 1,236
WSPÓLNE:
Na zatarcie ................................................................................................................................................. Xt = 28,502
OBLICZENIA WYTRZYMAŁOŚCIOWE PRZEKŁADNI WALCOWEJ
PRZEKŁADNIA WALCOWA DWUSTOPNIOWA O ZAZĘBIENIU ZEWNĘTRZNYM
> > > > > S T O P I E Ń D R U G I < < < < <
Moc ............................................................................................................................................................ N = 24,000 [kW]
Pprędkość obrotowa zębnika ..................................................................................................................... n = 369,231 [min-1]
*** DANE GEOMETRYCZNE ***
Przełożenie liczonego stopnia .................................................................................................................... u = 3,600
Kąt pochylenia linii zęba ............................................................................................................................. ß = 15,000 [°]
Szerokość zazębienia przekładni ............................................................................................................... bw = 66,760 [mm]
Moduł normalny ......................................................................................................................................... mn = 5,500
Liczba zębów zębnika ................................................................................................................................ z1 = 15
Liczba zębów koła ..................................................................................................................................... z2 = 54
Odległość osi ............................................................................................................................................. aw = 200,000 [mm]
Zerowa odległość osi ................................................................................................................................. a = 196,444 [mm]
Względna szerokość zębnika .................................................................................................................... bw/d1 = 0,782
Poskokowy wskaźnik przyporu .................................................................................................................. epsß = 1,000
Współczynnik korekcji zębnika ................................................................................................................. x1 = 0,350
Współczynnik korekcji koła ...................................................................................................................... x2 = 0,336
Nominalny kąt zarysu ................................................................................................................................. alfa0n = 20,000 [°]
Kąt przyporu na średnicy tocznej w przekroju normalnym ........................................................................... alfawn = 22,465 [°]
*** DANE MATERIAŁOWE ***
ZĘBNIKA:
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz1 = 450,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko1 = 47,000 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 644,099 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 644,099 [kg/mm2]
Odchyłka kinematyczna ............................................................................................................................ ft1 = 25,000 [µm]
Chropowatość powierzchni zębów ............................................................................................................. Ra1 = 0,320 [µm]
KOŁA:
Graniczna wytrzymałość zębów na złamanie ............................................................................................. Zz2 = 300,000 [MPa]
Nominalna graniczna wytrzymałość na naciski .......................................................................................... ko2 = 4,500 [MPa]
Twardość nominalna .................................................................................................................................. HV = 173,896 [kg/mm2]
Twardość rzeczywista ................................................................................................................................ HV = 173,896 [kg/mm2]
Odchyłka kinematyczna ............................................................................................................................ ft2 = 28,000 [µm]
Chropowatość powierzchni zębów ............................................................................................................. Ra2 = 0,320 [µm]
WSPÓLNE:
Odchyłka kierunku linii zęba ...................................................................................................................... Fß = 45,000 [µm]
Współczynnik przeciążenia ....................................................................................................................... Kp = 1,250
Lepkość oleju ............................................................................................................................................. Lep_50 = 114,000 [cSt]
Wytrzymałość oleju na zatarcie .................................................................................................................. kt = 20,000 [MPa]
*** WYNIKI OBLICZEŃ ***
WYNIKI DLA ZĘBNIKA:
Częściowy wskaźnik przyporu w przekroju normalnym .............................................................................. eps1n = 0,811
Współczynnik wpływu oleju na wielkość i rozkład nacisków .................................................................... yh1 = 0,733
Graniczna wytrzymałość zębów na naciski z uwzględnieniem zmian twardości powierzchni ...................... kz1 = 47,000 [MPa]
Współczynnik naprężeń u podstawy zęba ................................................................................................. Ye1 = 3,731
Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zęba ................................................................................... yp1 = 0,929
Współczynnik granicznego odcinka przyporu dla głowy zęba ................................................................... q1 = 0,380
Współczynnik geometrycznych parametrów zazębienia ............................................................................ M1 = 0,317
WYNIKI DLA KOŁA:
Częściowy wskaźnik przyporu w przekroju normalnym .............................................................................. eps2n = 0,656
Współczynnik wpływu oleju na wielkość i rozkład nacisków .................................................................... yh2 = 0,614
Graniczna wytrzymałość zębów na naciski z uwzględnieniem zmian twardości powierzchni ...................... kz2 = 4,500 [MPa]
Współczynnik naprężeń u podstawy zęba ................................................................................................. Ye2 = 3,155
Współczynnik stanu powierzchni u podstawy zęba ................................................................................... yp2 = 0,929
Współczynnik granicznego odcinka przyporu dla głowy zęba ................................................................... q2 = 0,086
Współczynnik geometrycznych parametrów zazębienia ............................................................................ M2 = 0,484
WYNIKI WSPÓLNE DLA ZĘBNIKA I KOŁA:
Całkowity wskaźnik przyporu w przekroju normalnym ............................................................................... epscn = 1,467
Prędkość obwodowa ................................................................................................................................. v = 1,681 [m/s]
Wypadkowa odchyłka kinematyczna ........................................................................................................ ft = 37,537 [µm]
Współczynnik wielkości zęba .................................................................................................................... ym = 0,744
Suma chropowatości powierzchni zębów ................................................................................................... h = 3,200 [µm]
Współczynnik zależny od kąta pochylenia linii zęba .................................................................................. yß = 0,916
Współczynnik zależny od punktu jednoparowej współpracy ..................................................................... yeps = 0,826
Współczynnik zależny od kąta zarysu na średnicy tocznej ........................................................................ yc = 2,832
Wypadkowa wartość współczynników yc i yeps ....................................................................................... y1 = 3,427
Współczynnik podziału siły na obie pary zębów ....................................................................................... qeps = 0,682
Statystyczna wartość obciążenia jednostkowego ...................................................................................... Qu = 2,453 [MPa]
Wielkość pomocnicza zależna od prędkości obwodowej ........................................................................... P = 0,030
Wielkość pomocnicza zależna od błędów i obciążenia ............................................................................. B = 0,563
Współczynnik sił dynamicznych ................................................................................................................ Kd = 1,011
Wielkość pomocnicza ................................................................................................................................ A = 1,252
Współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia ............................................................................. Kr = 1,292
Współczynnik wpływu odkształceń sprężystych ....................................................................................... Kr0 = 1,200
Współczynnik trwałego rozkładu obciążenia ............................................................................................ Krt = 1,114
Wypadkowy współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia na szerokości koła .......................... Krw = 1,406
Współczynnik nierównomierności rozkładu obciążenia dla zębów śrubowych .......................................... Ks = 1,000
Całkowite obciążenie zęba w warunkach ruchowych ............................................................................... Qc = 4,359 [MPa]
Współczynnik uwzględniajacy czynniki ruchowe ....................................................................................... yh = 0,495
*** WARTOŚCI WSPÓŁCZYNNIKÓW BEZPIECZEŃSTWA ***
DLA ZĘBNIKA:
Na naciski .................................................................................................................................................. Xp1 = 1,465
Na złamanie ............................................................................................................................................... Xz1 = 1,839
Dla KOŁA:
Na naciski .................................................................................................................................................. Xp2 = 0,142
Na złamanie ............................................................................................................................................... Xz2 = 1,449
WSPÓLNE:
Na zatarcie ................................................................................................................................................. Xt = 24,798