ARCHITEKTURA
I SZTUKA KLASYCYZMU
W okresie oświecenia wzrosło zainteresowanie kulturą starożytną. Przyczyną tego były liczne badania archeologiczne uwieńczone odkryciem między innymi na terenie Włoch starożytnych miast
-Pompejów i Herkulanum. Architekci wzorowali się na słynnych budowlach starożytnych; powszechnie stosowano na przykład tak charakterystyczne dla antyku kolumny.
Rzeźba klasycystyczna, na wzór starożytnych, wiernie oddawała proporcje ludzkiego ciała, szczegóły jego budowy oraz indywidualne cechy uwiecznianej osoby. W malarstwie natomiast chętnie sięgano do tematyki mitycznej i historycznej. Nie zaniedbywano jednak potrzeb ludzi oświecenia. Stąd liczne portrety czy obrazy o charakterze dekoracyjnym. Tak więc styl w architekturze i sztuce, który narodził się w oświeceniu, zwany klasycyzmem, charakteryzuje się nawiązaniem do wzorców antycznych-zarówno greckich, jak rzymskich-dążeniem do zachowania ładu i harmonii oraz monumentalnością.
Cechy klasycyzmu:
odwoływanie się i wzorowanie na tematyce i architekturze starożytnej Grecji i Rzymu,
bezwzględne przekonanie o wyższości kultury antyku nad innymi epokami kultury,
chęć wiernego odwzorowania elementów dekoracji, stroju czy architektury antyku,
prostota i ład w stylu,
w ornamentyce najczęściej stosowano: kariatydy, wieńce, obfite girlandy, orły, a nawet sfinksy,
stosowanie nowatorskich rozwiązań urbanistycznych np. : zabudowa miejska o dużej przestrzeni typu arterie,
początki systematycznych wykopalisk, w poszukiwaniu kultury materialnej antyku np. wykopaliska w Pompejach i Herkulanum,
wpływ wykopalisk i odkryć na sztukę,
propaganda niechęci wobec gotyku,
spokój, w przeciwieństwie do barokowej ekspresji,
racjonalizowanie sztuki,
oszczędność wyrazu i środków,
wzrost popularności kopii dzieł artystycznych - rozwój przemysłu „artystycznego”,
w malarstwie używanie silnego strumienia, „snopu” światła, chłodnego kolorytu, akcentowanie kształtu, tworzenie obrazów idealistycznych. Upowszechnienie się aktu w malarstwie i rzeźbie,
rozwój muzealnictwa np.: muzeum papieskie na placu kapitolińskim, British Musseum, Luwr w Paryżu,
estetyczne podejście do dzieła sztuki,
uwypuklenie cnót obywatelskich w przeciwieństwie do rokokowej frywolności,
tworzenie dzieł o tematyce historycznej,
wzrost pozycji artystów, jako znawców dobrego smaku.