Pomiary ciśnienia tętniczego
Historia
1733- Hales- pomiar ciśnienia u konia (metoda bezpośrednia)
1834- Herrison- sfigmometr
1856- Faivre- pomiar ciśnienia u człowieka w czasie amputacji kończyny
1869- Marey- sfigmograf
1880- Basch- pierwszy sfigmomanometr nadgarstkowy z pelotą
1896 - Riva-Rocci- sfigmomanometr mankietowy (palpacyjny pomiar ciśnienia tętniczego)
1905- Korotkow- kryteria osłuchowe pomiaru ciśnienia skurczowego i rozkurczowego
Przykład aparatu zatwierdzonego przez BHS i AAMI: OMRON M5I
-Walidacja według protokołu AAMI do pomiarów domowych jak i użytku klinicznego
-średni błąd pomiaru dla SBP 0,5 mmHg
-średni błąd pomiaru dla DBP 1,9 mmHg
Wskazówki dotyczące pomiaru
-30 minut przed pomiarem badany nie powinien pić mocnej herbaty, kawy, ani palić papierosów
-bezpośrednio przed pomiarem pacjent powinien przez co najmniej 5 minut odpocząć w wygodnej pozycji i odprężyć się,
-pomiar należy wykonać w wygodnej siedzącej pozycji,
-podczas pomiaru ręka powinna być stabilnie oparta na stole,
-ramię powinno zostać całkowicie uwolnione od krępującej go odzieży
-podczas pomiaru pacjent nie powinien się poruszać ani rozmawiać,
-należy zwrócić szczególną uwagę na prawidłowość założenia mankietu
Założenie mankietu
-obwinąć mankietem prawe ramię tak aby zielony pasek wskazujący na środek pęcherza powietrza znajdował się co najmniej 2 cm powyżej dołu łokciowego,
-zielone oznaczenie na mankiecie musi znajdować się nad tętnicą ramieniową (po wewnętrznej stronie ramienia), a rurka przepływu powietrza powinna znajdować się „pod łokciem”,
-mankiet należy tak naciągnąć aby jego krawędzie górna i dolna równomiernie obejmowały ramię
Rozmiary mankietów
MANKIET
Mały - obwód ramienia<= 22 cm
Standardowy- obwód ramienia 22,5- 31,5 cm
Duży- obwód ramienia>= 32 cm
Obwód prawego ramienia u dorosłych polaków (%)
Pomiary ciśnienia/ obwód ramienia
Użycie standardowego mankietu u osoby z obwodem ramienia > 32 cm „zawyża” wynik
Błędy w pomiarze ciśnienia tętniczego
aparat do mierzenia ciśnienia
-uszkodzony aparat
-brak potwierdzenia dokładności pomiaru (co 2 lata)
mankiet
-przepuszczający powietrze↑↓
-zbyt silnie zawiązany ↓ RR rozkurczowe
-za wąski ↑, za szeroki-↓ RR rozkurczowe
-mankiet musi być na wysokości serca!
3. Ramię pacjenta
-nie podparte- ↑ RR rozkurczowe
-uniesione (za wysoko)- ↓
-opuszczone (za nisko)- ↑
-pozostawione ubranie- ↑
-ucisk powyżej mankietu- ↓ RR rozkurczowe
-porażenie ramienia- ↑
Wpływ położenia ramienia z mankietem na wynik pomiaru ciśnienia tętniczego
badający
-osłabiony słuch ?- ↑↓
-błąd paralaksy- oczy wyżej ↓
-oczy niżej ↑
-niedostateczne napompowanie mankietu (przerwa- faza III, I )- ↓ RR rozkurczowe
-błąd przyzwyczajenia (preferowanie zaokrąglonych cyfr 5, 10
4. badający
-zimne ręce, stetoskop- ↑
-silny ucisk membraną- ↓ RR rozkurczowe
-nie poinformowanie pacjenta o przebiegu badania- ↑
-błąd oczekiwania wyniku:
-wykrywanie nadciśnienia ↑
-sprawdzanie efektu leczenia- ↓
5. okoliczności badania
-nerwowa atmosfera ↑
-brak wypoczynku, hałas ↑
-zimno ↑
-ciepło ↓
-papierosy, kawa, alkohol ↑
-niedawny posiłek ↓
-potrzeby fizjologiczne ↑
2