Łopian większy

84a] Łopian większy- Arctium lappa

W ziołolecznictwie wykorzystuje się korzenie roślin jednorocznych.

Działanie: moczopędne, napotne, oczyszczające.

Łopian zwiększa wytwarzanie soku żołądkowego i żółci, ułatwia trawienie.

Stosuje się w nieżytach przewodu pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych, dróg moczowych, zaburzeniach przemiany materii, przewlekłych schorzeniach skóry, wypryskach, trądziku, a także w początkowym okresie cukrzycy.

Odwar: 2 łyżki ziół zalać 2 szkl ciepłej wody, ogrzewać do wrzenia, gotować pod przykryciem 3min, odstawić na 15min, przecedzić. Pić po 1/3 szkl 3 razy dziennie po jedzeniu w lekkich nieżytach przewodu pokarmowego, wątroby, dróg żółciowych oraz schorzeniach przemiany materii.

84b] Łopian większy

Inne nazwy: łopuch, głowacz, kostropacz, łopień, dziady.

Dla celów leczniczych używane są korzenie, czasem ziele i owoce.

Korzenie łopianu zawierają związki poliacetylenowe, niewielkie ilości olejku eterycznego, fitosterole, substancję gorzką, kwasy organiczne, dość dużo substancji białkowych i inuliny - cukru zapasowego oraz sole mineralne[ głównie związki siarki i fosforu.

Łopian pobudza wydzielanie żółci i moczu, zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego, a wzmaga wydzielanie śluzu w przewodzie pokarmowym.

Poprawia przemianę materii i zwiększa wydalanie szkodliwych produktów przemiany materii.

Łopian może więc być polecany w nieżytach żołądka i jelit, w chorobach dróg żółciowych, a także w chorobach układu kostnego z gośćcem włącznie.

Cenione jest oddziaływanie łopianu na skórę i włosy.

Można go używać do leczenia wyprysku, trądziku, świądu skóry, czyraków, a także wypadaniu włosów spowodowanych łojotokiem czy łupieżem.

Odwar: 1 łyżkę suszonych korzeni zalać 1 szkl wody i gotować 3-5min, odstawić na 10-15 min.

Pic w 2-3 porcjach przy wyżej wymienionych dolegliwościach.

Odwar ten może być używany do przemywań, okładów, wcierania we włosy oraz do kąpieli leczniczych.

Do pielęgnowania włosów można przygotować odwar z korzeni łopianu i kłączy tataraku mieszając równe ich ilości.

Korzeń łopianu wchodzi w skład mieszanek ziołowych Betagran, a wyciąg w skład płynu Betasol.

Sok łopianu nosi nazwę Succus Barbanae i należy go spożywać po 30-40 kropli na kieliszek wody 2-3 razy dziennie.

84c] Łopian większy

Inne nazwy: łopian lekarski, łopień, łopustka, głowacz, kostropacz, rzep, kobierz.

Obecnie głównym surowcem lekarskim jest korzeń łopianu, rzadziej nasiona.

Korzeń łopianu zawiera wielocukry [inulinę], olejek eteryczny, śluzy, fitosterole, kwasy organiczne, sole mineralne [siarczki i fosforany], białka, gorycze, garbniki, żywicę, wit C.

Owoce zawierają tłusty olej i lignany.

Cała roślina zawiera cenne mikroelementy [w dużych ilościach cynk i miedź, a w mniejszych kobalt, mangan i żelazo].

Łopian spotykany już był w epoce brązu. W starożytności uważany był za roślinę leczniczą.

W średniowieczu już doceniano jego właściwości wielostronnie lecznicze.

Polecano go jako niezawodny lek na złamania i zwichnięcia, ponieważ „tłuczony korzeń przykładając ból uśmierza”.

Radzono również „na ugryzienie psa wściekłego korzeń łopianu w soli utartej wcierać, a opalonym od ognia lub słońca liść utarty z białkiem przykładać”.

Na kamicę nerkową jako wywar z jego nasienia, a „ropą i krwią plującym” podawano specjalny trunek z łopianu i limbowych orzeszków.

W medycynie ludowej używano korzeń łopianu, ziele, liście i nasiona.

Był to stary lek „czyszczący krew”, moczopędny i żółciopędny.

Stosowany przeciw reumatyzmowi i podagrze, nawet przy zakażeniach i ukąszeniach owadów, a

także przy wyrzutach skórnych, owrzodzeniach, czyraczności, syfilisie, skrofułach, jak również ukąszeniach jadowitych żmij, przy hemoroidach, zatruciach pokarmowych, zatruciach preparatami rtęciowymi i bólu zęba.

Liście często przykładano na oparzenia, jątrzące się rany i owrzodzenia.

Świeży sok stosowano do obmywań przy liszajach i łuszczycy.

Z korzeni i łoju wołowego sporządzano gorące maści.

Nasiona wykorzystywano jako środek moczopędny i rozwalniający.

Korzeń łopianu ma działanie żółciopędne, napotne, bakteriobójcze, przeciwzapalne, przeciwcukrzycowe, przeciwreumatyczne, gojące i hamujące rozwój grzybów.

W warunkach domowych stosuje się wywar z korzenia lub sok ze świeżej rośliny do wewnątrz:

przy wadliwej przemianie materii, dla zwiększenia wydzielania soków trawiennych i śluzu, dla pobudzenia wydzielania potu, przy chronicznych zaparciach jak też przy przewlekłych chorobach skóry i reumatyzmie.

Wywar sporządza się z 1 łyżki rozdrobnionych suchych korzeni na 0,5 szkl wody gotując 10 min pod przykryciem. Pije się go rano i wieczorem po 1 szkl [można go dosłodzić miodem].

Zewnętrznie łopian działa na rozliczne choroby skóry, takie jak łojotok, trądzik młodzieńczy,

egzemy, wysypki, czyraki, rany, oparzenia, liszaje i łuszczycę.

Stosuje się go w postaci okładów, kąpieli, smarowań.

Przy wysypkach, czyrakach czy egzemach robi się okłady i zmywania z soku lub wywaru.

Można do tego używa również zastoju [nastoju] otrzymanego z 1 łyżki korzenia zalanego zimną wodą przegotowaną i odcedzonego po 6-8 godzinach.

Jako środka przeciwzapalnego i gojącego można używać odwaru z łopianu z dodatkiem tataraku.

1 łyżkę łopianu i 1 łyżkę tataraku zalać 2 szkl wrzątku, zostawić pod przykryciem do napęcznienia, następnie zagotować i odcedzić.

Dla oczyszczenia skóry i włosów oraz dla usunięcia wysypki można stosować kąpiele ziołowe z mieszanki [w równych ilościach] korzenia łopianu, ziela pokrzywy i skrzypu- gotować 15 min w 2 szkl wody. Odwar taki dolewa się do kąpieli.

Kąpiele z odwaru wpływają korzystnie przy grzybicy skóry [głównie stóp].

Przeciw wypadaniu włosów i łupieżu- mieszanka: 20g korzenia łopianu, 10g szyszek chmielu, 40g korzenia mydlnicy, 30g ziela hyzopu i 20g ziela pokrzywy.

Czubatą łyżkę mieszanki zalać 1 szkl letniej wody, zagotować, odstawić na 15min, odcedzić, pozostałe zioła zalać ponownie wodą i znów zrobić z nich odwar.

Pierwszy odwar służy do mycia głowy, a drugi do płukania.

Na włosy przetłuszczające się mieszanka: 50g korzenia łopianu, 50g korzenia mydlnicy, 20g ziela pokrzywy, 10g ziela skrzypu i 10g kwiatów rumianku.

Zrobić odwar i stosować jak w opisie powyżej.

Łopian należy do środków oczyszczających skórę, szczególnie przy tłustej cerze.

84d] Łopian większy Arctium lappa

Początkowo łopian był rekomendowany jako zioło oczyszczające krew.

Natomiast zawsze był stosowany w leczeniu różnych, chronicznych chorób skóry, włączając łuszczycę oraz trądzik.

Mówi się, że łopian posiada właściwości moczopędne oraz powodujące poty.

Żadna z wymienionych właściwości nie została potwierdzona poprzez kliniczne doświadczenia, jak również badania składu chemicznego korzenia łopianu nie wykryły obecności aktywnych składników, które mogłyby mieć wpływ na wymienione wyżej właściwości lecznicze tego zioła.

Prawdą jest, że łopian zawiera duże ilości węglowodanu w formie inuliny, razem z małymi ilościami olejków lotnych, oleju tłuszczowego, sacharozy, kwasu taninowego.

Interesujące badanie naukowe odkryły obecność około 14 różnych poliacetylenowych związków chemicznych w świeżym korzeniu łopianu, dwa z nich posiadają bakteriostatyczne (hamujące

wzrost bakterii) oraz hamujące wzrost grzyba właściwości.

Średnie właściwości antybiotyczne i żółciopędne zostały ujawnione w wyciągu z korzenia łopianu. Badania nad liściem i korzeniem łopianu wykryły właściwości hipoglicemiczne i zwiększoną tolerancję węglowodanową u wzorców zwierzęcych.

Świetnym sposobem na uwolnienie się z kamieni nerkowych lub żółciowych jest picie herbatki z łopianu i kocimiętki. Trzeba w tym celu zagotować 4 szklanki wody i dodać 2 łyżki stołowe posiekanego, świeżego lub suszonego korzenia łopianu. Zmniejszyć ogień i gotować przez około 10 minut pod przykryciem. Następnie zdjąć z ognia i dodać 3 łyżeczki posiekanego świeżego lub suszonego zioła kocimiętki. Zostawić do zaparzenia na około 11/2 godziny. Odcedzić i do każdej szklanki dodać 1 łyżeczkę soku z cytryny oraz pół łyżeczki czystego syropu klonowego lub melasy.

Pić powoli. Dokładnie 10 minut później, wypić 1 łyżeczkę oliwy z oliwek. Powtarzać tę dietę trzy razy dziennie. Wspomniana herbatka łagodzi podrażnione tkanki i pomaga w rozdrabnianiu lub częściowym

rozpuszczeniu kamieni, podczas gdy oliwa z oliwek działa jako środek nawilżający w łatwiejszym wydalaniu kamieni z organizmu.

Jest bardzo ważne, aby nie konsumować tłustych, smażonych potraw, napojów gazowanych, rafinowanych węglowodanów, jak biała mąka lub biały cukier, czerwonego mięsa i drobiu w czasie tej terapii.

W przeciwnym razie całkowity sukces nie może być gwarantowany.

Po wypiciu ostatniej szklanki herbatki oraz łyżeczki oliwy z oliwek przed udaniem się na nocny odpoczynek upewnij się, że zasypiasz na prawej stronie z poduszką umieszczoną pod pachą.

Niektórzy sądzą, że ta właśnie pozycja przyspiesza wydalanie kamieni z organizmu.

Łopian to wspaniały sposób na oczyszczenie krwi oraz środek na przyspieszenie wydalania toksyn z naszego ciała.

Ponieważ korzenie, liście oraz nasiona łopianu są gorzkie, pobudzają one trawienie i pracę wątroby, jak również przyspieszają pracę trzustki.

Łopian może być używany w celu polepszenia słabego trawienia, lepszego wydalania gazów, rozładowywania wzdęć, niestrawności.

Łopian ma właściwości łagodnego środka przeczyszczającego.

Łopian jest skutecznym lekarstwem przeciwko infekcjom bakteryjnym, jak również grzybicznym.

Zioło to pomaga w przywracaniu przyjaznej flory bakteryjnej w jelitach.

Łopian posiada średnie właściwości moczopędne, poprzez mocz pomaga w eliminowaniu

toksycznych substancji z organizmu.

Łopian może być używany na zapalenie pęcherza moczowego, zatrzymywanie się wody w organizmie, kamienie, piasek nerkowy.

Pity jako gorący wywar, powoduje pocenie się, a co za tym idzie pomaga w eliminacji toksyn z organizmu.

Łopian jest stosowany na obniżenie gorączki i należy go brać na samym początku infekcji z gorączką.

Nasiona łopianu są skuteczne w leczeniu bólów gardła, zapaleniu migdałków, przeziębień oraz kaszlu.

Łopian pomaga w przyspieszaniu wyzdrowienia w takich infekcjach jak odra czy ospa.

Łopian również pomaga w obniżaniu poziomu cukru we krwi u ludzi cierpiących na cukrzycę.

Korzeń łopianu pobudza macicę, pomagając w regulowaniu miesiączki.

Tradycyjnie wywar z korzenia łopianu był stosowany w celu dodania sił kobiecie rodzącej przed, jak i po porodzie.

Historia - Łopian był tradycyjnym lekarstwem na podagrę, gorączkę, kamienie nerkowe.

W XVII wieku, Culpeper pisał, "Nasiono jest bardzo zalecane na łamanie

kamieni i wydalanie ich przez mocz'.

Zioło oczyszczające - łopian jest używany zarówno w Zachodniej jak i chińskiej medycynie naturalnej jako zioło odtruwające.

Nasiona łopianu są używane w celu usuwania toksyn w gorączkach i infekcjach takich jak świnka, odra. Korzeń łopianu pomaga organizmowi eliminować zbyteczne produkty przemiany materii w chronicznych chorobach skóry i zapaleniu stawów.

Problemy skórne - Działanie moczopędne i antybiotyczne łopianu jest pomocne w leczeniu chorób skóry, zwłaszcza tam, gdzie toksyczność jest głównym czynnikiem - na przykład: trądzik, ropień, owrzodzenie, miejscowe zapalenie skóry, egzema, łuszczyca.

Inne zastosowania medyczne - Hantawirus, Zespół szoku toksycznego.

Właściwości antybiotyczne - Badania naukowe w Niemczech (1967) i Japonii (1986) dowiodły, że poliacetyleny, zawarte głównie w świeżym korzeniu łopianu, posiadają właściwości antybiotyczne.

Inne badania naukowe - Łopian posiada przeciwbakteryjne, przeciwgrzybicze, moczopędne właściwości.

Dzięki właściwościom hipoglikemicznym obniża poziom cukru we krwi. Stwierdzono również przeciwrakowe właściwości łopianu.

Łopian zawiera: Korzeń/liście: glikozydy, flawonoidy, garbniki, olejki lotne, poliacetyleny, żywice, klej roślinny, inulinę, alkaloidy, olejki aromatyczne.

Nasiona: niezbędne kwasy tłuszczowe, witaminy A i B2.

Tradycyjni zielarze zalecają branie 2-4ml wyciągu z korzenia łopianu raz na dzień. Jeżeli jest to kapsułka, zawierająca suszony korzeń, zwykle dawka wynosi 1-2gramów trzy razy dziennie.

W wielu preparatach ziołowych korzeń łopianu jest łączony z innymi zastępczymi ziołami takimi jak: szczaw kędzierzawy, koniczyna czerwona, przytulia czepna.

Uwaga: Użycie korzenia łopianu we wspomnianych dawkach jest ogólnie bezpieczne.

Jakkolwiek, korzeń łopianu używany w dużych dawkach pobudza macicę i tym samym powinien być używany z ostrożnością podczas ciąży.

Dzięki swoim właściwościom moczopędnym łopian stał się naturalnym lekarstwem na podagrę oraz kamienie nerkowe.

Łopian jest również używany na bóle reumatyczne.

Głównym zadaniem łopianu jest oczyszczanie krwi oraz pomaganie w wydalaniu zbędnych produktów przemiany materii z organizmu.

Łopian leczy takie choroby skórne jak łuszczycę, ropień, wrzody, egzemę.

Łopian obniża poziom cukru we krwi.

Jeden ze składników łopianu wykazał skuteczne właściwości w walce z nowotworami.

Świeży korzeń łopianu posiada antybiotyczne właściwości, prawdopodobnie dzięki zawartym poliacetylenom.

W Chinach łopian jest używany na katar, gorączkę, kaszel, ból gardła, infekcje takie jak: świnka oraz początkowe stadia odry.

Łopian pobudza trawienie. Jest dobroczynny dla wątroby.

W Chinach używany też na zatwardzenia.

Wywar z korzenia - Używany w leczeniu chorób skórnych, szczególnie owrzodzeń, czyraków, egzem.

Nalewka z korzenia - Używać w połączeniu ze szczawiem kędzierzawym w celu odtrucia systemu trawiennego i pobudzenia trawienia. Wspaniały na kamienie moczowe i piasek nerkowy.

Okład z papki [korzeń] - Stosować na otwarte wrzody skóry.

Płukanka [korzeń]- Stosuj wywar z łopianu na trądzik i grzybiczne zapalenia skóry jak: grzybica międzypalcowa i grzybica wywołana przez dermatofity.

Napar [liście] - Pić na niestrawności pokarmowe.

Okład z papki [liście] - Stosować na siniaki i zapalenia skóry.

Zaparzony olej - Używać na żylaki.

Napar [nasiona] - Pić na przeziębienia z gorączką, kaszlem, bólem gardła. Na wszelkie wysypki skórne pić łopian zmieszany z fiołkiem trójbarwnym.

Łopian jest rzadko używany 'sam' w lekarstwach. Jest on zwykle mieszany z innymi ziołami, np. z mniszkiem lekarskim, w celu zbalansowania jego silnej właściwości oczyszczającej.

Okład z łopianu * 1 białko, ubite na sztywną pianę * 1 liść łopianu

Używając kawałka szmatki, przygotować okład przez połączenie ubitego białka ze zgniecionym liściem łopianu. Okładać miejsce chorobowo zmienione 2 do 3 razy dziennie.

84e] Łopian większy

:

Surowiec zielarski : Wykorzystuje się głównie korzenie (Radix Bardanae).

Zawiera cukier inulinę, białka, tłuszcze, związki poliacetylenowe, fitosterole, nieduże ilości olejków eterycznych, glikozydy, saponiny, dużo siarki, fosforu, witaminę C.

Działanie: Wykazuje silne działanie antybakteryjne, grzybobójcze, przeciwzapalne.

Działa także moczopędnie i napotnie.

Zmniejsza wydzielanie soku żołądkowego, zwiększa natomiast wydzielanie śluzów w przewodzie pokarmowym.

Dlatego też korzeń łopianu stosowany jest wewnętrznie w leczeniu nieżytów przewodu pokarmowego, w stanach zapalnych dróg moczowych i pęcherzyka żółciowego, w niewydolności wątroby, zaburzeniach przemiany materii.

Wykazuje też pozytywne działanie na skórę.

Zewnętrznie stosowany jest do leczenia czyraków, trądziku, świądu skóry, łupieżu.

Zapobiega również wypadaniu włosów i łupieżowi.

Do tych celów najlepiej jest wykonać z korzenia łopianu macerat, odwar lub sok

Macerat można uzyskać za pomocą miksera, lub tarki ręcznej, sok można otrzymać z maceratu przeciskając go przez sitko, lub za pomocą sokowirówki. Maceratem lub szmatką nasyconą sokiem łopianu obkłada się odpowiednie miejsca na skórze.

Ciekawostki * korzeń łopianu, łodygi i ogonki liściowe są jadalne (na surowo). Można je też kisić,

* Indianie Irokezi suszyli korzenie łopianu przy ogniu i gromadzili na zimę. Jedli je po dłuższym moczeniu w wodzie,

* w Japonii uprawia się go jako warzywo.

84f] Łopian większy - Arctium lappa

Będziemy wykorzystywali liść i korzeń łopianu.

Surowce zawierają olejek eteryczny (korzenie -0,9-0,18%, liście - 0,03%), garbniki (3-5%), białka (12%), zw. poliacetylenowe - alkineny (tri-dekadien-tetraina, tri-decen-pentaina, tri-deka-tetra-endiina), kwas gamma-guanidyno-masłowy, lakton seskwiterpenowy - arkcyopikryna; lignany, inulina (37-55%), sole mineralne (miedziowe, siarkowe, cynkowe), kwas palmitynowy, kwas stearynowy, kwas cytrynowy, kwas szczawiowy, kwas kawowy, kwas winowy, witaminy, śluzy, goryczki i flawonoidy.

Łopian działa głównie wzmacniająco, moczopędnie, żółciopędnie, napotnie, śluzopędnie, przeciwzapalnie, fungistatycznie, przeciwbakteryjnie; odtruwa organizm, pobudza aktywność trzustkowych enzymów proteolitycznych, zwiększa wytwarzanie i wydzielanie soków żołądkowych i jelitowych; reguluje trawienie, przemianę materii i wypróżnienia.

Wskazania: łojotok, trądziki, dermatoza okołoustna, pryszcze, wypryski, owrzodzenia, łuszczyca, zaburzenia metabolizmu, reumatyzm, łupież, wypadanie włosów, brak przyrostu włosów, brak połysku, rozdwajanie, łamliwość włosów, stany zapalne przewodu pokarmowego, choroby zakaźne, skąpomocz, kamica moczowa i żółciowa, zastoje żółci, choroby wątroby i trzustki, zaparcia, biegunka, zaburzenia trawienia, po zatruciach.

Napar: 2 łyżki liści lub korzenia zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić kilka razy dz. po 100-200 ml; niemowlęta ważące 3-4 kg - 6-8,5 ml, 5-6 kg - 10,7-12,8 ml, 7-8 kg - 15-17 ml, 9-10 kg - 19-21 ml, 3-4 razy dz.; dzieci ważące 11-15 kg - 23,5-32 ml, 20-25 kg - 42,8-53,5 ml, 30-35 kg - 64-75 ml, 45-50 kg - 96-107 ml,3-4 razy dz.

Odwar: 2 łyżki korzenia zalać 2 szkl. wody; gotować 5 minut; odstawić na 20 minut; przecedzić. Pić jak napar.

Nalewka łopianowa - Tinctura Bardanae: pół szkl. korzeni lub liści zalać 400 ml wódki; wytrawiać

14 dni; przefiltrować. Zażywać 3-4 razy dz. po 5-10 ml; dzieci ważące 10-15 kg - 1-2 ml, 20-25 kg - 2,8-3,5 ml, 30-35 kg - 4-5 ml, 40-45 kg - 5,7-6 ml, 50-55 kg ? 7-7,8 ml, 3-4 razy dz.

Intrakt łopianowy - Intractum Bardanae: pół szkl. korzeni lub liści zmielić i zalać 400 ml alkoholu 40% o temp. 70-80° C; wytrawiać 10 dni; przefiltrować. Zażywać jak nalewkę. Podobnie przyrządza się alkoholaturę zimną ze świeżego korzenia lub liścia.

Uwaga! Leczenie wewnętrzne należy zawsze skojarzyć z leczeniem zewnętrznym, jeśli chodzi o choroby skórne.

Olej łopianowy - Oleum Bardanae: 1 szkl. świeżych lub suchych korzeni, albo też liści zalać 200 ml oleju winogronowego lub oliwy o temp. 50-60° C; wytrawiać 14 dni; przefiltrować.

Zażywać 2 razy dz. po 1-2 łyżki przy osłabieniu i zaparciach oraz w celu wyregulowania przemiany materii i jako lek żółciopędny.

Stosować ponadto do przemywania skóry w celach kosmetycznych, do maseczek olejowych (działających odżywczo, regenerująco, przeciwzapalnie, natłuszczające, wybielające, odkażająco i przeciwzmarszczkowo) oraz do wcierania we włosy suche, zniszczone ondulacją i farbowaniem, przy wypadaniu, łamliwości, rozdwajaniu oraz przy łupieżu suchym.

Używać również do okładów na ropnie, czyraki, rany, oparzenia, odleżyny, rozpadliny skórne, owrzodzenia, odparzenia i inne schorzenia skórne, w tym także u niemowląt.

Przy zaparciach, bolesnych parciach na kał, zapaleniu jelita grubego, odbytu i guzkach krwawniczych - stosować do wlewów doodbytniczych w ilości 100-200 ml o temp. 38o C; są bardzo skuteczne.

Sok ze świeżego korzenia i (lub) liścia, otrzymany przy pomocy sokowirówki zażywa się 3 razy dz. po 1-2 łyżeczki. Można go też zakonserwować przy pomocy alkoholu 40% (100 ml na 100 ml).

Ze świeżego korzenia i liścia można przyrządzić macerat i napar (2 łyżki surowca na 1 szkl. wody) i pić 2-3 razy dz. po 100-150 ml. Masę roślinną należy dwukrotnie przepuścić przez sokowirówkę, za drugim razem po zalaniu niewielka ilością ciepłej przegotowanej wody.

Rp. Olej łopianowy - 50 ml, Olej dziurawcowy (lub nafta dziurawcowa) - 20 ml, Olej rycynowy -

20 ml, Linomag - płyn lub krem - 30g, Olej nagietkowy (lub nafta nagietkowa) - 20 ml. Wymieszać. Stosować, co przemywania skóry nieznoszącej mydła, suchej oraz wrażliwej, do leczenia ran, o
wrzodzeń, odparzeń, łuszczycy, trądzika młodzieńczego, czyraków, ropni, pryszczy ropnych, nadżerek, rozpadlin skórnych, oparzeń i spierzchniętych warg.

Leczy także łupież suchy oraz liczne choroby włosów, zwłaszcza suchych.

Przy zaparciach, guzkach krwawniczych oraz bolesnym parciu na kał zastosować do lewatyw (wówczas nie mogą być wyciągi sporządzone na nafcie, lecz tylko na oliwie).

Rp. nalewka łopianowa - 10 ml, nalewka pokrzywowa - 10 ml, nalewka skrzypowa - 10 ml. Płyny zmieszać.

Zażywać 3 razy dz. po 5 ml. Preparat wcierać we włosy przed umyciem (na 8 godzin) w celu nadania im połysku, puszystości oraz w celu ich odżywienia i wzmocnienia.

Wskazania: zaburzenia przemiany materii, skąpomocz, choroby skórne.

Rp. nalewka łopianowa - 10 ml, nalewka tatarakowa - 10 ml, nalewka z arniki - 10 ml, nalewka nagietkowa - 10 ml, nalewka glistnikowa - 10 ml. Płyny zmieszać.

Zażywać 3 razy dz. po 5 ml. Schorzałe miejsca przemywać 2-3 razy dz. Do płukania włosów używać rozcieńczony preparat: 1 łyżka leku na 500 ml wody.

Wskazania: trądzik młodzieńczy i różowaty, łuszczyca, owrzodzenia, pryszcze w czasie miesiączki, wypryski; bóle brzucha, zaburzenia metaboliczne i trawienne, brak łaknienia, skurcze jelit i żołądka, zaburzenia w wydzielaniu żółci, zaburzenia sercowe.

Rp. napar łopianowy - 100 ml, jajko surowe - 1 szt., napar tatarakowy - 100 ml

Składniki wymieszać (jajko rozbić w chłodnym naparze). Włosy zwilżyć obficie płynem, przykryć folią na 3 godz.; następnie włosy umyć i wypłukać starannie w naparze pokrzywowym.

Wskazania: wypadanie włosów, zniszczone włosy zabiegami fryzjerskimi.

Rp. korzeń (liść) łopianu - 1 łyżka, kłącze perzu - 1 łyżka, ziele mniszka - 1 łyżka, liść pokrzywy - 1 łyżka, Liść babki - 1 łyżka, Kwiat nagietka - 2 łyżki

Składniki wymieszać. 2 łyżki mieszanki zalać 2 szkl. wrzącej wody; odstawić na 30 minut; przecedzić. Pić jak napar z łopianu.

Wskazania: zaburzenia przemiany materii, choroby skórne, zakaźne, wątroby, trzustki, żołądka i pęcherzyka żółciowego, nieżyt jelit, zaparcia, zaburzenia trawienne, skąpomocz, kamica moczowa, zapalenie przydatków, osłabienie, po zatruciach.

Rp. korzeń łopianu - 1 łyżka, korzeń arcydzięgla - 1 łyżka, kłącze tataraku - 1 łyżka, ziele fiołka trójbarwnego - 1 łyżka, ziele ruty - 1 łyżka, ziele skrzypu - 1 łyżka, ziele nawłoci - 1 łyżka

Zmieszać. Przyrządzić i pić jak wyżej.

Wskazania: skąpomocz, stany zakażeniowe i zapalne układu moczowego, kamica moczowa, po zatruciach, choroby skórne, pękanie i przepuszczalność naczyń krwionośnych, choroby zakaźne, wątroby, trzustki, śledziony, pęcherzyka żółciowego i żołądka, nieżyt jelit, zaparcia, zaburzenia przemiany materii, choroby oczu.

Rp. korzeń łopianu - 1 łyżka, owoc jałowca - 1 łyżka, liść rozmarynu - 1 łyżka, ziele glistnika - 1 łyżka, Liść mięty - 1 łyżka.

Wymieszać. Przyrządzić jak wyżej. Pić 3 razy dz. po 100 ml.

Wskazania: skąpomocz, obrzęki, dna, reumatyzm, kamica moczowa, skąpe i bolesne krwawienia miesiączkowe, niewydolność wątroby, żółtaczka, bóle wątroby i pęcherzyka żółciowego, zastoje i brak żółci, kamica żółciowa, choroby trzustki, skurcze mięśni gładkich, bóle brzucha, choroby zakaźne i skórne, przeziębienie, zaparcia, ostre zaburzenia trawienne.

---