kolos z rzymu, Prawo UKSW I rok, II semestr, Rzym, kolosy


RZYMSKIE SYSTEMATYZACJE PRAWA PRYWATNEGO

Systematyka ustawy XII tablic

Po długich walkach plebejuszy z patrycjuszami o spisanie prawa w 451 r. p.n.e. wybrano 10-cio osobowy zespół - decemwirów. W pierwszym roku urzędowania zespołu spisano 10 tablic, a w następnym 2. Ustawa ta zajmowała się przede wszystkim prawem publicznym. Proces wtedy odbywał się w ciągu 1 dnia. Sędzia pisał wyrok ostateczny bez uzasadnienia (proces rzymski toczył się w dwu fazach: in iure i apud iudicem)

Systematyka edyktowa

Edykty pretorskie - akty te wywodziły się z bieżącej działalności pretora, jako urzędnika przygotowującego post. sądowe. Choć mało przejrzysta systematyka, miała dużą popularność (np. Codex Theodosianus, Digesta i Codex Justyniana).

Edykt składał się z części:

1 - zasady dotyczące zakresu działania pretora i postępowania przed jego urzędem

2 i 3 - przedstawiały przypadki udzielenia przez pretora ochrony prawnej

4 - sposoby egzekwowania orzeczeń sądowych

5 - przypadki udzielenia ochrony w trybie pozaprocesowym.

Systematyka naukowa

→ Systematyka Cycerona

→ Systematyka Instytucji Gaiusa

Systematyka pandektowa

ŹRÓDŁA PRAWA

Periodyzacja prawa rzymskiego

Rozwój prawa nie pokrywa się z rozwojem państwa. Od 753 r p.n.e. (tradycyjnie przyjęta data założenia Rzymu) do śmierci Justyniana I (565 r n.e.) państwo rzymskie przybierało różne formy ustrojowe.

Ustrój polityczny

  1. królestwo - od 753 r. p.n.e. do 509 r. p.n.e.

  2. republika - od 509 r. p.n.e. do 27 r. p.n.e.

  • pryncypat - od 27 r. p.n.e. do 283/3 r. n.e. (reformy Dioklecjana)

  • dominat - od 283/4 r n.e. do 476 r n.e.

  • Rozwój prawa

    Źródła prawa w okresie archaicznym

    Źródła prawa w okresie przedklasycznym

    Źródła prawa w okresie klasycznym

    1. Ius respondendi