wyklady Bubiło, studia prawnicze, 4 rok, prawo handlowe


Rys historyczny:

Spółka w starożytności była znana jako forma współdziałania. Spółka w prawie rzymskim: stanowiła porozumienia, co najmniej dwóch osób wzajemnie się zobowiązujących do osiągania wspólnego celu wspólnymi środkami ekonomicznymi. Istniały także spółki jednoosobowe powstałe w toku działalności na skutek nabycia przez jednego wspólnika pozostałych udziałów.

Najstarsza spółka- spółka komandytowa(finansujący przedsięwzięcie handlowe w formie spółki po zakończeniu działalności otrzymywał zwrot wyłożonego kapitału i połowy zysku a drugą połowę otrzymywał kupiec)

II RP

2 Rozporządzenia Prezydenta RP:

-1928 o spółce akcyjnej

-1933 o spółce zoo

27 VI 1934 Prezydent wydał rozporządzenie-kodeks handlowy i ten kodeks został częściowo uchylony przez art. 6 kc z 1964 r.

Kodeks spółek handlowych obowiązuje od 1 I 2001r. DZ.U.2001 nr 94 p 37, reguluje tworzenie podział organizacje łączenie i przekształcanie spółek handlowych. Jest to ustrojowe prawo spółek handlowych. Dzieli się na 6 tytułów:

Tytuł 1-wspólne dla wszystkich spółek zasady ogólne(oprócz spółki cywilnej)

Tytuł 2-regulacja poszczególnych typów spółek osobowych; jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna.

Tytuł 3-2 typy spółek kapitałowych: zoo i akcyjna

Tytuł 4-unormowania odnośnie procesów transformacyjnych

Tytuł 5 i 6 -przepisy końcowe przejściowe karne.

Poza zakresem regulacji KSH są sprawy w postaci: rachunkowość spółki, post rejestrowe(KRS) post upadłościowe, sprawy pracownicze, obrót papierami wartościowymi (akta okołokodeksowej regulacji)

Relacje pomiędzy KSH a aktami okołokodeksowymi kształtują się o dyrektywę dobrego sąsiedztwa i ograniczonej ingerencji(lex specialis legi generalia)

Relacje pomiędzy KSH a KC:

Zasada jedności prawa cywilnego( KS. Integralna cześć prawa cywilnego-art.2 KSH)

Przepisy KC stosuje się gdy:

Odpowiednie stosowanie KC oznacza:

Definicja spółki- nie ma ogólnej definicji tylko występują definicje poszczególnych typów spółek. art. 1 KSH; spółkami są :jawna partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, akcyjna ,zoo.

Spółka handlowa jest to:

Przedspółka- spółka osobowa przed wpisem do rejestru

Spółka prawa handlowego pojawia się w momencie wpisu do KRS.

Spółka prawa handlowego w prawie UE- traktat ustanawiający wspólnotę europejską DZ.U. z 2004 nr.90 poz.894/2.

Przez spółki rozumie się spółki prawa cywilnego bądź handlowego, spółdzielnie, inne osoby prawne prawa publicznego lub prywatnego za wyjątkiem spółek, których działalność nie jest nastawiona na osiąganie zysków. Każda spółka we wspólnocie musi podlegać porządkowi prawnemu określonego państwa członkowskiego, czyli systemowi prawa krajowego. Istnieją normy kolizyjne międzynarodowego prawa spółek-normują one, która spółka podlega pod daną normę prawna.

Na sferę wewnętrzną składają się stosunki pomiędzy wspólnikami a spółką oraz między spółką a członkami jej organu.

Sfera Wewnętrzna spółki:

Sfera zewnetrzna:

Umowa spółki handlowej: wspólnicy lub akcjonariusze zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu poprzez wniesienie wkładu oraz jeżeli umowa lub statut tak stanowi poprzez współdziałanie w inny określony sposób. Konsensus między wspólnikami-musi być jednomyślność odnośnie wszystkich elementów umowy.

Essentialia negoti umowy:

Spółki bezwkładowe nie istnieją.

Affectio societitas- wola zawiązania spółki

Przy spółce osobowej essentialia negoti -wymóg prowadzenia przedsiębiorstwa

Charakter prawny umowy spółki: czynność prawna

Spólka kapitałowa może powstać przy jednostronnej czynności prawnej np. akt założycielski.

Nieważność umowy spółki:

Polski system prawny nie przewiduje nieważności spółki z mocy samego prawa. Sąd rejestrowy może orzec o rozwiązaniu spółki wpisanej do rejestru. Odnosi się to tylko do spółek kapitałowych, w przypadku, gdy:

W postępowaniu rejestrowym sąd orzeka o rozwiązaniu spółki:

Podstawy prawne funkcjonowania spółki europejskiej:

    1. Rozporządzenie Rady Wspólnoty Europejskiej z 8 X 2001 r. o statucie spółki europejskiej

    2. Dyrektywa 15 Rady UE z 8X 2001 normuje uczestnictwo pracowników w spółce europejskiej

    3. Ustawa z 4.III 2005 o Europejskim Zgrupowaniu Inwestorów Gospodarczych i spółce europejskiej

Różnice pomiędzy spółkami cywilnymi a handlowymi:

1. Spółki prawa handlowego są, co do zasady przedsiębiorcami, działaja pod firmą.

W spółce cywilnej status przedsiębiorcy odnosi się tylko do jej wspólników i tylko w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej albo zawodowej(art4 ust 2)

2. Spółki osobowe posiadają podmiotowość prawną a spółki kapitałowe osobowość prawną

Spółka cywilna jest tylko unormowana stosunkiem cywilno prawnym niewyposażonym w zdolność prawną

3. Majątek spółki prawa handlowego jest ich własnym majątkiem

4. Spółki osobowe- zasadą jest subsydiarna solidarna ze spółką odpowiedzialność wspólników za jej zobowiązania z kolei w spółkach kapitałowych regułą jest, że za zobowiązania odpowiada całym majątkiem spółka a nie jej wspólnicy

W spółce prawa cywilnego za zobowiązania ponoszą odpowiedzialność solidarną wspólnicy

5. Spółki prawa handlowego są podmiotami prawa a więc mają zdolność prawną (zdolność procesową, zdolność upadłościową)

6. Spółki prawa handlowego powstają z mocy wpisu do KRS(wpis konstytutywny), są wyodrębnione organizacyjnie w stosunku do wspólników, jest dopuszczalna zmiana składu osobowego wspólników

W spółce cywilnej jest niezmienność składu osobowego wspólników

7.Spółka cywilna nie może być w formie jednoosobowej

Spółki prawa handlowego generalnie nie mogą występować jako spółki jednoosobowe(wyj spółka partnerska)

Przekształcenie spółki cywilnej:

art.26&4 spółka obligatoryjnie przekształci się w spółkę jawną: gdy przychody netto w każdy z dwóch ostatnich lat osiągały wartość 800tyś euro (każdy ze wspólników ma prawo zgłosić spółkę do KRS w okresie 3 m od zakończenie 2 roku obrotowego)

Fakultatywnie (prawo zgłoszenia do KRS przysługuje przede wszystkim wspólnikom łącznie z chwilą przekształcenia spółki cywilnej w spółkę jawna wszystkie prawa i obowiązki stanowią majątek wspólny wspólników- dochodzi do kontynuacji tej działalności spółki w sferze praw i obowiązków cywilnoprawnych.

Spółka cicha-34kh;682-695art

-wspólnik cichy, to taki inwestor bierny gdyż jego odpowiedzialność ogranicza się tylko do wysokości wniesionego wkładu, można go wyłączyć od udziału w stratach, upoważnia działaniem wkładu w przedsiębiorstwie, udział w zysku a jednocześnie nie ponosi odpowiedzialności za zobowiązania

-nie ma wpływu na proces zarządzania- był ograniczony wolą osób trzecich

Spółka osobowa-ma podmiotowość prawna ze zróżnicowanym w zależności od typu spółki modelem praw obowiązków i odpowiedzialności, która w oparciu o wyodrębnienie organizacyjne i majątkowe od wspólników prowadzi przedsiębiorstwo pod własna firma..(Art.89,103 &1p.1 KSH sp. partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjne- funkcjonują w formie spółki jawnej)

Cechy spółki osobowej:

Spółka kapitałowa-ma osobowość prawną, działa w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały w spółce zoo i akcje w spółce akcyjnej. Ponosi odpowiedzialność za swoje zobowiązania całym swym majątkiem. Może być tworzona w każdym celu prawnie dopuszczalnym.

Cechy spółki kapitałowej:

Elementy kapitałowe w spółkach osobowych:

-mają zdolność prawną, zdolność do czynności prawnych, zdolność sądową

-istnieje możliwość zbycia ogółu praw i obowiązków przez wspólników

-wspólnicy są zobowiązani do wniesienia wkładu do spółki

-odrębność majątku spółki od majątku wspólników

Elementy osobowe w spółkach kapitałowych:

-w spółce zoo prawo do indywidualnej kontroli

-prawo przeglądania protokołów

-w spółkach akcyjnych prawo do informacji, prawo każdego akcjonariusza do przeglądania księgi akcyjnej

Typologia spółek:

1.Spółka jawna-jest wzorem dla pozostałych spółek. Posiada zdolność prawną, czyli jest podmiotem prawa

2.Spółka partnerska-spółka osobowa, która prowadzi przedsiębiorstwo pod własna firma a której partnerzy mają na celu wykonywanie jednego lub więcej wolnych zawodów

3.Spólka komandytowa-spółka osobowa mająca na celu prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firma, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia (komplementariusz) a odpowiedzialność, co najmniej jednego wspólnika (komandytariusza) jest ograniczona do wysokości sumy komandytowej zadeklarowanej w umowie

Cechy:

-dwa rodzaje wspólników

-układ praw i obowiązków miedzy wspólnikami

-występowanie sumy komandytowej

4.Spółka komandytowo-akcyjna- spółka osobowa prowadząca przedsiębiorstwo pod własną firmą, w której wobec wierzycieli za zobowiązania spółki, co najmniej jeden wspólnik odpowiada bez ograniczenia a co najmniej jeden wspólnik jest akcjonariuszem

Cechy:

5.Spólka zoo-może być utworzona przez jedną lub kolka osób w każdym celu prawnie dopuszczalnym chyba, że ustawa stanowi inaczej. Na etapie powstawania zoo widać większy liberalizm ustawodawcy-przy zoo kapitał 50 tyś przy akcyjnej 500tyś.Odmienne instytucje nadzorów w spółce zoo i akcyjnej. Spółka akcyjne jest najbardziej rozwiniętą formą spółki kapitałowej.

6.Spółka akcyjna: najbardziej rozwiniętą forma spółki kapitałowej, ma osobowość prawna kapitał zakładowy podzielony na akcje. Spółka akcyjna odpowiada za zobowiązania wyłącznie swoim majątkiem może być utworzona w każdym celu prawnie dopuszczalnym przez jedną lub więcej osób. Założycielem nie może być jednoosobowa spółka zoo.

Modele spółek

1.Modele spółki jawnej:

-przed wpisem do KRS

-wpisane do KRS

2.Modele spółki partnerskiej;

-klasyczny(jak spółka jawna po wpisie do KRS)

-hybrydalny- prowadzenie spraw i reprezentacji spółki powierza się zarządowi a do partnerów należy kontrola prowadzenia spraw spółki

art.98&2KSH jednoosobowa spółka partnerska

3.Modele spółki komandytowej:

-klasyczny-komandytariusz ponosi odpowiedzialność osobista z sumy komandytowej oraz korzysta z prawa kontroli, wyrażenia zgody na czynności przekraczających zakres zwykłych czynności spółki

-pośredni-komandytariusz ma większe kompetencje w zakresie bieżącej działalności spółki

-dynamiczny-wykorzystuje się wszelkie możliwości, jakie dają wszelkie przepisy obowiązujące(względnie) celem umocnienia pozycji komandytariusza

4.Modele spółki komandytowo-akcyjnej:

-model spółki z przewaga w spółce jawnej

-model z dominacją elementów spółki akcyjnej

W ramach konstrukcji atypowych dopuszcza się możliwość jednoosobowej spółki komandytowo-akcyjnej

5.Modele z o.o.:

-osobowy

-kapitałowy

6.Modele spółki akcyjnej:

-duże

-małe

-anonimowe-są publiczne, w których akcjonariat jest bardzo rozproszony.

Atypowość spółek-wykorzystanie przepisów prawa do tworzenia konstrukcji i bezpośrednio niemieszczących się w konkretnym klasycznym modelu spółki np.; bezosobowa spółka kapitałowa(brak wspólników).W spółce nie ma żadnych wspólników a wspólnikiem jest sama spółka np.; spółka jednoosobowa z własnymi udziałami. Brak udziału w spółce z o.o. Możliwe to było do końca 2004 roku z o.o. teraz nie ma.

Spółki piramidalne-, w której zachodzą różnego rodzaju powiązania np.: w pionie(struktury holdingowe) powiązania podwójne(dwie jednoosobowe spółki zoo nabywają swoje udziały) powiązania trójkątne np. powiązania z udziałem 5 i więcej spółek, spółki jednoosobowe rzeczywiste np. gdzie udziały lub akcje należą do jednego wspólnika, spółki jednoosobowe pozorne, spółki jednoosobowe figurancie, spółki zwykłe gdzie udziały lub akcje przysługują jednemu wspólnikowi lub spółce

Hybrydalność spółek-wprowadzenie nowych rozwiązań prawnych deformujących istniejące konstrukcje, co byłoby niemożliwe bez wyraźnej normy prawnej

Prawo Unii Europejskiej:

Wyróżniamy dwa typy spółek prawa handlowego

1.Spółka europejska

2.EZIG-europejskie zgrupowanie interesów prawnych

Podstawy prawne:

-rozporządzenie 25 06 1985 o EZIG

-rozporządzenie 8 10 2001 o statucie spółki europejskiej

-dyrektywa 15 Rady UE z dnia 8 10 2001 regulująca uczestnictwo pracowników w spółce Europejskiej

-ustawa z 4 03 2005 o EZIG i spółce europejskiej

EZIG jest to typ spółki o charakterze mieszanym stanowiącym połączenie cech spółki jawnej z umową kooperacji. Jest to elastyczna i odformalizowana instytucja wyposażona w podmiotowość prawną, która umożliwia swoim członkom pochodzącym z przynajmniej dwóch różnych państw członkowskich wspólnoty powiązanie niektórych rodzajów ich działalności gospodarczej przy jednoczesnym uwzględnieniu ich prawnej i ekonomicznej niezależności.

Podobieństwo EZIG i spółki jawnej:

Cechy charakterystyczne EZIG:

Spółka Europejska-jest to spółka akcyjna o kapitale zakładowym podzielonym na akcje. Posiada osobowość prawną i zawsze ma charakter spółki handlowej bez względu na przedmiot jej przedsiębiorstwa. Podlega wpisowi do rejestru na zasadach określonych dla spółek akcyjnych. W każdym państwie europejskim(członkowskim) spółkę europejską traktuje się jak spółkę akcyjną utworzoną zgodnie z prawem państwa członkowskiego, w którym ma ona swoją statutową siedzibę. SE można przekształcić w spółkę akcyjną podlegającą prawu państwa członkowskiego, w którym ma siedzibę.

Powody podobieństwa organizacyjnego i kapitałowego SE do spółki akcyjnej:

-ta forma prawna występuje we wszystkich państwach europejskich

-forma kapitałowa umożliwia spółce akcyjnej podejmowanie przedsięwzięć gospodarczych na dużą skalę

Cechy charakterystyczne SE:

Spółka cywilna-stosunek cywilno prawny powstały na podstawie umowy, przez którą wspólnicy zobowiązują się dążyć do osiągnięcia wspólnego celu gospodarczego poprzez działanie w sposób oznaczony w szczególności przez wniesienie wkładów. Umowa spółki cywilnej jest umową nazwaną oraz stanowi jednocześnie prototyp wszystkich handlowych spółek osobowych

Cel umowy spółki cywilnej może zostać określony w sposób:

-ramowy

-szczegółowy poprzez określenie przedsiębiorstwa prowadzonego przez spółkę

Cel spółki cywilnej: generalnie jest to cel gospodarczy obejmujący korzyści ekonomiczne, korzyścią taką może być nie tylko i wyłącznie zysk, ale też oszczędności wydatki poprzez stworzenie sprawnie zarządzanej struktury. Ograniczeniem celu spółki cywilnej jest art.58KC.

Wspólnicy spółki cywilnej mogą prowadzić jedno lub więcej przedsiębiorstw(art.43zn10KC)

Normatywna koncepcja osoby prawnej:

Zgodnie z tą teorią osobowość prawną poza Skarbem Państwa mają tylko takie jednostki organizacyjne, którym przepis szczególny nadaje osobowość prawną. Spółka cywilna nie jest ani osobą prawną ani jednostką organizacyjną wyposażoną w zdolność prawną. Wspólnicy stanowią podmiot praw i obowiązków. Zgodnie z art.3 KP spółka cywilna pomimo braku podmiotowości cywilno-prawnej może być pracodawcą

Spółka cywilna jako pracodawca: nie ma przeszkód do zawarcia z jednym ze wspólników umowy o pracą pod warunkiem, że w ramach stosunku pracy nie będzie wykonywał usług, które wniósł tytułem wkładu do spółki jak również prowadził jej spraw.

Rodzaje wkładów:

-prawo własności

-inne prawa rzeczowe

-świadczenie pracy oraz usług

Zasady prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej:

Wady prowadzenia działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej:

Spółka cywilna nie jest odrębnym rodzajem spółki a jedynie umową nienazwaną na podstawie, której osoba zwana wspólnikiem cichym uczestniczy wkładem(najczęściej pieniężnym) w przedsiębiorstwie prowadzonym przez drugiego wspólnika.

Wspólnik cichy = inwestor bierny

Wspólnik cichy nie ujawnia się wobec osób trzecich nie jest współwłaścicielem przedsiębiorstwa, nie ma prawa do zarządzania przedsiębiorstwem.

Wspólnikami spółki cywilnej mogą być:

-osoby fizyczne

-osoby prawne

-podmioty zbiorowe mogą pojawiać się jako wspólnicy spółki cywilnej

Essentialia negoti:

-oznaczenie wspólników

-oznaczenie wspólnego celu gospodarczego

-określenie sposobu, w jakim wspólnicy zobowiązują się dążyć do tego celu

Przykłady przepisów względnie obowiązujących:

Ze względu na stosunek postanowień spółki cywilnej do względnie obowiązujących przepisów KC możemy wyróżnić trzy rodzaje postanowień:

    1. Postanowienia umowy, które są powtórzeniami rozwiązań KC

    2. Postanowienia umowy, które są całkowicie odmienne od KC

    3. Postanowienia umowy częściowo modyfikujące postanowienia KC

Przepisy bezwzględnie obowiązujące:

Umowa spółki cywilnej jest umową nazwaną zobowiązującą konsensualną losową odpłatną wzajemną ciągłą.

Etapy rejestracji działalności gospodarczej w formie spółki cywilnej:

    1. Zawarcie umowy w formie pisemnej

    2. Ewidencja działalności gospodarczej-14dni od zawarcia umowy

    3. Uzyskujemy numer Regon-Krajowy Rejestr Urzędowy Podmiotów Gospodarki Narodowej prowadzi go Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

    4. Założenie rachunku bankowego, wspólnicy mogą mieć jeden rachunek bankowy

    5. Uzyskanie numeru NIP

    6. Udanie się do ZUS i zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych(7dni)

    7. Państwowa Inspekcja Pracy-30 dni od zatrudnienia pracownika

Składniki majątku spółki cywilnej:

-wkłady wniesione do spółki oraz składniki majątku nabyte podczas trwania spółki(klienci, dobra marka)

Konsekwencje występowania wspólności łącznej:

  1. Dotyczy stosunków wewnętrznych i polega na tym, że wspólnik nie może rozporządzać udziałem we wspólnym majątku i poszczególnych składnikach tego majątku ani nie może się domagać podziału majątku wspólnego wspólników

  2. W czasie trwania spółki wierzyciel nie może żądać zaspokojenia z udziału wspólnika we wspólnym majątku ani z udziału w poszczególnych składnikach tego majątku.

  3. Przedmiotem wkładu niepieniężnego może być każde dobro przedstawiające jakąkolwiek wartość majątkową o ile jest zbywalne i może się stać ekonomicznym podłożem działalności spółki. Wkład niepieniężny to np. wniesienie wartości rzeczy(aport) wniesienie innych praw( dzierżawa, papiery wartościowe, wierzytelności prawa na dobrach niematerialnych) świadczenie usług.

Wniesienie wkładu-ogół niezbędnych czynności zarówno prawnych jak i faktycznych uniemożliwiających wspólnikowi wykorzystanie tego wkładu w celu realizacji wspólnego celu gospodarczego.

Wniesienie nieruchomości-do nabycia nieruchomości przez wspólników spółki cywilnej konieczne jest pod rygorem nieważności zawarcie umowy przeniesienia własności w formie aktu notarialnego.

Domniemanie jednakowej wartości wkładu-zachodzi tylko i wyłącznie w przypadku wkładów niepieniężnych. Domniemanie ma charakter usuwalny, może zostać obalone.

Podwyższenie wkładu jest dopuszczalne tylko i wyłączenie podczas trwania umowy spółki. Jest do tego wymagana jednomyślna uchwała wspólników, ale nie ma przeszkód do umieszczenia w umowie spółki zapisów o podwyższeniu wkładu w przypadku wystąpienia określonych okoliczności np. ponoszenie przez spółkę strat.

Prowadzenie spraw spółki polega na dokonywaniu czynności faktycznych polegających na podejmowaniu wszelkich decyzji we wszelkich sferach działania, podejmowaniu decyzji przygotowawczych do dokonania czynności prawnych a także na podejmowaniu decyzji niezwiązanych z wykonywaniem czynności prawnej.

Należą do nich:

-prowadzenie spraw zwykłego zarządu

-prowadzenie spraw przekraczających zakres zwykłego zarządu

-czynności nagłe

Każdy ze wspólników może bez zgody innych wyrażonej w formie uchwały prowadzić sprawy spółki, które nie przekraczają zwykłego zarządu. Jednakże każdy ze wspólników może wnieść sprzeciw w takim wypadku wymagana będzie uchwała wspólników. Uchwała ta nie będzie potrzebna do dokonywania czynności nagłych, których zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty

Prawo do zysku: prawo do żądania podziału i wypłaty zysku. Przez zysk należy rozumieć cześć majątku spółki, jaka pozostanie w chwili zamknięcia okresu obrachunkowego po potrąceniu wartości wkładu oraz wszelkich poniesionych przez spółkę kosztów.

Podział:

-ogólne prawo do zysku

-konkretne roszczenie o wypłatę określonej części zysku

Lwia spółka(societas leonia)-porozumienie zgodnie, z którym jeden wspólnik ponosi wyłącznie straty a inny wspólnik pobiera wyłącznie korzyści

Prawo do udziału w zyskach i stratach jest objęte przepisami względnie obowiązującymi. Każdy wspólnik, co do zasady uczestniczy w stratach w takim samym udziale, w jakim uczestniczy w zyskach.

Przez straty rozumiemy zmniejszenie się majątku spółki poniżej wartości wniesionej przez wspólników wkładów.

Reprezentacja spółki:

Każdy wspólnik jest zobowiązany do reprezentowania spółki.

Modyfikacje umowne zasad reprezentacji spółki:

  1. Powierzenie reprezentowania spółki jednemu wspólnikowi

  2. Wskazanie czynności określonych rodzajowo lub za pomocą określonej kwoty, które wymagają łącznej reprezentacji wszystkich lub niektórych wspólników

  3. Wskazanie, że reprezentować spółkę mogą łącznie niektórzy wspólnicy lub też nawet wszyscy.

Sposób reprezentacji spółki zależy od:

-liczby wspólników

-wysokości obrotów

Roszczenie odszkodowawcze pomiędzy wspólnikami: w przypadku, gdy jeden ze wspólników podejmuje działanie na szkodę pozostałych. Dotyczy to generalnie jedynie stosunków wewnętrznych spółki.

Zobowiązania spółki:

Zobowiązania spółki należy odróżnić od zobowiązań indywidualnych każdego ze wspólników. W przypadku zobowiązania spółki musi zaistnieć związek pomiędzy realizacja wspólnego celu a zaciągniętym zobowiązaniem.

W umowie pomiędzy wierzycielem a wspólnikami można wyłączyć odpowiedzialność z art.864

Istnieje dopuszczalność potrącenia wierzytelności jednego ze wspólników z wierzytelnością wierzyciela spółki cywilnej(warunek: wzajemność tych wierzytelności i jednorodzajowość świadczeń)

Dopuszczalne jest także powództwo wzajemne. Istnieje także możliwość przejęcia i zwolnienia z długu, przy czym nie jest dopuszczalne przejęcie długu przez jednego wspólnika od drugiego. Dług powinna przejąć osoba trzecia, która wstępuje na miejsce wspólnika. Istnieje możliwość powierzenia osobom trzecim prowadzenia spraw spółki jest to jedyny wyjątek w zakresie konstrukcji spółek.

Uprawnienia kontrolne wspólników:

Katalog uprawnień obligacyjnych:

1.Prawo do żądania podziału i wypłaty zysku.

2.Prawo do części majątku spółki w razie wystąpienia wspólnika ze spółki.

3.Prawo do części majątku spółki w przypadku jej rozwiązania.

4.Zakaz rozszczepiania praw półkowych oznaczających, że wspólnik nie może przykładowo zbyć prawa zysku zachowując jednocześnie pozostałe prawa korporacyjno-obligacyjne. Powyższy zakaz odnosi się, zatem do ogólnych spółkowych praw obligacyjnych.

W spółce cywilnej zachodzi zasada niezmienności składu osobowego wspólników. Zasada ta nie ma jednak charakteru bezwzględnego np. wystąpienie wspólnika ze spółki, wstąpienie spadkobierców zmarłego wspólnika na jego miejsce.

Rozliczenie z ustępującym wspólnikiem:

Sposób rozliczenia zależy od rodzaju wniesionego wkładu. Etapy:

  1. Rozliczenie z tytułu wniesionych do spółki wkładów

  2. Wypłacenie ustępującemu wspólnikowi części majątku spółki. Od części wspólnego majątku odejmuje się wartość wkładu wszystkich wspólników w tym także tego, który ustępuje ze spółki. Następnie w tak ustalonym majątku określa się udział ustępującego wspólnika, który odpowiada stosunkowi, w jakim uczestniczy on w zyskach spółki.

Te uprawnienia obligacyjno-spółkowe łącznie składają się na prawa spółkowe. Prawa te mają charakter majątkowy.

Rozwiązanie spółki: Zdarzenie prawne, którego skutkiem stosunek spółki ustaje jednocześnie względem wszystkich wspólników

Przyczyny rozwiązania spółki:

  1. Nastąpienie zdarzenia, które zgodnie z postanowieniami umowy prowadzi do rozwiązania (upływ określonego w umowie spółki czasu trwania)

  2. Osiągnięcie przez spółkę celu dla realizacji, którego została utworzona.

  3. Gdy osiągnięcie celu spółki stało się niemożliwe.

  4. Gdy w spółce pozostał jeden wspólnik

  5. Zgoda wszystkich wspólników(jednomyślna uchwała)

  6. Orzeczenie sądu na podstawnie żądania wspólnika.

Prawo żądania przez wspólnika rozwiązania spółki przez sąd jest uprawnieniem korporacyjnym:

Jest to postępowanie toczące się w trybie procesowym przed sądem gospodarczym a wyrok zapadły w takiej sprawie ma charakter konstytutywny.

Firma i prokura:

Firma jest instytucją powszechnego prawa cywilnego jest nazwą, pod którą działa każdy przedsiębiorca. Pojęcie przedsiębiorcy pojawia się w:

-art.41kc

-ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji art. 2

-ustawa o swobodzie działalności gospodarczej art. 4 ustęp1

-ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów art.4

-ochrona dóbr osobistych(firmy)art.43 zn10,art.24 dobra osobiste(imię i nazwisko)

Nazwa osoby prawnej, która nie jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów KC nie podlega przepisom KC o firmie .Firma ma zawsze charakter osobisty. Pod firmą przedsiębiorca występuje zarówno w postępowaniu sądowym administracyjnym w obrocie, pod nią pozywa i jest pozywany. Firma pełni funkcję indywidualizującą w obrocie, przedsiębiorca jest uprawniony i zobowiązany do posługiwania się firmą. Firma musi być, zatem jawna wobec wszystkich osób trzecich-zachodzi konieczność ujawnienia jej we właściwym rejestrze chyba, że przepisy szczególne stanowią inaczej.

Kodeks cywilny nie rozstrzyga czy wpis firmy do rejestru następuje z urzędu czy na wniosek, jedynie ustawa o KRS przewiduje postępowanie wnioskowe. Sąd rejestrowy zmuszony jest każdorazowo dbać, aby przestrzegano przepisów o ujawnieniu firmy w rejestrze przedsiębiorców a także powinien czuwać nad tym, aby do rejestru zostały wpisane tylko te firmy, których brzmienie odpowiada bezwzględnie obowiązującym przepisom. W razie zgłoszenia do rejestru firmy o brzmieniu podobnym do brzmienia firmy wcześniej zarejestrowanej sąd rejestrowy powinien z urzędu rozróżnić czy firma zgłoszona później dostatecznie odróżnia się od firmy już zarejestrowanej. Sąd rejestrowy powinien, zatem dbać nie tylko o to, aby przedsiębiorcy zgłosić firmy do rejestru, ale również w razie wystąpienia zdarzeń prawnych, z którymi związany jest obowiązek zmiany firmy przedsiębiorcy takiej firmy zmiany dokonali i zgłosili nowe jej brzmienie do rejestru. Sąd rejestrowy powinien także dbać o to, aby w rejestrze nie figurowały firmy, do których prawa już wygasły.

Brzmienie firmy:

Firma powinna mieć brzmienie słowne, niedopuszczalne jest tworzenie firm dwu lub trójwyrazowych( graficznych, plastycznych).Wnioski o ujawnienie firmy w rejestrze składa się na urzędowych formularzach, w których firmę można określić jedynie słownie. W aktualnym stanie prawnym nie ma możliwości zgłoszenia firmy w innej postaci.

Firma osoby fizycznej, która jest przedsiębiorcą stanowi jej imię i nazwisko. W KC brak jest przepisów określających język, w którym ma być zgłoszona firma, może być, zatem skonstruowana w języku obcym. W szczególności handlowe spółki kapitałowe mogą być określane w innym języku niż polski(każdorazowo z regulacjami danego języka)

Firma składa się z:

Nie jest dopuszczalne używanie w obrocie skrótów firmy.

Prawo firmowe-jest to zespół norm wynikających bezpośrednio z KC a także z takich aktów prawnych jak

-ustawa o KRS

-ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, które związane są z tworzeniem, używaniem, rozporządzaniem i ochroną prawa do firmy.
Wyróżniamy następujące zasady związane z realizacją prawa firmowego:

Zasada prawdziwości firmy: wiąże się z koniecznością przedstawienia w firmie danych, które są prawdziwe. Firma nie może, bowiem nigdy wprowadzać w błąd w szczególności, co do osoby przedsiębiorcy. Niedopuszczalne jest, zatem zamieszczanie w firmie określeń sprzecznych z prawem lub zasadami współżycia społecznego.

Zasada jedności firmy: przedsiębiorca może obrać tylko i wyłącznie jedną firmie. Może posiadać oddziały, ale nie może przy nich stosować różnych firm. Firma oddziału osoby prawnej powinna zawierać pełna nazwę zakładu głównego określony oddział a także dodatek wskazujący miejscowość, w której oddział ma siedzibę. Utrata przez daną jednostkę statusu oddziału prowadzi do wygaśnięcia uprawnienia używania firmy oddziałowej to samo dotyczy nabycia oddziału przez innego przedsiębiorcę. W takim przypadku nabywca oddziału powinien przyjąć nowe brzmienie firmy, jeżeli status oddziału zostanie przez niego utrzymany.

Zasada wyłączności firmy: każda firma powinna dostatecznie odróżniać się od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku

Zasada jawności firmy: wynika z niej obowiązek wpisu firmy do rejestru. Informacje o firmie są ogólnie dostępne.

Zasada ciągłości firmy: wiąże się z możliwością korzystania z firmy w dotychczasowym lub uzupełnionym brzmieniu jako następstwa utrzymania zarówno dobrej sławy firmy jak i odpowiedniej relacji ze zdobytą klientelą. W przypadku utraty członkostwa przez wspólnika, którego nazwisko było umieszczone w firmie spółka może zachować w swej firmie nazwisko byłego wspólnika tylko za wyrażoną zgodą na piśmie jego zgodą a w razie śmierci za zgodą jego małżonka i dzieci. Powyższa zgoda jest wymagana niezależnie od tego czy nazwisko wspólnika znajduje się w korpusie firmy czy w dodatku fakultatywnym. Zgoda ta może być w każdym czasie odwołana niezależnie od tego czy doszło do naruszenia dóbr osobistych wspólnika. W przypadku przekształcenia spółki zmiana brzmienia firmy związana z przekształceniem nie polega tylko na zmianie dodatkowego oznaczenia wskazującego na charakter spółki, ale ponadto spółka przekształcona ma obowiązek dodawania oznaczenia dawnej firmy wraz z wyrazem ,,dawniej” przez okres, co najmniej roku od dnia przekształcenia (zasada ciągłości obligatoryjnej)

Zasada niezbywalności firmy: firma nie może być zbywana. Następuje oderwanie firmy od przedsiębiorstwa w przypadku jego sprzedaży. Czynność zbycia firmy(niezależnie od tytułu obligacyjnego) będzie zawsze bezwzględnie nieważna. Niedopuszczalne jest również obciążanie firmy ograniczonym prawem rzeczowym(zastaw i hipoteka).Dopuszczalne jest jedynie dokonanie czynności upoważniających, których treścią będzie zezwolenie innemu przedsiębiorcy na korzystanie z cudzej firmy.

Firma osoby fizycznej: brzmienie takiej firmy nie może obejmować skrótu imienia albo podania wyłącznie pierwszej litery imienia. Zmiana nazwiska każdorazowo wymaga ujawnienia w ewidencji.

Firma osoby prawnej: musi zawierać, co najmniej nazwę i oznaczenie formy prawnej. Spółka kapitałowa w organizacji musi każdorazowo posiadać dodatek w organizacji. Spółka w likwidacji musi każdorazowo uwzględniać dodatek w likwidacji. Firma może zawierać imię i nazwisko osoby fizycznej, jeżeli służyłoby to ukazaniu powiązania tej osoby z powstałą działalnością tego przedsiębiorcy. Firma może zawierać nazwiska postaci fikcyjnych literackich. Firma przedsiębiorcy, który uprawniony jest do używania cudzego nazwiska nie może stać na przeszkodzie osobie noszącej to nazwisko, która zamierza prowadzić własną działalność gospodarczą.

Korpus jest to trzon firmy jego cześć główna, dzięki której firma konkretnego przedsiębiorcy może spełniać właściwą jej funkcję. Każda firma musi zawierać korpus. Są przypadki, w których korpus firmy określa ustawodawca: TVP spółka akcyjne, PKP spółka akcyjna. Osoba prawna, której firmę określa ustawa nie jest uprawniona do zmiany tej nazwy poprzez sprowadzenie do niej dodatkowych elementów nieprzewidzianych w akcie ją powołującym.(w ustawie)

Dodatki stanowią element uzupełniający korpusu firmy. Może się zdarzyć, iż nie w każdej firmie wystąpi dodatek obligatoryjny jest on, bowiem względny w przypadkach, w których sam korpus firmy wskazuje na charakter prawny przedsiębiorcy.

Dodatek w organizacji ma charakter obligatoryjny a spółki mają obowiązek z niego skorzystać, choć nie określają go oni w umowie(statucie) spółki oraz nie zgłaszają do rejestru przypadku przekształcenia w fazę spółki właściwej ten dodatek w organizacji odpada automatycznie i nie ma potrzeby dokonywania w związku z tym żadnych czynności gdyż zgłoszenie do rejestru obejmuje wyłącznie firmę właściwą.

Dodatki fakultatywne mogą być, ale nie muszą się pojawiać. Najczęściej dotyczą one przedmiotu z zakresu działalności przedsiębiorcy siedziby lub obszaru działania bądź stosowanych produkcji np. pralnia, kwiaciarnia, perfumeria, fabryka samochodów, salon kosmetyczny. Dopuszczalne są też dodatki odnoszące się do wspólników np. junior senior, ojciec, syn, bracia. Dopuszczalne są tez dodatki dotyczące kwalifikacji zawodowych np. artysta, malarz, mistrz jubilerski, zootechnik.

Rodzaje firm:

  1. Osobowe, rzeczowe, fantazyjne, kombinowane.

  2. Pierwotne, pochodne.

  3. Proste, złożone.

Ad.1.

Osobowe: zawierają nazwisko albo imię lub tez firmy(nazwy).

Rzeczowe: najczęściej określają przedmiot działalności przedsiębiorcy bądź też inne obiektywne cechy tej działalności. Są związane ze spółkami kapitałowymi.

Fantazyjne: są to takie firmy, których korpus tworzą słowa czasem sztucznie stworzone albo skróty, którym nie odpowiadają w języku polskim żadne znaczenia( neologizmy, postacie mitologiczne)

Kombinowane: polegają na połączeniu elementów rzeczowych albo osobowych z fantazyjnymi.

Ad.2.

Pierwotne: Występują w związku ze swoim pierwotnym brzmieniem ustalonym w aktach założycielskich.

Pochodne: Występują gdy w wyniku zmiany nazwiska dochodzi do zmiany treści pierwotnie zarejestrowanej firmy.

Ad.3.

Proste: składają się jedynie z obowiązkowego korpusu i dodatków obligatoryjnych

Złożone: korpus, dodatki obligatoryjne, dodatki fakultatywne.

Ochrona prawa do firmy-art.43 zn.10 KC

Prawo do firmy jest prawem podmiotowych osobistym o charakterze bezwzględnym skutecznym(erga omnes).Ta ochrona prawa do firmy przysługuje wszystkim niezależnie od tego czy przedsiębiorca używa swojej firmy w stosunkach obronnych np.:, gdy przedsiębiorca zaniechał prowadzenia działalności, ale firma nadal pozostaje wpisana w rejestrze. Prawo do firmy powstaje z chwilą wpisu firmy do rejestru. Ochrona prawa do firmy realizowana jest w postępowaniu nieprocesowym.

Prokura:

Zakres umocowania: jest t szczególnego rodzaju pełnomocnictwem o z góry określonym ustawowym zakresie umocowania.

Prokurent w ramach swojego umocowania może w szczególności:

Prerogatywy prokurenta:

W ramach prokury występują dwa stosunku prawne:

-zewnętrzny; pomiędzy prokurentem a osobami trzecimi

-zewnętrzny-pomiędzy przedsiębiorcą a prokurentem

Ustawowe ograniczenia prokury:

Do zbycia przedsiębiorstwa dokonywania czynności prawnej na podstawie, której następuje oddanie do czasowego korzystania oraz do zbywania i obciążenia nieruchomości niezbędne jest dodatkowo posiadanie przez prokurenta pełnomocnictwa do poszczególnych czynności.

Prokurent-nie może wnieść całego przedsiębiorstwa mocodawcy w jego imieniu jako wkładu do spółki już istniejącej albo nowo zawiązanej(gdyż jest to równoznaczne z jego zbyciem). Nie może żądać rozwiązania likwidacji mocodawcy(to prowadzi do rozwiązania przedsiębiorstwa). Prokurent nie może podejmować czynności dotyczących wewnętrznych lub organizacyjnych spraw przedsiębiorcy np.: zwoływać walnego zgromadzenia wspólników spółki akcyjnej. Nie może zgłaszać do rejestru faktu udzielenia prokury chyba, że posiada pełnomocnictwo szczególnie do tego zgłoszenia. Nie może podpisywać sprawozdania finansowego mocodawcy oraz bilansu.

Prokura nie może być przeniesiona, ale prokurent może ustanowić pełnomocnika do pewnej czynności lub rodzaju czynności.

Podmioty, które mogą ustanawiać prokurenta:

-mocodawcą musi być przedsiębiorca w rozumieniu art.43^1 KC o ile podlega wpisowi do rejestru przedsiębiorców(spółki prawa handlowego: osobowe, kapitałowe, przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, stowarzyszenia, fundacje, jeżeli podejmują działalność gospodarczą, przy spółkach kapitałowych mocodawcą mogą być tylko spółki, które prowadzą przedsiębiorstwo.

Przedsiębiorcą mogą być osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą(od 1.01.2007r. istnieje możliwość wpisu do ewidencji działalności gospodarczych dane tzw. stałego pełnomocnika)

Prokury nie może udzielić spółka cywilna mogą natomiast jej udzielić wspólnicy spółki. Nie można udzielić prokury w przypadku, gdy przedsiębiorca jest w likwidacji lub, gdy ogłoszono jego upadłość. Prokura ustanowiona przed likwidacją bądź ogłoszeniem upadłości wygasa.

Zdolność do bycia prokurentem: prokurentem może być jedynie osoba fizyczna posiadająca pełną zdolność do czynności prawnych. Należy również odrzucić możliwość udzielenia prokury wspólnika spółki jawnej komplementariuszom, członkom zarządu spółek kapitałowych jak również członkom zarządu spółki partnerskiej, jeżeli umowa spółki przewiduje odwołanie zarządu. Konsekwencją powyższego jest uznanie, iż powołanie dotychczasowego prokurenta do pełnienia funkcji członka zarządu lub też jego przystąpienia do spółki osobowej w charakterze wspólnika pociąga za sobą wygaśnięcia wcześniej udzielonej prokury nie ma natomiast przeszkód, aby prokurentem został wspólnik spółki zoo bądź akcjonariusz spółki akcyjnej, komandytariusz lub akcjonariusz w spółce komandytowej. Nie ma żadnych przepisów, które ograniczyłyby liczbę udzielonych prokur lub prokurentów.

Na zasadzie odrębnego tzw. podstawowego stosunku prawnego prokurent może zostać zobowiązany do podejmowania ściśle określonych działań na rzecz mocodawcy. Podstawą tego stosunku wewnętrznego pomiędzy prokurentem a przedsiębiorcą mogą być umowa o pracę, zlecenie, o dzieło, agencyjna, o świadczenie usług.

Należy odróżnić udzielenie prokury od jej ustanowienia.

Ustanowienie prokury-polega na dokonaniu czynności z zakresu prowadzenia spraw.

Udzielenie prokury-jest czynnością z zakresu reprezentacji

Przepisy dotyczące zarówno udzielenia jak i ustanowienia prokury mają charakter obowiązujący.

Podstawy prawne ustanowienia prokury:

Spółka partnerska-(art.41 &1 KSH w związku z art.89 w przypadku, gdy w spółce nie ustanowiono zarządu.

Spółka partnerska- art. 97 &2 w związku z art. 208 &6 w przypadku, w którym ustanowiono zarząd w spółce partnerskiej.

Spółka jawna-art.41&1 KSH ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo prowadzenia spraw spółki

Spółka komandytowa-art.41&1 w związku z art.103 ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wspólników mających prawo do prowadzenia spraw spółki(co do zasady będą to komplementariusze)

Spółka komandytowo-akcyjna-art.41&1 w związku z art.126&1pt.1,art130&1pt.2, ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich komplementariuszy.

Spółka zoo-art.208 &6- powołanie prokurenta wymaga zgody członków zarządu

Spółka akcyjna-art. 371&4 powołanie wymaga zgody wszystkich członków zarządu

Podstawy prawne udzielenie prokury: udzielenie prokury odbywać się będzie, co do zasady w oparciu o przyjęte zasady reprezentacji.

Spółka jawna art.29&1-każdy wspólnik samodzielnie będzie mógł udzielić prokury o ile nie został pozbawiony prawa reprezentacji oraz o ile umowa spółki nie wprowadza zasad reprezentacji łącznej.

Spółka partnerska-gdy nie ustanowiono zarządu(art.96&1) każdy partner może samodzielnie udzielić prokury o ile nie jest pozbawiony prawa reprezentacji.

Spółka partnerska-gdy ustanowiono zarząd art205&1 w związku z 97&2 o ile umowa spółki nie stanowi inaczej do udzielenia prokury wymagane będzie współdziałanie dwóch członków zarządu albo łącznie współdziałanie członka zarządu z wcześniej ustanowionym prokurentem.

Spółka komandytowa-art.117 w związku z 29&1 w związku ze 103 udzielić prokury będzie mógł co do zasady każdy z komplementariuszy o ile umowa spółki nie przewiduje reprezentacji łącznej.

Spółka komandytowo-akcyjna-art.137&1 w związku z art29&1 w związku z 129&1pt.1 udzielić prokury będzie mógł co do zasady każdy z komplementariuszy o ile nie został pozbawiony prawa reprezentacji i o ile umowa spółki nie przewiduje reprezentacji łącznej.

Spółka zoo-art205&1 o ile umowa spółki nie stanowi inaczej dla udzielenia prokury wymagane będzie współdziałanie dwóch członków zarządu albo członka zarządu z wcześniej umocowanym prokurentem.

Prokura samodzielna łączna i oddziałowa.

-łączna; może być udzielona kilku osobom, są możliwe kombinacje w przypadku ustanowienia więcej niż jednego prokurenta, każdy z prokurentów ma prokurę osobistą

-prokura łączna połowiczna: jeden(niektórzy) z prokurentów mają prokurę samodzielną a inni tylko łączną

-prokura łączna grupowa; kilku prokurentów łącznych, którzy muszą działać z określonymi wskazaniami

-prokura łączna całkowita: każdy z prokurentów jest prokurentem łącznym./Każdorazowo prokura łączna podlega zgłoszeniu do rejestru

Ustawa z 20 VIII 1997r.o KRS weszła w życie 1.01.2001r.

Rejestr obejmuje prowadzenie przez sądy rejonowe i sądy gospodarcze w systemie informatycznym na obszarze województwa lub jego części. Sądy rejestrowe dokonują wpisu do jednej centralnej bazy danych KRS, przy czym każdy podmiot wpisywany do KRS otrzymuje odrębny numer KRS niepowtarzalny w skali kraju. KRS stanowi, zatem powszechne jednolite jawne źródło informacji uczestnika obrotu.

Poza KRS pozostają:

1.Rejestr zastawu(prowadzony przez sądy rejonowe)

2.Rejestr dzienników i czasopism(prowadzony przez wydziały cywilne sądów okręgowych)

3.Ewidencja partii politycznych prowadzona przez sąd okręgowy w Warszawie.

4.Rejestr funduszy emerytalnych(prowadzi sąd okręgowy w Warszawie.

5.Rejestr funduszy inwestycyjnych.

6.Ewidencja działalności gospodarczej.

Szczegółowe podstawy prawne funkcjonowania KRS:

1.Rozporządzenie MS z 21XII 2000 w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestru wchodzącego w skład KRS oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach.

2.Rozporządzenie MS z 21XII 2004 w sprawie ustroju i organizacji centralnej informacji KRS oraz szczegółowych zasad udzielania informacji z KRS.

3.Rozporządzenie z 21XII 2000 w sprawie wysokości opłat za udzielenie informacji oraz wydawanie odpisów wyciągów i zaświadczeń.

Centralna informacja KRS jest jedyną wyodrębnioną w ramach Ministerstwa Sprawiedliwości z oddziałami przy sądach rejonowych(rejestrowych)

Zadania Centralnej Informacji:

-utworzenie i eksploatacja połączeń rejestrów w systemie informatycznym

-prowadzenie zbioru informacji KRS

-udzielenie informacji z KRS

Dokumenty udostępnione z KRS:

-odpisy, wyciągi, zaświadczenia(każdy rodzaj dokumentu jest dokumentem urzędowym).

Wydawane odpisy mogą być pełne bądź aktualne:

1.Odpis pełny zawiera treść wszystkich wpisów w rejestrze pod danym numerem KRS dokonany od chwili pierwszego wpisu za wyjątkiem wpisów nie podlegających ujawnieniu.

2.Odpisem aktualnym obejmuje się aktualną treść wpisów w rejestrze pod danym numerem KRS.

Wyciąg zawiera aktualną treść wpisu dotyczącą podmiotu wpisanego do KRS obejmującą wskazane przez wnioskodawcę działy rejestru.

1.Zaświadczenie, że dany podmiot jest wpisany do KRS pod określonym numerem

2.Zaświadczenie, że dany podmiot nie jest wpisany do rejestru

3.Zaświadczenie o wykreśleniu z rejestru podmiotu.

Odpisy, wyciągi, zaświadczenia wydawane są każdorazowo na wniosek przez Centralną Informacją KRS.Z kolei w przypadku, gdy nie jest możliwe wydanie odpisu bądź wyciągu ze względu na to że podmiot nie jest wpisany do rejestru wydaje się pisemną informację wskazującą na powód uniemożliwiający wydanie odpisu bądź wyciągu.

KRS obejmuje 3 rejestry:

  1. Rejestr przedsiębiorców

  2. Rejestr stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz publicznych zakładów opieki zdrowotnej(rejestr podmiotów niebędących przedsiębiorcami, rejestr NOT FOR PROFIT)

Rejestr dłużników niewypłacalnych.

Rejestr przedsiębiorców i rejestr stowarzyszeń zawiera sześć działów, które dzielą się na rubryki, podrubryki i pola. Rejestr dłużników niewypłacalnych dzieli się na rubryki i pola.

Zakres podmiotowy:

KRS obejmuje podmioty, na które przepisy ustaw nakładają obowiązek uzyskania wpisu do rejestru.

Podmioty podlegające obowiązkowi wpisu:

Większość podmiotów wpisywanych do rejestru przedsiębiorców spełnia również wymogi wskazane w art.43^1 KC

Podmioty podlegające obowiązkowemu wpisowi do rejestru stowarzyszeń:

  1. Stowarzyszenia oraz ich terenowe jednostki posiadające osobowość prawną.

  2. Związki stowarzyszeń

  3. Fundacje

  4. Kolumny transportu sanitarnego.

  5. Kółka rolnicze

  6. Izby rzemieślnicze.

  7. Izby gospodarcze(również Krajowa Izba Gospodarcza)

  8. Związki zawodowe

  9. Federacje i konfederacje związków pracodawców

  10. Związki sportowe.

Do tego rejestru wpisuje się również organizacje pożytku publicznego, jeżeli nie mają one z innego tytułu obowiązku wpisu do KRS.

Rejestr dłużników niewypłacalnych:

I. Podmioty wpisywane z urzędu

  1. Osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, jeżeli ogłoszono ich upadłość bądź też wniosek o ogłoszenie upadłości został prawomocnie oddalony z tego powodu, że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub umorzono prowadzoną przeciwko niemu egzekucję sądową bądź administracyjna z uwagi na fakt że nie uzyskałoby się sumy większej od kosztów egzekucyjnych.

  2. Wspólnicy ponoszący odpowiedzialność całym swym majątkiem za zobowiązania spółki za wyjątkiem komandytariuszy w spółce komandytowej, jeżeli ogłoszono ich upadłość albo, jeżeli wniosek o upadłości został oddalony prawomocnie z tego powodu że majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub umorzono prowadzoną przeciwko niemu egzekucję sądową bądź administracyjną z uwagi na fakt że nie uzyskałoby się sumy większej od kosztów egzekucyjnych.

  3. Dłużnicy, którzy zostali zobowiązani do ujawnienia majątku art.913KPC.

  4. Dłużnicy względem, których sąd upadłościowy zastosował pozbawienie prawa do prowadzenia działalności gosp. na własny rachunek lub pełnienia funkcji w spółce handlowej.

  5. TZW. dłuznicy alimentacyjni.

II. Podmioty wpisywane na wniosek:

Na wniosek wierzyciela posiadającego tytuł wykonawczy wpisuje się do tego rejestru dłuzników (osobę fizyczną), która w terminie 30 dni od daty wezwania do spełnienia świadczenia nie zapłaci należności stwierdzonych tytułem.

Jakie wpisy wykreślone są urzędu:

  1. W przypadku uchylenia bada zmiany postanowienia, na którego podstawnie wpisy były dokonywane.

  2. W przypadku, gdy uchylono postanowienie o ogłoszeniu upadłości.

  3. w przypadku gdy upłynęło 10 lat od dokonania wpisu.

Wpisy, które podlegają wykreśleniu z rejestru dłużników niewypłacalnych na wniosek:

  1. NA wniosek osoby wpisanej do rejestru w przypadku, gdy tytuł wykonawczy, który stanowił podstawę wpisy został prawomocnym orzeczeniem pozbawiony wykonalności.

  2. Na wniosek dłużnika w przypadku, gdy w orzeczeniu sądu prowadzącego postępowanie upadłościowe został oznaczony krótszy niż 10 lat termin zakazu prowadzenia działalności gospodarczej.

Rodzaje wpisów do KRS:

I. Na podstawie kryterium sposobu inicjowania postępowania rejestrowego.

1. Wpisy na wniosek: złożone przez określony w przepisach prawa podmiot

2. Wpisy z urzędu: dokonywane przez sąd bez wniosku

II. Na podstawie istnienia bądź nieistnienia określonego w przepisach prawa obowiązku dokonania konkretnego wpisu

1. Obligatoryjne

2.Fakultatywne

III. Na podstawie kryterium znaczenia prawniczego, jaki posiada dany wpis.

1. Deklaratoryjne-stwierdzające zmianę powstanie lub ustanie stosunku prawnego bądź prawa.

2. Konstytutywne(prawotwórcze).

VI. Na podstawie kryterium istnienia bądź nieistnienia przepisów prawa dopuszczającego dokonanie określonego wpisu.

  1. Dopuszczalne.

  2. Niedopuszczalne.

Wyróżniamy wpisy:

  1. Konwalidujące dokonane na podstawie czynności prawnej, które pomimo tego nie mogą zostać wykreślone z rejestru po upływie określonego czasu

  2. Obligatoryjne które stanowią większość wpisów do KRS i są dokonywane na wniosek.

Jawność formalna KRS:

Rejestr jest jawny, co oznacza, że każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w rejestrze za pośrednictwem Centralnej Informacji bez potrzeby wykazywania interesu prawnego. Jawność formalna KRS oznacza nie tylko swobodny dostęp do danych, ale także możliwość zapoznania się z aktami rejestrowymi(podstawami wpisu do KRS-u).Jednakże pełną jawnością objęte są wyłącznie akta rejestrowe podmiotu. Wpisane do rejestru przedsiębiorstwa w aktach rejestrowych prowadzi się również zbiór wzorów podpisów osób upoważnionych do reprezentowania podmiotów wpisanych do KRS, z którymi każdy ma prawo się zapoznać.Zasada jawności została wzmocniona poprzez obowiązek ogłaszania wpisu na monitorze sądowym i gospodarczym. Nie ogłasza się wpisów tych, które SA dokonywane w rejestrze dłużników niewypłacalnych oraz wpisów do rejestru stowarzyszeń za wyjątkiem wpisów dotyczących ujawnienia informacji związanych ze statusem organizacji pożytku publicznego.

Zasada jawności materialnej KRS jest związana z domniemaniami prawnymi dotyczącymi wpisu do rejestru tj. polega na określeniu chwili, od której dane podlegające ujawnieniu uzyskują skuteczność względem osób trzecich. Od dnia ogłoszenia wpisu w Monitorze sądowym i gospodarczym nikt nie może zasłaniać się nieznajomością wpisu(domniemanie powszechnej znajomości wpisu do KRS).W przypadku czynności dokonanych przed upływem 16 dnia od dnia ogłoszenia podmiot wpisany do rejestru nie może się powoływać na wpis względem osoby trzeciej jeżeli ta w sposób bezwzględny udowodni że nie mogła wiedzieć o treści wpisu. Identyfikacja na korzyść osób trzecich.

Zasada jawności materialnej- nie obejmuje dokumentów zgłoszonych do akt rejestrowych, ponieważ nie podlegają one wpisowi a w konsekwencji ogłoszeniu. O przypadku powstania rozbieżności pomiędzy treścią wpisu a treścią ogłoszenia każdorazowo obowiązuje wpis. Jednakże przed terminem zawieszenia ogłoszenia nikt nie może powoływać się na treść wpisu.

Obowiązuje zasada domniemania prawdziwości wpisu do KRS w interesie osób trzecich korzystających z rejestru. W przypadku, gdy dane wpisano do rejestru niezgodnie z ogłoszeniem lub bez takiego ogłoszenia podmiot rejestrowy może skutecznie podnosić zarzut nieprawdziwości danych wobec osób trzecich działających w złej wierze. Z kolei domniemanie prawdziwości danych wpisanych do rejestru zgodnie z ogłoszeniem nie może być oddalone wobec osób trzecich działających w dobrej wierze. Zatem zasada dobrej wiary polega na tym, że osoby trzecie z nią działające mogą się powoływać na dane z rejestru nawet gdy te dane są niezgodne ze stanem faktycznym.

Postępowanie rejestrowe nieprocesowe:

Co do zasady stosuje się przepisy KC chyba że odrębna ustawa stanowi inaczej. Sprawy rejestrowe rozpoznają, co do zasady sądy rejonowe będące sądami rejestrowymi. Każdorazowo postępowanie toczy się za pomocą urzędowych formularzy a wnioskodawca zobowiązany jest uiścić opłatę sądową bez wezwania. Wniosek o wpis do rejestru należy złożyć w ciągu 7 dni od dnia zdarzenia prawnego uzasadniającego dokonanie wpisu. Przepisy szczególne mogą przewidywać w niektórych przypadkach dłuższy niż 7 dniowy termin na złożenie wniosku np.art.12 a&2 prawa spółdzielczego, który przewiduje 30 dniowy termin dla zgłoszenia przez zarząd spółdzielni ustawy o zmianie statutu spółdzielni.

Badanie formularzowe i materialne wniosku:

Badanie formularzowe polega na sprawdzeniu czy formularz został prawidłowo wypełniony i należycie opłacony. Na tym etapie sąd nie zajmie się dołączonymi do wniosku załącznikami. Wpisy do KRS dokonywane są na podstawie postanowień sądu rejestrowego zarządzającego dany wpis bezzwłocznie po jego wydaniu. Powyższe postanowienia, co do istoty sprawy są skuteczne i wykonalne z momentem ich wydania za wyjątkiem postanowień dotyczących wykreślenia podmiotu z KRS. Co do zasady wpisy w KRS są skuteczne z chwilą zamieszczenia danych w rejestrze. Ustawa o KRS enumeratywnie wymienia wpisy, które mogą być dokonane dopiero po uprawomocnieniu postanowienia w przedmiocie wpisu. Są to:

Sąd rejestrowy dysponuje następującymi środkami przymusu stosowanymi według kolejności:

  1. Wezwanie zobowiązanych do złożenia wniosku lub dokumentów pod rygorem zastosowania grzywny.

  2. Zastosowanie grzywny.

  3. Ponawianie grzywny.

W przypadku, gdy powyższe środki nie odniosą skutku sąd rejestrowy jest zobowiązany:

  1. Z urzędu wykreślić wpis niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy.

  2. Sąd rejestrowy może dokonać z urzędu wpisu danych odpowiadających rzeczywistemu stanowi rzeczy w szczególnie uzasadnionych przypadkach i o ile dokumenty stanowiące podstawę wpisu znajdują się w aktach rejestrowych a dane te są istotne.

  3. Ustanowić kuratora dla osoby prawnej wpisanej do rejestru przedsiębiorców.

  4. Z ważnych powodów z urzędu orzec o rozwiązaniu wpisanej do KRS osobowej spółki handlowej oraz ustanowić likwidatora.

Kuratorem może zostać osoba fizyczna niekarna za popełnienie umyślne przestępstwa przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu oraz obrotowi pieniędzy i papierami wartościowymi, na okres nieprzekraczający jednego roku a w uzasadnionych przypadkach sąd może przedłużyć ustanowienie kuratora na dodatkowy okres nieprzekraczający 6 miesięcy.

Obowiązki kuratora: jest on zobowiązany do bezzwłocznego przeprowadzenia czynności wymagalnych do powołania lub wyboru władz osoby prawnej. Gdy powyższe nie powiedzie się kurator może podjąć czynności zmierzające do likwidacji osoby prawnej. W przypadku stwierdzenia przy wykonywaniu swoich czynności istnienia przesłanej zgłoszenia wniosku o zgłoszenie upadłości osoby prawnej, kurator może złożyć wniosek do właściwego sądu. Kurator za wykonywanie swoich obowiązków ma prawo do wynagrodzenia ponadto do zwrotu uzasadnionych wydatków. Koszty działalności kuratora obciążają natomiast solidarnie osobę prawną, dla której został ustanowiony oraz członków jej organu pełniącego funkcję zarządu.

Formy koncentracji gospodarczej:

  1. Holding-powiązanie w pionie.

  2. Koncern-powiązanie w poziomie

  3. Kartel-najczęściej opiera się na nieformalnych porozumieniach

  4. Trust-dochodzi do wykupywania akcji innego przedsiębiorcy

  5. Konsorcjum-porozumienie samodzielnych przedsiębiorców

  6. Jaint Venture- oznacza wspólne przedsięwzięcia i wspólne ryzyko

Holding-chodzi o kontrolę procesów organizacyjnych i decyzyjnych poprzez posiadanie odpowiedniej liczby głosów na zgromadzeniu wspólników lub walnym zgromadzeniu albo poprzez wykonywanie innych procesów poza zgromadzeniami. W przypadku holdingu spółek dochodzi do powstania grupy spółek, w której co najmniej jedna jest spółką dominującą która też jest określona mianem spółki matki lub spółki macierzystej a inne są spółkami zależnymi(spółki córki). Podmioty zależne pozostają w stosunku do siebie w relacji spokrewnionej.

Rodzaje holdingu:

  1. Finansowe-których działalność koncentruje się na posiadaniu udziałów bądź akcji i zarządzaniu nimi bez wykonywania funkcji kierowniczej(chodzi o oddziaływanie spółki dominującej na spółki córki za pomocą wskaźników finansowych.

  2. Kierujące-ich celem jest kierowanie podporządkowanymi podmiotami.

  3. Strategiczny holding zarządzający-w, którym podmiot dominujący decyduje o podstawowych kwestiach zapewnia i rozdziela środki finansowe a także planuje i koordynuje badania podstawowe.

  4. Strategiczny holding operacyjny-gdy podmiot dominujący sprawuje funkcje zarządzające, przez co kontroluje działalność podmiotów zależnych

  5. Holdingi mieszane-łączące w sobie, co najmniej 2 elementy rożnych spółek

Holdingi tworzy się poprzez podział przedsiębiorców, łączenie przedsiębiorców albo łączenie poprzez przekształcenie. Odmienną metodą tworzenia holdingu może być utworzenie spółki europejskiej tzn. spółka europejska może zostać założona poprzez utworzenie spółki holdingowej. Powiązania holdingowe nie muszą się opierać wyłącznie na stosunkach zależności i dominacji kapitałowej. Istnieje, bowiem możliwość tworzenia holdingów opierających się na powiązaniach personalnych i majątkowych. Przy powiązaniach personalnych między podmiotem dominującym a zależnym dochodzi do tzw. unii personalnej objawiającej się tym, że te same osoby pełnią funkcję członków zarządu bądź też dochodzi do łączenia funkcji członka zarządu podmiotu dominującego z funkcją członka rady nadzorczej podmiotu podległego lub odwrotnie. Holding oparty na powiązaniach majątkowych powstaje, gdy źródłem dominacji lub zależności jest majątek jednego z podmiotów oddany drugiemu do uzyskania na podstawie umów prawa cywilnego(jest on bardzo bliski definicji koncernu)

Koncern-jest to ogólna kategoria pojęciowa dla różnych typów zgrupowania przedsiębiorców.

Koncerny ze względu na sposób podporządkowania przedsiębiorców wewnątrz koncernu wspólnemu kierownictwu możemy podzielić na:

Kartel-jest to porozumienie gospodarcze prawnie samodzielnych przedsiębiorców określonej gałęzi gospodarczej, co do ich uzgodnionego działania na rynku( każdorazowo mają na celu całkowite opanowanie rynku i maksymalizację zysku)

Typy karteli:

-cenowe

-podziałowe

-kontyngentowe

Szczególnym rodzajem kartelu jest syndykat, który polega na tym, że wchodzące w jego skład przedsiębiorstwa tworzą na drodze porozumienia wspólne biuro zakupu lub sprzedaży. Pod względem formy prawnej może być spółka prawa cywilnego lub prawa handlowego albo stanowić inną formę gospodarczego współdziałania np.: związek, zrzeszenia, zjednoczenie.

Trust-prowadzi do takiej koncentracji gospodarczej, że zgrupowane w nim przedsiębiorstwa całkowicie tracą swoją prawną i gospodarczą niezależność. Najczęściej powstaje poprzez wykupywanie akcji przedsiębiorstwa. Trust stanowi formę najwyżej rozwiniętego koncernu.

Konsorcjum-jest to podmiot tworzony przede wszystkim w międzynarodowym obrocie gospodarczym. Stanowi on zazwyczaj porozumienie dwóch lub więcej samodzielnych podmiotów na mocy, którego zobowiązują się oni do wspólnego wykonywania określonego przedsięwzięcia gospodarczego na rzecz oznaczonej osoby(inwestora)

Konglomerat-stanowi luźny związek kapitałowy różnorodnych przedsiębiorców lub tez grup zgrupowanych z reguły w formie koncernu.

Status wspólników przy handlowych spółkach osobowych.

Spółka jawna-wspólnicy

Spółka partnerska- partnerzy

Spółka komandytowa- komplementariusze, komandytariusze

Spółka komandytowo-akcyjne- komplementariusze, akcjonariusze

Spółka jawna-jej cechą charakterystyczną jest ponoszenie przez wspólników odpowiedzialności za zobowiązania spółki w sposób solidarny, osobisty nieograniczony i subsydiarny(art.22&2,31&3 KSH)

Spółka jawna jest podmiotem prawa(art.8KSH) a jej cechami charakterystycznymi są:

Osobowy charakter spółki jawnej:

Prawa osobiste :

-prawo prowadzenia spraw, prawo do reprezentacji spółki, możliwość wypowiedzenia udziału, prawo do indywidualnej kontroli

Do majątkowych zaliczmy:

-prawo do udziału w zysku, prawo do odsetek udziału kapitałowego, prawo do części majątku likwidacyjnego

Są to prawa zbywalne, podlegające dziedziczeniu, które mogą stanowić wkład do innej spółki.

Zespół praw osobistych i majątkowych określa się jako udział spółkowy. O sposobie przeniesienia udziału spółkowego na inny podmiot decyduje art..10 KSH także pod warunkiem, że umowa spółki to przewiduje lub wyrażą zgodę na to wszyscy wspólnicy.

Handlowy charakter spółki jawnej: