Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, Dokumenty Textowe, Nauka


Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

[edytuj]

Z Wikipedii

Skocz do: nawigacji, szukaj

Literacka Nagroda Nobla uważana jest za najbardziej prestiżową międzynarodową nagrodą literacką na świecie. Ustanowiona razem z czterema innymi nagrodami przez Alfreda Nobla w testamencie z 1895, jest przyznawana od 1901.

Spis treści

[pokaż]

0x01 graphic
Zasady przyznawania Nagrody [edytuj]

Wolą Alfreda Nobla było, aby nagroda trafiła w ręce osoby, która stworzy najbardziej wyróżniające się dzieło w kierunku idealistycznym. Pierwotny wymóg, zakładający, że rozpatrywane będą dzieła powstałe w roku poprzedzającym przyznanie nagrody został złagodzony do stwierdzenia, że starsze prace mogą być rozpatrywane, jeśli ich znaczenie zostało docenione dopiero niedawno.

Jako organ przyznający nagrodę Nobel wskazał Akademię Szwedzką. Została ona założona na wzór Akademii Francuskiej przez króla Gustawa III w 1786. Akademia składa się z 18 członków, znanych jako De Aderton ("Osiemnastu"). W jej skład wchodzą szwedzcy pisarze, poeci, filolodzy i historycy. Nad wyborem laureata pracuje Komitet Noblowski, składający się z czterech lub pięciu osób, wybrany spośród członków Akademii na okres trzech lat.

Prawo do nominacji mają członkowie Akademii Szwedzkiej oraz innych akademii i instytucji o podobnym charakterze. Prawo to otrzymali także uniwersyteccy profesorowie literatury i filologii, poprzedni laureaci Nagrody, oraz przewodniczący stowarzyszeń odpowiedzialnych za twórczość literacką w danym kraju. Nominacje są tajne przez 50 lat, co oznacza że wszelkie nazwiska potencjalnych kandydatów podawane przed i po ogłoszeniu nagrody są jedynie spekulacjami.

Cykl pracy [edytuj]

Cykl pracy nad przyznawaniem nagrody wygląda następująco:

Wrzesień: członkowie Komitetu Noblowskiego wysyłają około 600-700 tajnych formularzy do osób uprawnionych do nominacji. Nominacje muszą być zgłaszane do 31 stycznia następnego roku.

Luty: Komitet tworzy listę i przekazuje Akademii do zatwierdzenia.

Kwiecień: Komitet wybiera 15-20 nazwisk kandydatów wstępnych do rozpatrzenia przez Akademię.

Maj: Komitet zawęża listę do 5 finalistów do rozpatrzenia przez Akademię.

Czerwiec-Sierpień: Członkowie Akademii zapoznają się z twórczością kandydatów.

Wrzesień: Dyskusja nad twórczością kandydatów.

Październik: Wybór laureata.

Grudzień: 10 grudnia w Sztokholmie odbywa się uroczysta Ceremonia Wręczenia Nagrody Nobla.

Głosowanie [edytuj]

Głosowanie, w którym biorą udział członkowie Akademii, odbywa się w październiku. Dokładny termin jest ustalony i podany odpowiednio wcześniej do wiadomości. Każda osoba uprawniona do głosowania daje sekretarzowi karteczkę z nazwiskiem kandydata. Obowiązuje bezwzględna większość głosów. W przypadku niewyłonienia zwycięzcy, głosowanie jest powtarzane.

Historia przyznawania nagrody [edytuj]

Pierwszym laureatem literackiej nagrody Nobla został Sully Prudhomme. Otrzymał on wówczas 150 782 koron szwedzkich (SEK). Obecnie kwota ta wynosi 10 milionów SEK.

Nagrody nie przyznano 7 razy: w latach 1914, 1918, 1935, 1940-1943. Czterokrotnie przyznano ją podwójnie: w latach 1904, 1917, 1966 i 1974. Dwóch pisarzy nie przyjęło nagrody: Jean Paul Sartre i Borys Pasternak (któremu zakazały władze radzieckie).

Jedyny raz nagrodę przyznano pośmiertnie - w 1931 otrzymał ją Erik Axel Karlfeldt, członek Akademii pełniący przez 20 lat funkcję jej sekretarza. Był on dwukrotnie nominowany, lecz nie godził się na przyznanie jej samemu sobie.

Lista laureatów [edytuj]

Rok  

Imię i nazwisko  

Narodowość  

Język  

1901

1902

1903

1904

1904

1905

1906

1907

1908

1909

1910

1911

1912

1913

1914

[nagrody nie przyznano]

1915

1916

1917

1917

1918

[nagrody nie przyznano]

1919

1920

1921

1922

1923

1924

1925

1926

1927

1928

1929

1930

USA

1931

1932

1933

1934

1935

[nagrody nie przyznano]

1936

USA

1937

1938

USA

1939

1940-'43

[nagrody nie przyznano]

1944

1945

1946

Niemcy (od 1923 obywatel Szwajcarii)

1947

1948

USA (od 1927 obywatel Wielkiej Brytanii)

1949

USA

1950

1951

1952

1953

1954

USA

1955

1956

1957

1958

1959

1960

1961

1962

USA

1963

1964

1965

1966

1966

Niemcy (od 1952 obywatel Szwecji)

1967

1968

1969

1970

1971

1972

1973

1974

1974

1975

1976

Kanada (od 1941 obywatel USA)

1977

1978

Polska (od 1943 obywatel USA)

1979

1980

Polska (od 1970 obywatel USA)

1981

Bułgaria (od 1952 obywatel Wielkiej Brytanii)

1982

1983

1984

1985

1986

1987

ZSRR (od 1977 obywatel USA)

1988

1989

1990

1991

RPA

1992

1993

USA

1994

1995

1996

1997

1998

1999

2000

Chiny (od 1998 obywatel Francji)

2001

2002

2003

RPA (od 2006 obywatel Australii)

2004

2005

2006

2007

2008

2009


Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Nagroda Nobla w dziedzinie chemii, Dokumenty Textowe, Nauka
Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki, Dokumenty Textowe, Nauka
NagrodaNobla w dziedzinie ekonomii, Dokumenty Textowe, Nauka
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, Polonistyka
Nagroda Nobla w dziedzinie literatury, Polonistyka
Park Narodowy Bory Tucholskie, Dokumenty Textowe, Nauka
Rzeki wg kontynentów, Dokumenty Textowe, Nauka
Największe jeziora wg kontynentów, Dokumenty Textowe, Nauka
Układ Słoneczny, Dokumenty Textowe, Nauka
Poczet Królów Polskich, Dokumenty Textowe, Nauka
Alfabet Morse'a, Dokumenty Textowe, Nauka
Karkonoski Park Narodowy, Dokumenty Textowe, Nauka
Parki krajobrazowe w Polsce, Dokumenty Textowe, Nauka
Skala Beauforta, Dokumenty Textowe, Nauka
Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki, ♣ Szkoła, Studia - Ściągi, lektury, prace, Nobliści
Park Narodowy Ujście Warty, Dokumenty Textowe, Nauka
Kampinoski Park Narodowy, Dokumenty Textowe, Nauka
Drawieński Park Narodowy, Dokumenty Textowe, Nauka

więcej podobnych podstron