Pojęcia strategii rozwoju lokalnego Pojęcia pokrewne, traktowane często jako synonimy strategii:
- program- plan działania- sposób działania- kierunek działania- opcja- droga postępowania
1. Definicja gospodarki lokalnej
Gospodarka lokalna stanowi zbiór współzależnych podmiotów gospodarczych działających na terenie gminy.
Gospodarka lokalna jest elementem gospodarki regionu i kraju
2. Co to jest samorząd terytorialny?
Samorząd terytorialny jest wspólnotą mieszkańców określonego terytorium, która ustala swoją władzę,
3. Geneza samorządu terytorialnego w Polsce.
Samorząd terytorialny Jest wspólnotą mieszkańców określonego terytorium, która ustala swoją władzę- W Polsce nowoczesny samorząd terytorialny swoje początki ma w Konstytucji 3-go maja 1791 roku, w rozdziale "Prawo o miastach”- Pełne ukształtowanie polskich instytucji samorządowych nastąpiło po odzyskaniu niepodległości po l wojnie światowej
4. Kiedy Polska ratyfikowała Europejska Kartę Samorządu Terytorialnego? 26.4.1993
5. Co przedstawia Europejska Karta Samorządu Terytorialnego? Zgodnie z Europejską Kartą Samorządu Terytorialnego:
- zgodnie z wolą mieszkańców terytorialna administracja samorządowa oznacza prawo i obowiązek obywateli do regulowania i kształtowania istotnych spraw publicznych
- gwarantuje się prawo wyłaniania organów przedstawicielskich w wolnych, tajnych, równych, bezpośrednich i powszechnych wyborach
- wprowadza się regułę, że do samorządu należą wszystkie sprawy lokalne, z wyłączeniem tych spraw, które ustawy przekazują innym organom
- wprowadza się ochronę granic terytorialnych korporacji samorządowych pozwalając na ich zmianę przez wysłuchanie korporacji, a w miarę możliwości - przeprowadzenie referendum
6. Co zawiera zasada subsydiarności?Zadania, które mogą być wykonane przez jednostki organizacyjne niższego rzędu, nie powinny być powierzane jednostkom wyższego rzędu. Przekazanie zadań i kompetencji na poziom wyższy może nastąpić dopiero wówczas, gdy jednostka wyższego rzędu wykonuje je efektywniej i wydajniej, bądź też, gdy jej wymiar przekracza w ogóle możliwości wykonawcze jednostek niższych. 7. Wymień monopole starego systemu do latach 80- tych. Reforma samorządowa w Polsce doprowadzając do decentralizacji sprawowania władzy i wzmocnienia lokalnej demokracji zniosła pięć monopoli starego systemu:
Polityczny - monopartyjnego systemu. 2. Jednolitej, scentralizowanej władzy państwowej 3. Własności państwowej. 4. Finansowy państwa w odniesieniu do sektora publicznego. 5. Administracji państwowej, działającej również na szczeblu gminy. Zlikwidowanie monopoli umożliwiło rozwój demokracji na poziomie lokalnym i rzeczywistą autonomię gmin
8. Co to jest gmina? Co może robić gmina?
- Ilekroć mowa jest o gminie należy przez to rozumieć wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium.- Samorząd terytorialny jest podstawową formą organizacji życia publicznego w gminie - Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Mieszkańcy gminy tworzą z mocy prawa wspólnotę samorządową.- Tylko część zjawisk składających się na życie gminy podlega bezpośredniej ingerencji władz samorządowych.
- Na część innych działania tych władz mogą mieć wpływ pośredni, a na część nie
mają żadnego wpływu. Wszystko trzeba brać pod uwagę, analizując i przewidując skutki tych zjawisk i działań, na które nie mamy wpływu.
9. Zadania własne gmin.
Wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, nie zastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.
Jeżeli ustawy nie stanowią inaczej, rozstrzyganie w sprawach należą do gminy:
-orzeczenia, orzeczenia samorządowe, tezy z piśmiennictwa.
Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności obejmują sprawy:
- ładu przestrzennego, gospodarki terenami i ochrony środowiska- gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego
- wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz
- lokalnego transportu zbiorowego
- ochrony zdrowia
- pomocy społecznej, w tym ośrodków i zakładów opiekuńczych
- gminnego budownictwa mieszkaniowego
- oświaty, w tym szkół podstawowych, przedszkoli i innych placówek oświatowo-wychowawczych
- kultury, w tym bibliotek gminnych i innych placówek upowszechniania kultury .ii
kultury fizycznej, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych
- targowisk i hal targowych
- zieleni gminnej i zadrzewień
- cmentarzy gminnych
- porządku publicznego i ochrony przeciwpożarowej
utrzymania gminnych obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz obiektów administracyjnych
zapewnienia kobietom w ciąży opieki socjalnej, medycznej i prawnej
10. Co gmina może robić- rozwój gospodarczy
tworzyć własne programy gospodarcze (obejmujące różne dziedziny życia) i programy społeczno-gospodarcze,
- mieć i realizować własną strategię rozwoju gospodarczego gminy.
- samodzielnie konstruować swój budżet,
- samodzielnie kształtować wydatki i wydawać pieniądze na określone cele,
- zaciągać kredyty i pożyczki oraz udzielać pożyczek i gwarancji,
- obniżać wysokość podatków lokalnych i ustalać wysokość opłat za usługi komunalne,
- pobierać podatki i opłaty lokalne,
kupować i sprzedawać grunty, nieruchomości zabudowane, lokale, prawa majątkowe itp., przedmioty trwałego i nietrwałego użytku
- emitować obligacje
- oddawać grunty w użytkowanie wieczyste i pobierać opłaty z tego tytułu.
- wydzierżawiać, wynajmować i użyczać nieruchomości i lokale,
prowadzić działalność gospodarczą w zakresie usług o charakterze użyteczności publicznej,
zakładać i likwidować przedsiębiorstwa, zakłady budżetowe, jednostki budżetowe i
fundacje '
- przekształcać posiadane przedsiębiorstwa i zmieniać ich formę organizacyjno-prawną
- określać przeznaczenie poszczególnych gruntów .w planach zagospodarowania przestrzennego,
- prowadzić inwestycje budowlane,
- zlecać innym podmiotom wykonywanie określonych prac inwestycyjnych,
ustalać limit punktów sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych,
- wydawać przepisy porządkowe obowiązujące na terenie danej gminy
- być członkiem stowarzyszeń i tworzyć wraz z innymi gminami związki gmin,
prowadzić obsługę administracyjną ludności i podmiotów gospodarczych,
- zatrudniać pracowników niezbędnych do wykonania określonych zadań lub prac
- organizować lub prowadzić roboty publiczne,
- tworzyć jednostki pomocnicze
- tworzyć własne programy gospodarcze (obejmujące różne dziedziny życia) i programy społeczno-gospodarcze, mieć i realizować własną strategię rozwoju gospodarczego gminy.
11. Co gmina nie może robić ? .
- naruszać prawa,
- naruszać kompetencji innych organów administracji publicznej,
- nie wykonywać przypisanych gminie zadań publicznych lub wykonywać je mało skutecznie,
- nie wydawać pieniędzy na obowiązkowe zadania własne,
- ustalać podatków i opłat lokalnych w dowolnej wysokości
- naruszać suwerenności innej gminy,
- ingerować w działalność osób fizycznych i prawnych w stopniu większym niż pozwalają jej na to własne kompetencje i przepisy prawa,
- nie reagować na indywidualne sprawy wnoszone przez obywateli do gminy,
- działać w sposób niejawny, a zwłaszcza wprowadzać opinii publicznej w błąd
12. Możliwości kształtowania rozwoju gospodarczego w aminie Władze gminy mają duże możliwości sterowania lokalną gospodarką ale wymaga to przyjęcia przez władze gmin odpowiedzialności za stan i rozwój lokalnej gospodarki
13. Co to jest rozwój gospodarczy - definicja r.g. Rozwój gospodarczy oznacza tworzenie i utrzymanie zatrudnienia, dochodów i zamożności mieszkańców.
14. Kryteria mierników oceny rozwoju lokalnego
- mieć charakter syntetyczny,
- być zgodne z celami rozwoju
być łatwy do precyzyjnego określenia najlepszym miernikiem jest produkt krajowy brutto PKB
15, Wymień zjawiska charakteryzujące rozwój gospodarczy gmin.
- wzrost produktu wytworzonego i sprzedanego
- wyższy niż stopa inflacji wzrost dochodów ludności
- przyrost miejsc pracy,
- wzrost majątku osób fizycznych i prawnych
- realny wzrost dochodów do budżetu gminy
- przyrost ludności,
- ewentualnie wzrost liczby przedsiębiorstw,
- wzrost liczby osób wykształconych,
- spadek liczby bezrobotnych,
- poprawa zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych
- wzrost standardu życia mieszkańców, zarówno pod względem materialnym, jak i pod względem dostępności do dóbr i usług w oświacie, zdrowiu, kulturze, sporcie, rekreacji, turystyce. Rozwój gospodarczy zachodzi tylko wtedy, gdy nie towarzyszą zjawiska negatywne
- postępujące zniszczenie środowiska naturalnego,
- pogarszająca się zdrowotność mieszkańców
16. Pojecie strategii rozwoju Pojęcia pokrewne, traktowane często jako synonimy strategii: program plan działania- sposób działania- kierunek działania -opcja
droga postępowania
17. Wymień definicje strategii rozwoju: ,
1. Spójne działania zmierzających do osiągnięcia w wyznaczonym czasie zhierarchizowanych celów.
2. Świadome działania, zmierzające do określenia preferencji i kierunków rozwoju , społeczno- gospodarczych gmin oraz działania zmierzające do osiągnięcia wyznaczonych celów.
3. Sposób osiągnięcia założonych celów poprzez planowanie rozwoju i sterowanie tym rozwojem, przy zaangażowaniu się w proces realizacji podejmowanych w tym celu.
4. Koncepcja systemowego działania, polegająca na formułowaniu zbioru długookresowych celów, określaniu zasobów i środków niezbędnych do realizacji tych celów oraz sposobów postępowania zapewniających optymalne ich rozmieszczenie oraz wykorzystanie w celu elastycznego reagowania na wyzwania .otoczenia i zapewnienia organizacji korzystnych warunków egzystencji i rozwoju. "
5. Zbiór decyzji i działań dotyczących wyboru metod i zasobów dla osiągnięcia celów.
6. Usystematyzowany zestaw działań, za pomocą których organizacja zamierza osiągną swoje cele.
18. Wymień podstawowe wartości w życiu publicznym.
Lokalnośč- podstawą koncepcji lokalnego rozwoju gospodarczego jest dostrzeganie specyfiki lokalnych problemów oraz dostosowywanie rozwiązań do lokalnych warunków.
Autonomia- zastosowane działania muszą odzwierciedlać preferencje lokalnych -i
społeczności. Tworzenie lokalnych programów gospodarczych nie ma żadnego sensu, Jeśli nie towarzyszy temu autonomia w podejmowaniu decyzji. Demokracja -główna cechą demokratycznego samorządu musi być czytelność mechanizmów służących wyrażaniu opinii i dokonywaniu wyborów działań dotyczących terytorium gminy oraz mających wpływ na życie mieszkańców. Efektywność- należy sterować lokalnymi zjawiskami gospodarczymi tak, aby wykorzystanie wszystkich zasobów było Jak najbardziej oszczędne, wydajne i skuteczne.Należy doprowadzić do optymalnej relacji między osiągniętymi efektami, a poniesionymi nakładami. Równowaga- Lokalne strategie gospodarcze muszą opierać się na zasadach równowagi między zewnętrznymi interesami gminy, a interesami lokalnymi,- równowagi między interesami różnych grup wewnątrz gminy - zachowanie proporcji między korzyściami krótko i długoterminowymi. Trwałość - podstawową cechą lokalnego rozwoju gospodarczego powinien być trwały i samo podtrzymujący wzrost gospodarczy
19. Jakie poziomy wyróżnią się w procesie zarządzania gmina? W procesie zarządzania wyróżnia się trzy poziomy podejmowania decyzji .strategiczny- to etap podejmowania decyzji o charakterze generalnym 2. taktyczny- to etap na którym podejmowane są decyzje dotyczące metod osiągania wcześniej zdefiniowanych strategicznych celów 3. operacyjny- to etap wdrażania metod określonych na poziomie taktycznym ' /decyzje codzienne, bieżące, monitorowanie realizacji planów
20. Wymień 3 klasyczne poziomy zarządzania gmina
1. zarządzanie strategiczne- to sposób formułowania strategicznych celów, metod ich osiągania oraz monitorowania i kontroli realizacji strategicznych planów działania Strategiczne planowanie jest częścią procesów strategicznego zarządzania
2. zarządzanie taktyczne -to proces konkretyzowania strategicznych planów działania i przekształcania ich w konkretne projekty realizacyjne 3. Zarządzanie operacyjne- to podejmowanie i wprowadzanie w życie licznych szczegółowych decyzji związanych z wdrażaniem projektów realizacyjnych. Przedstawione powyżej trzy klasyczne poziomy zarządzania występujące w każdej dobrze zarządzanej strukturze organizacyjnej odpowiadają strukturze zarządzania gminą.
21. Cykliczność procesu zarządzania sprawami gminy Zarządzanie obejmuje cztery powtarzające się kolejno etapy:
planowanie czyli określanie celów
wprowadzenie planów w życie
analiza osiągniętych rezultatów
4. podejmowanie działań korygując 1. strategia a/ analiza stanu istniejącego b/ główne cele c/ cele pośrednie d/ plany działania 2. taktyka a/ ocena zasobów finansowych i uwarunkowań organizacyjnych 3. zarządzanie a/ monitoring b/weryfikacja osiągnięć c/ wdrażanie planów działania
22. Co to Jest planowanie strategiczne ?
- to zespół działań, dzięki którym organizacja może projektować swoją przyszłość tak, b) nie decydowały o niej przypadkowe wydarzenia.
- Zasady planowania strategicznego przyjmowane aktualnie przez władze lokalne zostah wypracowane w świecie biznesu.
- Głównym celem planowania strategicznego w środowisku samorządu terytorialnego jest zapewnienie lokalnej społeczności usług - przy ograniczonych zasobach.
23. .Jakie są korzyści z planowania strategicznego?
przewidywanie przyszłości
-ocena stanu organizacji /sposoby realizacji elementów/
- ustalane celów społeczności i budowa porozumienia
- rozmieszczanie zasobów
- ustalenie miar postępu
Nie ma żadnej gwarancji, że plany przygotowane nawet zgodnie z wymogami sztuki przyniosą zawsze sukces.
- Najlepszy plan może upaść.
- Często organizacje polegające włącznie na intuicji mogą osiągnąć powodzenie. Proces planowania podnosi szansę na podjęcie najlepszej decyzji, ale nie stanowi on gwarancji sukcesu, jest tylko sposobem na zwiększenie szans odniesienia sukcesu.
24. Jakich błędów należy unikać w planowaniu strategicznym?
- plan jako zakończenie procesu planowania
- plan- dokument nie podlegający zmianom
- zaniechanie wątpliwości
- brak poparcia planu przez mieszkańców
- ustalenie niewłaściwych celów
wrowadzenie zbędnych ograniczeń
25. Cele strategiczne gminy
- Cele to ogólne stwierdzenia mówiące o kierunkach działania samorządu (organizacji' w określonej przyszłości - Cele powinny być nieliczne, jasno sformułowane, ale niezbyt szczegółowe i niemierzalne
Cele cząstkowe to konkretne, wymierne zadania składające się na cel ogólny. Ze swej natury mają charakter krótkoterminowy. Ponieważ są wymierne stanowią narzędzie, przy pomocy którego można „zmierzyć" stopień realizacji planu.
26. Co to są strategie?
- Strategie to usystematyzowane działania, przy pomocy których organizacja zamierza osiągnąć swój cel.
- Zapisane - w postaci programów, imprez, akcji i projektów, aby te cele zrealizować.
- Strategie to konkretne działania.
Plan operacyjny sprowadza proces planowania strategicznego na poziom Jednostki. - Wyznacza szczegółowe obowiązki i odpowiedzialność za realizację konkretnym ; pracownikom i zespołom, które stają się wykonawcami planu.
27. Wykonywanie planu gminy
- Wykonywanie planu powinno być monitorowane i sprawdzane w zakresie stopnia realizacji.
- Narzędziami kontroli i monitoringu są; środki kontroli, informacja zwrotna, plany awaryjne.
- W procesie planowania strategicznego formułowane są alternatywne scenariusze przyszłości
- decydenci przyjmują szczegółowe strategie
- pomagają decydentom lepiej zrozumieć scenariusze: który jest gorszy a który jest lepszy
Na ogół plany przedstawiają najbardziej prawdopodobny scenariusz oraz dwie skrajne możliwości: maksymalną minimalną.
28. Jakie są scenariusze prognoz?
- Scenariusz l - stagnacja gospodarcza /ludzie bez wykształcenia nie mają szans/
Scenariusz II - powolna poprawa gospodarki /zwolnienia z pracy/ Scenariusz III - przyśpieszony rozwój gospodarczy /ludzie wykształceni
29. Jakie są środki ostrożności w wykorzystywaniu prognoz?
- Trafność każdej prognozy zależy od tego Jak trafnie dobrane są dane z przeszłości i jakie im nadano znaczenie.
- Prognostycy sami zgłaszają wiele zastrzeżeń do własnych przewidywań, świadomi niepewności prognoz
- Przewidywane zmiany, które miałyby nastąpić np. w przebiegu aktualnych wydarzeń, rozmieszczeniu zasobów, muszą być powiązane z planowaniem finansowym.
30. Jakie są metody planowania strategicznego i operacyjnego?
1.SWOT-(akronim)
Strenghts Mocne strony; Weakrtęsses Słabe strony; Opportunities Szansę; Threats Zagrożenia
2.METAPLAN,
Z00P, 2. RAKS (SWOT+ METAPLAN)
31. LFA- Metoda Struktury Logicznej
Narzędzie planowania, zarządzania i kontroli realizacji programów, w szerszym sensie jest to metoda podejmowania decyzji poprzez proces partycypacyjny mający miejsce podczas wspólnej pracy z uczestnikami procesu w formule warsztatowej
32. Wymień dwie grupy metod w podejściu do tworzenia strategii
Metody eksperckie- - wynajęcie przez władze samorządowe eksperta lub grupy ekspertów i zlecenie im opracowania dokumentu programowego,
- powierzenie przez władze samorządowe tego zadania wyspecjalizowanemu ' personelowi planistycznemu i technicznemu zatrudnionemu w odpowiednich wydziałach urzędu gminy
- W praktyce dopuszcza się często ekspercki sposób tworzenia wybranych dokumentów:
- - raportu o stanie gminy (powiatu, regionu itp.),
- proces badań ankietowych
- często korzysta się z pomocy merytorycznej i organizacyjnej grupy konsultantów do koordynowania i spełniania w nim roli moderatorów,
należy pamiętać, że eksperci z zewnątrz nie rozwiążą wszystkich problemów pojawiających się w trakcie tworzenia programu czy strategii
2. Metody uspołecznione- /metody partycypacyjne/- Istotą metod partycypacyjnych jest twórcze działania regionalnych i lokalnych liderów (aktorów) w procesie tworzenia programu (najczęściej wspomagane udziałem ekspertów i konsultantów).
przy prowadzeniu prac strategicznych coraz powszechniej stosowanymi sposobami prac są partycypacyjne metody tworzenia różnorodnych dokumentów programowych, strategii, polityk
33. Jaki powinien być przedmiot konsultacji z mieszkańcami w procesie tworzenia strategii?
- wizje rozwoju,
- szansę i bariery (zagrożenia) jej realizacji,
- identyfikacja głównych problemów i celów rozwoju.
34. Wymień techniki grupowego podejmowania decyzji w procesie tworzenia strategii
Praca zespołowa- Technika grupy nominal- Metoda Delficka
35. Analiza strategiczna SWOT
- Jest algorytmem procesu analizy strategicznej, propozycją systematycznej i wszechstronnej oceny zewnętrznych i wewnętrznych czynników określających kondycję bieżącą,! potencjał rozwojowy firmy (gminy). za/ety analizy SWOT
Metoda kompleksowa- Metoda uniwersalna- Zapewnia łatwe przejście od etapu analizy strategicznej do etapu planowania strategicznego- Wymusza wnikliwe obserwowanie wnętrza firmy, jak i jej otoczenia- Rozróżnia czynniki, na które organizacja ma wpływ oraz czynniki od niej niezależne
Mocne strony - atuty Zjawiska pozytywne z punktu widzenia możliwości kształtowania rozwoju gminy, na występowanie których bezpośredni wpływ ma sama gmina (mieszkańcy gminy, władze samorządowe)- Istotne jest, czy przeanalizować wszystkie mocne strony gminy i ocenić jak można je wykonywać w spójnej i wszechstronnej strategii rozwoju. Sfabe strony- Zjawiska ograniczające możliwości rozwoju gminy, na które bezpośredni wpływ ma gmina (mieszkańcy, instytucje, lokalne władze samorządowe)
Szansę- możliwości Zjawiska korzystne z punktu widzenia możliwości kształtowania rozwoju gminy, występowanie których jest uwarunkowane czynnikami leżącymi poza możliwościami bezpośredniego wpływu gminy. Zagrożenia- Zjawiska negatywne mogące stanowić przeszkodę dla rozwoju gminy, występowanie których jest uwarunkowane czynnikami leżącymi poza możliwościami bezpośredniego wpływu samej gminy. Ogólne wytyczne analizy SWOT
Unikaj zagrożeń - Wykorzystuj szansę - Wzmacniaj słabe strony - Opieraj się na mocnych stronach
36. Wykonane elementy strategii l -Wymień podstawy rozwoju gospodarczego gmin; - Przedsiębiorczość- Inwestycje - Gospodarka finansowa Przedsiębiorczość
- Oznacza wolę i umiejętność tworzenia dużych i małych przedsiębiorstw - zawsze jest to podstawowym jednym z ważniejszych punktów lokalnej strategii rozwoju gospodarczego - Brak silnego sektora prywatnego Jest jedną ze słabości większości gmin w Polsce' Działalność gospodarcza gmin - Sarporząd terytorialny od samego początku posiada ustawowe przyzwolenie na prowadzenie działalności gospodarczej. Przepisy wyróżniają dwojakiego rodzaju sytuacje:. - gmina prowadzi, działalność gospodarczą związana z realizacją zadań o charakterze użyteczności publicznej --gmina prowadzi działalność wykraczająca poza zadania o charakterze użyteczności publicznej
37. Wymień formy organizacyino-prawne prowadzenia działalności gospodarczej przez gminę:
- jednostki budżetowe - środki specjalne - gospodarstwa pomocnicze - zakłady budżetowe - przedsiębiorstwa /nąjwłaściwsza format : fundacje
38. Wymień zasady wynikające z prawideł gospodarki rynkowej .
- Pozbywanie się nierentownych przedsiębiorstw komunalnych
- Prywatyzowanie przedsiębiorstw prowadzących działalność komercyjną
- (ograniczenie działalności gospodarczej gminy do dziedzin, którymi nie mogą się zając inne podmioty gospodarcze
- Podział monopolistów
- Sprywatyzowanie lub komercjalizacja przedsiębiorstw komunalnych
- Nowe przedsiębiorstwa tylko gdy ważne potrzeby lokalne
Unikanie przekształcania w zakłady budżetowe
Unikanie preferowania przedsiębiorstw komunalnych
- Unikanie fikcji gospodarczych
39. Wymień strategie przekształceń przedsiębiorstw komunalnych
- Kontrola i sporządzenie raportu
- Cele gminy i harmonogram ich realizacji
- Ustalenie dla każdego przedsiębiorstwa odrębnie możliwości sprywatyzowania
- Ustalenie dla każdego przedsiębiorstwa możliwych rozwiązań: - spółka z udziałem pracowników, - sprzedaż całości, -jednoosobowa spotka gminy, zakład budżetowy , itp.
- Okfeslenie kryteriów oceny możliwych rozwiązań.
- Dokonanie oceny możliwych dla każdego z przedsiębiorstw rozwiązań
- Zebranie rozwiązań wybranych dla poszczególnych przedsiębiorstw i dokonanie ich kompleksowej oceny
Przygotowanie programu realizacji przekształceń dla poszczególnych przedsiębiorstw.
40. Wymogi efektywności strategii rozwoju gospodarczego gmin
- współpracy między władzami gminy i innymi inwestorami (wymiana informacji, koordynacja planów)
- aby przepisy i programy gminne nie ograniczały możliwości działania inwestorów
- władze podejmując decyzje powinny przeznaczać na wydatki inwestycyjne odpowiednio duże środki.
41. Jakie najistotnieisze znaczenie dla gminy posiadają inwestycje, które będą powodowały rozwój kolejnych, już nie przez gminę prowadzonych inwestycji?
- inwestycje infrastrukturalne, powodują kolejne inwestycje- Największe znaczenie brak których może zahamować rozwój gospodarczy.
- inwestycje gminne, które dają pracę lokalnym firmom,
- spirala inwestycyjna tworzy lokalny rynek pracy, a więc zapobiegają bezrobociu.
- inwestycje komunalne podnoszą standard życia mieszkańców
bez pewnych inwestycji nie jest możliwy rozwój gospodarczy brak pewnych inwestycji może powodować wzrost niezadowolenia społecznego
42. Strategie majątkowe gminy. Instrumenty finansowe gminy i możliwości ich wykorzystania w rozwoju gospodarczym
- Budżet - Wpływy - Wydatki
-budżet jest jednym z głównych instrumentów pozostających do dyspozycji gminy mającej zamiar wpływać na lokalny rozwój gospodarczy
- budżet gminy aby dobrze służył perspektywicznej polityce gospodarczej gminy musi być wykorzystywany systematycznie, wielokrotnie i konsekwentnie, zgodnie z planami opracowanymi na wiele lat. Najlepiej zgodnie ze strategią rozwoju gospodarczego gminy
- X Największe możliwości wykorzystania budżetu jako instrumentu służącego wywieraniu wpływu na życie gospodarcze gminy pojawiają się przed uchwaleniem budżetu, w okresie gdy przygotowywane są założenia do budżetu i projekty budżetu.
43. Ustawy
- U. z 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych
- U. z dnia 13 października 2000 r. o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw
U. z 26 listopada 1998 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego w latach 199912000
Art. 1 Ustawa określa w odniesieniu do jednostek samorządu terytorialnego
- źródła dochodów
zasady ustalania subwencji ogólnych
-zasady i tryb przekazywania subwencji ogólnych
-zasady i tryb udzielania dotacji.
44. Wymień źródła dochodów aminy-
1. wpływy z ustalonych i pobieranych na podstawie odrębnych ustaw podatków: od nieruchomości, rolnego, leśnego, od środków transportowych, od działalności gospodarczej osób fizycznych opłacanego w formie karty podatkowej, od spadków i, darowizn, od posiadania psów, pobieranych na podstawie odrębnych ustaw podatków
2. wpływy z opłat: skarbowej, eksploatacyjnej, lokalnych i innych pobieranych napodstawie odrębnych ustaw
3. udziały w podatkach stanowiących dochód budżetu państwa w wysokości:27,6 % wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych zamieszkałych na terenie gminy, 5 % wpływów od osób prawnych, organizacji nie mającej osobowości prawnej, posiadających siedziby na terenie gminy
4. subwencja ogólna
1. dochody uzyskiwane przez jednostki budżetowe gminy 2- dotacje celowe z budżetu państwa na zadania zlecone gminy .
3. odsetki od środków finansowych gminy
4. dochody z majątku gminy
5. dotacje celowe:
- na dofinansowanie zadań własnych gminy
- na zadania realizowane przez gminę na podstawie porozumień z organami administracji rządowej
- z budżetu państwa na usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i r, porządku publicznego
6. dotacje z funduszy celowych
7. spadki, zapisy i darowizny
8. odsetki od nieterminowo uregulowanych należności stanowiący dochody gminy i kapitału wniesionego do spółek
9. dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych odrębnymi przepisam
45. Wymień dochody powiatu:
- udział w podatku dochodowym od osób fizycznych w wysokości 1 %
- subwencja ogólna
- dochody uzyskiwane przez Jednostki budżetowe powiatu
- dotacje celowe z budżetu państwa na:
- realizację zadań służb, inspekcji i straży
- na zadania z zakresu administracji rządowej"
- na finansowanie zadań własnych powiatu
- odsetki od środków finansowych powiatu gromadzonych na rachunkach bankowych
- dochody z majątku powiatu
- dotacje celowe na dofinansowanie zadań własnych powiatu
- na usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla zabezpieczenia porządku publicznego
- spadki, zapisy i darowizny
- odsetki od pożyczek udzielanych przez powiat
- odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody powiatu
odsetki i dywidendy od kapitału wniesionego do spółek.
46. Tendencje na rynku pracy
spadek miejsc pracy dla pracowników bez kwalifikacji wzrost miejsc pracy dla wykwalifikowanych zwiększenie wymagań dla osób na kierowniczych stanowiskach zwiększenie wymagań dla osób z wyższym wykształceniem zmiany w sektorach technologicznych na niekorzyść w sektorach :, ciężkich np. przewodzą: telekomunikacja, elektronika, biotechnologia, zmniejszanie się zatrudnienia w sektorze rolnictwa i wytwórczości ; wzrost zatrudnienia w usługach skracanie tygodnia pracy duże zmiany demograficzne- starzenie się populacji i mniejsza liczba' ludzi wchodzących na rynek pracy, w Polsce odwrotnie: większa liczba ludzi wchodzących na rynek pracy - ciągłe procesy racjonalizacji i restrukturyzacji przemysłu i usług współistnienie bezrobocia i braku siły roboczej- wynika to z tzw. segmentacji rynku pracy wzrastające bezrobocie i wzrost siły roboczej rozwój bez zatrudnienia- maszyny zamiast ludzi inwestycje dużych koncernów- zagrożenie stabilności rynku pracy spowodowane to było przejściem od gospodarki centralnie sterowanej do gospodarki rynkowej oraz likwidację fikcji gospodarczej
47. Podstawowe tendencje na rynku pracy w Europie Centralnej
1. Zahamowanie lub spadek zatrudnienia w przemyśle i rolnictwie
2. Wzrost zatrudnienia w usługach
3. Rozwój bez wzrostu zatrudnienia" w wyniku postępu naukowo-technicznego
4. Polaryzacja rynku pracy '
5.Zmniejszenie liczby miejsc pracy dla osób nisko wykwalifikowanych
6 Podwyższenie wymagań i wzrost zapotrzebowania na wykształcenie w nowych technologiach
48. W czym może pomóc posiadanie strategii lokalnego rynku pracy?
- w dopasowaniu podaży do popytu siły roboczej,
- w podniesieniu kwalifikacji ludzi,
- w zwiększeniu liczby nowych miejsc pracy,
w określeniu braków wykwalifikowanej siły roboczej, oraz ułatwić przewidywanie zjawisk, gospodarczych na terenie gminy.
49. Jakie są wymagania opracowania dobrej strategii lokalnego rynku pracy
- Prawidłowej oceny aktualnego rynku pracy
- Określenia relacji między bezrobociem a rozwojem gminy
- Przygotowania strategii sektorowych
- Przygotowanie systemu szkolenia i zmian i kwalifikacji
- Określenia roli samorządu jako pracodawcy
Zbadania zależności między przedsiębiorczością, inwestycjami a lokalnym rynkiem pracy
50. Co powinna zawierać ocena rynku pracy?
- Opis obszaru geograficznego obejmującego analizowany rynek
- analizę popytu na siłę roboczą
- analizę podaży siły roboczej
- opis kwalifikacyjnych mieszkańców opis dostępnych form kształcenia zawodowego i szkoleń.
51. Co powinna zawierać analiza popytu na siłę robocza?
Strukturę zatrudnienia na danym terenie, Tendencje i prognozy zatrudnienia w przyszłości, Różnice między, lokalnymi regionalnymi i krajowymi tendencjami, Rozbudowę lokalnej infrastruktury, Wpływ nowej technologii, przepisów prawnych i polityki na gospodarkę Wpływ zewnętrznych czynników ekonomicznych, ' Wpływ rodzaju, liczby i organizacji przedsiębiorstw na zatrudnienie.
52. Co powinna zwierać analiza podaży siły roboczej?
Strukturę demograficzną MigracjeAktywność zawodową Dojazdy do pracy Podział na kategorie i grupy społeczne :
53. Zwalczanie bezrobocia
- Bezrobocie jest jednym z głównych problemów gospodarczych gmina jego rozwiązanie zazwyczaj nie jest w możliwościach do przeprowadzenia wyłącznie siłami władz samorządowych.
- Najlepszą strategia przyczyniającą się do likwidacji bezrobocia są działania samorządu na rzecz wzrostu gospodarczego i wysokiego poziomu inwestycji. Linie kredytowe dla tworzących nowe miejsca pracy.
- Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa
Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Kredyt Europejskiego Funduszu Restrukturyzacji Wsi Polskiej.
54. Jakie są przyczyny nie prowadzenia kampanii promocyjnej? Konieczność koncentracji zasobów finansowych i pracy ludzi na rozwijaniu istniejącej gospodarki a nie na przyciąganiu inwestorów. Brak odpowiedniego produktu na .. sprzedaż.
55, Na jakie pytania należy odpowiedzieć aby przygotować dobrg kampanie promocyjna
- Czego spodziewamy się po kampanii?
- Czy nasze oczekiwania są realistyczne?
- Czy chcemy przyciągnąć turystów?
- Czy chcemy przyciągnąć inwestorów?
- Kim są nasi konkurenci i czy maja przewagę?
- Jaki wizerunek gminy chcemy prezentować? Ile wysiłku powinniśmy włożyć w promowanie gminy?
56 Wymień czynniki wpływające na ocenę lokalizacji inwestycji w aminie
Położenie (w stosunku do dróg) Zasoby (surowce, siła robocza) Rodzaj i ceny dostępnych nieruchomości Struktura lokalnego rynku i potencjalny popyt ; - Możliwości rozwoju Możliwości współpracy z lokalnymi firmami Lokalny poziom cen i usług Dostępność usług i wyposażenie w infrastrukturę Wizerunek gminy z zewnątrz Warunki i styl życia na terenie gminy Styl organizacji i obsługi inwestorów Ocena konkurencji w skali regionalnej i branżowej
57. Wymień czynniki wpływające na ocenę atrakcyjności turystycznej aminy Położenie względem szlaków komunikacji i skupisk ludności Środowisko naturalne i krajobraz Interesujące zabytki, galerie, parki przyrodnicze Obiekty związane z obsługą turystyki Połączenia Poziom cen Wizerunek Istniejące kontakty
58. Od czego zależy przekonanie inwestorów o korzyściach jokaiizacji w danej gminie? SzyBkiego udzielenia odpowiedzi Dostarczenia informacji aktualne i dobrej Jakości
59. Na czym powinien opierać się dobrze opracowany przewodnik inwestycyjny gmjny?- Mapach geodezyjnych, danych z ewidencji gruntów i wpisów do ksiąg wieczystych, wartościach księgowych budynków i infrastruktury technicznej, planach zagospodarowania przestrzennego, danych statystycznych, różnych spisach tematycznych.
60. Wybrane elementy strategii II
- Promocja, poczucia tożsamości lokalnej, partycypacja mieszkańców w budowie i realizacji strategii rozwoju gmin.
- Strategie polepszenia warunków mieszkaniowych
- Rynek pracy i zwalczenie bezrobocia,
Promocja, poczucia tożsamości lokalnej, partycypacja mieszkańców w budowie i realizacji strategii rozwoju gmin.
61. Ustawy
Ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 13 lipca 2000 r. Nowa ustawa o zagospodarowaniu przestrzennym, określi zasady kształtowania i prowadzenia polityki przestrzennej w gminie województwie i państwie, zgodnie z aktualnie obowiązującym modelem ustrojowym
Ustawa o zasadach wspierania rozwoju regionalnego z dnia 12 maja 2000r.
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o zasadach przystępowania Jednostek samorządu terytorialnego do międzynarodowych zrzeszeń społeczności lokalnych i regionalnych
Ustawa z dnia 13 października 2000 r. o.zmianie ustawy o dochodach 's jednostek samorządu terytorialnego w latach 1999 i 2000 oraz niektórych innych ustaw 62. Wymień, jakie są cele ustawy- to usprawnienie i uproszczenie: Lokalizacji inwestycji celu publicznego, Procedur lokalizacyjnych, :,-Minimalizacja zagrożeń naruszania ładu przestrzennego... Standaryzacja dokumentów w planowaniu lokalnym... ; Określenie treści i funkcji planu zag.. przestrzennego województwa.
63. Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym określa
- zakres oraz sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na określone cele, ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy, przyjmując rozwój równoważony i ład przestrzenny jako podstawę tych działań art-,5- Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej gminy, w tym ustalenie przeznaczenia oraz sposobu zagospodarowania terenu i warunków jego zabudowy, a także lokalizacja inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym, z wyjątkiem morskicl wód wewnętrznych, morza terytorialnego oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy
art. 5 Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej w województwie, w tym uchwalanie planu zagospodarowania przestrzennego województwa oraz lokalizacji inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponad lokalnym należy do zadań samorządt województwa
64. Zarząd województwa wykonuje-zadania z zakresu zagospodarowania przestrzennego przy pomocy urbanisty województwa.
65. Zarząd gminy wykonuje zadania z zakresu zagospodarowania przestrzennego przy pomocy urbanisty gminy albc miasta.
'
66. Zarządy wojewódzkie i gminne powołują komisie urbanistyczno architektoniczne jakc organy doradcze
67. Jakie uwarunkowania uwzględnia się w planie rozwoju przestrzennego gminy?; Dotychczasowe przeznaczenie i zagospodarowania terenu, Ochronę ładu przestrzennego Występowanie obiektów chronionych Stan środowiska
Stan dziedzictwa kulturowego Stan prawny gruntów Warunki i jakość życia mieszkańców i Zadań służących realizacji ponad lokalnych celów publicznych \ zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia Potrzeb i możliwości rozwoju gminy Występowania złóż kopalin Występowania terenów górniczych
68. Co określa się w planie rozwoju przestrzennego gminy?
Przeznaczenie terenów
Rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym Rozmieszczenie inwestycji celu publicznego o znaczeniu ponad lokalnym Kierunki rozwoju transportu i infrastruktury technicznej
Standardy zagospodarowania i użytkowania terenów, w tym zakazy zabudowy.
Obszary i zasady ochrony środowiska i dziedzictwa kulturowego Obszary specyficzne wymagające planu lokalnego, scaleń, podziału Obszary Pomników Zagłady oraz ich stref ochronnych działalności gospodarczej Obszary zagrożenia powodziowego
Zasady kształtowania przestrzeni rolniczej i leśnej Tereny przeznaczone pod budowę obiektów handlowych (powyżej 2000 m2) i. granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych Plan rozwoju przestrzennego gminy jest aktem prawa miejscowego
69. Kogo obciążają koszty sporządzenia planu rozwoju przestrzennego gminy?
Budżet gminy Budżet państwa Budżet województwa Budżet powiatu Inwestora realizującego inwestycję celu publicznego
70. Plan lokalny- ustawa: zasady i pojęcia
Ustawa z dnia 12 maja 2000 r. o zasadach wspierania rozwoju regionalnego Ustawa określa zasady i formy wspierania rozwoju regionalnego oraz zasady współdziałania rządu z samorządem terytonainym, a w szczególności:
1) instytucje wspierające rozwój regionalny, .
2) tryb prowadzenia działań z zakresu wspierania rozwoju regionalnego,
3) zasady zawierania kontraktu wojewódzkiego.
- Wykonywanie zadań z zakresu rozwoju regionalnego na obszarze województwa, nie zastrzeżone przepisami ustawowymi do kompetencji innych organów, należy do,samorządu województwa.
Ustala 'definiuje pojęcia: Wspieranie rozwoju regionalnego ; Narodowa strategia rozwoju regionalnego Strategia rozwoju województwa Program wojewódzki zrównoważony rozwój
71. Jaki cel ma wspieranie rozwoju regionalnego?
Rozwój poszczególnych obszarów kraju, poprawę jakości i warunków życia, Wyrównywanie różnic w poziomie rozwoju poszczególnych obszarów kraju oraz wyrównanie szans obywateli państwa bez względu na miejsce zamieszkania, a także zmniejszanie zacofania obszarów słabo rozwiniętych i mających najmniej korzystne warunki rozwoju.
1. Wsparcie finansowe rozwoju regionalnego ze środków budżetu państwa może być przeznaczone na zadania ujęte w kontraktach wojewódzkich ....
2. Do środków finansowych przeznaczonych na wspieranie rozwoju regionalnego nie zalicza się kwot subwencji ogólnej i kwot
dotacji celowych na zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz na zadania własne..
72. Programowanie rozwoju regionalnego
projekt narodowej strategii rozwoju regionalnego opracowuje minister, który określa:
1) kierunki i priorytety polityki rozwoju regionalnego państwa oraz ogólne zasady ^ wyodrębniania obszarów wsparcia,
2) okres obowiązywania strategii,
3) przewidywane wydatki ze środków publicznych,
4) zasady i kryteria wsparcia finansowego programów wojewódzkich ze środków budżet państwa. RM przyjmuje, w drodze rozporządzenia, program wsparcia, w którym określa zakres tryb i warunki wspierania przez państwo programów wojewódzkich
73. co określa program wsparcia?
- czas trwania programu,
- zobiektywizowane kryteria wyodrębnienia obszarów wsparcia, w których realizowany będzie program w układzie wojewódzkim, kryteria, których spełnienie upoważnia samorządy województw do uzyskania wsparcia dla rozwoju regionalnego .... 74. Zakres, tryb i warunki realizacji Kontraktu wojewódzkiego:
1) zadań wynikających z programów wojewódzkich, które uzyskały wsparcie rządu,;
2) zadań należących do spraw nadzorowanych przez ministrów właściwych, które t-';' wspierane są przez samorząd województwa.
- określa finansowanie rozwoju regionalnego i kontraktów wojewódzkich oraz kontrolę u i wykonania...
- Ustawa budżetowa zawiera limit wydatków na sfinansowanie zadań objętych programem wsparcia uchwalonym w roku poprzedzającym rok budżetowy, a w razie obejmowania przez program okresu dłuższego niż rok, ustawa budżetowa określa również limity wydatków w roku budżetowym oraz w kolejnych latach budżetowych
Dofinansowanie dla jednostek samorządu terytorialnego wykonujących zadania uwzględnione w kontrakcie, a za ich pośrednictwem - również dla innych podmiotów upragnionych, udzielane jest ze środków budżetu państwa na warunkach określonych' ustawie o finansach publicznych z uwzględnieniem przepisów niniejszej ustawa. Otrzymanie dofinansowania na zasadach określonych w niniejszej ustawie ni' wyłącza innych form finansowania zadań z zakresu wspierania rozwoju regionalnegi województwa wynikających z ratyfikowanych umów międzynarodowych i odrębnych przepisów.
75. Strategia rozwoju lokalnego miasta
- diagnoza układu lokalnego
- miasto w świetle badania ankietowego
scenariusze rozwoju miasta
• Ad. 1 diagnoza układu lokalnego Charakterystyka obszaru {środowisk geograficznych:
- demograficzne aspekty rozwoju miasta
- struktura gospodarki lokalnej
- infrastruktura sprzyjająca rozwojowi gospodarki gminnej
- infrastruktura społeczna
- opieka społeczna
- elementy wpływające na rozwój gminy
- analiza szans i zagrożeń /SWOT
Ad.3 scenariusze rozwoju miasta Miasto jako:
- ośrodek przemysłowy
- ośrodek ponad lokalny
- ośrodek w atrakcyjnym regionie turystycznym.
- W każdym ze scenariuszy rozwoju miasta określone zostały: cele strategiczne '• cele operacyjne podporządkowane celom strategicznym zadania strategiczne służące osiągnięciu celów .....
76. Jaki cel ma opracowanie strategii
- Opracowanie strategii ma na celu określenie celów rozwoju gmin i wybranie sposobów ich realizacji poprzez konkretne zadania.
- Pole wyboru celów i zadań realizacyjnych jest jednak z góry ograniczone w związku z koniecznością wkomponowania strategii lokalnej w długofalową strategię rozwoju kraju i regionu.
jedynie zachowanie spójności działań na nakładających się poziomach odniesienia przyniesie konkretne korzyści gospodarcze i społeczne.
77. Definicja strategii: /co to jest sfrategia?/
Strategia rozwoju miasta ma określić zasady i sposoby zintegrowanego sterowania rozwojem miasta dla osiągnięcia długookresowych celów tego rozwoju
78. Strategia rozwoju miasta - zadania
- Podstawowym zadaniem strategii rozwoju miasta fest wytyczenie głównych kierunków rozwoju i wskazanie sposobów organizowania wokół nich działań wszystkich podmiotów uczestniczących w rozwoju miasta, w dostosowaniu się do zmieniających się uwarunkowań rozwoju.
- Ciągłe planowanie strategiczne ma integrować polityczny proces decyzyjny z działaniami analityczno-planistycznymi i zapewnić podejmowanie bieżących decyzji w dostosowaniu do ich aktualnych uwarunkowań a jednocześnie ze świadomością ich długookresowych skutków.
- Strategia rozwoju miasta ma postrzegać miasto iako wyodrębniony prawnie i zorganizowany system terytorialny, na który składają się mieszkańcy i tworzone przez nich struktury społeczne, środowisko przyrodnicze oraz będące tworem człowieka środowisko materialne i kulturowe, a także działające w mieście instytucje i organizacje.
Przedmiotem strategii ma być rozwój miasta polegający na zmianach w strukturze, jakości, wielkości i wzajemnych relacjach komponentów miasta... ^
- Strategia rozwoju miasta ma mieć charakter podmiotowy. Jej podmiotem są władze miejskie: rada miasta, która ustala cele rozwoju i tworzy materialne, formalno-prawne warunki ich realizacji oraz zarząd miasta, który planuje strategię i jest Jej realizatorem. Strategia ma być dla władz miasta ogólnym planem ich celowych działań na rzecz ^ rozwoju miasta,
- Strategia rozwoju miasta, będąc planem działania władz miejskich, musi mieć na ^ uwadze, że rozwój miasta jest wynikiem działania wielu podmiotów....- nie tylko samych władz • ^
- Strategia, określając zasady i sposoby sterowania rozwojem miasta przez jego władze, powinna wskazywać na instrumenty jakimi te władze mogą oddziaływać na zachowania innych podmiotów w celu skłonienia ich do zachowań zgodnych z celami i kierunkami rozwoju miasta.... ^
- Strategia rozwoju miasta ma być podstawą do budowy wieloletnich programów ^: określających przedsięwzięcia jakie władze miejskie podejmująw ramach aktuainief posiadanych możliwości w celu realizacji określonych strategii priorytetowych zadań.
- Prace nad strategią rozwoju miasta powinny inicjować lub być stowarzyszone z ^ formułowaniem w drodze szerokich konsultacji programów rozwoju miasta obejmującycr działania możliwie największej liczby podmiotów uczestniczących w rozwoju. /ldea": koordynacji rozwoju/
- Strategia rozwoju miasta ma tworzyć podstawę formułowania i narzędzie koordynacji polityk szczegółowych. Powinna określać jakie polityki szczegółowe są niezbędne dla sterowaniem miasta, stwarzać przesłanki merytoryczne do tworzenia tych polityk oraz zapewniać ich spójność i komplementamość- ...
Strategia wymaga stałej kontroli swej skuteczności. Warunkiem takiej kontroli jest określenie w toku planowania strategicznego systemu mierników jakości miasta odniesionych do celów rozwoju i do polityk ukierunkowanych na realizację tych celów
79. Żeby osiągnąć sukces w strategii trzeba mieć określony system mierników:
1. jak mierzymy postęp
2. jak mierzymy rozwój
3. jak mierzymy stopień realizacji zawartych w strategii '
- jest to nieodłączny element każdej strategii
- w niektórych strategiach w ogóle nie mówi się o tych miernikach, ale na końcu jest powiedziane jak dana gmina ma wyglądać po realizacji tej strategii . główny element to kontrola skuteczności .
80, Strategia gminy -do czego służy gminie strategia?
- jest instrument długofalowego zarządzania
- nosi element ciągłości i trwałości, niezależnie od zmieniających się układów . politycznych. -.i
- budowanie strategii umożliwia zaangażowania władz lokalnych oraz mieszkańców w planowanie swojej przyszłości, ^J
- realistycznej oceny mocnych i słabych stron pozwalając uniknąć wielu trudności. ^. efektywnego gospodarowanie własnymi zasobami takimi jak: środowisko przyrodnicze, zasoby ludzkie, infrastruktura i środki finansowe /są to argumenty strategii Jakie są ,| gminie potrzebne/. Jest to proces, w którym uczestniczą zarówno przedstawiciele '\ samorządu jak i mieszkańcy zainteresowani rozwojem swojej gminy. '.-; : Strategia powinna być wspólnie budowana począwszy od oceny stanu , wyjściowego gminy, poprzez nakreślenie wizji, poprzez wybór celów i sposobów ich realizacji aż po wdrażanie przyjętych koncepcji. '
81. Na jakie pytania należy odpowiedzieć w strategii gminy?
1. W jakim punkcie swego rozwoju znajduje się gmina ? czyli. Jaka jest diagnoza Jej stanu?
2. Do czego gmina zmierza ?
- Jaki powinien być charakter gminy za 10-15 lat?
- Jak powinien być zarysowany jej stan docelowy?
- Jaka jest wizja gminy niezbędna dla opracowania strategii?
W jaki sposób osiągnąć pożądany stan? Tzn.- Jak doprowadzić do uzyskania stanów pośrednich? Jakich użyć środków dla ich osiągnięcia? Jak i czym różni się prawdopodobny przyszły stan gminy od stanu . pożądanego? l Jakie Jest pole możliwych rozwiązań w strategii?
82. Strategia gminy składa się z czterech elementów:
1. diagnozy stanu,
2. wizji rozwoju,
3. listy celów strategicznych,
4. monitoringu.
Diagnoza umożliwia dokonanie przeglądu wszystkich zasobów będących w dyspozycji gminy. Na tej podstawie można ocenić: czym gmina dysponuje, czego jest brak, co , zrobić, żeby posiadane zasoby racjonalnie wykorzystać lub jak je powiększyć. Po zebraniu odpowiednich informacji i opinii pozwala sformułować odpowiednie zagrożenia, zlikwidować charakterystyczne problemy.
Diagnoza - raport o stanieją miny
opisuje jej stan obecny, problemy oraz stopień aktywności społeczności lokalnych w pięciu najważniejszych obszarach:
1. środowiskowym,
2. społecznym,
3. gospodarczym.
4. infrastrukturalnym 5_ związanym z zarządzaniem.
Wizję ekorozwoiu gminy tworzą następujące elementy: .
- pożądany stan środowiska naturalnego tzn. jakie w przyszłości cechy ma posiadać środowisko gminy, Jakie obiekty, jakie obszary trzeba chronić, jakie zasoby zachować
- zakładane cechy społeczności lokalnej tzn. jaki będzie efekt obecnych tendencji demograficznych, trzeba przewidzieć ite i jakich będzie potrzeba w przyszłości zasobów aby zaspokoić potrzeby mieszkańców w mieszkania lub co zrobić gdy pozostają puste mieszkania itd.
- pożądane składniki jakości życia tzn. czy obecny stan zdrowia mieszkańców się poprawi, jak powinna działać służba zdrowia aby spełniać oczekiwania ludności, jakie w przyszłości będą istotne wartości dla mieszkańców, czy spełnią się ich marzenia o .; lepszym i dostatnim życiu ^
- pożądane efekty rozwoju gospodarczego- jakie formy gospodarowania powinny być preferowane w gminie, co w przyszłości ma dominować, jaka będzie np. pozycja ^ rolnictwa, czy celowy Jest np. wielofunkcyjny rozwój gminy
- zakładane mierniki wyposażenia technicznego czyli jak poprawi się infrastruktura, jak poprawa infrastruktury podniesie nam jakość życia- jakie elementy infrastruktury będą bronić zasobów życia a jakie elementy infrastruktury będą zagrażać pogorszeniu się' jakości życia czy zasobów przyrodniczych wysoki poziom ładu przestrzeń neao - czyli jaka w przyszłości ma być struktura użytkowania gruntów w gminie, jak poprawić krajobraz i jak będzie wyglądał. Gmina przyjmując określoną strategię powinna sfinansować swoje mocne i słabe strony- zrobić analizę SWOT i postępy w zarządzaniu
Ad 3. - Kryteria wyboru celów i zadań:
- efektywność w obniżaniu stanu zanieczyszczenia środowiska,
- wpływ na jakość życia mieszkańców.
- efektywność w obniżaniu ryzyka zdrowotnego mieszkańców,
- wpływ na stan środowiska danego przedsięwzięcia,
- dostępność źródeł finansowania,
- uzyskanie korzyści gospodarczych,
- możliwości modyfikacji lub dostosowania przedsięwzięcia do zmieniających się warunków środowiskowych, demograficznych, ekonomicznych, prawnych, '
- niskie koszty eksploatacji i niezawodność techniczna,
- akceptacja i poparcie społeczne oraz polityczne. Szczegółowe plany działań powinny zawierać:
- nazwę,
- określenie celu i oczekiwanych rezultatów,
- wskazanie osoby odpowiedzialnej.
- opi^ przedsięwzięcia / projekt techniczny.
- określenie terminów wykonania,
- określenie budżetu oraz źródeł finansowania, wskazanie mierników oceny stopnia realizacji.
Ad. 4 - monitorowanie realizacji strategii Jest niezbędne dla prowadzenia ...... realizacja tego celu wymaga sprawnych, wydajnych i dobrych źródeł informacji oraz narzędzi do ich powadzenia
83. Oceny realizacji strategii gminy dokonujemy:
- Po zakończeniu opracowywania dokumentu
- W trakcie jej realizacji
Po zakończeniu realizacji wszystkich celów i zadań przyjętych w strategii /potrzebne jest wypracowanie mierników realizacji/
Efekty osiągalne i podlegające ocenie na zagadnienia wymierne, czy dające się ukryć ilościowo np. ilość budowanych oczyszczalni, stopień zmniejszenia emisji pyłów i pewne niewymierne elementy np. wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców czy wzrost poziomu życia-
Informacje o postępach realizacji strategii pozwalają na uzyskiwanie pozytywnego nastawienia do podejmowanych i realizowanych zadań przez społeczność lokalną, pozwalają na bieżącą ocenę przeszłych i słabszych stron przy realizacji dane] strategii "! Włączenie do budowy strategii mieszkańców gminy jest konieczne ponieważ:
- władze gminy nie zawsze wiedzą czego chcą i oczekują mieszkańcy;
- wspólne określenie celów rozwoju pozwoli najpełniej uwzględnić potrzeby mieszkańców oraz możliwości i środki władz;
- udział mieszkańców przy wyborze celów rozwoju i dróg ich osiągnięcia wyeliminuje protesty społeczne
- wspólne określenie celów zapewni świadome zaangażowanie mieszkańców przy ich realizacji-
bez udziału samorządu mieszkańców nie ma szans na powstanie wspólnej, konsekwentnej i jednolitej strategii, z którą utożsamia się znaczna większość mieszkańców, bez zgody społeczności lokalnej często nie jest możliwe realizowanie pewnyprr elementów strategii i rozwoju Dodatkowe efekty uspołecznienia procesu powstawania strategii w aminie
- identyfikacji ludzi chcących działać na rzecz swojej gminy,
- zintegrowania ludzi wokół określonych celów,
- zwiększenia poczucia tożsamości z lokalnym środowiskiem,
wzrostu świadomości ekologicznej i odpowiedzialności za środowisko, powstania nowych struktur społecznych, którymi mogą być różnego rodzaju organizacje np. ekologiczne.
84. Strategia długookresowa rozwoju społecznego i gospodarczego Polski na lata 2001-2010
Pierwszy nurt.......
Drugi nurt studiów nad przyszłością/wizje lokalne/
Trzeci nurt myślenia o przyszłości nazywa się adaptacyjne- przygotowawczy, który mówi jak działać aby się przystosować do przyszłości, do różnych możliwości i różnych wariantów. W tym celu wykorzystuje się metody alnalistyczne, scenariuszowe i inne. Uczy jak działać aby przygotować społeczeństwo do studiów nad przyszłością. Koncepcja ta stanowi wyraz poglądów środowiska naukowego, nie ma mocy wykonawczej. ; Celem jest zaproponowanie najwyższym władzom RP koncepcji strategii długookresowej dla Polski, która jest wynikiem dyskusji w środowisku naukowym i została uznana za najb&rdziej pożądaną
85. Cztery priorytety dla długookresowej polityki gospodarczej Polski 1. Utrzymanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego 2, Modernizacja struktury produkcji
3, Szybkie podnoszenie poziomu edukacyjnego
1. Rozwiązywanie problemów społecznych, przede wszystkim przez ograniczenie bezrobocia i sfery ubóstwa Strategia długookresowa nie jest prognozą.
86. Strategia odpowiada na pytanie-Jak działać, aby przygotować się do wyzwań przyszłości?
87. Strategia nie odpowiada na pytanie: Jaka będzie przyszłość?
Wszelkie spostrzeżenia na temat tego jak będzie wyglądała Polska w roku 2020 sąjedynie pochodną odpowiedzi na zasadnicze pytanie Jak działać.
88. Korzyści z posiadania przez organy decyzyjne najwyższego szczebla długookresowej strategii dla Polski
- identyfikuje najważniejsze wyzwania i problemy,
- umożliwia koncentrację na przedsięwzięciach najważniejszych
- dostarcza kierunkowej wizji, pomocnych w organizowaniu działań w poszczególnych dziedzinach życia
- pozwala unikać sprzeczności pomiędzy decyzjami
krótkookresowymi a potrzebami długookresowymi
- umożliwia skoordynowanie działań różnych podmiotów wokół celów uznanych za nadrzędne pozwala określić jakich działań nie powinno się podejmować, aby nie stwarzać przeszkód dla rozwiązania problemów, które powstaną w przyszłości.
89. Warunki osiągnięcia pozytywnych skutków strategii długookresowej dla Polski
1. dokonywanie oceny decyzji krótkookresowych pod kątem zgodności z celami strategii długookresowej
2. zapewnienie, by ustalenia strategii długookresowej były uwzględniane przy wytyczaniu i organizowaniu działań cząstkowych i odcinkowych.
90. Co wiemy o warunkach rozwoju gospodarki i społeczeństwa w dwudziestoleciu 2001-2020^w-skali światowej. Co jest pewne?
- Zaostrzenie konkurencji rynkowej w skali światowej
- Dalszy rozwój cywilizacji informacyjnej
- Dalszy wzrost roli nauki i innowacji Rosnące znaczenie kwalifikacji i Jakości czynnika ludzkiego
- Zmiana charakteru pracy - zmniejszenie ogólnego popytu na pracę
- Intensywne powstawanie nowych zawodów
- Wzrost zagrożeń środowiska naturalnego
- Starzenie się ludności w krajach rozwiniętych
- Wzrost roli organizacji pozarządowych w stosunkach międzynarodowych
- Zwiększenie się roli metropolii przy tendencji do peryferyzacji wielu obszarów.
91. W warunkach wewnętrznych Polski za pewne możemy uznać następujące tendencje:
- Zwiększenie napływu środków pomocowych i inwestycji zagranicznych Przyśpieszone wypadanie z użytkowania części zasobów mieszkaniowych na skutek ich fizycznego zużycia
- Po roku 2010 zmiany struktury demograficznej poprzez wzrost ludności w wieku
poprodukcyjnym ^ Rosnąca zależność gospodarki polskiej od światowych rynków finansowych
92. Co wiemy o warunkach rozwoju gospodarki i społeczeństwa w dwudziestoleciu 2001-2020 w skali światowej. Co jest prawdopodobne?
- Zwiększenie nasilenia migracji międzynarodowych
- Zmiany w gospodarce energetycznej (zwiększenie udziału w niej gazu)
- Przełom w medycynie i przejście do medycyny regeneracyjnej
- Wejście Polski do UE nie później niż w roku 2005. : Dalsza polaryzacja świata i społeczeństw- . .
93. Uwarunkowania demograficzne
- 2001-2005 silna presja demograficzna na rynek pracy
- 200&-2010 zmniejszenie przyrostu podaży pracy
- 2010-2020 spadek liczby ludności w wieku zdolności do pracy
94. Nadrzędny cel dwudziestolecia 2001 -2020 Zmniejszenie dystansu dzielącego Polskę od Unii Europejskie]
95. Zmienne w czasie cele strategii i polityki gospodarczej Polski Do 2005 r. niedopuszczenie do wzrostu bezrobocia W latach 2006-2008 spłata zobowiązań w okresie ich szczytowego nasilenia W latach 2008-2015 zwiększenie inwestycji infrastrukturalnych i :'
przyśpieszenie zmian w strukturze gospodarki W latach 2016-2020 przyśpieszenie procesu przechodzenia ludności
zatrudnionej w rolnictwie do działalności poza rolniczej i do miast.
96. Główne priorytety dwudziestolecia 2001 -2020 dla Polski
1. Utrzymanie wysokiego tempa rozwoju gospodarki
2. Modernizacja i głęboka przebudowa struktury gospodarki
3. ofensywa edukacyjna
1. postep w rozwiązywaniu problemów
97. Kferunki radykalnych działań w najbliższym pięcioleciu dla Polski
-Przejście do intensywnego inwestowania w edukację (począwszy od 2001 r. najpóźniej)
- Zapoczątkowanie przełomu w budownictwie mieszkaniowym (począwszy od 2002r najpóźniej)
- Intensyfikacja wydatków na naukę i zaplecze badawczo-rozwojowe (począwszy od 2003 r. najpóźniej)
98. Pięciolecie- zadania strategiczne dla Polski
- 2001-2005- dokonanie przełomu w 3 dziedzinach dynamizujących gospodarkę: edukacji, budownictwie mieszkaniowym, nauce.
- 2006-2010- Proeksportowe przestawienie gospodarki
- 201 "l-2015- Przyśpieszenie restrukturyzacji gospodarki oraz główna fala inwestycji infrastrukturalnych
- 2016-2020- Początek bardziej aktywnej przebudowy struktury agrarnej przyśpieszenia przepływu ludności ze wsi do miast
99. Warunki sukcesu strategii dla Polski
- Realizacja celów dwudziestolecia może być osiągnięta tylko pod warunkiem zasadnicznego zwiększenia oszczędności krajowych i napływu środków zagranicznych.
- Nie można zrealizować proponowanej strategii bez zasadniczego proeksportowego przestawienia gospodarki
- Kluczowe znaczenie dla ograniczenia ubóstwa, zwłaszcza w pięcioleciu 2001-2005 ma walka z bezrobociem
- Groźba bezrobocia spowodowana wypieraniem pracowników przez nowe technologie, czyli bezrobocia technologicznego może wzrosnąć i stać się jednym z najtrudniejszych,. problemów 10-lecia 2011-2020.
- Dopiero po roku 2015 stanie się możliwe przygotowanie gospodarki do wprowadzenia kategorii minimalnego dochodu gwarantowanego
- Autorzy strategii opowiadają się za formułą państwa unitarnego, zdecentralizowanego, opartego na przekazywaniu wielu kompetencji i zadań do samorządu terytorialnego wraz ze środkami na ich realizację
- Cykl życia parlamentarnego nie powinien naruszać ciągłości strategii długookresowej, która powinna być konsekwentnie realizowana niezależnie orientacji politycznej ^ poszczególnych kolejnych rządów.
100. Narzędzia realizacji strategii dla Polski
- selektywna polityka zachęt dla inwestycji zagranicznych
- szensże stosowanie rządowych gwarancji kredytowych
- szersze wykorzystanie instytucji konsorcjów celowych,
- stosowanie przywifejów podatkowych o najwyższej karencji
- szersze wykorzystanie pozytywnych doświadczeń innych krajów
101. Narodowa Strategia rozwoju Regionalnego NSRR Jedno z narzędzi systemu polityki rozwoju regionalnego w Polsce określające, cele, priorytety i kryteria wyodrębniania obszarów wsparcia, zasady i kryteria wsparcia ^ finansowego programów wojewódzkich ze strony polityki rozwoju regionalnego państwa.
102. Cele polityki rozwoju regionalnego państwa są formułowane z perspektywy J potrzeb ogólnonarodowych.
- utrzymanie wysokiego tempa wzrostu gospodarczego,
- tworzenie nowych miejsc pracy,
- stymulowanie przekształceń strukturalnych oraz nowoczesnych form działalności związanych z formowaniem się społeczeństwa informacyjnego przy jednoczesnym umożliwieniu rozwoju i zaspokojenia potrzeb życiowych mieszkańców wszystkich regionów Polski.
103.' NSRR uwzględnia zapisy następujących dokumentów
1. Polska 2025 - Długookresowej strategii trwałego i zrównoważonego rozwoju (lipiec 2000r.),
2. Strategii finansów publicznych i rozwoju gospodarczego , Polska 2000-2010 (kwiecień 1999r.).
3. Koncepcji średniookresowego rozwoju gospodarczego kraju do 2002 roku (czerwiec 1999r.).
4. Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju (październik 1999 r.).
104. Wyzwania stojące przed polityka rozwoju regionalnego państwa
- zachowanie spójności celów polityki rozwoju regionalnego z polityką społeczno-gospodarczą rządu
- przygotowanie struktur administracji centralnej i regionalnej do efektywnego wdrażania polityki rozwoju regionalnego państwa współ-finansowanej przez finansowe instrumenty strukturalne Unii E...
- znaczący wzrost poziomu rozwoju społeczno-gospodarczego wszystkich regionów w Polsce w stosunku do średniej unijnej
- niedopuszczenie do znaczącego wzrostu zróżnicowań pomiędzy najuboższymi i .najbogatszymi województwami w kraju
- wykorzystanie reformy terytorialnej organizacji kraju do przyspieszenia rozwoju .:społeczno-gospodarczego państwa
105. Zasady prowadzenia polityki rozwoju regionalnego państwa
- Zasada programowania
- Zasada koncentracji
- Zasada dodatkowości
- Zasada subsydiamości
- Zasada partnerstwa
106. Cel strategiczny NSRR
- Twoizenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów w taki sposób aby sprzyjać długofalowemu rozwojowi gospodarczemu kraju, jego spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej oraz integracji z Unią Europejską
- Cel strategiczny Narodowej Strategii Rozwoju Regionalnego zostanie osiągnięty poprzez koncentrację interwencji państwa w kilku priorytetach polityki rozwoju regionalnego do roku 2006
107. Priorytety NSRR
-rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów, .
-restrukturyzacja bazy ekonomicznej regionów i tworzenie warunków Jej dywersyfikacji,
-rozwój zasobów ludzkich i wzmocnienie instytucjonalne polityki regionalnej,
-Wsparcie obszarów wymagających aktywizacji i zagrożonych marginalizacją
-Rozwój międzynarodowej współpracy regionów.
W ramach priorytetu
- Rozbudowa i modernizacja infrastruktury służącej wzmacnianiu konkurencyjności T regionów
- definiuje się trzy podstawowe komponenty, które tworzą podstawy konkurencyjności regionów Polski:
Rozwój infrastruktury o znaczeniu ponad lokalnym, Rozwój funkcji metropolitalnych największych aglomeracji i miast, Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego
108. Wsparcie obszarów wvmaqaiacvch_aktywizacii i zagrożonych marginaiizacla
- Aktywizacja obszarów wiejskich,
Rewitalizacja bazy ekonomicznej miast,
- Rewitalizacja obszarów wielkomiejskich zagrożonych marginalizacją społeczno-gospodarczą.
109. Spodziewane rezultaty aktywizacji społecznej i gospodarczej obszrów zagrożonych marginalizacj
Wzrost poziomu przedsiębiorczości mierzony wzrostem liczby prywatnych; MSP poza rolnictwem,
Ograniczenie zjawisk patologii społecznych na terenach wsi, w szczególności na obszarach po pegeerowskich oraz restrukturyzowanych miast, ..
i Podniesienie poziomu życia mieszkańców obszarów wiejskich i małych miast, Wzrost atrakcyjności miast i obszarów wiejskich w zakresie lokalizacji, przedsiębiorstw. Podniesienie poziomu mobilności przestrzennej ludności.
110. W 1951 roku powołano Traktat Paryski :
przez sejm państw Belgię, Francję, Holandię, Luksemburg, Republikę Federalna. Niemiec i Włochy - w ramach Traktatu Paryskiego powstała oficjalna nazwa: Europejska Wspólnota Węgla i Stali, były to początki |^ powstania UE 1957- formalna data utworzenia UE -f kolejny etap tych państw to podpisanie dwóch Traktatów Rzymskich w 1957 roku, powołały one EWG /EuropeJska Wspólnota Gospodarcza^ której zmieniono nazwę w1993 na Wspólnotę Europejską Drugi traktat to powołanie Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej -EUROATO Organizacje te traktowane jako formy współpracy i integracji gospodarczej państw członkowskich na rzecz tej organizacji państwa te ; ograniczyły w pewnych dziedzinach swoje prawa suwerenne' podmiotami tej organizacji sanie tylko państwa członkowskie lecz również obywatele w 1987 roku wszedł jednolity akt europejski, który powiększył uprawnienia panamentu europejskiego, zmienił uprawnienia rady itp. Uporządkował sprawy ^' organizacyjne Traktat „mastrik" 1.xi.1993r to kolejny etap zacieśnienia współpracy między tymi krajami -
111. Procedura osiągania członkostwa przez Polskę:r 1988- nawiązanie stosunków dyplomatycznych między Polską a EWG- do. 1988 roku wszystkie kraje komunistyczne nie uznawały UE, formalnie były to umowy między Polską a Francją między Polską a Belgią itd. Między wszystkimi krajami U E. władze komunistyczne nie pozwalały aby w dokumentach pojawiały się nazwy EWG 1993- szczyt Rady Europejskiej w Kopenhadze, gdzie po raz 1-szy ^. potwierdzono możliwość przystąpienia do niej krajów stowarzyszonych, jeśli wyrażą one takie pragnienie po spełnieniu pewnych podstawowych kryteriów politycznych
112. Podstawowe kryteria polityczne, które należy spełnić, aby przystapićdo UE:
-stabilność instytucji demokratycznej
-rządy prawa
-poszanowanie praw człowieka i mniejszości narodowych
-funkcjonująca gospodarka rynkowa zdolna do sprostania konkurencji na jednolitym rynku UE~ jest to kryterium wymagane jako warunek przystąpienia do UE- oznacza to, że Polska nie będzie przyjęta do UE o ile będzie istniała jakakolwiek groźba, że jakikolwiek dział naszej gospodarki zawali się po ..i przystąpieniu do UE. Np. nie będziemy przyjęci jeżeli rolnictwo nie osiągnie takiego poziomu, że to rolnictwo będzie w stanie sprostać konkurencji na rynku UE. Jeżeli będzie istniała taka groźba to nie będziemy przyjęci do UE. ^ Musimy się najpierw tak rozwinąć, tak ustawić naszą gospodarkę, żeby nie było tej groźby -zdolność do realizacji celów politycznych, gospodarczych i monetarnych UE
-1994- Minister Spraw Zagranicznych złożył oficjalny wniosek o członkostwo Polski w UE
113. Główne Instytucie UE
1. Parlament Europejski
2. Rada Unii Europejskiej
3. Rada Europejska
4. Komisja Europejska
5. Europejski Trybunał Sprawiedliwości
6. Trybunał Obrachunkowy
7. Komitet Ekonom iczno-Spoleczny
8. Komitet Regionów
9. Komitet Stałych Przedstawicieli
10. Europejski Bank Centralny
11. Europejski Bank Inwestycyjny
114. Polityka regionalna UE- cel; pojęcie regionu, zasady polityki regionalnej : Ce/; zmniejszenie różnic w poziomie życia i rozwoju gospodarczego pomiędzy : najbiedniejszymi a najbogatszymi regionami państw członkowskich O znaczeniu polityki regionalnej świadczy fakt. że wydatki na politykę regionalną : wynoszą ok. 1/3 wydatków. Więcej tylko wydaje się na wspólną politykę rolną. Pojęcie regionu:
Region w systemie organizacji terytorialnej państwa w krajach UE występuje jako : pośrednie ogniwo zarządzania między gminą lub powiatem, okręgiem z Jednej strony a organami organizacji centralnej. U nas w naszych powiatach administracyjnych 'f pośrednim ogniwem zarządzania regionem jest województwo
Zasady polityki regionalnej:- zasady polskie przejęte są bezpośrednio z koncepcji unii
1. zasada koncentracji- polega na istnieniu maksymalnej części środków unijnych w regionach znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji w tzw. obszarach problemowych. Jeżeli mamy pewną pulę środków finansowych na politykę regionalną to środki te nie alokujemy wszędzie tylko w tych obszarach, które są w najtrudniejszej sytuacji- Na tym polega zasada koncentracji tych nakładów.
2. zasada partnerstwa- polega na współdziałaniu Komisji Europejskiej z odpowiednimi władzami publicznymi danego państwa na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym. Decyzje nie podejmowane są centralnie, lecz jest to decyzja wypracowana wspólnie.
3. zasada programowania- głównym elementem tej zasady jest skupienie się na trwałym rozwiązaniu problemów danego regionu. Wymaga to wieloletniego poglądu czasowego i planowania.
4. zasada uzupełniania -polega na uzupełnianiu funduszy Unii środkami poszczególnych państw. Chodzi o to. że jeżeli Unia alokuje Jakieś pieniądze w jakieś inwestycje w Jakiś region słabo rozwinięty to nie pokrywa całości nakładów, potrzeb. Część tych pieniędzy musi być alokowana, musi pochodzić od danego państwa czy regionu.
Ce/e polityki reoionalnei: wspieranie rozwoju regionów słabo rozwiniętych restrukturyzacja regionów przygranicznych oraz tych, które są dotknięte upadkiem przemysłu pomoc małym regionom miejskim
ułatwienia w rozwoju regionów o małej gęstości zaludnienia w krajach -skandynawskich /alokacja funduszy w tych krajach/
115. Podstawowe elementy raportu w sprawie korzyści i kosztów integracji Polski z UE:
- członkostwo Polski z UE
- stanowi dla nas istotną szansę dlatego, że Unia promuje kraje stabilne politycznie.' należące do krajów najwyżej rozwiniętych. Są to kraje stosujące najwyższe standardy technologiczne, ekologiczne, socjalne. Wejście do UE zostało postawione jako najważniejszy cel dla naszego kraju /1994/.
- Polska jest w dalszym ciągu krajem o najniższym poziomie rozwoju w porównaniu z krajami U E.
Po raz pierwszy Polska w swojej historii uruchomiła znaczące programy wsparcia dla kandydatów.
Pomocz Unii w sposób istotny przyśpieszy luki dzielące Polskę od Unii. Nie da się obliczyć kosztów wchodzenia do Unii od kosztów modernizacji państwa. Takich obliczeń nie dokonał żaden kraj, który wstępował do Unii. Proces ten z ^! pewnością przyniesie dla nas korzyści. Relacja kosztów do korzyści zależeć będzie od polityki prowadzonej przez Polskę teraz, przed akcesją jak i po akcesji np. jeżeli nasza administracja dobrze się przygotowuje, władze samorządowe wyłożą na ^ fundusze kulturalne to korzyści te będą o wiele większe, jeżeli źle to będą o wiele mniejsze. - Dobre przygotowanie przedsiębiorstw przemysłowych i transportu rolnictwa zmniejszy zagrożenia związane z zaostrzeniem konkurencji.
- Irlandia. Portugalia i Hiszpania dzięki dobrej polityce wewnętrznej więcej skorzystały z wejścia do UE niż np. Grecja, która nie potrafiła tego zrobić. ;
- Spełnienie przez Polskę warunków akcesji, warunków przystąpienia do Unii jest' tożsame z przyjęciem standardu, który pragnęlibyśmy wprowadzić niezależnie od tego czy wchodzimy do Unii czy nie. Większość kosztów tak czy inaczej '', musielibyśmy ponieść. Jeżeli zależy nam na wzroście poziomu życia obywateli, poprawie sprawności funkcjonowania naszej gospodarki, jeżeli chcemy : modernizować naszą gospodarkę i tak musimy te koszty ponieść.
- Korzyścią jest dla nas to, że Jeżeli nie przystąpilibyśmy do Unii to musielibyśmy te koszty ponieść sami- przystępując- mamy istotne wsparcie finansowe.
116. Efekty polityczne Polski z UE:
1. gwarancja bezpieczeństwa i utrwalenie w naszym kraju demokratycznego poziomu ustrojowego
przystąpienie do Unii będzie dodatkową gwarancją bezpieczeństwa /przystąpienie do NATO/,
2. Współuczestnictwo w inicjowaniu, w podejmowaniu decyzji na płaszczyźnie stosunków międzynarodowych istotnych dla polskiej racji stanu,
3. Przystępując do Unii Polska stanie się beneficjatem strefy stabilności jaką jest obszar UE a jednocześnie przyczyni się do rozszerzenia tej strefy stabilności politycznej na wschód.
- Zagadnienie bezpieczeństwa wewnętrznego, przestrzegania prawa.
117. Efekty gospodarcze Polski z UE:
- szacuje się, że członkostwo Polski w UE może przyśpieszyć tempo wzrostu gospodarczego od 0,2 do 1,7 punktu % rocznie.
Wg. Tego raportu Polska w 1998 roku osiągnęła 38% średniego poziomu PKB na jednego mieszkańca w krajach UE. Jeżeli założymy, że tempo wzrostu będzie 6% rocznie w Polsce a w UE 2,5% to średni poziom w UE osiągniemy już w 2015 roku, Jeżeli nie to w 2028 roku.
-Są jeszcze korzyści exportu itd- Ważnym efektem gospodarczym jest to, że nasze przedsiębiorstwa uzyskają wolny dcfetęp do 400 min. Konsumentów.
-Jako członek UE Polska może otrzymać pomoc finansową pozwalającą na zmniejszenie bezrobocia i kosztów społecznych związanych z modernizacją i . restrukturyzacją gospodarczą.
- Bez członkostwa kra] nasz musiałby problemy te rozwiązywać własnymi siłami.
118. Fundusze strukturalne i różnego rodzaju programy przed akcesyine Program .Phare II" ..
- Jeden z trzech instrumentów finansowych Unii Europejskiej dla krajów starających się c członkostwo w strukturach unijnych.
- Na lata 2000-2006 i przewiduje się roczne wsparcie w wysokości 1,560 mld Euro.-
- Alokacje dla poszczególnych krajów określane są w oparciu o liczbę ludności i PKB na jednego mieszkańca a także w oparciu o dotychczasowe osiągnięcia, potrzeby oraz postępy we wdrażaniu założeń "Partnerstwa dla Członkostwa".
- Program Phare II będzie koncentrował się na dwóch głównych priorytetach: rozwoju instytucjonalnym i wsparciu inwestycyjnym.
119. Inwestycje Phare II - dwie formy:
1. inwestycji w infrastrukturę wymaganą do osiągnięcia standardów unijnych oraz inwestycje związane z wdrażaniem dorobku prawnego Unii Europejskiej, 2. inwestowanie w spójność gospodarczo-społeczną poprzez promocję gospodarki rynkowej i uczestnictwa w konkurencyjnym rynku UE.
- Na Inwestycje przeznaczonych będzie ok. 70% środków.
- Program UE nastawiony na pomoc dla krajów kandydujących przy rozwoju infrastruktury w dziedzinie ochrony środowiska i transportu.
- Celem programu jest osiągnięcie standardów i norm Unijnych.
- O finansowanie z funduszu ISPA ubiegać się mogą samorządy terytorialne, organizacje samorządowe oraz inne podmioty gospodarcze.
- Organizacją zarządzającą całością programu jest Komisja Europejska. Dla Polski przypada ok. 380 min. Euro rocznie. :
- Szczególny nacisk położono na sferę ochrony środowiska. Pomoc ma spowodować widoczną poprawę w kwestiach zaopatrzenia w wodę pitną i jej jakości, oczyszczania ścieków i gospodarki odpadami.
-Pomoc z funduszu [SPA może przybrać różne formy, takie jak: bezpośrednia pomoc bezzwrotna, pomoc zwrotna, dofinansowanie spłat odsetek kredytów, fundusz y. gwarancyjny czy udział kapitałowy. Pomoc z ramienia ISPA może stanowić nie więcej niż 75% całości kosztów projektu.
120. ochrona środowiska - w dziedzinie pomoc ISPA przeznaczona będzie na kilka działań priorytetowych:
- poprawienie jakości wód powierzchniowych,
- gospodarkę odpadami
- zmniejszenie emisji szkodliwych gazów i pyłów.
121. Specjalny Program Akcesyiny Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich
- Program pomocy dla rolnictwa określony przez UE w ramach Agendy 2000, którego celem Jest poprawa sytuacji i rozwój rolnictwa w krajach kandydujących do U E
- Program przewidziany jest na lata 2000-2006
122. Jednym z podstawowych założeń programu akcesyinego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich jest:
- przygotowanie krajów kandydujących do korzystania z Funduszy Strukturalnych,
- poprawa efektywności rynku
- standardów Jakościowych,
- tworzenie nowych miejsc pracy na terenach wiejskich.
123. Adresatami projektu programu akcesyinego rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich są przede wszystkim
- rolnicy
- grupy producentów
- zakłady przetwórcze
- gminy i
- organizacje pozarządowe.
Unia Europejska przewiduje od 100 do 200 milionów Euro rocznie dla wsparcia polskiego rolnictwa
124. Działania priorytetowe, które mogą być finansowane w ramach programu akcesyineao rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich
- inwestycje w gospodarstwach rolnych,
- rozwój i dywersyfikacja działalności gospodarczej,
- tworzenie grup producentów,
- podnoszenie jakości gruntów rolnych,
- rozwój i poprawa infrastruktury wiejskiej,
- poprawa struktury kontroli jakości,
- renowacja i rozwój wsi oraz ochrona i konserwacja dorobku kulturowego wsi,
- poprawa szkolnictwa zawodowego w zawodzie rolnika.
125. Eko-Fundusz
- Fundacja założona w 1992 r, której celem jest zarządzanie funduszami powstałymi w wyniku zamiany części polskiego długu na wspieranie działań mających na celu ochronę środowiska.
- Decyzję o zamianie części polskiego długu na cele ochrony środowiska podjęty: Stany Zjednoczone, Francja, Szwajcaria, Włochy i Szwecja. Przewiduje się, zew latach 1992-2010 wydane zostanie na ten cel 545 miliardów $.
Polega to na tym, że jeżeli Polska jest winna jakiemuś krajowi np. 10 min. $ to jeżeli część tego dtugu zainwestujemy w inwestycje pro ekologicznie np. w budowę oczyszczalni ścieków, która będzie kosztowała 5 min. $ to skreślają nam nasze długi. Dtug naszego kraju się zmniejsza o ile inwestujemy w inwestycje ekologicznie. Oznacza to, że kraje te wyraziły zgodę o nie spłacaniu długu ale odbywa się to pod pewna, kontrolą.
126. w statusie Eko-Funduszu określono 5 podstawowych priorytetów:
1. Zmniejszanie emisji gazów powodujących zmiany w globalnym klimacie.
2. Ograniczenie przemieszczania się dwutlenku siarki i tlenków azotu oraz eliminacja ... źródeł emisji tych gazów.
3. Ograniczenie wpływu zanieczyszczeń do Bałtyku oraz ochrona źródeł wody pitnej.
4. Ochrona biologicznego zróżnicowania.
5. Zarządzanie odpadami i odzyskiwanie zanieczyszczonych gruntów.
127. Koncepcja polityki przestrzennego zagospodarowania kraiu (zwana dalej "Koncepcją") jest podstawowym dokumentem określającym zasady polityki państwa w dziedzinie przestrzennego zagospodarowania kraju w perspektywie ' najbliższych kilkunastu lat. Obowiązek jej sporządzania wynika z ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym.
128. Ustawowa formuła Koncepcji oznacza, że:
- jej przedmiotem Jest polityka,
- je] podmiotem Jest Rząd,
- jej odbiorcami są wszystkie podmioty publiczne i prywatne,
- relacje1 między polityką przestrzenną Rządu a polityką przestrzenną samorządów ; lokalnych i ich ponad lokalnych organizacji są oparte, w procesie tworzenia koncepcji, na procedurach iteracyjnych oraz na procedurach negocjacyjnych w procesach ich i. realizacji. :
Koncepcja nie pełni funkcji nadrzędnego planu przestrzennego zagospodarowania, wyznaczającego fizyczne rozmieszczenie inwestycji publicznych, dostarcza natomiast przesiane do sporządzania programów zawierających zadania rządowe.
129. Narzędzia polityki przestrzennego zagospodarowania kraiu
- Ustawodawstwo .
- Instrumenty gospodarcze
Inwestycje publiczne
Na szczeblu krajowym jest opracowywana Koncepcja polityki przestrzennego ; zagospodarowania kraju, okresowe raporty o stanie zagospodarowania kraju oraz programy zawierające zadania rządowe służące realizacji celów publicznych. sporządzane przez ministrów i przez centralne organy administracji rządowej.
Na szczeblu województwa są uchwalane przez sejmik województwa następujące ,i dokumenty planistyczne:
- strategia rozwoju województwa,
- Plan zagospodarowania przestrzennego województwa.
- wieloletnie programy wojewódzkie,
- priorytety współpracy zagranicznej województwa.
Plan zagospodarowania przestrzennego województwa ani żaden inny wymienionych wyżej dokumentów nie są aktami prawa miejscowego i nie naruszają uprawnień gmin.
Na szczeblu powiatu organy powiatowe mogą prowadzić, w granicach swoje] właściwości rzeczowej, analizy i studia z zakresu zagospodarowania przestrzennego, odnoszące się do obszaru powiatu i zagadnień jego rozwoju. Na szczeblu gminy opracowywane są dwa dokumenty:
- studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy
- miejscowy pian zagospodarowania przestrzennego (dla całej gminy lub dla jej części).
130. Spośród wszystkich wymienionych dokumentów planistycznych tylko miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego stanowi prawo miejscowe. Uwarunkowania przekształceń zagospodarowania przestrzennego kraju Wynikające z globalnych i europejskich megatrendów i wyzwań rozwojowych:
cywilizacji informacyjnej, stanowiącej wyznacznik rozwoju kraju w systemie światowym, w którym ludzie, ich kwalifikacje, postawy i sposób organizowania stają się współcześnie główną siłą motoryczną rozwoju, a dotychczasowe rozmieszczenie surowców i majątku produkcyjnego odgrywa coraz mniejszą rolę w przekształceniach przestrzennego zagospodarowania
globślizacii gospodarki - jako wyzwania efektywnościowego i modernizacyjnego, kształtującego konkurencyjność polskiej przestrzeni w systemie europejskim i światowym
ekorozwoiu - Jako wyzwania ogólno- cywilizacyjnego XXI wieku określającego nowe wartości, długofalowe cele strategiczne, uwarunkowania i kryteria ekologiczne rozwoju i przestrzennego zagospodarowania kraju
demokracji - jako wyzwania politycznego wyznaczającego główne kryteria kształtowania organizacji terytorialnej kraju zgodnie z regułami funkcjonowania otwartego społeczeństwa obywatelskiego i zdecentralizowanego państwa unitarnego; integracji polskiej przestrzeni z przestrzenia europejska jako wyzwania, które będzie tworzyć korzystne warunki asymilacji światowych megatrendów w rozwoju społeczno-gospodarczym kraju w XXI wieku, włączając Polskę w jeden ze światowych biegunów przyspieszonego rozwoju.
131. Uwarunkowania przekształceń zagospodarowania przestrzennego kraiu wynikające z czynników o znaczeniu europejskim i ogólnokrajowym:
- zwrotnikowego położenia Polski w przestrzeni europejskiej wiążącego jej naturalne interesy narodowe z krajami położonymi wokół Morza Bałtyckiego, z Niemcami i krajami Europy Zachodniej, z grupą krajów Europy środkowej, z Rosją, Białorusią! Ukrainą oraz z krajami Europy Południowo- Wschodniej, tworząc ważne politycznie ogniwo przestrzeni europejskiej z wielością wspólnych interesów, lecz także i sytuacji potencjalnie konfliktogennych oraz realnie konfliktowych;
- historycznie ukształtowanej struktury przestrzennej kraju, której zasadnicza proporcjonalność tworzy korzystne warunki dynamizacji rozwoju kraju, utrwalone zaś w procesie dotychczasowego rozwoju dysproporcje w poziomie zagospodarowania występujące między zachodnią a północno-wschodnią i wschodnią jego częścią- tworzą istotne zagrożenie osiągnięcia celów strategicznych;
- walorów środowiska przyrodniczego, którego bogactwo stwarza korzystne warunki szybkiego osiągnięcia europejskich parametrów rozwoju i standardów życia polskiego społeczeństwa, a unikatowe wartości różnorodności biologicznej wskazują na to, że imperatywem musi stać się przestrzeganie zasad rozwoju ekologicznie uwarunkowanego
- przesłanek demograficznych, które wskazują na konieczność racjonalnego zagospodarowania znaczącego ekonomicznie przyrostu zasobów pracy już do roku 2009 (ok. 2 min), co przy niskiej mobilności przestrzennej społeczeństwa i skali bezrobocia i jego koncentracji przestrzennej (w tym ok. 1 min bezrobocia ukrytego w
rolnictwie) stanowi poważne wyzwanie dla gospodarki narodowej, a tal<że dla restrukturyzacji systemu edukacji powiązanego z przebudową sieci szkół średnich i wyższych (co stanowi podstawy do dynamizacji rozwoju kraju)
132. Długookresowe planowanie strategiczne dla Polski
- Wobec szerokiego pola niepewności i ograniczonej .przewidywalności rozwoju w złożonej rzeczywistości XXI wieku, procesy zagospodarowania polskiej przestrzeni muszą być wypadkową analizy i oceny:
- procesów nieuchronnych (integracja Polski z UE, transformacja polskiej gospodarki w kierunku gospodarki rynkowej i wzrostu znaczenia mechanizmów rynkowych jako ; regulatorów rozwoju);
- procesów prawdopodobnych (szybkość i zakres integracji Polski z Europą, przełamanie trendów recesyjnych i osiąganie trendów trwale progresywnych);
- celów strategicznych kreujących procesy społecznie, gospodarczo i politycznie : pożądane oraz poszukiwania środków na ich urzeczywistnienie.
133. Struktura polskiej przestrzeni
-Za najważniejszą destrukcyjną cezurę historycznych przekształceń polskiej przestrzeni uznaje się rozbiory Polski, które podzieliły kraj między trzy odrębne organizmy : państwowe :"
- Dotychczasowe procesy rozwoju społeczno-gospodarczego oraz powiązane z nimi przekształcenia zagospodarowania przestrzennego Polski uformowały policentryczną, węztowo- strefową strukturę funkcjonalną. Jej zaletąjest dominacja równomiernie rozmieszczonych aglomeracji miejskich, miast dużych i średnich, położonych w zróżnicowanej funkcjonalnie przestrzeni, w której najważniejsze znaczenie ma rolnictwo, leśnictwo, rekreacja i gospodarka wodna.
- Elementami zakłócającymi racjonalność struktury przestrzennej kraju są przede wszystkim: nad koncentracja aglomeracji przemysłowo-wielkomiejskich Polski
- południowej, niedostateczny poziom rozwoju społeczno-gospodarczego rozległej przestrzennie strefy Polski północno-wscnodniej i wschodniej oraz niska sprawność i niezawodność powiązań, z Europą. Tworzą one syndrom potencjalnej dezintegracji polskiej przestrzeni na przełomie XX i XXI w.
Występuje potencjalne zagrożenie występowania na początku XXI^vjeku negatywnego w skutkach społecznych mechanizmu wzmacniania syndromu dezintegracji przez interakcję:
- pogłębiających się dysproporcji historycznie ukształtowanych, dzielących kraj wzdłuż linii Wisły na dwie różne jakościowo części,
- oddziaływania pozytywnego procesu integracji Polski z UE tylko na jej część zachodnią, z pozostawieniem części wschodniej w sferze zapóżnienia cywilizacyjnego.
- Jest to główne zagrożenie dezintegracyjne polskiej przestrzeni.
134. Czynnikami bezpośrednio stymulującymi rozwój Polski są: lokalna aktywność gospodarcza, przedsiębiorczość, wykształcenie, mobilizacja społeczna i kultura ekonomiczna.
Zasoby ludzkie będą w najbliższym trzydziestoleciu największym atutem rozwojowym Polski, a ich rozmieszczenie będzie miato decydujący wpływ na regionalną strukturę transformacji, a w konsekwencji - na zmiany przestrzennego zagospodarowania kraju.
135. Strategia rozwoju Warszawy do roku 201G
Cele diagnozy;
1. poznanie przebiegu rzeczywistych procedur społeczno- gospodarczych w Warszawie w 1 połowie lat 90-tych- dotychczasowy system nie zapewniał dostatecznych informacji, władze miasta nie miały pełnych informacji o tym co się dzieje, nie potrafiły kontrolować wszystkich procesów ;
2. stworzenie pewnych postaw formacyjnych dla dalszych etapów badań nad strategią dla miasta Warszawy- stworzono bazy informacyjne szeregu procesów gospodarczych, które teraz się aktualizuje o
3_ podjęto prace nad koncepcją uwarunkowań kierunków zagospodarowania Warszawy-
Główny cel kierunkowy strategii rozwoju Warszawy Warszawa metropolią europejską o wysokiej dynamice rozwoju gospodarczego i stale wzrastającej jakości życia mieszkańców. /Jest to główny cel każdej strategia
Główne cele strategiczne rozwoju Warszawy
- poprawa środowiska życia mieszkańców i atrakcyjności miasta
- rozwój i poprawa systemu transportowego ...
- tworzenie warunków stymulujących rozwój gospodarczy
- tworzenie warunków dla rozwoju organizacji i instytucji o zasięgu międzynarodowym w sferze gospodarki, nauki i kultury.
Praca pochodzi z serwisu www.e-sciagi.pl