POLITECHNIKA POZNAŃSKA

Instytut Technologii Mechanicznej

LABORATORIUM

ZAKŁAD METROLOGII I SYSTEMÓW POMIAROWYCH

Wykonawcy: Andrzej Bąk,

Zuzanna Janicka

Urszula Jarych

Wydział/kierunek/grupa BMIZ/MCHT/lab2

Rok studiów/sem./Rok akad. 2 / 3 / 2011/2012

Data wykonania ćwiczenia:

18.10.2011

Data oddania sprawozdania:

15.11.2011

Ocena:

Podpis prowadzącego:

Uwagi:

SPRAWOZDANIE z ćwiczenia nr 1

TEMAT: Pomiary pośrednie - obliczanie niepewności pomiaru.

  1. Wiadomości teoretyczne

Pomiar pośredni - pomiar wielkości fizycznej, której nie odczytujemy wprost z przyrządu pomiarowego, a którą obliczamy na podstawie pomiarów bezpośrednich wielkości fizycznych związanych z ową wielkością.

Błędy pomiarów pośrednich: błędy w pomiarach wynikają przede wszystkim z braku odpowiednich umiejętności oraz doświadczenia w posługiwaniu się narzędziami pomiarowymi, z braku odpowiedniej dokładności podziałki, lub/i błędnego odczytania mierzonych wartości. Należy zatem przyjąć błąd odczytu równy wartości połowy najmniejszej jednostki wyznaczonej na narzędziu pomiarowym

  1. Pomiary stożka zewnętrznego

  1. Tabele pomiarowe

  2. LP pomiaru:

    Wałeczek 1

    Wałeczek 2

    Wysokość płytek H [mm]

    średnica [mm]:

    1

    6,34

    6,34

    20

    2

    6,34

    6,345

    3

    6,345

    6,345

    4

    6,35

    6,345

    5

    6,345

    6,345

    Średnia

    6,344

    6,344

    Błąd graniczny [μm]

    5

    5

    5

    Tabela 1 Pomiar wałeczków pomiarowych oraz wysokości stosu płytek

    LP pomiaru:

    M1 [mm]

    M2 [mm]

    1

    45,37

    47,75

    2

    45,37

    47,76

    3

    45,38

    47,74

    4

    45,375

    47,745

    5

    45,37

    47,75

    Błąd graniczny [μm]

    5

    5

    Tabela 2 Pomiar odległości między wałeczkami pomiarowymi

    1. 0x08 graphic
      Obliczenie średniego kąta zewnętrznego stożka - załącznik 1

    0x01 graphic

    0x01 graphic

    1. Obliczenie niepewności pomiarowej średniego kąta - załącznik 1

    0x01 graphic

    0x01 graphic

    1. Otrzymany wynik

    0x01 graphic

    1. Pomiary stożka wewnętrznego

    1. Tabela pomiarowa

    2. LP pomiaru:

      średnica d1 [mm]

      średnica d2 [mm]

      1

      22,22

      25,4

      2

      22,22

      25,4

      3

      22,22

      25,4

      4

      22,22

      25,4

      5

      22,22

      25,4

      Średnia

      22,22

      25,4

      Błąd graniczny [μm]

      5

      5

      Tabela 3 Pomiary średnic dużej i małej kulki pomiarowej

      LP pomiaru:

      l1 [mm]

      l2 [mm]

      1

      12,71

      6,96

      2

      12,71

      6,96

      3

      12,7

      6,965

      4

      12,7

      6,96

      5

      12,7

      6,965

      Błąd graniczny [μm]

      5

      5

      Tabela 4 Pomiary głębokości

      1. 0x08 graphic
        Obliczenie średniego kąta stożka wewnętrznego - załącznik 1

      0x01 graphic

      0x01 graphic

      1. Obliczenie niepewności pomiarowej średniego kąta - załącznik 1

      0x01 graphic

      0x01 graphic

      1. Otrzymany wynik

      0x01 graphic

      1. Obliczenie średnic stożka wewnętrznego

      0x01 graphic

      0x01 graphic

      0x01 graphic

      0x01 graphic

      1. Wnioski

      Błąd względny pomiaru kąta stożka zewnętrznego wyniósł ok. 1,5% co oznacza niewielką niepewność pomiaru pośredniego, aby ten błąd zmniejszyć należałoby użyć przyrządu o większej rozdzielczości.
      Natomiast błąd względny pomiaru kąta stożka wewnętrznego ma znikomą wartość, co wynika z dokładnie tych samych wyników surowych pomiarów średnic kulek pomiarowych. Spowodowało to, że błąd wynikał jedynie z połowy najmniejszej jednostki odczytanej na mikromierzu. Ponieważ błąd tego pomiaru pośredniego najbardziej zależy od pomiarów średnic kulek, jest on aż tak niewielki. Aby móc lepiej wyznaczyć ten błąd należałoby skorzystać z urządzenia pomiarowego o większej rozdzielczości. Ponadto wyniki byłyby dokładniejsze gdyby przeprowadzono większą liczbę pomiarów.