Kod ucznia: ………………………………… Grupa A

I. Określ czy zdania są prawdziwe, czy fałszywe. Jeśli zdanie jest prawdziwe wpisz „p”, jeśli jest fałszywe, wpisz „f”. (3 punkty)

1. Wybory Prezydenta RP są powszechne, równe, tajne, bezpośrednie. [p] [f]

2. Rolę jednoosobowego organu wykonawczego w gminie, której siedzibą jest wieś pełni burmistrz. [p] [f]

3. Trybunał stanu rozstrzyga m.in. spory kompetencyjne pomiędzy centralnymi organami państwa. [p] [f]

4. Regulamin Sejmu jest częścią prawa powszechnie obowiązującego. [p] [f]

5. Ustawy są uchwalane przez Sejm po trzecim czytaniu, bezwzględną większością głosów. [p] [f]

II. Wskaż prawidłową odpowiedź: (3 punkty)

1. Prawa zgłoszenia projektu zmiany Konstytucji RP nie posiada.

a. grupa posłów, b. Senat, c. Rada Ministrów, d. Prezydent RP

2. Zgromadzenie Narodowe liczy w Polsce:

a. 360 członków, b. 460 członków, c. 560 członków, d. 100 członków.

3. Kontrolą prawidłowości orzeczeń sądów rejonowych zajmuje się:

a. sąd okręgowy, b. sąd apelacyjny, c. Sąd Najwyższy, d. Najwyższa Izba Kontroli.

4. Niezawisłość sędziów oznacza, że:

a. nie mogą mieć poglądów politycznych, b. nie mogą należeć do związków zawodowych, c. przy wydawaniu wyroków mogą kierować się tylko prawem i własnym sumieniem, d. nie mogą należeć do stowarzyszeń

5. Ustawa „Kodeks Wyborczy należy do gałęzi:

a. prawa karnego, b. prawa administracyjnego, c. prawa cywilnego, d. prawa konstytucyjnego

III. Do charakterystyk zasad prawa wyborczego w państwach demokratycznych dopisz w odpowiednich miejscach ich nazwy. (4 punkty)

A. Obywatele wybierają swoich przedstawicieli bezpośrednio, oddając na nich swoje głosy. B. Wybory mają charakter anonimowy, a głosowanie odbywa się bez udziału osób trzecich. C. Każdy wyborca dysponuje taką samą liczbą głosów, a każdy głos ma równą wagę. D. Prawo uczestnictwa w wyborach mają wszyscy pełnoletni obywatele, którzy posiadają prawa obywatelskie.

IV. Wyjaśnij pojęcia. (5 punktów)

1. Kontrasygnata 2. Praworządność, 3. Prawo europejskie, 4. Konstruktywne wotum nieufności (podaj główną konsekwencję zastosowania tej procedury.),

V. Do podanych funkcji prawa dopisz ich nazwy. (5 punktów)

A. Regulowanie zasad rozdziału pożądanych dóbr społecznych oraz gwarancja tego rozdziału. B. Przywracanie do życia społecznego jednostek, które podjęły działania sprzeczne z prawem. C. Ustalanie zasad funkcjonowania społeczeństwa. D. Poddawanie społecznej kontroli zarówno zachowań ludzkich, jak i zachowań organów państwowych i samorządowych. E. Uruchamianie państwowego aparatu przymusu w celu eliminacji zachowań zagrażających wartościom chronionym przez prawo.

VI. Uzupełnij schemat, wpisując wybrane spośród poniższych terminy prawnicze w taki sposób, aby poprawnie ukazywał ich wzajemne zależności. (2 punkty)

Terminy: źródło prawa, kodeks, przepis prawny, system prawa

VII. Do podanych działań w procesie legislacyjnym w polskim Sejmie dobierz odpowiednią większość, wymaganą przy głosowaniu. (3 punkty)

Działania w procesie legislacyjnym:

A. Odrzucenie poprawek Senatu B. Przełamanie veta prezydenckiego C. Przyjęcie ustawy przez Sejm D. Przyjęcie ustawy o zmianie Konstytucji.

Rodzaje większości:

1. Większość zwykła, 2. Większość bezwzględna, 3. Większość kwalifikowana 3/5 głosów, 4. Większość kwalifikowana 2/3 głosów, 5. Większość kwalifikowana 3/4 głosów.

VIII Zapoznaj się z zamieszczonymi poniżej wykresami i wykonaj polecenia.

Wykres 2. Czy popiera pani/pan?

1. Napisz, które wskazanie respondentów dotyczące zlikwidowania Senatu w Polsce uległo największej zmianie w roku 2004 w stosunku do roku 2002. W odpowiedzi uwzględnij dane liczbowe z wykresów. (1 punkt)

2. Podaj nazwę konstytucyjnej zasady prawa wyborczego do polskiego Sejmu, która musiałaby ulec zmianie, gdyby wprowadzono proponowane w sondażu rozwiązanie. (1 punkt)

3. Napisz, jaki model parlamentu obowiązywałby w Polsce oraz ilu posłów liczyłby parlament, gdyby zostały wprowadzone proponowane w sondażu zmiany. (2 punkty)

IX. Uporządkuj chronologicznie, podane poniżej nazwiska Prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej. Rozpocznij od postawienia 1 przy prezydencie najwcześniej pełniącym tę funkcję. (1 punkt)

A. Lech Kaczyński B. Bronisław Komorowski C. Wojciech Jaruzelski D. Lech Wałęsa E. Aleksander Kwaśniewski

X. Wpisz imiona i nazwiska tych Prezydentów, których dotyczą poniższe zdania. (1 punkt)

1. Ratyfikował traktat o przystąpieniu Polski do NATO. 2. Przejął insygnia władzy od Prezydenta RP na Uchodźstwie. 3. Został wybrany na Prezydenta przez Zgromadzenie Narodowe.

XI. Przeczytaj fragment artykułu prasowego i wykonaj polecenia.

Piotr Gursztyn Sejm fasadowy (rp.pl)

Polska konstytucja i europejska tradycja polityczna mówią jasno: władza ustawodawcza należy do parlamentu, którego dodatkowym ważnym zadaniem jest kontrola nad rządem i instytucjami państwa. To podstawa każdej dojrzałej demokracji. Nasza konstytucja wymienia, kto ma prawo do inicjatywy ustawodawczej. Jako pierwszych wymienia posłów. Rząd jest ostatni, na czwartym miejscu.

Dziś w istocie jest odwrotnie. O kontroli Sejmu nad rządem nie ma w ogóle co mówić. Słychać tylko pusty śmiech, gdy ktoś o tym mówi. Z legislacją jest podobnie. Około 80 proc. aktów prawnych trafiających do Sejmu to projekty rządowe. Reszta poselskie, w większości opozycyjne, czyli z definicji skazane na smutny koniec w marszałkowskim koszu.

1. Wymień funkcje Sejmu, o których nie wspomina autor artykułu (2 punkty)

2. Wymień trzy sposoby wykonywania przez Sejm funkcji kontrolnej. Oceń dlaczego nie przynoszą one pożądanych efektów. (3 punkty)

---