udział wojsk polskich w misjach pokojowych ONZ, Pomoce naukowe, studia, problematyka miedzynarodowa

xxx

xxx

UDZIAŁ WOJSK POLSKICH

W MISJACH POKOJOWYCH

ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

xxx

xxxx

Spis Treści

Wstęp .................................................................................................... 3

ROZDZIAŁ I

Istota i funkcje organizacji międzynarodowej .................................. 4

Powstanie organizacji Narodów Zjednoczonych ........................ 5
Główne organy ONZ ................................................................... 5

ROZDZIAŁ II

Organizacje wyspecjalizowane ......................................................... 8

ROZDZIAŁ III

Pojęcie operacji pokojowych ............................................................. 16

Podstawy prawne i kryteria organizowania misji ........................ 17
Zasady i normy regulujace prowadzenie operacji ...................... 18
Rodzaje operacji pokojowych ..................................................... 20
Organizowanie i kierowanie operacjami wymuszenia ............... 21

ROZDZIAŁ IV

Udział Polaków w misjach ONZ ......................................................... 24

ROZDZIAŁ V

System przygotowania polskich kontyngentów .............................. 32

Wojskowe centrum szkolenia dla potrzeb sił .............................. 32
Wielonarodowa Brygada Sił Szybkiego Rozwinięcia ONZ ......... 33
Udział Polaków w wojskowych misjach ONZ ............................. 36
Polacy w misjach ONZ obecnie .................................................. 37

Podsumowanie .................................................................................... 38

Bibliografia ........................................................................................... 41

Wstęp

Podejmując się napisania tej pracy miałam na celu opisanie historii i realiów powstania Organizacji Narodów Zjednoczonych. Przyczyn jej powtania i mechanizmów kształtujących jej rozwój, przez pół wieku istnienia. Aby w pełni zrozumieć problemy, jakimi zajmuje się organizacja opisałam jej strukturę i organy. Na organizacje ONZ składają się jej agendy zajmujace się poszczególnymi problemami, które usiłuje rozwiązać organizacja NZ. tj. problem edukacjii, głodu, ekologi i wielu innych. ONZ jest organizacja, która w swoich założeniach ma działanie w celu utrzymania pokoju na świecie i niedopuszczanie do wybuchu konfliktów zbrojnych w różnych cześciach świata. Polska jest członkiem ONZ od początku jej istnienia i wnosi znaczący wkład w jej działalność. Szczególnie udział Polaków w misjach pokojowych ONZ jest ważnym elementem naszej polityki zagranicznej, i działalności na rzecz zagwarantowania pokoju na świecie. Polscy „misjonarze” cieszą się szacunkiem i uznaniem opini publicznej w naszym kraju, ale i poza granicami postrzegani są jako profesjonaliści i godni zaufania partnerzy. Moja praca opisuje wkład Polskich żołnierzy w utrzymanie pokoju światowego ich zaangażowanie i poświęcenie.

W pracy swojej wykorzystałam książki i czasopisma tj.:

E. Lubomir „ Zarys współczesnych stossunków międzynarodowych”

T. Grzeszczyk „ Organizacje międzynarodowe”

Jóżwiak „ Wybrane problemy współczesnych operacji pokojowych”

L. Łukaszuk „ Spory i konflikty międzynarodowe na progu XXI w”

W. Melendowski „ Stosunki Międzynarodowe”

E.J.Osmański „ Ciekawa Historia ONZ”

ROZDZIAŁ I

Istota i funkcje organizacji międzynarodowej

Organizacje międzynarodowe stanowią efektywną formę współdziałania suwerennych państw oraz rozwoju współpracy politycznej, ekonomicznej, społecznej, kulturalnej i innej pomiędzy narodami, organizacjami gospodarczymi i osobami fizycznymi. Są nowoczesną formą realizacji stosunków międzynarodowych. W miarę rozwoju tych stosunków powstają nowe formy organizacji międzynarodowych. Pewną trudność nasuwa sformowanie jednoznacznej i uniwersalnej definicji obejmującej swoim zakresem wszystkie współcześnie funkcjonujące organizacje międzynarodowe. Wynika to z różnicy funkcji, przedmiotu i zakresu działania, prawnych podstaw funkcjonowania, liczby członków oraz zasięgu działalności. Współpraca międzynarodowa w ramach organizacji międzynarodowej jest realizowana za pośrednictwem jej stałych organów. Jest to, zatem forma stałej, zinstytucjonalizowanej współpracy państw oparta na umowie międzynarodowej, stanowiącej statut organizacji. Organizacja międzynarodowa powstaje wówczas, gdy według powołujących ją państw występuje potrzeba stałego współdziałania prowadzącego do osiągania określonych wspólnych celów tzn. zaspokajania wspólnych potrzeb albo przeciwstawiania się wspólnym zagrożeniom. Chodzi zwłaszcza o takie zadania, które dla pojedynczych państw były by kosztowne i w zbyt dużej skali. Funkcjonowanie organizacji międzynarodowych stanowi efekt ścierania się dwóch tendencji. Pierwsza polega na dążeniu państwa do zachowania suwerenności oraz do zapewnienia wpływu na kształtowanie stosunków międzynarodowych przy uwzględnieniu własnych interesów. Druga tendencja polega na pogłębiającej się współzależności warunków rozwoju poszczególnych państw. Organizacje międzynarodowe o charakterze powszechnym, czyli uniwersalne, zmierzaj do objęcia członkostwem wszystkich państw, ich statuty mają charakter otwarty. Cele tych organizacji maja charakter wszechstronny dotyczą, bowiem wszystkich dziedzin życia społeczno- ekonomicznego i politycznego.

Powstanie Organizacji Narodów Zjednoczonych

Organizacja Narodów Zjednoczonych jest jedyną powszechną organizacją o charakterze międzyrządowym. Jest to organizacja uniwersalna, czyli powszechna. Spełnia ona wielorakie funkcje, wśród których utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa światowego oraz rozwój przyjaznych stosunków i współpracy między wszystkimi państwami członkowskimi zajmuje nadrzędną rolę.

Prekursorem ONZ była Liga Narodów, utworzonej po pierwszej wojnie światowej z inicjatywy amerykańskiego prezydenta Woodrowa Thomasa Wilsona, jej celem miało być utrzymanie światowego pokoju. Niestety Liga Narodów nie spełniła pokładanych w niej nadziei tzn. nie zapobiegła wybuchowi drugiej wojny światowej została ona formalnie rozwiązana 18.04.1946r.

Organizacja Narodów Zjednoczonych powstała w wyniku porozumień między wielkimi mocarstwami, zawartych na konferencjach w Moskwie, Teheranie, Dumbarton Oaks i Jałcie. Nazwa „Narody Zjednoczone” została wprowadzona do polityki międzynarodowej przez prezydenta USA Franklina Delano Roosevelta.

Konstytucja ONZ - Karta Narodów Zjednoczonych- została podpisana 26.06.1945r a weszła w życie 24.10.1945r po ratyfikowaniu jej przez wielkie mocarstwa i większość państw które ją podpisały w San Francisco.

W ciągu 58 lat istnienia organizacja przeszła znaczną ewolucję. Powołano ją do życia w celu zapewnienia pokoju na świecie, było to podstawowe zadanie okresu powojennego. Następnym zadaniem stojącym przed organizacją była kwestia dekolonizacji i rozwoju gospodarczego.

Karta NZ zainicjowała powstanie sześciu głównych organów ONZ:

1.2. Główne organy ONZ

Zgromadzenie Ogólne,

w którym każde państwo członkowskie ma jeden głos. Decyduje w sprawach ważnych np. deklaracji pokojowych, wyboru nowych członków organizacji i niestałych członków Rady Bezpieczeństwa, oraz budżetu. Decyzje zapadają większością 2/3 głosów, pozostałe zwykłą większością głosów. Na sesjach Zgromadzenia Ogólnego odbywających się corocznie, rozpatruje się ogólne zasady współpracy międzynarodowej oraz formułuje się zalecenia, w postaci deklaracji i uchwał.

Rada Bezpieczeństwa

składa się z pięciu członków stałych są to: Chiny, Francja, Wielka Brytania, USA i obecnie Rosja reprezentująca Wspólnotę Niepodległych Państw oraz dziesięciu członków niestałych wybieranych na dwa lata, według określonego wzoru, pięć z Afryki i Azji, dwa z Ameryki Łacińskiej, trzy z Europy.

Do kompetencji Rady Bezpieczeństwa należy rozpatrywanie zaistniałych na świecie sytuacji konfliktowych, rozwiązywanie ich, podejmowanie sankcji wobec państw naruszających prawo międzynarodowe. Decyzje Rady Bezpieczeństwa podejmowane są większością głosów, ale wszyscy stali członkowie mają prawo veta.

Organizacjami pomocniczymi są: Wojskowy Komitet Sztabowy, Komisja Rozbrojeniowa, oraz misje obserwacyjne na terenach objętych konfliktami.

Rada Gospodarczo Społeczna

składa się z 54 członków wybieranych na trzy lata, co roku następuje rotacja 1/3 jej składu. Koordynuje ona prace organizacji wyspecjalizowanych ONZ

Rada Powiernicza,

w której reprezentowani są stali członkowie Rady Bezpieczeństwa oraz państwa zarządzające terenami powierniczymi. Działalność Rady Powierniczej stopniowo wygasa.

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych i opracowywania ekspertyz dla innych organów ONZ. Składa się z 15 sędziów wybieranych przez Zgromadzenie Ogólne na dziewięć lat.

Sekretariat

kieruje nim sekretarz generalny ONZ, jest on wybierany na pięć lat przez Zgromadzenie Ogólne. Sekretarz ma prawo uczestniczyć w posiedzeniach wszystkich organów ONZ, zarządza majątkiem i zbieraniem składek członkowskich.

ROZDZIAŁ II

Organizacje wyspecjalizowane

W ramach systemu ONZ działają także organizacje wyspecjalizowane lub funkcjonujące w określonej dziedzinie życia społeczno- gospodarczego.

IFC- Międzynarodowa Korporacja Finansowa

Powstała w 1956 r jej celem jest promowanie rozwoju gospodarczego na drodze interwencji w sektorze prywatnym państw rozwijających się. Udzielane są kredyty służące rozwojowi prywatnej przedsiębiorczości, oraz wspiera procesy prywatyzacji. Środki pochodzą z wkładów państw członkowskich i dotacji wielkich przedsiębiorstw. Polska jest członkiem korporacji, korzysta z pomocy doradczej w dziedzinie organizacji bankowości, ubezpieczeń i prywatyzacji.

ICAO - Organizacja Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego

Ruch lotniczy na świecie stal się bezpieczniejszy dzięki zasadom i przepisom uzgodnionym dziki pracom tej organizacji.

ILO - Międzynarodowa Organizacja Pracy

IMO - Międzynarodowa Organizacja Morska

IDA - Międzynarodowe Stowarzyszenie Rozwoju

Powstało w 1960r. Jego podstawowym celem jest udzielenie kredytu krajom rozwijającym się, będącym w trudnej sytuacji ekonomicznej. Geograficznie obejmuje głównie państwa Azji z wyłączeniem Japonii, Afryki z wyłączeniem RPA, Ameryki Łacińskiej oraz Oceanii z wyłączeniem Australii i Nowej Zelandii. Kryterium decydującym jest poziom dochodu narodowego w przeliczeniu na mieszkańca, stosuje się także kryteria społeczne, oraz strukturę produktu krajowego brutto. Pozycja w handlu międzynarodowym. Kryteria społeczne to liczba łóżek szpitalnych i liczba lekarzy do liczby ludności, spożycie podstawowych dóbr konsumpcyjnych, przeciętna długość życia, odsetek analfabetów itp. Kredyty udzielane są na szczególnie dogodnych warunkach są nisko oprocentowane i udzielane na 35-50 lat z dziesięcioletnim okresem karencji.

IBRD - Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju

Powstał w 1945r. Jest najważniejszą instytucją w grupie instytucji finansowych ze względu na swój potencjał ekonomiczny i rolę nazywany jest Bankiem Światowym.

Jest to organizacja międzynarodowa o charakterze korporacyjnym, jej członkiem może zostać państwo należące jednocześnie do międzynarodowego Funduszu Walutowego. Organem banku jest Rada Gubernatorów, tworzą ją przedstawiciele krajów członkowskich. Zbiera się na corocznych sesjach i ustala politykę ekonomiczną. Środki finansowe pochodzą z trzech źródeł. Kapitał zakładowy powstaje ze składek państw członkowskich i zależy od ich potencjału ekonomicznego. Środki uzyskuje się także z działalności bankowej. Dochód przynosi również emisja obligacji na światowych rynkach finansowych. Bank prowadzi typowa działalność udzielając pożyczek państwom członkowskim. Warunki udzielanych pożyczek są korzystniejsze od warunków rynkowych, są to kredyty długo terminowe 15-20 lat, przyjmowana jest także kilkuletnia karencja w spłatach. Wymagane są gwarancje rządowe na spłaty kredytu, przeprowadzane są okresowe, ale szczegółowe kontrole sposobu wykorzystania środków kredytowych. Bank Światowy odgrywa ważną rolę w sterowaniu światową gospodarką, realizuje również zadania doradcze.

Polska uzyskała członkostwo w banku w 1986r. uzyskała znaczne kredyty przekraczające kwotę 3 mld USD przeznaczono je na rozwój infrastruktury telekomunikacji i unowocześnienie gospodarki.

IFAD - Międzynarodowy Fundusz Rozwoju Rolnictwa

IMF - Międzynarodowy Fundusz walutowy

Powstał w 1945r. na podstawie decyzji, które zapadły na konferencji w Bretton Woods w USA. Jego siedzibą jest Waszyngton. Jest zarówno organizacją międzynarodową, której członkami są wszystkie państwa świata, jak i bankiem udzielającym kredytów państwom członkowskim.

Głównym statutowym celem jest popieranie współpracy walutowej państw, koordynuje politykę ekonomiczną, finansową w celu zapewnienia międzynarodowej równowagi płatniczej. Fundusz kształtuje ceny oraz pełni rolę doradczą w wprowadzanych reformach i polityce dostosowawczej w krajach mających trudności finansowe. Głównym organem Funduszu Walutowego jest Rada Gubernatorów w jej skład wchodzą prezesi banków centralnych i ministrowie finansów państw członkowskich. Rada spotyka się na konferencji raz w roku, wypracowuje tam politykę FW na nadchodzący rok. System głosowania opiera się na zasadzie tzw. Głosów ważnych, co ma odzwierciedlenie w proporcjonalnej ilości finansowego wkładu w fundusz. Fundusz uzyskuje środki z następujących źródeł: składek członkowskich, emisja własnego środka płatniczego oraz dochody osiągane z lokat i emisji obligacji. Działalnością bieżącą kieruje Komitet Wykonawczy oraz Dyrektor Wykonawczy. Warunki, jakie stawia się państwu ubiegającemu o kredyt są następujące: uzgodnienie programu dostosowawczego z funduszem, negocjowane są warunki udzielenia kredytu, terminy rat. Ważne jest również zwiększenie wiarygodności kredytobiorcy w stosunkach międzynarodowych, jako partnera handlowego, oraz wzrost zaufania do waluty danego kraju.

Polska uczestniczyła w konferencji założycielskiej, ale opuściła fundusz w 1950r. z przyczyn politycznych. Ponownie przystąpiła do niego w 1986r.

ITU - Międzynarodowa Unia Telekomunikacyjna

UNESCO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Oświaty Nauki i Kultury

Utworzono w 1946 r. w celu promowania pokoju i bezpieczeństwa w świecie, przez współpracę państw w zakresie nauki, kultury, edukacji.Programy realizowane przez UNESCO koncentrują się na zapewnieniu oświaty wszystkim ludziom. Zabezpieczeniu dziedzictwa kulturalnego, popieraniu kultur narodowych, oraz promowaniu wolnego przepływu informacji. Pod auspicjami organizacji zostały przeprowadzone prace konserwatorskie takich cennych zabytków, jak świątynie egipskie w Abu Simbe, Akropol w Atenach oraz Boroburd w Indonezi. Organizacja współpracuje z narodowymi komitetami UNESCO oraz z około 400 organizacjami pozarządowymi. Organem najwyższym jest Konferencja Generalna, która odbywa się, co dwa lata. W okresach między sesjami realizacja programów zajmuje się Rada Wykonawcza składająca się z 58 członków. Siedziba UNESCO znajduje się w Paryżu.

UNIDO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Rozwoju Przemysłu

Utworzona w 1966 r. przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1985 r. uzyskała statut organizacji wyspecjalizowanej. Jej cel to promocja rozwoju przemysłowego w krajach rozwijających się, oraz w okresie transformacji. W ostatnich latach organizacja przechodziła głęboki kryzys związany w dużej mierze z wycofaniem się z jej grona USA i zapowiedz wycofania przez Wielką Brytanię i Niemcy. W 1997 r. Niemcy i Wielka Brytania wstrzymały proces swojego wycofywania się. Decyzje te spowodowane były wątpliwościami, co do efektywności działania UNIDO. Wskazano na potrzebę przeprowadzenia reform i restrukturyzacji i likwidacji nieefektownych programów. Organizacja skoncentrowała się na swoich mandatowych zadaniach czuli: promocji rozwoju przemysłowego, stymulowania napływu inwestycji przemysłowych. Najwyższym organem UNIDO jest Konferencja Generalna odbywa się ona, co dwa lata. Działalnością bieżącą zajmuje się Rada Rozwoju Przemysłowego, składa się ona z 53 państw członkowskich. Kwestie budżetu i programu rozpatruje specjalny komitet. Siedziba organizacji znajduje się w Wiedniu.

FAO - Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa

Utworzona w 1945 r. Głównym celem zapisanym w konstytucji jest promowanie dobrobytu, walka z biedą, głodem. Poprzez podnoszenia poziomu rolnictwa. Zajmuje się rozwojem wsi. Przygotowuje i opracowuje specjalne programy na wypadek klęsk żywnościowych. Najwyższym organem jest Konferencja Generalna zbiera się ona, co dwa lata. W przerwach między sesjami organem zarządzającym jest Rada składająca się z 49 członków wybieranych na trzy lata. Rada kieruje pracami komitetów wyspecjalizowanych zajmujących się np. sprawami: rolnictwa, nawożenia, lasami, rybołówstwem, rynkiem żywnościowym. Przedstawiciele organizacji przygotowują i sporządzają raporty o mapie głodu kształtującej się na świecie. Stwierdzono, że wyżywienie ludności Południa Afryki, Azji, Ameryki jest nadal bardzo złe. Lata trwających tam wojen, zbrojeń pochłonęły tak wiele, że zlikwidowanie głodu w tym rejonie świata jest niemożliwe. Paradoksem tej sytuacji jest to, że kolosalne sumy wydawane są na zbrojenie krajów. FAO współpracuje z Światowa Organizacja Zdrowia w celu opracowania wspólnych norm i standardów żywnościowych. Siedziba FAO znajduje się w Rzymie. Polska jest członkiem FAO od 1945 r. z przerwą w latach 1950-1957r

UPU - Powszechny Związek Pocztowy

WMO - Światowa Organizacja Meteorologiczna

Powstała w 1873 r. jako Międzynarodowa Organizacja Meteorologiczna, obecna nazwa od 1950 r. to WMO jest ona sukcesorką pierwotnej organizacji, jest wyspecjalizowaną organizacją ONZ. Celem organizacji jest ułatwienie współpracy międzynarodowej w zakresie tworzenia stacji metrologicznych, hydrologicznych, geograficznych. Zastosowanie meteorologi w lotnictwie, transporcie morskim, rolnictwie. WMO pracuje nad rozbudową światowej sieci obserwatoriów meteorologicznych w celu doskonalenia prognozowania pogody. Do niewątpliwych zasłóg organizacji zaliczyć musimy zwrócenie uwagi opinii publicznej na problem ocieplenia się klimatu, zmniejszenie się warstwy ozonowej i ochrona zasobów wodnych na kuli ziemskiej. Najwyższym organem WMO jest Światowy Kongres Meteorologiczny. Spotyka się, co cztery lata, organem zarządzającym jest Rada Wykonawcza spotyka się raz w roku. Siedziba organizacji znajduje się w Genewie.

WPIO- Światowa Organizacja Własności Intelektualnej

Utworzono ją w Sztokholmie, weszła w życie 1970 r. Celem organizacji jest promocja i ochrona praw własności intelektualnej w świecie, oraz zapewnienie współpracy administracyjnej w egzekwowaniu praw autorskich. Organizacja nadzoruje ochronę własności dzieł literackich i artystycznych. Organami zarządzającymi są Zgromadzenie Ogólne, które spotyka się, co dwa lata. Siedziba WIPO znajduje się w Genewie.

WHO - Światowa Organizacja Zdrowia

Utworzona w 1948 r. Jej głównym celem jest uzyskania przez wszystkich ludzi najwyższego poziomu zdrowia. Wyznacza kierunki w rozwoju w zakresie ochrony zdrowia, współpracuje z rządami krajów członkowskich. Promuje nowe technologie i pomaga w ich wdrożeniu. Osiągnięciem tej organizacji jest to, że dzięki akcji przeprowadzonej w latach 1945-1965 r. wyeliminowano malarie i ospę oraz wiele tropikalnych chorób w wielu częściach świata. Dzięki zastosowaniu antybiotyków oraz dzięki propagowaniu podstawowych zasad higieny. WHO wskazała na nowe problemy z dziedziny socjalnej, jakim jest urbanistyka tzn. stały przepływ ludności żyjącej na wsi i ich przesuniecie się do miast. W związku z tym ich pogłębiające się przeludnienie. Następnym pojawiącym się problemem jest utrzymujący się na całym świecie bardzo wysokiego przyrostu naturalnego. Najwyższym organem w WHO jest Światowe Zgromadzenie Zdrowia. Spotyka się ono, co roku, podlega mu Rada Wykonawcza, składa się z 32 członków mianowanych przez państwa członkowskie, ale występujących we własnym imieniu jako eksperci. Siedziba organizacji znajduje się w Genewie.

ONZ jest organizacją towarzysząca światu od zakończenia II wojny światowej. Przez okres zimnej wojny, konfliktów globalnych, jak i regionalnych. Od samego początku ONZ opowiadało się za pokojowym rozwiązywaniem konfliktów i choć nie zapobiegło to wielu wojnom, nie doszło do wybuchu zbrojnego konfliktu globalnego i użyciu najgroźniejszej z broni - broni jądrowej. W świecie nam współczesnym bardzo ważne jest, aby zdobycze ekonomiczne, techniczne, medyczne oraz z każdej dziedziny nauki służyły całej społeczności międzynarodowej. Z drugiej jednak strony istotne jest zachowanie odrębności kulturowej, odrębności tradycji, religii, i wyznawanych wartości.

Dążenie ludzi do utrzymania pokoju, i rozwiązywania konfliktów metodami pokojowymi, ściera się z agresją i chęcią udowodnienia swoich racji i roszczeń siłą. Istnieje wiele miejsc na świecie gdzie pojawiają się ogniska zapalne, króluje nietolerancja i terror.

Na świecie istnieją kraje bardzo bogate są one jednak bardzo nieliczne, większość ludzi żyje skromnie, są na świecie miejsca gdzie ludzie głodują i pozbawieni są jakichkolwiek perspektyw.

Jest to kolejne wyzwanie dla organizacji.

Idee, w imię, których powołano ONZ są nadal aktualne, dalej najważniejsze jest znalezienie dróg do pokojowego rozwiązywania sporów, wzajemne zrozumienie między narodami, poszanowanie godności osoby ludzkiej. Cele te aktualne są od ponad 50 lat i jest to argument na to, że jest to organizacja ponad czasowa i mimo swoich wad i niedoskonałości pełni kolosalna role na arenie międzynarodowej.

ROZDZIAŁ III

Pojecie operacji pokojowych

W ciągu ponad pięćdziesięcioletniej działalności ONZ zostały ukształtowane zasady i normy operacji mających na celu utrzymanie pokoju. Kompetencje organów w zakresie podejmowania decyzji i ich realizacji, zasad dowodzenia i kontrolowania. Statut tych sił i obowiązki w dziedzinie przestrzegania podstawowych zasad i celów ONZ oraz prawa humanitarnego.

Pierwszą operacją pokojową była interwencja w Palestynie 06.1948 r . trwa ona do dzisiejszego dnia, od tego czasu operacje pokojowe zyskały powszechne uznanie, czego wyrazem było przyznanie siłom pokojowym NZ pokojowej Nagrody Nobla w 1988 r. Dotychczasowe operacje ONZ mające na celu utrzymanie pokoju przekształciły się w instytucje prawa międzynarodowego i stały się integralnym składnikiem utrzymania pokoju międzynarodowego na świecie. Obejmuje on akcje zbiorowe Rady Bezpieczeństwa mające na celu przywrócenie pokoju jak i procedury pokojowego załatwiania sporów, które są w zasadzie prowadzone bez użycia sił zbrojnych i maja charakter wielozadaniowy. W myśl art. 40 Karty NZ operacje utrzymania pokoju są środkami tymczasowymi stosowanymi przez RB w celu:

zapobieganie zaostrzania się sytuacji w rejonach konfliktu,
przygotowanie dalszych działań mających na celu utrzymanie lub przywrócenie pokoju.

Nie mogą one przesądzać o prawach, roszczeniach zainteresowanych stron i równość wobec wszystkich stron konfliktu. Operacje pokojowe realizowane są przez powołane w tym celu struktury, takie jak:

„siły zbrojne Narodów Zjednoczonych” („ United Nations Force”), np. w b. Jugosławi PROFOR, IFOR, SFOR;
„grupy obserwatorów” lub „misje obserwatorów” („Obserwation Grup” lub „Observer Mission”), jak np. UNOGIL w Libanie 1960-1964r lub UNOMIR w Ugandzie- Rwandzie;
„grupy nadzoru lub weryfikacji” („Truce Supervision” lub „Verification Mission”), jak np. UNTSO na Bliskim Wschodzie, UNAVEM II w Angoli.

Struktury te są organizowane i działają na podstawie ściśle określonych mandatów RB i regulaminów Sekretarza Generalnego ONZ. Operacje pokojowe podejmowane są w zorganizowanej formie za zgodą wszystkich zainteresowanych stron z udziałem personelu wojskowego, policyjnego i cywilnego na podstawie decyzji RB, nie są przymusowymi akcjami zbiorowymi i nie zastępują procedur pokojowego załatwiania sporów. Głównym celem operacji pokojowych jest: utrzymanie pokoju w sensie militarnym i zapobieganie jego naruszeniom np. rozejmom. Tworzenie warunków ułatwiających polityczne rozwiązywanie konfliktów. „Budowanie pokoju” poprzez usuwanie skutków wojny, pomoc w odbudowie, tworzenie podstaw porządku prawnego, rozwiązanie problemów humanitarnych. Aby rozpocząć operacje pokojową zawsze wymagana jest zgoda państwa (państw), na którego obszarze jest przeprowadzana.

3.1. Podstawy prawne i kryteria organizowania misji

pokojowych

Zgodnie z postanowieniami Karty NZ zostały ograniczone do misji Operacje pokojowe o charakterze wojskowym realizowane dwojakiego typu:

monitorowanie przerwanie ognia. Prowadzono je w rejonach granicznych (strefach buforowych) patrolowanie i zabezpieczanie tych stref, oraz rejonów zdemilitaryzowanych. Operacje te realizowały również funkcje pojednawczo-mediacyjne podejmowano się tam mediacji między walczącymi stronami, tworzenie warunków polityczno- dyplomatycznych do podjęcia rokowań, pośredniczono przy wymianie rannych chorych i zabitych.
utrzymani prawa i porządku, czasowe administrowanie częścią terytorium. Misje realizowały takie zadania jak: ochrona obiektów, patrolowanie granic, zabezpieczenie oddanych pod kontrole ONZ stref zdemilitaryzowanych lub neutralnych, przeciwdziałanie przerzutom broni, rozminowywanie wyznaczonych terenów. Kryteria interwencji jest niezwykle skomplikowane, zarówno wobec różnorodności i złożoności konfliktów, jak i obaw wielu państw, aby nie zalegalizowano w ten sposób interwencji międzynarodowej wymuszonej dla ochrony interesów innych państw. W praktyce, jeżeli RB zdecyduje, iż jakieś wydarzenie stanowi zagrożenie dla bezpieczeństwa pokoju na świecie faktycznie może wywołać to określone akcje ONZ, chyba, że któryś ze stałych członków RB zgłosi weto.

3.2. Zasady i normy regulujące prowadzenie operacji

pokojowych

Do podstawowych zasad i norm regulujących prowadzenie operacji pokoju należy

Postanowienia Karty NZ określające cele i zasady obowiązujące zarówno ONZ jak i jej członków. Do zasad tych odsyłają rezolucje RB powołujące do życia operacje pokojowe. Wymóg prowadzenia operacji zgodnie z tymi zasadami zawarty jest ponadto w regulaminie. Dotyczy to przede wszystkim takich niezgodnych z celami ONZ, Nieingerencja w wewnętrzne sprawy. Zasady takie jak: suwerenna równość, niestosowanie siły w stosunku do państw, obowiązek udzielania pomocy akcjom podejmowanym przez ONZ.
Zasady prowadzenia operacji pokojowych. Dokument RB z 28.05.1993r określa następujące zasady, jakich należy przestrzegać podczas przeprowadzania operacji pokojowych:

niezbywalne prawo do użycia siły w celach samoobrony;
jasny polityczny cel operacji i precyzyjny mandat, podlegający okresowemu przeglądowi . Zmiany jego treści i czasu trwania dokonać może tylko RB;
zgoda rządu (i jeśli stosowne - zainteresowanych stron), pomijana w wyjątkowych sytuacjach, np. konfliktach wewnętrznych;
poparcie dla politycznych procesów lub dla pokojowego rozwiązania sporów;
bezstronność w realizacji decyzji RB;
gotowość RB do podejmowania określonych środków przeciwko stronom, które nie przestrzegają jej decyzji;
prawo RB do zapewnienia siłom ONZ możliwość stosowania wszelkich niezbędnych środków do realizacji i ich mandatu;
prowadzenia operacji pokojowych, odpowiednio do nacisku na potrzebę politycznego rozwiązania, tak aby operacja nie przeciągała się w nieskończoność;

Regulaminy określają cele, zadania oraz sposoby, rodzaje ich mandatów i specyfikacji warunków, w jakich mają być realizowane. Szczególne miejsce zajmują w nich postanowienia mające zapewnić respektowanie przez personel operacji i zwyczajów państwa - gospodarza. Określają one również warunki stosowania siły w wykonaniu prawa do samoobrony, indywidualnie lub zbiorowo, przez personel i siły ONZ biorące udział w operacji.

W regulaminach zostały zapisane postanowienia określające okoliczności uzasadnionego użycia siły w celach samoobrony oraz sposobów realizacji tego prawa. Dotyczą one obrony przed:

indywidualnymi lub zbiorowymi napadami na personel operacji, atakami na posterunki, urządzenia i pojazdy sił ONZ;
próbami wymuszenia wycofania się tych sił z zajmowanych pozycji lub działaniami uniemożliwiającymi realizacje ich zadań;
próbami rozbrojenia sił ONZ, ich aresztowania lub uprowadzenia, w realizacji prawa do samoobrony obowiązuje zasada proporcjonalności

Regulaminy wojskowe państw biorących udział w siłach zbrojnych ONZ
Postanowienia prawa międzynarodowego dotyczące ograniczenia sposobu prowadzenia działań wojennych oraz konwencje o ochronie ofiar wojny. Obowiązek przestrzegania tych porozumień w operacjach, których mandaty przewidują stosowanie siły w celu wymuszenia rodzajów broni, a wśród nich: Deklaracji petersburskiej z pokoju. Odnosi się to do:

umów zakazujących stosowania niehumanitarnych metod prowadzenia działań wojennych, a mianowicie Konwencja Haska z 18.10.1907r, zwłaszcza Konwencji IV dotycząca praw i zwyczajów prowadzenia wojny. Konwencja Genewska o ochronie ofiar wojny z 12.08.1949r wraz z późniejszymi zmianami, konwencja o ochronie dóbr kultury w czasie konfliktu zbrojnego z 14.05.1964r
umów ustanawiających zakazy stosowania określonych 11.12.1968r zakazującej użycia niektórych pocisków; Aktu końcowego I Konwencji haskiej z 29.07.1999r zawierającego deklarację w sprawie zakazu zrzucania pocisków, użycia pocisków gazowych i kul dum-dum; Protokołu genewskiego zakazującego stosowanie na wojnie bakteriologicznych z 17.06.1925r Konwencja z 10.10.1980r o zakazie lub ograniczeniu użycia pewnych broni konwencjonalnych, które mogą być uważane za powodujące nadmierne cierpienia lub mające niekontrolowane skutki; Konwencji z 13.01.1993 r o zakazie prowadzenia badań produkcji, składowania i użycia broni chemicznej oraz o zniszczeniu jej zapasów.

3.3. Rodzaje operacji pokojowych

Działania pokojowe prowadzone przez wielonarodowe siły zbrojne upoważnione stosownymi rezolucjami RB lub innych organizacji międzynarodowych, sprowadzić można do operacji pokojowych:

tworzenie pokoju; celem operacji tworzenia pokoju jest dążenie do osiągnięcia porozumienia stron walczących z wykorzystaniem środków przewidzianych w Rozdziale VI Karty NZ
budowanie pokoju te operacje polegają na tworzeniu lub odtwarzaniu instytucji wewnętrznych państwa, jako warunków niezbędnych do przekształcenia go w stabilną i trwałą instytucję; zasadnicza różnica między tymi operacjami, że w pierwszym przypadku rozmieszczenie sił pokojowych odbywa się za zgodą walczących stron, a przy misji wymuszania pokoju zasada ta nie obowiązuje;
operacje pokojowe typu wymuszania pokoju o znamionach klasycznej interwencji wojskowej różni się od niej takimi cechami, jak :

~ cele wojskowe są ograniczone do wymuszania przerwania ognia i ochrony wybranych obiektów, siły wielonarodowościowe nie maja na celu fizycznego zniszczenia walczących stron, a jedynie wymuszenie na nich zaniechanie walki i doprowadzenie do rozpoczęcia rozmów prowadzących do politycznego rozwiązania konfliktu;

~ dominacja celu politycznego, którym jest zmuszenie do rozmów stron konfliktu

~ powodzenie negocjacji na różnych szczeblach dowodzenia;

Użycie sił zbrojnych do wymuszania pokoju polega na: użyciu wojska do wymuszania przestrzegania sankcji nałożonych przez RB lub bezpośredniej interwencji. Podstawowymi warunkami rozpoczęcia misji utrzymania pokoju jest wola stron do utrzymania pokoju, co oznacza, że strony konfliktu przedkładają rozstrzygnięcia pokojowe nad siłowe i istnieje możliwość, że zwaśnione strony zezwolą na wprowadzenie kontyngentów wojskowych państw- członkowskich ONZ, pod dowództwem SG. Cechą charakterystyczną działania tych wojsk było ograniczenie użycia siły, a użycie broni było ograniczone jedynie do odparcia bezpośredniego napadu. Zagrażającego życiu personelu ONZ. Siły pokojowe spełniały, więc rolę mediacyjno- obserwacyjną, w której ważniejszy jest efekt psychologiczny niż użycie broni.

3.4. Organizowanie i kierowanie operacjami wymuszania pokoju

Organizacje militarne autoryzowane przez ONZ z uwagi na sposób kierowania działaniami mogą przybrać dwie zasadnicze formy:

działania kierowane przez dowództwo narodowe
działanie bezpośrednio kierowane przez ONZ, np. za pomocą

Wojskowego Komitetu Sztabowego. W pierwszym przypadku ONZ nie kieruje działaniami bezpośrednio. ONZ występuje w roli ośrodka sankcjonującego międzynarodową akcję militarną. W drugim, kieruje bezpośrednio, jeśli ma możliwości tj. sztab, środki łączności, informacje wywiadowcze.

Przykładem operacji wymuszania pokoju organizowanej doraźnie i kierowanej przez dowództwo narodowe sojuszu jest operacja „ Pustynna Burza” Stany Zjednoczone uznały, że jest bardzo ważne, aby akcje zbiorowe przeprowadzić pod auspicjami ONZ na zasadach określonych przez RB. Taka postawa USA umożliwiła RB przyjęcie roli, którą poprzednio odgrywały supermocarstwa oceniające stopień naruszania norm międzynarodowych oraz decydujące, kiedy i gdzie sankcjonować interwencje zbrojną. Pozwoliło to na zorganizowanie szerokiej koalicji państw uczestniczących w operacji zbrojnej. Przykładem organizowania działań zbrojnych przez samą ONZ jest operacja „Czyste Niebo” w Bośni gdzie siły powietrzne NATO przygotowały akcję odwetową. W tym przypadku ONZ legitymizuje akcje militarna, ustala również procedury postępowania w okresie pokoju, koordynuje rekrutację personelu, dobór sprzętu, organizuje dowództwo sił zbrojnych. Jeszcze innym rozwiązaniem jest wyznaczenie określonych jednostek sił narodowych do dyspozycji ONZ, pozostających w gotowości do operacji zbrojnej na wezwanie ONZ. W przypadku, gdy określone państwo zdecyduje się na przeprowadzenie takiej operacji militarnej może ono włączyć do wspólnej akcji inne kraje.

Tak uczynili Amerykanie podczas operacji „Pustynna Burza” i „Pustynna Tarcza”. Posiadając poparcie RB państwo przewodzące uzyskałoby większe uprawnienia swej akcji, i większe poparcie opinii międzynarodowej. W ramach tej operacji, konkretne państwo mogłoby zastąpić koalicja utworzona na bazie organizacji wojskowej sojuszu typu NATO.

„Stosunki międzynarodowe”

Postanowienia art. 41 Karty NZ przewidują użycie środków niemilitarnych (ekonomicznych, politycznych) Środki te mogą obejmować całkowite lub częściowe zerwanie stosunków gospodarczych oraz komunikacji kolejowej morskiej, lotniczej, pocztowej, telegraficznej, radiowej i innej. A także zerwanie stosunków dyplomatycznych. Pozamilitarne środki przymusu zostały zastosowane wobec następujących państw: ChRL 1951r; Rodezja 1963 r,1966 r, 1968 r; Republika Południowej Afryki 1977 r; Irak 1990 r;Libia 1992r,1993 r; Liberia 1992 r; Serbia i Czarnogóra 1992 r; Haiti 1993 r;

ROZDZIAŁ IV

Polacy na misjach

Polska włączyła się do udziału w międzynarodowych misjach pokojowych w 1953 r, kiedy to rząd PRL wysłał swych obserwatorów do Korei. Naszym obserwatorom powierzono wówczas - w ramach międzynarodowej komisji nadzorowania i przestrzegania porozumienia o rozejmie na Półwyspie Koreańskim. Gdy 27.07.1953r podpisano traktat pokojowy w Panmudżonie Polacy weszli w skład dwóch międzynarodowych komisji nadzorujących rozejm. W komisjach tych służyło łącznie ponad 1000 Polaków. Sytuacja polityczna w Korei wynikała z tego, że rozwuj obu państw Koreańskich szedł dwoma odmiennymi drogami. Korea Południowa cieszyła się poparciem Zachodu w tym szczególnie Stanów Zjednoczonych, a Korea Północna cieszyła się poparciem Bloku Wschodniego z ZSRR i CHRL na czele. Nie doszło do zwołania zapowiadanej przez układ Penmudżonie konferęcji politycznej w spraeie uregulowania problemu koreańskiego. Decyzja ONZ z 1954 r. usankcjonowała obecnosć wojsk amerykańskich w Korei Południowej. Do trwałego pokoju i likwidacji napięcia nie przyczyniły się do tej pory ani odprężenie w stosunkach Wschód- Zachód, ani uchwalona przez XXX sesja Zgromadzenia Ogólnego NZ rezolucja „O przekształceniu rozejmu w Korei w trwały pokój i tworzenie dogodnych warunków do przyspieszenia samodzielnego, pokojowego zjednoczenia Korei” Wojna koreańska formalnie niezakończona trwa nadal. Działania Korei Połódniowej w latch 80-tych były nastawione na normalizacje stosunków pomiędzy „dwoma Koreami”. Natomiast propozycje K. Północnej opierały się na postulacie wycofania obcych wojsk, samodzielnego zjednoczenia obu Korei. Lata 90-te to okres pokojowej rywalizacji, zaowocowało to przyjęciem obu państw Koreańskich do ONZ - 17.09.1991 r. Kwestia zapalną pozostała sprawa północnokoreańskiego programu jądrowego, strona północnokoreańska przez długi okres, nie wyrażała zgody na inspekcję jej instalacji nuklearnych. W chwili obecnej 38 równoleżnik nadal dzieli i skupia duże siły militarne nie tylko koreańskie, ale również amerykańskie.

UNEF II

(United Nations Emergency Force) na półwyspie Synaj. Przebywali tam od 11.1973 do 01.1980r w sile od 822 do1026 żołnierzy. Kontyngent ten zapewniał zaplecze logistyczne w szerokim zakresie. Polski szpital polowy ( Polish Field Hospital & Clinics) był odpowiedzialny za zabezpieczenie medyczne. Jednostka logistyczna zajmowała się zapewnieniem wody pitnej i żywności wszystkim kontyngentom, a mniejsza jednostka inżynieryjna za rozminowaniem terenów.

UNDOF

(United Nations Disengagement Observer Force) wzgórzach Golan, to druga misja gdzie Polacy weszli z jednostką logistyczną od 06.1974 r. Polski kontyngent logistyczny (POLLOG) w sile 154 żołnierzy, był odpowiedzialny za transport wody, żywności i innych materiałów. W skład wchodziło też laboratorium sanitarno epidemiologiczne. Od 12.1993 r Polacy przejęli po wycofaniu się Finów zadania operacyjne, natomiast zadania logistyczne przejęli Kanadyjczycy. Warto nadmienić, że właśnie na Wzgórzach Golan gen. dyw. Franciszek Gągor od 13.08.2002 r dowodzi wydzielonymi siłami obserwacyjnymi NZ. Podlega mu 1043 żołnierzy wspieranych przez 80 obserwatorów wojskowych. Wcześniej gen. Gągor stal na czele misji obserwacyjnej UNIKOM, działającej na granicy kuwejcki- irackiej. Gen. Gągor zajmuje najwyższe stanowisko spośród Polaków. W wojnie 1967 r Izrael łatwo zdobył Wzgórza Golan, choć o sam Hermon toczyły się ciężkie walki. Trwajacy sześć lat impas w wojnie syryjsko- izraelskiej przełamano 06.10.1973 r. Wtedy to w dniu żydowskiego święta, kiedy żołnierze izraelscy świętowali, syryjskie czołgi zatakowały umocnienia, zwycięstwo zostało przypieczętowane zdobyciem przez syryjskie śmigłowce zdobyły Hermon (góra Hermor jest najwyższym szczytem w paśmie Wzgórz Golan i mierzy 2814m n p m) Kiedy Syryjczycy znaleźli się nad rzeką Jordan, Izrael rzucił do walki oddziały rezerwy. 13.10. natarcie izraelskie zostało zatrzymane na lini Mazraat Beit Jinn. Pod koniec 10.1973 r. Rada Bezpieczeństwa ONZ wezwała strony konfliktu do zaprzestania ognia, wojska syryjskie zastosowały się do tego apelu, ale nie wyraziły zgody na stacjonowanie na ich terenie błękitnych hełmów. Dopiero siły mediacyjne ZSRR i USA doprowadziły do podpisania w Pałacu Naroów w Genewie porozumienia syryjsko- izraelskiego. Układ pokojowy podpisano 31.05.1974 r. Na mocy tego układu powołano Siły Nadzoru Rozdzielenia Wojsk. UNDOF w początkowym okresie liczył 1250 żołnierzy z Austrii, Peru, Polski i Kanady. Strefy ograniczonej obecności wojsk i uzbrojenia objeły na wzgórzach Golan pas szerokości 20 km po obu stronach strefy buforowej. W Camp Faouor, u stup Hermonu przez 19 lat stacjonował Polski Kontyngent Wojskowy, wykonujący zadania logistyczne. Stamtąd codziennie wyruszali saperzy w góry, aby oczyszczać teren z „śmiercionośnego żelastwa” Samochodami rozwożona była woda do najodleglejszych nawet posterunków. Wówczas obóz dzieliliśmy z Austriakami żołnierze pełnili służbę w bardzo spartańskich warunkach. Wiele zmieniło się w obozie od tamtej pory, pokoje z klimatyzacją, lodówki, telewizja satelitarna. Z sal żołnierzy znikneły niewygodne metalowe łóżka i szafy. Jednak oblicze i zadania militarne zostały w pełni zachowane. W akcji rozdzielania wojsk i ustanawianiu strefy buforowej od początku brali udział żełnierze polscy. W pierwszym rzucie przybył do Syrii pododdział kompanii inżynierskiej. ( Trzy patrone saperskie). 06.06.1974 r. Żołnierze saperzy weszli na Hermon , sprawdzając i rozminowując drogi, wytyczali drogi i bezpieczne przejscia patrolowe. Wysadzali w powietrze miny przeciwczolgowe, przeciwpiechotne. Szczególnie ciężko było w rejonie masywu Hermonu, gdzie pracowano w ekstremalnych warunkach terenowych i klimatycznych Każda ostra zima na Golanie niweczyła znaczną część saperskiego trudu Masy śniegu, wody, niszczyły wytyczone trasy, oznaczenia a na sprawdzonych już drogach pojawiały się niewybuchy i miny. Hermon, ze względu na swoje strategiczne położenie, powinien zachować, bowiem jak najdalej idącą neutralnośc wzniesienia, które jak dotąd pozostaje w rękach sił pokojowych.

UNTAG

(United Nations Transition Assistance Group) w Namibii. Polska wysłała tam 390 osobowy kontyngent logistyczny

od 03.1989 do 05.1990 r. Jednostka zarządzała centralnymi składami magazynowymi i zapewniała wsparcie logistyczne dla północnej części obszaru misji. Polacy dzielili się tymi obowiązkami z Kanadyjczykami.

W 1992 r nastąpił gwałtowny wzrost zaangażowania się ONZ w operacje pokojowe. Podjęto trzy nowe operacje pokojowe w Kambodży, w byłej Jugosławii i w Somalii, oraz rozpoczęto organizowanie czwartej w - Mozambiku. W porównaniu z końcem 1991 r liczebność personelu operacji pokojowych wzrosła czterokrotnie. Według stanu z dnia 31.12.1992 r uczestniczyło w nich 67 państw, angażując łącznie 52154 osoby, w tym 45675 żołnierzy, 2066 obserwatorów, wojskowych i 4413 policjantów. Operacje pokojowe ewoluowały w kierunku zwiększenia zakresu ich zadań. Operacje pokojowe w Kambodży, Angoli, Salwadorze, Somalii oraz w Jugosławii ustanowiły pewien standard w tym względzie. Cechuje je kompleksowość działań obejmujących zadania wojskowe, polityczne i humanitarne o wysokim stopniu złożoności.

UNTAC

(United Nations Transitional Authority in Cambodia). 1992-1994 r Polska wysłała do Kambodży kontyngent wielkości batalionu, z zadaniami logistycznymi i inżynieryjnymi, w sile ponad 700 żołnierzy, zadania logistyczne obejmowały zaopatrzenie w wodę, artykuły żywnościowe, paliwa dla jednostek, oraz zarządzanie magazynami głównymi.

UNMIH

(United Nations Mission in Haiti ) Funkcjonowała w okresie od 09.1993- 06.1996 r jej zadania obejmowały między innymi pomoc w wprowadzeniu w życie postanowień porozumienia pokojowego, zawartego pomiędzy stronami konfliktu haitańskiego. Porozumienie zostało zawarte 03.07.1993 r tzw. Porozumienie z Wysp Gubernatorów. Z upoważnienia ONZ, w celu przeprowadzenia pierwszej fazy wielofunkcyjnej operacji utrzymania pokoju zostały utworzone Siły Wielonarodowe (MNF), w których uczestniczyła kierowana przez USA koalicja 28 państw. W jej skład weszła polska jednostka Grom. Misja ONZ na Haiti dostarczyła wiele doświadczeń cywilno - wojskowych. Wykazała, że uczestnicy misji muszą wykazać się doskonałą znajomością lokalnych warunków społecznych tj. znajomością historii, tradycji, kultury, oraz terenowo- klimatycznych.

UNPROFOR

(United Nations Protection Force) Nowym etapem zaangażowania Polski w misje pokojowe ONZ, był udział w zapewnieniu pokoju w byłej Jugosławi, tu też nasi żołnierze wystąpili po raz pierwszy w charakterze operacyjnym, patrolowali obszar nadzorowany, chronili ważne instalacje, zajmowali się eskortą konwoji humanitarnych. Misja trwała od 04.1992 do 05.1995 r

KFOR

W oparciu o rezolucje Rady Bezpieczeństwa ONZ z dnia 10.06.1999 r. Władze Polskie podjęły decyzje o wysłaniu do Kosowa 18 batalionu desantowo- szturmowego, na którego bazie utworzono Polską Jednostkę Wojskową, której elementami były: batalion operacyjny, Narodowy Batalion Zaopatrzenia oraz grupa żołnierzy wchodząca w skład dowództwa KFOR. Rejon odpowiedzialności batalionu stanowią tereny w południowej części Kosowa graniczące z Macedonią. Obszar ten obejmuje gminy Strpce i Kaćanik, zamieszkiwane przez ludność serbską ok.8 tys. I albańska ok.60 tys.

Bezpośrednio po przybyciu polskiego batalionu do rejonu operacyjnego oficerowie sekcji S-5 swoje główne wysiłki skupili na nawiązaniu kontaktów z ludnością cywilną i zbieraniu informacji. System zbierania danych dotyczył głównie danych o: organizacjach, zrzeszeniach stowarzyszeniach politycznych zarówno legalnych jak i nielegalnych. Potrzebach ludności cywilnej w rejonie odpowiedzialności batalionu. Aktywnie działał Niemiecki Czerwony Krzyż, Serbski Czerwony Krzyż. W oparciu o zebrane informacje opracowano bazę danych. W strefie działalności polskiego Feed the Children. Batalion uczestniczył w dystrybucji darów pochodzących od organizacji międzynarodowych m. in. Caritas Polska, Polska Akcja Humanitarna na łączną kwotę ponad 720tys.dolarów. Rozpoczęto również pracę przy odbudowie ambulatorium w Drajkovce. W 07 - 08.2000 r została przeprowadzana rotacja i przejął odpowiedzialność batalion Polsko - Ukraiński (POLUKRBAT) i kontynuował współprace cywilno wojskową na zasadach wypracowanych w poprzednim okresie. IX Zmiana Polskiego kontyngentu wojskowego KFOR została rozmieszczona w Kosowie w 08.2003 r. Składała się z pododdziału ukraińskiego. 24 Dewizji Pancernej oraz 1 Polskiego batalionu strzelców podhalańskich. W czasie misji struktura oparta jest na czterech kompaniach zmechanizowanych. Dwie są polskie dwie ukraińskie, Zmiana kontyngentu odbywa się w dwóch rzutach, W marcu i kwietniu przyjerzdza 25% batalionu, a w sierpniu i wrzesniu do Kosowa trafia reszta kontyngentu.·

UNIFIL

(United Nations Interim Force in Lebanon) Misja ONZ w południowym Libanie jest obecnie największą misją wojskową pod egidą ONZ. Jest też misją gdzie służy najwięcej Polaków. W skład polskiego kontyngentu wchodzi batalion logistyczny w sile 301 żołnierzy, kompania inżynieryjna 115 żołnierzy, kompania remontowa126 żołnierzy i szpital polowy 63 osoby personelu medycznego. Kwatera główna 23 żołnierzy. Łącznie 628 8.2000 żołnierzy i personelu cywilnego. Kontyngent zapewnia wsparcie logistyczne dla całej misji liczącej ponad 4500 żołnierzy z dziesięciu państw całego świata. Polacy w 1992 r przejęli od Szwedów szpital polowy, aby w kolejnych latach przejąć batalion logistyczny i kompanię inżynieryjną, oraz kompanię remontową.

UNOMIG

(UN Observer Mission in Georgia) Jest to misja obserwacyjna NZ istnieje od 1993 zadaniem tej misji jest nadzorowanie zawieszenia broni Arbchazji współdziała z siłami pokojowymi WNP. Uczestniczy w niej 10 oficerów WP.

UNTAES

(UN Transition Administration in Eastern Slavonia) Misja istnieje od 1996 r zadaniem misji była pokojowa reintegracja regionu kontrolowanego przez Serbów z republiką Chorwacji na podstawie porozumienia z 12.11.1995 r udział polski to 62 osoby w tym jednostka GROM.

IFOR/ SFOR

(Implementation Forces/Stabilization Forces) Siły stabilizacyjne. Zorganizowane zostały w 1995 r przez NATO pod auspicjami ONZ. Ich zadaniem jest realizacja porozumienia pokojowego z Dayton, i przywrócenie trwałego pokoju w Bośni i Hercegowinie. 05.12.1995 r Rada Ministrów RP podjeła decyzje o wydzieleniu batalionu WP do udziału w siłach IFOR w ramach operacji „Wspólny Wysiłek” do końca 1995 r. Utworzono kontyngent wojskowy na bazie 16 batalionu 6 Brygady Desantowo- Szturmowej. Jego głównym elementem był batanion piechoty, który wszedł w skład Brygady Nordycko- Polskiej, razem z jednostkami Danii, Finlandii, Norwegii, Szwecji. Batalion rozpoczoł wykonywanie zadań w Bośni i Hercegowinie 05.02.1996 r. Celem operacyjnym działania Polskiego kontyngentu Wojskowego, liczacego około 700 osób, była realizacja zadań rozejmowych i obserwacyjnych w rejonie Bośni na zachód od Tuzli. 20.12.1996 r. zakończyła się operacja . W czasie 12 miesiecy trwania misji siły nie zdołały w pełni zrealizować postanowień układu pokojowego, głównie w zakresie tzw. cywilnych. W związku z tym 12.12.1996 r . Rada Bezpieczeństwa ONZ wydała rezolucje nr 1088, na mocy, której Siły Stabilizacyjne - SFOR, pod Naczelnym Dowództwem Połączonych Sił Zbrojnych NATO w europie (SACEUR), zastąpiły siły IFOR w celu kontynuowania dotychczasowuch zadań związanych z wykonaniem postanowien układu pokojowego. Jako główne zadanie SFOR określono nadzoroeanie i kontrolowanie wprowadzanych w życie ustaleń części wojskowej ukladu pokojowego oraz wsparcie instytucji międzynarodowych i władz lokalnych Bośni i Hercegowiny w realizacji cywilnej częsci porozumienia pokojowego. W miarę postępów w przywracaniu stabilizacji i normalizacji na terenie Bosni i Hercegowiny siły SFOR miały być stopniowo wycofywane z rejonu misji. Operacje Sił Stabilizacyjnych „Wspólna Straż” przewidziano na 18 miesięcy. W skład dywizji amerykańskiej, zwanej Dywizją Międzynarodową Północną, w jej skład weszła, podobnie jak w silach IFOR, Brygada Nordycko- Polska. Zaistniała koniecznosć dokonania zmian organizacyjnych w strukturze brygady, polegającej na zmniejszeniu stanu osobowego w celu osiagniecia, większej mobilności sil pokojowych. Do głównych zadań polskiego batalionu SFOR (około 490 polskich żołnierzy i pracownikow cywilnych) nalezało: patrolowanie wyznaczonej strefy odpowiedzialnosci, asystowanie, nadzór, pomoc specjalistyczna i materialna, przy rozminowywaniu, eskortowanie i konwojowanie transportów z pomocą humanitarną, kontrola zadekralowanych miejsc przechowywania uzbrojenia- niszczenie broni ponad zadeklarowanych stan. Siły IFOR i SFOR skutecznie przyczynily się do realizacji tzw. Wojskowej części porozumienia, pokojowego rozbrojenie i kontroli zbrojeń, zapewnienie swobody poruszania się, uwolnienie jeńców, rozminowywanie terenow. Jednak, mimo postepów w procesie przywracania pokoju i stabilizacji istnieje jeszcze wiele nierozwiazanych problemow tj. powrót uchodzców oraz kwestja osadnictwa mniejszości narodowych, pozbawionych swoich dotychczasowych domostw, w wyniku czystek etnicznych. Brak postepów w funkcjonowaniu trójstronnych chorwacko - muzułmańsko -serbskich instytucji politycznych i administracyjnych. Bardzo ważną kwestią jest ściganie i ukaranie przestepców wojennych, kontrola rozbrojenia oraz zapewnienie swobody poruszania się. Jest mało prawdopodobne, że te wszystkie problemy zostaną rozwiązane do czasu wygaśniecia mandatu SFOR. Bosnia i Hercegowina boryka się z problemami ekonomicznymi, zniszczony przemysł, brak środków na odbudowę i rozwój. Ciągłe żywe nastwoje nacjonalistyczne i separatystyczne, spowodowały przedłóżenie obecności sił IFOR i SFOR. Polska opowiedziała się za przedłóżeniem obecnosci sił stabilizacyjnych. Aktualnie polski kontyngent sklada się z batalionu w sile 441 żołnierzy, oraz 48 żołnierzy wchodzących w sklad innych jednostek SFOR. Łączny udział Polaków to 489 osób wojskowych i cywili.

ROZDZIAŁ V

System przygotowania polskich kontyngentów pokojowych

Szkolenie personelu, chcącego odbyć służbę w operacjach pokojowych, rozpoczyna się już w momęcie rekrutowania do sił zbrojnych. Rekruci, którzy wyrażą wolę odbycia służby w takich operacjach, są umieszczani w wybranych jednostkach wojskowych. Oprócz zwykłego szkolenia wojskowego są oni zapoznawani z przepisami służby w siłach międzynarodowych, z elementarną znajomością prawa, konwencji międzynarodowych. Prawem narodowym regulującym słóżbę zagraniczną. Opanowują podstawy języka angielskiego.Zdobywają wiadomości o profilaktyce zdrowotnej. Gdy zaistnieje potrzeba stworzenia nowego kontyngentu lub zamiana już istniejącego, potrzebny personel ma sześc tygodni na odbycie głównego szkolenia w Wojskowym Centrum Szkolenia dla potrzeb Sił Pokojowych Organizacji Narodów Zjednoczonych im. W. Sikorskiego, Siedziba centrum znajduje się w Kielcach, Tutaj kadra zostaje przygotowana do odbycia misji. Dowódcy swoje ćwiczenia rozpoczynają dwa tygodnie wcześniej niż żołnierze po to, aby efektownie szkolić swoich podwładnych. Reszta kadry jest szkolona w centrum przez okres trzydziestu dni. W trakcie przygotowywania żołnierzy do udziału w kolejnych misjach bierzy się pod uwagę dotychczasowe doświadczenia zgromadzone przez naszych żołnierzy i ich przełożonych.

5.1. Wojskowe Centrum Szkolenia dla Potrzeb Sił Pokojowych

ONZ im.gen. broni Władysława Sikorskiego

Kielce stały się centrum przygotowań polskiego personelu wojskowego do służby w misjach pokojowych od 1989 r .Wykłwdowcami w centrum są najwyższej klasy specjaliści, posiadający wiedzę zarówno teoretyczną, jak i praktyczną z zakresu prowadzenia misji pokojowych.

W wiekszości przypadkow odbywali oni służbę w misjach pokojowych takich jak: UNEFII, UNDOF, UNIFIL, UNITAC, UNIMOG, UNPROFOR/ UNCRO IFOR/ SFOR. W centrum może być szkolonych 800 żołnierzy jednorazowo. W zalerzności od potrzeb szkoli także obserwatorów. Szkolenie obejmuje takie zasadnicze specjalnosci jak: słuzby operacyjne, słuzby logistyczne, medyczne, obserwatorów wojskowych, żandarmeria wojskowa, saperzy itp. Personel przygotowujacy się do udziału w misji pokojowej przechodzi szkolenia między innymi z zakresu obsługi broni, czytania map, umiejętności udzielania pierwszej pomocy. Szczególną uwagę przywiązuje się do aspektów bezpieczeństwa, spowodowane jest to tym, aby zapewnić bezpieczeństwo. Każdy z żołnierzy ma sposobność zapoznać się z historią, kulturą, gospodarką oraz uwarunkowaniami społeczno- politycznymi państwa, na którego terytorium będzie pełnił służbę.

5.2. Wielonarodowa Brygada Sił Szybkiego Rozwinięcia

ONZ

Inicjatywa utworzenia Systemu Szybkiego Rozwinięcia („Standby Arrangements”) pojawiła się na forum ONZ w 1991 r . System ten bazuje na zobowiazaniach członków ONZ do dostarczania w możliwie krótkim czasie określonych sił i środków, do celów operacji pokojowych ONZ. Wśród państw, które zgłosily swój akces do tego systemu, znajduje się również Polska od 1993 r. Wstępnie deklarują przygotowanie m. in. Batalion zmechanizowany, szpital kwatery głównej, 44 obserwatorów wojskowych. W 12.1994 r .w czasie spotkania ministrów obrony Danii, Niemiec i Polski, strona duńska poinformowała o inicjatywie utworzenia z pododdziałów zgłoszonych do systemu „Standby Arrangements” tzw. Wielonarodowej Brygady Sil Szybkiego Rozwinięcia- SHIRBRIG, zobowiazujac się równoczesnie do koordynacji działań organizacyjno przygotowawczych.

Zasady użycia Brygady

Utworzenie Brygady oznacza wydzielenie do jej składu okreslonych sił, które pozostawać będą w miejscach stałej dyslokacji w gotowości, oraz z możliwością szybkiego załadunku: bliska lokalizacja lotniska, portu, stacji kolejowej. Gotowość w ciągu 14 dni od chwili podjęcia decyzji narodowej. SHIRBRIG działać będzie jako brygada wielonarodowa, z wielonarodowym sztabem i pododdziałami składającymi się z narodowego lub wielonarodowego personelu. W ramach operacji podjętej na podstawie Rozdziału VI Karty NZ. Panstwa, które zgłosiły akces do Brygady, tworzą tzw. Komitet Kontaktowy przy ONZ, Komitet kierujący jest organem wykonawczym, oraz sprawującym nadzór i wypracowyjącym polityke brygady. Brygada jako integralna jednostka zaistnieje (oprócz wspólnych ćwiczeń) dopiero w rejonie mandatowym. Czas działania w rejonie misji nie może przekroczyć sześciu miesięcy, w ciagu, których ma on być zastąpiony przez kolejne siły pokojowe. Jedyną stałą strukturą SHIRBRIG jest Grupa Planowania tzw. PLANELM.

Członkostwo w SHIRBRIG

Pełne członkostwo posiada obecnie 10 państw, które podpisały komplet dokumentów dotyczących Brygady: Argentyna, Austria, Kanada, Dania, Holandia, Norwegia, Polska, Rumunia, Szwecja, Włoch. W grupie państw o statusie bliskim członkostwa jest także Finlandia i Hiszpania. Pozostałe państwa mają status obserwatorów, ponieważ podpisały jedynie część dokumentów SHIRBRIG, lub planują ich podpisanie: Bułgaria, Republika Czeska, Irlandia, Jordania, Portugalia, Węgry, Senegal, Słowacja, Słowenia.

Struktura Brygady

Planowana struktura SHIRBRIG zaklada obecność międzynarodowego sztabu, międzynarodowej policji wojskowej, międzynarodowej logistyki oraz wydzielonych jednostek operacyjnych, z których zostanie sformowana brygada.

Szkolenie

Szkolenie narodowych kontyngentów wydzielonych do SHIRBRIG pozostaje w zakresie odpowiedzialnosci każdego uczestniczącego kraju. Dowódca brygady jest upoważniony do przekazywania do komitetu kierującego rekomendacji dotyczących szkolenia. W celu osiągnięcia pełnej kompatybilności, wyszkolenia prowadzi się wielonarodowe ćwiczenia dowódczo - sztabowe.

Udział Polski w SHIRBRIG

Od 01.06.2000 r. Zgodnie z wcześniej ustalonym planem, Polska przejeła przewodnictwo Komitetu Kierujacego, trwało ono do 05.2001 r. Polska jako sygnatariusz wszystkich dokumentów zwiazanych z utworzeniem i funkcjonowaniem Brygady, zobowiązała się od przekazania wydzielonego batalionu zmechanizowanego. W grupie planowania stanowiącej zalążek sztabu brygady, stronę polską reprezentuje sześciu żołnierzy. Od 23.11. 2000 r.wszyscy wykonują zadania w składzie Brygady w misji pokojowej ONZ w Etiopi i Erytrei.

I Ogólnopolski Zjazd Stowarzyszenia Kombatantów Misji Pokojowych ONZ

W Warszawie 25.11.2003 r. odbył się pierwszy ogólnopolski zjazd kombatantów misji pokojowych. Dzień wcześniej prezydent A. Kwasniewski wręczył siedmiu działaczom stowarzyszenia, istniejącego od 1999 r. Krzyżem Orderu Odrodzenia Polski. Odbyła się też uroczysta zmiana posterunków przed Grobem Nieznanego Żołnierza. W ten sposób „misjonarze” uczcili 50 rocznicę przyjęcia Polski do Międzynarodowej Komisji Kontroli i Nadzoru w Korei oraz 30 rocznicę rozpoczęcia przez pierwsze oddziały Wojska Polskiego w misji w Egipcie.

5.3. Udział Polaków w Wojskowych misjach ONZ

Nr	MISJE	KRAJ	Czas trwania	Liczba osób
1	NNSC	KOREA	1953	1065
2	ICSC	Wietnam, Laos, Kambodża	1954-1975	1298
3	OTN	NIGERIA	1968-1970	5
4	ICCS	WIETNAM	1973-1976	650
5	UNEF II	EGIPT	1973-1979	11699
6	UNDOF	IZRAEL, SYRIA	1974-	9269
7	UNIIMOG	IRAK, IRAN	1988-1990	45
8	UNTAG	NAMIBIA	1989-1990	373
9	OSGAP	AFGANISTAN, PAKISTAN	1990-1991	2
10	„Pustynna Burza”	ARABIA SAUDYJSKA	1990-1991	393
11	UNAMIC	KAMBODŻA	1991-1992	2
12	UNGOMAP	AFGANISTAN, PAKISTAN	1991-1993	1
13	OBWE	b. JUGOSŁAWIA	1991-1994	4
14	UNIKOM	IRAK KUWEJT	1991-	61
15	UNOGI	IRAK	1991-	69
16	MINURSO	ZACHODNIA SACHARA	1991-	34
17	UNISKOM	IRAK	1992-	8
18	UNIFIL	LIBAN	1992-	8164
19	UNPROFOR	b. JUGOSŁAWIA	1992-1995	3867
20	UNTAC/ UNMIL	KAMBODŻA	1992-1994	1254
21	OBWE	GRUZJA	1992-	10
22	OBWE	GÓRNY KARABACH	1992-1993	1
23	UNOMIL	LIBERIA	1993-1994	3
24	UNAMIR	RWANDA	1993-1995	5
25	UNOMIG	GRUZJA	1994-	30
26	UE	b. JUGOSŁAWIA	1994	2
27	MNF	HAITI	1994-1995	56
28	UNKRO	CHORWACJA	1995	1064
29	UNAVEM II/ III	ANGOLA	1995-1997	14
30	UNMOT	TADŻYKISTAN	1995-2000	30
31	IFOR	BOŚNIA i HERCEGOWINA	1996	931
32	UNTAES	WSCHODNIA SŁAWENIA	1996-1997	10
33	UNPREDEP	MACEDONIA	1996-1999	10
34	UNMOP	CHORWACJA	1996-	6
35	OBWE	BOŚNIA I CHERCEGOWINA	1996-1998	141
36	OBWE	ŁOTWA	1996-1999	3
37	OBWE	CHORWACJA	1996-2000	5
38	MONUA	ANGOLA	1997-1998	8
39	SFOR	BOŚNIA I HERCEGOWINA	1997 -	3558
40	OBWE	MACEDONIA	1997-1998	2
41	OBWE	BOŚNIA i HHERCEGOWINA	1998-1999	2
42	KVM	KOSOWO	1998-2000	4
43	AFOR	ALBANIA	1999	140
44	NUIMIK	KOSOWO	1999	3
45	UNMIBH	BONIA i HERCEGOWINA	1999-	3
46	KFOR	KOSOWO	1999-	1880
47	MONUC	KONGO	1999-	6
48	OBWE	KOSOWO	2000	19
49	OS KFOR	KOSOWO	2000	531
50	UNMEE	ERYTREA, ETIPOIA	2000-	18
51	MIF	ZATOKA PERSKA	2000-2001	6
52	„ BURSZTYNOWY LIS”	MACEDONIA	2001	25
	RAZEM			46779

5.4. Polacy w misjach ONZ obecnie

Polskie kontyngenty wojskowe w operacjach pokojowych w 2003 r (stan osobowy na dzień 25.10.2003 r.)

MISJA	KRAJ	LICZBA	RODZAJ
MINURSO	Sachara Zachodnia	1	Obserwator
MONUC	Kongo	3	Obserwatorzy
UNDOF	Izrael/Syria	356	Kontyngent
UNIFIL	Liban	238	Kontyngent
UNIKOM	Irak/ Kuwejt	5	Obserwatorzy
UNMEE	Erytrea/ Etiopia	6	Obserwatorzy
PKW SFOR	Bośnia	277	Kontyngent
PKW KFOR	Kosowo	569	Kontyngert
„Enduring Freedom”	Afganistan	95	Kontyngent
OBWE	Mołdawia	1	Obserwator
UNMIL	Liberia	1	Obserwatorzy
MINUCI	Wybrzeże Kości Słoń.	1	Obserwator
OBWE	Gruzja	4	Obserwatorzy

Podsumowanie

Podsumowując i oceniając skuteczność dotychczasowych operacji pokojowych ONZ widzimy, że organizacja w kilku przypadkach nie mogła podołać swoim głównym zadaniom, tj. utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Do tych opinii przyczyniły się przede wszystkim doświadczenia z trzech najbardziej kontrowersyjnych operacji, w byłej. Jugosławii, Somalii i Rwandzie. Najbardziej bulwersuje przypadek operacji w b. Jugosławii, opinia publiczna oskarżała ONZ o niemoc i bierne przyglądanie się walczącym stroną, sprawa wydaje się tym bardziej bulwersująca, ponieważ miało to miejsce w środku europy. Jednak pamiętać należy, że w myśl zasad, którymi kieruje się RB nie chciała się ona stać stroną w tym konflikcie, i nie uwzględniono tego, że jedną z podstawowych zasad, którymi kieruje się akcja utrzymania pokoju NZ jest użycie siły wyłącznie w samoobronie. Natomiast operacje wymuszenia pokoju są innym rodzajem działań, które podlegają innym prawom i nieznajomość tych różnic może być przyczyną tych oskarżeń UNPROFOR o niepodjęcie skutecznych działań, z użyciem siły w obronie stref bezpieczeństwa i stref objętych zakazem lotów w Bośni. Operacja UNPROFOR była, bowiem upoważniona do obrony owych stref. Bez prawa użycia lotnictwa, dla realizacji osiągnięcia określonych celów bojowych. Przykład tej operacji jasno uzmysławia, że krytyka często wynika z nieznajomości tematu. Skłania do sformułowania postulatu w myśl, którego organizacja powinna organizować operacje prostsze podobne do tych organizowanych w okresie zimnej wojny. Jednak takie podsumowanie skuteczności organizacji jest jednostronne i uproszczone. Ponieważ operacje w Namibii, Salwadorze, Kambodży czy Mozambiku, zrealizowały swoje cele i wzbudziły aprobatę opinii międzynarodowej. Dzięki nim rozwiązano palący problem w tych regionach świata. Jedną z podstawowych zasad jest neutralność i współpraca ze wszystkimi stronami konfliktu. Siły NZ reprezentują, więc raczej „moralną władzę” organizacji w strefie konfliktu. Siły ONZ są rozmieszczone za zgodę stron konfliktu i co się z tym wiąże nie mogą faworyzować żadnej z nich. Reprezentują uniwersalne

zasady NZ, choćby przez swój wielonarodowy skład. Zgodnie z założeniem polityki bezpieczeństwa, Polska przyjęła zobowiązania międzynarodowe dotyczące udziału w operacjach pokojowych. Zasadnicze znaczenie mają zobowiązania wobec ONZ. Na ich podstawie przedstawiciele Polski- Wojsko Polskie, GROM i policja uczestniczą w misjach i operacjach jako obserwatorzy oraz inspektorzy. Służą również w jednostkach zaplecza logistycznego, kontyngentach policyjnych i medycznych. Pod względem liczebności kontyngentu Polska była siódmym kontrybutorem operacji pokojowych ONZ, znajdowała się za Francja, Wielką Brytania, Kanadą, Ghaną, Indonezją, Holandią. Poprzez wieloletnie zaangażowanie w misjach pokojowych NZ, Polska zyskała liczące się uznanie społeczności międzynarodowej, a nasze jednostki wojskowe wysoką ocenę za ich profesjonalizm i sprawność działania. Wyrazem tego uznania był wybór Polski na niestałego członka Rady bezpieczeństwa NZ w latach 1996-1997 Dotychczas 40 tys. Polaków uczestniczyło w misjach zagranicznych różnego rodzaju. Polska wspiera działania zmierzające do trwałego rozwiązania konfliktów i umacniania procesów demokratyzacji na Bałkanach. W 1996 r. polscy żołnierze wzięli udział w Siłach Zaprowadzania Pokoju IFOR, a następnie w Siłach Stabilizacyjnych SFOR w Bośni i Hercegowinie. Obecnie Polacy uczestniczą w operacjach pokojowych NZ UNDOF- Wzgórza Golan i UNFIL w Libanie poł. A jednostka specjalna policji w UNMIK w Kosowie. Ponadto 50 obserwatorów i ekspertów policyjnych bierze udział w Międzynarodowych Siłach Policyjnych w UNIPTF w Bośni i Hercegowinie. Polacy uczestniczyli także w misjach humanitarnych. Polska przeznacza środki finansowe na rzecz rozwoju i pomocy humanitarnej. W 2000 r. Polska udzieliła krajom rozwijającym się i państwom w okresie transformacji pomocy w wysokości 40,809 min USD.

Stały aktywny udział Wojska Polskiego w międzynarodowych wysiłkach na rzecz przywracania i utrzymania pokoju w różnych częściach świata ma już blisko półwieczną tradycję. Szeroki udział Polski w operacjach pokojowych jest wyrazem fundamentalnych zasad polityki zagranicznej Polski. Polacy uczestniczyli i uczestniczą w trudnych i często niebezpiecznych przedsięwzięciach. Mimo generalnie pozytywnej oceny wyników operacji pokojowych ONZ nie są one panaceum na wszystkie konflikty. Dlatego polskie stanowisko akcentuje wagę wykorzystania dyplomacji prewencyjnej i wcześniejszego rozpoznania sytuacji kryzysowych, a także potrzebę stworzenia mechanizmów do zapobiegania wybuchom konfliktów. Należy przestrzegać zasady, iż siły pokojowe ONZ służą jedynie za narzędzie do stwarzania warunków rozwiązywania konfliktów metodami politycznymi. I w tym kierunku powinna oddziaływać na strony konfliktu, nie pozwalając by operacje pokojowe były wykorzystane przez nie dla osiągania doraźnych korzyści, politycznych czy też militarnych.

Bibliografia

E. Cziomer Lubomir „Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych” Warszawa 2002
T. Dytko „ Hermon 2814” Militarny magazyn specjalny Komandos 01.1997
T. Filipek „I Ogólnopolski zjazd stowarzyszenia kombatantów misji ONZ” Polska Zbrojna 02.11.2003
T. Grzeszczyk „Organizacje międzynarodowe” Warszawa 1997
A.Jóżwiak „Wybrane problemy współczesnych operacji pokojowych” Warszawa 2002
E. Latoszek „Organizacje międzynarodowe” Warszawa 2001
L. Łukaszuk „Spory i konflikty międzynarodowe na progu XXI w” Warszawa 1999
W. Melendowski „Stosunki Międzynarodowe” Wrocław 2000
E.J. Osmańczyk „Ciekawa Historia ONZ” Warszawa 1963
J. Rydzkowski „Słownik Organizacji Narodów zjednoczonych” Warszawa 2000
Sigma „Gorąca linia rozdzielenia” Militarny magazyn specjalistyczny Komandos 05.1994
P. Taras „Polacy żołnierze świata” Żołnierz Polski 10.2003
M. Zimny „Nieustanna czujność” Militarny magazyn specjalny Komandos 04.1996

J. Rydzkowski, „Słownik Organizacji Narodów Zjednoczonych”, Wiedza Powszeczna Wydanie I, Warszawa 2000 r, s.42.

T. Grzeszczyk,”Organizacje międzynarodowe”, Wyzsza Szkoła Handlowa, Warszawa 1997 r, s. 27-28.

Tamże, s. 29.

Tamże, s. 30.

Tamże, s.31.

Tamże, s. 33-34.

Tamże, s. 42.

J. Rydzkowski ,”Słownik Organizacji Narodów...”op.cit., s.72.

Tamże, s. 80.

Tamże, s.85.

Tamże, s. 90.

T. Grzeszczyk,”Organizacje międzynarodowe”...op.cit., s. 70-74.

Tamże, s. 75-76.

E. Cziomer Lubomir, „Zarys współczesnych stosunków międzynarodowych”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa- Krakow 2002 r. ,s.156.

E.J.Osmańczyk, „Ciekawa Historia ONZ” Iskry 1963 r., s. 186.

L.Łukaszczuk, „ Spory i konflikty Międzynarodowe u progu XXI w” Akademia Obrony Narodowej Wydział Strategiczno Obronny Katedra Prawa i Bezpieczeństwa Międzynarodowego, Warszawa 1999 r.,

s. 46.

Tamże. s.48.

Tamże, s.49.

Tamże. s.50.

Tamże, s. 51.

Tamże, s. 52.

Tamże. s.56.

Tamże. s.58.

Tamże. s.58

Tamże. s 57.

Tamże. s .57

Tamże. s.59.

„Wojskowe misje ONZ z udziałem Polaków”/http://skmponz.w.interia.pl/misje.htm

W.Melendowski, „Stosunki Międzynarodowe”, Wrocław 2000 r, s.105.

„Wojskowe misje ONZ z udziałem Polaków”, http://skmponz.w.interia.pl/misje.htm

A.Jóżwiak, „Wybrane problemy współczesnych operacji pokojowych”, Akademia Obrony Narodowej Wydział Wydawniczy, Warszawa 2002 r, s 86-87.

„Wojskowe misje ONZ z udziałem Polaków”, file://A:\ htm.

A. Jożwiak, „Wybrane problemy...”, op.cit.,s.97-98.

„ Wojskowe misje ONZ...”, file://A:\ htm.

P. Piatkowski „Udzial Wojska Polskiego w międzynarodowych siłach pokojowych”/IF04-02-16...\

„Misje Pokojowe z udziałem polskich żołnierzy” file://A:Sciąga...pl

Ministerstwo Obrony Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej // C:\temp\wojsko\Misje pokojowe WP.htm

Tamże, s.2.

Tamże, s. 2.

ONZ

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości

Sekretariat

Rada Powiernicza

Rada Bezpieczeństwa

Rada Gospodarcza i Społeczna

Zgromadzenie Ogólne