ZIOŁOWA KOSMETYKA

Zioła - ten wspaniały, o uniwersalnym charakterze, dar natury znajduje zastosowanie w wielu dziedzinach życia. Dzięki swym właściwościom i dobroczynnemu działaniu zioła i ziółka oddają niezastąpione usługi nie tylko w kuchni czy medycynie. Równie ważne, choć często niedoceniane w dziedzinie kosmetyki zapewniają pielęgnacje „od stóp do głów”.

Wykorzystanie ziół w postaci naturalnej oraz jako surowca do wyrobu balsamów, kremów, mazideł i perfum sięga (podobnie jak w innych dziedzinach) bardzo dawnych czasów.

Ziołowe środki pielęgnacyjne i upiększające znali i cenili zarówno starożytni Egipcjanie, Grecy jak i Rzymianie. Złożone z naturalnych składników kremy, pasty, pudry i farby , jak również wonne kąpiele lawendowe i rozmarynowe cieszyły się powszechnym uznaniem, a sztuka wyrobu kosmetyków stała się z czasem osobną dziedziną wiedzy.

Szczególne miejsce w ziołowej kosmetyce zajmują wszelkiego rodzaju pachnidła , perfumy i wody kwiatowe. Sporządzane przez Greków, Persów i Egipcjan zapachowe maści szybko rozprzestrzeniły się w całej Europie. Sztukę wyrobu perfum przejęli i udoskonalili Rzymianie wprowadzając środki zapachowe w płynie oraz w formie pudru.

Ciekawostki : - pierwsze perfumy miały postać maści wytworzonej z tłuszczu zwierzęcego i nośnika zapachowego. Maścią nacierano skórę lub, w postaci kostki, kładziono na głowę. Pod wpływem powolnego roztapiania zapach zostawał wchłaniany przez skórę i odzież.

Starożytni Egipcjanie pozyskiwali środki zapachowe podgrzewając na słońcu namoczone w oliwie zioła. Ciepło uwalniało aromat ziół, a tak powstały pachnący olej stawał się składnikiem do wyrobu balsamów i perfum.

Zastosowanie roślinnych substancji zapachowych (olejków eterycznych) do wyrobu pachnideł i innych kosmetyków datuje się od momentu ponownego odkrycia i zastosowania technik destylacyjnych ( wg przekazów historycznych były one stosowane już przed wieloma tysiącami lat). Ponowne odkrycie przypisywane jest Avicennie - uczonemu arabskiemu, który pozyskał z płatków róży ( poddanych destylacji) aromatyczną wodę i różany olejek eteryczny. Olejki eteryczne pozyskiwane z wielu roślin aromatycznych ( lawenda, rozmaryn, eukaliptus, cytrusy, bazylia, mięta, mira, melisa, bergamota, ylang-ylang, drzewo sandałowe i wiele, wiele innych) wchodziły w skład wszystkich naturalnych środków kosmetycznych. W dobie współczesnej są wytwarzane syntetycznie i stosowane jako mieszanki z olejem nośnikowym do masażów oraz w terapii zapachowej.(dokładniej o olejkach w osobnym rozdziale).

Nie wdając się w szczegóły dot. historii ziołowej kosmetyki należy jedynie podkreślić, że do końca XIX wieku zioła były podstawowym surowcem używanym do wyrobu wszelkiego rodzaju kosmetyków, środków higieny i pielęgnacji. A o tym jak bardzo ceniono i kultywowano „ziołową kosmetykę” niech świadczy fakt, że każdy większy dom posiadał specjalne pomieszczenie przeznaczone do wyrobu ziołowych środków pielęgnacyjnych .Zgromadzony surowiec przerabiano tu na pudry, proszki, kremy, politury, mydła, zapachowe wody i poduszeczki; tu układano bukieciki ze świeżych aromatycznych ziół służące jako środek zapachowy, odstraszający owady, a w czasach epidemii chroniący przed infekcją.

Pielęgnowana i rozwijana przez całe tysiąclecia sztuka wyrobu naturalnych , ziołowych kosmetyków odeszła w zapomnienie wraz z rozwojem techniki i industrializacji. Współczesny przemysł kosmetyczny produkuje masowo niezliczoną ilość różnorodnych środków pielęgnacyjnych i upiększających. Wytwarzane syntetycznie, z zastosowaniem sztucznych barwników i chemicznych środków konserwujących kosmetyki zepchnęły na margines ziołowe kremy, maseczki i balsamy. Koncerny chemiczne i firmy kosmetyczne, nie szczędząc środków na reklamę i badania( w tym kontrowersyjne, na zwierzętach) prześcigają się w „nowatorstwie” i „wynalazczości”. Walka o rynek zbytu i maksymalne zyski trwa nieustannie.

Na szczęście fala entuzjazmu i fascynacji „cudownymi” specyfikami powoli mija, a coraz bardziej widoczne skutki ich działań ubocznych (alergie, schorzenia skóry itp.) skłaniają coraz więcej osób do ostrożnego i rozsądnego korzystania z bogatej oferty.

Zioła wracają do łask a naturalne kosmetyki cieszą się znowu zainteresowaniem i popularnością. Mody mijają. Zioła były i są, a czy będą i pozostaną zależy od nas.

Naturalne kosmetyki z ziół

Aloes uzbrojony

Oprócz działania leczniczego, przypisuje się aloesowi - ze względu na aktywne składniki: enzymy, proteiny, witaminy, substancje mineralne - właściwości oczyszczające, wygładzające, regenerujące i nawilżające. Powoduje lepsze ukrwienie skóry i czyni ją bardziej elastyczną. Wzmacnia włosy, pobudza cebulki włosowe, nadaje włosom puszystość a ponadto działa bakteriobójczo.

Do celów kosmetycznych można używać świeżego soku. Pamiętajmy jednak, że aloes przenika przez skórę cztery razy szybciej niż woda i z tego względu może wprowadzić pod skórę zanieczyszczenia lub bakterie, które się na niej znajdują. Przed zastosowaniem aloesu należy więc bardzo dokładnie oczyścić skórę, szczególnie przy zranieniach.

Uwaga: aloes wywołuje czasami alergie, dlatego przed użyciem trzeba koniecznie wykonać test skórny.

Przepis: Zerwij z rośliny kilka lub kilkanaście liści, oczyść je, umyj, pokrój, dodaj pół litra wody wszystko zmiksuj w mikserze. Przecedź przez sito, dodaj pół litra gorącej wody aby uzyskać odpowiednią temperaturę płynu i użyj go do ostatniego płukania włosów, mocno wcierając w skórę.

Fiołek trójbarwny

Już nasze prababcie wiedziały, że aby mieć piękną cerę należy pić „bratki”. Przede wszystkim należy to robić wiosną - by oczyścić krew po zimie. Rutyna znajdująca się w zielu fiołka czyści krew, wpływa na wydzielanie wraz z moczem szkodliwych produktów przemiany materii, a ponadto zmniejsza łamliwość i przepuszczalność ścian włosowatych naczyń krwionośnych. Ułatwia również przyswajanie witaminy C i utrudnia wydalanie jodu. Natomiast saponina działa wykrztuśnie.

Napar ze świeżego lub suszonego ziela fiołka pije się w wielu schorzeniach skórnych: trądziku, egzemach, wysypce alergicznej, zapaleniu skóry.

Przepis: Napar przygotuj zalewając 2 łyżki suszonego ziela (lub odpowiednio więcej świeżego) dwiema szklankami wrzącej wody. Nakryj i pozostaw w cieple na 15 minut. Pij porcjami w ciągu dnia. Można dla smaku posłodzić miodem lub cukrem.

Lipa drobnolistna

Kwiat lipy ma właściwości regenerujące. Ta właściwość wykorzystywana jest przez producentów gotowych kosmetyków. My możemy same przygotować w domu maseczkę z lipy. W tym celu rozdrobnione zioła lipy (lub mieszanki lipy i np. rumianku, bławatka, skrzypu i przywrotnika) zalewamy szklanką wody i zagotowujemy. Gdy rozmiękną, nakładamy ciepłą, lecz nie gorącą, papkę na twarz i szyję, przykrywamy złożonym podwójnie płatem gazy, nasączonej odwarem z tych ziół. Po 20 minutach zmywamy maseczkę lekko ciepłą wodą.

Kwiat lipy jest również doskonałym surowcem do kąpieli regeneracyjnych i uspokajających oraz do zmywania skóry. Na kąpiel bierzemy 300 g kwiatu lipowego, zagotowujemy w 5 l wody, przecedzamy i uzupełniamy wodą do 1/2 pojemności wanny. Kąpiel powinna trwać 15 minut, a temperatura wody nie powinna przekraczać 39 stopni.

Mydlnica lekarska

O właściwościach zmydlających mydlnicy wiedział już Hipokrates. Nasze prababki w odwarze z korzeni mydlnicy prały delikatne jedwabie i wełny, a także myły twarz i włosy. Obecnie korzeń mydlnicy wchodzi w skład niemal wszystkich mieszanek ziołowych do mycia włosów. Ładnie się pieni, zmiękcza wodę, a włosom nadaje miękkość, puszystość i połysk.

Odwar z korzenia mydlnicy, świeżego lub suszonego, jest znakomitym środkiem do pielęgnacji cery, nadaje skórze aksamitną miękkość i gładkość. Zastępuje przy tym mydło, co jest szczególnie ważne dla osób o suchej, wrażliwej cerze. Myć twarz i szyję tym odwarem można nawet codziennie.

Przepis: rozdrobniony korzeń mydlnicy zalewamy wrzącą wodą (w proporcji 1 łyżka korzenia na szklankę wody), przykrywamy i zostawiamy w cieple na pół godziny, odcedzamy.

Łopian większy

Korzeń łopianu, zawiera garbniki działające ściągająco, przeciwzapalnie i bakteriobójczo.

Przepis: 10-25 g rozdrobnionego korzenia należy zalać połową lub całą szklanką wrzątku, a gdy napęcznieje zagotować. Używać na okłady w rozmaitych chorobach skóry: przy łojotoku, trądziku młodzieńczym, egzemie, świądzie, wypryskach, zaczerwienieniu, czyraczności itp.

Równie dodatnio działają składniki zawarte w korzeniu łopianu na skórę głowy. Używa się go więc w mieszankach ziołowych do mycia i płukania włosów, a także w postaci nalewki do wcierania w skórę głowy przy wypadaniu włosów, łupieżu suchym i łojotoku.

Oto mieszanka przeciw wypadaniu włosów i przeciw łupieżowi:

Składniki:

20 g korzenia łopianu

10 g szyszek chmielu

40 g korzenia mydlnicy

30 g ziela hyzopu

20 g korzenia pokrzywy

Wykonanie:

Czubatą łyżkę tej mieszanki ziół zalać szklanką letniej wody, doprowadzić do wrzenia, odstawić na 15 minut z ognia i przecedzić. Odcedzoną pozostałość jeszcze raz zalać wodą i ponownie zrobić odwar. Pierwszym odwarem umyć głowę, delikatnie drapiąc paznokciami skórę. Poczekać 5 minut i spłukać drugim odwarem.

Przy włosach łatwo się przetłuszczających można stosować następującą mieszankę do płukania włosów:

Składniki:

50 g korzenia łopianu

10 g ziela skrzypu polnego

10 g kwiatu rumianku

50 g korzenia mydlnicy

20 g ziela pokrzywy

Wykonanie:

Czubatą łyżkę ziół zalać szklanką wody, zagotować, odstawić na 15 minut, odcedzić i użyć do płukania włosów.

Podbiał pospolity

W kosmetyce wykorzystywane są kwiaty podbiału, z których odwarem przemywa się tłustą cerę. Ponadto używa się ich do okładów na wysypki i plamy żółciowe, a także na otwarte wrzody, różę na twarzy, czyraki i wypryski. Jak zwykle, dobrze jest stosować kwiat podbiału z innymi ziołami.

Na tłustą cerę wystarczą same kwiatki podbiału. Bierze się 2 łyżki suszonych kwiatów na 1-1,5 szklanki wody, gotuje 5 minut, odstawia na 10 minut, odcedza i używa zewnętrznie do okładów i obmywań (lub pije po pół szkalnki 2-3 razy dziennie, jako środek wykrztuśny i przeciwskurczowy).

Przy plamach, wrzodach, róży itp. lepiej jest przygotować do okładów i obmywań mieszankę podbiału z innymi ziołami: 5 części kwiatów podbiału, 3 części ziela ruty i 10 części ziela rdestu ptasiego. Bierze się łyżkę ziół na szklankę wody i przygotowuje odwar jak wyżej.

Przywrotnik

Podobno nazwa przywrotnik pochodzi stąd, że to ziele „przywraca” młodość i urodę. Jakby nie było jest to rewelacyjne ziółko regenerujące skórę. Wiadomo, że odwar z ziela przywrotnika hamuje rozwój szczepów bakterii, działa przeciwzapalnie i ściągająco, ale to nie tłumaczy jeszcze, dlaczego stosowany zewnętrznie do obmywań i maseczek przywraca skórze elastyczność, jędrność i sprężystość, usuwa zmarszczki i plamy na skórze lub czyni je mniej widocznymi. Na plamy na skórze (np. po nadmiernym opalaniu) jest wprost rewelacyjny.

Ziele przywrotnika działa skuteczniej, jeśli połączymy je z zielem przetacznika leśnego i kwiatami kasztanowca.

Przepisy:

Odwar do obmywań i okładów

2 łyżki suszonego ziela przywrotnika (lub mieszanki składającej się z równych części ziela przywrotnika, kwiatów kasztanowca i ziela przetacznika) zalać 1/2 l zimnej wody i ogrzewać prawie do wrzenia przez pół godziny, nie gotując.

Kąpiel regenerująca skórę

Zmieszać 100 g ziela przywrotnika i po 25 g kwiatów rumianku (lub kwiatów krwawnika) i kwiatów lipy (lub kwiatów kasztanowca). Całość zalać 2-3 l wody i powoli gotować 5 minut pod przykryciem. Odstawić na kilka minut i przecedzić do wanny, wypełnionej do 1/3 wodą o temperaturze 37 stopni. Wytrawione zioła umieścić w woreczku płóciennym i zanurzyć w wannie. Czas kąpieli 15-20 minut.

Stosuje się dla przywrócenia skórze elastyczności i odporności, usunięcia lub zmniejszenia widoczności zmarszczek, blizn, plam i znamion skóry. Odwar ten można z dobrym skutkiem stosować do obmywań twarzy i do okładów na twarz oraz inne części ciała.

Rumianek pospolity

Wchodzi w skład prawie wszystkich maseczek ziołowych. Jego wyciąg (Azulan) używa się do okładów i przymoczek w różnego rodzaju zapaleniach skóry, uszkodzeniach naskórka, trądzikach itd. Odwarem z kwiatów rumianku płucze się włosy. Działa wtedy leczniczo na skórę i przy okazji lekko rozjaśnia włosy.

Maseczka z żółtka, utartego z łyżeczką miodu, oliwy oraz łyżką mocnego naparu z rumianku nadaje cerze gładkość, zamyka pory, rozjaśnia i czyści skórę. W razie potrzeby (np. na przedwiośniu) trzeba ją stosować jako kurację co drugi dzień przez 2 tygodnie.Przy chropowatej i popękanej skórze (np. na nogach, ramionach) dobrze jest robić okłady (a na twarz maseczki) z odwaru rumianku w mleku (zamiast w wodzie).

Szałwia lekarska

W kosmetyce szałwia i jej olejek odkażają skórę, przeciwdziałając zbytniemu przetłuszczaniu i rozszerzaniu porów, wypadaniu włosów i łupieżowi. Olejek eteryczny z szałwi służy jako dodatek do niektórych gatunków wód zapachowych i płynów do zmywania twarzy.

Szałwia wchodzi w skład mieszanek ziołowych do płukania włosów. Włosy myte odwarem z szałwi nabierają jasno złotawego koloru. Szałwia potrafi też przyciemnić siwe włosy.

Oto przepis na taką „farbę” do siwych włosów:

Zmiksować łyżkę listków herbaty z łyżką suszonych liści szałwi i zalać pół litrem wrzącej wody. Gotować na małym ogniu około dwu godzin, uzupełniając wyparowaną wodę. Przechowując, do konserwacji dodać trochę wody kolońskiej, spirytusu lub wódki. Wcierać we włosy i skórę głowy raz dziennie, kolejno przez 5 dni w tygodniu. Stopniowo zniknie siwizna, a włosy będą brunatne, gęstsze i wzmocnione, bo dodatkowo szałwia działa przeciw łupieżowi i pobudza cebulki włosowe.

Zioła w pielęgnacji urody

Pielęgnacja cery przy użyciu ziół powinna być uwarunkowana potrzebami, problemami i właściwościami skóry, w zależności od rodzaju cery.

Cera normalna:

W młodym wieku przede wszystkim dbaj o jej czystość i ochronę przed czynnikami atmosferycznymi. W późniejszym wieku konieczna jest szczególna dbałość, szybko bowiem może ona przejść w cerę suchą i pokrywa się wówczas szybciej siecią zmarszczek.

Do jej przemywania można stosować wyciągi ziół zawierających śluzy:

- lipa,

- prawoślaz,

- nasiona lnu,

- nasiona kozieradki.

Pij wodę mineralną z dodatkiem soku z pomarańczy, grejpfruta, czy żurawin.

Cera sucha:

Przy doborze ziół do cery suchej należy w pierwszej kolejności zastosować zioła zawierające:

- składniki śluzowe,

- witaminę C i P,

- związki krzemu,

- pektyny, działające osłonowo na skórę i chroniące przed przesuszeniem i szybkim odwodnieniem (lipa, siemię lniane).

Mają one szczególne znaczenie ze względu na skłonność skóry suchej do utraty właściwego poziomu tłuszczów i wody oraz jej nadmierną wrażliwość, tendencję do łuszczenia się i szybkiego starzenia oraz do rozszerzonych naczyń krwionośnych.

Cera tłusta:

Zioła stosowane do pielęgnacji cery tłustej powinny zawierać składniki:

- bakteriobójcze, bakteriostatyczne, przeciwzapalne - takie jak łopian, czy dziurawiec. Twoja cera może być podatna na infekcje ropne, bakteryjne i wirusowe, stąd właśnie taki zestaw.

- o właściwościach ściągających - pokrzywa. Przez wzgląd na tendencje do rozszerzonych porów na skutek nadprodukcji gruczołów łojowych

- o działaniu rozpulchniającym i rozmiękczającym - len, siemię lniane, ze względu na nadmierne rogowacenie przymieszkowe, towarzyszące łojotokowi.

Cera mieszana:

Pielęgnacja tego rodzaju cery jest kłopotliwa. Każdą partię skóry twarzy należy traktować oddzielnie. Stosować preparaty pielęgnacyjne podwójnie: inne na tłuste partie, inne na suche.

Przy tym temacie warto również wspomnieć o kąpielach ziołowych, które poprawiają krążenie krwi, zwężają lub rozszerzają naczynia krwionośne w zależności od temperatury wody, przyśpieszają regenerację organizmu, działają odprężająco. W zależności od rodzaju ciał od substancji biologicznie czynnych mogą mieć działanie ściągające lub rozszerzające pory, powlekające, przeciwzapalne, bakteriobójcze, bakteriostatyczne, przeciwgrzybicze, pobudzające, pojędrniające, kojące, bądź łagodzące.

Ziołowe zabiegi pielęgnacyjne

SPIS

1. Kąpiele

2. Parówki

3. Pielęgnacja oczu

4. Pielęgnacja rąk i stóp

5. Pielęgnacja włosów

6. Pielęgnacja zębów

7. Maseczki

8. Kompresy

1. Kąpiele:

Aromatyczne kąpiele z dodatkiem ziół nie tylko doskonale oczyszczają skórę, ale pielęgnują i leczą. W zależności od rodzaju ziół kąpiel może mieć działanie relaksujące, odprężające mięśnie, pobudzające krążenie krwi czy też gojące w przypadkach kłopotów ze skórą. Temperatura wody powinna być zbliżona do temp. ciała bądź niższa. Kąpiel powinna trwać co najmniej 10- 15 minut.

Najprostszy sposób przygotowania ziołowej kąpieli to zawieszenie na kranie wanny kilku torebek wybranego zestawu ziołowych herbatek, bądź dodanie do wody przygotowanego wcześniej i odcedzonego naparu. Można również napełnić zioła uszytymi z gazy woreczkami (po kąpieli zostawić do wysuszenia i używać kilkakrotnie). Doskonała kąpiel ziołowa to kąpiel z dodatkiem kilku kropli wybranych olejków eterycznych.

Zioła do kąpieli:

• kąpiele odprężające : jaśmin, lipa, rumianek, kozłek lekarski, więzówka

• kąpiele orzeźwiające : bazylia, bluszcz, eukaliptus, lawenda, mięta, rozmaryn, szałwia, sosna, wrotycz, tymianek, fenkuł, liść laurowy

•kąpiele gojące: nagietek, mięta zielona, przywrotnik, rojnik, żywokost, krwawnik pospolity

•kąpiele tonizujące : mniszek lekarski, liść czarnej porzeczki, pokrzywa, stokrotka

Ziołowy olejek do kąpieli

Składniki: 4 części olejku z szafranu, oliwki, kukurydzy albo migdałowego; 1 część olejku z bergamotki, tymianku, goździków albo eukaliptusa; 1 część wódki.

Przygotowanie: Wszystkie składniki umieść w butelce i dobrze ją zamknij. Mocno wstrząśnij. Dodawaj po jednej łyżeczce do każdej kąpieli. Najbardziej przyjemnym, ale i zarazem kosztownym składnikiem opisywanej mieszanki jest olejek migdałowy, ale warto w niego zainwestować.

2. Parówki

To świetny sposób na gruntowne oczyszczenie skóry twarzy. Wysoka temperatura powoduje eliminację toksyn i pobudza krążenie krwi. Para zmiękcza również skórę, otwiera pory i tym samym umożliwia wchłanianie składników ziół.

Stosowanie parówki: przy cerze normalnej : 1 raz w tygodniu, przy tłustej : 2-3 razy na tydzień, przy suchej : 1 raz na dwa tygodnie.

Nie należy korzystać z parówki w wypadku rozszerzonych naczyniek, poważnych kłopotach ze skórą bądź w wypadku schorzeń serca lub astmy.

Parówkę przygotowujemy z dwóch garści świeżych lub 3 łyżek suszonych ziół.

Twarz należy dokładnie umyć, zioła zalać w misce lub garnku 6 szklankami gotującej wody. Zamieszać drewnianą łyżką. Twarz zbliżyć na odległość ok. 30, a wypadku cery wrażliwej 45cm, nakryć głowę ręcznikiem i pod tak powstałym „namiotem” pozostać (z zamkniętymi oczami) przez 10-15 minut. Twarz spłukać letnią, a kilka minut później zimną wodą. Rozcieńczony ocet ziołowy lub napar z czarnego bzu, mięty, szałwi lub krwawnika wklepany za pomocą wacika pomoże zamknąć pory. Po parówce należy unikać gwałtownych zmian temperatury i co najmniej przez godzinę pozostać w domu.

Zioła do parówek:

• do cery tłustej: kwiat nagietka, skrzyp, szałwia, krwawnik, nasiona łubinu, bodziszek

• do cery suchej, wrażliwej: bławatek chaber, fiołek leśny, krwiściąg, ogórecznik, przywrotnik, pietruszka, prawoślaz lekarski, rojnik, szczaw

• do cery ziemistej, starzejącej się: kwiat czarnego bzu, koniczyna łąkowa, mniszek lekarski, kwiaty i liście wrotycza, lippia trójlistna

• do parówek oczyszczających: fenkuł, kwiat lipy, pokrzywa

• do parówek pobudzających krążenie krwi: pokrzywa, rozmaryn

• do parówek uśmierzających i łagodnie oczyszczających: lawenda, melisa, płatki róży, rumianek, trybuła, tymianek, mięta zielona

• do parówek gojących: korzeń i liście żywokostu lekarskiego, fenkuł.

3. Pielęgnacja oczu

Zioła stanowią nieocenioną pomoc dla zmęczonych, podrażnionych, wrażliwych oczu.

Ulgę przynoszą ziołowe odwary (gotować długo - eliminacja bakterii! - czystość stosowanych środków ma ogromne znaczenie w pielęgnacji oczu), stosować schłodzone i tylko świeżo przygotowane, b. dokładnie przecedzać filtrować.

Najlepszym ziołem do pielęgnacji przemęczonych oczu jest świetlik łąkowy (Euphrasia rostkoviana)- płukanka z odwaru usuwa zmęczenie i ból oczu oraz łzawienie spowodowane gorączką lub katarem siennym.

Obok przemywań i płukanek ulgę zmęczonym oczom przynoszą kompresy sporządzone z rumianku, kwiatu dzikiej róży lub czarnej herbaty: zaparzyć 2-3 torebki ziół, przestudzić, przyłożyć na zamknięte oczy i odpoczywać przez 15 minut z nogami ułożonymi wysoko.

Mała uwaga: Najlepszym środkiem pielęgnującym oczy( podobnie jak dla całego organizmu) jest dobry, wystarczająco długi sen. Odpoczynek zmęczonym oczom przynosi również spoglądanie na zieleń (łąki. pola, lasy)

4. Pielęgnacja rąk i stóp

Ziołowe kremy, płyny, maseczki, kąpiele do rąk i stóp to najlepsze , naturalne środki kosmetyczne o działaniu ochronnym i leczniczym.

Ziołowe kąpiele do rąk: sporządzić napar z wybranych ziół: nagietek, rumianek, przywrotnik, fenkuł, żywokost lekarski, krwawnik, prawoślaz lekarski - pojedynczo lub w zestawie- odcedzić, przelać do miski, moczyć ręce przez 10-15 minut. Osuszyć, natrzeć kremem (przepis poniżej).

Kąpiele stóp:

- na zmęczone stopy: sporządzić mieszankę z ziół: liść laurowy, lawenda, szałwia, majeranek, tymianek - zioła zaparzyć z dodatkiem 1 łyżeczki soli (najlepiej morskiej) -

odcedzony napar wlać do miski, dodać ewentualnie kilka kropel płynu do kąpieli ( np. rumiankowy)- stopy moczyć przez 10-15 minut.

- rozgrzewająca: do podanego wyżej naparu dodać 1 łyżkę tłuczonych ziaren gorczycy czarnej

- usuwająca niemiły zapach stóp: sporządzić mocny wywar z szałwi lub lubczyka ogrodowego.

5. Pielęgnacja włosów

Ziołowe płukanki, szampony i płyny do włosów nie posiadają ( w odróżnieniu do preparatów syntetycznych) szkodliwych działań ubocznych. Stosowane systematycznie nie tylko pielęgnują włosy i skórę głowy lecz działają odżywczo i wzmacniająco. Czynnikami szkodliwymi dla zdrowych włosów są m.in.: stres, zmiany hormonalne, niedobór snu, nadmiar słońca, chemiczne farby i płyny, jak również sposób odżywiania (np. tłuszcze, słodycze w nadmiarze, ostre przyprawy - powodują przetłuszczanie włosów).

Zioła do pielęgnacji włosów i skóry głowy

• do włosów suchych, łamliwych: korzeń łopianu, żywokost, kwiat czarnego bzu, prawoślaz lekarski, pietruszka, szałwia, pokrzywa

• do włosów tłustych: nagietek, skrzyp, melisa, lawenda, mięta, rozmaryn, bylica boże drzewko, oczar, krwawnik pospolity

• przeciw łupieżowi: łopian, rumianek, czosnek i cebula (choć niemiły zapach), pietruszka, rozmaryn, pokrzywa, macierzanka

• łagodzące podrażnienia i pielęgnujące skórę głowy: rumianek, żywokost lekarski, kocimiętka

• nadające włosom połysk (tonizujące) : skrzyp, nagietek, kwiat lipy, nasturcja, pokrzywa, szałwia, przypulia, rukiew wodna, rozmaryn

Ziołowe środki do barwienia włosów:

• do rozjaśniania : rumianek - stosować regularnie napar/ płukankę z 8 łyżek zioła,

kwiat dziewanny - odwar, korzeń rabarbaru - odwar, kwiaty malwy ogrodowej - odwar

• do przyciemniania: szałwia - odwar, zielone łupiny orzecha włoskiego (zalać wodą, dodać szczyptę soli, odstawić pod przykryciem na 3 dni - następnie dodać 3 szklanki wody, gotować na wolnym ogniu przez 5 godzin dodając wody w miarę odparowywania , tak, by otrzymać co najmniej 1 szklankę płynu, odcedzić), owoce bluszczu - odwar

• do włosów siwych: szałwia- odwar, bukwica - odwar, malwa (fioletowoniebieskie kwiaty usuwają żółty odcień) - odwar

• do włosów czarnych: kwiat czarnego bzu - odwar, liście indygowca i henna w równych proporcjach- sporządzić odwar

• do nadania rudego odcienia: szafran - odwar, nagietek- odwar, czerwony hibiskus (róża chińska)- odwar, korzeń alkanny- odwar, henna do włosów - stosować wg przepisu na opakowaniu - efekt może być różny, zależy od naturalnego koloru włosów.

Rumiankowo-pomarańczowa płukanka dla blondynek

Składniki: 2 szklanki wody, pół szklanki suszonych kwiatów rumianku, 2 łyżki stołowe suszonych kwiatów dziewanny, 1 łyżka wody z kwiatów pomarańczy, sok z cytryny.

Przygotowanie: Dodaj kwiaty rumianku i dziewanny do wrzącej wody. Mieszaj bardzo często i na wolnym ogniu podgrzewaj przez pół godziny. Po zdjęciu z ognia pozostaw pod przykryciem na całą noc. Rano odcedź, wyciskając z ziół płyn i dolej wodę z kwiatów pomarańczy oraz sok z cytryny. Oblewaj włosy kilka razy, łapiąc ociekający płyn do innego naczynia, aby wykorzystać ponownie.

Herbaciana płukanka dla brunetek:

Składniki: dwie szklanki wody, dwie torebki herbaty, ¼ szklanki suszonych liści szałwii, dwie łyżki suszonych liści rozmarynu, jedna łyżka suszonej pokrzywy.

Przygotowanie: Herbatę zaparzaj przez 15 minut. Podgrzej do wrzenia i zalej nią suszone zioła. Przykryj i pozostaw na godzinę. Odcedź i polewaj włosy kilka razy, łapiąc ociekający płyn do innego naczynia, aby wykorzystać ponownie.

Nalewka pokrzywowa do wcierania :

Pokrzywa zawiera witaminę K, C, z grupy B, a także wapń, magnez, żelazo, krzem, fosfor, siarkę. Pobudza porost włosów, zapobiega łupieżowi, działa tonizująco na skórę głowy.

Składniki: 10 dag świeżego ziela pokrzywy, 100 ml spirytusu

Przygotowanie: 10 dag świeżego ziela i 100 ml spirytusu zmiksuj, wlej do słoika, szczelnie zamknij, odstaw w ciemne miejsce na 2 tygodnie. Raz na tydzień wcieraj nalewkę w skórę głowy i we włosy, rozczesz i zostaw do wyschnięcia. Następnego ranka umyj głowę.

Pokrzywowy płyn do masażu :

3-4 całe rośliny zalej ½ l wrzątku. Gdy napar przestygnie, ugnieć pokrzywy, np. tłuczkiem do mięsa. Za pomocą wacika zwilżaj głowę płynem, potem palcami delikatnie masuj skórę. Postępuj tak przez ok. 10 minut, potem resztą naparu spłucz włosy i zostaw do wyschnięcia.

Łopianowa płukanka :

Łopian zawiera m.in. fitosterole, kwasy organiczne, siarkę, fosfor. Hamuje wypadanie włosów.

2 łyżki rozdrobnionego korzenia zalej 1/2 l ciepłej wody. Przykryj i gotuj przez 5 minut od zawrzenia. Wystudź, przecedź. Umyte włosy opłucz odwarem, lekko masując skórę. Nie osuszając, owiń głowę ręcznikiem. Po 5 minutach włosy rozczesz i zostaw do wyschnięcia.

Odwar łopianowy do mycia :

3 łyżki łopianu zalej 1/4 l wody i gotuj pod przykryciem przez 5 minut na wolnym ogniu Wystudź, przecedź odwar, dodaj do niego 2 łyżki szamponu dla niemowląt i umyj głowę.

Tonik tatarakowy do wcierania :

Tatarak - zawiera olejki eteryczne, terpeny, garbniki, kwasy organiczne, witaminę C, sole mineralne. Pobudza porost włosów, hamuje łysienie i łupież, poprawia ukrwienie skóry głowy.

2 łyżki kłącza tataraku zalej szklanką wody, doprowadź do wrzenia i pod przykryciem podgrzewaj na małym ogniu 10 minut. Zostaw do wystygnięcia, potem przecedź. Zmieszaj w równych ilościach odwar i czystą wódkę, przechowuj w szczelnie zamkniętej butelce. Po umyciu włosów wmasuj nieco toniku w skórę głowy, owiń ręcznikiem. Po 5-10 minutach rozczesz włosy i zostaw do wyschnięcia.

Tatarakowy odwar do płukania :

2 łyżki kłącza zalej ½ l ciepłej wody, gotuj pod przykryciem przez 15 minut. Odstaw do ostygnięcia, przecedź. Po umyciu włosów spłucz je odwarem, lekko masując głowę. Delikatnie wytrzyj włosy ręcznikiem i zostaw do wyschnięcia.

6. Pielęgnacja zębów

• Naturalne środki czyszczące zęby :

- liście szałwi: pocierać zęby i dziąsła

- skórka z cytryny usuwa ślady z kawy, herbaty i inne przebarwienia na zębach

- ziołowa pasta do zębów (przepis poniżej)

•Ziołowe płyny do płukania jamy ustnej:

- napar z mięty pieprzowej

- woda różana i lawendowa

- wyciąg z oczaru ( rozcieńczyć : 1 część oczaru i 6 wody)

- płyn miętowo- rozmarynowy - przepis w dziale receptur

• Ból zęba uśmierzy kropla olejku eterycznego z goździka korzennego

7. Maseczki

Ziołowe maseczki stosowane zaraz po parówce (zanim zamkną się pory) zwiększają swoje działanie oczyszczające i odżywcze. Maseczkę należy nałożyć na lekko wilgotną skórę twarzy, nogi ułożyć wysoko, tak , by krew płynęła w kierunku twarzy. Oczy przykryć plasterkami ogórka lub wacikami nasączonymi ziołowym naparem np. ze świetlika łąkowego czy czarnej herbaty(przynosi ulgę zmęczonym oczom). Maseczkę pozostawić na twarzy 20- 30 minut, zmyć ciepłą wodą, na zakończenie użyć naparu zamykającego pory (np. z czarnego bzu) i kremu nawilżającego.

Maseczki ze świeżych ziół: tu nadają się wszystkie zioła, których używamy do parówek. Dwie garści świeżych lub 3 łyżki suszonych ( namoczonych przez noc w wodzie) ziół zmiksować z 2-3 łyżkami wody destylowanej lub mineralnej - tak powstałą miksturę można nałożyć na twarz siedząc w wannie lub leżąc na ręczniku.

Maseczki takie można zagęścić zmielonymi migdałami lub ziemią foluszową.

Maseczki gęste:

Kompozycja odpowiednio do cery dobranych ziół zagęszczonych płatkami owsianymi, mielonymi migdałami lub ziemią foluszową (można sporządzić mieszankę lub używać pojedynczo). Stosować 2-3 łyżki silnego naparu lub soku z ziół na dwie łyżki mieszanki zagęszczającej.

Zioła do maseczek gęstych:

Do cery tłustej: szałwia, krwawnik, 2 łyżki zmielonych ziaren fenkułu lub łubinu dla oczyszczenia porów

Do cery suchej i wrażliwej: żywokost, rojnik, prawoślaz lekarski, zmiażdżone siemie lniane lub nasiona pigwy

Do cery normalnej: kwiat lipy, mięta, pokrzywa, przywrotnik, owoce jałowca.

8. Kompresy

Gorące i ciepłe kompresy z ziół zmiękczają warstwę rogową naskórka, oczyszczają pory, ułatwiają prawidłowe krążenie krwi, a tym samym pozwalają skórze lepiej oddychać i szybciej wchłaniać stosowane kremy.

Do kompresów ziołowych nadają się prawie wszystkie rośliny lecznicze.

Do skóry przetłuszczonej, zanieczyszczonej: kwiat rumianku, kwiat arniki, dziurawiec, szałwia, tymianek, kwiat lipy, krwawnik, nagietek, stokrotka, skrzyp polny. Przy tego rodzaju cerach napar powinien być bardziej intensywny, a dla osiągnięcia właściwego efektu (m.in. poprawienia kolorytu cery i zwężenia porów) stosujemy kolejno kompresy gorące i zimne.

Do skóry zwiotczałej z widocznymi czerwonymi żyłkami: liście brzozy, ziarnopłon, tymianek, skrzyp polny;

Do skóry suchej, wrażliwej: kwiat rumianku, kwiat lipy, nagietek, rozmaryn, kwiat róży, kwiat lawendy. Napar z arniki i rozmarynu ożywia i odświeża bladą, zmęczoną twarz na przeciąg kilku godzin. Przy cerze suchej stosujemy wyłącznie kompresy o temperaturze pokojowej z tym, że ostatni kompres powinien być chłodny.

Przygotowanie: 2 łyżki suszonych ziół (pojedynczych lub w mieszance) zalać 0,5 l wrzątku, parzyć przez 10-15 minut, przecedzić przez gęste sitko. Zmoczyć w gorącym naparze bawełnianą lub lnianą ściereczkę i położyć ją na 5-20 minut na dobrze oczyszczoną twarz i szyję. Po zdjęciu kompresu cerę normalną i suchą pokrywamy cienką warstwą kremu nawilżającego, a cerę tłustą przecieramy tylko płynem odżywczym.

Ziołowe środki kosmetyczne - kilka przepisów

1. Mydło ziołowe

2. Mydło lawendowe

3. Mydełka cytrynowo- rozmarynowe

4. Miętowa pasta do zębów

5. Krem różany nawilżający

6. Krem odżywczy żywokostowo- nagietkowy

7. Woda kolońska

8. Ziołowa maseczka oczyszczająca

9. Szampon ziołowy (wzmacniający cebulki)

10. Delikatny szampon z korzenia mydlnicy

11. Szampon rumiankowy

12. Szampony ziołowe

13. Suchy szampon do tłustych włosów

14. Płukanka do włosów - odżywcza

15. Odżywka i farba do włosów (rozmarynowa)

16. Maseczka z szałwi do odświeżenia i łagodzenia podrażnień skóry

17. Maseczka z rozmarynem do cery wrażliwej

18. Maseczka z rozmarynem do likwidacji trądziku

19. Maseczka ze skrzypu polnego do cery tłustej

20. Maseczka z rzeżuchą do usuwania piegów

21. Maść aloesowa

1. Mydło ziołowe:

Składniki: 60-70g ziół( liście rozmarynu, tymianku, mięty, bazylii, kwiat lawend, płatki róży- pojedynczo lub w kompozycji 2-3 ziół), 80g rozdrobnionego mydła toaletowego lub płatków mydlanych

Sposób sporządzenia: zioła zalać ½ litra gotującej wody, przykryć, odstawić na 30 minut. Odcedzić i dodać taką ilość wody, by uzyskać 1/3l płynu. Do emaliowanego naczynia włożyć płatki mydlane, zalać ziołowym ekstraktem. Naczynie włożyć do większego garnka z wodą i ogrzewać aż mydło (płatki mydlane) się rozpuści. Mieszać by składniki się połączyły. Tak powstałe płynne mydło ziołowe przełożyć do pojemniczków/ plastikowych lub szklanych, by stężało. Przechowywać w opakowaniu, w chłodnym miejscu.

2. Mydło lawendowe:

Składniki: 15dag startego, białego mydła toaletowego, 1/3 szklanki płatków owsianych, 1,5 szklanki naparu z lawendy, kilka kropli eterycznego olejku laawendowego.

Sposób sporządzenia: mydło i napar z lawendy umieścić w naczyniu emaliowanym, naczynie włożyć do większego garnka z wodą, podgrzewać mieszając do momentu, aż mydło się rozpuści i połączy z odwarem na jednolitą masę. Naczynie wyjąć z garnka, odstawić, trochę schłodzić, dodać płatki owsiane, olejek i wszystko razem dokładnie wymieszać. Wlewać do natłuszczonych foremek, zawijać w ligninę i pozostawić na miesiąc w suchym miejscu.

Powrót do góry

3. Mydełka cytrynowo- rozmarynowe ( przepis oparty na XVI wiecznej metodzie produkcji mydła)

Składniki: 15dag utartego białego mydła toaletowego, 3 łyżki soku z cytryny, 4 łyżki naparu z nagietka, 1 łyżka zmielonych liści rozmarynu, 1łyżeczka suszonej, sproszkowanej skórki z cytryny, 6kropli olejku eterycznego z cytryny, 4 krople olejku z rozmarynu, 1 łyżka naparu z nagietka do zwilżenia rąk.

Sposób sporządzenia: Utarte mydło, sok cytrynowy i napar z nagietka włożyć do emaliowanego naczynia, naczynie włożyć do większego garnka z wodą, podgrzewać mieszając drewnianą łyżką aż do stopienia mydła. Pozostawić do ostygnięcia na 10 minut, następnie mydło ugniatać aż do uzyskania gładkiej pasty, dodać liście rozmarynu, skórkę cytryny i olejki. Zagnieść. Pozostawić na 10 minut aż mydło zacznie obsychać i stanie się plastyczne. Formować kulki wielkości śliwki, pozostawić w ciepłym miejscu na 2godziny pod folią, by nie było pęknięć na powierzchni. Usunąć folię, nawilżyć dłonie resztą naparu z nagietka i wypolerować kulki mydła. Przykryć ponownie folią i umieścić w ciepłym miejscu do wyschnięcia na 24 godziny. Zawinąć w papier i przechowywać przed użyciem przez miesiąc w suchym miejscu.

4. Miętowa pasta do zębów:

Składniki: 1łyżeczka sody oczyszczonej (węgla drzewnego lub też sproszkowanego korzenia truskawki), 2 krople olejku eterycznego z mięty pieprzowej, woda

Sposób wykonania: składniki wymieszać w naczyniu emaliowanym dodając tyle wody, by masa miała konsystencję pasty. Po dokładnym wymieszaniu pasta jest gotowa do użytku

5. Krem różany nawilżający

Składniki: 1 łyżeczka wosku pszczelego, 3 łyżki podgrzanej wody różanej, 1 łyżeczka lanoliny, 1 łyżka oleju migdałowego, 6 kropli olejku różanego, ½ łyżeczki oleju z kiełków pszenicy, 1/8 łyżeczki boraksu, ew. kilka kropli czerwonego barwnika spożywczego( wg uznania)

Sposób wykonania: w naczyniu emaliowanym roztopić wosk z lanoliną, podgrzać delikatnie olejki i dodawać je stopniowo do wosku ciągle ubijając, boraks rozpuścić w wodzie różanej i dodać do mieszaniny wosku i olejków, bez przerwy ubijając aż do schłodzenia. Olejek różany dodać w chwili, gdy krem zacznie gęstnieć, dobrze wymieszać, przełożyć do słoiczków, zakręcić.

6. Krem odżywczy żywokostowo-nagietkowy

Składniki: 1 łyżka wosku pszczelego. 1łyżka lanoliny, 1 łyżka masła kakaowego, 1,5 łyżki oleju nagietkowego, ¼ łyżeczki boraksu, 2 łyżki naparu z żywokostu lekarskiego, 1 łyżeczka gliceryny, z krople olejku eterycznego z liści gorzkiej pomarańczy

Sposób wykonania: stopić wosk pszczeli, stopić lanolinę z masłem kakaowym, dodawać stopniowo do roztopionego wosku mieszając. Olej nagietkowy (podgrzany) połączyć z gliceryną, dodawać do mieszaniny lanoliny, wosku i masła kakaowego. Wymieszać. Dodać boraks rozpuszczony w ciepłym naparze żywokostu. Dokładnie wymieszać aż masa zgęstnieje i wystygnie. Dodać na koniec olejek eteryczny z pomarańczy. Przełożyć do słoiczków, zakręcić.

7. Woda kolońska

Składniki: olejki eteryczne: 44 krople olejku z bergamoty, 15 z cytryny, 4 z kwiatu gorzkiej pomarańczy, 1 z lawendy, 1 z rozmarynu: 60g alkoholu etylowego

Sposób wykonania: olejki dodać do alkoholu i dokładnie wymieszać , przelać do buteleczki , zakręcić i wstrząsać przed każdym użyciem.

8. Ziołowa maseczka oczyszczająca - przepis oparty na kosztownej maseczce jednej z firm kosmetycznych

Składniki: 1 łyżeczka wosku pszczelego, 1 łyżka lanoliny, 3 łyżki wody różanej, 1łyżeczka ziemi foluszowej, można też dodać 1łyżeczkę karragenu (chrzęśnicy kędzierzawej) lub mielonego ziarna pigwy albo siemienia lnianego

Sposób wykonania: wosk stopić z lanoliną na małym ogniu ciągle mieszając.

Odstawić, dodać wodę różaną i mieszać aż do wystygnięcia. Dodać ziemię foluszową (i dodatki), mieszać aż do uzyskania gładkiej pasty.

Maseczka z szałwią

Łyżkę zmielonych ziół - rumianku, szałwi i rozmarynu zalej je wrzątkiem i starannie wymieszaj. Nałóż na buzię, po czym przykryj ligniną. Zmyj letnią wodą po 15 minutach.

Maseczka z krwawnikiem

5 dag ziół - rumianku, krwawnika, nagietka i tymianku zalej wrzątkiem. Połącz z mąką ziemniaczaną, aby uzyskać konsystencję papki i nałóż na buzię na 10 minut. Zmyj letnią wodą.

Jeśli chodzi o pielęgnację twarzy przy pomocy ziół, możecie też wypróbować maślankowo-koperkowy środek do oczyszczania skóry oraz mleczko rumiankowe:

Maślankowo-koperkowy środek do oczyszczania twarzy

Zmiażdż dwie łyżeczki nasion kopru. Wsyp do ½ szklanki maślanki i podgrzewaj na wolnym ogniu przez pół godziny. Gdy ostygnie, odcedź i przelej do butelki. Przechowuj w lodówce, ale nie dłużej niż tydzień. Proponujemy używać wieczorem, przed pójściem spać, tak, jak zwykle stosujesz mleczko kupione w drogerii.

Rumiankowe mleczko oczyszczające

Zmieszaj pół szklanki pełnotłustego mleka z dwiema łyżkami kwiatów rumianku. Podgrzewaj razem przez 30 minut, a potem odstaw na dwie godziny do schłodzenia. Odcedź i przelej do butelki. Podobnie jak w przypadku maślankowo-koperkowego preparatu przechowuj w lodówce i wykorzystaj w ciągu tygodnia.

9. Szampon ziołowy (wzmacniający cebulki)

Składniki: mieszanka z ziół: 20g łopianu, 10g szyszek chmielu, 40g ziela hyzopu, 20g korzenia pokrzywy; buteleczka szamponu dla niemowląt

Sposób wykonania: zioła wymieszać, 1 łyżkę mieszanki zalać letnią wodą, zagotować i odstawić na 20 minut pod przykryciem. Odwar przecedzić, dolać 1 łyżeczkę szamponu dla niemowląt, wymieszać.

10. Delikatny szampon z korzenia mydlnicy

Składniki:

2-3 łyżki rozdrobnionego korzenia mydlnicy (więcej do włosów przetłuszczających się), 1 szklanka wody, 1 łyżka soku z cytryny, 2-3 krople olejku cytrynowego (opcjonalnie)

Wykonanie: rozdrobniony korzeń mydlnicy zalewamy wrzącą wodą, przykrywamy i zostawiamy w cieple na pół godziny, odcedzamy. Dodajemy przecedzony przez gazę sok z cytryny i ewentualnie olejek cytrynowy. Wszystko dobrze mieszamy.

Szampon jest bardzo delikatny i nadaje się nawet do bardzo suchych włosów. Dzięki zawartości saponin, ma bardzo dobre właściwości usuwania zanieczyszczeń. Podczas mycia nie wytwarza się taka ilość piany jak przy myciu syntetycznym szamponem, ale to nie ma wpływu na właściwości zmywające tego szamponu.

Wskazówka: Oprócz korzenia mydlnicy można dodać dużą garść innych ziół (patrz wykaz niżej w uwadze do szamponów ziołowych). W tym przypadku zwiększamy ilość wody do 2 szklanek.

11. Szampon rumiankowy

Składniki: 6 torebek herbaty z rumianku, 1,5 szklanki gotującej się wody, 4 łyżki płatków z delikatnego mydła, 1,5 łyżki gliceryny

Wykonanie: Zalej rumianek wrzątkiem i gotuj na małym ogniu przez 20 minut. Zdejmij z ognia, dodaj płatki mydlane i pozostaw do momentu aż płatki namiękną. Dodaj glicerynę i dokładnie wymieszaj aż do uzyskania jednolitej konsystencji. Wystudź, przelej do butelki z zamknięciem i przetrzymuj w chłodnym i ciemnym miejscu.

12. Szampony ziołowe

Składniki: 1/4 szklanki mocnego naparu z ziół (1-2 łyżki ziół na pół szklanki wody), 3/4 szklanki płynnego mydła kastylijskiego*

Wykonanie: Wymieszaj mydło w płynie z naparem z ziół i - ciągle mieszając - lekko podgrzewaj aż do dokładnego połączenia składników. Wystudź i przelej do butelki ze szczelnym zamknięciem. Trzymaj w temperaturze pokojowej z dala od światła słonecznego.

*Uwaga: Mydło kastylijskie to mydło sporządzone na bazie oliwy z oliwek i sody. Możesz je dostać w niektórych drogeriach, w ostateczności możesz użyć delikatnego mydła w płynie dla niemowląt. Możesz też zetrzeć na tarce mydło dla niemowląt i otrzymane płatki wymieszać z wodą (najlepiej destylowaną), aby uzyskać własne płynne mydło. W ostateczności zamiast mydła kastylijskiego czy płatków mydlanych możesz użyć delikatnego szamponu dla dzieci.

Dobór ziół na napar:

Do włosów suchych: korzeń łopianu, żywokost, kwiat czarnego bzu, prawoślaz lekarski, kwiat lipy, pietruszka, szałwia, pokrzywa zwyczajna.

Do włosów tłustych: nagietek, skrzyp, sok z cytryny, czarna herbata, melisa, lawenda, mięta, rozmaryn, bylica boże drzewko, oczar i krwawnik pospolity, kora dębu (odwar zamiast naparu).

Przeciw łupieżowi: łopian, rumianek, czosnek i cebula (skuteczne, lecz o niemiłym zapachu), przytulia czepna, pietruszka, rozmaryn, bylica boże drzewko, pokrzywa zwyczajna i macierzanka, korzeń żywokostu.

Do łagodzenia podrażnienia skóry głowy: kocimiętka (liście i kwitnące ziele), rumianek, żywokost.

Tonizujące (dają sztywność i połysk): nagietek, przytulia czepna, skrzyp, kwiat lipy, nasturcja, pietruszka, rozmaryn, szałwia, bylica boże drzewko, pokrzywa zwyczajna i rukiew wodna.

Przeciw wszawicy: korzeń szkarłatki lub owoce jałowca z łyżeczką octu winnego. Stosować trzykrotnie w odstępach tygodniowych.

13. Suchy szampon do tłustych włosów

Składniki: 1 łyżka mąki kukurydzianej, 1 łyżka sproszkowanego kłącza kosaćca, 1 łyżka drobno zmielonych migdałów

Wykonanie: Wymieszaj wszystkie składniki. Podziel włosy na wąskie pasma i przesypuj proszkiem wzdłuż każdego rzędu, zaczynając od skóry głowy. Delikatnie wmasuj palcami w skórę i włosy, aby upewnić się, że proszek jest równomiernie rozłożony. Pozostaw na 10 minut dla wchłonięcia tłuszczu, następnie dokładnie wyszczotkuj proszek z włosów, aż do uzyskania połysku.

Oczyszczanie włosów wodą różaną

Stosowane w okresach między myciem głowy stanowi znakomity sposób na oczyszczenie i odświeżenie włosów. Do włosów tłustych można stosować wodę lawendową.

Przygotowane wcześniej kawałki gazy 5 x 5 cm zamoczone w wodzie różanej nakładamy na szczoteczkę do zębów (najlepiej z naturalnego włosia) i przeciągamy po włosach pasmami, usuwając brud. Czynność należy powtarzać tak długo, aż gaza zostanie czysta.

13. Płukanka do włosów - odżywcza

Składniki: kasza jaglana (proso), koszyczek rumianku, mieszanka z olejków eterycznych: po 3 krople róży, Patchouli, drzewa sandałowego i ewentualnie oleju jojoba

Sposób wykonania: kaszę jaglaną (z prosa) i rumianek zalać letnią wodą, zagotować, odstawić na 10 minut pod przykryciem, odcedzić, sporządzić mieszankę z olejków, dodać do odwaru, dokładnie wymieszać. Płukankę stosować po umyciu włosów.

14. Ziołowe płukanki do włosów

Stosować do płukania po myciu głowy, dla nadania włosom połysku. Płukankę przygotować przed myciem, tak aby mogła ostygnąć.

Składniki: 1 łyżka wybranych ziół (patrz wykaz w p. 12: szampony ziołowe), 1 łyżka octu winnego lub soku z cytryny (do jasnych włosów), 4 szklanki wrzącej wody.

Wykonanie: Zaparzyć zioła i ostudzić napar. Odcedzić i dodać ocet lub sok z cytryny. Pochylić się nad miską i polewać głowę płukanką, masując skórę. Powtarzać operację płukanką zebraną do miski. Jeżeli przy ostatnim płukaniu napar jest raczej zimny niż ciepły oznacza to, że włosy uzyskały połysk.

15. Odżywka i farba do włosów (rozmarynowa)

Składniki: 200g świeżych liści rozmarynu, szklanka czerwonego, wytrawnego wina

Sposób wykonania: liście rozmarynu gotować w winie. Płyn przecedzić, zlać do butelki z ciemnego szkła, szczelnie zamknąć.

Uzyskany tonik wcierać we włosy i skórę głowy, głowę obwiązać chustką (najlepiej na noc). Czynność powtarzać co drugi dzień przez 5 dni. Włosy przyciemnieją i uzyskają jedwabisty połysk.

16. Maseczka z szałwi do odświeżenia i łagodzenia podrażnień skóry

Składniki: dwie łyżki suszonej szałwi, trzy łyżki gorącej wody, dwie łyżki suszonych kwiatów rumianku.

Sposób wykonania: Dwie łyżki suszonej szałwi oraz dwie łyżki suszonych kwiatów rumianku zalej trzema łyżkami gorącej wody. Przykryj zioła i odstaw na bok, w chłodne miejsce do wystygnięcia. Kiedy zioła już napęcznieją i będą miały letnią temperaturę, można nałożyć maseczkę na twarz, dekolt oraz na szyję na około dwadzieścia minut. Przykryj maseczkę gazą, aby dobrze przylegała do skóry twarzy, dekoltu i szyi.

Po dwudziestu minutach zmyj maseczkę przegotowaną ciepłą, albo zimną woda. Maseczkę można też zmyć ciepłym mlekiem, lub wodą źródlaną. Na oczyszczoną skórę twarzy nałóż delikatnie lekki krem nawilżający. Rumianek i szałwia działają łagodząco, a także oczyszczająco.

Maseczka z szałwi i rumianku zmniejsza zaczerwienienia, podrażnienia skóry; łagodzi reakcje skóry na niekorzystne czynniki zewnętrzne, na przykład zimno, ciepło, wiatr, albo wodę chlorowaną.

17. Maseczka z rozmarynem do cery wrażliwej

Składniki: dwie łyżeczki rozmarynu, surowe żółtko, trzy łyżki gęstej śmietany, trzy łyżki płatków migdałów.

Sposób wykonania: Dwie łyżeczki rozmarynu należy zmiksować dokładnie z surowym żółtkiem, a także trzema łyżkami gęstej śmietany i trzema łyżkami płatków migdałów. Maseczkę trzeba przełożyć do naczynia i ocieplić w garnku z surową wodą.

Nie wolno wkładać tych składników do mikrofalówki. Gotową maseczkę można nałożyć na twarz, na szyję i na dekolt na minimum trzy minuty. Później zdejmij maseczkę i zmyj twarz wodą źródlaną, albo wodą mineralną gazowaną.

Twarz można też przemyć wodą przegotowaną ciepłą, lub zimną. Ewentualnie można zmyć twarz ciepłym mlekiem. Po wykonaniu maseczki z rozmarynu, cera nabierze blasku, a także lekko różowego, zdrowego koloru.

Maseczka z rozmarynem jest doskonała szczególnie dla cery tłustej i mieszanej. Rozmaryn poprawia też mikrokrążenie, a także oczyszcza głęboko skórę, ma działanie antyseptyczne, tonizuje.

18. Maseczka z rozmarynem do likwidacji trądziku

Składniki: płatki owsiane, migdały, rozmaryn, odrobina wody przegotowanej, albo mineralnej, sok z połowy cytryny z miąższem.

Sposób wykonania: Jedną łyżeczkę liści rozmarynu zalej wrzątkiem, a później zaparzaj przez około piętnaście minut, potem odcedź. W osobnej misce pokrusz palcami dwie łyżki płatków owsianych oraz wsyp do nich zmielone w młynku migdały.

Do miski z płatkami owsianymi wlej napar z rozmarynu. Wykorzystaj taką ilość naparu, jaka jest potrzebna, aby uzyskać gęstą, jednolitą papkę. Dodaj jeszcze sok z miąższem z połowy cytryny i jeszcze raz wymieszaj dokładnie wszystkie składniki maseczki.

Umyj dokładnie twarz, a następnie ogrzej ją ciepłym ręcznikiem. Później nałóż maseczkę na twarz na dwadzieścia, albo nawet trzydzieści minut. Poczekaj do momentu aż maseczka wyschnie. Później przemyj twarz ciepłym mlekiem, lub wodą źródlaną. Można też przemyć twarz wodą mineralną gazowaną; ewentualnie wodą przegotowaną ciepłą, albo zimną.

19. Maseczka ze skrzypu polnego do cery tłustej

Składniki: łyżka stołowa płatków owsianych, łyżka sproszkowanego skrzypu polnego, dziesięć dużych łyżek wody przegotowanej, jedna łyżka soku z cytryny z miąższem, jedno dojrzałe jabłko, jeden duży ogórek.

Sposób wykonania: Wymieszaj razem w dużym talerzu łyżkę stołową płatków owsianych, łyżkę sproszkowanego skrzypu polnego, dziesięć dużych łyżek wody przegotowanej, jedną łyżkę soku z cytryny z miąższem.

Obierz jedno jabłko i jednego ogórka ze skór, a następnie zetrzyj dokładnie na tarce, aby uzyskać jednolitą masę. Połącz razem wszystkie składniki w głębokim talerzu i wymieszaj, aby otrzymać jednolitą papkę. Gotową maseczkę nałóż na twarz, szyję i dekolt na 15 minut. Później zmyj maseczkę wodą źródlaną; wodą mineralną gazowaną; albo wodą przegotowaną ciepłą, lub zimną. Maseczkę można też zmyć ciepłym mlekiem.

Oczyszczoną cerę można posmarować kremem nawilżającym. Skrzyp polny działa przeciwbakteryjnie i regenerująco, jest cennym źródłem potasu i krzemu.

20. Maseczka z rzeżuchą do usuwania piegów

Składniki: jeden jogurt naturalny, pięć łyżeczek posiekanej rzeżuchy, zielona natka pietruszki, jeden duży ogórek, jedna łyżka soku z cytryny z miąższem, trzy łyżki miodu wielokwiatowego.

Sposób wykonania: Do jednego jogurtu naturalnego należy wsypać pięć łyżeczek posiekanej rzeżuchy, pięć łyżek posiekanej świeżej natki pietruszki, a później dodać jedną łyżkę soku z cytryny z miąższem. Jeden duży ogórek należy obrać ze skóry i potarkować na tarce, aby otrzymać jednolitą masę, a następnie dodać do pozostałych składników. Do składników dodaj też trzy łyżki miodu wielokwiatowego oraz jedną łyżkę soku z cytryny z miąższem. Wszystkie składniki trzeba dokładnie wymieszać, a następnie nałożyć na twarz na około dwadzieścia minut. Później trzeba zmyć maseczkę ciepłą, albo zimną wodą przegotowaną; ewentualnie wodą źródlaną.

Maseczkę można też zmyć ciepłym mlekiem, lub wodą mineralną gazowaną. Dzięki maseczce z rzeżuchy twarz będzie piękna, odświeżona i delikatna. Maseczka z rzeżuchy zawiera dużo witaminy C. Taka maseczka ma działanie odżywcze.

21. Maść aloesowa

Maść aloesowa działa na skórę i wargi odżywczo, natłuszczająco, odkażająco, przeciwzapalnie, regenerujące i ochraniająco.

Składniki: 1 łyżka soku aloesowego, 3 łyżki kremu lub maści Linomag (Alantan, tranowej, nagietkowej), 1 łyżka gliceryny płynnej, 1 łyżka wazeliny białej, olejek zapachowy (np. cytrynowy, migdałowy) - 3 krople.

Sporządzać na ciepło.

---