Bilans - aktywa

AKTYWA TRWAŁE Środki gospodarcze trwale zaangażowane w jednostce (praktycznie dłużej niż rok)

WARTOŚCI NIEMATERIALNE I PRAWNE

Koszty zakończonych prac rozwojowych - prace prowadzone nad nowym produktem lub nową technologią; prace zakończone efektem pozytywnym; koszty muszą być pokryte przychodami ze sprzedaży planowanego produktu.

Wartość firmy - różnica pomiędzy ceną nabycia jednostki lub jej zorganizowanej części a wartością rynkową nabytych składników majątkowych. Przy uzyskaniu dodatniej różnicy pojawia się w wartościach niematerialnych i prawnych.

Inne wartości niematerialne i prawne - obejmuje nabyte przez jednostkę prawa majątkowe nadające się do gospodarczego wykorzystania w przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż jeden rok. W szczególności są to: Prawa autorskie Prawo do projektów, wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów zdobniczych i licencji Programy komputerowe

Zaliczki na wartości niematerialne i prawne

RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE

Środki trwałe

Grunty (w tym prawno wieczystego użytkowania gruntu) - nabyte na własność bądź współwłasność przedsiębiorstwa oraz spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu i spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego.

Budynki, lokale i obiekty inżynierii lądowej i wodnej - ujmowane są tu także lokale, budowle i obiekty będące odrębną własnością w obcych obiektach

Urządzenia techniczne i maszyny

Środki transportu

Inne środki trwałe (w tym inwentarz żywy) o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż 1 rok, przeznaczone na własne potrzeby jednostki lub do oddania w użytkowanie na podstawie umowy najmu. Do środków trwałych zalicza się również obce środki trwałe używane na podstawie najmu, dzierżawy lub innej umowy o podobnym charakterze (np. leasing finansowy).

Środki trwałe w budowie- rozumie się wydatki poniesione na budowę lub zakup i montaż nowych lub ulepszenie istniejących środków trwałych, jak długo te czynności nie zostały jeszcze zakończone. Ulepszenie to przebudowa, rozbudowa, modernizacja własnego lub cudzego, trwale użytkowanego przez jednostkę środka trwałego, w wyniku których to przedsięwzięć wartość użytkowa tego środka jest wyższa od wartości użytkowej jaką miał w chwili przyjęcia go do używania.

Zaliczki na środki trwałe w budowie

NALEŻNOŚCI DŁUGOTERMINOWE Należności od podmiotów gospodarczych (z wyodrębnieniem jednostek powiązanych i pozostałych) z terminem zapłaty dłuższym niż jeden rok od dnia bilansowego. Są to należne jednostce sumy z innych tytułów niż dostawy wyrobów i towarów oraz usług, które zostaną spłacone w okresie dłuższym od jednego roku.

INWESTYCJE DŁUGOTERMINOWE Pod pojęciem inwestycji rozumie się składniki majątku nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych polegających na: przyroście wartości składników majątku, np. wniesionych udziałów do spółki z o.o., zakupionych akcji, przedmiotów o wartości muzealnej, ziemi, domów mieszkalnych, praw itp. które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz zostały nabyte, licząc że pozwoli to na osiągnięcie większych korzyści, niż np. ulokowanie wolnych środków pieniężnych na terminowych rachunkach bankowych; uzyskaniu z nich przychodów w formie: dywidend (udziałów w zyskach w spółkach z o.o. i akcyjnych), odsetek od nabytych obligacji, pieniędzy ulokowanych na terminowych rachunkach bankowych, pożyczek udzielonych innym jednostkom itp.

Nieruchomości, np. budynki, grunty, inne obiekty oraz prawa wieczystego użytkowania utrzymywane przez firmę, w celu uzyskiwania pożytków (z wynajmu) lub korzyści wynikających z przyrostu wartości tych nieruchomości pod warunkiem, iż nie są one przeznaczone do własnych potrzeb (produkcji, świadczenia usług i działalności administracyjnej).

Wartości niematerialne i prawne, np. licencje, patenty, oprogramowanie, prawa autorskie

Długoterminowe aktywa finansowe (z wyodrębnieniem jednostek powiązanych i pozostałych) płatne i wymagane lub przeznaczone do zbycia powyżej 12 miesięcy)

- udziały lub akcje - obejmują udziały i akcje w podmiotach gospodarczych

- inne papiery wartościowe - są to akcje mające charakter lokaty, obligacje, bony, o terminie wykupu dłuższym niż jeden rok

- udzielone pożyczki - pożyczki udzielane innym podmiotom z terminem spłaty ostatniej raty dłuższym niż jeden rok

Inne inwestycje długoterminowe

DŁUGOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE Koszty ponoszone teraz w całości ale dotyczące okresów przyszłych dłuższych niż 12 miesięcy), tj. opłacone z góry: prenumeraty, czynsze, dzierżawy, ubezpieczenia majątkowe i na życie

AKTYWA OBROTOWE Środki gospodarcze pozostające w stałym obrocie gospodarczym (praktycznie krócej niż rok).

ZAPASY

Materiały służą na ogół do jednorazowego zużycia, które następuje całkowicie w jednym cyklu produkcyjnym, i przenoszą na wytwarzane produkty całą swoją wartość. Do materiałów zalicza się zapasy surowców, które stanowią istotę produkowanych wyrobów (np. skóra przy produkcji obuwia), nadają im pewne cechy (np. farby do barwienia skóry), są źródłem energii (np. paliwa płynne, stałe i gazowe) albo służą do celów ogólnogospodarczych (np. materiały na utrzymanie czystości, maszyn w ruchu) i administracyjnych (np. materiały biurowe).

Półprodukty i produkty w toku są to wytworzone przez jednostkę wyroby lub usługi jeszcze nie zakończone, które w zależności od stopnia ich zaawansowania w procesie produkcyjnym przybierają postać produkcji (robót) w toku i półfabrykatów. Na ogół za półprodukty uważa się te produkty, które przeszły określoną zamkniętą część cyklu produkcyjnego, są odrębnie magazynowane i mogą stanowić przedmiot sprzedaży (np. przędza w przemyśle włókienniczym, surówka w przemyśle hutniczym lub pozyskane dobra przyrody).

Produkty gotowe są wytworzone przez jednostkę produkty zakończone, wyroby i usługi przyjęte przez kontrolę techniczną, przeznaczone do sprzedaży.

Towary są to wytworzone przez inne jednostki gospodarcze wyroby nabywane przez jednostkę i przeznaczone do odprzedaży w niezmienionej postaci. Okoliczność, że towary są niekiedy przed sprzedażą pakowane, porcjowane, butelkowane itp. u sprzedającego nie zmienia istoty rzeczy.

Zaliczki na dostawy (otrzymane zaliczki na poczet dostaw zapasów)

NALEŻNOŚCI KRÓTKOTERMINOWE

Należności od jednostek powiązanych

z tytułu dostaw i usług - jest to część nie opłaconej przez odbiorców (będących jednostkami powiązanymi) sprzedaży produktów przedsiębiorstwa łącznie z podatkiem VAT (o okresie spłaty do 12 miesięcy i powyżej 12 miesięcy)

Należności od pozostałych jednostek

z tytułu dostaw i usług - jest to część nie opłaconej przez odbiorców (nie będących jednostkami powiązanymi) sprzedaży produktów przedsiębiorstwa łącznie z podatkiem VAT (o okresie spłaty do 12 miesięcy i powyżej 12 miesięcy)

z tytułu podatków, dotacji i ubezpieczeń społecznych - należne przedsiębiorstwu zwroty VAT zapłacone przy zakupach, nadpłaty podatku dochodowego, zwrot nadpłaconego cła, należne dotacje i należności z tytułu ubezpieczeń społecznych (np. wypłacone przez przedsiębiorstwo zasiłki chorobowe nie zrefundowane na dzień bilansowy przez ZUS)

inne- tu wykazuje się stan bezspornych należności od pracowników oraz innych osób fizycznych i prawnych, instytucji i organizacji z tytułu jeżeli należności te nie dotyczą dostaw i usług. Są to np. należności od pracowników z tytułu pobranych zaliczek na delegacje służbowe, na zakupy, z tytułu świadczeń odpłatnych, obciążenia pracowników za zawinione niedobory majątkowe; należności od pracowników z tytułu nadpłaconych wynagrodzeń, pożyczek mieszkaniowych, za odszkodowania z towarzystw ubezpieczeniowych z tytułu ubezpieczeń dobrowolnych

dochodzone na drodze sądowej - należności od osób trzecich już skierowane na drogę sądową, co do których nie zapadło jeszcze orzeczenie sądowe, a powstałe w związku z działalnością przedsiębiorstwa.

INWESTYCJE KRÓTKOTERMINOWE

Krótkoterminowe aktywa finansowe (z wyodrębnieniem jednostek powiązanych i pozostałych) płatne i wymagane lub przeznaczone do zbycia w ciągu 12 miesięcy)

- udziały lub akcje - obejmują udziały lub akcje w podmiotach gospodarczych, nabytych w celu uzyskania korzyści finansowych

- inne papiery wartościowe - są to akcje mające charakter lokaty, obligacje, bony, o terminie wykupu krótszym niż jeden rok

- udzielone pożyczki - pożyczki udzielane innym podmiotom z terminem spłaty ostatniej raty krótszym niż jeden rok

- środki pieniężne, którymi w danej chwili może dysponować jednostka gospodarcza; w zależności od miejsca ich przechowywania dzieli się je na gotówkę w kasie oraz środki pieniężne w banku, które są lokowane na tzw. rachunku bieżącym oraz na innych (specjalnych) rachunkach bankowych; środki pieniężne są też dzielone - w zależności od waluty na jaką opiewają - na krajowe i zagraniczne środki pieniężne - inne aktywa i środki pieniężne, np., czeki, weksle obce

Inne inwestycje krótkoterminowe

KRÓTKOTERMINOWE ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE Koszty ponoszone w całości teraz ale dotyczące okresów przyszłych krótszych niż 12 miesięcy).

Bilans - pasywa (źródła finansowania aktywów)

KAPITAŁ (FUNDUSZ) WŁASNY Są to kapitały (fundusze) powierzone lub wniesione na stałe do jednostki przez jej właściciela (właścicieli) oraz wypracowany w toku działalności zysk, który został zatrzymany w przedsiębiorstwie.

KAPITAŁ (FUNDUSZ) PODSTAWOWY W zależności od formy prawnej w pozycji tej wykazują: Spółki komandytowe, jawne, cywilne, osoby fizyczne - wkład właściciela Spółki akcyjne - kapitał zakładowy Spółki z o.o. - kapitał zakładowy Przedsiębiorstwa państwowe - fundusz założycielski Spółdzielnie - fundusz udziałowy

NALEŻNE, LECZ NIE WNIESIONE, WKŁADY NA POCZET KAPITAŁU PODSTAWOWEGO (wielkość ujemna)

UDZIAŁY LUB AKCJE WŁASNE (wielkość ujemna)

KAPITAŁ (FUNDUSZ) ZAPASOWY Powiększanie kapitału własnego poprzez zatrzymanie zysku, z dopłat wspólników, ze sprzedaży akcji powyżej ich wartości nominalnej.

KAPITAŁ (FUNDUSZ) REZERWOWY Z AKTUALIZACJI WYCENY Obejmuje różnicę wartości netto środków trwałych powstałą na skutek aktualizacji ich wyceny. Utworzony z różnicy wyceny środków trwałych kapitał rezerwowy nie może być przeznaczony do podziału, ani na zasilenie innych kapitałów, jak długo objęte aktualizacją środki trwałe znajdują się w przedsiębiorstwie.

POZOSTAŁE KAPITAŁY (FUNDUSZE) REZERWOWE

ZYSK (STRATA) Z LAT UBIEGŁYCH

ZYSK (STRATA) NETTO

ODPISY Z ZYSKU NETTO W CIĄGU ROKU OBROTOWEGO (wielkość ujemna)

ZOBOWIĄZANIA I REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA

REZERWY NA ZOBOWIĄZANIA

1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

2. Rezerwa na świadczenia emerytalne i podobne (długo i krótkoterminowe)

ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE

1. Wobec jednostek powiązanych

2. Wobec pozostałych jednostek

Kredyty i pożyczki

Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych (np. obligacji)

Inne zobowiązania finansowe

ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE

1. Wobec jednostek powiązanych

Z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności do 12 miesięcy

Z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności powyżej 12 miesięcy

2. Wobec pozostałych jednostek

Kredyty i pożyczki

Z tytułu emisji dłużnych papierów wartościowych (np. obligacji)

Inne zobowiązania finansowe

Z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności do 12 miesięcy

Z tytułu dostaw i usług o okresie wymagalności powyżej 12 miesięcy

Zaliczki otrzymane na dostawy - obejmują otrzymane od kontrahentów zaliczki na poczet przyszłych dostaw lub usług, które zostaną rozliczone po ich zrealizowaniu.

Zobowiązania wekslowe

Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych

Zobowiązania z tytułu wynagrodzeń

Inne

3. Fundusze specjalne - obejmują głównie stan nie wykorzystanego Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych

ROZLICZENIA MIĘDZYOKRESOWE

1. Ujemna wartość firmy

2. Inne rozliczenia międzyokresowe (długo i krótkoterminowe) - czyli utworzone rezerwy na zobowiązania związane z bieżącą działalnością ale wynikające z przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować, choć data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana. Są to np. zobowiązania jednostki z tytułu napraw gwarancyjnych, rękojmi, kary pieniężne zasądzone przez sąd, od których jednostka się odwołuje do wyższej instancji.

1

5

Finanse przedsiębiorstw - materiały uzupełniające nr 1

---