BLS - podstawowe zabiegi resuscytacyjne
ALS - zaawansowane zabiegi resuscytacyjne
NZK - nagłe zatrzymanie krążenia - gwałtowne ustanie czynności serca i oddychania.
RESUSCYTACJA - oznacza przywracanie do życia pacjenta ze stanu potencjalnej lub pozornej śmierci.
Schemat ABC:
A - (ang. airway)- udrożnienie dróg oddechowych
B -(ang. breathing)- wentylacja płuc
C - (ang. circulation)- zewnętrzny masaż serca
Algorytm BLS
NIE REAGUJE → ZAWOŁAJ POMOC → UDROŻNIJ DROGI ODDECHOWE → BRAK PRAWIDŁOWEGO ODDECHU → ZADZWOŃ 112 → 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ → 2 ODDECHY RATOWNICZE, 30 UCIŚNIĘĆ KLATKI PIERSIOWEJ
Algorytm ALS
I OCENA STANU PACJENTA
ocena wydolności oddychania - 10 s widzę, słyszę, czuję obecność/brak szmerów oddechowych
ocena krążenia - 10 s badanie tętna, badanie rytmu
ocena okoliczności, historii chorobowej (wywiad)
II DROGI ODDECHOWE
zabezpieczenie dróg oddechowych
intubacja dotchawicza
maska krtaniowa - LMA
combitube
po zabezpieczeniu dróg oddechowych nie należy przerywać pośredniego masażu serca dla wentylacji
Intubacja dotchawicza
jako optymalna metoda zapewniania i utrzymania drożności dróg oddechowych
zabezpieczenie dróg oddechowych przed aspiracją
swoboda prowadzenia wentylacji, odsysania
możliwość podawania leków
wysoka częstość niepowodzeń
długi okres bez uciskania w trakcie intubacji
ryzyko nierozpoznania niewłaściwego położenia rurki
III KRĄŻENIA
Typowe rytmy w zatrzymaniu krążenia
VF - migotanie komór
VT - częstoskurcz komorowy bez tętna
asystolia
PEA - aktywność elektryczna bez tętna
MIGOTANIE KOMÓR - VF
Może powstać w różnych ogniskach zlokalizowanych w obrębie komór serca, które przejmują prowadzenie rytmu serca.
W takich przypadkach serce bije znacznie szybciej niż w warunkach prawidłowych, czynności serca przekracza czasami 300 uderzeń na min.
CZĘSTOSKURCZ KOMOROWY BEZ TĘTNA - VT
to szybki rytm serca inicjowany w komorach; jest to potencjalnie śmiertelne zaburzenie rytmu serca
częstotliwość skurczów: > 100 - 240 bmp
zaburzenie hemodynamicznie
ASYSTOLIA
brak czynności elektrycznej serca co w zapisie EKG objawia się w postaci linii zbliżonej do linii poziomej, oznacza całkowity brak czynności skurczowej serca
PEA - aktywność elektryczna bez tętna
oznacza stan w którym zachowana jest czynność bioelektryczna serca, nie wywołująca jednak skurczu mięśnia sercowego
Potencjalnie odwracalne przyczyny NZK (tzw. 4h i 4T)
4 H
HIPOKSJA - niedotlenienie
HIPOWOLEMIA - utrata płynów
HIPOTERMIA - wychłodzenie
HIPERKALIEMIA/HIPOKALIEMIA - ilość potasu we krwi
HIPOKALCEMIA - niedobór wapnia
KWASICA I INNE ZABURZENIA METABOLICZNE
4 T
ODMA PRĘŻNA (tension pneumothorax)
TAMPONADA
TOKSYNY, LEKI
TROMBOEMBOLIA - zatorowość płucna
DEFIBRYLACJA
zabieg, którego celem jest przerwanie migotania komór
mechanizm działania defibrylacji polega na jednoczesnej depolaryzacji całego mięśnia sercowego w wyniku zadziałania prądem o odpowiednio dużej mocy
KARDIOWERSJA
jest to przywracanie rytmu zatokowego serca za pomocą energii elektrycznej
polega na wyzwoleniu impulsu elektrycznego zsynchronizowanego z wew aktywnością serca, dzięki zarejestrowaniu załamka R w EKG
metoda ta daje pewność, że bodziec elektryczny nie pojawi się podczas fazy ranliwej serca
BEZPIECZEŃSTWO
łyżki na pacjencie lub na defibrylatorze !
zakaz dotykania pacjenta w czasie wyładowania !
defibrylacja z dala od materiałów łatwopalnych (w tym także O2) !
pacjent musi być suchy !
żel na pacjenta nie na łyżki !
LEKI
adrenalina
atropina
amiodaron/lidokaina
siarczan magnezu
ADRENALINA
- 1 mg dożylnie (1 ml 1 : 1 000 lub 10 ml 1 : 10 000) co 3-5 min w czasie resuscytacji
- 2-3 mg w 10-20 ml Adua lub 0,9% Na Cl dotchawiczo
- 2-10 mcg (min przy bradykardii opornej na atropine)
- 0,5 mg w anafilaksji, powtarzalnie w zależności od stanu domięśniowo/podskórnie
ATROPINA
- asystolia / PEA (częstość < 60/min)
3 mg i.v., jednorazowo
6 mg dotchawiczo
- bradykardia
0,5 mg i.v., powtarzane do maksimum 3 mg
AMIODARON
wskazania:
nawracające VF/VT
hemodynamicznie stabilny VT
inne tachyarytmie
działanie:
wydłużenie czasu potencjału czynnościowego
wydłużenie odstępu Q-T
słabe działanie