Materiały do ćwiczeń - Finanse przedsiębiorstwa

1. EVA i MVA - zadania

Przykład 1. Rachunek kapitału zainwestowanego (IC)

AKTYWA		PASYWA		Proszę obliczyć wielkość kapitału zainwestowanego wykorzystując dane bilansowe po lewej. Proszę obliczyć ROIC przy założeniu, że NOPAT wynosi 1000 j.p. Proszę określić przy jakim koszcie kapitału przedsiębiorstwo może generować EVA>0
Aktywa trwałe	5000	Kapitał własny	3000
Aktywa obrotowe	4000	Kredyty bankowe	4000
		Zobowiązania handlowe	2000
Razem aktywa	9000	Razem pasywa	9000

Przykład 2. Rachunek zysku operacyjnego netto po opodatkowaniu (NOPAT)

Przychody ze sprzedaży	100		Pozostałe koszty operacyjne	80	Proszę obliczyć wielkość NOPAT wykorzystując dane wynikowe po lewej.
Przychody finansowe	20		Straty nadzwyczajne	5
Pozostałe przychody operacyjne	70		Koszty działalności operacyjnej	90
Zyski nadzwyczajne	10		Wynik finansowy netto	25
Podatek dochodowy	20%

Przykład 3. Rachunek EVA - wprowadzenie

Wyszczególnienie	Przeds. A	Przeds. B			1. Proszę obliczyć EVA dla przedsiębiorstwa A i przedsiębiorstwa B. 2. Na podstawie przeprowadzonych wyliczeń proszę ocenić działalność obu tych przedsiębiorstw.
Przychody operacyjne	100 000	50 000
Koszty operacyjne	80 000	40 000
Kapitał własny	70 000	65 000
Kapitał obcy oprocentowany	60 000	30 000
Koszt kapitału (WACC)	10%	10%
Podatek dochodowy	20%	20%

Przykład 4. Rachunek EVA - wprowadzenie

Przychody operacyjne	5500		Na podstawie danych po lewej proszę obliczyć: EVA. stopę zwrotu.
Koszty operacyjne	2300
Kapitały całkowite	6000
Kapitał obcy oprocentowany	2000
Kapitał obcy nieoprocentowany	1000
Koszt kapitału (WACC)	12%
Podatek dochodowy	20%

Przykład 5. Rachunek EVA - wprowadzenie

Przychody operacyjne	4000		Na podstawie danych po lewej proszę obliczyć: EVA graniczny poziom WACC, dla której EVA będzie nieujemna
Koszty operacyjne	2000
Przychody finansowe	250
Koszty finansowe	100
Aktywa (ogółem)	5000
Kapitał własny	2700
Kapitał obcy nieoprocentowany	800
Koszt kapitału (WACC)	12%
Podatek dochodowy	20%

Przykład 6. Rachunek MVA - wprowadzenie

czas (t)	0	1	2	3	Proszę obliczyć MVA wykorzystując dane po lewej.
EVA	200	150	110	80
WACC	10%	10%	10%	10%

Przykład 7. Rachunek MVA - wprowadzenie

czas (t)	0	1	2	3	Proszę obliczyć MVA wykorzystując dane po lewej i przyjmując, że stopa podatku dochodowego wynosi 20%
zysk operacyjny (EBIT)	250	260	240	225
IC	1500	1600	1800	1400
WACC	10%	10%	10%	10%

Przykład 8. Rachunek MVA - wprowadzenie

Na podstawie wybranych danych bilansowych i wynikowych przedsiębiorstwa A, proszę obliczyć EVA i MVA za 4 kolejne okresy prognozy (podatek dochodowy=20%)

Wyszczególnienie	okres
	0	1	2	3	4
Aktywa trwałe	600	630,0	650,0	660,0	700,0
Aktywa obrotowe	300	330,0	380,0	360,0	390,0
Kapitały własne	650	656,4	670,8	694,0	715,6
w tym:
Kapitał podstawowy	600	600,0	600,0	600,0	600,0
Zysk zatrzymany	50	56,4	70,8	94,0	115,6
Kapitał obcy	250	303,6	359,2	326,0	374,4
w tym:
Zadłużenie długoterminowe (oproc.)	140	140,0	140,0	140,0	140,0
Zadłużenie krótkoterminowe (oproc.)	80	124,0	140,0	150,0	180,0
Zobowiązania bieżące (nieoproc.)	30	39,6	79,2	36,0	54,4
Przychody ze sprzedaży	120	130,0	150,0	160,0	170,0
Zysk (strata) na sprzedaży	10	20,0	30,0	30,0	35,0
Koszty finansowe	2	2,0	1,0	3,0	6,0
Zysk (strata) przed opodatkowaniem EBT	8	18,0	29,0	27,0	29,0
Zysk (strata) netto (EAT)	6	14,4	23,2	21,6	23,2

Rozwiązanie:

Wyszczególnienie		okres
		0	1	2	3	4
WACC	8,00%	8,10%	8,30%	8,50%	8,60%
EBIT		2350,00	2760,00	3600,00	4100,00
NOPAT (opodatkowany EBIT)		1903,50	2235,60	2916,00	3321,00
IC (kapitał zainwestowany)	19100,00	20120,00	21196,00	22364,00	24892,00
IC (t-1) x WACC		1738,10	1871,16	2034,82	2169,31
EVA		165,40	364,44	881,18	1151,69
EVA zdyskontowane		151,60	305,06	669,32	795,26
MVA

Przykład 9. Rachunek EVA i MVA

Na podstawie poniższego uproszczonego bilansu i rachunku wyników Przedsiębiorstwa X proszę obliczyć wielkość EVA, a następnie MVA uwzględniając trzy kolejne okresy prognozy (t=0 należy przyjąć jako okres bazowy). Założenia dodatkowe: podatek dochodowy od osób prawnych wynosi 20% w całym okresie, zysk netto podlega reinwestowaniu, wartości WACC są odpowiednie dla kolejnych okresów: (0) 9%, (1) 9,1%, (2) 9,3%, (3) 9,6%.

Uproszczony bilans Przedsiębiorstwa X

Uproszczony rachunek wyników Przedsiębiorstwa X

Szablon rozwiązania

Wyszczególnienie	0	1	2	3
WACC
EBIT
NOPAT (opodatkowany EBIT)
IC (kapitał zainwestowany)				19100,00
IC (t-1) x WACC
EVA
EVA zdyskontowane
MVA

2. Zasilanie przedsiębiorstwa

1. Zasilanie przedsiębiorstwa oznacza pozyskiwanie …………………………….. na …………………………………………………………………….. i jest pojęciem ………………………. niż zdobywanie kapitału.

2. Finansowanie wewnętrzne polega na zasilaniu przedsiębiorstwa środkami finansowymi uzyskanymi dzięki transformacji …………………….. oraz kształtowaniu ………………………..

3. Finansowanie zewnętrzne polega na zasilaniu przedsiębiorstwa środkami finansowymi uzyskanymi ……………………………………..

4. ………………………………………………. jest jedynym źródłem pozyskania kapitału dla nowopowstających przedsiębiorstw.

5. W ramach wewnętrznych źródeł zasilania przedsiębiorstwo może:

a) dzięki transformacji majątku uzyskać …………………… ……………………………… (produkcji wyrobów i usług), dokonywać ……… ………………………………… oraz pozbywać się ………………………………………;

b) kształtować kapitały poprzez ………………………………… oraz tworzenie …………………………………………….

6. W ramach zewnętrznych źródeł zasilania przedsiębiorstwo może pozyskać:

a) fundusze od właścicieli przedsiębiorstwa w postaci …………………, ……………………………… bądź od …………………………………………… (w formie private eqiuty lub aniołów biznesu);

b) fundusze poprzez rynek…………………….. bądź …………………………, a także w postaci substytutów ………………. i ………………………………...

7. Wyjaśnij sposób zasilania przedsiębiorstwa ze źródeł wewnętrznych

Wpływy z bieżącej działalności
Odpisy amortyzacyjne
Sprzedaż zbędnych składników majątku
Zatrzymanie zysku
Długookresowe rezerwy

8. Wyjaśnij sposób zasilania przedsiębiorstwa ze źródeł zewnętrznych

Udziały
Dopłaty wspólników
Profesjonalni inwestorzy
Poprzez rynek finansowy
Poprzez rynek towarowy
Substytuty kredytu
Szczególne formy finansowania

3. Zasilanie własne przedsiębiorstwa

1. Kapitał własny obejmuje fundusze udostępnione przedsiębiorstwu przez ……………………………. oraz wypracowany ……………………….. Kapitał własny pozyskiwany jest przez przedsiębiorstwo na…………… czas i zwracany jest w związku z ………………………………………………………………………..

2. Kapitał własny obejmuje:

- ……………………………..…..- obejmuje ……………………………. przekazany jednostce przez właścicieli na nieokreślony czas

- ………………………………… - obejmuje …………………………………. powstały z gromadzenia zysków zatrzymanych w przedsiębiorstwie oraz …………………………………………… tworzone z innych źródeł.

3. Kapitał własny pełni następujące funkcje:

-

-

-

4. Kapitał własny może być podwyższony na określony czas, gdy pozyskiwany jest takich źródeł zewnętrznych, jak fundusze ………………………. i ………………………….. Są to tzw. fundusze wysokiego ryzyka, ponieważ ……………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………...

5. Scharakteryzuj fundusze wysokiego ryzyka:

Wyszczególnienie	Private equity	Anioły biznesu
Specyfika inwestorów
Kto podejmuje decyzję o inwestowaniu środków
Rozmiar przedsięwzięć inwestycyjnych
Zakres przedsięwzięć inwestycyjnych
Sposób wycofania się z przedsięwzięcia

6. Rodzaje kapitałów własnych ze względu na formę podmiotów gospodarczych:

Forma organizacyjno-prawna	Kapitał powierzony	Kapitał samofinansowania
Osoba fizyczna, spółka cywilna	…………………………………………………
S-ka jawna, S-ka partnerska, S-ka komandytowa	…………………………………..	-
Spółka z o.o.	…………………………………	…………………………. ……………………………..
S-ka komandytowo-akcyjna	………………………………….. ……………………………………	……………………………… ……………………………..
Spółka akcyjna	……………………………………	…………………………….. ………………………………
Spółdzielnia	…………………………………..	………………………………
Przedsiębiorstwo państwowe	……………………………………	…………………………….

7. Wymogi formalne względem wysokości kapitałów własnych

Forma organizacyjno-prawna	Kapitał powierzony	Kapitał samofinansowania
				Zapasowy	Rezerwowe
Osoba fizyczna, spółka cywilna
S-ka jawna, S-ka partnerska, S-ka komandytowa
S-ka z o.o.
S-ka komandytowo-akcyjna
Spółka akcyjna
Spółdzielnia
Przedsiębiorstwo państwowe

8. Sposoby tworzenia, zasilania i obniżania kapitałów własnych

• Spółka komandytowo-akcyjna:





• Spółka akcyjna





• Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością:





• Spółdzielnia:





• Przedsiębiorstwo państwowe





Kapitał zakładowy (akcyjny)

……………………………………….

Okoliczności tworzenia lub podwyższenia kapitału własnego

Okoliczności obniżenia kapitału własnego

……………………………………….

…………………………………….

……………………………………..

………………………………………….

………………………………………

Kapitał udziałowy

Kapitał zapasowy

……………………………..

……………………………….

……………………………….

………………………………………

Kapitał zakładowy

……………………………….

Okoliczności tworzenia lub podwyższenia kapitału własnego

Okoliczności obniżenia kapitału własnego

………………………………………

………………………………………….

……………………………………….

……………………………………………

Kapitał zapasowy

……………………………….

……………………………….

……………………………….

……………………………………..

………………………………………

Kapitał rezerwowy

……………………………….

……………………………..

………………………………

…………………………………

…………………………………..

Kapitał zakładowy

………………………………………

Okoliczności tworzenia lub podwyższenia kapitału własnego

Okoliczności obniżenia kapitału własnego

……………………………………….

……………………………………

……………………………………….

Kapitał zapasowy

………………………………………….

…………………………………………….

…………………………………

………………………………….

………………………………….

………………………………...

…………………………………

Kapitał rezerwowy

…………………………………………

………………………………………….

……………………………..

……………………..……….

………………………………………….

………………………………………….

Fundusz

udziałowy

………………………………………….

Okoliczności tworzenia lub podwyższenia kapitału własnego

Okoliczności obniżenia kapitału własnego

………………………………………………

………………………………………………

……………………………………………….

…………………………………………….

Fundusz zasobowy

………………………………………..

………………………………………..

…………………………………………

Fundusz

założycielski

……………………………………………

Okoliczności tworzenia lub podwyższenia kapitału własnego

Okoliczności obniżenia kapitału własnego

……………………………………………………

……………………………………………………

……………………………………………………

………………………………………….

Fundusz przedsiębiorstwa

………………………………………….

………………………………………….

…………………………………………

………………………………………

………………………………… ……..

…………………………………………

…………………………………………..

---