EUKLIDES (OK. 365-OK. 300 P.N.E.)

Grecki matematyk Euklides pracował w Aleksandrii, w Egipcie. Chociaż o jego życiu osobistym niewiele wiadomo, to jednak największe dzieło Euklidesa „Elementy”, zachowały się do naszych czasów w licznych tłumaczeniach. Ten zbiór 13 ksiąg jest zapisem reguł (aksjomatów) geometrycznych i arytmetycznych, a także twierdzeń, które stworzyły podwaliny matematyki na następne 2000 lat.

Na początku XIX wieku pokazano, że geometria euklidesowa nie jest jedyną możliwą, konstruując modele geometrii, w których postulat (aksjomat) o równoległych nie jest spełniony. Rozwój geometrii nieeuklidesowych zmienił oblicze matematyki, fizyki i filozofii.

PITAGORAS (OK. 580-500 P.N.E.)

Idee Pitagorasa - greckiego matematyka i filozofa - wywarły wielki wpływ na rozwój nowoczesnej matematyki i filozofii zachodniej. Pitagoras i jego współpracownicy oraz uczniowie, nazywani pitagorejczykami, chcieli wyjaśnić wszystkie otaczające nas zjawiska naturalne w języku symboli matematycznych.

Uczony zasłynął przede wszystkim dzięki wzorowi wyrażającemu związek pomiędzy sumą kwadratów długości przyprostokątnych a kwadratem długości przeciwprostokątnej w trójkącie prostokątnym. Także wiele innych pojęć (np.: ciągi arytmetyczne i geometryczne, liczby kwadratowe) wywodzi się z przemyśleń Pitagorasa. On i jego następcy opracowali zręby matematycznej teorii harmonii, na której opierała się później cała muzyka cywilizacji Zachodu.

TALES Z MILETU (OK. 620-OK. 540 P.N.E.)

FILOZOF, astronom i matematyk Tales został zapamiętany dzięki swej kosmologii. Twierdził, że pierwszą zasadą wszystkiego, co znajduje się we Wszechświecie jest woda. Był jednym z pierwszych filozofów greckich, który wprowadził bardziej empiryczny aniżeli mitologiczny sposób postrzegania świata. Choć żadna z jego prac nie przetrwała do naszych czasów, powszechnie mówi się o nim jako o twórcy greckiej geometrii. W dziedzinie astronomii przypisuje się mu bardzo precyzyjne obliczenia dotyczące zaćmienia Słońca (w 585 r. p.n.e.), oraz rady dawane żeglarzom, aby na morzu wypatrywali gwiazdozbioru Małej Niedźwiedzicy (w którym znajduje się Gwiazda Polarna). Niektórzy uważają Talesa za postać symbolizującą okoliczności stworzenia podstaw nowoczesnej matematyki i filozofii.

ARCHIMEDES (OK. 275-OK. 210 P.N.E.)

Starożytny Grek Archimedes był autorem wielu ważnych odkryć w dziedzinie geometrii, mechaniki i hydrostatyki. Poza oszacowaniem liczby  (pi) do drugiej cyfry po przecinku, sformułował i udowodnił wzory na objętość i pole powierzchni walca, kuli i czaszy kulistej. W mechanice przeprowadził badania dotyczące zasady dźwigni. Przypisuje się mu słynne powiedzenie: „Dajcie mi punkt oparcia, a poruszę Ziemię”.

Archimedes jest znany przede wszystkim jako twórca prawa wyporu, nazywanego prawem Archimedesa. Swoją matematyczną i fizyczną wiedzę wykorzystywał przy konstrukcji rozmaitych urządzeń i machin, których używali m.in. Syrakuzanie podczas wojny z Rzymianami.

---