Zagadnienia :
1. Zdefiniować pojęcie biomechaniki i ergonomii.
2. Kierunki rozwoju biomechaniki.
3. Definicja, cele i zakres ergonomii.
4. Omówić proces modelowania.
5. Podstawowy układ ergonomiczny.
6. Sposoby określania parametrów geometrycznych i masowych.
7. Sposoby wyznaczania i pomiarów momentów sił mięśniowych.
8. Antropometria.
9. Pozycja ciała człowieka przy pracy.
10. Antropometryczne zasady kształtowania obszarów pracy.

1. Ergonomia - dyscyplina naukowa i działalność praktyczna zmierzająca do zaprojektowania takiego obiektu technicznego (stanowiska pracy), aby był on: produktywny i bezpieczny, łatwy do obsługi i serwisowania, estetyczny, wygodny i przyjemny w użyciu.
   
   Biomechanika - jest syntezą nauk ścisłych i biologicznych o szerokim spektrum zagadnień dotyczących ruchu organizmów żywych. Determinuje to interdyscyplinarne podejścia integrujące wysiłki specjalistów z różnych dyscyplin z pogranicza medycyny i techniki. Rozwój biomechaniki zależy od postępu w technice
   

2. Kierunki rozwoju biomechanik
   - biomechanika inżynierska
   - biomechanika kliniczna
   - biomechanika sportu
   - biomechanika pracy
   

3. Cele ergonomii:

Ergonomia zmierza do dostosowania narzędzi maszyn urządzeń technologii (procesów wytwarzania) materialnego środowiska pracy (oświetlenie miejsca pracy, hałas i drgania, mikroklimat, promieniowanie cieplne, promieniowanie radioaktywne), materialnego środowiska życia oraz przedmiotów powszechnego użytku do możliwości człowieka.

Definicja ergonomii:
Ergonomia jest nauką stosowaną, która zajmuje się dostosowaniem pracy do fizycznych, fizjologicznych i psychicznych możliwości człowieka dla zapewnienia pracy możliwie sprawnej, bezpiecznej, wydajnej niezagrażającej zdrowiu i wykonywanej z minimalną pracą statyczną mięśni, optymalnym wydatkiem energetycznym, możliwie niskim kosztem biologicznym

Zakres:
- Fizjologia pracy:
- Higiena pracy:
- Psychologia pracy

4. Omówić proces modelowania.

Proces formuowania modelu w biomechanice składa się z etapów:

- modelowania -

- eksperymentu -

- estymacji -

- weryfikacji -

Model charakteryzuj się cechami:

- jest pewnym uproszczeniem, idealizacją rzeczywistości

- jest zbieżny z rzeczywistością w sensie pewnego kryterium,

- jest na tyle prosty, że możliwa jest jego analiza dostępnymi metodami obliczeniowymi

- jego analiza dostarcza nam informacji o obiekcie badań

Schemat procesu modelowania:

5. Podstawowy układ ergonomiczny.
   Układ „człowiek - maszyna - środowisko” jest uznawany za podstawowy układ ergonomiczny. Najtrafniejszym pojęciem jest więc układ człowiek - maszyna - środowisko. Termin "układ" rozumiany jest tu jako "system". Jest on wieloznaczny, dotyczy zbioru zasad postępowania względnie sposobów zorganizowania, uporządkowania lub podporządkowania elementów tworzących całość.

Człowiek - jednostka lub grupa ludzi.

Maszyna - narzędzie lub stanowisko pracy, jedno urządzenie lub ciąg

produkcyjny.

Środowisko - otoczenie zewnętrzne.

7. Sposoby wyznaczania i pomiarów momentów sił mięśniowych
- metody doświadczalne
- metody kliniczne
- badania subiektywne
- modelowanie i symulacja komputerowa

8???.
Antropometria- zajmuje się określaniem parametrów geometrycznych ciała ludzkiego. Stanowi ważny element badań dla następujących nauk: medycyna, auksjologia, endokrynologia, radiologia, ortodoncja itd. Nazwa wywodzi się z greckich słów anthropos- człowiek i metron- miara.

Antropometria - zajmuje się pomiarami ciała ludzkiego, dostosowaniem środowiska pracy do człowieka

- ludzie najbardziej różnią się wzrostem (to ponad 0,5 m; czyli 25 % przy wzroście)

- rozkład pomiarów poszczególnych cech ciała człowieka przyjmuje kształt krzywej normalnej Gaussa
n=30

x_i - wzrost

S - miara rozrzutu

Człowiek jest układem odniesienia, do którego należy dostosować materialne elementy środowiska pracy i życia.

9. Pozycje ciała człowieka przy pracy.

Istnieje wiele pozycji ciała, w jakich człowiek musi pozostawać podczas wykonywania czynności roboczych. Jako zasadnicze przyjmuje się pozycje: stojącą, siedzącą i leżącą oraz formy pośrednie jak pozycja kuczna czy klęcząca, Najmniejszy koszt występuje przy pozycji leżącej w stanie  odpoczynku i wynosi 64,8 kcal/godz .Jak wykazały badania fizjologiczne, każda inna pozycja pociąga za sobą wzrost tego kosztu, ponoszonego jedynie na utrzymanie w niej ciała17:

       w pozycji siedzącej organizm zużywa o 4,0% energii więcej;

       w pozycji klęczącej organizm zużywa o 8,5% energii więcej;

       w pozycji stojącej organizm zużywa o 12,0% energii więcej

pozycji stojącej organizm zużywa o 12,0% energii więcej.

Powyższe dane dotyczą postawy nie wymuszonej. Stan wymuszenia może spowodować wzrost wydatkowania energii do 60%. Długotrwałe oddziaływanie monotypowych ruchów roboczych i monotypowych pozycji może stanowić przyczynę występowania negatywnych skutków funkcjonalnych i morfologicznych. Możliwość zmiany pozycji ciała w czasie pracy powoduje, żeszkodliwość ewentualnych nieprawidłowości jest stosunkowo mniejsza.

10. Antropometryczne zasady kształtowania obszarów pracy

Antropometryczne zasady kształtowania obszarów pracy winny stanowić wytyczne dla właściwego rozmieszczenia urządzeń informacyjnych  czyli sygnalizacyjnych  i sterujących . Urządzenia te stanowią wyposażenie stanowisk pracy. Urządzenia sterujące powinny znajdować się w strefie przestrzeni manipulacyjnej, czyli w zasięgach ruchów, a informacyjne - w strefie pola widzenia. Urządzenia sterujące wykorzystują sprawność procesu motorycznego oddziaływania człowieka na proces produkcji (uruchomienie, zatrzymanie, zmiana kierunku i szybkości). Posiadają cechy: zdolność rozróżniania, operatywność i dostępność. Zależne są od: swej konstrukcji, usytuowania przestrzennego i przystosowania do właściwości i cech antropometrycznych człowieka. Zasady rozmieszczenia urządzeń sterujących i pomiarowych:

1.grupowania według ważności (najważniejsze powinny być w strefach łatwo dostępnych i najlepiej widocznych; awaryjne - łatwo dostępne, wyraźnie oddzielone i oznakowane, w obrębie kąta 20 od centralnej linii wzroku),

2 kolejności użycia (rozmieszczone w takiej kolejnosci w jakiej będą u- żywane, aby zachować ruch ciągły i płynny, ze strony lewej do prawej),

3.częstości użytkowania (najczęściej używane powinny być w strefach op-tymalnych pod względem dostępności i widoczności).

Wykreślenie zasięgów pozwala na określenie typu strefy pracy:
1) Optymalna- może być wyznaczona z zasięgu normalnego wspólnego dla obu rąk- czynności precyzyjne
2) Dopuszczalna- określona przez zasięg maksymalny, określony dla obu rąk- czynności mniej precyzyjne
3) Dopuszczalna- dla prac wykonywanych przez każdą rękę z osobna- ruchy pomocnicze
4) Możliwa- lecz nie zalecana, wyznaczona przez zasięg maksymalny dla każdej ręki oddzielnie- ruchy pomocnicze o małej częstości występowania

---