Udział cyklicznych nukleotydów w działaniu hormonów
Adela Rynasiewicz
Agata Kożuchowicz
Makrokierunek Bioinzynieria produkcji żywności gr 2
Hormony - wytwarzane przez organizm,
niezbędne dla procesów przemiany materii ,
zadaniem jest koordynowanie procesów chemicznych zachodzących w komórkach, występują w organizmie w bardzo małym stężeniu.
Nukleotydy cykliczne - związki pośredniczące pomiędzy hormonami i niektórymi prostaglandynami a enzymami w przemianie materii. Najważniejszą rolę pełnią tu mononulkeotydy cykliczne tj. cAMP i cGMP.
Adenozyno-3'5'-monofosforan (cAMP) powstaje z ATP pod wpływem enzymu adenylocyklazy (AC) w obecności jonów Mg.
Guanozyno-3'5'-monofosforan (cGMP) powstaje z GTP pod wpływem enzymu
Guanylocyklazy (GC)
Hydroliza cAMP i cGMP zachodzi przy udzile enzymu fosfodiesterazy.
Oba związki są wtórnymi (drugimi) przekaźnikami informacji pomiędzy błoną plazmatyczna komórek - związaną z hormonem, a wewnątrzkomórkowymi procesami metabolicznymi.
Pierwszym przekaźnikiem jest hormon łączący się z receptorem błony plazmatycznej.
Hormonalna regulacja procesów komórkowych pośredniczonych kinazami białek zależnymi od cAMP, cGMP (·) Powstały w wyniku działania cyklazy adylanowanej wiąże się z podjednostką regulatorową (R) cAMP -zależnej kinazy białek. Wynikiem tej reakcji jest uwolnianie i aktywacja podjednostki katalitycznej (C) .
Układ cyklazy adenylanowej
Sygnał indukowany przez kompleks hormon-receptor przekazywany jest za pośrednictwem kompleksu białka regulatorowego Gs (pobudzającego) lub Gi (hamującego),na układ cyklazy adenylanowej (C) , przez co dochodzi do stymulacji (s) lub hamowania (i) produkcji cAMP z ATP.
Podsumowanie
Funkcja cAMP
Informatorem wewnątrz komórkowym
Pobudza degradację zapasowych substratów energetycznych
Wzmaga wydzielanie HCl w żołądku
Powoduje dyspersję melaniny
Zmniejsza agregację płytek krwi
Aktywuje kinazy białkowe
Reguluje aktywność enzymów
Reguluje rozpad i syntezę glikogenu
W komórkach eukariotycznych reguluje syntezę białka na etapach transkrypcji
Zwiększa przepuszczalność błon komórkowych
Uwalnia insulinę i hormony przysadki
Funkcje cGMP
Jest wtórnym przekaźnikiem
Rozszerza naczynia krwionośne
Aktywuje kinazę i fosforyzację białek
Pośredniczy w kontrolowaniu przez ACH ( acetylocholina) czynności hormonu wzrostu
Pośredniczy w skurczu mięśnia sercowego
Odgrywa rolę w metabolizmie tkanki płuc
Wzmaga wydzielanie HCl w żołądku