karta narodów zjednoczonych i ststut MTS, Testy

Karta Narodów Zjednoczonych

Uwagi Wstępne
Preambuła
Rozdział I - Cele i Zasady
Rozdział II - Członkowie
Rozdział III - Organy
Rozdział IV - Zgromadzenie Ogólne
Rozdział V - Rada Bezpieczeństwa
Rozdział VI - Pokojowe Rozstrzyganie Sporów
Rozdział VII - Akcja w Razie Zagrożenia Pokoju, Naruszenia Pokoju i Aktów Agresji
Rozdział VIII - Układy Regionalne
Rozdział IX - Międzynarodowa Współpraca Gospodarcza i Społeczna
Rozdział X - Rada Gospodarcza i Społeczna
Rozdział XI - Deklaracja w Sprawie Obszarów Niesamodzielnych
Rozdział XII - Międzynarodowy System Powierniczy
Rozdział XIII - Rada Powiernicza
Rozdział XIV - Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości
Rozdział XV - Sekretariat
Rozdział XVI - Postanowienia Różne
Rozdział XVII - Postanowienia Przejściowe w Sprawie Bezpieczeństwa
Rozdział XVIII - Poprawki
Rozdział XIX - Ratyfikacja i Podpisanie

UWAGI WSTĘPNE

Karta Narodów Zjednoczonych została podpisana w San Francisco 26 czerwca 1945 roku, na zakończenie Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Organizacji Międzynarodowej i weszła w życie 24 pażdziernika 1945 roku. Statut Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości stanowi integralną część Karty.

Poprawki do artykułów 23, 27 i 61 Karty zostały przyjęte przez Zgromadzenie Ogólne 17 grudnia 1963 roku i weszły w życie 31 sierpnia 1965 roku. Poprawka do artykułu 109, przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne 20 grudnia 1965 roku, weszła w życie 12 czerwca 1968 roku.

Poprawka do artykułu 23 rozszerza skład Rady Bezpieczeństwa z jedenastu do piętnastu członków. Poprawiony artykuł 27 stanowi, że decyzje Rady Bezpieczeństwa w sprawach proceduralnych zapadają większością głosów dziewięciu członków (poprzednio siedmiu), a we wszystkich innych sprawach większością głosów dziewięciu członków (poprzednio siedmiu), włączając w to głosy pięciu stałych członków Rady Bezpieczeństwa.

Poprawka do artykułu 61 rozszerza skład Rady Gospodarczej i Społecznej z osiemnastu do dwudziestu siedmiu członków.

Poprawka do artykułu 109, która odnosi się do ustępu 1-ego artykułu, stanowi, że Ogólna Konferencja członków Organizacji w celu rewizji Karty może się odbyć w miejscu i czasie ustalonym większością dwóch trzecich członków Zgromadzenia Ogólnego oraz którychkolwiek dziewięciu członków (poprzednio siedmiu) Rady Bezpieczeństwa. Ustęp 3 artykułu 109, który przewiduje rozpatrzenie sprawy ewentualnej konferencji rewizyjnej podczas dziesiątej zwyczajnej sesji Zgromadzenia Ogólnego, został utrzymany w swej pierwotnej formie w części dotyczącej "którychkolwiek siedmiu członków Rady Bezpieczeństwa", ponieważ ten ustęp był podstawą działań Zgromadzenia Ogólnego na jego dziesiątej zwyczajnej sesji w 1955 roku oraz działań Rady Bezpieczeństwa.

PREAMBUŁA

MY, LUDY NARODÓW ZJEDNOCZONYCH, ZDECYDOWANE

uchronić przyszłe pokolenia od klęski wojny, która dwukrotnie za naszego życia wyrządziła ludzkości niewypowiedziane cierpienia, przywrócić wiarę w podstawowe prawa człowieka, godność i wartość jednostki, równość praw mężczyzn i kobiet oraz narodów wielkich i małych, stworzyć warunki, umożliwiające utrzymanie sprawiedliwości i poszanowanie zobowiązań wynikających z umów międzynarodowych i innych źródeł prawa międzynarodowego, popierać postęp społeczny i poprawę warunków życia w większej wolności,

I W TYM CELU

postępować tolerancyjnie i żyć ze sobą w pokoju jak dobrzy sąsiedzi, zjednoczyć swe siły dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, zapewnić przez przyjęcie zasad i ustalenie metod, aby siła zbrojna używana była wyłącznie we wspólnym interesie, korzystać z organizacji międzynarodowych w celu popierania gospodarczego i społecznego postępu wszystkich narodów,

POSTANOWILIŚMY ZJEDNOCZYĆ NASZE WYSIŁKI DLA WYPEŁNIENIA TYCH ZADAŃ.

Zgodnie z tym rządy nasze, przez zgromadzonych w mieście San Francisco przedstawicieli, którzy okazali swoje pełnomocnictwa, uznane za dobre i sporządzone w należytej formie, zgodziły się przyjąć niniejszą Kartę Narodów Zjednoczonych i niniejszym tworzą organizację międzynarodową pod nazwą "Organizacja Narodów Zjednoczonych".

ROZDZIAŁ I - CELE I ZASADY

Artykuł 1

Cele Organizacji Narodów Zjednoczonych są następujące:

Utrzymać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo, stosując w tym celu skuteczne środki zbiorowe dla zapobiegania zagrożeniom pokoju i ich usuwania, tłumienia wszelkich aktów agresji i innych naruszeń pokoju, łagodzić lub załatwiać pokojowymi sposobami, zgodnie z zasadami sprawiedliwości i prawa międzynarodowego, spory albo sytuacje międzynarodowe, które mogą prowadzić do naruszenia pokoju.
Rozwijać pomiędzy narodami przyjazne stosunki oparte na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów oraz stosować inne odpowiednie środki dla umocnienia powszechnego pokoju.
Rozwiązywać w drodze współpracy międzynarodowej problemy międzynarodowe o charakterze gospodarczym, społecznym, kulturalnym lub humanitarnym, jak również popierać prawa człowieka i zachęcać do poszanowania tych praw i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na różnice rasy, płci, języka lub wyznania.
Stanowić ośrodek uzgadniania działalności narodów, zmierzającej do osiągnięcia tych wspólnych celów.

Artykuł 2

Dla osiągnięcia celów ustalonych w artykule 1, Organizacja i jej członkowie postępować będą według następujących zasad:

Organizacja opiera się na zasadzie suwerennej równości wszystkich jej członków.
W celu zapewnienia wszystkim członkom praw i korzyści, wynikających z przynależności do Organizacji, wszyscy oni wykonywać będą w dobrej wierze zobowiązania przyjęte zgodnie z niniejszą Kartą.
Wszyscy członkowie załatwiać będą swe spory międzynarodowe środkami pokojowymi w taki sposób, aby nie dopuścić do zagrożenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz sprawiedliwości.
Wszyscy członkowie powstrzymają się w swych stosunkach międzynarodowych od groźby użycia siły lub użycia jej przeciwko integralności terytorialnej lub niezawisłości politycznej któregokolwiek państwa bądź w jakikolwiek inny sposób niezgodny z celami Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Wszyscy członkowie Organizacji okażą jej wszelką pomoc w każdej akcji podjętej zgodnie z niniejszą Kartą i powstrzymają się od udzielenia pomocy jakiemukolwiek państwu, przeciwko któremu Organizacja zastosowała środki zapobiegawcze lub środki przymusu.
Organizacja zapewni, by państwa, które nie są jej członkami, postępowały zgodnie z niniejszymi zasadami w stopniu koniecznym dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Żadne postanowienie niniejszej Karty nie upoważnia Narodów Zjednoczonych do ingerencji w sprawy, które z istoty swej należą do kompetencji wewnętrznej któregokolwiek państwa i nie zobowiązuje członków, aby przekazywali takie sprawy do załatwienia w trybie przewidzianym niniejszą Kartą. Jednakże zasada ta nie będzie stała na przeszkodzie zastosowaniu środków przymusu przewidzianych w rozdziale VII.

ROZDZIAŁ II - CZŁONKOWIE

Artykuł 3

Pierwotnymi członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych są państwa, które wziąwszy udział w Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Organizacji Międzynarodowej w San Francisco bądź podpisawszy uprzednio Deklarację Narodów Zjednoczonych z 1 stycznia 1942 r, podpisały i ratyfikowały niniejszą Kartę zgodnie z artykułem 110.

Artykuł 4

W poczet członków Organizacji Narodów Zjednoczonych może być przyjęte każde inne państwo miłujące pokój, które przyjmie zobowiązania zawarte w niniejszej Karcie i, zdaniem Organizacji, zdolne jest i pragnie zobowiązania te wykonywać.
Przyjęcie każdego takiego państwa do Organizacji Narodów Zjednoczonych następuje w drodze decyzji Zgromadzenia Ogólnego, powziętej na zalecenie Rady Bezpieczeństwa.

Artykuł 5

Zgromadzenie Ogólne może, na zalecenie Rady Bezpieczeństwa, zawiesić w korzystaniu z praw i przywilejów członka Organizacji, przeciwko któremu Rada Bezpieczeństwa zastosowała środki zapobiegawcze lub środki przymusu. Rada Bezpieczeństwa może przywrócić korzystanie z tych praw i przywilejów.

Artykuł 6

Zgromadzenie Ogólne może, na zalecenie Rady Bezpieczeństwa, wykluczyć z Organizacji Narodów Zjednoczonych członka, który uporczywie łamie zasady niniejszej Karty.

ROZDZIAŁ III - ORGANY

Artykuł 7

Jako główne organy Organizacji Narodów Zjednoczonych tworzy się: Zgromadzenie Ogólne, Radę Bezpieczeństwa, Radę Gospodarczą i Społeczną, Radę Powierniczą, Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości oraz Sekretariat.
Można tworzyć zgodnie z niniejszą Kartą organy pomocnicze, jakie okażą się konieczne.

Artykuł 8

Wszelkie stanowiska w głównych i pomocniczych organach Organizacji Narodów Zjednoczonych dostępne będą dla mężczyzn i kobiet bez ograniczeń na równych warunkach.

ROZDZIAŁ IV - ZGROMADZENIE OGÓLNE

Skład

Artykuł 9

Zgromadzenie Ogólne składa się ze wszystkich członków Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Każdy członek może mieć nie więcej niż pięciu przedstawicieli w Zgromadzeniu Ogólnym.

Funkcje i kompetencje

Artykuł 10

Zgromadzenie Ogólne może omawiać wszelkie zagadnienia lub sprawy, wchodzące w zakres niniejszej Karty, albo dotyczące kompetencji i funkcji któregokolwiek organu przewidzianego w niniejszej Karcie, jak również może ono, z zastrzeżeniem postanowień artykułu 12, udzielać w tych wszystkich zagadnieniach i sprawach zaleceń członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych albo Radzie Bezpieczeństwa, albo też członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych i Radzie Bezpieczeństwa.

Artykuł 11

Zgromadzenie Ogólne może rozważać ogólne zasady współdziałania dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, łącznie z zasadami dotyczącymi rozbrojenia i regulacji zbrojeń, oraz udzielać w związku z tymi zasadami zaleceń członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych, albo Radzie Bezpieczeństwa, albo też członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych i Radzie Bezpieczeństwa.
Zgromadzenie Ogólne może omawiać każdą sprawę dotyczącą utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa wniesioną przez członka Organizacji, albo przez Radę Bezpieczeństwa, albo też, zgodnie z ustępem 2 artykułu 35, przez państwo nie będące członkiem Organizacji; może ono, z zastrzeżeniem przewidzianym w artykule 12, udzielać w tych sprawach zaleceń zainteresowanemu państwu lub państwom albo Radzie Bezpieczeństwa, albo państwu lub państwom i Radzie Bezpieczeństwa. Każda tego rodzaju sprawę, w związku z którą konieczne jest przeprowadzenie akcji, Zgromadzenie Ogólne przekaże Radzie Bezpieczeństwa przed jej omówieniem lub po omówieniu.
Zgromadzenie Ogólne może zwrócić uwagę Rady Bezpieczeństwa na sytuacje mogące zagrażać międzynarodowemu pokojowi i bezpieczeństwu.
Wyszczególnione w niniejszym artykule kompetencje Zgromadzenia Ogólnego nie ograniczają ogólnego zakresu artykułu 10.

Artykuł 12

Gdy Rada Bezpieczeństwa wykonuje w związku z jakimkolwiek sporem lub sytuacją funkcje powierzone jej przez niniejszą Kartę, Zgromadzenie Ogólne nie może w związku z takim sporem lub sytuacją udzielać żadnych zaleceń, chyba że Rada Bezpieczeństwa zwróci się o to.
Sekretarz Generalny za zgodą Rady Bezpieczeństwa zawiadamia Zgromadzenie Ogólne na każdej jego sesji o wszystkich sprawach dotyczących utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, którymi zajmuje się Rada Bezpieczeństwa; gdy tylko Rada Bezpieczeństwa przestanie się zajmować taką sprawą, Sekretarz Generalny zawiadomi o tym niezwłocznie Zgromadzenie Ogólne, a w przerwach między jego sesjami członków Organizacji.

Artykuł 13

Zgromadzenie Ogólne inicjuje badania i udziela zaleceń w celu:

rozwijania współpracy międzynarodowej w dziedzinie politycznej i popierania postępowego rozwoju prawa międzynarodowego i jego kodyfikacji,
rozwijania współdziałania międzynarodowego w dziedzinie gospodarczej, społecznej, kulturalnej, oświaty i ochrony zdrowia oraz ułatwiania, by wszyscy bez różnicy rasy, płci, języka lub wyznania korzystali z praw człowieka i podstawowych wolności.

Dalsze obowiązki, funkcje i kompetencje Zgromadzenia Ogólnego w sprawach wymienionych powyżej w punkcie 1b, określone są w rozdziałach IX i X.

Artykuł 14

Z zachowaniem postanowień artykułu 12, Zgromadzenie Ogólne może zalecać sposoby pokojowego załatwiania wszelkich sytuacji, bez względu na źródło ich powstania, które, zdaniem Zgromadzenia, mogą zaszkodzić dobru powszechnemu lub przyjaznym stosunkom między narodami, włączając w to sytuacje, które wynikają z naruszenia postanowień niniejszej Karty, określających cele i zasady Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 15

Zgromadzenie Ogólne otrzymuje i bada roczne i specjalne sprawozdania Rady Bezpieczeństwa; sprawozdania te powinny zawierać zestawienie środków, jakie Rada Bezpieczeństwa postanowiła zastosować lub zastosowała w celu utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.
Zgromadzenie Ogólne otrzymuje i bada sprawozdania innych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 16

W zakresie międzynarodowego systemu powierniczego Zgromadzenie Ogólne pełni funkcje, powierzone mu w rozdziałach XII i XIII; między innymi zatwierdza ono układy powiernicze dla obszarów nie uznanych za strategiczne.

Artykuł 17

Zgromadzenie Ogólne rozpatruje i zatwierdza budżet Organizacji.
Członkowie Organizacji pokrywają jej wydatki w stosunku ustalonym przez Zgromadzenie Ogólne.
Zgromadzenie Ogólne rozpatruje i zatwierdza wszelkie umowy finansowe i budżetowe z organizacjami wyspecjalizowanymi, o których mowa w artykule 57 oraz rozpatruje budżety administracyjne tych organizacji w celu udzielania im zaleceń.

Głosowanie

Artykuł 18

Każdy członek Zgromadzenia Ogólnego posiada jeden głos.
Uchwały Zgromadzenia Ogólnego w ważnych sprawach zapadają większością dwóch trzecich głosów członków obecnych i głosujących. Do takich spraw należą: zalecenia dotyczące utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, wybór niestałych członków Rady Bezpieczeństwa, wybór członków Rady Gospodarczej i Społecznej, wybór członków Rady Powierniczej w myśl ustępu 1c artykułu 86 przyjęcie nowych członków do Organizacji, zawieszenie w korzystaniu z praw i przywilejów członkowskich, wykluczenie członków z Organizacji, sprawy dotyczące funkcjonowania systemu powiernictwa i sprawy budżetowe.
Uchwały w innych sprawach, włączając w to ustalenie dodatkowych kategorii spraw wymagających rozstrzygnięcia większością dwóch trzecich głosów, zapadają zwykłą większością głosów członków obecnych i głosujących.

Artykuł 19

Członek Organizacji Narodów Zjednoczonych zalegający z opłatą składek na rzecz Organizacji nie ma prawa głosowania na Zgromadzeniu Ogólnym, jeżeli zaległość jest równa lub wyższa od sumy składek należnych od niego za ostatnie pełne dwa lata. Zgromadzenie Ogólne może zezwolić takiemu członkowi na udział w głosowaniu jeżeli uzna, że należność wynikła z okoliczności od niego niezależnych.

Procedura

Artykuł 20

Zgromadzenie Ogólne odbywa doroczne sesje zwyczajne, a sesje nadzwyczajne - o ile okoliczności tego wymagają. Sekretarz Generalny zwołuje sesje nadzwyczajne na żądanie Rady Bezpieczeństwa lub na żądanie większości członków Organizacji.

Artykuł 21

Zgromadzenie Ogólne ustala swój regulamin i wybiera Przewodniczącego na każdą sesję.

Artykuł 22

Zgromadzenie Ogólne może tworzyć organy pomocnicze, jakie uzna za konieczne do pełnienia swych funkcji.

ROZDZIAŁ V - RADA BEZPIECZEŃSTWA

Skład

Artykuł 23

Rada Bezpieczeństwa składa się z piętnastu członków Organizacji Narodów Zjednoczonych. Republika Chińska, Francja, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii oraz Stany Zjednoczone Ameryki są stałymi członkami Rady Bezpieczeństwa. Zgromadzenie Ogólne wybiera dziesięciu innych członków Organizacji jako niestałych członków Rady Bezpieczeństwa mając specjalnie na uwadze przede wszystkim wkład poszczególnych członków do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, realizacji innych celów Organizacji oraz sprawiedliwy podział geograficzny.
Niestałych członków Rady Bezpieczeństwa wybiera się na okres dwóch lat. Przy pierwszym wyborze niestałych członków, po zwiększeniu liczby członków Rady Bezpieczeństwa z jedenastu do piętnastu, dwóch spośród czterech dodatkowych członków będzie wybranych na okres jednego roku. Członek ustępujący nie może być ponownie wybrany na następujące bezpośrednio dwulecie.
Każdy członek Rady Bezpieczeństwa ma w niej jednego przedstawiciela.

Funkcje i kompetencje

Artykuł 24

W celu zapewnienia szybkiego i skutecznego działania Organizacji członkowie nakładają na Radę Bezpieczeństwa główną odpowiedzialność za utrzymanie międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa oraz uznają, że przy wykonywaniu swych obowiązków wynikających z tej odpowiedzialności Rada Bezpieczeństwa działa we wspólnym ich imieniu.
Przy wykonywaniu tych obowiązków Rada Bezpieczeństwa kieruje się celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych. Szczególne uprawnienia udzielone Radzie dla wykonywania tych obowiązków wymienione są w rozdziałach VI, VII, VIII i XII.
Rada Bezpieczeństwa składa Zgromadzeniu Ogólnemu do rozważenia sprawozdania roczne, a w razie potrzeby również sprawozdania specjalne.

Artykuł 25

Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych zgadzają się przyjmować i wykonywać decyzje Rady Bezpieczeństwa zgodnie z niniejszą Kartą.

Artykuł 26

W celu przyczynienia się do ustalenia i utrzymywania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa z jak najmniejszym zużyciem światowych zasobów ludzkich i gospodarczych na zbrojenia, Rada Bezpieczeństwa ponosi odpowiedzialność za opracowywanie, przy pomocy przewidzianego w artykule 47 Wojskowego Komitetu Sztabowego, planów ustanowienia systemu regulowania zbrojeń, które będą przedłożone wszystkim członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Głosowanie

Artykuł 27

Każdy członek Rady Bezpieczeństwa posiada jeden głos.
Decyzje Rady Bezpieczeństwa w sprawach proceduralnych zapadają większością głosów dziewięciu członków.
Decyzje Rady Bezpieczeństwa we wszystkich innych sprawach zapadają większością głosów dziewięciu członków, włączając w to głosy wszystkich stałych członków, z tym jednak, że przy podejmowaniu decyzji przewidzianych w rozdziale VI oraz w ustępie 3 artykułu 52 strona w sporze wstrzymuje się od głosowania.

Procedura

Artykuł 28

Rada Bezpieczeństwa ma być tak zorganizowana, by mogła pełnić swe funkcje bez przerwy. W tym celu każdy członek Rady Bezpieczeństwa będzie stale reprezentowany w siedzibie Organizacji.
Rada Bezpieczeństwa odbywa okresowe posiedzenia, na których każdy jej członek może być, stosownie do życzenia, reprezentowany przez członka swojego rządu lub innego specjalnie wyznaczonego przedstawiciela. Rada Bezpieczeństwa może odbywać posiedzenia poza siedzibą Organizacji, jeżeli uzna, że ułatwi jej to pracę.

Artykuł 29

Rada Bezpieczeństwa może tworzyć organy pomocnicze, jakie uzna za konieczne do pełnienia swych funkcji.

Artykuł 30

Rada Bezpieczeństwa ustala swój regulamin, który określa również sposób wyboru Przewodniczącego.

Artykuł 31

Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych nie będący członkiem Rady Bezpieczeństwa może bez prawa głosowania brać udział w omawianiu każdej sprawy przedłożonej Radzie Bezpieczeństwa jeżeli Rada uzna, że sprawa ta dotyczy szczególnie jego interesów.

Artykuł 32

Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych nie będący członkiem Rady Bezpieczeństwa albo każde państwo nie będące członkiem Organizacji, jeżeli jest stroną w sporze rozpatrywanym przez Radę Bezpieczeństwa, zostanie zaproszone do uczestniczenia bez prawa głosowania w omawianiu tego sporu. Rada Bezpieczeństwa określi warunki jakie uzna za słuszne, uczestnictwa państwa nie będącego członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych.

ROZDZIAŁ VI - POKOJOWE ROZSTRZYGANIE SPORÓW

Artykuł 33

Strony w sporze, którego dalsze trwanie może zagrażać utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, będą przede wszystkim dążyć jego załatwienia w drodze rokowań, badań, pośrednictwa, koncyliacji, rozjemstwa, rozstrzygnięcia sądowego, odwołania się do organów lub układów regionalnych, albo w drodze innych środków pokojowych według własnego wyboru.
Rada Bezpieczeństwa, o ile uzna to za konieczne wezwie strony do uregulowania sporu takimi środkami.

Artykuł 34

Rada Bezpieczeństwa może badać każdy spór lub każdą sytuację, która może doprowadzić do nieporozumień międzynarodowych lub wywołać spór, w celu ustalenia, czy dalsze trwanie sporu lub sytuacji zagraża utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Artykuł 35

Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych może zwrócić uwagę Rady Bezpieczeństwa lub Zgromadzenia Ogólnego na wszelkie spory lub sytuacje wymienione w artykule 34.
Państwo, które nie jest członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych, może zwrócić uwagę Rady Bezpieczeństwa lub Zgromadzenia Ogólnego na spór, w którym jest stroną, o ile w odniesieniu do tego sporu przyjmie uprzednio zobowiązania wynikające z postanowień niniejszej Karty o pokojowym rozstrzyganiu sporów.
Postępowanie przed Zgromadzeniem Ogólnym w sprawach, na które zwrócono jego uwagę w myśl niniejszego artykułu, podlega postanowieniom artykułów 11 i 12.

Artykuł 36

W każdej fazie sporu lub w sytuacji podobnego rodzaju o charakterze określonym w artykule 33 Rada Bezpieczeństwa może zalecić odpowiednią procedurę lub sposób załatwienia.
Rada Bezpieczeństwa weźmie pod uwagę procedurę już przyjętą przez strony dla rozstrzygnięcia tego sporu.
Przy udzielaniu zaleceń na podstawie niniejszego artykułu Rada Bezpieczeństwa uwzględnia również, że spory o charakterze prawnym strony powinny z reguły przekazywać do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości stosownie do postanowień jego Statutu.

Artykuł 37

Jeżeli strony uczestniczące w sporze, należącym do kategorii określonej w artykule 33, nie zdołały go załatwić za pomocą środków wymienionych w tym artykule, powinny one przekazać go Radzie Bezpieczeństwa.
Jeżeli Rada Bezpieczeństwa uzna, że dalsze trwanie sporu może rzeczywiście zagrozić utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, zdecyduje ona, czy należy zastosować środki, przewidziane w artykule 33, czy też zalecić takie warunki rozstrzygnięcia sporu, jakie Rada Bezpieczeństwa uzna za stosowne.

Artykuł 38

Niezależnie od postanowień artykułów 33-37, Rada Bezpieczeństwa może na żądanie wszystkich stron w sporze udzielić im zaleceń w celu pokojowego rozstrzygnięcia sporu.

ROZDZIAŁ VII - AKCJA W RAZIE ZAGROŻENIA POKOJU, NARUSZENIA POKOJU I AKTÓW AGRESJI

Artykuł 39

Rada Bezpieczeństwa stwierdza istnienie zagrożenia lub naruszenia pokoju, bądź aktu agresji, oraz udziela zaleceń lub decyduje, jakie środki należy zastosować w myśl artykułów 41 i 42 w celu utrzymania albo przywrócenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Artykuł 40

Aby zapobiec zaostrzeniu się sytuacji, Rada Bezpieczeństwa może, przed udzieleniem zaleceń lub wydaniem decyzji o zastosowaniu środków przewidzianych w artykule 39, wezwać zainteresowane strony, aby zastosowały się do zarządzeń tymczasowych, jakie Rada uzna za konieczne lub pożądane. Takie zarządzenia tymczasowe nie przesądzają praw, roszczeń lub położenia zainteresowanych stron. Rada Bezpieczeństwa wyciągnie odpowiednie wnioski z niezastosowania się do takich środków.

Artykuł 41

Rada Bezpieczeństwa może zadecydować, jakie środki, nie pociągające za sobą użycia siły zbrojnej, należy zastosować dla wykonania jej decyzji, oraz może zażądać od członków Organizacji Narodów Zjednoczonych zastosowania takich środków. środki te mogą obejmować całkowite lub częściowe zerwanie stosunków gospodarczych oraz komunikacji: kolejowej, morskiej, lotniczej, pocztowej, telegraficznej, radiowej i innej, jak również zerwanie stosunków dyplomatycznych.

Artykuł 42

Jeśli Rada Bezpieczeństwa uzna, że środki przewidziane w artykule 41 będą niedostateczne, lub się takimi okazały, może ona przeprowadzić siłami powietrznymi, morskimi lub lądowymi taką akcję, jaką uzna za konieczną dla utrzymania albo przywrócenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. Akcja ta może obejmować demonstrację, blokadę i inne operacje sił zbrojnych, powietrznych, morskich lub lądowych członków Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 43

Aby przyczynić się do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, wszyscy członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązują się postawić do dyspozycji Rady Bezpieczeństwa, na jej żądanie i stosownie do specjalnego układu lub specjalnych układów, konieczne dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa siły zbrojne, pomoc i ułatwienia, włączając w to prawo przemarszu.
Taki układ lub układy określą liczebność i rodzaj sił zbrojnych, stopień ich pogotowia i ogólne rozmieszczenie oraz rodzaj pomocy i ułatwień, jakich należy udzielić.
Rokowania o zawarcie układu lub układów zostaną podjęte możliwie najprędzej z inicjatywy Rady Bezpieczeństwa. Będą one zawarte między Radą Bezpieczeństwa a członkami Organizacji lub między Radą Bezpieczeństwa a grupami członków i będą podlegały ratyfikacji przez państwa - sygnatariuszy w trybie przewidzianym przez ich konstytucje.

Artykuł 44

Gdy Rada Bezpieczeństwa postanowiła użyć siły, to przed zażądaniem od członka nie reprezentowanego w Radzie dostarczenia sił zbrojnych w celu wykonania zobowiązań zaciągniętych przez niego na podstawie artykułu 43 zaprosi tego członka, jeżeli on będzie sobie tego życzyć, do wzięcia udziału w decyzjach Rady, dotyczących użycia kontyngentów jego sił zbrojnych.

Artykuł 45

W celu umożliwienia Organizacji Narodów Zjednoczonych podejmowania nie cierpiących zwłoki środków wojskowych członkowie Organizacji utrzymywać będą w stanie gotowości do natychmiastowego użycia kontyngenty swoich sił lotniczych przeznaczone do zastosowania zbiorowych międzynarodowych środków przymusu. Liczebność i stopień gotowości tych kontyngentów oraz plany ich wspólnej akcji określa Rada Bezpieczeństwa przy pomocy Wojskowego Komitetu Sztabowego w granicach przewidzianych w układzie lub układach specjalnych, wymienionych w artykule 43.

Artykuł 46

Rada Bezpieczeństwa przy pomocy Wojskowego Komitetu Sztabowego ustala plany użycia sił zbrojnych.

Artykuł 47

Tworzy się Wojskowy Komitet Sztabowy, którego zadaniem jest służyć Radzie Bezpieczeństwa radą i pomocą we wszystkich sprawach, dotyczących wojskowych potrzeb Rady w zakresie utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, użycia oddanych do jej rozporządzenia sił zbrojnych i dowodzenia nimi, regulowania zbrojeń i możliwego rozbrojenia.
Wojskowy Komitet Sztabowy składa się z szefów sztabów stałych członków Rady Bezpieczeństwa albo ich przedstawicieli. Członkowie Narodów Zjednoczonych, którzy nie mają stałych przedstawicieli w Komitecie, zapraszani są do udziału w jego pracach, o ile udział danego członka jest potrzebny do skutecznego wykonania przez Komitet jego zadań.
Wojskowy Komitet Sztabowy, podlegając Radzie Bezpieczeństwa, odpowiada za strategiczne kierownictwo wszelkimi siłami zbrojnymi, oddanymi do dyspozycji Rady Bezpieczeństwa. Zagadnienia dotyczące dowodzenia tymi siłami zostaną unormowane w terminie późniejszym.
Wojskowy Komitet Sztabowy może z upoważnienia Rady Bezpieczeństwa tworzyć podkomitety regionalne po porozumieniu się z odpowiednimi organizacjami regionalnymi.

Artykuł 48

Akcję, konieczną dla wykonania decyzji Rady Bezpieczeństwa w celu utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, podejmują wszyscy lub niektórzy członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych, według uznania Rady.
Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych wykonują takie decyzje bezpośrednio oraz przez swą działalność w odpowiednich organizacjach międzynarodowych, których są członkami.

Artykuł 49

Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych jednoczą się w celu okazywania sobie wzajemnej pomocy w stosowaniu środków, uchwalonych przez Radę Bezpieczeństwa.

Artykuł 50

Jeżeli Rada Bezpieczeństwa podejmie w stosunku do jakiegokolwiek państwa środki zapobiegawcze lub środki przymusu, każde inne państwo, które z powodu stosowania tych środków znalazło się w obliczu szczególnych trudności gospodarczych, bez względu na to, czy jest, czy nie jest członkiem Organizacji, może zwrócić się do Rady Bezpieczeństwa o radę co do rozwiązania tych trudności.

Artykuł 51

Żadne postanowienie niniejszej Karty nie narusza naturalnego prawa każdego członka Organizacji Narodów Zjednoczonych, przeciwko któremu dokonano zbrojnej napaści, do indywidualnej lub zbiorowej samoobrony, zanim Rada Bezpieczeństwa zastosuje środki, konieczne dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. środki podjęte przez członków w wykonaniu tego prawa do samoobrony powinny być natychmiast podane do wiadomości Radzie Bezpieczeństwa i w niczym nie powinny naruszać wynikającej z niniejszej Karty kompetencji i odpowiedzialności Rady do podjęcia w każdym czasie akcji, jaką uzna ona za konieczną dla utrzymania albo przywrócenia międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

ROZDZIAŁ VIII - UKŁADY REGIONALNE

Artykuł 52

Żadne postanowienie niniejszej Karty nie wyłącza istnienia układów lub organizacji regionalnych dla załatwiania spraw dotyczących utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, które nadają się do akcji o charakterze regionalnym pod warunkiem, że takie układy lub organizacje oraz ich działalność zgodne są z celami i zasadami Organizacji Narodów Zjednoczonych.
Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych, którzy zawierają takie układy lub tworzą takie organizacje, dołożą wszelkich starań w celu pokojowego rozstrzygania sporów o charakterze lokalnym na podstawie tych układów lub przy pomocy tych organizacji, zanim przedstawią takie spory Radzie Bezpieczeństwa.
Rada Bezpieczeństwa będzie popierała rozwój instytucji pokojowego rozstrzygania sporów lokalnych na podstawie układów regionalnych lub przy pomocy organizacji regionalnych bądź z inicjatywy państw zainteresowanych, bądź na skutek przekazania sprawy przez Radę Bezpieczeństwa.
Postanowienia niniejszego artykułu w niczym nie przeszkadzają stosowaniu artykułów 34 i 35.

Artykuł 53

Rada Bezpieczeństwa posługiwać się będzie układami lub organizacjami regionalnymi w odpowiednich przypadkach w celu stosowania środków przymusu pod jej kierownictwem. Jednakże żadne środki przymusu nie będą stosowane na podstawie układów regionalnych lub przez organizacje regionalne bez upoważnienia Rady Bezpieczeństwa, z wyjątkiem środków, stosowanych przeciw jakiemukolwiek państwu nieprzyjacielskiemu w rozumieniu punktu 2 niniejszego artykułu i przewidzianych w wykonaniu artykułu 107 lub w układach regionalnych, a skierowanych przeciwko powrotowi takiego państwa do polityki agresji, dopóki Organizacja nie będzie mogła na żądanie zainteresowanych rządów przyjąć odpowiedzialności za niedopuszczenie do dalszej agresji ze strony takiego państwa.
Określenie "państwo nieprzyjacielskie" w rozumieniu ustępu 1 niniejszego artykułu stosuje się do każdego państwa, które podczas drugiej wojny światowej było nieprzyjacielem któregokolwiek sygnatariusza niniejszej Karty.

Artykuł 54

Rada Bezpieczeństwa będzie stale i dokładnie informowana o wszelkich działaniach podjętych lub zamierzonych na podstawie układów regionalnych lub przez organizacje regionalne dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

ROZDZIAŁ IX - MIĘDZYNARODOWA WSPÓŁPRACA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA

Artykuł 55

W celu stworzenia warunków stabilizacji i dobrobytu, koniecznych dla utrzymania między narodami pokojowych i przyjaznych stosunków, opartych na poszanowaniu zasady równouprawnienia i samostanowienia narodów, Organizacja Narodów Zjednoczonych popiera:

podnoszenie stopy życiowej, pełne zatrudnienie oraz warunki postępu i rozwoju gospodarczego i społecznego;
rozwiązywanie międzynarodowych zagadnień gospodarczych, społecznych, zdrowia publicznego i pokrewnych, jak również międzynarodową współpracę na polu kulturalnym i wychowawczym;
powszechne poszanowanie i przestrzeganie praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na rasę, płeć, język lub wyznanie.

Artykuł 56

Wszyscy członkowie zobowiązują się współpracować z Organizacją indywidualnie i zbiorowo nad osiągnięciem celów, wskazanych w artykule 55.

Artykuł 57

Różnego rodzaju organizacje wyspecjalizowane, utworzone na podstawie porozumień zawartych między rządami i posiadające z mocy swych statutów rozległe kompetencje międzynarodowe w dziedzinach gospodarczej, społecznej, kulturalnej, wychowawczej, zdrowia publicznego i innych dziedzinach pokrewnych, będą związane z Organizacją Narodów Zjednoczonych stosownie do postanowień artykułu 63.
Organizacje związane w ten sposób z Organizacją Narodów Zjednoczonych będą w dalszych postanowieniach niniejszej Karty nazywane "organizacjami wyspecjalizowanymi ".

Artykuł 58

Organizacja będzie udzielała zaleceń w celu skoordynowania polityki i działalności organizacji wyspecjalizowanych.

Artykuł 59

W razie potrzeby Organizacja spowoduje podjęcie rokowań między państwami zainteresowanymi w sprawie utworzenia nowych organizacji wyspecjalizowanych, koniecznych dla osiągnięcia celów wskazanych w artykule 55.

Artykuł 60

Za wykonanie funkcji Organizacji Narodów Zjednoczonych przewidzianych w rozdziale niniejszym odpowiada Zgromadzenie Ogólne I pod jego kierownictwem Rada Gospodarcza i Społeczna, która posiada w tym celu kompetencje, przysługujące jej na podstawie rozdziału X.

ROZDZIAŁ X - RADA GOSPODARCZA I SPOŁECZNA

Skład

Artykuł 61

Rada Gospodarcza i Społeczna składa się z dwudziestu siedmiu członków Organizacji Narodów Zjednoczonych, wybranych przez Zgromadzenie Ogólne.
Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3, wybiera się corocznie dziewięciu członków Rady Gospodarczej i Społecznej na okres trzech lat. Członek ustępujący może być bezpośrednio wybrany ponownie.
Przy pierwszym wyborze, po zwiększeniu liczby członków Rady Gospodarczej i Społecznej z osiemnastu do dwudziestu siedmiu, obok członków wybranych na miejsce sześciu członków, których kadencja w Radzie upłynie w końcu tego roku, zostanie wybranych dodatkowo dziewięciu członków. Okres urzędowania trzech spośród tych dziewięciu dodatkowo wybranych członków upłynie z końcem jednego roku, trzech zaś innych członków z upływem dwóch lat, w trybie ustalonym przez Zgromadzenie Ogólne.
Każdy członek Rady Gospodarczej i Społecznej ma w niej jednego przedstawiciela.

Funkcje i kompetencje

Artykuł 62

Rada Gospodarcza i Społeczna może badać międzynarodowe zagadnienia gospodarcze, społeczne, kulturalne, wychowawcze, zdrowia publicznego i pokrewne, opracowywać sprawozdania w tym zakresie, inicjować takie badania i sprawozdania oraz udzielać we wszelkich tego rodzaju sprawach zaleceń Zgromadzeniu Ogólnemu, członkom Organizacji i zainteresowanym organizacjom wyspecjalizowanym.
Może ona również udzielać zaleceń w celu zapewnienia poszanowania i przestrzegania praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich.
W sprawach należących do swojej właściwości może ona przygotowywać projekty konwencji w celu przedłożenia ich Zgromadzeniu Ogólnemu.
W sprawach należących do swojej właściwości może ona zwoływać konferencje międzynarodowe zgodnie z zasadami ustalonymi przez Organizację Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 63

Rada Gospodarcza i Społeczna może zawierać z organizacjami, wymienionymi w artykule 57, porozumienia określające warunki, na jakich odnośna organizacja ma być związana z Organizacją Narodów Zjednoczonych. Takie porozumienia podlegają zatwierdzeniu przez Zgromadzenie Ogólne.
Może ona uzgadniać działalność organizacji wyspecjalizowanych w drodze porozumiewania się z nimi i udzielania im zaleceń, jak również w drodze udzielania zaleceń Zgromadzeniu Ogólnemu i członkom Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 64

Rada Gospodarcza i Społeczna może poczynić odpowiednie kroki w celu stałego otrzymywania sprawozdań od organizacji wyspecjalizowanych. W sprawach, należących do swojej właściwości, może ona porozumieć się z członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych i organizacjami wyspecjalizowanymi co do otrzymywania sprawozdań o czynnościach podjętych w wykonaniu jej zaleceń, jak również zaleceń Zgromadzenia Ogólnego.
Swoje uwagi o tych sprawozdaniach może ona podawać do wiadomości Zgromadzeniu Ogólnemu.

Artykuł 65

Rada Gospodarcza i Społeczna może udzielać Radzie Bezpieczeństwa informacji, a na żądanie Rady Bezpieczeństwa służy jej pomocą.

Artykuł 66

Rada Gospodarcza i Społeczna pełni wszelkie funkcje należące do jej właściwości w związku z wykonaniem zaleceń Zgromadzenia Ogólnego.
Może ona za zgodą Zgromadzenia Ogólnego wykonywać prace, o które zwrócą się do niej członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych lub organizacje wyspecjalizowane.
Pełni ona inne funkcje, wymienione w innych częściach niniejszej Karty lub zlecone jej przez Zgromadzenie Ogólne.

Głosowanie

Artykuł 67

Każdy członek Rady Gospodarczej i Społecznej posiada jeden głos.
Uchwały Rady Gospodarczej i Społecznej zapadają większością głosów członków obecnych i głosujących.

Procedura

Artykuł 68

Rada Gospodarcza i Społeczna wyłoni komisje do spraw gospodarczych, społecznych, popierania praw człowieka i inne, konieczne dla wykonywania jej funkcji.

Artykuł 69

Rada Gospodarcza i Społeczna zaprasza członka Organizacji Narodów Zjednoczonych, którego dana sprawa szczególnie dotyczy, do udziału w obradach nad tą sprawą bez prawa głosowania.

Artykuł 70

Rada Gospodarcza i Społeczna może wydać dyspozycje w sprawie udziału przedstawicieli organizacji wyspecjalizowanych w obradach Rady i jej komisji bez prawa głosowania oraz co do udziału swoich przedstawicieli w obradach organizacji wyspecjalizowanych.

Artykuł 71

Rada Gospodarcza i Społeczna może wydać odpowiednie dyspozycje w sprawie zasięgania opinii pozarządowych organizacji, które zajmują się sprawami wchodzącymi w zakres jej właściwości. Takie dyspozycje mogą dotyczyć organizacji międzynarodowych, a w odpowiednich przypadkach, po porozumieniu się z właściwym członkiem Organizacji Narodów Zjednoczonych, również organizacji krajowych.

Artykuł 72

Rada Gospodarcza i Społeczna ustala swój regulamin, który określa również sposób wyboru przewodniczącego.
Rada Gospodarcza i Społeczna zbiera się w miarę potrzeby, zgodnie ze swym regulaminem, który będzie zawierał postanowienia o zwoływaniu posiedzeń Rady na żądanie większości jej członków.

ROZDZIAŁ XI - DEKLARACJA W SPRAWIE OBSZARÓW NIESAMODZIELNYCH

Artykuł 73

Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych, ponoszący lub biorący na siebie odpowiedzialność za administrację obszarów, których ludność jeszcze nie osiągnęła pełnego samorządu, uznają zasadę, że interesy mieszkańców tych obszarów stoją na pierwszym miejscu, i jako święte posłannictwo przyjmują obowiązek popierania w najwyższym stopniu dobrobytu mieszkańców tych obszarów w ramach systemu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa, ustalonego przez niniejszą Kartę i w tym celu zobowiązują się:

zapewnić odnośnym ludom, szanując w sposób należyty ich kulturę w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i oświatowej, sprawiedliwe ich traktowanie i ochronę przed nadużyciami;
rozwijać samorząd, uwzględniać należycie dążenia polityczne tych ludów i pomagać im w stopniowym rozwoju ich wolnych instytucji politycznych, stosownie do szczególnych warunków każdego obszaru i jego ludów oraz do różnych stopni ich rozwoju;
umacniać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo;
popierać konstruktywne metody rozwoju, zachęcać do badań naukowych, współpracować między sobą, a w odpowiednich przypadkach z międzynarodowymi organizacjami wyspecjalizowanymi, nad zrealizowaniem w praktyce celów społecznych, gospodarczych i naukowych, określonych w niniejszym artykule;
regularnie podawać Sekretarzowi Generalnemu do wiadomości, z zastrzeżeniem ograniczeń ze względów bezpieczeństwa i konstytucyjnych, informacje statystyczne i inne o charakterze technicznym, dotyczące gospodarczych, społecznych i oświatowych warunków na obszarach, za które ponoszą oni odpowiedzialność, a do których nie stosują się rozdziały XII i XIII.

Artykuł 74

Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych zgadzają się również, że polityka w dziedzinie społecznej, gospodarczej i handlowej na obszarach, do których stosuje się niniejszy rozdział, powinna tak samo jak na ich obszarach metropolitalnych, opierać się na ogólnej zasadzie dobrego sąsiedztwa przy należytym uwzględnieniu interesów i dobrobytu reszty świata.

ROZDZIAŁ XII - MIĘDZYNARODOWY SYSTEM POWIERNICZY

Artykuł 75

Organizacja Narodów Zjednoczonych tworzy pod swoim kierownictwem międzynarodowy system powierniczy w celu administracji i kontroli obszarów, które mogą być tym systemem objęte na mocy późniejszych układów indywidualnych. Obszary te będą odtąd nazywały się "obszarami powierniczymi".

Artykuł 76

Zgodnie z celami Organizacji Narodów Zjednoczonych, wskazanymi w artykule 1 niniejszej Karty, międzynarodowy system powierniczy ma następujące główne zadania:

umacniać międzynarodowy pokój i bezpieczeństwo;
popierać postęp ludności obszarów powierniczych w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i oświatowej oraz stopniowy rozwój ludności w kierunku samorządu lub niepodległości z uwzględnieniem szczególnych warunków każdego obszaru i jego ludów, ich swobodnie wyrażonych życzeń oraz zgodnie z postanowieniami poszczególnych układów powierniczych;
popierać poszanowanie praw człowieka i podstawowych wolności dla wszystkich bez względu na różnicę rasy, płci, języka lub wyznania oraz rozwijać świadomość współzależności ludów świata;
zapewnić, bez szkody dla wykonania wyżej wskazanych zadań i z zastrzeżeniem postanowień artykułu 80, równe traktowanie członków Organizacji i ich obywateli w dziedzinie społecznej, gospodarczej i handlowej oraz równe traktowanie tych ostatnich w dziedzinie wymiaru sprawiedliwości.

Artykuł 77

System powierniczy stosuje się do obszarów należących do następujących kategorii, które mogą być nim objęte na podstawie układów powierniczych :

obecne obszary mandatowe;
obszary, które mogą zostać odłączone od państw nieprzyjacielskich w wyniku drugiej wojny światowej,
obszary dobrowolnie poddane temu systemowi przez państwa, odpowiedzialne za ich administrację.

Późniejszy układ ustali, które obszary należące do wymienionych kategorii zostaną włączone do systemu powiernictwa i na jakich warunkach.

Artykuł 78

System powierniczy nie stosuje się do krajów, które zostały członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych, ponieważ stosunki między nimi opierają się na poszanowaniu zasady suwerennej równości.

Artykuł 79

Warunki powiernictwa dla każdego obszaru, który ma być objęty tym systemem, jak również wszelkie ich zmiany i poprawki, będą przedmiotem układów pomiędzy państwami bezpośrednio zainteresowanymi, w tym państwem mandatowym, jeżeli obszar ten znajduje się pod mandatem członka Organizacji, i wymagają zatwierdzenia zgodnie z artykułami 83 i 85.

Artykuł 80

Z wyjątkiem przypadków uzgodnionych w indywidualnych układach powierniczych zawartych na podstawie artykułów 77, 79 i 81, włączających poszczególne obszary do systemu powierniczego i do czasu zawarcia takich układów żadne postanowienie niniejszego rozdziału nie może być interpretowane jako zmieniające w czymkolwiek prawa jakichkolwiek państw i ludów lub warunki obowiązujących artykułów międzynarodowych, w których stronami są członkowie Organizacji.
Ustęp pierwszy niniejszego artykułu nie powinien być interpretowany jako powód do zwłoki lub odroczenia rokowań i zawarcia układów w sprawie włączenia obszarów mandatowych i innych do systemu powierniczego, jak przewidziano w artykule 77.

Artykuł 81

Każdy układ powierniczy powinien zawierać warunki administracji obszaru powierniczego oraz określać władzę, która ma w nim sprawować administrację. Taką władzę, która odtąd będzie nazywana władzą zarządzającą, może być jedno lub więcej państw, lub sama Organizacja.

Artykuł 82

Każdy układ powierniczy może wyznaczyć okręg lub okręgi strategiczne, obejmujące całość lub część obszaru powierniczego, którego ten układ dotyczy, nie naruszając postanowień żadnego specjalnego układu lub specjalnych układów, zawartych w wykonaniu artykułu 43.

Artykuł 83

Wszystkie funkcje Organizacji Narodów Zjednoczonych w stosunku do okręgów strategicznych, włącznie z zatwierdzeniem warunków układów powierniczych oraz ich zmian i poprawek, wykonuje Rada Bezpieczeństwa.
Podstawowe zadania, określone w artykule 76, dotyczą również ludności każdego okręgu strategicznego.
Z zastrzeżeniem postanowień układów powierniczych oraz względów bezpieczeństwa, Rada Bezpieczeństwa korzysta z pomocy Rady Powierniczej przy wypełnianiu funkcji Organizacji Narodów Zjednoczonych w zakresie systemu powiernictwa, dotyczących spraw politycznych, gospodarczych, społecznych i oświatowych w okręgach strategicznych.

Artykuł 84

Władza zarządzająca obowiązana jest zapewnić, aby obszar powierniczy wnosił swój wkład do utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa. W tym celu władza zarządzająca może korzystać z dostarczanych przez obszar powierniczy ochotniczych sił zbrojnych, ułatwień i pomocy, zarówno dla wykonania zobowiązań zaciągniętych pod tym względem przez władzę zarządzającą w stosunku do Rady Bezpieczeństwa, jak również do obrony lokalnej obszaru powierniczego i zapewnienia poszanowania w jego obrębie prawa i porządku.

Artykuł 85

Zgromadzenie Ogólne wykonuje funkcje Organizacji Narodów Zjednoczonych w związku z układami powierniczymi dotyczącymi obszarów, nie uznanych za strategiczne, włączając w to zatwierdzanie warunków układów powierniczych oraz ich zmian lub poprawek.
Rada Powiernicza, działając pod kierownictwem Zgromadzenia Ogólnego, pomaga Zgromadzeniu Ogólnemu w wykonywaniu tych funkcji.

ROZDZIAŁ XIII - RADA POWIERNICZA

Skład

Artykuł 86

Rada Powiernicza składa się z następujących członków Organizacji Narodów Zjednoczonych:

Członków zarządzających obszarami powierniczymi;
tych spośród członków imiennie wyliczonych w artykule 23, którzy nie zarządzają obszarami powierniczymi;
tylu innych członków, wybranych przez Zgromadzenie Ogólne na okres trzech lat, ilu trzeba, aby ogólna liczba członków Rady Powierniczej składała się po połowie z członków Organizacji, którzy zarządzają obszarami powierniczymi, i członków, którzy takimi obszarami nie zarządzają.

Każdy członek Rady Powierniczej wyznaczy jedną osobę, posiadającą szczególne kwalifikacje, jako swego przedstawiciela w Radzie.

Funkcje i kompetencje

Artykuł 87

W wykonywaniu swych funkcji Zgromadzenie Ogólne i pod jego kierownictwem Rada Powiernicza mogą:

badać sprawozdania złożone przez władzę zarządzającą;
przyjmować petycje i badać je w porozumieniu z władzą zarządzającą;
urządzać periodyczne wizytacje obszarów powierniczych w terminach uzgodnionych z władzą zarządzającą;
podejmować wyżej wymienione oraz inne czynności zgodnie z warunkami układów powierniczych.

Artykuł 88

Rada Powiernicza ułoży kwestionariusz, dotyczący postępów osiągniętych przez mieszkańców każdego obszaru powierniczego w dziedzinie politycznej, gospodarczej, społecznej i oświatowej, władza zaś zarządzająca każdego obszaru powierniczego, podlegającego kompetencji Zgromadzenia Ogólnego, składać będzie Zgromadzeniu Ogólnemu roczne sprawozdania na podstawie tego kwestionariusza.

Głosowanie

Artykuł 89

Każdy członek Rady Powierniczej posiada jeden głos.
Uchwały Rady Powierniczej zapadają większością głosów członków obecnych i głosujących.

Procedura

Artykuł 90

Rada Powiernicza ustala swój regulamin, który określa również sposób wyboru przewodniczącego.
Rada Powiernicza zbiera się w miarę potrzeby, zgodnie ze swym regulaminem, który będzie zawierał postanowienia o zwoływaniu posiedzeń Rady na żądanie większości jej członków.

Artykuł 91

Rada Powiernicza w razie potrzeby korzysta z pomocy Rady Gospodarczej i Społecznej i organizacji wyspecjalizowanych w sprawach wchodzących w zakres ich właściwości.

ROZDZIAŁ XIV - MIĘDZYNARODOWY TRYBUNAŁ SPRAWIEDLIWOŚCI

Artykuł 92

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości jest głównym organem sądowym Organizacji Narodów Zjednoczonych. Trybunał działa według załączonego Statutu, który opiera się na Statucie Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej i stanowi integralną część niniejszej Karty.

Artykuł 93

Wszyscy członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych są ipso facto stronami Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.
Państwo nie należące do Organizacji Narodów Zjednoczonych może stać się stroną Statutu Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości na warunkach, które w każdym przypadku określi Zgromadzenie Ogólne na zalecenie Rady Bezpieczeństwa.

Artykuł 94

Każdy członek Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązuje się wykonać wyrok Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w każdej sprawie, w której jest stroną.
Jeżeli strona w sporze nie wykona zobowiązań, ciążących na niej z mocy wyroku Trybunału, druga strona może odwołać się do Rady Bezpieczeństwa, która, o ile uzna za konieczne, zaleci lub zdecyduje, jakie środki należy zastosować w celu wykonania wyroku.

Artykuł 95

Nic w niniejszej Karcie nie stoi na przeszkodzie, by członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych oddawali swe spory do rozstrzygnięcia innym trybunałom na mocy umów, które już istniały lub mogą być zawarte w przyszłości.

Artykuł 96

Zgromadzenie Ogólne lub Rada Bezpieczeństwa mogą zwrócić się do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wydanie opinii doradczej w każdej kwestii prawnej.
Inne organy Organizacji Narodów Zjednoczonych oraz organizacje wyspecjalizowane, którym Zgromadzenie Ogólne może w każdym czasie udzielić do tego upoważnienia, mogą również zwracać się do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wydanie opinii doradczych w kwestiach prawnych, wyłaniających się w toku ich działalności.

ROZDZIAŁ XV - SEKRETARIAT

Artykuł 97

Sekretariat składa się z Sekretarza Generalnego i personelu, jaki może być Organizacji potrzebny. Sekretarza Generalnego wybiera Zgromadzenie Ogólne na zalecenie Rady Bezpieczeństwa. Jest on najwyższym funkcjonariuszem administracyjnym Organizacji.

Artykuł 98

Sekretarz Generalny działa w tym charakterze na wszystkich posiedzeniach Zgromadzenia Ogólnego, Rady Bezpieczeństwa, Rady Gospodarczej i Społecznej i Rady Powierniczej oraz pełni inne funkcje zlecone mu przez te organy. Sekretarz Generalny składa Zgromadzeniu Ogólnemu roczne sprawozdanie z działalności Organizacji.

Artykuł 99

Sekretarz Generalny może zwrócić uwagę Rady Bezpieczeństwa na każdą sprawę, która jego zdaniem może zagrażać utrzymaniu międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Artykuł 100

Przy wykonywaniu swych obowiązków Sekretarz Generalny i jego personel nie mogą żądać ani przyjmować instrukcji od żadnego rządu ani żadnej innej władzy poza Organizacją. Powstrzymają się oni od wszelkich czynności, niezgodnych z ich stanowiskiem funkcjonariuszy międzynarodowych, odpowiedzialnych tylko przed Organizacją.
Członkowie Organizacji Narodów Zjednoczonych zobowiązują się szanować wyłącznie międzynarodowy charakter funkcji Sekretarza Generalnego i personelu oraz nie starać się o wywieranie na nich wpływu w związku z wykonywaniem przez nich ich obowiązków.

Artykuł 101

Sekretarz Generalny mianuje personel na podstawie zasad ustalonych przez Zgromadzenie Ogólne.
Odpowiedni personel będzie na stałe przydzielony do Rady Gospodarczej i Społecznej, Rady Powierniczej i, w razie potrzeby, do innych organów Organizacji Narodów Zjednoczonych. Personel ten wchodzi w skład Sekretariatu.
Przy mianowaniu personelu i ustalaniu warunków służby należy przede wszystkim mieć na uwadze konieczność zapewnienia najwyższego poziomu sprawności, kwalifikacji zawodowych i prawości. Należy również w należytym stopniu uwzględnić znaczenie doboru personelu na możliwie najszerszej podstawie geograficznej.

ROZDZIAŁ XVI - POSTANOWIENIA RÓŻNE

Artykuł 102

Każdy traktat i każdy układ międzynarodowy, zawarty przez członka Organizacji Narodów Zjednoczonych po wejściu w życie niniejszej Karty, będzie możliwie najprędzej zarejestrowany w Sekretariacie i przezeń ogłoszony.
Jeżeli traktat lub układ międzynarodowy nie został zarejestrowany stosownie do ustępu 1 artykułu niniejszego, żadna ze stron, która taki traktat lub układ zawarła, nie może się nań powoływać wobec jakiegokolwiek organu Organizacji Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 103

W razie sprzeczności między zobowiązaniami członków Organizacji Narodów Zjednoczonych, wynikającymi z niniejszej Karty, a ich zobowiązaniami, wynikającymi z jakiejkolwiek innej umowy międzynarodowej, zobowiązania wynikające z niniejszej Karty mają pierwszeństwo.

Artykuł 104

Organizacja posiada na terytorium każdego ze swych członków zdolność prawną konieczną dla wykonywania swych funkcji i osiągnięcia swych celów.

Artykuł 105

Organizacja korzysta na terytorium każdego ze swych członków z przywilejów i immunitetów, koniecznych dla osiągnięcia jej celów.
Przedstawiciele członków Organizacji Narodów Zjednoczonych i funkcjonariusze Organizacji również korzystają z przywilejów i immunitetów, koniecznych dla niezależnego wykonywania ich funkcji związanych z Organizacją.
Zgromadzenie Ogólne może udzielić zaleceń w celu określania szczegółów zastosowania ustępów 1 i 2 niniejszego artykułu lub proponować członkom Organizacji konwencje w tym celu.

ROZDZIAŁ XVII - POSTANOWIENIA PRZEJŚCIOWE W SPRAWIE BEZPIECZEŃSTWA

Artykuł 106

Zanim wejdą w życie specjalne układy wymienione w artykule 43, które, zdaniem Rady Bezpieczeństwa, umożliwią jej rozpoczęcie wykonywania obowiązków przewidzianych w artykule 42, strony Deklaracji Czterech Mocarstw podpisanej w Moskwie dnia 30 października 1943 r., oraz Francja, będą zgodnie z postanowieniami paragrafu 5 tej Deklaracji porozumiewały się z sobą, a w razie potrzeby również z innymi członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych w celu podejmowania w imieniu Organizacji wspólnych działań, jakie mogą być konieczne dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa.

Artykuł 107

Nic w niniejszej Karcie nie pozbawia mocy prawnej ani nie przeszkadza podejmowaniu wobec jakiegokolwiek państwa, które podczas drugiej wojny światowej było nieprzyjacielem któregokolwiek sygnatariusza niniejszej Karty, działań, podjętych lub sankcjonowanych w wyniku tej wojny przez rządy, które za te działania odpowiadają.

ROZDZIAŁ XVIII - POPRAWKI

Artykuł 108

Poprawki do niniejszej Karty wejdą w życie w stosunku do wszystkich członków Organizacji Narodów Zjednoczonych, gdy zostaną uchwalone większością dwóch trzecich członków Zgromadzenia Ogólnego i ratyfikowane w trybie przewidzianym w ich odnośnych konstytucjach przez dwie trzecie członków Organizacji, włączając w to wszystkich stałych członków Rady Bezpieczeństwa.

Artykuł 109

Ogólna Konferencja członków Organizacji w celu rewizji niniejszej Karty może się odbyć w miejscu i czasie ustalonymi większością dwóch trzecich członków Zgromadzenia Ogólnego oraz którychkolwiek dziewięciu członków Rady Bezpieczeństwa. Każdy członek Organizacji będzie posiadał na Konferencji jeden głos.
Każda zmiana niniejszej Karty, zalecona przez Konferencję większością dwóch trzecich głosów, uzyska moc prawną, jeżeli będzie ratyfikowana w trybie przewidzianym w ich odnośnych konstytucjach przez dwie trzecie członków Organizacji, włączając w to wszystkich stałych członków Rady Bezpieczeństwa.
Jeżeli taka Konferencja nie odbędzie się przed dziesiątą doroczną sesją Zgromadzenia Ogólnego, licząc od wejścia w życie niniejszej Karty, wniosek o zwołanie takiej Konferencji zamieszczony będzie na porządku dziennym tej sesji Zgromadzenia Ogólnego i Konferencja odbędzie się na mocy uchwały zwykłej większości członków Zgromadzenia Ogólnego oraz którychkolwiek siedmiu członków Rady Bezpieczeństwa.

ROZDZIAŁ XIX - RATYFIKACJA I PODPISANIE

Artykuł 110

Niniejsza Karta podlega ratyfikacji przez państwa, które ją podpisały, w trybie przewidzianym w ich konstytucjach.
Dokumenty ratyfikacyjne będą złożone rządowi Stanów Zjednoczonych Ameryki, który o każdym złożeniu zawiadomi wszystkich sygnatariuszy oraz Sekretarza Generalnego Organizacji, kiedy będzie on wybrany.
Niniejsza Karta wejdzie w życie z chwilą złożenia dokumentów ratyfikacyjnych przez Republikę Chińską, Francję, Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Północnej Irlandii i Stany Zjednoczone Ameryki oraz większość innych sygnatariuszy. Protokół o złożeniu dokumentów ratyfikacyjnych sporządzony będzie przez rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki, który odpisy tego protokołu doręczy wszystkim sygnatariuszom.
Sygnatariusze niniejszej Karty, którzy ją ratyfikują po jej wejściu w życie, stają się pierwotnymi członkami Organizacji Narodów Zjednoczonych w dniu złożenia przez każdego z nich dokumentu ratyfikacyjnego.

Artykuł 111

Niniejsza Karta, której teksty chiński, francuski, rosyjski, angielski i hiszpański są jednakowo autentyczne, zostanie złożona na przechowanie w archiwach rządu Stanów Zjednoczonych Ameryki. Rząd ten prześle należycie uwierzytelnione odpisy rządom innych sygnatariuszy.

Na dowód czego przedstawiciele rządów Narodów Zjednoczonych podpisali niniejszą Kartę.

Sporządzono w mieście San Francisco dnia dwudziestego szóstego czerwca tysiąc dziewięćset czterdziestego piątego roku.

STATUT MIĘDZYNARODOWEGO TRYBUNAŁU SPRAWIEDLIWOŚCI.

Artykuł 1.

Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, ustanowiony przez Kartę Narodów Zjednoczonych jako główny organ sądowy Narodów Zjednoczonych, będzie utworzony i będzie czynny zgodnie z postanowieniami niniejszego Statutu.

Rozdział I.

USTRÓJ TRYBUNAŁU.

Artykuł 2.

Trybunał będzie się składał z zespołu sędziów niezależnych, wybranych bez względu na ich narodowość z pomiędzy osób o wysokim poziomie moralnym, odpowiadających warunkom wymaganym w ich odnośnych krajach do zajmowania najwyższych stanowisk w sądownictwie albo będących pracownikami, cieszącymi się uznaną powagą w zakresie prawa międzynarodowego.

Artykuł 3.

1. Trybunał będzie się składał z piętnastu członków; nie może w nim zasiadać dwóch sędziów, będących obywatelami tego samego państwa.

2. Osoba, która, z uwagi na należenie do składu Trybunału, może uchodzić za obywatela więcej niż jednego państwa, będzie uważana za obywatela tego z nich, w którym zwykle wykonywa swoje prawa cywilne i polityczne.

Artykuł 4.

1. Członków Trybunału wybierać będzie Ogólne Zgromadzenie i Rada Bezpieczeństwa z listy osób wyznaczonych przez grupy narodowe Stałego Sądu Rozjemczego w trybie niżej określonym.

2. Co się tyczy tych członków Narodów Zjednoczonych, którzy nie mają swej reprezentacji w Stałym Sądzie Rozjemczym, kandydatów wyznaczą grupy narodowe mianowane w tym celu przez swoje rządy w taki sam sposób, jak to jest przewidziane dla członków Stałego Sądu Rozjemczego w artykule 44 Konwencji Haskiej z 1907 r. o pokojowym załatwianiu sporów międzynarodowych.

3. W braku odrębnego porozumienia, Ogólne Zgromadzenie, na wniosek Rady Bezpieczeństwa, określi warunki, na jakich państwo, należące do niniejszego Statutu a nie będące członkiem Narodów Zjednoczonych, może uczestniczyć w wyborze członków Trybunału.

Artykuł 5.

1. Na trzy miesiące przynajmniej przed datą wyborów, Sekretarz Generalny Narodów Zjednoczonych powinien zwrócić się na piśmie do tych członków Stałego Sądu Rozjemczego, którzy są Stronami w niniejszym Statucie, oraz do członków grup narodowych, wyznaczonych zgodnie z ustępem 2 artykułu 4, wzywając ich do zamianowania w określonym terminie, jako grupy narodowe, osób znajdujących się w położeniu umożliwiającym im przyjęcie obowiązków członka Trybunału.

2. Każda grupa może zamianować najwyżej cztery osoby, spośród których nie więcej jak dwie mogą należeć do ich własnej narodowości.

W żadnym przypadku liczba kandydatów mianowanych przez daną grupę nie może przekraczać podwójnej liczby miejsc, które należy obsadzić.

Artykuł 6.

Przed dokonaniem nominacji, zaleca się każdej grupie narodowej zasięgnąć porady najwyższych instancyj sądowych, wydziałów prawa i szkół prawniczych, ich akademij narodowych oraz oddziałów narodowych akademij międzynarodowych, poświęconych prawoznawstwu.

Artykuł 7.

1. Sekretarz Generalny sporządzi spis w porządku alfabetycznym osób w ten sposób mianowanych. Z uwzględnieniem przepisu ustępu 2 artykułu 12, te tylko osoby mogą podlegać wyborowi.

2. Sekretarz Generalny powinien przedłożyć tę listę Ogólnemu Zgromadzeniu i Radzie Bezpieczeństwa.

Artykuł 8.

Ogólne Zgromadzenie i Rada Bezpieczeństwa niezależnie od siebie dokonają wyboru członków Trybunału.

Artykuł 9.

Przy każdym wyborze wyborcy powinni mieć na względzie nie tylko, żeby osoby podlegające wyborowi odpowiadały osobiście wymaganym warunkom, ale również żeby w tym gremium jako całości były reprezentowane główne formy cywilizacji i zasadnicze systemy prawne świata.

Artykuł 10.

1. Będą uważani za wybranych ci kandydaci, którzy uzyskali bezwzględną większość głosów w Ogólnym Zgromadzeniu i w Radzie Bezpieczeństwa.

2. Przy wyborze sędziów albo przy wyznaczaniu członków konferencji przewidzianej w artykule 12, nie będzie czyniona żadna różnica pomiędzy głosami stałych i nie stałych członków Rady Bezpieczeństwa.

3. W przypadku, gdy więcej niż jeden obywatel tego samego państwa uzyska większość absolutną głosów zarówno Ogólnego Zgromadzenia, jak Rady Bezpieczeństwa, wybrany będzie najstarszy wiekiem spośród nich.

Artykuł 11.

W razie gdyby po pierwszym zebraniu wyborczym jedno lub więcej miejsc nie zostało obsadzonych, odbędzie się drugie, a w razie potrzeby i trzecie zebranie wyborcze.

Artykuł 12.

1. W razie gdyby po trzecim zebraniu wyborczym jedno lub więcej miejsc wciąż jeszcze było by nie obsadzonych, wtedy, na żądanie bądź Ogólnego Zgromadzenia, bądź Rady Bezpieczeństwa, będzie mogła być w każdym czasie powołana komisja z sześciu członków, z których trzej będą wyznaczeni przez Ogólne Zgromadzenie, a trzej przez Radę Bezpieczeństwa. Komisja ta większością absolutną wyznaczy po jednej osobie na każde wakujące jeszcze miejsce i przedłoży te nazwiska do przyjęcia zarówno Ogólnemu Zgromadzeniu, jak Radzie Bezpieczeństwa.

2. Gdyby Komisja porozumiewawcza jednogłośnie zgodziła się na jakąś osobę, odpowiadającą wymaganym warunkom, osoba ta może być zamieszczona na jej liście, chociażby nazwisko jej nie figurowało na liście kandydatów, wspomnianej w artykule 7.

3. Gdyby Komisja porozumiewawcza doszła do przekonania, że nie uda jej się wyboru doprowadzić do skutku, to wtedy już wybrani członkowie Trybunału powinni, w terminie ustalonym przez Radę Bezpieczeństwa, obsadzić miejsca wakujące, dokonywując wyboru spośród tych kandydatów, którzy zdobyli głosy bądź w Ogólnym Zgromadzeniu, bądź w Radzie Bezpieczeństwa.

4. W przypadku równości głosów sędziów, głos sędziego najstarszego wiekiem będzie decydujący.

Artykuł 13.

1. Sędziowie będą wybierani na lat dziewięć z prawem ponownego wyboru; zastrzega się jednak, że spośród sędziów wybranych na pierwszych wyborach, mandaty pięciu sędziów wygasną po upływie trzech lat, a mandaty innych pięciu sędziów wygasną po upływie sześciu lat.

2. Natychmiast po zakończeniu pierwszych wyborów Sekretarz Generalny wylosuje nazwiska tych sędziów, których mandaty wygasną po upływie wspomnianych wyżej okresów początkowych trzy- i sześcioletniego.

3. Członkowie Trybunału będą w dalszym ciągu wykonywali swe czynności, dopóki ich miejsca nie zostaną obsadzone. Jednakowoż, pomimo zastąpienia ich przez innych, powinni oni dokończyć sprawy, które były im już przydzielone.

4. W przypadku, gdyby jeden z członków Trybunału zrzekł się swego stanowiska, zrzeczenie to powinno być zgłoszone na ręce Prezesa Trybunału w celu przekazania go Sekretarzowi Generalnemu. Z chwilą otrzymania tego zawiadomienia przez Sekretarza Generalnego, miejsce uważa się za opróżnione.

Artykuł 14.

Miejsca opróżnione powinny być obsadzone w trybie przewidzianym dla pierwszych wyborów, jednak z uwzględnieniem następującego postanowienia: w przeciągu miesiąca, licząc od chwili opróżnienia miejsca, Sekretarz Generalny powinien rozesłać zaproszenia, przewidziane w artykule 5, a datę wyborów ustali Rada Bezpieczeństwa.

Artykuł 15.

Członek Trybunału, wybrany w następstwie członka, którego kadencja jeszcze nie wygasła, będzie sprawował swoje funkcje przez resztę kadencji swego poprzednika.

Artykuł 16.

1. Członkom Trybunału nie wolno zajmować jakichkolwiek stanowisk politycznych lub administracyjnych, ani oddawać się innym zajęciom o charakterze zawodowym.

2. W razie jakiejkolwiek wątpliwości pod tym względem rozstrzyga Trybunał.

Artykuł 17.

1. Żaden z członków Trybunału nie może występować w jakiejkolwiek sprawie w charakterze agenta, doradcy lub adwokata.

2. Żaden z członków nie może należeć do kompletu orzekającego w sprawie, w której poprzednio występował w imieniu jednej ze stron w charakterze agenta, doradcy lub adwokata, albo był członkiem sądu narodowego lub międzynarodowego, albo komisji badań, albo w jakimbądź innym charakterze.

3. W razie jakiejkolwiek wątpliwości pod tym względem rozstrzyga Trybunał.

Artykuł 18.

1. Żaden członek Trybunału nie może być pozbawiony swego stanowiska, chyba, że pozostali członkowie jednomyślnie dojdą do przekonania, że przestał on czynić zadość wymaganym warunkom.

2. W takim przypadku Pisarz Trybunału powiadomi o tym formalnie Sekretarza Generalnego.

3. Powiadomienie to czyni miejsce opróżnionym.

Artykuł 19.

Członkom Trybunału w trakcie załatwiania spraw Trybunału, powinny przysługiwać prawa i immunitety dyplomatyczne.

Artykuł 20.

Każdy członek Trybunału przed objęciem urzędowania obowiązany jest złożyć uroczyste oświadczenie na publicznym posiedzeniu Trybunału, że będzie korzystał ze swych uprawnień bezstronnie i sumiennie.

Artykuł 21.

1. Trybunał wybiera swego Prezesa i Wice-Prezesa na okres lat trzech; mogą oni być wybrani ponownie.

2. Trybunał mianuje swego Pisarza, oraz może powołać innych funkcjonariuszy, którzy mogliby okazać się niezbędnymi.

Artykuł 22.

1. Siedzibą Trybunału będzie Haga. Nie może to jednak stanowić przeszkody, żeby Trybunał odbywał swe sesje i wykonywał swe funkcje w innym miejscu, gdy kiedykolwiek uzna on to za pożądane.

2. Prezes i Pisarz powinni stale przebywać w siedzibie Trybunału.

Artykuł 23.

1. Trybunał powinien być czynny bez przerwy, wyjąwszy okres ferii sądowych, których terminy i długość ustali Trybunał.

2. Członkom Trybunału będzie przysługiwało prawo do urlopów periodycznych, których terminy i długość ustali Trybunał, biorąc pod uwagę odległość pomiędzy Hagą, a miejscem zamieszkania każdego sędziego.

Członkowie Trybunału obowiązani są być ciągle do rozporządzenia Trybunału, wyjąwszy okres urlopu, albo gdy stanie im na przeszkodzie choroba lub inne poważne powody, należycie wyjaśnione Prezesowi.

Artykuł 24.

1. Gdy, z pewnych szczególnych względów, członek Trybunału uzna, że nie powinien brać udziału w orzekaniu w pewnej określonej sprawie, powinien donieść o tym Prezesowi.

2. Gdy Prezes uzna, że dla pewnych szczególnych względów, jeden z członków Trybunału nie powinien orzekać w pewnej określonej sprawie, poda mu to do wiadomości.

3. Gdyby w sprawie tego rodzaju członek Trybunału i Prezes nie zgadzali się z sobą, sprawę rozstrzygnie uchwała Trybunału.

Artykuł 25.

1. Trybunał powinien zasiadać w pełnym składzie, o ile Statut niniejszy czego innego wyraźnie nie stanowi.

2. Regulamin Trybunału może zawierać postanowienie, zezwalające na zwolnienie od obowiązku zasiadania jednego lub kilku sędziów, zależnie od okoliczności i z uwzględnieniem turnusu, pod warunkiem, że liczba sędziów, będących do rozporządzenia dla formowania składu orzekającego Trybunału, nie będzie przez to zmniejszona poniżej jedenastu.

3. Quorum dziewięciu sędziów będzie wystarczało do utworzenia składu orzekającego Trybunału.

Artykuł 26.

1. Trybunał władny jest tworzyć od czasu do czasu jedną lub więcej Izb, złożonych z trzech lub więcej sędziów, zależnie od decyzji Trybunału, dla zajmowania się odrębnymi kategoriami spraw, jak np. sprawy dotyczące pracy albo tranzytu i komunikacyj.

2. Trybunał władny jest w każdym czasie tworzyć Izbę do zajęcia się pewną szczególną sprawą. Liczbę sędziów, wchodzących w skład takiej Izby, ustala Trybunał za zgodą stron.

3. Sprawy będą rozpatrywane i rozstrzygane w Izbach przewidzianych w niniejszym artykule, o ile strony tego zażądają.

Artykuł 27.

Wyrok wydany przez jedną z takich Izb, jakie przewidują artykuły 26 i 29, będzie uważany za wyrok wydany przez Trybunał.

Artykuł 28.

Izby, przewidziane przez artykuły 26 i 29, będą mogły, za zgodą stron, wykonywać swe czynności gdzie indziej niż w Hadze.

Artykuł 29.

Żeby umożliwić szybkie załatwianie spraw Trybunał powinien tworzyć co roku Izbę, złożoną z pięciu sędziów, która, na żądanie stron, będzie władna rozpatrywać i rozstrzygać sprawy w trybie uproszczonym. Dodatkowo należy wybrać dwóch sędziów, do zastępowania tych, którym jakaś przeszkoda uniemożliwiłaby wzięcie udziału w sesji.

Artykuł 30.

1. Trybunał uchwali regulamin dla wykonywania swych funkcji; w szczególności ułoży on przepisy proceduralne.

2. Regulamin Trybunału może wprowadzić instytucję ławników, którzy będą brali udział w posiedzeniach Trybunału, albo jednej z jego Izb, bez prawa głosu.

Artykuł 31.

1. Sędziowie narodowości każdej ze stron zachowują swe prawo zasiadania w sprawie wytoczonej przed Trybunał.

2. Gdy w skład kompletu orzekającego Trybunału wchodzi sędzia narodowości jednej ze stron, druga strona ma prawo wybrać jakąś osobę do zasiadania w charakterze sędziego. Osobę taką należy wybierać z reguły spośród tych osób, które, w myśl postanowień artykułów 4 i 5, były wyznaczone jako kandydaci.

3. Gdy w skład kompletu orzekającego nie wchodzi żaden sędzia narodowości stron, każda ze stron ma prawo wybrać sędziego, zgodnie z ustępem 2 niniejszego artykułu.

4. Postanowienia niniejszego artykułu powinny być stosowane również i w przypadkach przewidzianych w artykułach 26 i 29. W takich razach Prezes powinien poprosić jednego, a w razie potrzeby dwóch, spośród członków Trybunału, wchodzących w skład Izby żeby ustąpili swych miejsc członkom Trybunału narodowości stron zainteresowanych, a gdyby takich nie było albo gdyby nie mogli zażądać, to sędziom umyślnie w tym celu wybranym przez strony.

5. Gdyby kilka stron było związanych wspólnym interesem, będą one, w związku z powyższymi postanowieniami, uważane za jedną tylko stronę. W razie wątpliwości w tym względzie rozstrzyga Trybunał.

6. Sędziowie wybrani zgodnie z postanowieniami ustępów 2, 3 i 4 niniejszego artykułu, powinni czynić zadość warunkom podanym w artykułach 2, 17 (ustęp 2), 20 i 24 niniejszego Statutu. Będą oni brali udział w wyrokowaniu na stopie zupełnej równości ze swymi kolegami.

Artykuł 32.

1. Każdy członek Trybunału będzie otrzymywał roczne pobory.

2. Prezes będzie otrzymywał oddzielne roczne uposażenie.

3. Wice-Prezes będzie otrzymywał oddzielne uposażenie za każdy dzień, w którym jest czynny w charakterze Prezesa.

4. Sędziowie wybrani w myśl postanowień artykułu 31, a nie będący członkami Trybunału, będą otrzymywali odszkodowanie za każdy dzień, w którym wykonywują swe czynności.

5. Te pobory, uposażenia i odszkodowania będą ustalone przez Ogólne Zgromadzenie. Nie mogą one ulec obniżeniu w okresie urzędowania.

6. Pobory pisarza ustali Ogólne Zgromadzenie na wniosek Trybunału.

7. Ogólne Zgromadzenie uchwali przepisy, które określą warunki przyznawania emerytur członkom Trybunału i Pisarzowi, jak również warunki zwracania członkom Trybunału i Pisarzowi kosztów podróży.

8. Wyżej wymienione pobory, uposażenia i odszkodowania będą wolne od wszelkich podatków.

Artykuł 33.

Wydatki Trybunału ponosić będą Narody Zjednoczone w sposób uchwalony przez Ogólne Zgromadzenie.

Rozdział II.

KOMPETENCJA TRYBUNAŁU.

Artykuł 34.

1. Tylko państwa mają prawo stawać jako strony przed Trybunałem.

2. Zależnie od regulaminu i w ramach jego postanowień, Trybunał będzie mógł żądać informacyj od publicznych organizacyj międzynarodawych w sprawach, znajdujących się na jego wokandzie; będzie on również mógł przyjmować takie informacje, dostarczane przez te organizacje z własnej inicjatywy.

3. Jeżeli w sprawie, która wpłynęła do Trybunału, nasunie się zagadnienie wykładni Statutu zasadniczego takiej publicznej organizacji międzynarodowej albo wykładni zawartej w jego ramach konwencji międzynarodowej, Pisarz obowiązany jest powiadomić o tym zainteresowaną publiczną organizację międzynarodową i przesłać jej odpisy całej procedury pisemnej.

Artykuł 35.

1. Przed Trybunałem mają prawo stawać państwa, będące stronami w niniejszym Statucie.

2. Rada Bezpieczeństwa określi warunki, na jakich inne państwa będą mogły stawać przed Trybunałem, z uwzględnieniem specjalnych przepisów, zawartych w obowiązujących traktatach; w żadnym jednak razie warunki te nie mogą pociągać za sobą nierówności położenia stron przed Trybunałem.

3. Gdy państwo, nie będące członkiem Narodów Zjednoczonych, występuje w charakterze strony w jakiejś sprawie, Trybunał określi wysokość udziału tej strony w wydatkach Trybunału. Przepis ten nie ma zastosowania w przypadku, gdy państwo to ponosi część wydatków Trybunału.

Artykuł 36.

1. Orzecznictwu Trybunału podlegają wszelkie spory, które doń wniosą strony, oraz wszelkie sprawy wyraźnie wymienione w Karcie Narodów Zjednoczonych albo w obowiązujących traktatach i konwencjach.

2. Państwa, będące stronami w niniejszym Statucie, mogą w każdym czasie oświadczyć, że, w stosunku do każdego innego państwa, które przyjęło takie same zobowiązanie, uznają za przymusową ipso facto i bez specjalnego porozumienia, jurysdykcję Trybunału w sporach natury prawnej, dotyczących:

a) wykładni traktatu;

b) każdej kwestji prawa międzynarodowego;

c) rzeczywistości każdego faktu, który, o ile by został stwierdzony, stanowi pogwałcenie zobowiązania międzynarodowego;

d) rodzaju lub wysokości odszkodowania należnego za zerwanie zobowiązania międzynarodowego.

3. Deklaracja wyżej wymieniona może być bezwarunkowa, albo pod warunkiem wzajemności ze strony kilku lub pewnych określonych państw, albo wreszcie złożona tylko na pewien okres czasu.

4. Deklaracje takie będą składane Sekretarzowi Generalnemu Narodów Zjednoczonych, który prześle ich odpisy państwom, będącym stronami w niniejszym Statucie, oraz Pisarzowi Trybunału.

5. Deklaracje, które były złożone stosownie do artykułu 36 Statutu Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej i które są jeszcze w mocy, będą uchodziły, tak jak to się dzieje w stosunkach pomiędzy stronami niniejszego Statutu, za przyjęcie przymusowej jurysdykcji Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości aż do ich ekspiracji i stosownie do ich brzmienia.

6. W razie sporu o to, czy dana sprawa podlega jurysdykcji Trybunału, rozstrzyga Trybunał.

Artykuł 37.

Gdy jakiś obowiązujący traktat lub konwencja odsyła w danej sprawie do trybunału, utworzonego przez Ligę Narodów, albo do Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, sprawa będzie przekazana do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości, tak jak to się dzieje w stosunkach pomiędzy stronami niniejszego Statutu.

Artykuł 38.

1. Trybunał, którego zadaniem jest orzekać na podstawie prawa międzynarodowego w sporach, które będą mu przekazane, będzie stosował:

a) konwencje międzynarodowe, bądź ogólne, bądź specjalne, ustalające reguły, wyraźnie uznane przez państwa spór wiodące;

b) zwyczaj międzynarodowy, jako dowód istnienia powszechnej praktyki, przyjętej jako prawo;

c) zasady ogólne prawa, uznane przez narody cywilizowane;

d) z zastrzeżeniem postanowień artykułu 59, wyroki sądowe tudzież zdania najznakomitszych znawców prawa publicznego różnych narodów, jako środek pomocniczy do stwierdzania przepisów prawnych.

2. Postanowienie niniejsze nie stanowi przeszkody, aby Trybunał mógł orzekać ex aequo et bono, o ile strony na to zgadzają się.

Rozdział III.

PROCEDURA.

Artykuł 39.

1. Językami urzędowymi Trybunału będą francuski i angielski. Jeżeli strony zgadzają się żeby cały przewód odbywał się po francusku, wyrok ogłoszony zostanie po francusku. Jeżeli strony zgadzają się żeby cały przewód odbywał się po angielsku, wyrok ogłoszony zostanie po angielsku.

2. W braku porozumienia co do tego, jaki język ma być użyty, obie strony będą mogły w swych przemówieniach używać tego z tych dwóch języków, który będą wolały; a orzeczenie Trybunału ogłoszone będzie po francusku i po angielsku. W takim przypadku Trybunał równocześnie ustali, który z tych dwóch tekstów uważany ma być za wiarygodny.

3. Na żądanie którejkolwiek ze stron, Trybunał będzie mógł upoważnić ją do używania innego języka, niż francuski i angielski.

Artykuł 40.

1. Sprawy wnoszone będą do Trybunału zależnie od okoliczności, bądź przez notyfikację specjalnego zapisu, bądź w formie podania na piśmie, skierowanego do Pisarza Trybunału; w obydwu przypadkach należy wymienić przedmiot sporu i strony procesowe.

2. Pisarz Trybunału zawiadomi niezwłocznie wszystkich zainteresowanych o wpłynięciu podania.

3. Zawiadomi on również o tym członków Narodów Zjednoczonych za pośrednictwem Sekretarza Generalnego, jak również inne państwa, mające tytuł do stawania przed Trybunałem.

Artykuł 41.

1. Jeżeli Trybunał uzna, że wymagają tego okoliczności, władny będzie wskazać, jakie środki zabezpieczające odpowiednio prawa każdej ze stron powinny być tymczasowo podjęte.

2. Zanim zapadnie ostateczna decyzja, wiadomość o proponowanych środkach zabezpieczających powinna być natychmiast podana do wiadomości stronom i Radzie Bezpieczeństwa.

Artykuł 42.

1. Strony są reprezentowane przez agentów.

2. Mogą one korzystać przed Trybunałem z pomocy doradców albo adwokatów.

3. Agenci, doradcy i adwokaci stron przed Trybunałem powinni korzystać z przywilejów i immunitetów, niezbędnych do niezależnego wykonywania swych obowiązków.

Artykuł 43.

1. Procedura składa się z dwóch części: pisemnej i ustnej.

2. Procedura pisemna obejmuje podawanie do wiadomości sędziemu i stronom memoriałów, kontrmemoriałów i, w razie potrzeby, replik, jak również wszelkich aktów i dokumentów, służących do ich poparcia.

3. Te zawiadomienia uskutecznia się za pośrednictwem Pisarza Trybunału, w porządku i w terminach, oznaczonych przez Trybunał.

4. Wszelki dokument, złożony Trybunałowi przez jedną stronę; powinien być zakomunikowany drugiej stronie w odpisie uwierzytelnionym za zgodność.

5. Rozprawa ustna polega na przesłuchaniu przez Trybunał świadków, biegłych, agentów, doradców i adwokatów.

Artykuł 44.

1. W celu doręczania wszelkich zawiadomień osobom innym niż agenci, doradcy i adwokaci, Trybunał powinien zwracać się bezpośrednio do rządu tego państwa, na którego obszarze zawiadomienie to ma być uskutecznione.

2. Należy postępować w taki sam sposób, gdy trzeba poczynić kroki, aby zebrać na miejscu wszelkie środki dowodowe.

Artykuł 45.

Rozprawą kieruje Prezes, a w razie gdy Prezes nie może tego czynić, przewodniczy Wice-Prezes; gdy jednemu i drugiemu staje coś na przeszkodzie, przewodniczy najstarszy z sędziów obecnych.

Artykuł 46.

Posiedzenia Trybunału są publiczne, chyba że Trybunał postanowi inaczej, albo jeżeli strony zażądają, żeby publiczność nie była dopuszczona.

Artykuł 47.

1. Z każdego posiedzenia zostaje sporządzony protokół, który podpisują Pisarz i Prezes.

2. Jedynie taki protokół ma charakter autentyczny.

Artykuł 48.

Trybunał wydaje zarządzenia dotyczące prowadzenia procesu, uchwala w jakiej formie i w jakim terminie każda strona powinna ostatecznie sformułować swe wnioski oraz podejmuje wszelkie kroki w związku z zebraniem dowodów.

Artykuł 49.

Nawet przed rozpoczęciem rozprawy Trybunał może zażądać od agentów okazania wszelkich dokumentów albo dostarczenia wszelkich wyjaśnień. W razie odmowy Trybunał przyjmuje to formalnie do wiadomości.

Artykuł 50.

W każdej chwili Trybunał władny jest powierzyć śledztwo lub ekspertyzę wszelkiej osobie, ciału, biuru, komisji lub organowi przez siebie wybranym.

Artykuł 51.

W czasie rozprawy stawiane będą odpowiednie zapytania świadkom i biegłym z uwzględnieniem warunków ustalonych przez Trybunał w przepisach proceduralnych, wspomnianych w artykule 30.

Artykuł 52.

Po otrzymaniu przez Trybunał w terminie w tym celu ustalonym dowodów i zeznań, może on odmówić przyjęcia wszelkich dalszych dowodów, ustnych lub na piśmie, które jedna ze stron pragnęłaby mu przedłożyć, chyba że druga strona wyrazi na to swą zgodę.

Artykuł 53.

1. Gdy jedna ze stron nie stawi się przed Trybunałem albo nie podejmie obrony swej sprawy, druga strona może zwrócić się do Trybunału z żądaniem wydania wyroku na jej korzyść.

2. Zanim jednak Trybunał to uczyni, powinien upewnić się nie tylko, że sprawa podlega jego kompetencji zgodnie z artykułami 36 i 37, ale również, że roszczenie jest należycie uzasadnione pod względem faktycznym i prawnym.

Artykuł 54.

1. Gdy pod nadzorem Trybunału, agenci, doradcy i adwokaci zakończyli wywód swej sprawy, Prezes ogłosi zamknięcie rozprawy.

2. Trybunał opuści salę rozpraw dla naradzenia się nad wyrokiem.

3. Narady Trybunału będą odbywały się w zamkniętym lokalu i są tajne.

Artykuł 55.

1. Wszelkie uchwały zapadają większością głosów sędziów obecnych.

2. W przypadku równości głosów decyduje głos Prezesa albo zastępującego go sędziego.

Artykuł 56.

1. Wyrok powinien podawać motywy, na podstawie których został wydany.

2. Powinien on wymieniać nazwiska sędziów, którzy brali udział w wyrokowaniu.

Artykuł 57.

Jeżeli wyrok, w całości lub części, nie opiera się na jednomyślnym zdaniu sędziów, każdemu sędziemu przysługuje prawo złożenia swej osobistej opinii.

Artykuł 58.

Wyrok podpisują Prezes i Pisarz Trybunału. Będzie on odczytany na posiedzeniu publicznym po uprzednim zawiadomieniu o tym agentów stron.

Artykuł 59.

Wyrok sądu wiąże tylko strony będące w sporze i tylko w stosunku do danego sporu.

Artykuł 60.

Wyrok jest ostateczny i nie podlega odwołaniu. W przypadku sporu co do znaczenia lub zakresu wyroku, Trybunał powinien dać swą interpretację na żądanie każdej ze stron.

Artykuł 61.

1. Żądanie rewizji wyroku może być zgłoszone tylko wtedy, gdy opiera się na odkryciu faktu, który, w chwili wydania wyroku, był nieznany ani Trybunałowi, ani stronie, żądającej rewizji, a mógł mieć wpływ decydujący, zawsze z zastrzeżeniem, że nieświadomość ta nie była zawiniona skutkiem niedbalstwa.

2. Postępowanie rewizyjne otwiera się orzeczeniem Trybunału, wyraźnie stwierdzającym istnienie nowego faktu, uznaniem, że jest on tego rodzaju, iż czyni sprawę nadającą się do rewizji, oraz oświadczeniem, że wniosek o rewizję jest na tej podstawie dopuszczalny.

3. Trybunał władny jest zażądać, żeby, zanim dopuści procedurę rewizyjną, osnowa wyroku była uprzednio wykonana.

4. Żądanie rewizji może być zgłoszone nie później niż w sześć miesięcy od chwili odkrycia nowego faktu.

5. Po upływie dziesięciu lat od daty wydania wyroku żadne żądanie rewizji nie może być zgłoszone.

Artykuł 62.

1. Gdyby któreś państwo uznało, że posiada interes natury prawnej, który może być dotknięty przez wyrok w danej sprawie, ma ono prawo zażądać, żeby Trybunał dopuścił je jako interwenienta.

2. Do Trybunału należy decyzja w sprawie tego żądania.

Artykuł 63.

1. W razie wysunięcia sprawy interpretacji jakiejś konwencji, w której stronami są inne państwa niż będące w sporze, Pisarz Trybunału zawiadomi je o tym natychmiast.

2. Każde państwo, które otrzymało takie zawiadomienie, ma prawo interwencji w procesie; i jeżeli z tego prawa skorzysta, to interpretacja zawarta w wyroku będzie dlań w równej mierze wiążąca.

Artykuł 64.

O ile Trybunał nie postanowi inaczej, każda strona ponosi swoje własne koszty procesu.

Rozdział IV.

OPINIE DORADCZE.

Artykuł 65.

1. Na żądanie jakiego bądź organu upoważnionego do tego, albo stosownie do postanowień Karty Narodów Zjednoczonych, Trybunał władny jest udzielać opinii doradczych w każdej sprawie o charakterze prawnym.

2. Sprawy, co do których żądana jest opinia doradcza Trybunału, są wnoszone do Trybunału w drodze podania na piśmie, które wyłuszcza ściśle sprawę, co do której zażądano opinii Trybunału; dołącza się doń wszelkie dokumenty, mogące służyć do wyjaśnienia sprawy.

Artykuł 66.

1. Pisarz Trybunału notyfikuje niezwłocznie podanie w sprawie opinii doradczej wszystkim państwom, dopuszczonym do występowania przed Trybunałem.

2. Poza tym Pisarz komunikuje przez zawiadomienia socjalne i bezpośrednie każdemu państwu dopuszczonemu do występowania przed Trybunałem, albo każdej organizacji międzynarodowej, którą Trybunał lub, jeżeli tenże nie zasiada, Prezes będzie uważał za zdolną do udzielenia informacyj w danej sprawie, że Trybunał jest gotów przyjąć wywody na piśmie, w terminie, który Prezes określi, lub wysłuchać wywodów ustnych na posiedzeniu publicznym wyznaczonym w tym celu.

3. Trybunał decyduje w przypadku, gdy państwo dopuszczone do występowania przed Trybunałem, nie otrzymawszy powyższego specjalnego zawiadomienia, wyrazi życzenie złożenia wywodu na piśmie lub zostania przesłuchanym.

4. Państwo i organizacje, które złożyły wywody na piśmie lub ustnie, albo jedne i drugie, dopuszczone będą do wypowiedzenia się co do wywodów złożonych przez inne państwa lub organizacje w formie, zakresie i terminach, ustalonych każdorazowo przez Trybunał lub, jeżeli tenże nie zasiada, przez Prezesa. W tym celu, Pisarz komunikuje we właściwym czasie wywody złożone na piśmie państwom i organizacjom, które same złożyły podobne wywody.

Artykuł 67.

Trybunał ogłasza swe opinie doradcze na posiedzeniu publicznym, zawiadomiwszy o tym uprzednio Sekretarza Generalnego oraz przedstawicieli członków Narodów Zjednoczonych, i innych państw i organizacyj międzynarodowych bezpośrednio zainteresowanych.

Artykuł 68.

Przy wykonywaniu swych atrybucyj doradczych Trybunał będzie poza tym opierał się na postanowieniach niniejszego Statutu, stosowanych w sprawach spornych, w takim zakresie, w jakim uzna to za możliwe do zastosowania.

Rozdział V.

POPRAWKI.

Artykuł 69.

Poprawki do niniejszego Statutu będą dokonywane w tym samym trybie, jak to zostało przewidziane w Karcie Narodów Zjednoczonych dla poprawek dla tej Karty, z zastosowaniem jednak tych przepisów, które Ogólne Zgromadzenie mogłoby uchwalić na wniosek Rady Bezpieczeństwa w sprawie udziału państw, które są stronami w niniejszym Statucie, ale nie są członkami Narodów Zjednoczonych.

Artykuł 70.

Trybunał będzie władny w drodze pisemnego zawiadomienia, skierowanego do Sekretarza Generalnego, zaproponować zastanowienie się nad wprowadzeniem do niniejszego Statutu takich poprawek, jakie mógłby uznać za konieczne, z uwzględnieniem postanowień artykułu 69.

Przekład

POROZUMIENIE USTANAWIAJĄCE KOMISJĘ PRZYGOTOWAWCZĄ NARODÓW ZJEDNOCZONYCH

RZĄDY reprezentowane w San Francisco na Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie utworzenia Organizacji Międzynarodowej, postanowiwszy utworzyć organizację międzynarodową pod nazwą Narodów Zjednoczonych, podpisawszy w dniu dzisiejszym Kartę Narodów Zjednoczonych i zdecydowawszy, że zanim ta Karta wejdzie w życie i zanim Narody Zjednoczone ukonstytuują się zgodnie z jej postanowieniami, powinna powstać Komisja Przygotowawcza, do wykonania pewnych czynności i obowiązków,

ZGADZAJĄ się na następujące postanowienia:

1. Tworzy się niniejszym Komisję Przygotowawczą Narodów Zjednoczonych w celu przeprowadzenia tymczasowych zarządzeń dla zwołania pierwszej sesji Ogólnego Zgromadzenia, Rady Bezpieczeństwa, Rady Gospodarczej i Społecznej i Rady Powierniczej, oraz dla utworzenia Sekretariatu i ukonstytuowania Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości.

2. Każdy Rząd podpisujący Kartę wydeleguje do Komisji jednego przedstawiciela. Komisja uchwali swój własny regulamin. Pomiędzy sesjami jej funkcje i uprawnienia wykonywać będzie Komitet Wykonawczy, złożony z przedstawicieli rządów, reprezentowanych obecnie w Komitecie Wykonawczym Konferencji. Komitet Wykonawczy utworzy komisje potrzebne do ułatwienia mu pracy i posługiwać się będzie osobami o specjalnej wiedzy i doświadczeniu.

3. Komisja korzystać będzie z pomocy Sekretarza Wykonawczego, który posiadać będzie takie uprawnienia i wykonywać takie zadania, jakie określi Komisja, oraz z pomocy odpowiedniego personelu. Personel ten będzie się składał, wedle możności, z urzędników mianowanych w tym celu przez uczestniczące rządy na zaproszenie Sekretarza Wykonawczego.

4. Do zadań Komisji będzie należało:

a) Zwołanie Ogólnego Zgromadzenia na pierwszą sesję;

b) Ułożenie tymczasowego porządku obrad na pierwsze sesje głównych organów Organizacji oraz przygotowanie materiału i zaleceń do wszystkich spraw umieszczonych na tych porządkach dziennych;

c) Sformułowanie zaleceń co do ewentualnego przeniesienia pewnych funkcyj, działalności i aktywów Ligi Narodów, których przejęcie przez nową Organizację, na warunkach do omówienia, możnaby uznać za pożądane;

d) Zbadanie zagadnień, związanych z ustaleniem stosunków pomiędzy Organizacją a wyspecjalizowanymi organizacjami i organami międzyrządowymi;

e) Wysłanie zaproszeń do mianowania kandydatów do Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości zgodnie z postanowieniami Statutu Trybunału;

f) Przygotowanie zaleceń w związku z urządzeniem Sekretariatu Organizacji; oraz

g) Przeprowadzenie badań i przygotowanie wniosków w sprawie umieszczenia stałej siedziby Organizacji.

5. Wydatki Komisji i wydatki związane ze zwołaniem pierwszego posiedzenia Ogólnego Zgromadzenia poniesie rząd Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, a na żądanie Komisji wezmą w nich udział i inne rządy. Wszelkie tego rodzaju zaliczki będą potrącalne z pierwszych składek na Organizację.

6. Siedzibą Komisji będzie Londyn. Komisja zbierze się na pierwsze posiedzenie w San Francisco natychmiast po zakończeniu Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Organizacji Międzynarodowej. Komitet Wykonawczy zwoła Komisję na następną sesję możliwie najprędzej po wejściu w życie Karty Organizacji, a następnie zwoływać ją będzie, ilekroć uzna sesję za pożądaną.

7. Komisja przestanie istnieć z chwilą wyboru Sekretarza Generalnego Organizacji i wówczas jej własność i akta będą przekazane Organizacji.

8. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki będzie chwilowym depozytariuszem i będzie miał pieczę nad dokumentem oryginalnym, zawierającym niniejsze postanowienia przejściowe w pięciu językach, w których jest podpisany. Odpisy jego należycie uwierzytelnione za zgodność, będą przesłane rządom państw podpisujących. Rząd Stanów Zjednoczonych Ameryki doręczy oryginał Sekretarzowi Wykonawczemu z chwilą jego zamianowania.

9. Dokument niniejszy wejdzie w życie w dniu dzisiejszym i państwa, mające prawo być członkami pierwotnymi Narodów Zjednoczonych, będą mogły go podpisać aż do rozwiązania Komisji zgodnie z punktem 7.

Na dowód czego, niżej podpisani przedstawiciele, należycie w tym celu umocowani, podpisują ten dokument w językach: angielskim, francuskim, chińskim, rosyjskim i hiszpańskim, przy czym wszystkie teksty są w równym stopniu autentyczne.

Sporządzono w mieście San Francisco, dnia dwudziestego szóstego czerwca roku tysiąc dziewięćset czterdziestego piątego.

Po zaznajomieniu się z powyższymi aktami uznałem i uznaję je za słuszne w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych; oświadczam, że wymienione wyżej akty zostały przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone, i przyrzekam, że będą niezmiennie zachowane.

Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej.

W Warszawie, dnia 16 października 1945 r.