otwórz artykuł w nowym oknie
drukuj artykuł
następny artykuł
poprzedni artykuł
powrót do spisu treści czasopisma
środa, 5 stycznia 2011 r. |
Początek formularza
UŻYTKOWNIK ZALOGOWANY
na darmowy dostęp
Wyloguj
Dół formularza
Wskaźniki i stawki
Wzory druków i umów
Gofin podpowiada
Przepisy prawne
Kalkulatory
Oferta wydawnicza
Początek formularza
Dół formularza
|
PPD
Przegląd Podatku Dochodowego
I. TEMAT NUMERU
Co zmienia się w podatku dochodowym od 1 stycznia 2011 r.?
1.1. Podatek dochodowy od osób fizycznych - część II Ustalenie dochodu z odpłatnego zbycia składników majątku po likwidacji spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniu wspólnika z takiej spółki Omawiając w Przeglądzie Podatku Dochodowego nr 24 z 2010 r. nowe regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczące opodatkowania składników majątku otrzymanych po likwidacji działalności gospodarczej, w tym prowadzonej w formie spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniu z takiej spółki, wspomnieliśmy, że podstawę opodatkowania stanowi dochód, a sposób ustalenia wysokości tego dochodu określa art. 24 ust. 3b-3d updof, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. Z regulacji tych wynika, że dochodem z odpłatnego zbycia składników majątku pozostałych na dzień likwidacji działalności gospodarczej prowadzonej samodzielnie jest różnica między przychodem z odpłatnego zbycia a wydatkami na nabycie zbywanych składników, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie. Jeżeli wspólnik otrzymał składniki majątku inne niż środki pieniężne w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki, za dochód z odpłatnego zbycia tych składników majątku uznaje się różnicę między przychodem uzyskanym z ich odpłatnego zbycia a wydatkami poniesionymi na ich nabycie lub wytworzenie, niezaliczonymi w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów przez wspólnika lub spółkę. Wspólnik, który w związku z wystąpieniem ze spółki niebędącej osobą prawną otrzyma środki pieniężne, obowiązany jest opodatkować uzyskany z tego tytułu dochód w wysokości różnicy między przychodem z tego tytułu, ustalonym zgodnie z art. 14 updof, a wydatkami na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce. Przedstawione zasady ustalania dochodu stosuje się odpowiednio w przypadku otrzymania przez występującego wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną równocześnie środków pieniężnych i innych składników majątku. Aport przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części W ust. 1k i 1l dodanych do art. 22 updof zostały odpowiednio uregulowane kwestie związane z ustaleniem wartości składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nabytych w drodze aportu oraz ustaleniem kosztów uzyskania przychodów z ich odpłatnego zbycia. Z przepisów tych wynika, że w przypadku składników zaliczonych do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych ich wartość ustala się w wysokości wartości początkowej, określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podmiotu wnoszącego wkład. Natomiast wartość pozostałych składników majątku wchodzących w skład przedsiębiorstwa (jego zorganizowanej części) należy wycenić w wysokości przyjętej dla celów podatkowych i wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu wnoszącego wkład na dzień nabycia. Tak ustalona wartość składników majątku wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, nabytych w drodze aportu, po zmniejszeniu o dokonane odpisy amortyzacyjne, stanowi koszt uzyskania przychodów w razie odpłatnego zbycia tych składników. Zwróć uwagę! Do odpłatnego zbycia składników majątku wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części nabytego w drodze wkładu niepieniężnego do dnia 31 grudnia 2010 r. stosuje się zasady ustalania kosztów uzyskania przychodów obowiązujące na dzień 31 grudnia 2010 r.
Wymiana udziałów (akcji) Nominalna wartość udziałów (akcji) w spółce mającej osobowość prawną albo wkładów w spółdzielni objętych w zamian za wkład niepieniężny stanowi przychód z kapitałów pieniężnych (art. 17 ust. 1 pkt 9 updof). Dotychczas osoby fizyczne, będące udziałowcami (akcjonariuszami), musiały opłacać podatek dochodowy w razie uzyskania dochodu m.in. z tytułu objęcia udziałów (akcji) wydanych im przez spółkę w zamian za wkład w postaci udziałów (akcji) innej spółki, której byli udziałowcami (akcjonariuszami). Te zasady opodatkowania okazały się sprzeczne z prawem wspólnotowym. Wyeliminowaniu niezgodności mają służyć wprowadzone do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych regulacje art. 24 ust. 8a i 8b. W świetle tych przepisów, wartość udziałów (akcji) objętych przez udziałowców (akcjonariuszy) w wyniku wymiany nie będzie powodować powstania przychodu. Muszą jednak być spełnione następujące warunki: 1) spółka nabywająca udziały (akcje) innej spółki powinna dzięki tej transakcji uzyskać bezwzględną większość praw głosu w tej innej spółce, a jeżeli w momencie nabycia posiadała już większość bezwzględną w tej spółce, to wystarczy, by w związku z transakcją zwiększyła ilość udziałów (akcji) w tej spółce, 2) podmioty biorące udział w transakcji wymiany muszą podlegać w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów). Wprowadzenie tych regulacji oznacza, że udziałowcy (akcjonariusze) zapłacą podatek dochodowy dopiero przy odpłatnym zbyciu udziałów (akcji) nabytych w ramach wymiany. W rezultacie konieczne było również określenie momentu rozliczenia wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany. W myśl art. 23 ust. 1 pkt 38c updof, wydatki te ustalone zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 38 i art. 22 ust. 1f updof, można uwzględnić jako koszty uzyskania przychodu w przypadku odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki nabywającej uzyskanych za wydane tej spółce udziały (akcje). W tym miejscu warto wspomnieć, że dokonane również zostały zmiany precyzujące zasady ustalania kosztów podatkowych w przypadku objęcia udziałów (akcji) lub wkładów w spółdzielni w zamian za wkład w postaci:
Objęcie akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia Nowe brzmienie art. 24 ust. 11 updof usuwa wątpliwości, że w momencie objęcia lub nabycia akcji na podstawie uchwały walnego zgromadzenia dochód z tego tytułu nie podlega opodatkowaniu. Przy czym dodając art. 24 ust. 12a updof, ustawodawca sprecyzował, że odroczenie momentu powstania obowiązku podatkowego dotyczy dochodu uzyskanego przez osoby uprawnione z tytułu objęcia (nabycia) akcji spółek, których siedziba mieści się na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej lub Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Objęcie udziałów lub akcji w zamian za wkład w postaci know-how Na podstawie art. 24 ust. 17 i 18 updof, dochód z tytułu objęcia udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną w zamian za wkład niepieniężny w postaci know-how, w związku z realizacją celu Działania 3.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka "Inicjowanie działalności innowacyjnej", ustala się w wysokości określonej według stanu z dnia uzyskania przychodu, na dzień:
Zwróć uwagę! Nowe regulacje w przedstawionym zakresie mają zastosowanie również do dochodu z tytułu objęcia udziałów lub akcji w spółce mającej osobowość prawną w zamian za wkład niepieniężny w postaci know-how, powstałego przed dniem 1 stycznia 2011 r., jeżeli objęcie udziałów lub akcji nastąpiło w związku z realizacją celu Działania 3.1 Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka "Inicjowanie działalności innowacyjnej".
Zmiana brzmienia art. 29 ust. 1 pkt 1 updof, wyeliminowała wątpliwości interpretacyjne związane z ustaleniem od jakich odsetek, uzyskanych przez nierezydentów na terytorium Polski, pobiera się podatek w formie ryczałtu w wysokości 20% przychodu. Przepis wskazuje, że chodzi o odsetki inne niż odsetki wymienione w art. 30a ust. 1 updof. Przychody emerytów i rencistów Po nowelizacji art. 30 ust. 1 pkt 4 updof, zryczałtowany podatek dochodowy w wysokości 10% należności będzie pobierany zarówno od świadczeń otrzymywanych przez emerytów i rencistów, w związku z łączącym ich uprzednio z zakładem pracy stosunkiem służbowym, stosunkiem pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunkiem pracy, jak i od świadczeń otrzymanych przez tych podatników od związków zawodowych. Wyłączeniu spod opodatkowania w dalszym ciągu pozostają świadczenia, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 26 i 38 updof. Drobne przychody z działalności wykonywanej osobiście Zmieniony art. 30 ust. 1 pkt 5a updof precyzuje warunki pobierania zryczałtowanego podatku w wysokości 18% od przychodów z działalności wykonywanej osobiście. Ta forma opodatkowania ma zastosowanie, gdy kwota należności określona w umowie zawartej z osobą niebędącą pracownikiem płatnika nie przekracza 200 zł (szerzej na ten temat piszemy na str. 28 tego numeru Przeglądu Podatku Dochodowego). Zwrot środków z tytułu oszczędzania w IKE oraz w ramach pracowniczego programu emerytalnego Wprowadzeniu bardziej przejrzystych zasad opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym dochodów oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym (IKE) z tytułu zwrotu albo częściowego zwrotu środków zgromadzonych na tym koncie, służy zmiana art. 30a ust. 8 updof, w którym na nowo zdefiniowano pojęcie tego dochodu. Ponadto przyjęte zostały regulacje:
Stosowanie zasad określonych w art. 30a ust. 8-8d updof rozciągnięto również na dochody uczestnika pracowniczego programu emerytalnego z tytułu zwrotu środków zgromadzonych w ramach programu, w rozumieniu przepisów o pracowniczych programach emerytalnych (art. 30a ust. 1 pkt 8e updof). Koszty związane z popełnieniem przestępstwa Ustawodawca doprecyzował art. 23 ust. 1 pkt 61 updof, na podstawie którego wyłączeniu z kosztów uzyskania przychodów podlegają poniesione wydatki oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy. Z treści znowelizowanego przepisu wynika, że wyłączenie dotyczy w szczególności kosztów poniesionych w związku z popełnieniem przestępstwa określonego w art. 229 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz. U. nr 88, poz. 553 ze zm.), czyli udzielenia albo złożenia obietnicy udzielenia korzyści majątkowej osobie pełniącej funkcję publiczną w związku z pełnieniem tej funkcji.
1.2. Podatek dochodowy od osób prawnych Zakres zmian do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wprowadzonych ustawą z dnia 25 listopada 2010 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 226, poz. 1478) obejmuje w szczególności:
Zagraniczne fundusze inwestycyjne i podmioty prowadzące program emerytalny Od 1 stycznia 2011 r. instytucje wspólnego inwestowania oraz podatnicy prowadzący program emerytalny, w zakresie dochodów związanych z gromadzeniem oszczędności na cele emerytalne, posiadające siedzibę w innym niż Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego nie płacą już w Polsce podatku. Wprowadzono dla nich zwolnienie w art. 6 ust. 1 pkt 10a i 11a updop. Jednak zwolnieniem tym objęte są tylko te podmioty, które spełniają określone w tych przepisach warunki. Ponadto zwolnienia, o których mowa w tych przepisach, stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej, wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, w którym podatnik ma siedzibę. Płatnicy dokonujący wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 lub art. 22 ust. 1 updof na rzecz zagranicznych funduszy stosują zwolnienie z art. 6 ust. 1 pkt 10a i 11a updop wyłącznie pod warunkiem:
Definicja spółki niebędącej osobą prawną W art. 4a pkt 14 updop wprowadzono definicję spółki niebędącej osobą prawną. Jest to spółka niebędąca podatnikiem podatku dochodowego. W ten sposób regulacje odnoszące się do spółek niebędących osobami prawnymi nie będą miały zastosowania do spółek z siedzibą w innym państwie, które są w nim traktowane jak osoby prawne i podlegają w tym państwie opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania. Sprzedaż udziałów (akcji) w celu umorzenia już bez zwolnienia Dochód uzyskany z odpłatnego zbycia udziałów (akcji) na rzecz spółki, w celu umorzenia tych udziałów (akcji) nie jest już zaliczany do dochodów z udziału w zyskach osób prawnych (uchylony art. 10 ust. 1 pkt 2 updop). W konsekwencji tej zmiany dochód uzyskany przez wspólnika (akcjonariusza) w następstwie zbycia udziałów akcji celem ich umorzenia, jest opodatkowany na zasadach ogólnych. Podatnik zbycie udziałów (akcji) w celu umorzenia powinien rozliczyć tak jak każdą inną sprzedaż tych walorów na rynku. A płatnik nie potrąca już podatku "u źródła" od wynagrodzenia za umarzane w tym trybie udziały. Zmiana przepisów powoduje też, że spółka zbywająca udziały (akcje) w celu ich umorzenia nie ma już prawa do zwolnienia określonego w art. 22 ust. 4-6 updop. Skutki podatkowe po stronie wspólnika (osoby prawnej) w przypadku zakończenia działalności spółki niebędącej osobą prawną Do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wprowadzono przepisy określające sposób opodatkowania wspólników w przypadku zakończenia działalności spółki niebędącej osobą prawną. Stosownie do art. 12 ust. 4 pkt 3a lit. a) updop, w przypadku otrzymania przez wspólnika środków pieniężnych - ich wartość nie stanowi przychodu. Przyjęcie tej zasady jest podyktowane tym, że podatnikiem podatku dochodowego z udziału w zyskach spółki niebędącej osobą prawną jest wspólnik tej spółki. Zyski osiągane przez tę spółkę, w czasie jej trwania, są na bieżąco uwzględniane u wspólników, jako przychody i koszty z udziału w niej. W przypadku otrzymania w wyniku likwidacji spółki niebędącej osobą prawną innych składników majątku, ich wartość również nie stanowił przychodu. Przychód wystąpi dopiero w przypadku odpłatnego zbycia tych składników. Wówczas przychodem będzie ich wartość wyrażona w cenie, za którą wspólnik je zbywa (art. 12 ust. 4 pkt 3b updop). Wspólnik likwidowanej spółki niebędącej osobą prawną wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych otrzymanych w związku z likwidacją tej spółki powinien ustalić w wysokości odpowiadającej wartości początkowej określonej w ewidencji spółki niebędącej osobą prawną (art. 16g ust. 10c updop). Odpisów amortyzacyjnych dokonuje z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz kontynuuje metodę amortyzacji przyjętą przez zlikwidowaną spółkę (art. 16h ust. 3c updop). Podatkowe skutki wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną W przypadku wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, podobnie jak przy likwidacji spółki, ustawodawca uregulował dwie sytuacje, tj. gdy występujący wspólnik otrzymuje:
W przypadku otrzymania środków pieniężnych ich wartość nie stanowi przychodu tylko w części odpowiadającej wydatkom na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce i uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 5 updop, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w takiej spółce (art. 12 ust. 4 pkt 3a lit. b updop). W sytuacji otrzymania w wyniku wystąpienia wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną innych składników majątku, ich wartość nie stanowi przychodu. Przychód wystąpi dopiero w przypadku odpłatnego zbycia tych składników majątku. Przychodem będzie ich wartość wyrażona w cenie, za którą wspólnik je zbędzie (art. 12 ust. 4 pkt 3b updop). W myśl art. 16 ust. 1 pkt 8f updop, nie stanowią kosztu uzyskania przychodów wydatki na nabycie lub wytworzenie składnika majątku, otrzymanego przez wspólnika w związku z likwidacją spółki niebędącej osobą prawną lub wystąpieniem z takiej spółki, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie. Wydatki te są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tego składnika majątku. Ich wartość ustala się, stosując odpowiednio art. 15 ust. 1t updop. W przypadku otrzymania, w związku z wystąpieniem wspólnika z takiej spółki, środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, wprowadzono wymóg ustalania wartości początkowej środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych w wysokości odpowiadającej wartości początkowej określonej w ewidencji spółki niebędącej osobą prawną (art. 16g ust. 10c updop). Odpisy amortyzacyjne powinny być realizowane na zasadzie kontynuacji, tj. z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów przy zastosowaniu metody amortyzacji przyjętej przez spółkę, z której ten wspólnik wystąpił (art. 16h ust. 3c updop). Nie ma przychodu z tytułu wniesienia wkładu do spółki niebędącej osobą prawną W związku z wniesieniem do spółki niebędącej osobą prawną wkładu niepieniężnego (aportu), w tym składników majątku otrzymanych przez podatnika w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną bądź wystąpienia z takiej spółki, nie wystąpi przychód z tytułu przeniesienia własności tych składników. Zostało to jednoznacznie uregulowane w art. 12 ust. 4 pkt 3c updop. Zasady ustalania wartości początkowej przedmiotu wkładu wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną i kontynuacja amortyzacji Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych została uzupełniona o regulacje dotyczące sposobu ustalania wartości początkowej przedmiotu wkładu wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną. Stosownie do art. 16g ust. 1 pkt 4a lit. a) i b) updop, w razie nabycia w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną wartość początkowa powinna być ustalona w wysokości:
Takie zasady ustalania wartości początkowej dla składników majątku wniesionych w postaci wkładu do spółki niebędącej osobą prawną dotyczą także wnoszenia wkładu przez osobę fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. Jeżeli jednak ustalenie wydatków na nabycie lub wytworzenie przedmiotu wkładu przez wspólnika wnoszącego wkład, będącego osobą fizyczną, jest niemożliwe, a przedmiot wkładu nie był wykorzystywany przez wnoszącego wkład w prowadzonej działalności gospodarczej, wartość początkową przedmiotu wkładu określa się zgodnie z art. 14 updop, tj. w wysokości ceny rynkowej z dnia jego wniesienia do spółki (art. 16g ust. 1 pkt 4a lit. c updop). Przy czym ustalenie wartości początkowej w wartości rynkowej nie ma zastosowania do wartości niematerialnych i prawnych wytworzonych przez wspólnika we własnym zakresie. Przepis art. 16g ust. 1 pkt 4a lit. a) i b) updop stosuje się odpowiednio w przypadku składnika majątku wnoszonego w postaci wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki niebędącej osobą prawną przez wspólnika, który składnik ten otrzymał w następstwie likwidacji spółki niebędącej osobą prawną bądź wystąpienia z takiej spółki. Z nowego brzmienia art. 16g ust. 9 updop wynika, że określona w tym przepisie zasada kontynuacji wyceny wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ma zastosowanie również w przypadku restrukturyzacji dokonywanej z udziałem spółek niebędących osobami prawnymi. W razie nabycia wkładu niepieniężnego wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną, który wcześniej był amortyzowany, odpisów amortyzacyjnych dokonuje się na zasadzie kontynuacji, tj. z uwzględnieniem dotychczasowej wysokości odpisów oraz metody amortyzacji przyjętej przez poprzednika (art. 16h ust. 3d updop). Zasada ta dotyczy również przekształceń. Sprzedaż przez spółkę niebędącą osobą prawną rzeczy i praw będących przedmiotem wkładu do takiej spółki W przypadku odpłatnego zbycia (np. sprzedaży) przedmiotu wkładu wniesionego do spółki niebędącej osobą prawną przychodem jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie (art. 14 updop). Za koszt uzyskania tego przychodu uważa się: 1) wartość początkową przyjętą przez spółkę w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, ustaloną zgodnie z art. 16g ust. 1 pkt 4a, pomniejszoną o sumę odpisów amortyzacyjnych - w przypadku gdy zbywany przedmiot wkładu był zaliczony do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych spółki, 2) wydatki poniesione na nabycie albo wytworzenie przedmiotu wkładu, niezaliczone do kosztów uzyskania przychodów w jakiejkolwiek formie - w przypadku gdy zbywany jest przedmiot wkładu niezaliczony w spółce do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych. Regulacje dotyczące przedmiotowych kosztów zawarto w dodanym art. 15 ust. 1t updop. Sposób ustalania wartości poszczególnych składników majątku wchodzących w skład nabytego w drodze aportu przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części Dotychczas obowiązującą zasadę kontynuacji wyceny środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części przez podmiot otrzymujący tego rodzaju wkład rozciągnięto także na inne składniki majątku. Zrealizowano to poprzez zmianę redakcyjną art. 16g ust. 10a updop i dodanie art. 15 ust. 1s updop. Zgodnie z art. 15 ust. 1s updop, w przypadku nabycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w drodze wkładu niepieniężnego (aportu), wartość poszczególnych składników majątku, wchodzących w skład przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, ustala się: 1) w wysokości wartości początkowej, określonej w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podmiotu wnoszącego wkład - w przypadku składników zaliczonych do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, 2) w wysokości przyjętej dla celów podatkowych i wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu wnoszącego wkład na dzień nabycia - w przypadku pozostałych składników. Zmiana regulacji dotyczących wymiany udziałów Wymiana udziałów (akcji) polega na tym, że jednocześnie realizowane jest zbycie i objęcie udziałów (akcji). Nowe brzmienie otrzymały przepisy regulujące wymianę udziałów, tj. art. 12 ust. 4d i 11 oraz art. 16 ust. 1 pkt 8d updop. Wprowadzone zmiany poprawiają redakcję tych przepisów, tak by nie budziły wątpliwości interpretacyjnych. Tak więc od 1 stycznia 2011 r., jeżeli spółka nabywa od udziałowców (akcjonariuszy) innej spółki udziały (akcje) tej innej spółki oraz w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) albo w zamian za udziały (akcje) tej innej spółki przekazuje udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki własne udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce w wysokości nie wyższej niż 10% wartości nominalnej własnych udziałów (akcji), a w przypadku braku wartości nominalnej - wartości rynkowej tych udziałów (akcji), oraz jeżeli w wyniku nabycia: 1) spółka nabywająca uzyska bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, albo 2) spółka nabywająca, posiadająca bezwzględną większość praw głosu w spółce, której udziały (akcje) są nabywane, zwiększa ilość udziałów (akcji) w tej spółce - do przychodów nie zalicza się wartości udziałów (akcji) przekazanych udziałowcom (akcjonariuszom) tej innej spółki oraz wartości udziałów (akcji) nabytych przez spółkę, pod warunkiem że podmioty biorące udział w tej transakcji podlegają w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia (wymiana udziałów). Z kolei do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się wydatków poniesionych przez udziałowca (akcjonariusza) na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) przekazywanych spółce nabywającej w drodze wymiany udziałów. Wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodów w przypadku odpłatnego zbycia otrzymanych za nie udziałów (akcji) spółki nabywającej. Koszt ten ustala się na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 8d updop, czyli na poziomie "historycznych" wydatków poniesionych na nabycie lub objęcie udziałów (akcji) będących przedmiotem wymiany. Dodany art. 16 ust. 1 pkt 8e updop reguluje sposób ustalania kosztów uzyskania przychodów przez spółkę nabywającą, która w zamian za otrzymane udziały (akcje) wydaje swoje udziały (akcje) wraz z zapłatą w gotówce. Tak więc koszty te będą ustalane w wysokości wartości nominalnej udziałów (akcji) wydanych przez spółkę i powiększone o zapłatę w gotówce. Koszty te będą uwzględniane w rachunku podatkowym dopiero w przypadku odpłatnego zbycia nabytych w drodze wymiany udziałów (akcji). Uszczegółowienie warunków, które muszą być spełnione, by odliczyć darowiznę przekazaną za granicę W świetle zmienionego art. 18 ust. 1j pkt 2 updop, odliczenie darowizny, o której mowa w art. 18 ust. 1 pkt 1 updop przekazanej za granicę uzależnione jest od istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania lub z innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego państwa, na którego terytorium organizacja posiada siedzibę. Przed zmianą tego przepisu takie odliczenie było możliwe pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej tylko z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub odrębnej ustawy - nie uwzględniał on innych ratyfikowanych umów. 1 maja 2011 r. zniknie ulga dla producentów biokomponentów Ulga podatkowa określona w art. 19a updop, polegająca na odliczeniu od podatku kwoty stanowiącej 19% nadwyżki kosztów wytworzenia biokomponentów nad kosztami wytworzenia paliw ciekłych o takiej samej wartości opałowej, jednak nie więcej niż 19% nadwyżki wartości wytworzonych biokomponentów i paliw ciekłych, o takiej samej wartości opałowej była przewidziana na lata 2007-2014. Jednak na skutek decyzji Komisji Europejskiej strona polska ograniczyła obowiązywanie tej ulgi. Z dniem 1 maja 2011 r. przestanie obowiązywać art. 19a updop. Zrównanie praw podatników mających siedzibę na terytorium UE lub EOG z podatnikami polskimi w zakresie odliczania podatku zapłaconego za granicą Przepis art. 20 ust. 1 i 2 updop odnosił się jednie do podatników, którzy w Polsce mają nieograniczony obowiązek podatkowy. Z kolei na podstawie art. 20 ust. 1 updop podatnicy objęci nieograniczonym obowiązkiem podatkowym w Polsce mogą skorzystać z zaliczenia podatku zapłaconego za granicą na poczet podatku w Polsce. Na podstawie art. 20 ust. 2 updop, polska spółka ma prawo do odliczenia od podatku również kwoty podatku od dochodów, z których zysk został jej wypłacony. W obu przypadkach muszą być spełnione określone w ustawie warunki. Fakt, że prawa takiego pozbawieni byli rezydenci innych niż RP państw członkowskich UE i EOG budziło wątpliwości co do zgodności tych przepisów z prawem wspólnotowym. Z tego powodu w art. 20 updop dodano ust. 2a i 2b, które przewidują, że prawo do odliczeń, na warunkach określonych w art. 20 ust. 1 i 2 updop, będą miały również podmioty podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego, prowadzących działalność poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład. Przy czym kwota odliczenia zarówno z jednego, jak i z drugiego tytułu, nie może przekroczyć tej części podatku zapłaconego w obcym państwie, jaka proporcjonalnie przypada na dochód z tego źródła przypisany do zagranicznego zakładu. Z preferencji podatkowych nie skorzystają podmioty zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym Nowelizacja art. 20 ust. 3 pkt 4, art. 21 ust. 3 pkt 3 lit. c) oraz art. 22 ust. 4 pkt 4 updop sprawiła, że spółka uzyskująca dochody (przychody) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, z należności licencyjnych lub odsetek może korzystać ze zwolnień przewidzianych w art. 20 ust. 3, art. 21 ust. 3 i art. 22 ust. 4 updop, pod warunkiem, że nie jest zwolniona z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Dotychczas obowiązujące przepisy nie przewidywały takiego warunku, co mogło prowadzić do tego, że spółka spełniająca kryteria do zastosowania powołanych zwolnień, nie płaciła podatku zarówno w państwie źródła, jak i państwie swojej rezydencji. Nowe zasady ustalania udziału kapitałowego na potrzeby zwolnienia/ odliczenia Jednym z warunków skorzystania ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 20 ust. 3, art. 21 ust. 3 lub art. 22 ust. 4 updop oraz z odliczenia określonego w art. 20 ust. 2 updop jest posiadanie odpowiedniego udziału w kapitale zakładowym spółki. Przed nowelizacją ustawa nie precyzowała pojęcia "posiadanie udziału w kapitale spółki". W celu wyeliminowania wątpliwości dotyczących ustalania wysokości udziału kapitałowego na potrzeby zwolnienia/odliczenia dodano art. 20 ust. 15 pkt 1, art. 21 ust. 3b, art. 22 ust. 4d pkt 1 updop, z których jednoznacznie wynika, że prawo do zwolnienia/odliczenia przysługuje jedynie, jeżeli posiadanie udziałów (akcji) wynika z tytułu własności. Zwolnieniu podlegają tylko przychody z dywidend wynikających z udziałów (akcji) posiadanych na własność Zwolnienia określone w art. 20 ust. 3 i art. 22 ust. 4 updop dotyczą dochodów (przychodów) uzyskiwanych z tytułu dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych. Ustawą nowelizującą dodano art. 20 ust. 15 pkt 2 i art. 22 ust. 4d pkt 2, które ograniczają zakres stosowania tych zwolnień wyłącznie do dochodów uzyskanych z udziałów (akcji) posiadanych na podstawie tytułu: a) własności, b) innego niż własność, pod warunkiem że te dochody (przychody) korzystałyby ze zwolnienia, gdyby posiadanie tych udziałów (akcji) nie zostało przeniesione. Przy wypłacie zagranicznemu podmiotowi dywidendy, odsetek oraz należności licencyjnej płatnik musi żądać oświadczenia Stosownie do art. 26 ust. 1f updop, w przypadku należności, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 1 updop (m.in. odsetek, należności licencyjnych) oraz art. 22 ust. 1 updop (dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych), wypłacanych na rzecz spółki niemającej siedziby lub zarządu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub jej zagranicznego zakładu, płatnik stosuje zwolnienia wynikające z art. 21 ust. 3 oraz art. 22 ust. 4, pod warunkiem uzyskania pisemnego oświadczenia, że w stosunku do wypłacanych należności spełnione zostały warunki określone w ustawie dla stosowania tego zwolnienia.
1.3. Ryczałt ewidencjonowany Powołana wcześniej ustawa z dnia 25 listopada 2010 r. znowelizowała również przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. nr 144, poz. 930 ze zm.). Podatnicy, którzy w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej opłacają ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, w zakresie ustalenia przychodu są obowiązani stosować art. 14 updof. W związku z tym na podstawie ust. 6 dodanego do art. 20 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, na ryczałtowców nałożono obowiązek sporządzenia wykazu składników majątku. Wspomniany art. 20 ust. 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym stanowi, że w razie zawiadomienia naczelnika urzędu skarbowego o likwidacji działalności gospodarczej, w tym także w formie spółki niebędącej osobą prawną, lub zawiadomienia o wystąpieniu wspólnika ze spółki niebędącej osobą prawną, przepis art. 24 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym stosuje się odpowiednio. Oznacza to, że w przypadku zaistnienia wymienionych zdarzeń na ryczałtowców nałożono obowiązek sporządzenia wykazu składników majątku. Wykaz ten powinien zawierać m.in.:
Pozostałe zmiany mają charakter doprecyzowujący i porządkowy. Dotyczy to w szczególności zmiany brzmienia art. 20 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z którego wynika, że sporządzany na dzień zaprowadzenia ewidencji oraz na koniec każdego roku podatkowego spis z natury powinien obejmować m.in. produkcję w toku. Znowelizowany art. 21 ust. 2a tej ustawy formułuje obowiązek odpowiedniego doliczenia w zeznaniu podatkowym zwróconych podatnikowi kwot odliczonych uprzednio od przychodu lub ryczałtu przy obliczaniu podatku należnego. Zmiana o charakterze redakcyjnym wprowadzona w art. 21 ust. 8 pkt 3 i ust. 9 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym jest rezultatem uchylenia art. 24 ust. 3 updof. Natomiast art. 21b ust. 6 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, w nowym brzmieniu, stanowi o prawie odstąpienia przez naczelnika urzędu skarbowego od przekazania 1% podatku na rzecz organizacji pożytku publicznego, w sytuacji niewykonania przez tę organizację obowiązków informacyjnych. Przepis ten ma zastosowanie do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2010 r. W pozostałym zakresie zmiany wprowadzone do ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym będą obowiązywały w odniesieniu do przychodów uzyskanych od 1 stycznia 2011 r.
|
|
|
PPD Numery czasopisma |
|
|
PPD Dodatki do czasopisma |
|
|
PPD Egzemplarz bezpłatny
lub zamów go:
dzwoniąc pod numer infolinii: 800 162 732
95 7208560
|
|
|
PPD Pytania do redakcji Początek formularza
osoba kontaktowa
telefon lub e-mail *
nazwa firmy *
numer abonenta *
temat pytania *
treść pytania * * - pole obowiązkowe
Dół formularza |
|
|
PPD |
|
|
Oferta wydawnicza Komplety promocyjne
Czasopisma i Gazeta
Wydawnictwa internetowe
Inne produkty i usługi
• • •
• • • • • •
• • • • • • • •
• • • • • • • •
|
|
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60