CHEMIA-cwiczenie-8 2, Budownictwo, Inżynierka, Budownictwo, Semestr 1-2, Chemia, CHEMIA, Chemia - Wykłady i ćwiczenia


POLITECHNIKA WARSZAWSKA

Wydział Inżynierii Lądowej

S P R A W O Z D A N I E

Z ĆWICZEŃ LABORATORYJNYCH Z PRZEDMIOTU: CHEMIA BUDOWLANA

Imię i Nazwisko

Data wykonania ćwiczenia:

15.10.2004

........................

Nr ćwiczenia:

8.2

Temat ćwiczenia:

Rok studiów:

........

Semestr:

..........

Oznaczenie zawartości nierozłożonego

Grupa:

........

węglanu wapniowego (CaCO3) w wapnie

Zespół:

........

palonym.

Data:

Ocena:

Uwagi prowadzącego ćwiczenie:

SPRAWOZDANIE Z PRZEPROWADZENIA ĆWICZENIA NR 8.2

  1. TEMAT ĆWICZENIA

Oznaczenie zawartości nierozłożonego węglanu wapniowego (CaCO3) w wapnie palonym

  1. CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest określenie zawartości w wapnie palonym części niedopalonych przez oznaczenie zawartości w spoiwie nierozłożonego węglanu wapniowego (CaCO3). Doświadczenie przeprowadzono za pomocą metody gazometrycznej. Metoda ta polega na pomiarze ilości CO2 wydzielanego podczas działania kwasu solnego na węglany (głównie CaCO3) zawarte w wapnie

  1. PODSTAWY TEORETYCZNE ĆWICZENIA

Wapno palone należy do powietrznych spoiw mineralnych, tzn. twardniejących po zarobieniu wodą na powietrzu. Surowcem do produkcji spoiw wapiennych są skały wapienne.

Wapno palone (CaO) otrzymuje się przez prażenie (wypalanie) wapieni. Jest to reakcja termicznego rozkładu węglanu wapiennego:

0x08 graphic

0x08 graphic
CaCO3 CaO + CO2 , T=800-1200 oC ΔH>0

gdzie ΔH - entalpia reakcji

0x08 graphic
Jest to odwracalna reakcja endotermiczna, tzn. aby zaszła i ustalił się stan równowagi między produktami, a substratami wymagane jest dostarczenie do układu energii. Zgodnie z regułą przekory Le Chateliera i Brauna wzrost temperatury powoduje przesunięcie równowagi reakcji endotermicznej w kierunku produktów. Ze wzrostem temperatury w tym przypadku rośnie ciśnienie wydzielanego CO2. W temperaturze 898 oC ciśnienie to osiąga wartość ciśnienia atmosferycznego (rys. 1).W praktyce jest to minimalna temperatura prowadzenia procesu.

W warunkach takiej równowagi w układzie otwartym (wymieniającym masę i energię z otoczeniem) możliwe jest usuwanie ze środowiska reakcji jednego z produktów, w tym przypadku CO2. Układ dąży do przywrócenia stanu równowagi i jest to przyczyna, że reakcja staje się nieodwracalna, a rozkład węglanu jest całkowity.

W procesie przemysłowej produkcji wapna palonego w celu przyspieszenia reakcji stosuje się wyższe temperatury do 1100-1200 oC.

Wyróżnia się wapno:

W zależności od składu chemicznego rozróżnia się wapno:

W budownictwie wapno stosuje się przede wszystkim do otrzymywania zaprawy wapiennej, w tym celu wapno palone poddaje się procesowi hydratyzacji - „gaszeniu” wodą:

0x08 graphic
CaO+H2O Ca(OH)2 ΔHo = - 66 kJ/mol

W czasie tej reakcji egzotermicznej temperatura układu znacznie wzrasta (nawet do 100 oC) a część wody ulega odparowaniu. Towarzyszy temu prawie dwukrotny wzrost objętość fazy stałej.

W zależności od ilości dodanej wody otrzymujemy

Zaprawa wapienna składa się z wymieszanego wapna gaszonego piasku i wody. Zaprawa wapienna wiąże w ciągu kilku godzin w wyniku odparowania wody i krystalizacji wodorotlenku wapniowego (Ca(OH)2), następnie nawet przez kilka lat przebiega powolny proces twardnienia (reakcja karbonatyzacji):

0x08 graphic
H2O

Ca(OH)2 + CO2 = CaCO3 + H2O

Zawarty w zaprawie piasek ułatwia wnikanie dwutlenku węgla (CO2) i przyspiesza proces karbonatyzacji.

  1. OPIS STANOWISKA

Ćwiczenie przeprowadza się na stole laboratoryjnym.

Sprzęt potrzebny do wykonania ćwiczenia:

Ćwiczenie przeprowadza się z zachowaniem ostrożności i przepisów BHP (użycie kwasu HCl) po wcześniejszym założeniu fartucha.

  1. PRZEBIEG WYKONYWANYCH CZYNNOŚCI

Ćwiczenie przeprowadza się za pomocą metody gazometrycznej, która polega na pomiarze ilości CO2 wydzielanego podczas działania kwasu solnego (HCl) na węglan wapnia CaCO3 zawarty w wapnie:

0x08 graphic

0x08 graphic
CaCO3 + HCl CaCl2 + CO2 + H2O

0x08 graphic
Oznaczenie ilości wydzielonego Co2 przeprowadza się w aparacie do analizy gazometrycznej (rys. 2)

B - skalibrowana biureta, napełniona

nasyconym roztworem NaCl, połączona

za pomocą węża gumowego ze

zbiornikiem wyrównawczym,

Z - zbiornik wyrównawczy napełniony

nasyconym roztworem NaCl,

N - naczynie zamknięte korkiem połączone z

biuretą za pomocą węża gumowego.

t = 22 oC, p = 995 hPa

  1. WYNIKI POMIARÓW

W trakcie doświadczenia dokonano następujących pomiarów:

  1. OBLICZENIA