Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Górnictwa i Geoinżynierii
Kierunek:	Górnictwo i Geologia	Przedmiot:	Ochrona środowiska- laboratorium
Rok i grupa:	I rok, gr. B 1/2	Data:	21.12.2011
Sprawozdanie nr 4
Temat sprawozdania:	Badanie właściwości gleb
Imię i nazwisko członków grupy:	Magdalena Młynarczyk Klaudiusz Niewiński Cezary Nazar Patryk Murzyn

Cel ćwiczenia

Ćwiczenie miało za zadanie:

- określenie wpływu działalności człowieka na glebę na podstawie zbadania pH oraz przewodności gleby pochodzącej z różnych miejsc (tereny rolnicze, ogród, tereny przemysłowe, las iglasty, las liściasty);

- określenie rodzaju gruntu za pomocą trójkąta Fereta.

Wprowadzenie teoretyczne

Gleba to biologicznie czynna powierzchniowa warstwa skorupy ziemskiej, powstała ze skały macierzystej w procesie glebotwórczym, żyzna (dzięki zawartości próchnicy oraz mineralnych składników pokarmowych przyswajanych dla roślin). Istnienie określonej gleby w pewnym określonym miejscu zależne jest przede wszystkim od właściwości skały macierzystej, charakteru klimatu i rzeźby terenu oraz od wpływów świata środowiska roślinnego i zwierzęcego, duży wpływ ma również działalność człowieka. Powstawanie gleby poprzedza wietrzenie skały. Polega ono na rozluźnianiu, kruszeniu i rozdrabnianiu składników skalnych.

pH gleby zależy od rodzaju skały macierzystej, chemicznej natury deszczu, sposobu użytkowania gruntu, aktywności organizmów żyjących w glebie (roślin, zwierząt, grzybów) np. igły sosnowe mają odczyn kwaśny i obniżają pH gleby.

Skład granulometryczny - grupy mechaniczne

Skład granulometryczny w głównej mierze decyduje o właściwościach fizycznych, chemicznych oraz fizykochemicznych gleby, np. pojemność wodna, powietrzna, porowatość, zwięzłość, plastyczność, sorpcja. Od składu granulometrycznego gleby zależy sposób uprawy mechanicznej, dobór uprawianych roślin, sposób prowadzenia zabiegów melioracyjnych.

Podział gleb ze względu na pH

- gleby silnie kwaśne o pH <5

- gleby kwaśne o pH 5 - 6

- gleby słabo kwaśne o pH 6,1 - 6,7

- gleby obojętne o pH 6,8 - 7,4

- gleby zasadowe o pH >7,4

Wyposażenie stanowiska

1. fartuch ochronny, rękawice ochronne

2. próbki gruntów o masie ok. 1kg każda

3. wytrząsarka laboratoryjna z zestawem sit, pędzelek.

4. sprzęt laboratoryjny: zlewki, kolby, cylindry, lejki, statywy, sączki, łopatki, moździerze; szkiełka zegarkowe.

5. waga techniczna o dokładności ważenia 1g

6. pH-metr, papierki lakmusowe, konduktometr.

7. woda destylowana

Przebieg ćwiczenia

1. Przygotowanie próbek glebowych do analiz laboratoryjnych - pobrane próbki gleb pozostawiono do wyschnięcia w warunkach powietrzno suchych. Od czasu do czasu przemieszano glebę, rozdrabniając równocześnie rękami większe grudki.

2. Oznaczenie składu granulometrycznego gruntu - Zasada metody polega na przesianiu gleby przez zestaw sit o średnicy oczek wyznaczających wielkość żądanych frakcji (np. 20; 10; 5; 2,5; 1; 0,5; 0,25; 0,1; 0,05; 0,02 mm, i mniejsze). Z wysuszonej i roztartej próbki odważono naważkę 233 g na wadze analitycznej. Próbkę przesiewano przez 15 min na zestawie sit. Następnie zważono każdą frakcję pozostałą na poszczególnych sitach i obliczono jej udział % w całej próbce. Wyniki przedstawiono w formie graficznej w postaci krzywej uziarnienia.

Zawartość poszczególnych frakcji Ui oblicza się w procentach w stosunku do próbki wysuszonej, według wzoru:

gdzie:

Ui - procentowa zawartość danej frakcji, %

mi - masa danej frakcji pozostałej na sicie, g

mc - masa całej próbki (szkieletu gruntowego), g

Tabela 1. Zestawienie wyników analizy sitowej

Wymiar oczek sita [mm]	Masa frakcji [g]	Zawartość frakcji [%]	Odsetek frakcji skumulowany [%]
2	34	14,29	14,29
1,6	15	6,30	20,59
1,0	38	15,96	36,55
0,8	65	27,31	63,86
0,315	76	31,94	95,80
0,125	7	2,94	98,74
<0,125	3	1,26	100
Suma	238	100

3. Oznaczenie pH gleby. Przygotowanie zawiesiny gleby poległo na dodaniu wody destylowanej w ilości pięciokrotnej objętości gleby. Z frakcji poniżej 2 mm pobrano za pomocą łyżki próbkę o objętości co najmniej 100 ml i umieścić ją w kolbie. Do kolby dodać pięciokrotną objętość wody destylowanej. Wstrząsano intensywnie zawiesinę przez 5 minut, a następnie odczekano około 15 minut. Odczyn pH wyciągu wodnego zmierzono za pomocą pH-metru zgodnie z instrukcją obsługi.

Opracowanie wyników pomiarów

1. Zakwalifikować grunt do odpowiedniej grupy w zależności od pH gruntu

2. Wykreślić krzywą składu granulometrycznego gruntu

3. Z wykorzystaniem trójkąta Fereta określić rodzaj badanego gruntu.

---