standardowe koło barw obejmuje 12 kolorów, podzielonych na trzy podstawowe grupy.

Koło barw opracowane zostało na bazie trzech kolorów podstawowych:

czerwonego, zielonego i żółtego

KOLORY DOPEŁNIAJĄCE znajdują się po przeciwnej stronie koła barw. Zawierają przeciwną sobie energię, która daje jednak harmonijny efekt. Zmieszane ze sobą dają farbę szarą, natomiast skrzyżowane ze sobą promienie tych barw dają białe światło.

Pary kolorów dopełniających to : żółty i fioletowy, niebieski i pomarańczowy, czerwony i zielony.

Harmonia monochromatyczna

Najpopularniejsza z harmonii, opiera się na zastosowaniu różnych tonacji jednego odcienia o tej samej temperaturze.

Barwy monochromatyczne.
Barwy monochromatyczne to odcienie jednej barwy. Dla każdej z barw jesteśmy w stanie odróżnić ok 150- 200 różnych odcieni.
Przykład monochromatycznych odcieni barwy pomarańczowej.

Barwy harmonijne.

To barwy leżące obok siebie na kole barw. Co prawda tradycyjna teoria barw omawia raczej barwy uzupełniające (complementarne) i barwy kontrastowe (przeciwne). Jednakże barwy położone blisko siebie na kole barw doskonale z sobą współgrają. Typowe przykłady to skoszona w pasy trawa. Jeden pas jest soczyście zielony a drugi lekko przyżółcony. Nasz odbiór takich, zbliżonych do siebie, barw jest zwykle pozytywny a obrazy stworzone z użyciem takich barw zwykle wydają nam się spokojne, zrównoważone i nieagresywne.

Barwy harmonijne nie przypadkiem zostały wymienione zaraz po monochromatycznych. Na zdjęciach barwnych zwykle bardzo trudno powiedzieć czy to monochrom czy harmonia zbliżonych do siebie barw.

Na wielu obrazach trudno ocenić czy to zdjęcie jest jeszcze mono-barwne czy już są na nim barwy bardzo do siebie zbliżone. Brak nagłych, zdecydowanych przejść od jednej barwy do drugiej zwykle klasyfikuje zdjęcie raczej jako monochromatyczne.

KOLORY POKREWNE leżą obok siebie na kole barw, istnieje między nimi naturalne pokrewieństwo. Bardzo dobrze sprawdzają się jako barwy farb - ich wzajemne oddziaływanie wzmacnia efekt całościowy. Inną metodą stosowanie kolorów sąsiadujących jest używanie jednego odcienia jednej z nich z ciemnym wariantem drugiej.

Relatywizm barw

relatywizm barw - zjawisko pozornej zmiany określonej barwy (przedmiotu, osoby) w zależności od otoczenia; zmiana barwy w kierunku przeciwstawnym do tła np. róż na tle ciemniejszym wydaje się jaśniejszy, a na tle jaśniejszym kolor będzie wartością ciemniejszą;

 

róż na tle ciemniejszym wydaje się jaśniejszy,

na tle jaśniejszym kolor pozostanie wartością ciemniejszą.

Teraz zaobserwujmy, jak to się ma z punktu perspektywy.
Otóż które barwy lepiej oddają wrażenie głębi na płaszczyźnie ?

Barwa ciepła w otoczeniu barw zimnych.


wydaje się być jeszcze cieplejszą, nawet gorącą.

Natomiast barwa zimna w otoczeniu barw ciepłych.

wygląda jeszcze na bardziej zimniejszą.
W porównaniu barw obraz wydaje się przestrzenny a tak naprawdę jest płaski.
Otóż barwa ciepła na tle barw zimnych sprawia wrażenie wychodzenia do przodu,
natomiast barwa zimna w otoczeniu barw ciepłych sprawia wrażenie oddalania się.

PODSTAWY FLORYSTYKI - WYKŁAD II

ŁĄCZENIE BARW WEDŁUG JANA ITTENA(szwajcarskiego malarza)

Barwa należy do podstawowych elementów składowych kompozycji florystycznej.

Za pomocą barwy można w kompozycji wyrazić temat, wywołać emocje, budować przestrzeń. W systemie oceny prac florystycznych ustanowionym przez FLORINT barwa stanowi aż 20% sumy punktów i jest jedynym wyodrębnionym środkiem wyrazu artystycznego szczegółowo analizowanym przez sędziów. Na temat barwy dyskutowano od zawsze, napisano masę książek, wymyślono wiele teorii.

W literaturze poświęconej florystyce na ogół funkcjonuje jedna - teoria barw Jana Ittena oparta na powszechnie znanym, składającym się z 12 części, kole barw.

Barwy podstawowe

Są to trzy główne barwy w kole barw w najczystszej formie: żółta, czerwona, niebieska. Barwy te nazywane są jako generatywne kolory pierwotne, barwy zasadnicze lub barwy pierwszorzędowe. Są one podstawowe w tym sensie, że żadnej z nich nie można otrzymać w wyniku zmieszania z innymi barwami i żadna nie posiada jakiegokolwiek wspólnego

elementu z dwoma pozostałymi.

Barwy pochodne

Pomiędzy barwami podstawowymi w kole znajdują się barwy pochodne, nazywane drugorzędnymi, złożonymi, pośrednimi lub wtórnymi. Są to pomarańczowa, zielona, fioletowa. Powstają one w wyniku zmieszania w równych częściach sąsiadujących barw podstawowych:

żółty + czerwony = pomarańczowy

niebieski + żółty = zielony

czerwony + niebieski = fioletowy (nazywany także purpurowym).

Barwy trzeciorzędowe

Jeżeli połączy się barwy pierwszorzędowe i drugorzędowe, wówczas otrzyma się barwy trzeciego stopnia, które zajmują pozostałe miejsca w kole barw.

Łączenie barw

Monochromatyczne
Polega na łączeniu odcieni jednej barw, np. jasnoniebieski + niebieski + ciemnoniebieski. Ten rodzaj kompozycji kolorystycznej nazywany jest także jako harmonia monochromatyczna ton-sur-ton, harmonia małych kontrastów lub harmonia zgodności tonów.
Analogiczne - dopasowuje się do siebie barwy leżące bezpośrednio koło siebie w kole barw, np. żółty + żółtozielony + zielony. W literaturze ten sposób łączenia barw określany jest jako harmonia polichromatyczna ton-sur-ton, harmonia barw sąsiadujących i podobnie jak wcześniej, harmonia małych kontrastów.

Komplementarne - polega na tworzeniu kontrastowych połączeń barw, które w kole znajdują się w prostej linii naprzeciwko siebie. Najsilniejsze efekty uzyskuje się zestawiając barwy podstawowe i pochodne, w proporcjach: czerwony + zielony (50% : 50 %), żółty + fioletowy (25% : 75%), niebieski + pomarańczowy (70% : 30%). W przypadku kombinacji złożonych z trzech barw w układzie komplementarnym łączy się barwę podstawową z barwami trzeciorzędowymi znajdującymi się po obu bokach barwy naprzeciwległej, np. żółty + niebieskofioletowy + czerwonofioletowy. Jeżeli w kompozycji mają być użyte cztery barwy to wpisuje się do koła barw kwadrat lub prostokąt - ich boki wskazują barwy, które ze sobą tworzą podwójny kontrast komplementarny, np. zielony + żółtopomarańczowy + czerwony + niebieskofioletowy. Kontrast komplementarny nazywany jest inaczej jako kontrast dopełniający, harmonia barw dopełniających, a także harmonia dużych kontrastów.

Kontrast „kolor kontra kolor”

Ten rodzaj kontrastu dotyczy barw czystych. Najsilniejszym przykładem jest kombinacja trzech barw podstawowych: żółtej, czerwonej i niebieskiej. Kontrast ten bywa nazywany harmonią trójkątną ponieważ barwy w nim użyte tworzą układ trójkąta równobocznego wpisanego w koło barw.

Kontrast kolor - nie kolor







Czerń i biel nie znajdują się na kole barw dlatego nie są uważne za kolory, podobnie jak wszystkie odcienie szarego. Czerń interesująco kontrastuje z ciemnymi, ciężkimi barwami (np. bordo), biel z lekkimi, pastelowymi (np. róż).

Kontrast ilościowy

Stosowany przy kompozycjach bardzo bogatych kolorystycznie, wręcz wzorzystych, w których niektóre barwy tylko się akcentuje, inne stanowią zaś dominantę.
Kontrast jakościowy



Ten kontrast jest utworzony przez barwy czyste i złamane. Barwy czyste to w pierwszej kolejności barwy podstawowe. Są proste, surowe w przeciwieństwie do barw złamanych, które charakteryzują się większą subtelnością i naturalnością.
Kontrasty „ciepły-zimny”, „jasny-ciemny”, „aktywny-pasywny”



Kontrast "jasny-ciemny"
Ze względu na temperaturę można wyróżnić barwy ciepłe jasne (np. jasnożółty), ciepłe ciemne (np. fuksja), zimne jasne (np. limonkowy), zimne ciemne (np. oliwkowy), neutralne (np. szary). Barwy ciepłe jasne dają kompozycji energię, mają przyjazny i aktywny charakter, mocno rzucają się w oczy. Barwy ciepłe ciemne budzą skojarzenia z tradycją i odprężeniem. Zimne jasne nie skupują uwagi, dają poczucie ładu i spokoju. Barwy zimne ciemne są pasywne, wyrażają stabilność i jakość.



Propozycja podania pomidorów koktajlowych, w które umieszczono kwiaty nasturcji

15

---