OPTOMETRIA PEDIATRYCZNA

Prof. Andrew R. Buzzelli

Pennsylvania College of Optometry

1. Epidemiologia:

• Wady refrakcji 5 - 10%

• Akomodacyjne/ wergencyjne (=równoczesnego poruszania obiema gałkami ocznymi w celu utrzymania lub uzyskania jednego obrazu w widzeniu obuocznym)

• Zez

• Wrodzony zez zbieżny (esotropia) 1 - 2%

• Zez zbieżny (esotropia) 3%

• Zez rozbieżny (exotropia) 1,5%

• Niedowidzenie (amblyopia) 1 -3%

• Zaburzenia widzenia kolorów:

• Mężczyźni 8%

• Kobiety 0,5%

• Rozpowszechnienie:

• Odcinek przedni:

• zaćma

• jaskra wrodzona

• albinizm

• beztęczówkowość (= brak tęczówki, =aniridia)

• Oczopląs (nystagmus)

• Tylny odcinek:

• Retinopatia wcześniacza

• Szczelina (coloboma) = ubytek częściowy jednej ze struktur oka

• Zalecany wiek kontroli narządu wzroku:

• Po urodzeniu

• W wieku 6 miesięcy

• Po ukończeniu 1 roku

• Po ukończeniu 3 lat

• Po ukończeniu 5 lat

• Corocznie aż do ukończenia edukacji

• Analiza historii danego przypadku:

• Czynniki genetyczne

• Wywiad rodzinny

• Okres przedporodowy

• Okres okołoporodowy

• Okres poporodowy

• Wcześniejsze badania i leczenie

5. Wybranie testu do badania ostrości wzroku:

• Badanie na podstawie rozpoznawania:

• Dzieci 3-letnie lub starsze

• Optotypy Snellena

• Badania orientacyjne (zmiany częstotliwości obrazu)

• U dzieci do 2 roku życia

• Odgłosy stukania

• Testy FPL, Cardiff, Teller

• Porównanie obu oczu

• Test FPL = forced-choice preferential looking = testy uprzywilejowanego spojrzenia:

• Może być stosowany juz u niemowląt

• Dziecko woli patrzeć na bodziec wzorzysty, a nie jednorodny

• Dziecko poddawane jest stymulacji, a badający obserwuje ruchy fiksacyjne oczu

• Karty Tallera do badania ostrości wzroku, na których są czarne paski różnej grubości

• Karty Cardiff, składające się z konturów różnego kształtu. Kratki o grubych konturach lub kształty z okrągłym konturem są lepiej postrzegane, niż te o cienkich konturach; stosownie do tego określa się ostrość wzroku

- Ocena ostrości wzroku:

- pojedyncza linia

- pojedyncza litera

- równość wzroku

- korespondencja siatkówkowa

• Spodziewane wyniki ostrości wzroku (w zależności od wieku):

- 2 miesiące 20/800

- 6 miesięcy 20/100

- 1 rok 20/50

- 3 lata 20/20

Test Brucknera - test równoczesnych czerwonych odblasków

- światło świeci bezpośrednio

- naczyniówkowy lub dołkowy odblask

- przesunąć do tego oka, które jest jaśniejsze

- obserwować jasność i wielkość źrenicy

Punkt bliży konwergencji:

- sposób wykonania: cel, czerwone/zielone okulary, ciemny pokój; powtórzyć 10 razy

- spodziewane wyniki

Ocena zgodności ruchowej:

- pożądane są testy obiektywne:

- cover test

- należy kontrolować akomodację

Pole widzenia

Obuoczność:

- widzenie stereoskopowe - 3 - 4 miesiąc życia

- wyrównanie oczu - 6 miesiąc życia

- cover test: kierunek, wielkość, towarzyszenie, częstość

COVER TEST

- pozwala zróżnicować zez jawny (tropię) od zeza utajonego (forię), ocenić stopień kontroli odchylenia i zauważyć preferencję fiksacji oraz siłę fiksacji każdego oka

- test opiera się na zdolności pacjenta do fiksacji

- wymagane są koncentracja i współpraca chorego

• Cover - uncover test (test zasłaniania i odsłaniania oka)

Składa się z dwóch części:

• Test zasłaniania - wykrywa heterotropię

Należy go wykonać zarówno przy patrzeniu z bliska, jak i w dal

• Test odsłaniania - wykrywa heterofonię

• Naprzemienny test zasłaniania - przerywa mechanizmy obuocznego widzenia i ujawnia całkowite odchylenie (foria plus tropia)

• Należy go wykonać po teście cover - uncover, gdyż wykonanie testu naprzemiennego jako pierwszego badania, uniemożliwia odróżnienie forii od tropii

STAN SENSORYCZNY

• Stereotest Randota (okulary + tablice do widzenie przestrzennego)

• PRÓBA CZTERECH ŚWIATEŁ DOTA

- do wykrywania nieprawidłowości sensorycznych

Wykonanie:

Pacjent zakłada na prawe oko specjalne okulary z filtrem czerwonym, który zatrzymuje wszystkie barwy z wyjątkiem czerwonej. Na lewym oku pacjenta jest filtr zielony, który z kolei zatrzymuje wszystkie barwy z wyjątkiem zielonej.

Pacjent patrzy na skrzynkę z 4 światłami - czerwonym, dwoma zielonymi i jednym białym

Wyniki:

- Jeżeli są widziane:

• Wszystkie cztery światła - wynik prawidłowy, fuzja prawidłowa

• Wszystkie cztery światła przy jawnym odchyleniu oczu - nieprawidłowa korespondencja siatkówkowa

• Dwa światła czerwone - supresja lewostronna

• Trzy zielone światła - supresja prawostronna

• Dwa czerwone i trzy zielone - dwojenie

• Zielone i czerwone światła naprzemiennie - naprzemienna supresja

BADANIE AKOMODACJI:

- amplituda, rozpiętość - metoda „push up amplitude” = podnoszenia rozpiętości

- łatwość - jednooczna vs. Obuoczna; oczekiwany wynik - 8 razy na minutę obuocznie (jednooczne ważne, gdy obuoczne niedostateczne)

- odpowiedź - MEM retiniskopia

TEST 4 PRYZMATYCZNY

- prawidłowa odpowiedź:

• Pryzmat poziomy (horyzontalny) - prawidłowa odpowiedź dołeczkowa

• Prawo Herlinga - równe unerwienie mięśni

• Połączone ruchy obu oczu

• Ruchy wergencyjne w celu uniknięcia dwojenia

- nieprawidłowa odpowiedź:

• Pryzmat poziomy (horyzontalny) - stłumiona odpowiedź

• Ruchy wergencyjne odpowiadają stłumieniu

1





Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, realizowany pod nadzorem Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

---