pytanka nowe, Materiały, Geologia, Geologia regionalna świata


1 Osady rowu Oslo

2 struktury S części Irlandii to

3 orogeneza ardeńska- wiek

4 orogeneza liguryjska- wiek

5 kaledonidy Skandynawii dzielą się na:

6 łupki lśniące są wieku:

7 kratony dzielą się na

8 bazalty Islandii są wieku

9 płyta mezyjska leży między:

10 Rów Renu jest wypełniony:

11 Łupki lśniące i ofillity w Alpach występują w:

12 góry Krymu budują utwory: paleozoiku dolnego; triasowy flisz jurajski +wapienie mezozoiczne; kredowe coś z ofiolitami?

13 kaledonidy Skandynawii nasunięte są w kierunku:

14 szew Solway to:

15 struktury 4,5 gór Skandynawii są wieku: 1900-1850, 400mln lat !!

16 grupa owrucza należy do:

17 Osady basenu (niecki) Paryskiego są wieku:

18 locus typicus koniaku i santonu występuje w: niecce akwitańskiej!!

19 główne elementy budowy platformy E-europejskiej to:

20 rozpad platformy węglanowej nastąpił w: chyba triasie

21 Liczne terrany Ameryki Północnej charakteryzują: - Apallachy - Kordyliery Południowe - Kordyliery Północne - Kordyliery Środkowe - Zatoka Meksykańska - Płyty Kolorado

22 z czego była zbudowana najstarsza skorupa oceaniczna

23 nieckę barrandienu wypełniają utwory: ponoć kambr-środkowy dewon

24.Wiek osadów w basenie Walijskim.

25. Jakie jednostki odsłaniaja się w oknach wysokich Taurów?

26.Orogeneza grenwilska wiek?

27.Liczne terany w Ameryce północnej charakteryzują

28. Nasuniecia w Apallachach

29 Przekrój przez Ardeny

30.Górna cześc Harzu strefa?

31.Tarcza ukraińska.

32. Kaledonidy Skandynawskie wiek poszczególnych struktur.

33. Alpy francuskie

34. Mapa Europy

35. Trenary - gdzie najwięcej?

36 Mapka z płaszczowinami alpejskimi i zaznaczony na nich numer 4 (strefa valais)

37. Blok morza irlandzkiego.

38. Kraton Ameryki północnej - fałdowania

  1. Rów Oslo

( 50 km szerokości na 200 km długośći ), o zrzucie do 2-3 km w kierunku N. Składa się ze skał dolnego paleozoiku, na których leży lądowy perm (czerwone piaskowce, zlepieńce, bazalty wulkaniczne). Permskie granitoidy, monzonity, sjenity.

  1. Struktury południowej części Irlandii to …..

  1. Faza ardeńska

miała miejsce na granicy sylur/ dolny dewon w przydol/lochkow

  1. Faza liguryjska

miała miejsce w dolny dewonie na granicy ems/eifel

  1. Kaledonidy Skandynawii

Góry o rozciągłości 1800km i szerokości 550km powstałe w wyniku orogenezy kaledońskiej (około 0,4 mld lat temu). W kaledonidach skandynawskich występują płaszczowiny i fałdy o wergencji w kierunku NE, nasunięte na tarczę bałtycką.

Dwie fazy rozwoju:

Jednostki tektoniczne:

Podłoże: tarcza prekambryjska przykryta cienkim, miejscami złuskowanym autochtonem

Allochton:

Każda z części allochtonu składa się z licznych płaszczowin o ograniczonym zasięgu

  1. Łupki lśniące

Łupki lśniące występują w Alpach wewnętrznych w strefie Valais (są wieku jurajskiego)

  1. Kratony

Kraton jest to najstarsza, utwardzona część skorupy ziemskiej, niepodlegająca już w zasadzie fragmentacji, przemieszczająca się w ramach wędrówki kontynentów. Kratony zajmują potężne masy i obszary na kuli ziemskiej. Dojrzały kraton składa się ze spłaszczonego i zmetamorfizowanego cokołu platformy oraz leżącej na niej płasko pokrywy osadowej. Regiony, gdzie cokół wystaje nad powierzchnię określa się mianem tarcz, te zaś, gdzie pokrywa osadowa osiąga znaczną grubość: platform (platformy stare). Powstawanie kratonów związane jest z akrecją kontynentów. Zgodnie z tą ideą skorupa kontynentalna - lżejsza od skorupy oceanicznej - jest stopniowo nabudowywana wokół istniejących, sztywnych jąder kontynentalnych od momentu zainicjowania tektoniki płyt. W archaiku nastąpił szybki rozrost skorupy kontynentalnej przez amalgamacje łuków wulkanicznych - jądra dzisiejszych kontynentów. Z końcem archaiku istniało 85% współczesnej skorupy kontynentalnej. Pierwotna skorupa oceaniczna zbudowana była z komatytów (pierwotny bazalt z upłynnionego płaszcza Ziemi).

  1. Islandia

Jest to wyspa wypiętrzona ponad poziom grzbietu śródatlantyckiego z powodu występowania pod nim plamy gorąca. Tworzą się w niej różnorodne bazalty (alkaliczne, oliwinowe, tholeitowe) wieku od miocenu (16 mln lat) do dziś. Pomiędzy potokami zastygłej lawy bazaltowej występują niekiedy miąższe kompleksy skał piroklastycznych oraz gleby kopalne (od miocenu) niekiedy z florą. Wiek skał zwiększa się wraz z oddalaniem się od środka wyspy.

  1. Płyta mezyjska

Znajduje się pomiędzy Karpatami a Wredną Górą(lub czymś co na mapie było nazwane Rodopy Rodops) ?? Fundament tej płyty stanowią sfałdowane i pocięte uskokami w czasie ruchów staro kimeryjskich osady paleozoiku i triasu. W spągu pokrywy osadowej leżą pstre grubo okruchowe osady retyku i najniższej jury.

  1. Rów Renu

Powstał on pod wpływem orogenezy alpejskiej. Dzieli się na dwie części: rów dolno-reński o kierunku eggijskim i rów górno-reński o kierunku reńskim. Rów górno-reński znajduje się pomiędzy Wogezami a Szwarcwaldem (3km osadów), a rów-dolno reński pomiędzy Ardenami a zagłębiem Ruhry (kierunek SW- NE). Główny rozwój: eocen (tylko na południu) - słodkowodne silikolastyki, oligocen morski z solami potasowymi (3,5 km osadów), miocen/pliocen (sedymentacja na północy, erozja na południu) później wulkanizm do holocenu (bazalty, trachity i fonolity). W podłożu krystalinik strefy moldanubskiej

  1. Patrz pytanie 6

  1. Krym

Uważa się ze jest on przedłużeniem Kaukazu. Na Pn znajduje się zapadlisko (pełno młodych utworów plejstoceńsko - holoceńskich). Góry Krymskie to trzy pasma tworzące antyklinoria. Najstarsze skały to tzw. Switatawrydzka. Od triasu górnego po jurę dolna silnie zdeformowany flisz z lawami poduszkowymi. W dolnej części duże olistolity wapieni karbońskich i permskich. Bardzo dobrze widoczne fałdowania staro kimeryjskie. W bajosie i batonie łupki oraz piaskowce ze spilitami, andezyty. Skała z Ajudahu z wulkanitów (stanowi formę lakolitu). Kelowej - tyton to 4 km węglanów z lokalnymi wkładkami silikoklastyków. Dolna kreda to utworzy szelfowe. W albie działalność wulkaniczna. W górnej kredzie transgresja i sedymentacja osadów morskich. Na stepach krymskich znajdują się duże złoża gazu.

  1. Patrz pytanie 5

W Apeninach SE

W kaledonidach Skandynawskich E

  1. Szew Solway

Jest to dawny element oceanu Japetus obecnie niewidoczny. Oddziela Krainę Jezior od Wyżyny Południowo Szkockiej. Jest to linia zamknięcia Oceanu Iapetus. Na N od Szwu (Góry Północno Szkockie) występuje fauna amerykańska na S (Walia i inne baseny) występuje fauna europejska

Struktury 4,5 gór Skandynawii są wieku: 1900-1850, 400mln lat !! - nie wiem totalnie o co biega …. Pewnie jakaś mapka podpisana numerami i trzeba napisać wiek. A góry Skandynawii to kaledonidy i one są wieku tak jak jest napisane około 0,4 Ma

  1. Grupa Owrucza

Należy ona do tarczy ukraińskiej. Jej utworzenie nastąpiło po fałdowaniach saksońskich, gdy tarcza ukraińska była już usztywniona i mogła na niej zalec niezgodnie grupa Owrucza. Dzieli się ona na dwie części:

- Grupa Owrucza dolna (formacja tolkaczewska) - czerwone piaskowce, zlepieńce, łupki fyllitowe, diabazy i porfiry, wiek 1,575 Ma. Jest to odpowiednik (jotnium - miedzy gotydami a svekofenidami)

- Grupa Owrucza górna (formacja biełokoruchewska) - piaskowce, kwarcyty, zlepieńce z piroklastykami, diabazy i porfiry kwarcowe. W warunkach lądowych lub okresowych zbiorników wodnych. Wiek 1,400 - 1,200 Ma.

  1. Basen paryski

Rozległe zapadlisko wypełnione osadami permskimi, grubą warstwą skał mezozoicznych i trzeciorzędowych, którego obrzeże zostało następnie podniesione wskutek ruchów tektonicznych. Powierzchnia płaska i falista, na południu pagórkowata. Charakterystyczną cechą Basenu Paryskiego jest występowanie w północno-wschodniej części koncentrycznie ułożonych, wysokich i stromych progów strukturalnych. Oddzielony od obniżenia środkowopolskiego wałem walijsko-brabanckim, połączony z niecką akwitańską (czynną od synemuru) bramą Poitou. Brama burgundzka (od J śr) łączyła go z terenami na E. Podłoże hercyńskie z występującymi łagodnie antyklinami (faza laramijska). Jako osobny basen niecka paryska funkcjonowała w jurze i kredzie.

  1. Niecka Akwitańska

Położona miedzy Pirenejami a masywem armorykanskim i masywem centralnym, wypełniają ją osady triasu, jury i kredy oraz paleogenu, a w południowej części również neogenu i czwartorzędu. Miąższości dochodzą do rozmiarów 10km. Osady triasowe to piaskowce, pstre mułowce z dolomitami i ewaporatami (tworzą one szereg wysadów i poduszek). Osady jurajskie to głownie wapienie i margle. Na nich z luka stratygraficzna i dolno kredowe osady ilasto piaszczyste (margle, iły i wapienie). Sedymentacja w paleogenie zmieniła się na okruchową i trwała aż do środkowego eocenu. W późnym eocenie następuje regresja. Ruchy tektoniczne na granicy kredy i kenozoiku oraz w kenozoiku spowodowały pocięcie skał mezozoicznych przez uskoki, oraz powstanie wielu fałdów o osiach WNW - SE. Znajduje się tam locus typicus Koniaku i Santonu.

  1. Platforma Europejska

Jest to jeden z kratonów występujących w Europie. Od północnego zachodu ograniczona jest nasunięciem kaledonidów - Gór Skandynawskich na tarczę fennoskandzką, od zachodu, wzdłuż strefy T-T graniczy z platformą paleozoiczną środkowej i zachodniej Europy, od południa graniczy z alpidami (Karpaty wraz z zapadliskiem przekarpackim), od południowego wschodu z dawną paleozoiczną platformą scytyjską (obecnie uznawaną za część platformy wschodnioeuropejskiej), a od wschodu z hercyńską strukturą Uralu. Krystaliczny fundament platformy wschodnioeuropejskiej odsłania się na powierzchni na obszarze dwóch tarcz: bałtyckiej i ukraińskiej.

Typy struktur podłoża:

Dominującymi elementami strukturalnymi są aulakogeny, które w większości przypadków rozwinęły się w znacznie szersze baseny sedymentacyjne → syneklizy

Np. aulakogen rosyjski - synekliza moskiewska, Synekliza Peczory, synekliza ukraińska, wyniesienie Wołga - Ural?

Zapadlisko Peczory - wypełnione osadami paleozoiku, mezozoiku

Karbon - 4km serii detrytycznej i węglanowej, Perm - początek morski, a wyżej lądowy z węglem

  1. Rozpad platformy węglanowej

do ich rozpadu doszło w dewonie albo w trasie (zależy od tego o która chodzi)

  1. …..

  1. Najstarsza skorupa oceaniczna:

Zbudowana jest ona z komatytów (pierwotny bazalt z upłynnionego płaszcza Ziemi (3 500 - 4 000 Ma)

  1. Niecka Barrandienu

Niecka składa się z dwóch kompleksów strukturalnych. Dolny kompleks jest to kambr do ordowiku. Rozpoczyna się sedymentacją piaskowców (pseudoflisz), następnie piaskowce z trylobitami, późnej zasadowe skały wulkaniczne (spikulity), a ponad tym ordowickie łupki graptolitowe. W sylurze dolnym wchodzącym w skład wyższego kompleksu strukturalnego mamy do czynienia ze zróżnicowanie facjalnym osadów węglanowych wokół ciągu wysp wulkanicznych (wapienie detrytyczne, wapienie brachiopodowe). W sylurze górnym platforma węglanowa a, w dewonie silikolastyki (zatopienie i pogrążenie platformy sylurskiej w morzu w czasie fazy bretońskiej)

  1. Basen Walijski

Znajduje się na granicy platformy środkowo angielskiej. Oddzielony strefą uskoków przesuwczych od bloku morza irlandzkiego. Jest to klasyczna geosynklina. Osady klastyczne od prekambru do kambru o miąższości 4km. Od ordowiku do syluru 10 km głównie turbidyty ze znacznym udziałem wulkanitów i wulkanoklastyków - Załukowy basen tensyjny na obszarze ścienionej skorupy kontynentalnej. Basen walijski w stronę Irlandii przedłuża się w masyw Leinster i na tym ordowiku i sylurze leży niezgodnie old red, karbon, perm, mezozoik i kenozoik.

  1. Wysokie Taury

Najstarszymi skałami odsłaniającymi się w oknach tektonicznych wysokich Taurów i engadyny (zwane jest to kompleksme centralnym) są łupki krystaliczne, gnejsy, kwarcyty i marmury intrudowane granitoidami waryscyjskimi (permskimi), na których leża słabiej zmetamorfizowane (kompleks pokrywowy) kwarcyty, fyllity i marmury górnego paleozoiku i mezozoiku (wiek metamorfizmu szacowany na późną kredę). Na skałach tych leżą płaszczowiny austro - alpejskie nasunięte od południa. Są to tak zwane jednostki pennińskie.

  1. Orogeneza grenwilska

Ruchy górotwórcze w środkowym proterozoiku, 1,2-1 mld lat temu, na obszarze kontynentu Laurencji (obecnie wschodnia Kanada)

  1. Terany w Ameryce północnej charakteryzują

Kordyliery

W mezozoiku następowało łączenie teranów ze sobą i doklejanie łuków wyspowych. Procesy akrecyjne trwały od środkowej jury po wczesny trzeciorzęd w kilku etapach:

Trias/jura - jednostka (terran) sfikinian

Jura - jednostka Wrangelian

Kreda - kolizja jednostki Wrangelian z kontynentem, rozbity na 5 fragmentów

Trzeciorzęd - ustala się współczesna strefa subdukcji

  1. Nasunięcia w Appalachach były w kierunku: podobno N (ale nie na pewno)

0x01 graphic

  1. Strefa Harzu

Górna cześć Harzu leży w strefie saksoturynskiej

  1. Tarcza Ukraińska

Wypiętrzenie podłoża platformy E - europejskiej pocięte uskokami na 6 bloków. Prekambr znajduje się na powierzchni lub płytko pod nią. Zapada ona na północ i południe pod niewielkim kątem a od wschodu i zachodu obcięta jest uskokami. Na N od niej znajduje się zapadlisko wielkiego DonBasu a na południe zapadlisko Morza Czarnego. Tektonika blokowa jest efektem orogenezy hercyńskiej. Najstarszym elementem są dnieprydy (3500 - 2700 Ma) składające się głównie skały metamorficzne. Następnie są bu gidy (2700 - 2000 Ma) zbudowane tez ze skał metamorficznych i granitów. Saksaganidy (2000 - 1700 Ma) wśród których znajduje się seria przyworoska z rudami żelaza. Ostatnią grupą jest grupa Owrucza

  1. Skandynawia Mapka

0x01 graphic

0x01 graphic

  1. Alpy francuskie

Podział strukturalno-facjalny:

1) Przedpole

- „platforma” jurajska - mezozoiczno-kenozoiczna pokrywa, krystalinik podłoża hercyńskiego

- strefa gór Jura - sfałdowany mezozoik z niewielkimi nasunięciami

2) Rów przedgórski

- molasa lądowa i morska oligocenu-pliocenu, zaburzona przed nasunięciem Alp

3) Alpy zewnętrzne

- strefa helwecka (delfinacka)

- strefa ultrahelwecka

4) Alpy wewnętrzne

- strefa Valais - łupki lśniące

- strefa subbriansońska i strefa briansońska

- strefa piemoncka

Linia insubryjska = Tonale - strefa dyslokacyjna obcinająca Alpy W od S

Strefa Sesia - Lanzo - reprezentuje jednostki Alp E

0x01 graphic

  1. Mapa europy do nauczenia się na pamięć - nie mam żadnej ale poszukam i może wkleję później

  1. Gdzie znajduję się najwięcej teranów

W Kordylierach północnych

  1. Mapka z płaszczowinami alpejskimi i zaznaczony na nich numer 4 (strefa Valais)

  1. Blok morza irlandzkiego

Posiada podłoże przedkaledońskie, zmetamorfizowane i sfałdowane przed ordowikiem w orogenezie radomyskiej, szereg basenów ograniczonych uskokami, w centrum i na obrzeżach znajdują się struktury, utwory od permu-dziś, zawierają gaz ziemny

  1. Kraton Ameryki Północnej - fałdowania

5 cykli orogenicznych:

1. Laurentyjski > 3000 Ma

2. Kenorański > 2500 Ma

3. Hudsoński (1900 - 1600)

I - 1900 - 1800 Ma

II - 1800 - 1700 Ma

III - 1700 - 1600 Ma

4. Elsoński - 1500 - 1300 Ma

5. Grenwilski - 1200 - 800 Ma

  1. Południowy koniec Irlandii powstał w orogenezie??

Alpejskiej, waryscyjskiej, bajkalskiej, kadomijskiej

  1. Co się dzieje po orogenezie kaledońskiej ??

Niektóre pasy mobilne przestały być aktywne, a w niektórych pasach w paleozoiku powstały hercyńskie pasma fałdowe

  1. Na czym powstały hercynidy europejskie

Na nie całkiem usztywnionej części Ar kaledońskich

  1. Dlaczego hercynidy maja budowę blokową ?

Ponieważ uległy po hercyńskiemu rozbiciu

  1. Kiedy zotały wydźwignięte masywy hercyńskie

Miocen/pliocen

  1. Co tworzyły fałdy hercyńskie?

Dwa Łuki: Zach (armorykański) i Wsch. (waryscyjski)

  1. Zachodnie: (masyw centralny, bretońska, P. Iberyjski, Kornwalia)

Wschodnie (Wogezy, ardeny, Sudety, Harz, Szwarcwald, Reńskie Góry łupkowe

  1. Co to są Prealpy ??

Odkuta pokrywa osadowa płaszczowin permskich przesunięta na północ i spoczywają ca na fliszu ultra helweckim

  1. Skąd pochodzi płaszczowina:

Skałkowa - str. briasońska

Prealp - subbriasońska

Flisz Niesen?? - ze str. Valais

  1. Co dzieli Alpy Wschodnie od Płd.

Wyżyna szwajcarsko - bawarska, obniżenie Renu, przełęcz splugen,

  1. Alpy wschodnie

- helwecka

- penninska

- austroalpejska dolna (ryzoidy)

- austroalpejska górna (Alpy wapienne)

  1. Strefa Helwecka

Silnie ztektonizowana w wyniku nasuniecia się na nią jednostki austoalpejskiej

  1. Gdzie jest najwięcej utworów helweckich

W lesie regenckim

  1. Gdzie znajduje się Alpach jednostka penińska

- u czoła jednostki austroalpejskiej (flisz reńsko - dunajski)

- okno tektoniczne wysokich Taurów, Wechsel

  1. Gdzie leży struktura helwecka

- skłon kontynentalny platformy europejskiej

  1. Gdzie struktura ultra helwecka

Od jury po oligocen

  1. Co to jest czarny flisz

Jest to eoceński flis strefy Valais

  1. Który obszar był płytszy?? Helwecki czy pen niski

Helwecki

  1. Co to jest biancone

Dolno kredowe wapienie z rogowcami struktury briasońskiej

  1. Jaki typ płaszczowin wystepuje w Alpach zachodnich

Płaszczowiny podłoża i pokrywy osadowej

  1. Co wchodzi w skład Alp Zach.

Alpy francuskie i szwajcarskie

  1. Gdzie leża Alpy austriackie ??

W Alpach wschodnich

  1. Co pokrywa przedpole Alp

Krystaliczna pokrywa hercyńska a na niej platforma jurajska (Mez - Ken) a na tym Góry Jura

  1. Co jest w rowie przedgórskim Alp ??

Molasa

  1. O czym swiadczą bazalty ofiolitowe w str Valais

O skorupie oceanicznej

  1. Róznia pomiędzy strukturąbriasońska a subbriasońską

Skały struktury briasońskiej powstały na wyniesieniu podmorskim a tej drugiej na skłonie

  1. Co buduje strukture Piemontu

Dużo płaszczowin. Łupki lśniące

  1. Co to jest linia insubryjska

Struktura obcinająca Alpy zachodnie od południowych

  1. Kiedy doszło do rozbicia platformy kambryjsko - ordowickiej

W środkowym ordowiku doszło do powstania zrębów. Następnie zanurzyły się w morzy tworząc olistolity

  1. Kiedy utworzył się uskok San Andreas ??

29 Ma w oligocenie

  1. Kiedy Ameryka Pd i Afryka zostały rodzielone ??

W późnej kredzie ryftem atlantyckim

  1. Co to są gnejsy lauretańskie (nie wiem czy dobrze zczytałem z ksera nazwe tego czegoś)

To gnejsy otulone młodszymy skałami

  1. Kiedy powstały skały prowincji Churchill

W orogenezie hudsońskiej po zespojeniu się blokow po orogenezie kenorańskiej

  1. Co zostało dobudowaane w orogenezie hudsońskiej

Płd część kratonu

  1. Gdzie znajduje się złoże blind River

Jest to złoze uranu w prowincji superior

  1. Co stanowi najmłodszą częśc kratonu

Pasmo grenwilskie

  1. Co to są gnejsy centralne

Są to gnejsy nefelitowe na N od pasma grenwilskiego

  1. Kiedy nastąpiło obniżenie płyty kolorado

W trzeciorzędzie

  1. Kiedy nastąpilo wyniesienie płyty kolorado - w neogenie

  1. Kiedy powstała kraina wielkich jezior

W wczesnym ordowiku (łuk wyspowy)

  1. Kiedy nastąpiło otworzenie japetusa ??

Poźny prekambr/wczesny kambr

  1. Co stanowi koniec deformacji kaledońskich

Osadzenie old redu we wczesnym dewonie

  1. Kiedy została uformowana gałaź ??? - szkocka

Dewon wczesny

  1. Co stanowi przedłużenie gałęzi ?? - szkockiej

Pasmo akadyjskie w Am. Pn.

  1. Gdzie znajduje się rozgałęzienie Duńsko - Pol

W Pd. Norwegii

  1. Z jakiego okresu są gnejsy lerizyjskie

Prekambr

  1. Co to są piaskowce toridońskie ??

Są to prekambryjskie piaskowce arkozowe


Wyszukiwarka