Neurologia dziecięca wykład II
Ocena stanu neurologicznego składa się z wywiadu, badania pediatrycznego i badania neurologicznego.
Wywiad:
- aktualne dolegliwości
- stan zdrowia dziecka przed zachorowaniem
- choroby w rodzinie
- wywiad pre- i perinatalny
Natychmiastowej diagnostyki i leczenia szpitalnego wymagają:
- przedłużające się gromadne napady padaczkowe
- zaburzony stan świadomości
- objawy oponowe
- ostre niedowłady lub porażenia nerwów bądź kończyn
- niewydolność krążeniowa lub oddechowa
Skala Agar
Kryteria |
Pożądane objawy |
Punkty |
Częstość akcji serca |
100 |
2 |
Oddychanie |
dobre |
2 |
Napięcie mięśniowe |
czynne ruchy |
2 |
Reakcja na wpr. cewnika do nosa |
kaszel lub kichanie |
2 |
Skóra |
całe ciało różowe |
2 |
Suma pkt 9-10 stan dobry noworodka, 7-8 zmęczenie dziecka porodem, 4-6 pkt zamartwica średniego stopnia, 1-3 pkt zamartwica ciężka.
Nieprawidłowy przebieg ciąży i porodu może być przyczyną :
- wylewów śródczaszkowych
- infekcji o.u.n.
- opóźnienia rozwoju psychoruchowego
- MPD
- anomalii rozwojowych itp.
Badanie neurologiczne noworodka i niemowlęcia.
Ocenia się:
- stan świadomości
- objawy oponowe
- odruchy głębokie
- symetrię ułożenia i ruchów spontanicznych
- symetrię ruchów mimicznych twarzy, ruchy gałek ocznych, reakcje źrenic na światło itp.
- obwód czaszki
Skala śpiączki Glasgow
Objawy oponowe- świadczą o podrażnieniu opon. Mają następujące objawy:
- sztywność karku- łagodnie zbliżamy podbródek pacjenta do klatki piersiowej. W stanie prawidłowym podbródek dotyka klatki piersiowej.
- objaw Kerniga- bada się w pozycji na plecach, przy zgiętej w ST. Kolanowym i biodrowym kończynie, należy wyprostować kończynę w stawie kolanowym. Opór przy prostowaniu świadczy o dodatnim objawie Kerniga.
- objaw Brudzińskiego- pozycja na plecach, zgięcie karku do przodu powoduje reakcje w postaci zgięcia bioder i kolan. Objaw ten może występować u niemowląt do 6 mż.
Podczas podrażnienia opon mogą występować również nudności, wymioty oraz zaburzenia równowagi itp.
Odruchy głębokie(ścięgniste)-wywołuje się je poprzez uderzenie młotkiem neurologicznym w ścięgno lub przyczep mięśnia.
Wzmożenie odruchów lub skurcz kloniczny- występuje w przypadku uszkodzenia o.u.n. powyżej korzenia, przede wszystkim w chorobach ukł piramidowego.
Osłabienie lub zniesienie odosobnione odruchów- świadczy o uszkodzeniu neuronu obwodowego lub korzenia.
Osłabienie lub zniesienie odruchów ogólne- występuje w polineuropatiach, chorobach rogów przednich rdzenia, chorobach mięśni i niekiedy w zespole móżdżkowym.
Pełne badanie nerwów czaszkowych
Obwód i kształt czaszki- dokonuje się miarą centymetrową na wysokości łuków brwiowych i guzowatość potyliczną. Obwód głowy noworodka wynosi 32-36 cm i jest większy o 1-2 cm od klatki piersiowej. W 2 mż wymiary te powinny się zrównać. Największy przyrost głowy obserwujemy w 6 mż i wynosi do 2 cm miesięcznie. W drugim półroczu przyrost nie powinien być większy niż 1 cm miesięcznie. U wcześniaków przyrost głowy może przekroczyć 2 cm miesięcznie. Ciemiączko duże powinno zarastać do 18 mż, a małe do 3 mż. Zbyt szybko rosnąca głowa- obwód powyżej 90 percentyla + napięte, tętniące ciemiączko z objawem zachodzącego słońca. Zbyt wolny wzrost czaski- może być spowodowany nieodpowiednim wzrostem mózgu lub przedwczesnym zrośnięciem szwów czaszkowych.
Badanie odruchów
Odruch Moro- wywołuje się przez gwałtowny ruch. I faza szerokie rozsunięcie ramion z otwartymi rękami, II faza obejmowanie, zbliżenie kończyn górnych do klatki piersiowej.
Odruch ssania- sprawdza się obserwując siłę i rytmiczność.
Odruch Galanta- po linijnym podrażnieniu palcem skóry okolicy lędźwiowej występuje skrócenie tułowia po stronie drażnionej.
Odruch chwytny z kg- silne zaciśnięcie palców noworodka na przedmiocie dotykającym wnętrze dłoni.
Odruch chwytny z kd- występuje po ucisku stopy u nasady palców w postaci tonicznego podeszwowego zgięcia palców.
Odruch kroczenia- uzyskuje się przytrzymując noworodka w pozycji pionowej lub oparcie stóp leżącego dziecka o dłoń badającego co powoduje pełzanie do przodu.
Odruch uszno-powiekowy- bada się podając silny bodziec dźwiękowy w pobliżu ucha dziecka- występuje drganie powiek.
Odruch oczno-powiekowy- następuje zaciśnięcie powiek podczas nagłego oświetlenia twarzy.
Badanie napięcia mięśniowego- strona 32
Odruchy o największej przydatności we wczesnej diagnostyce MPZ